S#. 50. Tweede Blad.
Zaterdag 19 Augustus 1905
KOLONIËN.
PINNEN LAND.
4de Jaargang.
AMERSFOORTSGH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden roor Amerafoort 1.25.
Idem franco per postl./S.
Afzonderlijke nummers0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vódr 10 nur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C<>.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVER1ENTIËN:
Van 1—5 regela0.75.
Elke regel meer- 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
hot herhaald adverteeron in dit Blad bij aDObnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-IN Dl
B ij den Koning van Boni. Wij
lezen in het Bat. Nbl.
In den vroegen morgen ligt het stoom
schip op de Oostkust van Boni, tegenover
Badjowé, voor anker; de ondiepe zee noopt
om tot 5 K.M. uit den wal te blijden. Het
is eb en wij willen wachten tot elf uur in
den voormiddag, ora met den vloed naar wal
te roeien. Maar de scheepskapitein beduidt
ons dit wel anders, hij wil vóór negen uur
zijn sloep aan boord terug hebben, want als
in het droge jaargetijde (Juni-December) de
verraderlijke oostenwind (Beroeboe) komt
opzetten, gebeurt dit gewoonlijk na negenen
's morgens en is men zijn leven niet meer
zeker.
Vlug onze bagage gepakt, een uur geroeid,
een half uur tot over de enkels in de mod
der en dan staan we in het armzalige vis-
schersdcrp Badjowé.
De flink gewapende bevolking komt met
gepaste nieuwsgierigheid ons bekijken. De
havenmeester geeft ons oen plaatsje in zijn
eenvoudige woning en scheukt het traditio-
neole kopje thee.
Renboden gaan naar den kraton, om den
koning van onzen komst te verwittigen, en
na vele uren gewacht te hebben, komt een
lid van den Rijksraad met cenige opgetuigde
paarden om ons te balen. Onze bagage wordt
door de bevolking in heerendienst gedragen,
en zal van do geldelijke belooning, door ons
aan een der lagere hoofden gegeven, wel nim
mer iets ontvangen hebben.
In een onbewoond huis worden wij onder
gebracht, van versterkingen geen spoor te
zien. De hoofdplaats is een gewone ijle In
dische kampong, waaromheen de oude aar
den wallen, die in liet jaar 1860 niet geslecht
zijW, liggen.
Geen poort of deur verspelt u den toe-
gang, de ingang wordt gevormd door ooupu-
res in den wal.
Zijne Koninklijke Hoogheid Lapawawooi
slaapt nog; hij heeft den vorigen nacht ver
scheidene opiumpijpen gerookt en staat
eerst in den namiddag op. In den vooravond
gebruikt hij zijn ontbijt ©n verleent des
avonds te 10 uur audiëntie. Op dat uur zijn
wij in gala naar de gesloten voorgalerij van
's konings woning gewandeld. Ben eerewacht,
nagenoeg in Nederlandsch-Indische unifor
men gekleed en met beaumontgeweren ge
wapend, staat aan de bouwvallige trap,
waarlangs wij met levensgevaar naar boven
gaan. In de op palen gebouwde houten voor
galerij} zitten twee- tot driehonderd mannen
op den grond.
Wij worden naar achteren geleid en ne
men plaats aan een lange gedekte tafel. Drie
voorhistorische lampjes doen wanhopige po
gingen om het vertrek een weinig te ver
lichten.
We worden niet ."lleen goed opgenomen
door de op den grond zittende mannen, doch
ook door tallooze pikzwarte prinseesenoogen,
die door de naden -an het houten beschot
ons onafgebroken begluren.
Eenige leden van den rijksraad stellen
door middel van den tolk de gebruikelijke
beleefdheidsv ragen
Eensklaps dringt een scherpe opiumlucht
tot ons door en wij vernemen, dat Z. M. zijn
laatste opfrisschertje gebruikt, alvorens te
verschijnen.
Kort daarop worden wii aan hom voorge
steld en neemt hij plaats aan het hoofd van
de tafel. Het. is een prettige oude heer met
aangenaam uiterlijk, d;e uitstekend Maleisch
spreekt.
Op het hoofd een paardenharen mutsje
met gouden band. het naakte bovenlijf ten
deele bedekt door een goel zijden baadje, een
fijn besneden kop, grijs haar. ondeugende
oogen en een groote gevatheid in het geven
van antwoorden.
In het gevolg leclijike oude vrouwen, voorts
twee slavinnetjes, die met gekruiste boenen
op den grond plaats nemen. Zij torsen een
groot zilveren presenteerblad, waarop de ver
schooning van Zijne Majesteit. Ten slotte
eenige slavinnetjes met doosjes en potjes,
waarin de benoodigheden voor het siri kau
wen.
De koning onderhoudt zich rechtstreeks in
het Maleisch met ons, onder welke bedrijven
eenige inlandsohe kaarsen op tafel worden
gebracht. De koning krijgt er twee en wij
ieder één, en evenals zulks bij onze vroegere
huismoeders het geval pleegde te zijn, zijn
eenige bedienden bij voortduring bezig deze
kaarsscn te snuiten, waarbij ze hun vinger
toppen zoolang in de vlam houden, dat hun
ongevoeligheid mijn grootste verbazing wekt.
Daarna komt de opper-ceremoniemeester,
gevolgd door een tiental trawanten, die allen
gevlochten dekschalen dragen, binnen. Ieder
krijgt een schotel voor zich en mij valt het
voorrecht te beurt om onder het genot van
een kop koffie een krachtig geeucreerd kip-
pengehaktje naar binnen te moeten werken.
De eerlijkheid gebiedt, om er bij te zeggen,
dat mijn maat gelukkiger was, en de hand
kon leggen op een koekje van inlandsch fa
brikaat.
Tegen elf uur vangt het concert- aan, uit
gevoerd op eenige bandtrommen, waarbij een
oud man op zeurige wijze iets reciteert.
Daarna komen een 20-tal prinsen te voor
schijn, met tot op den schouder afhangende
lange haren, die op de maat der handtrom-
men onder begeleiding van door hen zeiven
gezongen recitatief, keurige figuurdansen uit-
voeren. Nu eens zijn het zwaarddansen, dan
weder waaierdansen.
I Telkenmale komt eeu nieuwe groep voor
de tafel staan dansen, doch daar alles op el-
kaar gelijkt, zijn wij zeer tevreden na mid
dernacht huiswaarts te kunnen keeren.
I Den volgenden dag deed de koning ons
een hertenjacht aanbieden, en op den rit daar-
i heen zagen wij kudden half-wilde paarden,
die daartoe waren opgedreven, ons voorbij
snellen.
Hengsten, merries en veulens, alles trok
I bij honderdtallen ons oog voorbij, en zelf
Buffalo Bils Wild W est is niet in staat zulk
een prachtige voorstelling voor te tooveren.
Het terrein van de hertenjacht was afgezet
door smalle linten van palmbladereu, en, of
schoon zij gemakkelijk met den vinger ver
broken kunnen worden, zoo laat het hert zich
hierdoor tegenhouden, omdat het bevreesd is
voor de wapperende linten.
Zoowel de adel als het mindere volk neemt
zonder voorrang aan de jacht deel; ze zijn
allen op het fraaist uitgedost, zitten op het
naakte paard én beschikken slechts over den
korten werplans en den lasso.
Een oorverdoovend lawaai, door de drij
vers veroorzaakt, komt uit de dalen op ons
plateau af, waarover -veldra een drietal her
ten heenrent. In edelen wedren gaat adel en
volk onder vroolijke kwinkslagen er op af,
lasseeren en maken hun prooi af. Ons wor
den 't hartje en de nieren als lekkernij aan
geboden, terwijl de neusvleugels aan de jacht
honden worden gegeven, tot verscherping van
hun reuk.
Na afloop van de jacht ontmoetten wij
oen optocht van heidensche priesters, die in
het familieleven van den Boniër, ofschoon
hij tot den Islam is overgegaan, nog steeds
een belangrijke rol spelen. Zij toch kennen
de geheimen van bezweringsformulieren en
overige gebruiken, die onafscheidelijk noodig
zijn, bij geboorte, huwelijk of sterfgeval.
Deze priesters zijn zeer gemakkelijk te
herkennen aan de bijzonder bleeke gelaats
kleur, hooge vrouwenstemmen, het ontbre
ken van een kraohtigen oogopslag.
Voorts gebruiken zij de parfumerieën der
Bonische dames, die allesbehalve aangenaam
zijn.
Bij onzen uittocht uit Boni werden wij op
zeer hoffelijke wijze uitgeleide gedaan door
een honderdtal zwaar bewapende, bereden
mannen, waarbij de koninklijke lans, versierd
met een reusachtigen paardenstaart, ons voor
uitging.
Een ieder, die dezen staart tegenkomt, moet
terzijde van het pad neerhurken, en een
iegelijk, die dat niet doet kan, volgens het
gewoonte-recht, door 's konings zendeling I
met den lan9 worden neergestoken.
De infanterie voor Java; de
m a r e c h a u 88 ée s voor Sumatra. De
Padangsche correspondent van De Locomotief
schrijft aan dat blad
Van iemand, die 't weten kan, vernamen
wij. dat 't voornemen van den landvoogd, om
zoodra mogelijk alle Europeesche, ongegra-
dueerde militairen der infanterie ter Suma
tra's Westkust naar Java over te plaatsen en
te doen vervangen door marechaussée-afdee-
lingen, vasteren vorm heeft aangenomen.
Te Padang-Pandjang zijn, zooals bekend,
reeds twee marechaussée-co pagnieën opge
richt. die zeer goed voldoen. Van het te dier
plaatse in garnizoen liggende 16e bataljon
worden 100 Europeesche fuseliers naar het
13e bataljon te Soerabaja overgeplaatst57
naar het 18e bataljon te Buitenzorg en 200
naar het 11e bataljon te Meester Ccrnelis.
Van het 17e bataljon zijn naar het 16e batal
jon overgeplaatst 8 Europeesche en 7 inland-
sche sergeanten, ten einde ingedeeld te wor
den bi' de 2e marechaussee-compagnie.
Dezo onderofficieren worden vervangen
door een gelijk aantal militairen van den
zelfden landaard, die reeds bij een der maré
chaussee-compagnieën hebben dienst gedaan
en dientengevolge een goed kader zullen vor
men voor de eventueel te Pad-ang op te rioh-
t.a marchaussee-compagnieën. Verder gaan
van het 17e naar het 16e bataljon over 5
inlandse he korporaals en 110 inlandsche fuse
liers.
Volgens onzen zegsman worden binnenkort
2 compagnieën van het 17e bataljon naar
Java overgeplaatst, zoodat hier ter plaatse
slechte 2 compagnieën zouden achterblijven.
Ook zou de kolonel, gewestelijk militaire
commandant, worden vervangen door een
luitenant-kolonel, die .tevens de functiën van
plaatselijk commandant zou moeten uitoefe
nen. Naar verluidt zal ook de artillerie te
Padaaig spoedig naar Java vertrekken.
Een voorloopster. Toen een tien-,
twaalftal jarei geleden eenige jongedames
het verzoek deden om te worden toegelaten
tot mededinging naar andere betrekkingen in
's lands dienst dan die van onderwijzeres,
werden er heel wat hoofden bedenkelijk ge
schud Het begon met een jongedame die al?
klerk op een departement in dienst trad,
Sedert hebben tal van jongedames aldus een
nuttigen, werkkring gevondenvelen zagen
zich sedert bi» den post- en telegraafdienst
een toekomst geopend door een benoeming
tot commies der derde klasse, de voornaamste
stap om het te kunnen brengen tot de hoogcr
bezoldigde betrekkingen bij dien dienst. En
niemand die zich over deze emancipatie in
Indië nog verwondert.
Doch die dames stellen zich niet langer
tevreden met den vinger - zij willen de ge-
heele hand hebben. Mejuffrouw A. Ellinger
is "e voorloopsterzij richtte tot de regeering
het verzoek om de lessen aan de af dee ling
B van het gymnasium Willem III te mogen
volgen en eventueel deel te nemen aan het-
gTootambtenaarsexamen. En aangezien het
diploma voor dat examen het eenige ver-
eischte is om benoemd te worden tot alle
administratieve betrekkingen boven den ran»
van hoofdcommies bij de departementen, be
dil.dt het verzoek van mejuffrouw Ellinger
nuts meer of minder dan dat nu ook door
de vrouwen een aanval wordt gedaan op die
sterke vesting, tot dusver uitsluitend voor de
mannen gereserveerd. Een wijder strekking
die van benoembaarheid tot ambtenaar bij
het binnenlandsch bestuur is onmogelijk
daaraan te geven.
Welke gevolgen een inwilliging van het
verzoek van mejuffrouw Ellinger zal hebben,
is vooralsnog niet na te gaan.
Maar wel getuigt het van het zich meer be-
vust worden ook van het Indische meisje
en aan mej. Ellinger als voorloopster past
daarvoor een eeresaluut!
Denieuweopera. De h-cr C. van
der Linden heeft eene brochure verspreid, ge
richt aan de ,,Operalievende Nederlander»,
waar - het volgende is ontleend
Zooals reeds eenige mededeelingen, die
in de pers de ronde hebben gedaan, deden
vermoeden, bestaan er werkelijk bij mij plan-
1 de Nederlandsche Opera wederom op te
bouwen.
De overtuiging dat Rotterdam een geschik
ter centrum is voor dc exploitatie, de groote
belangstelling en waardeering, die ik daar
steeds heb mogen ondervinden, het ruimere
en voor opera-voorstellingen het best inge
richte theater van ons land, ziedaar de rede
nen, die mij noopten de opera te Rotterdam
te vestigen en van daaruit geregeld te Am
sterdam, Den Haag. Utrecht enz., voorstel
lingen te geven.
Nu ik van zoovele belangstellenden de
meest vleiende aanmoediging daartoe ontving,
heb ik gemeend de taak, welke ik mij gedu
rende tal van jaren als levensdoel heb gesteld,
weder met frisschen moed te moeten aanvaar
den.
Dat die taak moeilijk is, wil ik mij niet
ontveinzen, immers, gedurende de ongeveer
tien jaren, dat ik de Nederlandsche Opera
bestuurde, 18941903, heb ik de daaraan
verbonden inoeilijhkeden ruimschoots leeren
kennen.
Zonder evenwel ooit den moed te verliezen,
heb ik meer en meer de aste overtuiging
verkregen, dat onder normale omstandighe
den eene instelling als „de Nationale Opera
op den duur, even goed als in andere landen,
wortel moet schieten in ons volksleven"
Nu meen ik in mijn tienjarig directeur
schap bewezen te hebben, dat ik ondanks alle
moeilijkheden en tegenkantingen de opera
wist in stand te houden en haar aan billijk-
artistieke eischen heb doen beantwoorden.
Ik behoef slechts te wijizen op de voorstel
lingen van Rienzi, Tannhauser. Lohengrin,
Meesterzingers, Wallküre, Don Juan, Fidelio,
Orpheus, Samson Dalila, La Bohème, Huge
noten, Faust, Carmen, Aïda, Norma, Cleopa
tra, Hércdiade, Willem Tell, De Koningin van
Saba, Hans en Grietje en zooveel andere
meesterwerken, voorstellingen van dien aard,
dat duizenden daarvoor naar de hoofdsteden
stroomden.
Ware niet in het seizoen 1902/03 de toe
stan.van staking, scheuring en sociale ma
laise ingetreden, de Nederlandsche Opera zou
zich nog in gezond leven mogen verheugen
E nwel „gedane zaken nemen geen keer,
zegt het spreekwoord en past het ons niet te
blijven weeklagen over hetgeen is geschied.
Het onweer heeft wel het gebouw verstoord,
maar de materialen niet vernietigd. Alles is
nog aanwezr om den muzentempel weer op
te bouwen
Thans, nu de geest van afscheiding heeft
uitgewoed, is het grootste deel van het vroe
gere personeel, waarbij leb veel nieuwe jonge
krachten komen voegen, weer verlangend zich
onder de vaan der Nederlandsche opera, on
der mijm directie, te scharen en mot nieuwen
moed mede te werken tot het verkrijgen van
het vroeger zoo geroemde ensemble
De heer Van der Linden is voornemens be
halve de herhalingen van Tannhauser, L- hen
grin, Meesterzingers, Herodiade, Aida, Rien
zi, Don Juan, Cleopatra, l'Attaque du Mou
lin, Manon, Bohème, Evangelieman enz de
volgende nieuwe werken op te voerenLa
Cabrera (de onlangs bekroonde opera van
Duponl), Die neugierigen Frauen van Wolf-
Ferrari, Die Heirat h wider Willen van Hum-
perdinck. Tosca, Manru en anderen.
Om hiertoe te geraken, heeft de heer v. d.
Linden fondsen noodig. welke hij tracht to
verkrijgen op de volgende wijae
Er wordt, in de hoofdplaatsen waar de
Opera voorstellingen geeft. Uitgeschreven eene
waarborgfouds (500 aandeelen a f 100).
(Hiervan is te Amtserdam en Rotterdam
reeds ruim f 14.000 toege-zegd). Elk aandeel
van f 100 kan gesplitst worden in vier on-
derdeelen a f 25.
Deze aandeelen kunnen desverkiezende wor
den ingeruild tegen abonnementen of toe
gangsbewijzen naar keuze.
10 aandeelen a f 100 geven reoht van toe
gang tot alle voorstellingen, in een vaste
baignoire of loge (le mg) voor 4 of 5 per
st, nen.
5 aandeelen a f 100 geven recht van toe
gang tot alle voorstellingen, met vaste plaats,
voor twee personen (le rang, loge of stalles).
2 aandeelen a f 100 geven recht van toe
gang tot alle vooi-stellingen, met vaste plaats,
voor één persoon (le rang, loge of balkon).
1 aandeel van f 100 -ft recht van toegang
tot alle voorstellingen, met vaste plaats, voor
één p soon (parket of beneden-loge).
Elk aandeel van f 100 kan bovendien in
gewisseld worden tegen25 plaatsen fauteuils
de balcon of (Koningsloge) waarde f 12540
plaatsen, stalles of bovenloges, waarde f 120;
60 plaatsen parket- of zij-bovenloges, waarde
f 120; 80 plaatsen parterre, waande f 120.
Elk aandeel van f 25 geeft recht op 10 plaat
sen stalles, loge of balkon, waarde f 30; 15
plaatsen parket of benedenloge, waarde f 30
20 plaatsen parterre, waarde f 30.
Met plaatselijke wijziging, geldig te Rot
terdam, Amsterdam. Den Haag en Utrecht-,
De inteekening hierop is noodig om met
het personeel en de schouwburgen contracten
te kunnen afsluiten. Natuurlijk verbindt
men zicb door inteekening alleen voorloopig.
Mocht de zaak onverhoopt niet tot stand
komen, dan vervallen vanzelf alle verbinte
nissen.
De aldus verkregen exploitatiesom wordt
gedeponeerd bij een der voornaamste bank
instellingen
De hoofd administratie der opera wordt ge
voerd door het Nederlandsche Accountants
kantoor, onder directie van den heer A. van
der Stempel Jr., en alleen op het gemotiveerd
advies van bovcngeoieomden accountant zal
de directie over deze exploitatiegelden mogen
beschikken tot een maximum van f 30,000,
blijvende de overige f 20,000 als garantie voor
de huur der schouwburgen (welke garantie
echter elke maand met f 3000 verminderd) ear
voor salarissen van koor en orkest en het
zoogenaamde „kleine personeel."
School- en Kerknieuws.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de
examens ter verkrijging van akten van bekwaam
heid voor het middelbaar onderwijs (met uit
zondering van die voor het hand- en rechtlijnig
teekenen en boetseerende gymnastiekde
Hooj»duitsche en 7.ngelsche talen, de landbouw
kunde, den tuinbouw en de houtteelt), en die
voor het lager onderwijs in de wiskunde, be
doeld in art. 65 van de wet op het lager onder
wijs, dit jaar in de maanden November en De
cember en zoo noodig in de laatste helft van
October zullen worden gehouden.
Zij die zich aan deze examens wenschen te
onderwerpen, moeten zich vóór 10 September
eerstkomende bij het Departement van Binnen
land sche Zaken aanmelden bij schrijven op on
gezegeld papier, daarbij nauwkeurig en duide
lijk opgevende naam, voornamen (voluit geschre
ven), woonplaats, adres en de begeerde akte,
met aanwijzing tevens van letter en nummer
der programma's vastgesteld bij Kon. besluiten
van 2 Febr. 1864 (Stbl. no. 8). 11 Oct. ^869
(Stbi. no. 156) en 14 Oct. 1884 (Stbl. no. 216).
Bij de aanmelding voor het examen middel
baar onderwijs in de Fransche taal behoort te
worden overgelegd de reeds verkregen akte van
bekwaamheid, waaruit het recht op de bij de
wet verleende vrijstelling van cenig deel van
het examen moet bljjken.
By de aanmelding voor het examen lager
onderwijs in de wiskunde moet de akte van be
kwaamheid worden overgelegd, waaruit de wet
telijke bevoegdheid om aan het examen deel te
nemen, moet blijken.
Rijks-academio van Beeldende
Kunsten, te Amstedam.
De hoogleeraar-directeur van deze inrichting
brengt ter kennis van hen die voor den cursus
1905/1906 tot de lessen wenschen te worden toe
gelaten, dat zij daarvan schriftelijk aan hem
moeten kennis geven vóór 11 September a. s.,
onder overlegging van
lo. een hem of haar betreffend uittreksel uit
de geboorteregisters van den burgerlijken
stand, en
2o. eene opgave der cursussen, welke men
wcnscht te volgen.
Het toelatings-examen zal aanvangen op
Maandag 25 September 1905, des morgens te 9
uren, in het Academiegebouw (Stadhouders
kade 86), terwjjl de lessen zullen beginnen op
Maandag 2 October daaraanvolgende.
Zij die bij hunne schriftelijke kennisgeving
mede kunnen overleggen de akte van bekwaam
heid in het handteekenen voor middelbaar on
derwijs (M1). zijn van het afleggen v n boven
bedoeld toelatings-exanien vrijgesteld.
Aan leerlingen van den vorigen cursus die
opnieuw wenschen te worden ingeschreven, wordt
verzocht schriftelijk van dit verlangen bericht
te geven vóór 11 .September a. s.
Het leergeld, waarvan het stortingsbewijs b(j
den aanvang van het leeriaar moet worden in
geleverd. bedraagt voor alle lessen f 1C0, voor
fessen van éénmaal "sv.eeks f 10. voor lessen
van tweemaal 's weeks f 20 en voor lessen van
vier of meermalen 's reeks f 40.
Programma's zijn h f 0.10 verkrijgbaar by de
boekhandelaren P. N. van Kampen en Zn..
Singel 330, te Amsterdam.
Notarieel Staatsexamen 1418 Augustuj,
te 's-Gravenhage. Geslaagd, eerste gedeelte
J. Sotthowis. te Kampen H Haga. te Scha-
gen A. J. Rant, te AmersfoortM. Dassen,
te Rotterdam H. A. Buisman, te Zevenbergen
tweede gedeelte: J. C. de Jong. te Utrecht;
A. J. Vonk, te Schagen A. L. Th. M. Vogel»,
te Sittard.
Examen Hoogd. taal, M. O.
's-Gravenhage, 18 Aug. Voor akte A toe
gelaten mej. E. Barth, van Schimmert, en de
heer J. J. Stratingh, van Groningen. Afgewezen
1 inann. cand.
's-Gravenhage, 18 Aug., 's nam. Voor
akto A toegelaten de heeren J. H. Bonthond,
van Arnhem D. J. van Enst, van Breda, en O.
C. Strasser, van Watergraafsmeer.
Examen Hoo*d. taal, L. O.
s-Gravenhage18 Aug. Toegelaten de
dames: A. A. E. Engelberts, van Leiden, en
M. Koster, van Amsterdam, en de heeren P.
J. H. Feiten en H. Kool. beiden van 's-Gra
venhage R. J. Kortmulder Jr., van Rotter
dam J. M. Mazurel, van Leiden, en C. Boen
der, van Rotterdam. Afgewezen één vrouwel.
en twee mannel. cand.
's-Gravenhage, 18 Aug., 'snam. Toege
laten de dames: A. E. M. de Vos tot Neder-
veen Cappel, van Nijmegen F. M. M. Grim-
melt, van Haarlem, en de heerenJ. van Enge
lenburg, van Velp K. E. Meinardjj, van Leeu
warden W. Jacobs, van Kloosterburen A.
v. Kleef, van Puttershoek T. Toebosch, van
Heijen (Bergen), en C. Posch, van Nibbixwoi
Afgewezen één vrouwel. en één mannel. cand.
Examen Fransch, L. O.
's-Gravenhage, 18 Aug. Geëxamineerd
28 candidaten afgewezen 12toegelaten 16,
n.l. de heerenE. H. Amelunz, van Amster
dam R. ter Horst, van Den Haag W. J. H.
van Wouw, van Venloo J. W. Omloo, van Nij
megen A. de Wolf, van Huybergen C. J. v„n
Beers, van Kaatsheuvel II. van Dijk, van Zuid-
wolde, en H. Stiksma, van Opemde-Nijega, en
de damesA. G. Kroese, van Den Haag A.
A. E. Driesens, van Leiden (J. L. van Aken,
van Bloemendaal A. M. H. Caenen, van Maas
tricht E. S. Bisschop, van Amsterdam E. de
Ven. van Utrecht H. J. Th. Haring en J. L
O. S. Schregardus, beiden van Haarlem.
Voor de te Wageningen te houden ncte-
examens Land- en Tuinbouwkunde hebben zich
aangemeld Landbouwkunde L. O. 34 cand.
id. M. O 1 cand. Tuinbouwkunde L. O. 10
cand. id. M. O. 2 cand. Houtteelt M. O. 1
cand.
Ds. J. Barbas. Ned. Herv. predikant te
Geesteren (Geld.), zal Zondag 27 Augustus do
godsdienstoefening leiden voor Prorestantsche
militairen in de legerplaats te Millinge voor
het 10e regiment infanterie.
Door de classis Woerden der i.eref. ker
ken is preperatoir geëxamineerd en tot het pre
dikambt toegelaten" de heer H. Kajan, docto
randus aan de Vrije Universiteit, beroepen pre
dikant bij de Geref. gemeente tc Woubruggc.
Algemeene Synode.
- Uit naam van acht leden der Synode werd
door den heer C. van Dis ene verklaring voor
gelezen, waarin wordt geprotesteerd tegen «.n
droefheid wordt uitgesproken over dc uitspraak
van de Synodu6 contracta in iake dr. L. A.
Bah Ier. Prof. Cannegieter verzet zic-h tegen 't toe
laten dezer verklaring krachtig en dient mede
namens 14 leden van de 22 waaruit de vergade
ring bestaat, de navolgende motie in, die wordt
ingeleid door de verklaring dat zij volkomen
kunnen begrijpen dat er bij sommigen droefheid
over die uitspraak bestaatde Synode, overwe
gende dat een Synodus contracta volkomen be
voegd is tot eeii geheel zelfstandige behande
ling der zaken, tot welker berechting zij is ge
roepen, verstaande dat aan de volle Fvnode
geen beoordeeling van die berechting toekomt,
dan alleen in die gevallen, waarin bij haar vol
gens de kerkelijke wet herziening der uitspraak
eener contracta wordt aangevraagd, weigert de
bij haar ter tafel gebrachte motie van de heeren
C. van Dis c.s. toe te laten en gaat over tot de
orde van den dag. Deze motie werd met 16 te
gen 3 stemmen aangenomen na discussie. Hier
op wordt door den '•cor Weyland over de con
sideration der provinciale kerkbesturen en der
classicale vergaderingen op het voorloopig door
de vorige Synode aangenomen reglement op liet
beheer der kerkelijke goederen en fondsen in
Nederland rapport uitgebracht. Drie-en-dertig
stemmen in <le provinciale kerkbesturen en 24
classicale vergaderingen hebben, hoewel met
voorbehoud, zich voor de aanneming verklaard,
tallooze adressen van kerkelijke administration
protesteeren tegen de aanneming en ontraden
die. Dc vraag der bevoegdheid wordt in dezo
aan de orde gesteld. Van verzet getuigen vele.
vrees voor de gevolgen wordt uitgesproken. Op
het vraagpunt der bevoegdheid gaat het rap
port niet in, maar namens de commissie worden
onderscheidene wijzigingen voorgesteld om dit
reglement te verbeteren. Hit rapport stelt voor
dit reglement aan de eindstemming der leden
van de provinciale kerkbesturen tc onderwer
pen. Het zal worden gedrukt. Dc grensregeling
tusschen de gemeenten Leimuidcn on Thamen
wordt overeenkomstig l.et voorstel der commis
sie ad hoe vastgesteld. Aan tie commissie wordt
dank en lof voor dien arbeid gebracht- Daarna
wordt het rapport, behandeld over do voorloopig
aangenomen verandering van art. 55 reglement
op de vacatures (candidaten. die als zendeling
uitgaan, kunnen worden bevestigd zonder aan
een gemeente te zijn verbonden). Het vaststel
len van die verandering wordt door het rapport
afgeraden gewezen wordt in tie vergadering op
dc houding tier commissie voor de zaken der
kerken in Ncd.-Indië, op dc aanleiding die er
bestond tot het doen dier voorstellen in net
vorige jaar, op de wijze, waarop dit in de vorige
Synode is toegelicht. Ten slotte besluit de ver-
gaderin overeenkomstig de conclusie van het
rapport die wijziging niet vast te stellen. Een
voorstel (prof. Cannegieter) om geheel art. 55
te doen vervallen, wordt aangenomen. Een voor
stel (Leiden) in zake art. 14 icglement op <ie
kerkeraden (over het indienen van attestation)
wordt overeenkomstig rapport der commissie
verworpen. (Vad.)
