BINNENLAND.
zijn er nog vier andere personen door aange
tast
v - la den nacht van Zaterdag op Zondag,
even na twaalf uur, word New-York opge
schrik'. door een hevige dynamiet-ontploffing,
tïie plaats had bij den ingaaig van de tunnel
oj> de sjxtrlijn Pennsylv&niëHometJfcead
(Nw-Ye-ey). Een-geweldige paniek was het
gevolg en spoedig waren de straten gevuld
mot een opgewonden esn verschrikt© menigte,
die aan ecu aardbeving dacht. Vermoedelijk
is een Itaiiaansch werkman onvoorzichtig om
gegaan met oen kist dynamietwaardoor de
geheel© loods <ler spoorwegmaatschappij
meer dan honderd ton ontploffdaigsstof bevat -
tend, in de Lucht gevlogen is. Een ajuitai
Italianen wenden uiteengereten en vier an
dere werklieden werden zwaar gewond. Ver
der? ongelukken zijn niet voorgekomen, maar
dc elect ruche centrale en een aantal aangren
zende gebouwen zijn vorniakl.
vDo ruggouierg-horsenvliesontsteking.
die sedert maanden voel slachtoffers maakt
in Wcstfalen, is nu ook te Keulen opgetre
den. Men heeft twee doodelijke en vorschei-
done verdachte gevallen waargenomen in cle
80 compagnie vesting-artillerie Er zijn aan
stonds maatregelen genomen om de versprei
ding dezer noodlottige ziekte tegen te gaan.
*- De Staatscourant van Woensdag 6
Maar: 1907 bevat de volgende Koninklijke
besluiten
verleend in de Oranjo-Nassau -orde het
{grootkruis aan Prins Alexander von Teek;
hot commandeurskruis aan den hem toe-
gevoegden majoor F. Ponsonby
op verzoek eervol ontslagen rar. W. J. C.
Umbgn ivo, griffier bij de rechtbank te Zut-
f»hen in v II. Oele, plaatsvervangend grif-
Ler bij den beroepsraad voor de ongevallen
verzekering te Middelburg, met- dankbetui
ging voor de bewezen diensten H. Bijleveld,
lid van den voogdijraad to Amsterdam, en
mr. C. A. Cau, griffier bij het kantonge
recht te Leideu
benoemd tot adjunct, commies bij het hu
lt eau voor den iudustrieeleu eigendom J. do
Zwaan en J. Vogler, beiden lo 'klerk;
benoemd tot kantonrechter te Assen mr.
X. Pelinck. griffier bij het kantongerecht al
daar;
benoemd tot burgemeester van Heemskerk
A. vSeret
benoemd tot klerk aan het rijksarchief in
Utrecht. Ph. J. C. G. van Hinsborgen Jr.,
te Utrecht.
bevorderd tot ridder 3o klasse M. W. O.
do sergeant der artillerie van heit Indische
leger C. Zon. ter zake van zijne krijgsver
richtingen in 1903 aan Aloë Lam Koen jet
en Gam pong Langa en Lala.
benoemd in de provincie Utrecht tot hoog
heemraad van den Lekdijk Benedendams en
van den IJsseldam A. de With, te Lopik,
en 111 r. W. II. J. Royaards, te Utredht
benoemd tot ontvanger der invoerrechten
011 van den accijns op de suiker te Amster
dam 11. J. van Ebben horst. Tengbergen, ont
vanger der invoerrechten acc. te Leiden
aan don ontvanger der dir belast. B.
II. J. F. Endtz to 's Gravenhage (le afd.),
op zijn verzoek met ingang van L Mei 1907
eervol ontslag uit s Rijks dienst verleend.
met ingang van 1 Mei 1907 opgeheven het
ontvangkantoor der dir. bel. en ace to Ren-
kum en een kantoor derzeifdo middelen in
gesteld te Oosterbeek. omvattende de ge
meente» Renkum en Doorwcrth
en zijn benoemd
tot ontvanger der directe belastingen en
accijnzen to Ravenstoin P. W. Roest. ontv.
der dir. bel., invoerr. en acc. te Veere
tot ontvanger der directe belastingen eu
accijnzen te Oosterbeek A. C. van Deven
ter, ontv. der dir. bel., invoerr. en acc te
Doesburg
tor ontvanger der invoerrechten en acc
te Haarlem D. N. Houwing. ontv. der dir.
bel., invoerr. en acc. te Zutphon
tot. ontv. der dir. bel., invoerr en acc.
te Kerkradc J. W. C. Staal, ontv. derzelfde
middelen te Baarle-Nassau
tot ontv. der dir. bel., invoerr en acc
te Terneuzen F J. II. Speetjens, ontv der
dir. bel. en acc. te Oosterhout
tot ontvanger der dir bel. en acc. te
Steen wijk W. P C. van Hcuven. ontv. der
zelfde middelen te Joure;
tot. ontvanger der directe belastingen en
acc. te Niouwnoort J. van Zijverden. belaft
met de waarneming der betrekking van
adjunct-controleur van het kadaster te Haar
lem
bekrachtigd de aanstelling van dr. R. Si6-
singh. buitengewoon hooglceraar in de natuur
kunde aan de Gemeentelijke Universiteit te
Amsterdam, tot gewoon hoogleeraar in dat vak
vergunning erleend tot het aannemen en
dragen van de ordeteekenen van het Fürstlich
Scliwarzbur.-ischee Ehrcnkreuz ITIter claeee
hem door Zijne Doorluchtige Hoogheid, den
Vorst, van Schwarzburg-Rudolstadt geschonken,
aan Ilarer Majesteit ordonnans-officier, den
eerste-lui ten a ut S. baron van Heemstra, van
don grooten staf.
*- Z. K. H. de Prins bracht gisterochtend
met- Zijne Moeder, de Hertogin van Mecklen
burg, een bezoek aam het Mauritshuis.
I Men meldt uit 's Gravenhage
•De Prins van Teek werd gisterochtend bij
zijn aankomst hier ter stede 111 een gala-
rijtuig van het Hollandsohe Spoorstation
naar het Paleis in het. Noordoinde gebracht,
alwaar Z. K. H. Prins Hendrik zich in de
vestibule bevond om don logeergast der Kon.
familie te vorwolkomem
Gistermiddag ten 12 uur is de EngolsohSe
Vorst, in de gelegenheid gestold om namens
Z. M. den Koning van Groot-Brittannie en
Ierland den Prins de onderscheidingsteeke
nen van hot Grootkruis der Ratth-orde te
overhandigen.
Z. K- H voor deze gelegenheid dragende
de gala-generaalsuniform, hooft te dien
einde den bizouderen afgezant in particuliere
audientio ontvangen, waarbij tegenwoordig
waren de Ertgelsch© gezant Sir Howard met
den len secretaris der Rritadhe legatie alhier,
de heer (Jhüton, zoomede de bedde adjudan
ten van l*rins Hendrik, luit. ter zoo le kl.
baron Van Asbeok. lc luit. baron Van
Heemstra, alsmede twee adjudanten en twee
ordonnance-officieren van H. M. de Ko
ningin
Do Prins van Teek heeft don Noderland-
schen Prins zelf met het grootlint der orde.
waaraan het ordetoeken was bevestigd, om
hangen met e n korte toespraak naar aan
leiding van do door Z. K. H. bij de redding
der schipbreukelngen bewezen diensten.
Hierop hield Prins Hendrik in het Engelsoh
een toespraak, den Vorste lijken vertegen
woordiger verzoekend Zijn dank aan Z M
den Koning van Engeland wel te willen
overbrengen. Hiermede was de plechtigheid
geëindigd, waaraan, zooals uit het boven
staande blijkt, een hoogst eenvoudig karakter
gegeven was.
Beide prinsen begaven zich daarna aan het
déjeuner meit H. M. de Koningin en de Groot
hertogin van Mecklenburg, na afloop waar
van het Vorstelijk gezelschap in open lan
dauer mot vierspan uitgereden is tot het ma
ken van eon rijtoer.
- De Prins vore Teek bracht, gisteren oen
bezoek aan de Koningin-Móéder. Heden is
familiediner voor de Koningin, de Groother
togin van Mecklenburg, den Prins von Teek
en Prins Hendrik. Morgen geeft de •Konin
gin-Moeder een dejeuner ter eere van den
Engelse-hen Prins, wien ook een Inch wordt
aan gelode 11 door dén gezant. De Engelsche
prins gaat morgenavond terug.
O* orisi*.
Land en Volk schrift
..Nu Standaard en Residentiebode onze be
richten omtrent de crisis tegenspreken, ge
ven wij*het verloop der zaak nog eens in het
sluitend velband.
Deelden wij vroeger reeds mede, dat- het
Kabinet-De Meester slechts bereid zou zijn
tot aanblijven in zijn gelheel, wij kunnen
daaraan toevoegen, dat door hot Kabinet als
eerste voorwaarde is gesteld, dat alleen dan
de ministers zouden kunnen voldoen aan
het verzoek van de Koningin om op hunne
ontslagaanvrage terug te .comen, indien voor
af was gebleken, dat de rechterzijde weiger
achtig was 0111 het bewind in handen te ne
men
Daaruit is te verklaren, dat de Koningin
opnieuw den voorzitter der Eerste Kanier
heeft gehoord en dat thans overleg hangende
is tusscshon de leiders der rechterzijde, of zij
ovc-ntuce] eon opdracht zullen aanvaarden
Dit laatste is geen canard, zooals De Stan
daard beweert. ..Men kon weten" dat pogin
gen der partijleiders om tot overeenstem
ming te komen over een program plegen
vooraf te gaan aan de opdracht, tot Kabinets
formatie, door ..een Staatsman" van de Ko
ningin ontvangen.
Dit mogen formeel niet zijn pogingen tot
de formatie van een Kabinet", het zijn voor
bereidingshandelingen. die daarmede in on
afscheidelijk verband staan."
De kabinetsf*r meerder
Het Vaderland schrijft:
,,Do geruchten, dat men aan de rechter
zijde bezig is een ministerie te formeeren.
blijven aanhouden.
..Wij vernemen dan ook, dat het demis
sionaire Kabinet heeft te keunen gegeven,
dat het er niet aan kon denken op zijn ver
zoek om ontslag terug te komen, zoolang
do rechterzijde niet eens in de gelegenheid
i- gesteld het bewind over to nemen.
„In strijd met het bericht van het Cor
respondentie-bureau kunnen wij dan ook
molden, dat als aanstaand Kabinetsforma
teur wordt genoemd mr. Th. Heemskerk,
afgevaardigde voor ^liedrecht, en voorzit-
t' van de -nii-revolutionnaire Kamerclub."
De lieer Cohen Stuart, minister van
marine, maakt thans dagelijks een korte
wandeling in de nabijheid van zijn woning
en hoopt de volgende week eijn werkzaam
heden aan liet. departement, te kunnen her
vatten.
De heer Delcoigue zal als secretaris
brj de Belgische legatie te Peking worden
geplaatst en graaf de Luchtervelde, le se
cretaris te Lissabon in dien rang te 's Gra
venhage optreden, waartoe eerstgenoemde
aanvankelijk was bestemd.
De Min. van Buitenlandscho Zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat aan don consul-generaal der Nederlan
den te Melbourne, met ingang van 26 Maart
o. k., een verlof van 8 maanden is ver
leend
Gedurende de afwezigheid van den heer
Bossehart. zal het consulaat-generaal wor
den waargenomen door den heer O. van
Assche. consul der Nederlanden te Mel
bourne, aan wien in het Nederlandsch kan
worden geschreven.
Belanghebbenden worden verzocht hunne
brieven te adreeseeren aan
,,The Consulate General for the Nether
lands Melbourne (Australia)" zonder ver
melding van den naam van den titularis.
Tweede Kamer. Reglement
van Orde Eindverslag is uitgebracht
over het voorstel van den heer Goeman
Borgesiu.® c. - tot wijziging van liet regle
ment van Orde der Kamer
De luitenant ter zee der 2de klasse 0.
van Slooten wordt, met 15 April a.s., ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. wachtschip
te Amsterdam.
Het Duitsche opleidingsschip „Stein"
werd gisteren te Nieuwediep verwacht.
Naar de N. R. Ct. verneemt, is de
kapitein van den staf der «enie te Naarden
.1 J. Schuil bestemd om op te treden als
leeraar in de genie-weten.'chappen aan de
hoogere krijgsschool te 's Gravenhage.
Koninklijk* Militair* Academie.
D Minister van Oorlog brengt tor keunis
van belanghebbenden
lo. Hier te lande zal ia de maand Juli en
Augustus en, zoo noodig. in de eerste dagen
van September e. k examen worden gehouden
voor.toelating van jongelieden als caaet bij de
K011 Militaire Acadamie te Breda, geregeld
op do grondslagen der wet. van 21 Juli 1890
(Staatsblad 110. 126).
2<>. Voor dit examen worden opengesteld
115 plaatsen, verdeeld als volgt
I. Ten behoeve van de Cadettenschool
A Bij het leger hier t lande
14 voor de infanterie. 4 voor de cavalerie,
13 voor de artillerie en 2 voor de genie
B. Bij l»et leger in Nedcrlandsch-1ndië
24 voor do infanterie, 3 voor de cavalerie,
7 voor de artillerie en 3 voor de genie.
III Ten behoeve van de adspiranten, be
doeld bij sub II van art. 25 der vorenvermel-
de wet
A. Bij het leger hier te lande:
1.7 voor de infanterie, 4 voor de cavalerie.
12 vooi de artillerie en 2 voor de genie.
B. Bij het leger in Xederlandsoh-Indie
7 voor de infanterie, l voor de cavalerie,
1 voor de artillerie en 1 voor de genie.
Voo'- verdere bijzonderheden zie ..St.Ct
no. 55.
Cadettenschool.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis
van belanghebbenden
lo. Hier te lande zal in de ma aaiden Juli
en Augustus e.k oen examen worden gehou
den voor toelating van jongelieden als cadet
bij d v Cadettenschool te Alkmaar
2o. Voor dit examen worden opengesteld
a. 25 plaatsen voor jongelieden met be
stemming om te worden opgeleid voor den
dienst hier te lande
b. 9 plaatsen voor jongelieden met bestem
ming 0111 te worden opgeleid voor den dienst
in Nederlandseh-Indië.
Voor verdere bijzonderheden zie ,,St.-0t.
no. 55
Hocfdourau*.
De Minister van Oorlog brengt, ter kennis
van belanghebbenden
dat voor het in de maanden; Juli en Augus
tus e. k hier te lande te houden examen voor
toelating tot den hoofdcursus ter opleiding
van onderofficier voor den raaig van t.wcede-
iuiterant der infanterie en van tweede-luite
nant 'kwartiermeester respectievelijk voor den
dienst hier te lande en voor den dienst in
Nederl.-Indië, de navolgende aantallen plaat
sen worden opengesteld
I. Voor het leger hier te landeinfanterie
14. administratie 8
II Voor het leger in Nederlandsch-Indië
infanterie 15. administratie 4.
In 1907 moeten onder de wapenen
komende tot de compagnieën hospitaal
soldaten, behoorende verlofgangers der lich
ting 1900: van de le en de 2o compagnie 18
Maart, vati de 3e en de ,4o 8 Aprildo ver
lofgangers der lichting 1903. die van do re
gimenten huzaren bij de trein afdeelingen
der regimenten vold-artillerie zijn overge
plaatst: van het lo regiment veld-artillerie
en 22 April, 13 Mei en 3 Juni; van het
2e regiment veld-artillene 2 en 22 April,
21 Mei en 10 Junivan het 3e regiment
velJ-artillerie 25 Maart. 15 April. en 27
Mei en 17 Juni.
De data van vertrek met groot verlof zijn
bepaald opvoor de hospitaalsoldaten resp.
voor de le en 2e en voor de 3e en 4e com
pagnie: voor lien die krachtens art 109 der
Militiewet 1901 onder do wapenen zijn ge
houden of geroepen 30 Maart- en 20 April
voor de overigen 6 en 27 Aprilvoor de
treinafdeelingen le regiment veld-artillerie
20 April, 11 Mei, 1 en 22 Juni; 2e regi
ment veld-artillerie 20 April, 11 Mei, 8 en
29 Juni; 3e regiment veld-artillerie 13
April, 4 en 25 Mei, 15 Juni en 6 Juli.
Voor de Israëlitische miliciens van do
dichting 1900, behoorende tot de le en 2e
compagnie hospitaalsoldaten is de datum van
opkomst bepaald op 8 April eu die van
vertrek met groot verlof voor hen, die
krachtens art. 109 der Militiewet 1901 011-
dc- de wapene.; ziju gehouden of geroepen
op 20 April en voor de overigen op 27 April.
I11 verband met de omstandigheid, dat-
na de laatst gehouden herhalingsoefeningen
van de landweer, door enkele landweercom
mandanten opnieuw een verlofpas is uitge
reikt, heeft de Commissaris der Koningin in
Zuid-Holland er de aandacht van de burge
meesters der gemeenten in deze provincie op
gevestigd, dat het afteekenen van den ver
lofpas in art. 24 der Landweerwet genoemd,
uitsluitend doelt op aanmelding hetzij bij
overgang naar do landweer, hetzij bij plaat
sin gof vrijwillige verbintenis daarbij.
Door den minister van Oorlog zullen de
1 andweercomm andanten te bekwamer tijd
worden onderricht, dat uitreiking van nieu
we verlofpassen na verblijf onder de wape
nen van land weer plichtigen achterwege moet
worden gelaten.
De benoeming van mevr. douairière
jhr. J. MockVan Spengler tot ridder in
de orde van Oranje-Nassau geschiedde in
verband met de viering van het 35-jarige
jubileum van mewr. Mock als regentes van
het Burgerweeshuis te 's Gravenhage.
Maandagavond werd" deze herinner 11 igs-
dag in huiselijke® kring door regenten on
verpleegden feestelijk gevierd.
Op Terschelling s in den ouderdom
van 77 jaren overleden de lieer D. Reedeker,
sinds vele jaren tot 18 September j.l. burge
meester en secretaris dier gemeente en vice-
consul van Duitschlaud.
De overledene was riddder in de orde van
Oranje-Nassau.
J. G. In hul sen. f Na een ziekte
van slechts enkele dagen overleed: in den
nacht van Maandag op Dinsdag te Rotter
dam de heer J. G. Inhulseni iu den ouder
dom van 68 jaren. De overledene was com
missaris van politie op het hoofdbureau aan
het Haagse he veer tot assistentie van den
hoofdcommissaris voor den inwendigen dienst
van het politiekorps en ter zijner vervanging
bij ontstentenis.
De heer Inhul&en zou het volgende jaar
40 jaren bij de politie zijn geweest. Hij was
10 jaren onderofficier 1>ij. liet leger geweest,
kwam daarna ails onder-inspecteur bij de
Rotterdamsche politie, doorliep alle rangen
en werd circa 10 jaren geleden benoemd tot»
commissaris.
Hij was een ijverig en trouw ambtenaar
die met volle toewijding de gemeente diende.
Zijn 'borst was versierd met het. ridderkruis
der Orde van Oranje-Nassau.
Landelijk prapaganiia-Congrae.
I11 de «groot© zaal van „Plancius" te
Amsterdam werd Zaterdag een landelijk
propaganda-congrcs gehouden, ter bevorde
ring van meerdere bescherming van kin
deren, beperking van arbeidsduur voor vol
wassenen en afschaffing, respectievelijk be
perking van nachtarbeid.
Dit congres ging uit van het Neder -
1 a ndsch e Verbond van Vak vereen igingen en
van de Sociaal-Democratische Arbeiders
partij.
Tegenwoordig waren o.a. de heer mr. dr.
Bijleveld. referendaris aan het departement
van Landbouw, Handel en Nijverheid, en
van de Kamerleden de heeren Van Kol,
Schaper en Troelstra de laatste zou als in
leider van een der punten van de agenda
optreden.
De voorzitter, de heer Henri Polak, sprak
in zijn openingswoord met voldoening over
de groote deelneming aan dit congres. Ver
te-en woordigd waren 60.000 georganiseer
de arbeiders, vereenigd in 300 organisaties
Hierna releveerde Spr., dat 't de eerste
keer was, dat de regeering zich officieel laat
vertegenwoordigen op een bijeenkomst vaif
arbeidersgroepen. Spr. heette mr. Bijleveld
welkom.
Vervolgens sprak hij een welkomstwoord
tot de heeren Van Deiuse en Van Dienen,
inspecteurs van den' arbeid, respectievelijk
te Amsterdam en te Arnhemt«t mevrouw
Tilamus, adjunct-inspectrice en tot de hee
ren Plompe, Zaalberg en Van Maanen, ad
junct-inspecteurs van den arbeid.
Verhinderd waren de heeren Fabricius,
inspecteur van den arbeid te Groningen, en
De Fremeri, adjunct-inspecteur te Amster
dam ook de heer P. L. Tak kon niet aan
wezig zijn.
De tien-urendag. Als eerste inlei
der kwam hierna aan het woord mr. P. J.
Troelstra, met het onderwerp: ,,De tien-
urige arbeidsdag in zijn maatschappelijke
beteeken is".
Spr. wees er op, dat in do Christelijke
vakbeweging de eisch van den tien-uren-dag
eveneens meermalen gehoord is, waarna hij
betoogde, dat men door samen op te tre
den, moet slagen.
Ook in wetgevende kringen is de tien-
uiendag aan de orde gesteld.
De resultaten van het onderzoek der ar-
beids-iuspectie geven een te optimistisch
beeld, omdat, die inspectie slechts in aan
raking komt met toestanden, die reeds in
eenig verband staan met de arbeidswetge
ving.
Hierna kwam aan dè orde de voorgestelde
resolutie.
Luidende
Het congres, overwegendè:
dat voor de arbeiders het hoofddoel der
sociale hervormingen is, de gelegenheid te
verkrijgen, zich lichamelijk en geestelijk te
ontwikkelen en den strijd voor de verhef
fing hunner klasse zoo krachtig mogelijk te
voeren
dat een eerst© voorwaarde daartoe is de
verkorting van den arbeidsdag, die voor
het overgroot© deel der Nederlandsche ar
beiders zóó lang is, dat hij hunne ontwik
keling en verheffing in den weg staat, ja,
in vele gevallen hunnen lichamelijken en
geestelijken achteruitgang tengevolge heeft.
dat deze verkorting, wil zij algemeen wor
den doorgevoerd en gehandhaafd, niet al
leen door de vakbeweging moet worden na
gestreefd, maar ook in de wetgeving dient
te worden vastgelegd
dat, voor zoover al enkele regeeringen in
ons land voorstellen in zake den arbeidsduur
hadden ontworpen, deze, tengevolge van
vertraagde indiening of behandeling niet
to. een resultaat hebben geleid, terwijl zip
bovendien niet krachtig ingrepen in de be
staande wanverhoudingen
dat toch een wettelijke regeling van den
arbeidsdag voor volwassen mannen, wil zij
eenigszins rekening houden met de billijke
eischen der arbeiders minstens genomen be
hoort uit te gaan van het beginsel, dat in
geen geval de arbeidsdag langer mag zijn
dan tien uren
verlangt, dat de regeering en de volks
vertegenwoordiging hare nalatigheid in de
ze, voor de economische en zedelijke kracht
van ons volk zoo belangrijke zaak eindelijk
eens laten varen en een wettelijke regeling
op den grondslag van dat beginsel tot stand
brengen.
Na eenig debat werd de resolutie goedge
keurd.
Arbeidsduur en onderne-
mingsbelang. Na mr. Troelstra, kwam
de heer F. M. Wibaut aan het woord, die
sprak over verkorting van arbeidsduur als
ondernemingsbelang.
De spreker gaf een uiteenzetting van het
verband, dat er bestaat tusschen een ver
korting van arbeidsduur en het belang van
de onderneming. Hij gaf een overzicht van
hetgeen hieromtrent bekend is, en betoog
de, op grond daarvan, dat bij verkorting
van den arbeidsduur de productie niet ach
teruit behoeft te gaan. Spr. wees er op, dat
het voordeel van den verkorten arbeidsdag
voor een groot aantal ondernemers een vast
staand feit is
Arbeidsduur en vakbeweging.
Door den heer Henri Polak werd, na een
korte pauze, gesproken over „vakbeweging
en verkorting van arpeidsduur".
Sprekende over den strijd der vakvereeni-
gingen, betoogde de inleider, dat deze moei
lijker is geworden door het samentrekken
der patroonskrachten. In den strijd tus
schen patroons- en werkliedenorganisaties
wordt door de eersten geen heftiger en taai
er tegenstand geboden dan op het punt van
verkorting van arbeidsduur.
Spr. prefereerde verkorting van den ar
beidsduur door middel van de wetgeving.
En dan is er noodig een uitstekende arbeids
inspectie.
De sociaal-hygiënische zijde
der kwestie. Als laatste inleider in d©
middagzitting van het congres kwam aan
het woord dr. L. Heijermans, met het on
derwerp: „de sociaal-hygiënische zijde van
het vraagstuk der verkorting van arbeids
duur en der afschaffing, respectievelijk be
perking, van nacht- en kinderarbeid."
In 't bijzonder werd door dr. Heijermans
gesproken over do huisindustrie en den
daarbij voorkomenden nachtarbeid. Nacht
arbeid is buitengemeen schadelijk, alle
hygiënisten zijn het daarover eens en
moet zooveel mogelijk beperkt worden.
Het congres werd Zaterdag voortgezet.
De nachtarbeid. Alsnu kwam aan
dc orde de nachtarbeid, welk onderwerp
werd ingeleid door den heer J. Oudegeest.
Deze acht het hoogst gewenscht, dat meer
gegevens in deze worden verschaft. Iedere
vakvereeniging zou moeten nagaan de ar
beidsduur barer leden en hun nachtarbeid
o:»: vervolgens vergelijking tusschen beide te
trekken.
De gevolgen van den nachtarbeid op liet
mensehelijke lichaam. als slapeloosheid,
heeschheid, slecht humeur, geen eetlust,
enz., werden daarop door den inleider ge
schetst, waarna hij ten slotte als tegen
stelling deed uitkomen, onder welke gun
stige omstandigheden dagarbeid wordt ver
richt.
Na eenigo gedachten wisseling werd aange
nomen de volgende
Resolutie.
Het congres.
overwegende, dat een der eerste eischen
der arbeidersklasse moet zijn het verkrijgen
van waarborgen, dat ten behoeve der pro
ductie van hetgeen voor de samenleving
noodzakelijk is, noch ten bate van do win
zucht van het kapitalisme, noch door ver
keerde gewoonten, schade worde toegebracht
aan leven, gezondheid of zedelijkheid der
arbeiders en hunne gezinnen
overwegende, dat de nachtarbeid voor
personen van beiderlei geslacht en van el-
ken leeftijd nadeelig is voor de gezondheid,
vernietigend voor het gezinsleven, bevorder
lijk aan de onzedelijkheid, schadelijk voor
de organisatie der arbeiders, welker bescha
vende invloed daardoor wordt tegengewerkt,
on dat hij bovenal is af te keuren voor de
vrouw, als moeder van het toekomstig ge
slacht,
overtuigd, dat in de meeste bedrijven de
nachtarbeid kan worden afgeschaft, terwijl
dit in den regel bij de wet moet geschieden,
van oordeel, dat in die bedrijven, waarin
nachtarbeid onontbeerlijk is, deze belang
rijk dient te worden beperkt,
noodigt de regeering uit. wettelijke be
palingen in het leven te roepen, waarbij als
algemeene regel de arbeid tusschen 10 uur
des avonds en 6 uur des morgens voor man
nen, vrouwen en jeugdige personen wordt
verboden, terwijl als uitzondering de nacht
arbeid uitsluitend wordt toegestaan aan vol
wassen mannen en slechts voor die beroe
pen, waarin hij beslist onontbeerlijk is,
met dien verstande, dat. voor deze uitzonde
ringen de arbeid nimmer meer zal mogen
bedragen dan 8 uur per etmaal,
en wekt de arbeiders op, voortdurend en
krachtig te agiteeren, totdat deze eischen
zijn ingewilligd.
De kinderarbeid. Het laatste te be
handelen punt, betrof den kinderarbeid.
Dit onderwerp werd ingeleid door den heer
H. Spiekman.
Aan den staat van armoede, waarin de
arbeidersklasse steeds door het kapitalisme
wordt gehouden, is het. te wijten, aldus
inleider dat de arbeiders naar het oogen-
blik hunkeren, waarop zij, door middel van
exploitatie hunner kinderen, meer geld kun
nen verdienen. Als tweede oorzaak noemt
spreker de eigenaardige wetsregeling van
ons onderwijs, waarbij de mogelijkheid zoo
ruimschoots wordt,gel aten, om kinderen ar
beid te doen verrichten.
Dé geestelijke en verstandelijke verheffing
van den arbeidersstand is alleen dan eerst
mogelijk, wanneer men er in geslaagd zal
zijn, de tegenwoordige toestanden, in zake
kinderarbeid, te wijzigen. Ten einde de aan
wezigen een blik te doen slaan in die toe
standen, noemde de heer Spiekman vervol
gens eenige veelzeggende cijfers, vroeger
reeds in rapporten gepubliceerd.
Na. de rede vrfïi den heer Spiekman werd
het woord o. m. gevoerd door den heer
Thomassen van de afdeelang Amsterdam
van den Bond van Nederlandsche Onder
wijzers. Deze wenschte er de aandacht op te
vestigen, dat niet alleen moet worden ge
streden tegen de exploitatie van kinderen,
bij vreemden, maar ook tegen de exploita
tie van de ouders zelf.
I Aangenomen werd daarop de volgen'.'e
Resolutie.
Het congres,
uit het verleden en het heden dec ai bei
dende klasse de overtuiging puttende, ge
staafd door een overvloed van feiten en ge
tuigenissen, dat de kinderen der arbeiders
gedurende geheel hun jeugd, vóór zoowel
als na het verlaten der school, dermate in
loondienst worden geëxploiteerd, zoowel 'n
dc- groot - als in de huisindustrie en den
veldarbeid, dat daardoor hunne lichamelijke
en verstandelijke ontwikkeling in hooge
mate schadelijk beïnvloed;
overwegende, dat deze kinderarbeid, die
niet alleen een straf is voor de kinderen
zelf, maar een schade voor geheel de maat
schappij, zeer nauw verband houdt met en
een noodzak el ülk 'gevolg is van den ongun-
stigen materieelen eu intelleotueelen levens
toestand der arbeiders;
overwegende echter, dat de wetgeving
door krachtig ingrijpen er toe mede kan
werken, de arbeiderskinderen aan deze ex
ploitatie te onttrekken
roept in de eerste plaats de Nederlandsche
arbeiders op, om zoowel door middel der
onafhankelijke zelfstandige vakbeweging, al?
door invloed te oefenen op de wetgeving,
den toestand der arbeidersklasse gaandeweg
te verbeteren, opdat de kinderarbeid door
de arbeiders ontbeerd kan wordendringt,
er verder bij de Tweede Kamer ernstig op
aan, om. waar nog zooveel duizenden kin
deren dag aan dag arbeid moeten verrich
ten, reeds gedurende den schoolplichtigen
leeftijd in hun vrije uren en daarna gedu
rende veel te lange werkdagen in fabrieken
en werkplaatsen, in ateliers en winkels, en
waar sedert 1889 niets van beteeken is door
den wetgever ter bescherming der arbeiders
kinderen is gedaan, om zoo spoedig moge
lijk aan deze ernstige tekortkoming onzer
arbeidswetgeving een einde te maken, en
het daarheen te willen leiden, dat als een
bescheiden, maar hoogst dringend begin,
a. alle arbeid van kinderen tot den 14-
jarigen leeftijd worde verboden
b. voor kinderen van 1417 jaar oen lan
gere arbeidsduur dan 8 uur per dag niet
geoorloofd zij
c. verplicht lierhalingsonderwijs worde in
gevoerd.
S1 u i t i n g. Nadat de voorzitter, do heer
H. Polak, erop gewezen had, dat de verde
re houding van het congres zal afhangen
van de al of niet aanneming van de in de
Tweede Kamer, tijdens de behandeling der
begroot! 11 g ingediende motie-Schaper, sloot
hij de bijeenkomst.
