Od* Jaargang.
Donderdag 19 Maart 1908.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DE SYENSSONS.
*f\ 364.
AIHERSFOORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per t maanden toot Amersfoortf l.SS.
Idem franco per post- 1.75.
Ahonderljjke nummers0.05.
Deae Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Adrertentiën, meded eelingen enz., gelieve men vóór 10 nor
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgever»: VALKHOFF ft C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIE»:
Yan 1—5 regelsf 0.75.
Elke regel meer- 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Yoor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Aan hendie met 1 April a. s.
op dit blad inteekenen, worden
de nummers die gedurende de
maand Maart nog zullen ver
schijnen kosteloos toege
zonden.
Polltiak OvarzichL
De strijd in Kroatië.
Feller dia.» ooit is de strijd, dien de re
geering var, Hongarije voert met de bevol
king1 van Kroatië. De landdag van Kroatië,
uit nieuwe verkiezingen voortgekomen, <s
naar huis gezonden dén dag nadat hij was
bijeengeroepen, nog voor dat hij zich had
kunnen court itueeren. Men heeft daarmee
kunnen voorkomen, dat de nieuwe landdag
overging tot de verkiezing van de veertig
leden, die Kroatië moeten vertegenwoordi
gen in het huis van afgevaardigden van den
Hbngaarsohen rijksdag. Voorïoopig duurt
dus het mandaat nog voort van de door
den vorigon landdag gekozen leden. Dat zijn
de leden, wier oibetrucitie-takliek in den
rijksdag in Let vorige jaar de Hongaarsoh©
rqgeeving tot wanhoop bracht. Nu schijnt
de regeering met hen tooh altijd nog liever
te maken te hébben dan met de mannen,
die de nieuwe landdag in hunne plaats zou
hebben gekozen Dat is een feit, dat ken
schetsend is voor de hitte, waartoe de strijd
gestegen is.
De vereenïging van Kroatië met Honga
rije dateert reeds van de 12e eeuw. Gedu
rende acht ecuwen hebben de Kroaten, ter-
wijll zij den drager van-de kroon van St. Ste-
fanrus als hun heersoher erkenden, eene ze
kere mate van zelfbestuur genoten, al was
die slecht omschreven. Het einde van de
18e eeuw kenmerkte zich door eene alge-
meene herleving van het nationale gevoel,
en in Kroatië werd dit in de hand gewerkt
door Napoleon's --<-»» o«i staat
Illyrie, dae zich uitstrekte van Laibach tot
Ragusa. Die staat ging na eenige jaren weer
te niet, maar de herinnering daaraan
schenkt nog steeds leven aan den droom der
vereeniging van Kroatië met Bosnië en Dal-
matiö, onder verbreking van alle handle n
met Budapest. In het awoflutiejaar 1848
werd het nationale gevóél in Kroatië zeer
aangewakkerd door die pogingen van den
Hongaarsöhen rijksdag, onder leiding van
Lode wijk Koesuth, om de Magyaarscihe taal
qp te leggen aan Kroatië. De voorliefde
van de Magyaren voor hunne taal is onge
twijfeld een krachtige prikkel geweest voor
het niet-Mag)'aarsche deel der bevolking van
Hongarije, om in 1848 de Oostenrijksche
zijde te kiezende Kroaten onder Jellacic
gaven daarii. het voorbeeld. Miaar het Oos
tenrijksche bestuur in de jaren, die op 1848
volgden, miste dien takt om de rassen, die
het in dien kritieken tijd hadden bijgestaan,
duurzaam aan zich te verbinden.
Het compromis, dat in 1867 tot stand
kwam tussohen Oostenrijk en Hongarije,
werd in 1868 gevolgd door een compromis
tusschen Hongarije en Kroatië. De Honga
ren deden gi oote conoeasiëu aan de 'Kroa
ten, om daardoor de handen vrij te krijgen
tegenover de andere Tassen in eigenlijk Hon
garije. Krachlens het verdrag, dat tot stand
kwam tussohen den rijksdag te Budapest en
I Noor hti Etcttdtch
U
PU. H IJ I IK i N.
den landdag te Agram, geniet Kroatië volle
dig zelfbestuur onder zijn ban us of gouver
neur, die benoemd wordt door den Koning
op voordracht van den Hbngaarschen mi
nister-president. Het wordt in den rijksdag
te Budapest vertegenwoordigd door veertig
gedelegeerden van den Kroatisohen landdag,
die alleen zitting hébben voor de aangelegen
heden, die op het gehoele rijk betrekking
hebbenzii hébben liet recht in hunne
eigen taal het woord te voeren. De bonus,
gesteund door drie afdeelingschefs, voert
met den landdag het bestuur in Kroatië zelf.
Sints dit compromis gesloten werd, zijn
de betrekkingen meermalen gespannen ge
weest. Maar de staatsmachine is toch aan
liet werk kunijpn blijven, totdat in 1905 de
liberale partij in Hongarije viel en daar
mede tevens in Kroatië aftrad de banus
graaf Khuen-Hedervary, die gedurende
twintig jaren het bewind had gevoerd. Het
was hem gelukt in a! die jaren voeling te
onderhouden met de liberale partij in Hon
garije, en in den landdag van Kroatië de
meerderheid aan zijne zijde te houden. Deze
nationale partij, zooals zij werden genoemd,
heeft echter het lot gedeeld van de liberale
partij in Hongarije; zij is evenals deze ver
dwenen en sedert heerscht er een chaos in
Kroatië.
De .verantwoordelijkheid voor dezen toe
stand drukt op den Hongaarschen minister
van handel Frans Kossuth en den
g^we
minister Polonyi, die als leiders van de on
afhankelijkheidspartij eene overeenkomst
aangingen met de oppositie in den Kroati-
schen landdag. Deze overeenkomst is bekend
als de resolutie van Fiume; de juist© inhoud
is niet volledig bekend geworden, maar het
doel, waarmee zij gesloten werd, is maar al
te goed bereikt; het ge&ag, dat bestond
in Kroatië, is omvergeworpen, maar een
nieuw gezag is er niet voor in de plaats
gekomen. Het jaar 1906 en het eerste ge
deelte van 1907 is voorbijgegaan met een
onvruchtbaren strijd in den landdag van
Kroatië tusschen de resolutionisten of, zoo-
a's hun officieele naam luidt, de Servisch
Kroatische coalitie, en de Starcevic-partij,
TSgi"1 ter ieiT-
ontwerp, dat de Hongaarsche regeering bij
den rijksdag indiende tot regeling van de
positie der spoorwegambtenaren, oorzaak,
dat alle partijen in den Kroatischen land
dag zich aaneensloten om gezamenhjk front
te maken tegen Hongarije.
Het was de taalkwestie, die alle Kroaten
tegen Hongarije in het harnas joeg. De be
paling, die het Magyaarsch maakte tot de
diensttaal op alle staatsspoorwegen, dus ook
op die in Kroatië, bracht alle partijen in
Kroatië op hunne achterste beenen. Zij
zagen daarin namelijk een inbreuk op het
Hongaarsch-Kroalische compromis van 1868,
dat in art. 9 de spoorwegen verklaart tot
voorwerpen van gemeenschappelijk bestuur,
terwijl art. 57 het Kroatisch erkent als de
officieele taal voor alle organen van het
gemeenschappelijke bestuur binnen het
Kroatische gebied.
De strijd tegen dit wetsontwerp nam al
spoedig een hatelijke» vorm aan. De 40
Kroatische afgevaardigden namen hun toe
vlucht tot obstructie. Hiertegen paste de
regeering het middel toe der indiening van
een gewijzigd wetsontwerp, bestaande uit één
enkel artikel, dat den minister, van haudci
machtiging verleent tot het ten uitvoer leg
gen van alle bepalingen van het oorspronke
lijk© wetsontwerp, in afwachting van hunne
Dlolkter Lars sprong van zijn rijtuig m
héb voorbijgaan ojp zijne bochiten naar dé
ziekenhij; ging wijdbeens vioor den ezéï
staan mét de handen op den rug en liet
zijn zilveren snuifdoos in de vingers rond
draaien.
,,Wat dunkt u erVan, oom?" vroeg Thor-
fiten hem bedeesd.
,,Niet kwaad, mijn jongen, niet kwaad!
Juist zulk een snaalk heb ik vroeger eens
onder banden gehad, ginds te Ljung. Hij
stierf ondanks aile moeite; maar, zie-je,
lhder hebben wij ook geen bad Bethesda
voegde bij erbij, den jongen kunstschli 1 der
■op den schouder kloppendeen toen wees
hij op een plëk van -de schilderij.
„Vloorzdchtig, oom! Die engel geeft af!'
•riep Thilda, die er bij stond.
„Doét 'hij dat? Ja, die engélen zijn
vreemde wezens. Ik wil hopen dat de engel
niet van jou weg vliegt, Thorsten," zeide
dokter Lars, met een vriendelijlken blik
uit zijne leelijke oogen, op Svenssons
Thd Ida.
Dé tmensahe-» van Skrailby begonnen wer-
kelijjk eon .bedevaart naar den tuin van
Slundeby om bet mooie stuk te zien. Som
mige deftige kennassen stapten brutaal' bet
bekrachtiging door de wet. De Kroaten
waren dus geslagen, maar de prijs van de
overwinning was, dat geheel Kroatië zich
aansloot bij de oppositie. Een Hongaar
sche ambtenaar werd tot banus benoemd,
maar geen enkele partij in den land
dag werd bereigevonden hem 1c steu
nen. Zijn opvolger, baron Paul Raueh,
kreeg machtiging tot ontbinding van den
landdag. Geheele regimenten troepen wer
den naar het land gezonden in do dagen
van den verkiezingsstrijd, maar op ééne uit
zondering na werden alle anti-Hougaarsche
candidate» gekozen. De regeering heeft den
nieuwen landdag reeds den dag, nadat hij
was bijeengeroepen, weer naar huis gezon
den. Zij heeft daarmee zelf erkend, dat het
haar niet mogelijk is met dezen landdag
samen ie werken. Een parlementair bestuur
in Kroatië is niet mogelijk, als de Hon
gaarsche regeering niet toegeeft. Dat zal zij
echter niet licht doen, en in dat geval zal
de stemming in Kroatië van kwaad tot erger
vervallen. En «e gisting, die daardoor ont
staat, zal zich ook mededeelen aan de niet-
Magyaarsche rassen in Hongarije en kan
zelfs overslaan naar Bosnië. Deze strijd kan
dus no,g ver reikende gevolgen hebben.
Duitaohlan(L
De Frankf. Ztg. Wicht uit Berlijn, dat
het nader overleg over de vereenigingswet
er to© geleid heeft, dat cte regec-ing bc-reid is
tot het doen van conceasiën betreffende art.
7, die dit artikel aannemelijV maken voor
de burgerlijke linkerzijde. De regeering wil
toestaan, dat voor alle kiezersvergaderingen,
van den dag af waarop de verkiezingen zijn
uitgeschreven, het gebruik van vreemde talen
zonder eenige beperking zal zijn toegelaten.
Verder zal in alle streken, „aar de bevol
king, die een vreemde taal als moedertaal
spreekt, 60 pet. bedraagt, het gebruik van
de vreemde taal in vergaderingen geoorloofd
zijn gedurende de eerste twintig jaren, mits
daarvan drie dagen te voren xnngifte wordt
gedaan. In alle andere landstreken zal de
regeling van de taalkwestie aan den lands-
jveiaever overgelaten Jblnvendie. verder* al-
bi jzondeie gevallen door de olaatse'ijke poli
tie kan toelaten.
Op dezen grondslag zal in den rijksdag
waarschijnlijk eene meerderheid voor het
wetsontwerp verkregen worden
België.
Brussel, 18 Maart. In de koloniale
commissie 'verklaarde Vandevelde (socialist)
zich tegen dit verdrag, maar voor de naas
ting; hij voegde daaraan toe, dat hij niet
de eenige is van zijne partij die er zoo over
denkt Wanneer België koloniën wil verwer
ven, dan is bet hoog tijd om te handelen,
want de Congo is het eenig gedeelte van
de wereld, dat neg te bezetten is. Wil
men de internationalisatie, dan moét men
die willen voor geheel Afrika. Spreker be
twistte, dat bet voor België gevaar zou,
opleveren koloniën te Witten op denzelfden
voet als Portugal en Nederland.
Nadat de rapporteurs benoemd waren,
werd het additioneele tractaat van 5 Maart
aangenomen met 12 tegen 3 stemmen; twee
leden onthielden zich bij deze stemming.
De stemming aan het einde van de eerste
leauig is voor de leden niet bindend.
Officieus wordt er getracht stemming te
maken voor eene spoedige afdoening van de
parlementaire werkzaamheden. Men stelt in
tuinhek in en lieten de roestige söharnie- j
ren krassen. De mindere mensdhen bleven j
over den haag geleund staan en tuurden
naar ibinnen. Wennerhom Qcwam ,,even
aanloopen op een 1 a ndmeterstio dht en op
een mooien voormddjeitag verscheen mijnbeer
Stanger in eigen persoon. Hij bleef in
zijne langheid groot en breed achter den
schilde'- staan en plukte aan zijne grijze
bakkebaarden Nadat bij misschien een
kwartier zwijgend het werk van Thorsten
had gadegeslagen, vroeg deze eerbiedig:
,,Het is natuurlijk dl echts liefhébbers-
weik. Maar stelt u anders belang in de
kunét, mijlnheer Stanger?"
Zich langzaam overeind richtende zeide
'hij langzaam en plechtig: „Ik ben door
mijne drukke betrekking weinig in de ge
legenheid geweest veel van kunst te zien
maar ik houd dit schilderij yoor een echt
kunstwerk, ibarön Thorsten.
Beleefd had Thorsten de Svenssons door
Thilda loten wagen of zij zijn schilderij
niet eens wilden komen zien. Dit wilden
zij gaarne en hij ontving ze vriendélijker
dan iemand 'anders. Mevrouiw Loivisa zétte
hare (handen in die zijden en vroeg:
„Zou het niét netter geweest zijn dcai
man te schilderen nadat hij gebaad had
en hersteld was?"
„Missbien wel," antwoordde Thorsten
buigend.
Viader Justus, die meende dat het niét
fijn stond aanmerkingen te maken, schoof
zijne betere hel'ft zacht op zijde, plaatste
2Üoh voor den ezel, nam zijn slappen grij
zen hoed af en zeide bewonderend
„Een fraai stuk, baron; een echt fraai
stuik. lik wensch er u geluk mee; want
zaïlk een ödhiideirijl wordt voox met minden
dan voor honderd kronen verkocht.
De -ïruoedt trouwe gast op het atelier ia
de open lucht was de barones. Zij ver
heugde wOh zoo hartelijk over zijn werk
lust3; zij geloofde dat hij in dit leven scha-
vergoeding zocht voor zijne téléurgestelde
verwachtingen; dat deze .belangstelling in
de kunst, hem afleiding geven kon van zijne
vroegere onduidelijke droombeelden der
toekomst.
Zij vroeg hem op zekeren dag nog eens:
„Is mijn jongen nu tevreden? Bév-ailt het
je niu thuis??"
„Ja, moeder.'1'
..Verlang je nu niet méér... zoo als viloé-
gér..."
„Ik houd het er voor dat ieder (mensdh
iwel iets verlangt, ieder op zijne manier.
Miaar ik vraag: n ets."
Zijn bllik was vriendelijk en zacht-; maar
zijn toon klonk zeer ernstig. Die vervolgde,
haar, aoédat zij die 'klank niet kén kwijt
worden.
Wel iveertien dagen lang verdocht zij
Thiilld'a «geen enikcüc maal op Sundéby te
komen. Eens liet ziji haar gewoon naar huis
gaan, nadat zij eventjes met Thorsten in
den tuin had gepraat.
Dien volgenden dog reed de barones
echter naar Skralby. Zij drénk drie kopjes
kbffie bij mevrouw Lovisa en liet. zich be
praten om te blijven eten dit was nog
nooit, gébeurd. Aan tafel dankte Svensson
voor de eer en sprak den wensoh uit dat
dit Wél de eerste maar niet dé taatflte maal
wezen mochtenz.
,,Dat hoop ilk ook, mijn beste mijnheer
Svenéson. Vriendelijk d'ank voor uiwe goed
heid", zeilde de barones; maar zij was toch
onrustig en zat op haar stoel to schuiven.
uitzicht, dat de commissie van zeventienen
Woensdag het naastingsverdrag zal afdoen
en terstond daarna zal overgaan tot de be
handeling van het wetsontwerp op het ko
loniale bestuur. Als de Paaschvacantie
wordt bekort, dan stelt men 't als niet on
mogelijk voor, dat de Kamer in eene week
of vier het koloniale vraagstuk tot oplos
sing zal brenger. De onafhankelijke pers
protesteert er tegen, dat deze gewichtige
wetsontwerpen met den stormpas zullen wor
den aangenomen.
In antwoord op eene vraag van een lid
der commissie, heeft de regeering verklaard,
dat de door de wet voorgeschreven aanwen
ding van de aan den Koning uit te keeren
jaarlijksche termijnen door contraseign van
een minister zal worden geconstateerd.
Engeland.
Uit Londen wordt aan de Matin bericht,
dat de toestand van den eersten minister
Sir Henry Campbell Bannerman met den
dag bedenkelijker wordt en dat het ergste
te vreezen is.
Zwitserland.
In Bern is thans eene Fransch-Zwitser-
sche conferentie bijeen, die ten doel heeft
overeenstemming te krijgen over de toe
gangswegen naar den Slimplon.
Noorwegen.
Christiania, 18 Maart. De Ko
ning heeft tot ministers benoemdGunnar
Knudsen, consul-generaal Christophersen,
schooldirecteur Kart Seip, telegraaf direc
teur Heftyi ingenieur Ihlen, rechter Cast-
berg, Abrahamsen en den landeigenaar
Toosnaes. Van de nieuwe ministers behoo-
ren de leden van het Stort/hing Knudsen,
Ihlen, Castberg en Abrahamsen tot de ra
dicale partij.
De verdeeldng der departementen heeft
nog niet plaats gehad.
Spanje,
Madrid, 18 Maart. Het is onjuist,
dat in het koninklijke paleis een brief van
den Paus ontvangen js, gerich'-, aan den Ko
ning over zijn jongste reis naar Barcelona,
nister Arvaraae mxerpeuwi ue uwreu m u«
Kamer de regeering over de financieele poli
tiek. Hij kritiseerde sterk de onbeperkte
uitgifte van papieren geld door de bank van
Spanje, zonder dat er voldoende dekking
aanwezig is. Hij was van mooning, d'at het
onvermijdelijk is deze handelingen te beper
ken, die geschieden uitsduitend ten behoeve
van de bank.
De minister antwoordde, dat de ongun
stige toestand van de bank van Spanje ver
oorzaakt werd door de wetten, die van voor
1902 dagteekenen en door de koloniale oor
logen. Hij erkende, dat destijds de bank
leeningen heeft gesloten voor meer dan 100
millioen peseta's, die zelfs niet op haar ba
lans voorkomen, maar op den huidigen dag
J>escliikt de bank over een reserve van een
milliard peseta's, goud en zilver, om
1500 millioen papieren geld te dekken. De
minister erkende verder, dat het noodig is
de bankportefeuille te ontlasten, vooral wat
betreft de binnenlandsche schuld. Hij zeide
te gelooven, dat het onmogelijk is den om
loop van papieren geld tot 300 a 400 millioen
terug te brengen, zooals de interpellant
vraagt
De laatste bomaanslag in Barcelona,
waardoor op het marktplein San Jose eene
Toen zij naar (buis .reed nann zij Thilda medé
en hield haar verséhéildene dagen op Sun
déby. Toen zij baar eindelijk Ti'eten gaan,
zeide mevrtruw Sigrid
„.Doe vooral onze hartelijke groeten aan
je ouders."
„Ja, doe dat liefje," voegde baron Lud
vig eilbij, zijn gelaat- in de vriendelijkste
plooi dwingende
Zoo hadden zij nog nooit gedaan. Hoog
stens was het geweest-: „De groeten thuis,
Thilda!"
Op zekeren dag kwam domino Strandin
toclh oolk eens naar bét Bethesda-bad zien.
Het. Wai tot in Joini geduurd voordat hij
kwam, maar (hij stelide. oeriijk gezegd,
weinig béïang in de (kunst.
„Een mooi stuk' Een fraai schilderij en
een mooi biibelsch taferedl. Vriendelijk
dank
En daarmede vertrok do zielenherder.
Maar den volgenden dag kwam hij terug,
stapte rechtstreeks naar den ezelhaalde
zijn zakdoek uit don zak een schoone
witte en mat daarmee hét schilderstuk-
„Het bad van Bethesda" -was bijna drie
zakdoeken groot.
Zou Ihét baron Ludvig Voegen als domme
Strandiin eens met hem (kwam spréken?
„Jawel." De lieéren raadpleegden bijna
een uur lang tezaimcnlieten Thorsten bin
nen roepen en na nég een lang gesprek tra
den alle drie de heeren in hot. salon van de
barones. Baron Ludvig zette een ernstig
I gezicht; Thorsten straalde van genoegen en
i de zieléh'erder boog neg dieper dan anders.
,Ziou mevrouw welwillend hare meening
te 'kennen kunnen geven omit renlt een mis
schien al te vrijpostig voorstel ten opzichte
van de schilderij „Het bad Bethesda Het
vrouw doodelijk gewond ia en verscheidene
anderen gekwetst werden, heeft de algemee-
ne verontwaardiging over de toeneming vau
de terroristische misdrijven nog doen toene
men. De pers stelt de regeering voor deze
gevallen onverantwoordelijk, die ondanks
alle buitengewone maatregelen tegen de
burgerlijke vrijheden, onbekwaam is om voor
de veiligheid te zorgen.
Portugal*
Volgens een beriaht uit Spaansohe bron
zou er te Lissabon een samenspanning ont
dekt zijn, die de instelling van een milita're
dictatuur beoogde. Het plan was, da,t zich
morgen verscheidene regimenten voor den
pretendent Miguel Braganza zouden verkla
ren Deze ontkent echter, er iets mee te ma
ken te hebben. Een aantal saaneuzweerdérs
zouden in hechtenis zijn genomen.
Oostenrijk-HongaiUfe
We enen, 18 M art. Di gezondheid
van den Keizer blijft gunstig Dfe verkoud
heid vermindert; de hoest, 'ic haar verge
zelt, heeft- de luchtpijp een weinig aange
tast, maar de hoest is licht en met tusschen-
poozen. Alles geeft aanleiding mi te meenen,
dat de ongesteldheid van den Keizer weldra
geëindigd' zal zijn.
De landdag van Kroatië is verdaagd1, zon
der dat hij züch heeft kunnen constitueeren
of zijne afgevaardigden voor den Hongaar
schen rijksdag heeft kunnen kiezen. De
Neue Freie Presse bericht, dat dit te voor
zien was. Het was sedert den dag der ver
kiezingen, waarin de regeering geen enkele
van hare aanhangers de meerderheid had
kunnen verschaffen, duidelijk, dat er met
dezen landdag geen samenwerking mogelijk
was. Daar echter baron Paul Rauch niette
min door de Hongaarsche regeering ge
handhaafd werd, moest de verdaging of we
der-ontbinding van den landdag bij voor
baat- als onvermijdelijk beschouwd worden.
Bat werd overgegaan tot de verdaging en
Ji'iet tot. de ontbinding, vindt zijn grond
hierm, dat het uitschrijven van nieuwe ver-
kiezingen geen ander resultaat zou opleve-
ten om te zien of er verandering komt xn
de stemming. De verdaging is zoo spoedig
geschied omdat men zooveel mogelijk
wensehte te beletten, dat de landdag zich
constitueerde en nieuwe gemachtigden zomd
naar den Hong.aarséhen rijksdag. Voorloo-
pig zullen daarom de door den vorigen
landdag gezonden afgevaardigden hunne
plaatsen in het Hongaarsche parlement be
houden, hetgeen van het standpunt van de
Hongaarsche regeering in zóóver een voor
deel is, omdat de 40 plaatsen, die de Kroar
tische landdag in den rijksdag kan bezetten,
slechts ten deele bezet zijn er zijn op dit
oogenblik slechts 26 Kroatische afgevaardig
den leden van "den rijksdag.
Rutland.
Peters burg, 19 Maart. De volgen
de legerorder van den Czaar aan leger en
vloot is uitgevaardigd:
De heldhaftige verdediging van Port
Arthur, die de gausche wereld met bewon
dering \ervulde door de standvastigheid en
de dapperheid van de bezetting, is plotse
ling door de schandelijke overgave van de
vesting afgebroken De opperste krijgsraad,
die de aan deze ovengavo schuldige personen
bestrafte, heeft tegelijk de volle verheven
waarheid over de onvergetelijke heldendaden
is mij1 gelluikt den rijlklbogaafden jongen kun
stenaar voor mijn plan te winnen en ook zijn
hooggeadhton vader."
„Welzoo? Wat kan dat wezen? Wil u
plaats nemen, dominé?"
„Ja, mevrouw, Skralby is altijd een arm
kerspel en met. uitzondering van een zilveren
Avondmaalsbekerdien een Harmingsköld af
Ekestad bij zijn bezoek in 1820 geschonken
heaft, beent onze tompél niet- aan wereldsdhe
kleinoodiën. Toen ik nu dat groote schilderij
zag het is niet. al'leeu groot maar ook zeer
m,0Oi „rot het bijbelsch onderwerp, dat <le
jonge baton onlder handen heeft, vlogen
mijne gödiachtcn naar den nvuiur in het koor,
achter het aldaaru weet wél mevrouw, dal-
stuik muur tusschen de beïcl© ramen in. Geen»
andere kerk in het Sticht heeft twee ramen
zoo juist in 't midden achter liet altaar. Zij
werden er geplaatst om de armoede der Ge
meente niet zoo in 'het oog te doen loopen
want men had de middelen niet tot aan
scha f fin g van een degelijk altaarstuk, dat
daar had bohooren te zijn, of althans een
fraaie muurschildering."
„Goed bedacht!"
„Ja; en toen dacht ik; de jonge barou
Harmingsköld is niét iemand' die schildert
voor geld.liet is voor hem geeai werken om
den broode..."
„Neen, dat nu juist niet..."
maar hij wordt gedreven door den hei
ligen gloed der kunst/door'het verlangen om
iets te scheppen dat edel en fraai is, dacht
ik."
„En daarin hebt u gélijk, domine.' zeide
de baronos vriendelijk aanmoedigend, zoodat
de geestelijke dapper vervolgde:
Wardt vtrvJfd.