Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
-
leeftijd in 1884 als student in d© wis- en
natuurkunde ingeschreven en legde zich in
het bijzonder op de experimenteel© phrysica
toe. Iu 1892 promoveerde hij op zijn kort
te voren met goud bekroonde beantwoor
ding van een prijsvraag der Leidsch© facul
teit.
Bij de meeste en belangrijkste zijner la
tere onderzoekingen is prof. Kurnen zich
blijven bewegen in de richting, welke h j
met. dit werk insloeg.
Prof. Kuenen werd reeds in 1889 ad sis-
tent bij de natuurkunde cn hij bleef prot.
Kamerlingh Onnes sedert 1893 als conser
vator bij de inrichting van het natuurkun
dige laboratorium ter zijde staan, terwijl
hij tevens als privaat-docent een college :n
de natuurkunde op zich nam. Hij werkte
©enigen tijd te Londen bij prof. Ramsay en
is sedert 1895 hoogleeraar aan hot Univer
siteit College te Dundee.
Toen in het begin van 1905 prof. Lorentz
oen beroep naar Munchen ontving, gelukt©
het der Regeoring dien beroemden geleerde
vc-r Nederland en Leiden te behouden,
o.a. door de toezegging. dat een derde leer
stoel voor de natuurkunde te Leiden ge
sticht zou worden. Het is deze nieuwe leer
stoel die door prof. Kuenen zal worden in
genomen
N. Crt.
De heer F S. Malan. lid van de Wet
gevende Vergadering der Kaapkolonie en
hoofdredacteur van „Ons Land", is Wcens
dagavond, na een verblijf van veert'en da
gen hier te lande, over Vlissingen naar
Londen vertrokken. Zaterdag cn Zondag
heeft de heer Malan eonigen tijd te Rot
terdam vertoefd. Zaterdagmiddag bracht hij
©en bezoek aan Dordt, waar hij ook het
Zuid-Afrikaansche Museum heeft gezien.
Morgen keert hij uit Southampton naar <Jc
Kaap terug.
N. R. Ct
De minister van buiten]andscHe za
ken brengt ter kennis van belanghebben
den, dat aan zijn departement ter inzage
ligt een bericht betreffende de openbare
aanbesteding, op 26 Januari 19G7, van de
baggerwerken en van de verbreeding van
den walgang aan den zeemond van Avilés.
provincie Oviedo, waarvan de contractsbe-
grooting 383.627 peseta's en 52 centimos
bedraagt.
De min. van buiten 1. zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden dat aan
zijn departement ter inzage ligt een schrij
ven van Hr. Ms. zaakgelastigde te Athene,
betreffende de aanbesteding op 28 Fébr
a.s. van 60- a 70.000 kisten petroleum voor
het Griekscbc Staatsmonopolie.
Diefstal in een gerechts
gebouw. Voor het gerechtshof te 'sGra
venhage stond gister tercht de gewezen con
cierge van het gerechtsgebouw te Rotterdam
•T H. S., door de rechtbank aldaar wegens
den bekenden dieftstal van gelden uit het
gerechtshof, door middel van een valse hen
sleutel, tot 6 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld
Bekl., die ook thans zijn onschuld vol
hield, zeide het geteekende geld, dat zich
op de tafel van den president der rechtbank
bevond, van beneden te hebben medegeno
men. De vraag, of bekl. dan zijn vrouw
verdacht, beantwoordde hij weifelend.
I>e raadsheer-rapporteur, rar. Aberson,
wees bekl. er op, dat hij van uit de gevan
'genis een brief had geschreven, waarin de
woorden voorkomen ,,met een berouwvol
hart kom ik t' ans tot U-E.A. met de bede.
mij tot een milde straf te veroordeeleu."
Bekl. beweerde dien brief geschreven te
hebben op aanraden van den bewaarder der
gevangenis, die een vriend van hem was
,,Zijn hoofd was op hol."
Adv.-gen. mr. Reitsma, verklarende zeer
beslist te weten, dat bekl's vrouw het feit
niet gepleegd had. wees er op dat bekl een
goed bezoldigde betrekking had en er hier
van verleiding geen sprake was. Met het oog
oj een en ander achtte adv.-gen. de straf
'e gering, weshalve hij stra verzwaring vor
derde tot één jaar gevangenisstraf.
De toegevoegde verdediger, mr. F. W R.
Wttewaal, advocaat te 's G ra venhage, be
toogde. dat het overtuigend bewijs niet was
geleverd. In den brief, door bekl. geschre
ven. stond ook dat bekl. ontkende het feit
gepleegd te hebben. Ton slotte legde pleiter
eenige gunstige getuigenissen over uit vroe
gere betrekkingen van bekl. PI. drong aan
op vrijspraak en achtte 6 maanden reeds
een zeer zware straf voor dezen bekl.. die
tevens zijn betrekking verliest.
Snikkend betuigde bekl ten slotte nog
zijn onschuld.
Automobiel-ongeluk. Do
chauffeur, die te Aalsmeer een Amsterdam
mer overreed, is door de rechtbank te Haar
lem veroordeeld tot 14 dagen hechtenis en
tot betaling eener schadeloosstelling van
f 150.
Inbrekers gesnapt. Toen
eenige jaren geleden eens was ingebroken
bij de wed. N. H.. wonende aan de West-
kiuiskade te Rotterdam, werd door haar
schoonzoon een electrisch© schel aangelegd,
welke verbinding maakte tusschen de wo
ning van de weduwe en de zijne, welke
naastaangelegen is.
Terwijl de schoonzoon Dinsdag wist. dat
zijn nuxiler uit was. ging eensklaps de elee
trische schel over. Er moest dus onraad zijn
Hij snelde naar de woning zijner moede,
vond de deur open. terwijl two© kerels het
huis uitstormden.
Hij slaagde er in een hunner te grijpen,
die bleek te zijn zekere A. R.. een bekendo
boef. De andere. J. K„ werd later in de
Zandstraat gearresteerd, waar hij woonde.
Er schijnt niets gestolen te zijn.
Diefstallen. Woensdagavond laat
is te Leiden op twee plaatsen inbraak ge
pleegd, Bij een kruidenier aan don Ouden
Rijn wist men zich door middel van een val-
sclien sleutel t<>egane tot de woning te ver
schaffen. terwijl de bewoners afwezig waren.
Er. werd een bedrag van f 30 ontvreemd be
nevens eenige voorwerpen van waarde. Een
nog brutaler stukje werd uitgehaald door
inbraak' bij een agent van politie aan de
Binnenvestgracht. De agent zelf was in
dienst. Hier werd een bedrag vau f 20 ont
stolen
Inbraak. Te Arnhem is, tijdens
de afwezigheid der bewoners, ingebroken bij
mevr. V., op de Rijnkade. Ontvreemd wer
den eenige zilveren lepels en vorken, alsmede
een bankbiljet van f 25 en enkele rijksdaal
ders.
Gegoede stroopers. Als bewijs
dat de leden van het strooporsgilde niet
uitsluitend in den minder gegoeden stand
gevonden worden, meldt de Nbr. dat dezer
dagen door twee te Rosmalen gestationeer
de oubezoldigde jachtopzieners in het jacht
veld onder Nuland bekoeurd werd een zoon
van een wethouder in de omstreken van
Nuland. wegens het stroopen met den licht
bak. Geweer en lichtbak werden daarbij
door de veldwachters in beslag genomen.
Een vreeselijke sn ij part ij
heeft te Akkrum plaats gehad. Een jonge
ling uit Grouw kreeg daarbij een steek tus-
schen het borstbeen en den navel. Hij is le
vensgevaarlijk gewond. De marechaussee uit
Heerenveen heeft nu gearresteerd een 18-
jarige jopgeman. die bekende den steek te
Y?bben toegebracht.
Door eigen schuld. Zaterdag-
middag wilde een heer van middelbaren leef
tijd aan het Amsterdamsche Centraalstation
nog in een reeds in beweging zijnden trein
naar Rotterdam springen, met het treurig
gevolg, dat hij onder den trein geraakte en
voor dood werd opgenomen. Per brancard
werd hij na.r het gasthuis vervoerd.
CLijd).
Aangereden door den trein.
Op station Valkenburg' is gistermorgen een
zekere J. B.. wonende te Hout hem aange
reden. rnet het ongelukkig gevolg, dat de
rechterarm gebroken werd.
Stoomtram ongeluk. Zaterdag
avond sprong even vóór het kruispunt van
u© Bennebroekerlaan en den Haagschen
sr raat weg de arbeider C. Scholte van Hille-
gom uit de van Haarlem komend© stoom
tram, met het gevolg, dat hij kwam te val
len en de wielen van een der tramwagens
over zijn beenen gingen.
Een been is er geheel af. het andere zeer
gecompliceerd gebroken. De ongelukkige
was kostwinner van zijn 72-jarige moeder.
Stoomtramongeluk. De ar-
!>eider C. Scholte, van Hillegom, die Zater
dag 11. te Bennebroek onder de stoomtram
geraakte, is in het ziekenhuis te Haarlem
overleden.
De 24-jarig© stoker G. U„ werkzaam
aan de papierfabriek van den heer Van
Lange te Waddmgxveen, is bij het afsluiten
van den stoomketel van het trapje dat hij
daarvoor moest gebruiken .gevallen en zoo
danig op den steenen vloer terecht geko
men dat hij na eenge uren aan de gevol
gen is overleden
Aan brandwonden overle
den. De dienstbode, die verleden week te
Helmond bii het schoonmaken van de ka
mer te dicht bij de brandende kachel kwam
en in brand geraakte, is aan de bekomen
verwondingen in het hospitaal overleden.
Brand. Door ontsnapping van gas
ontstond gisteren brand bij den amanuensis
van de stadsbibliotheek te Haarlem. Ver
scheidene stukken van waarde zijn verbrand.
Omtrent den brand bij den
amanuensis der stadsbibliotheek te Haar
lem, meldt de O. H. Ct. dat o.a. de vol
gende curiositeiten zijn verbrandeen com
plete serie van geschreven boeken en arti
kelen in overdruk van den heer Overmeer.
ongeveer 60 stuks, met de daarover gevoer
de correspondentieshet archief van het
geslacht Overmeer terugloopend© tot 1496,
5000 por fretten, twee albums met onge
veer 1500 prentbriefkaarten van Haarlem
een verzameling van zeldzame Haarlemsohe
liedjes; aanteekeningen uit de O. H. Ct
van 16561700; vele handschriften; zeld
zame boeken en pamfletten enz., kortom
een verzameling van harden arbeid van den
heer Overmeer. gedurende acht jaar. De
inboedel was verzekerd, doch laag .zoodat
niet. alleen finantieele schade wordt gele
den, doch ook alle resultaten van ernstig
verzamelen en arbeiden is verloren gegaan.
De brand is voor den heer Overmeer een
onherstelbare slag
Brand tijdens een voorstel
ling. Vermoedelijk veroorzaakt door een
defect aan de vcrwarmingsinrichting, ont
stond Zondagavond omstreeks half negen tij
dens de voorstelling ©en begin van brand
in een dor loges bij het tooneel in de Dieren
tuinzaal te 's Gravonhage.
Met eigen brand'bluschmateriaal van het
K Z B Genootschap was de brand dadelijk
gebluscht. zoodat de toeschouwers, die aan
vankelijk in allerijl naar de uitgangen van
de zaal waren geloopen, naar hunne plaat
sen terugkeerden en de voorstelling kon
worden voortgezet.
Brand. In het groote galanteriema
gazijn van den heer Maisonpierre, aan den
Nieuwcndijk te Amsterdam, ontstond giste
renmorgen ongeveer 10 uur in het souster-
rain brand, vermoedelijk bij het aanmaken
van een kachel, waardoor vuur terecht kwam
in ontvlambaar verpakkingsmateriaal. Van
dezen pakkelder breidde het vuur zich spoe
dig uit naar het geheele beneden ter rein. De
brandweer, spoedig gealarmeerd, kwam on
middellijk niet veel bluschmatcriaal opda
gen en had den brand spoedig bedwongen.
Aan de winkelgoederen en die in het sous-
terrain is veel brand- en waterschade toege
bracht. Alies was verzekerd.
Stremming van het verkeer.
De Zaanbrug in de spoorlijn Amsterdam
Enkhuizen kon gistereu ten gevolge van oe
vorst en de sneeuw niet geopend worde:.
Dientengevolge was het scheepvaartvckee-
in do Zaan gestremd De stoombooten -ar.
den .Alkmaar Paket"-dienst lagen aar
weerszijden te wachten.
Ook de treinen ondervonden belangrijke,
vertraging.
Toen men nl. na veel krachtsinspanning
er in geslaagd was tie brug even te verzet
en, zonder haar evenwel open te kunnen
draaien, slaagde men ,r oo kniet i haar
op haar plaats terug te brengen, zoodat nu
ook de treinen er niet- meer over konden
Daardoor kregen enkele tremen vertraging.
De reizigers moesten bij de brug overstap
pen en werden met een gereed staanden trein
verder vervoerd. Te ruim half drie wist men
het kwaad te verhelpen en kon de brug
weer open en dicht. Maatregelen zijn geno
men om herhaling te voorkomen.
Sneeuwstorm in het Zuiden.
In 't zuiden van ons land heeft Woensdag
middag een sneeuwstorm gewoed, die be
langrijke vertraging in den treinenloop
heeft veroorzaakt. Aan de stations der groote
steden was zulks duidelijk merkbaar. Zoo
deelt men mede dat de trein uit het
zuiden die om 4.48 aan het Centraalstation
te Utrecht moest aankomen, eerst omstreeks
11 uur daar aankwam. Merkwaardig is ook
dat zelfs te Utrecht de barometer aanmerke
lijk snel terugliep, wat naar alle zekerheid
met den storm in verband staat
Op sommige dorpen zakte men tot aan de
kniev i in de sneeuw, terwijl zij te Eindho
ven hier en daar voeten hoog lag.
De openbare middelen van vervoer onder
vonden van het euvel den meesten last. De
stoom tram lijn EindhovenHelmond-Asten
was eergisteravond zelfs geheel versperd,
zoodat reizigers uit de dorpen Eindhoven
niet konden bereiken
Gistermorgen bleef een uitgereden tram
onder Stratum steken. Naderhand werd de
lijn onder persoonlijke leiding van den di
recteur vrijgemaakt.
De trein die eergisterenavond uit de rich
ting Achel (Belgische grens) ongeveer 5i uur
moest binnenkomen, bleef onder Aalst Waal-
ré staan. Door den slechten toestand van
het weer was door groote stoomontwikkeling
de watervoorraad verbruikt. Later werd de
trein door huiplocomotieven binnengebracht.
r treinen kwamen eergisteravond buiten
gewoon veel over tijd aan, dikwijls met H
uur vertraging
Op Walcheren is den eersten Kerstdag een
groote hoeveelheid sneeuw gevallen. Den
tweeden Kerstdag kwamen evenwel veel he
viger buien opzetten, vergezeld van storm,
waardoor de sneeuw op sommige plaatsen
meer dan een halve nieter hoog lag. Het
waren buien, zooals in jaren niet zijn voor
gekomen
Ondervond Dinsdag de treinenloop geen
noemenswaardige vertraging. Woensdag
daarentegen konden de treinen uit Vlissingen
niet op den gewonen tijd vertrekken en
vooral in de richting Rozen daal ontstond
hierdoor een vertraging van vele uren.
De stoomtram van Vlissingen naar Mid
delburg kon niet rijden.
Ook gisteren ondervond de treinenloop nog
groote vertragingde stoomtramdienst Vlis
singenMiddelburg wa6 nog gestaakt. De
stoomtram naar Domburg echter onderhoudt
de communicatie vrij geregeld.
IJ s o m U r k. Groote drukte heersch-
te op Urk den avond en nacht voor Kerst
mis, toen de oude, blinde omroeper van zijn
hond vergezeld, de gemeente was rondge
gaan om de bevolking aan te sporen op
den havendam te komen om hulp te bie
den aan de visschers, wier botters, van de
Noordzee teruggekeerd, in en vóór het ijs
om Urk lagen. In dien regenachtigen. don
keren nacht spanden velen al hun krach
ten in, doch met weinig gevolg: het door
den Z.W. wind dicht opeengeschoven ijs
lelemmerde zeer lang al hun pogen. Niet
ver van daar lag de postboot ..Baron Reai-
gers", om half één 's middags al van Kam
pen vertrokken en nu, na lang met haar
ijsploeg op en m het ijs gebeukt te hebben,
onwrikbaar vast in het ijs bekneld.
Gelukkig kwamen met het aanbreken van
den Kerstmorgen dooi en wind en tij te
hulp, het ijs werkt© en scheurde hier ei
daar, en nog eens trokken tal van gespier
de armen aan het lange kabeltouw, dat
vastgemaakt was toen de sluiting van den
staaldraad stukgetrokken was. Eindelijk
was het laatste der tien vaartuigen in de
haven, waarin kort daarna ook de „Baron
Rengers' kon komen, doch niet in staat
de post naar Enkhuizen over te brengen,
hoewel de zee daarheen thans open lag, wijl
haar roer verlamd geraakt was. 's Avonds
kwam daarom de „Minister Havelaar", de
gewone postboot der Gebroeders De Groot,
van Kampen naar Urk. ook om de „Baron
Rengers" terug te brengen. Hbl.
IJ s De vaart op de Zuiderzee van
Enkhuizen in de richting Amsterdam is
wegens het. ijs gestremd, vrachtbooten zijn
gisteren van Enkhuizen naar Nieuweffiep
vertrokken om langs het Noordlhollandsche
kanaal haar bestemming te bereiken.
Men schreef gisteren uit Zalt-Bommol
Hoewel het drijfijs op de rivier De Waal
gedurende het laatste etmaal niet is toe
genomen, zoo is toch de scheepvaart zoo
goed als opgehouden, slechts enkele pas
sagiersstoombooten en afvarende sleepcon-
vooien ziet men nog passeer en.
De tonnen en bakens zijn ingenomen en
ook de gierpont van het Rijksveer alhier ;s
van do kabel losgemaakt.
De veerpont te Tiel is in de haven op
geborgen. Het zware drijfijs gaat over
der breedte. Het verkeer met de overzijde
wondt onderhouHen door st oombotje en
kleine pont.
Slachtoffer van hot ijs. Gis
terenmorgen is t© Vianen een 16-jarige jon
gen door het ijs gezakt en jammerlijk ver
dronken.
School- en Kerknieuws.
's-Gravenhage, 24 December.
Examens M i d <1 e 1 b. O n d e r w ij s.
Hoogere Wiskunde. KI. Opgeroepen en op
gekomen 1 cand. Geklaagd de lieer B. A. Tim-
m.T, Hilversum.
Boekhouden, K XII. Opgeroepen en opge
komen 15 rand. Teruggetrokken 1, afgewezen
12 cand. Geslaagd voor nuisakte de heeren A.
I. van Rjj, Rotterdam J. A. Vis. Wormervcer.
Schoonschrijven. Geëxamineerd 4 cand.
Toegelaten de heeren A. J. van Gelder, van
Vlsardingen J. P. M. van Noorden, van Delft
en J. N. Pruisnier. van Den Haag.
Geschieden». Geëxamineerd 1 candidate,
die afgewezen werd.
Fronscli, akte B. - Afgewezen 1 mann. cand.
toegelaten A. L. Moret, van 's-Gravenhage
akte A geëxamineerd 1 vr. en 2 mann. cand.
toegelaten mej W. E. Zalm, van s-Gravenhage,
en de heer A D. Golpa. van Winkel (.«.-H.).
Examen.- Lager Onderwi|«.
Wiskunde, i. 65. Opgeroepen en opge
komen 5„cand. Afgewezen 1 Geslaagd de heeren:
M. Broersen. Rotterdam E. J. Haan. Aarden-
burg F. J. C. Icke, Uellevoeteluis J. M.
Rameckers, Rotterdam.
De Chtf. Gerf. Gemeente te Maassluis heeft
kort geleden als predikant beroepen den heer
L. de Brurno. cand. te Vlissingen, die dit be
roep aannam. De classis 's-Graven!.age evenwel
heeft dit beroep vernietigd, omdat zij de stem
ming onwettig moest verklaren.
Woensdagochtend is overleden ds. C. G. van
der Pot. predikant bij de Remonstrantsche ge
meente te Waddingsveen.
Aan de Ncderl. Herv. Kerk te N ij kerk zijn
door wijlen den heer W. Blokhuis Gz. twee
leg ten gelegateerd, groot f 4000 en f 2000.
Wijlen den heer G. Moorrees, heeft aan de
Ned Herv. Kerk te Hummelo f 5000 gelega
teerd.
N a a r d e n. Uitslag der op gisteren door
den kapitein eerstaanwezend-ingenieur ge
houden aanbesteding vanBestek no. 196,
„Het. verbeteren van schietbanen op het
exercitieveld op het Laanderhoog"Begroe
ting f2550. Laagste inschrijiver J. J. Ma
joor te Bussum voor f2442.
Leer sum. Voor den herbouw van het
5 Oct door brand vernield© kasteel ^roek
huizen" van Ridder Pauw van Wieldreoht,
is een aanbesteding gehouden De laagst©
inschrijver ;was de lieer Van Vloten te
Uitrecht voor f 106436, aan wien het werk
gegund is. Vad.
Vergadering van den Raad der ge-
meent© Amersfoort op Donderdag 27 De
cember, des namiddags te half twee uur.
Aanwezig zijn 13 leden.
Afwezig de heeren C. Th. van Bleek, M.
R. N. Oosterveen, J. W. Jorissen en E. L.
Visser.
De heeren Van Beek, Jorissen en Visser
met kennisgeving.
De notulen der vorige vergadering wor
den onveranderd vastgesteld.
Van de ingekomen stukken noemen we als
de voornaamste;
Do gemeente-rekening over 1905.
Een mededéeling van B. en W., dat geen
gebruik zal worden gemaakt van het suib-
s-die, verleend voor de tentoonstelling bij
gelegenheid van 'het Landhuishoudkundig
congres, ad f 500.
Voorts een dankbetuiging van den heer
Elbert, voor de verhooging van zijn salaris.
Ten slotte een adres van eenige bewoners
van den Lageweg, houdende verzoek om
verbetering van de bestrating.
Aan de orde is de agenda:
1. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot. het geven van eervol ontslag aan
den onderwijzer G-. J. A. Drechsler (school
Koningstraat).
Z. h. si of d. verleend. Eveneens worden
B. en W. gemachtigd oin in de tijdelijke
vacature te voorzien.
2. Benoeming van eene onderwijzeres aan
de school Koningstraat (vacature mej. Oerle-
mans).
Voorgedragen worden de dames. 1. J. F.
'Buijtenhuijs, te Amersfoort; 2. J. J. Aarts,
te Velsen3. J. M. Meijer, te Amersfoort.
Benoemd wordt mej. J. F. Buijtenhuijs.
In verband hiermede wordt aan deze eer
vol ontslag verleend als onderwijzeres aan
de school in de Hellestraat.
3. Benoeming van een onderwijzeres aan
de school Hellestraat (eventueel© vacature
mej. Buijtenhuijs).
Wordt voorloopig door B. en W. terugge
nomen.
4. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot verlenging van het verlof, verleend
aan den onderwijzer H. van Gelder en tot
machtiging in de vervanging te voorzien.
Aan genoemden onderwijzer wordt z. h.
st. verlof verleend met- ibehoud van salaris
tot 1 April 1907, terwijl B. en W. gemach
tigd worden in de vervanging te voorzien.
5. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot vaststelling van jaarwedde van on
derwijzend personeel 'bij, het Lager Onder
wijs.
De jaarwedden van de onderwijzeressen
Buijtenhuijs en De Waart, en van den on
derwijzer M. Hazcndonk worden volgens ver
ordening vastgesteld.
6. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot' benoeming van een vast leeraar in
de natuurkunde aan de Hoogere Burger
school
Benoemd wordt de heer Oorver, mot alge
meen e stemmen.
7. Rapport en voorstel van Burgemeester
en Wethouders, betreffende het verleenen
van steun aan of overname van de Amers
foort sche Tramwegmaatschappij.
B. cn W. zeggen in hun rapport te heb
ben onderzocht óf, en zoo ja, op welke wijze
het mogelijk is het trambedrijf in stand te
houden, en welke offers van de gemeente
daarvoor noodig zullen zijn.
In de eerste plaats: Exploitatie door de
tegenwoordige concession a risse met. steun
van gemeentewege.
Eene voortzetting van liet bedrijf zonder
rentebetaling, schuldaflossing of afschrijving
zal op den duur onmogelijk blijken, aange
zien de waarde der eigendommen van de
Maatschappij jaarlijks vermindert en het ge
heele oorspronkelijke kapitaal op de Maat
schappij blij ft rusten. Er zal dus óf werke
lijk afgeschreven ibehooren te worden in die
mate dat, wanneer de eigendommen grooten-
deels vernieuwd moeten worden, hiervoor de
noodig© fondsen aanwezig zijn. óf het kapi
taal zal afgelost moeten worden in onge
veer gelijke mate als de waarde der eigen
dommen vermindert.
Wil het bedrijf op oommercieelen voet in
gericht worden, dan zal eveneens rent© be
taald moeten worden.
Bij eene dergelijke inrichting bestaat, er
naar on zo niecning alle reden voor, het
Maatschappelijk kapitaal met 70 te ver-
niinderer.
Bij de tegenwoordige exploitatie vermin
deren de eigendommen der Maatschappij, in
waarde en heeft geen rentebetaling, aflos
sing en afschrijving plaats.
Bij eene dergelijke inrichting der Maat
schappij zal het jaarlijksche tekort evenwel
belangrijk stijgen.
De gemiddelde ontvangsten bedragen per
jaar. zonder de getneente-suibsidie f 6681.42
De gemiddelde uitgaven 'bedroe
gen per jaar. zonder rente, aflos
sing of afschrijving - 8234.39
Aflossing kapitaal, terugge
bracht op f 12,000 in 20 jaar - 600.
Rente kapitaal van f 12,000
3A - 420.—
Totaal uitgave» f 9254.39
Totaal ontvangsten
zonder subsidie - 6681.42
Te kort, f 2572.97
Indien de Maatschappijl op ibovenomschre
ven wijze geëxploiteerd zal worden, zal d©
gemeente jaarlijks, ten einde de rekening
siuitend te maken, eene subsidie van onge
veer f 2600 moeten geven. De schuld, die
de Maatschappij thans heeft, is daarmede
evenwel niet afgelost.
In de tweede plaats: Overname door de
gemeente van het bedrijf en exploitatie van
gemeentewege.
Hoewel het steeds ©enigszins willekeurig
blijft, een cijfer voor do overname vast. te
stellen, meenen wij eene overname tegen
30 van het oorspronkelijk kapitaal voor
een bedrijf, dat jaarlijks met. een belangrijk
te kort werkteerder te hoog dan te laag
te schatten. Wij hebben hierover nog geen
overleg gepleegd met de Maatschappij, om
dat wij gelijk uit het volgende zal blij
ken geen vrijheid vinden, u overname van
het bedrijf voor te stellen.
Er is geen reden te verwachten, dlat bij
gem een te-exploit at ie de inkomsten zullen toe
nemen.
Deze kunnen dus voorloopig geraamd wor
den op f 6681.42.
Daartegen staan de uitgaven tot. een be
drag van f 11,314.39, hetgeen een jaarlijksch
tekort, zou opleveren van f 4632.97.
Wij hebben overwogen of exploitatie van
gemeentewege ook in ander opziólit bezuini
ging zou meebrengen en zijn tot dé con
clusie gekomen, dat dit niet bet, geval zal
zijn. Mocht al, door uitbreiding van het aan
tal ritten, het vervoer grooter worden,,zoo
zullen die meerdere ontvangsten vermoede
lijk niet opwegen tegen de meerdere uitga
ven, die gevolg zijn van- de uitbreiding.
Ten slotteExploitatie van gemeente
wege met mechanische kracht.
In de derde plaats hebben wij overwogen
of .het mogelijk is het. -bedrijf over te nemen
en in plaats van paardenkracht mechanische
kracht aan te wenden.
De tegenwoordige tramwagens zullen dan
veranderd worden in motorwagens (voor
loopig 3) voorzien van 2 cylindermotoren
van 12 PK van dubbele ontsteking en in
richting voor centrale verwarming. De thans
in gebruik zijnde wagens kun near daartoe
iigericht worden. De kosten hiervan bedra
gen f 13,900.
Voorts zal een draaischijf aangebracht
moeten worden op de beide eindpunten; de
kosten hiervan worden geraamd op f 600.
Bovendien zal eene kleine reparatie-in
richting met gereedschappen voor kleine
herstellingen waarvan de kosten geraamd
worden op f 300 aanwezig moeten zijn.
Voor overname van het bedrijf achten wij
f 12,000 noodig (zie hierboven onder II),
welk kapitaal met f 2000 verminderd kan
worden wegens verkoop van paarden.
Totaal zal dan voor het. bedrijf een kapi
taal noodig zijn van f 24,800.
Na deskundige voorlichting hebben wij
een exploitatie-rekening opgemaakt, met een
totaal aan jaarlijksche uitgaven van
f 14,576
De kosten zijn berekend, naar het. dubbele
aantal ritten van de tegenwoordige exploi
tatie. Hoogstwaarschijnlijk zal daardoor het.
vervoer toenemen, evenwel niet iu gelijke
mate. Het verkeer te dezer stede is niet. zóó
belangrijk en de uitbreiding van de stad is
ten opzichte van dé tramlijn niet zóó gun
stig, dat wij bij een meerder aantal ritten
en een sneller verkeer eene grootere ver
meerdering van het. aantal passagiers dan ij
van het. aantal thans vervoerde personen
mogen verwachten.
De passage heeft gemiddeld: in de laatste
jaren opgebracht if 6300, de reclame f 300
de opbrengst van het vervoer zou dus naar
onze verwachting geschat kunnen worden op
f 8400. De totale ontvangsten zullen dus
vermoedelijk bedragen f 8400 (vervoer)
f 300 (reclame) f 8700, zoodat het. jaar
lijksch tekort geraamd moet worden op
f 14,576 f 8700 f 5876.
Met deze uitkomst, hebben wij niet. ver
der overwogen of ook nog andere dan finan-
cieel'e bezwaren plan III in den weg staan,
bijv. het gevaar voor verkeer, doorloopende
verspreiding van stank in de hoofdstraten,
wegens benzine-verbruik, het hebben van
een draaischijf in de Kampstraat, en in het
Stationsplein. het verkeer met zwaardere
wagens over de brug van het- station.
Wij, zijn van oordeel, dat elk dezer plan
nen de financieele kracht der gemeente te
boven gaat, zoodat wij geen vrijheid kunnen
vinden, u te adviseeren, tot uitvoering van
een dor plannen over te gaan.
B en W. stellen daarom voor
I. de Maatschappij van gemeentewege t©
blijven steunen met eene jaarlijksche sub
sidie van f 800;
II. bij eventueele likwidatie der Maat
schappij en opheffing van het verkeersmid
del eene raadscommissie in t© stellen, ten
einde u voor te lichten of, en, zoo ja, op
welke wijze, hetzij van gemeentewege, hetzij
met steun der gemeente, een verkeersmiddel
in de gemeente kan worden geëxploiteerd.
De heer Gerritsen heeft met veel be
langstelling het rapport, gelezen, doch kan
niet niet de conclusie van B. en W. mee
gaan. Blijft de gemeente f 800 subsidie ge-
ven, dan zal de Maatschappij zeer spoedig
moeten likwideeren. Met het tweede plan
kan Spr. zich uitstekend vereenigen en zou
daartoe gaarne direct een raadscommissie
zien benoemd. Spr. stemt toe dat. het hier
een zeer moeielijke kwestie voor het. dagel.
bestuur is, om met voorstellen ter tafel te
konten. Gaan we echter voort, zooals tot
dusver i«« geschied, dan zal Amersfoort, bin
nen eenige maanden zijn tram kwijt zijn. en