N\ «16.
Vrijdag 31 Januari 1908.
BUITENLAND.
KOLONIËN.
6d' Jaarlaag.
RSFOORT
DAGBLAD
BONNBMBNTSPBIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf l.M.
Idem franeo per post- 1.75.
Afconderlgke nummers- 9.05.
U.-ze Courant verick jjnt Dageljjks, met uitzondering ran
3on- on Feestdagen.
Adrertentiëo, mededeelingon enz., geliere mea véór 10 uw
'«morgens bg de Uitgeven in te zonden.
Uitgever»: VALKHOFF C#.
Utrechtscheetraat 1. lntercomm. Telephoonnummer 66.
PB IJS DIB ADVEBTENTlfiN:
f. 75,
«.IS.
Van 15 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan roordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad hg abonnement. Ims
eirenlaire, bevattende de voorwaarden, wordt ap
toegezonden.
Politiek Overzicht
lIetulHkrvoriitingsverk inSMacstloniö.
Dë minister van buiten landsclhe zaken van
O oaten rijk - H ongar ij-e komt niet veel met. liet
parlement in aanraking. Slechts eens in het
jaar verschaft de bijeenkomst van de dele
gation hem gelegenheid met de volksverte
genwoordigers van gedachten te wisselen
over zijn politiek beleid. De beide deloga-
t-iën, die van Oostenrijk en van Hongarije,
vergaderen ieder afzonderlijk, afwisselend te
W oenen en te Pest. Wanneer zij te Ween en
vergaderen, dan heeft de Hongaarsche dele
gatie de primeur van 's ministers verklarin
gen omgekeerd geniet de Ocstenrijksche de
legatie dez© primeur als de bijeenkomst
plaats heeft te Pest. Daar ditmaal de ver
gadering te Weeuen gehouden wordt, stond
d© minister de Hongaarsche delegatie het
eerst te woord.
Br is in den kring der bemoeiingen van
deu leider der buiten la ndsche politiek van
Uostennjk-Hongarije één punt, dat altijd
bijzondere aanciacht verdient. Dat is de zorg,
die hij gezamenlijk met Rusland besteedt
aan den toestand in het Balkangehied. Wij
nemen dit deel van zijne verklaringen hier
op, zooals het voorkomt in de Neue Freie
Prciso Het houdt het volgende in
„In het vorige jaar heb ik do bemoeiingen
van de mogen criieaeu aid us gekenschetst, clat
zij strekken om de verschillende punten van
live programma van Mürzsteg gevèadelijk en
behoedzaam vooruit te brengen. Het aan dc
deiegatie voorgelegde Roodboek geeft ophel
dering betrofien.de de verschillende phasen
van de tussohen de mogendheden gevoerde
onderhandelingen, voor zoover zij tot dusver
zijn beëindigd. Deze betreffen meerendeels
de consolidatie van de financiën in de drie
vilajets, die door de 3 pets. voor zeven jaar
toegestane vorhooging van de Turkscihe in
voerrechten is voorbereid. Hierdoor werd do
materieel© grondslag voor de verdere uitvoe
ring van de her vormingen binnen het ba
doende tijdperk verkregen. Eerst na zeker
stelling van de betaling der traktementen
aan de overheden en aan het la^er, alsmede
bij besaiiikbaarsteliing van de vereisclrto
middelen voor plaatselijke doeleinden van
bestuur en cultuur, kan van het begin van
een ©enigszins rationeel bestuurstijdperk ge
sproken worden. De zorg voor de Turksoho
ciiviele en militaire overheid en de aanwe
zigheid en het ingrijpen van de met de con
trole belaste organen hebben de reeds iu
het vorige jaar aangekondigde verbetering
van de toestanden, althans in één© richting,
teweeg gebracht. De hervormingen mo€6ten
Ui de eerste plaats aan de christelijke bevol
king ©ene bescherming bieden tegen geweld
daden van de móhanimedan^i en tegen on
derdrukkingen van de Turksohe overheden,
llet was er om te doen, aan den toestand
van anarchie, die in de jaren 1902 en 1903
bestond, een einde te maken en de compli
cation, die daaruit konden ontstaan, tegen
t© houden. Voor zoover dit deel van het
hervormingsprogramma betreft, de bescher
ming van de christenen tegen de Turken,
is het nagenoeg bereikt. Het bestuur begint
beter te werken en de vroegere tallooze, dik
wijls gegronde klachten van de christelijke
bevolking over misbruiken van de Turksche
overheden en knevelarijen van de moham
medanen zijn voel zeldzamer geworden.
Daarentegen hoeft de vernielingsoorlog van
de christenen onder elkaar in de laatste
maanden weer een grooteren en bedonko-
1 ij ken omvang aangenomen. Met het oog op
dit ernstige, diep treurige verschijnsel, moet
naar de oorzaak ©ar van gezocht worden.
Onmiskenbaar ligt deze daarin, dat de chris
tenen in Macedonië, of liever de verschil
lende partijbesturen van de Grieken, Bul
garen en Sorven met hunne vertakkingen in
de betrokken landen, het hervormingspro
gramma verkeerd hebben verstaan. Zij za
gen daarin het begin van de likwadati© van
het bezit van Euiropeeseh Turkije en willen
zich op deze eventualiteit voorbereiden door
de grootst mogelijke uitbreiding van het na
tionale en kerkelijke bezit. De betrokken
partijbesturen treden met de meest terroris
tische middelen op en alle pogingen om hen
van de verkeerdheid en doelloosheid van
hun misdadig werk te overtuigen, bleven tot
dusver zonder gevolg. Vruchteloos heeft de
Turksche regeeaing den toestand van hot jaar
1319 (14 Maart 1903) als kenmerk voor het
recjijjoatig bezit der kerken verklaard en
woigert zij de erkenning van den overgang
van de ceno kerk tot de andere. Ondanks
dezo verklaring, hebben voortdurend over
gangen plaats bij toepassing van terroristu
sche middelen. Daar de entente-kabinetten
hebben ingezien, dat de rivalisoercude be
weging, althans ten deele, op eene onjuiste
ul*-9go'no xan art- TH van het programma
vaji Mürzsteg is terug te brengen, hebben
zij do in hot Roodboek afgedrukte nota tot
do Balkanregeeringen gericht. Slechts oone
willekeurige en gewrongen uitlegging kou in
ait. III de bedoeling zien, eene nieuwe ad
ministratieve indoetling op zuiver ethnogra-
fischen grondslag tot stand te brengen. De
nota van de twee kabinetten bevat de stel
ligste veroordeëling van het optreden der
bonden en die verzekering, dat bij eene mo
gelijk later te ondernemen grensomsc'krij-
ving niet zal worden gelet op de resulta
ten van het terroristische optredenDe ba
sis van deze grensomschrijving zal de sta
tus quo ante vormen.
De benden beweging zou echter dit moet
met leedwezen worden vastgesteld nooit
zulk een omvang hebben kunnen aannemen,
als de Turksche overheden de op haar rus
tende bescherming van de weerlooze bevol
king met meer kracht hadden uitgeoefend.
Ik misken niet de bezwaren, die de Turken
moeten to boven komen. Hierbij komen
in aanmerking: de uitgestrektheid van het
gebied, de betrekkelijk zwakke beschikbare
troepenmacht en de geringe ondersteuning
van dc zijde der plaatselijke bevolking, die
met de benden verbindingen onderhoudt of
door dezen geterroriseerd wordt. Maar toch
kan ik het niet verzwijgen, dat in de on
derdrukking van de benden de Turksche
overheden niet consequent, maar bij tts-
schenpoozen optreden. Van tijd tot tijd
gaat men over tot. eenige slagen, die aan
do betrokken landstreek voor eenigen tijd
rust verschaffen. Dan echter vervallen de
Turken weder in hunne oostersche laks
heid, die misschien niet vrij is van de over
weging, dat de wederkeerige slachting va
de christenen bevorderlijk kan zijn aan het
behoud van de Turksche heerschappij Ik
koester geen twijfel, dat in Konst anti napel
in de toongevende kringen zulk eene even
afkeurenswaardige als kortzichtige opvat
ting niet bestaat, en reken ook verder op
do loyale medewerking van de keizerlijke
regeering. Volgens de berichten kan wor
den aangenomen, dat het beroep van de
ententc-mogendheden op de bevolking niet
zonder indruk gebleven is. Deze indruk
zal zich zeker slechts kunnen versterken,
wanneer in den loop van het jaar ook aan
de verbetering van het rechtswezen in d
drie provinciën zal kunnen begonnen wor
den. De onderhandelingen zijn nog niet ge
ëindigd, en om deze reden wil ik mij be
palen tot de mededeeling, dat de mogend
heden in het beginsel van eene de souve-
rciniteitsrechten van den sultan volstrekt
niet aantastende controle den hefboom wil
len aanzetten om den toestand van 'het
rechtswezen te verbeteren.
De verecnigde bemoeiingen van de
mogendheden zullen echter slechts dan
vorderingen vertoonen, wanneer zij door
Turkije en de Balkanstaten ten volle on
dersteund worden. Turkije heeft daarbij een
overwegend belang, omdat zonder dat zijne
stelling in de drie provinciën gevaar loopt.
De Balkanstaten hebben er ook alle belang
bij, omdat het mislukken van de hervor
mingen een des te bedenkelijker toestar»
voor de christenen in Macedonië in het
leven zou moeten roepen, wijl een zeer groot
deel, in menige streeks zelfs de meerder
heid, der bevolking mohammedaansch is.
Van de zijde der regeeringen te Belgra&o,
Sofia en Athene ontvangen wij correcte ver
klaringen met de verzekering, dat men de
vorming van benden in het eigen land niet
wil dulden. Deze verzekering geldt echter
met dc reservatio mentalis, dat de tegen
standers eveneens de wapenen zullen neer
loggen.
Zooals men ziet, kunnen wij zeer ge
makkelijk in een circulus vitiosus geraken,
als wij ons niet roods er in bevinden. On
danks alle belemmeringen zijn do mogend
heden besloten, op den ingeslagen weg te
volharden, in het bewustzijn, dat slechts
dank zij hunne methode de vrede op den
Balkan in de laatste vijf jaren voor grootere
gevaren kon worden behoed. Slechts bij
voortzetting van deze politiek kan ook vooi
do toekomst een gelijk succes aangenomen
worden".
Duitschland.
.Prins Heinrich van Pruisen, de broeder
van den Dnitschen Keizer, 'heeft op een
studentenfeest van de universiteit te Knol op
den vooravond van 's Keizers verjaardag-, tot
de studenten eene toespraak gehouden, die
met luiden bijval werd begroet. De prins
drukte zijne vreugde er over uit, dat 700
studenten op dit feest waren bijeen geko
men, cm ging daarna voort:
Wna.n e©r ik uwe levenslustige gezichten
zie, dan dringt de vraag zich bij mij op
He© zal de toekomst door u worden Straks
werd een van de schoonste liederen gezon
gen, die een Duitseh hart kunnen bewegen
,,Deutsehla.nd. Deutschland über alles."
Waarom nu gaat ons Duitschland boven al
les? Waardoor is Duitscihland groot gewor
den? Door de menechen, die er in gebcren
zijn, die hot heeft zien opgroeien; niet hei
minst door de studeereude jeugd. Wat bevat
het lied in zich Is het niet eene vermaning
aan allen, inzonderheid aan de jeugd, dat het
vaderland mannen behoeft, die niet. slecihta
uiet oorlogswapenen, maar ook met wapenen
dës geestes kunnen strijden tot bescherming
van 'hot vaderland? Wat er ook van u moge
worden en welke wegen gij ook moogi gaan,
laat de zelfzucht niet opkomen, maar streeft
Cr naar, niet de geesteswapenon, da© de uni
versiteit u in de hand geeft, niet alleen
ten eigen nutte te werken, maar ten nutte
vian het gansche D'uitsche vaderland. Dat
zijn mijne wenschen, die ik op dozen dag
de studentenwereld op het hart zou willen
binden."
Berlijn, 3 0 Jam. Het heeranhuis
heeft heden, in plaats van eten overleden
voorzitter vorst Inn-und) Krupp Lauren
den eersten cn der- voorzatter baron Mamtauf-
fel 'tot voorzitter gekozen.
B o r 1 ijn3 0 Jan. Aan de ministersta
fel zijn de ministers Bülow, Rheinbalben,
Arnim en Beseier gezeten. Aan de orde is
de algemeene beraadslaging over het door
het Huis van Afgevaardigden toegezonden
wetsontwerp, betaeffenae maatregelen tot
versterking vaai den Duitschen invloed in de
proviuciën West-Pruisen en Posen. Kardi
naal Kotpp drukt den wenscfh u t, dat de re-
geerino- het ontwerp nog eens njjelijlk over
weg©. Het houdt een uitzonderingsmaatregel
in, die do bevolking in de armen van het
radicalisme moet drijven. Spreker heeft niet
de overtuiging gekregen, dat het» deel der
regeering door het ontwerp zou worden be
reikt. De bijzondere eigendcan s een ideaal
leginsel van de gefiieele beschaafde wereld,
dat niet aangetast mag werden. Hij stelde
voor heit- ontwerp iu handen van een com
missie te stellen.
Minister-piesidenb vorst Bülow verklaart,
dalt hij nooit de recht matig verkregen rech
ten der katholieke kers had aangetast en
dat hij zorg zou dragen dat zulks niet ge
schiedde. De Oostmark echter is een
„pars minor is resistonnae"die tijdig moet
worden verbeterd. Het wer'k va.n Fredërik
den Groote r ©et voortgezet! wordentegen
over do Polen moeit een bolwerk van Duit
se he kolonisten worden gesteld. Deze wet
kan noodt wordein beschouwd; als een prece
dent voor onteigening van het grondbezit.
Wij verlangen een uitzonderingsim aatregei
legen e&n uitzonderingstoestand; heb doel is
duurzaam tie beveiligen wat door Duitsdlic
cultuur tolt standi is gebracht. Wij moeten
er voor zorgen, dat de Duitsoho kleinzoons
erven wat dë Duitsohe vaders hebben ge
wrocht (Toejuichingen).
Prins RadziwiilUverklaart, oat het wets
ontwerp in strijd is net. het. in de grondiwet
erkende beginsel van den bijzonderen eigen
dom. De Poolsdie bevolk mg verlangt' ge
rechtigheid'.
Oberbürgermeister Adickes zegt, dat
redenen van militaire veiligheid harde
maatregelen eiscliendaarom moet men de
onteigening toestaan. Oberbürgermeister
Korte is van meening, dat het wetsontwerp
beu, die er door werden getroffen, vijandig
moet stemmen. De staat bevindt zich op een
keerpunt. De vraag is daarom of het «.iet
de taak van het Heerenhuis is om neen"
te zeggen.
Ministor Rheinbaben verklaart, dat de
onteigening niet om staatkundige maar om
nationale redenen wordt geëiseht Van het
onteigeningsrecht zal niet te dikwijls ge
bruik gemaakt worden; het is onjuist, dat
het ontwerp een eerste stap zou zijn tot die
onteigening van het grootgrondbezit. Een
blik op de kaart van de Oostmarken toont
aan, dat het grootgrondbezit daar onmis
baar is.
Oberlaudosgerichtp'rasident Harnm zegt,
dat aan de Polen ruimschoots gerechtigheid
is wedervaren wanneer nu kleine midde
len niet worden goedgekeurd, dan zouden
scherpere maatregelen noodig kunnen zijn.
Graaf Tielo Winkler houdt de geheel©
kolonisatiepolitiek voor verkeerd en geeft
den raad de beste ambtenaren naar de Oost
mark to zenden De minister von Arnim
antwoordt, clat dit reeds geschiedt. Maar
do geest van afzondering der Polen en hun
boycot maken maatregelen van verweer
noodzakelijk.
Oberbürgermeister Kersten betuigt zijn
dank aau de regeering, die voor krasse maat
regelen niet terugdeinst.
Graaf Droste-Vischering verklaart het
ontwerp voor onaannemelijk, omdat het een
uitziflideringswet is.
Do beraadslaging wordt gesloten en het
wetsontwerp in handen gesteld van eene
commissie van 25 loden, waarop de vergade
ring voor onbepaalden tijd verdaagd wordt
Dc sociaal-demokratische fractie in den
Duitschen Rijksdag heeft, besloten'liet voor
stel te doen den diensttijd voor alle militic-
plichligen op één jaar te stellen.
De zaak Lvr.ar-Hohenau zal nog een na
spel hebben. De Keizer heeft bevolen de
zaak mui den luitenant-generaal z. D.%graaf
Wilhelm von Bobenau voor een raad van
eer te brengen, omdat de krijgsraad hem.
hcewei het wettig bewijs niet was te le
veren, toch schuldig achtte aan ernstige
vergrijpen tegen do zedelijkheid.
Engeland.
Londen, 30 Jan. Een amendement
op het adres van antwoord op de troon
rede, voorgesteld door de labour party en
waarin de noodzakelijkheid werd betoogd
om door wetgevende maatregelen in het
vraagstuk der werkloozen te voorzien, werd
verworpen met 195 togen 146 stemmen De
minderheid bestond uit de labourmannen,
de nationalisten en eenige Unionisten.
De leden der regeoring, die het woord'
voerden, ontkendendat do toestand in
Groot-Brittannië erger was, wat de werk
loosheid betreft, dan de toestand in 'an
dere landen of dat het aantal werkloozen
dagelijks toeneemt. Zij kwamen op tegen
de bewering, dat het socialisme of de tariefs
herziening geneesmiddelen waren voor een
vraagstuk, dat de regeering beprcefde op
te lossen door Verschillende maatregelen van
social© hervorming.
Het debat over het adres wordt heden
voortgezet.
Oostenrijk.
W ee n e n, 3 0 Jan. De commissie voor
do buiitenlandsche zaken van do Oostenrijk-
sdhe delegatie begon heden de behandeling
van de bogrooting van ouitenlandsche zaken.
Verscheidene sprekers «rukken hunne inge
nomenheid uit met de Handhaving van den
Driebond, die de beste waarborg is veer den
algemeenen vrede, en met de pogingen van
de ministers Tittoni on Aohrontha] ani de
betrekkingen tuseohen Oostenrijk - H on gari j e
en Italië vrienclsdhappeiijker te maken.
De lieer Bacrnreither zeideEr va'Jt bij de
bewolking van Italië eon zekere vijandige ge
zindheid tegenover Oostenirijk-Hangarije op
te merkenor bestaan zeer zeker oenige pun
ten van wrijving tussclhen dc Italiaansohe
jolitiek en de onze, bijv. in de Adriatische
zee en Albanië. Men beinoeft dit echter niet
te tragisch op te vatten. Wij moeten de Itia-
lianen loyaal behandelen maar hen tevens
ovetriluigen., meer dear daden dan door woor
den, dat wij geen bcnadeeling van onze be
langen in de Adriatische zee, Albanië of
Macedonië zullen dulden
GlaJbdnslk'i gewaagde va.n do politiek tot
uitroeiing van do Palen in Pruisen en van
do houding Van Duitsdliiand in hot Marok-
kaamsclio geschil.' Hij verklaarde, dJat sedert
den Russisch-Japansehen oorlog het Europee-
sclhe evenwicht verstoord is ten gunste van
D'uitschland. Mot het oog cp do uitzetltings-
neigingen van Bluitöchland en ook omdat- do
anti-Poolse!]!© politiek in Pruisen niet zander
invloed kan blijven op de buitenlandscflie po<-
litiek van Duitschland. i» dteee spreker van
mcening, dat het bondgenootschap met
Duitschland niet meer een voldoende waar
borg is voor don wereldvrede. D'aaroui be
veelt liij aan de banden nauwer toe te halen,
die ons verbinden met ae westelijke staten,
vooral met Frankrijk en met- Engeland.
Rusland.
Het ministerie van openbare werken heeft
bij de rijksdoema een wetsontweqj ingediend
tot het leggen van een tweede spoor op den
Siberischen spoorweg. Volgens de plannen
zal den aanleg in twee deelen geschieden.
De voltooiing van het eerste gedeelte is te
gen 1911 in uitzicht geeteld. De totale kos
ten zijn geraamd op 157.320.000 roebels.
Het Moskousche Octobristenblad Golos
Moskwy bericht, dat er plannen bestaan om
twee legerkorpsen naar Wiborg te zenden,
het gouvernement Wiborg van Finland af
te scheiden en bij Rusland in te lijven, in
Wiborg eene vesting van den eersten rang
en in Bierkas een hoofdstation van de Rus
sische vloot op te richten.
Turkije.
Onder cle soldaten van het derde leger
korps, dat. in Macedonië ligt, heerscht
groote verbittering wegens het achterwege
blijven van de vleeschrations en de vlcesch-
leverantiën aan het militaire hospitaal te
Saloniki. De commandeerende generaal
heeft daarom bericht gezonden naar Kon-
sta ntinopel en verzocht, dat hem gelden
zal worden gezonden, omdat als dezen toe
stand langer aanhoudt, er ernstige mani-
festatiën van de soldaten zijn te verwachten.
Marokko.
Minister Pichon heeft aan een verslag
gever van de Matin gezegd, clat, als Mooloy
Hafid Frankrijlc's bemiddeling wenscht om
met zijn broeder Abdel-Aziz te onderhan
deion, zij tot beschikking is, vooral wan
neer er wat vrede en orde in Marokko door
kan bereikt worden.
Volgens bericht uit Casablanca heeft
Moelai Resjid Settat weer bezet, ook met
geschut, en was het generaal d'Amade's
plan binnen eenige dagen opnieuw tegen
die plaats op te rukken en haar bezet te
houden.
Aan den Matin wordt uit Rabat gemeld,
dat Abdel-Aziz gevolg heeft gegeven aan
den drang, op hem geoefend door verschil
lende personen, die niet van zins zijn zich
aan Moeley Hafid te onderwerpen, c>. a.
van El Bachir, den zeer invloedrijken pacha
van Fez-Eldejdid, en een mehalla zal uit
zenden om to trachten Fez te hernemen.
Genoemde pacha heeft, den sultan verzekerd,
dat verschillende stammen zich onder zijne
vanen zullen scharen, wanneer hij zich op
maakt tot herovering van ziju hoofdstad.
Er zal nu een mehalla van 3000 man
worden uitgezonden onder bevel van des
Sultans broeder Mohammed, die dan dus
toch in vrijheid wordt gesteld.
Abdel-Aziz zal brieven richten aan alle
stammen in dë buurt van Fez, waarin hij
hen beveelt zich aan te sluiten bij de
mehallah van zijn broeder en mede te wer
ken tot de tuchtiging van de opstandelin-
gen.
Mce'ey Hafid heeft, volgens een telegram
uit Casablanca, Moeley Raschid wegens de
nederlaag, door hem geleden op 4 Jan. j.l.,
teruggeroepen en hem vervangen door Tes-
sekhani. den sjerif van het district. Mara-
kesch.
Vereenigde Staten.
N e w-Y o r k, 3 0 J a 11. Op last van den
nnintoontroleur is de New-Ani9terdaiu
Nationale Bank gesloten en wordt een on
derzoek naar den toestand ingesteld. Men
zegt, dat de verbintenissen 4£ millioeai be
dragen de bestuurders van de bank bewe
ren, dat de houders van deposito's volledig
uitbetaald zullen worden.
De Mechanics and Fradors Bank heeft
hare betalingen gestaakt. Haar kapitaal be
draagt 2 miHioen. De voorzitter verklaart,
dat de bank solvent is, doch daar het Clea
ringhouse berichtte geen verdere hulp te
kunnen geven, besloot de directie do bank te
sluiten om do houders Yan* deposito's te be
schermen
Zuid-Afrika.
Reuter's Agentschap verneemt, dat er in
Transvaal werkelijk onderhandelingen over
een minnelijke schikking van de moeilijkheid
met. de Engelsch-Indiërs worden gevoerd!.
Allerlei.
vVier auomobielen, diie aan den auto
tocht New-YorkParijs door Alaska en Si
berië, door het Fransche blad ,,Le Matin"
op touw gezet, deel zullen nomen, zijn van
Parijs naar Havre vertrokken, om diaar in
gescheept te worden. Het zijn een Dion-
wagen met den commissaris van dën tocht
Bourcien en den Noorschen kapitein Han
sen, een Motobloc-wagen met den chauffeur
Godard, bekend als deelnemer aan den tocht
PekingParijs, en een Italiaansche Zuest-
wagen met Edoardo Soarfoglio. Te New-
York vereenigen zich de auto's met vier an
deren vandaar gaan ze dwars door Ame
rika naar Seattle, vanwaar ze met een schip
naar Alaska gaan. De auto's der deelnemers
hebben zeil- en slee-inrichtingen.
vDe Duitsche justitie zal binnenkort
met een internationaal bedrieger afrekenen.
Het is zekere Walz, uit Neurenburg, die
sedert jaren, van Nederland en Frankrijk
uit, een uitgebreiden handel dreef in bal
letjes, die volgens zijn beweren ammoniak
bevatten en die men in de peer van een pe
troleumlamp moest, doen, om het licht te
verbeterenÜRtze a.ni.moni akballetjes werden
met veel ophef in Duitsche couranten aan
bevolen. Walz stelden ook vele agenten aan,
die in den beginne overstelpt, werden mot be
stellingen, welke in werkelijkheid van Walz
zelf afkomstig waren. De schijn bestellingen
moesten dienen, om die menschen te ver
leiden groote voorraden van het waardelooze
bocht, op te doen, Want de „ammoniakbal-
letjes" waren in werkelijkheid naftaline-
balletjes. Walz heeft honderdduizenden met
zijn geknoei verdiend ,maar n'et ongestoord
van de vruchten van zijn bedrog kunnen
genieten. Hij ia in handen van de politie
en zal eerlang een rondreis door Duitschland
moeten doen, cm van verschillende recht
banken loon naar werken to ontvangen.
v— Van een doel der diamanten, die Le-
moine beweert zelf vervaardigd te hebben,
was tot dusver nog niet uitgemaakt, waar
ze van daan kwamen. Gisteren zijn twee
getuigen gehoord, die beiden verklaren, in
het bezit te zijn geweest van deze diaman
ten. Een zekero Speijer herkent in de dia
manten degene, die bij aan Voet geleverd
heefc. Voet. herkent de diamanten als de-
geue, die hij van Speijer heeft ontvangen
on ado hij op zijn beurt aan Bourdier gele
verd heeft, van wion Lemoine zo lroeft be
trokken.
O OST-1ND1E.
Blijkens een telegram uit Batavia, is
bij de contröle van passen in Meureudoe ge
sneuveld de le-luitenant E. L. A. Bouman.
Aan een aanteekoning bij het telegram
van de N. R. Ct. ontleencn wij het vol
gende
Het onderzoek van Atjohers op den weg
blijft het gevaarlijkst en meestal is het bij
zulk een visisatie, dat een der onzen over
hoop wordt gestokenDit is al zoo vaak voor
gekomen, dat cr bijzonder strenge voor
schriften voor dat passen onderzoek zijn ge-
