3S\ !810. Tweed© blad,
6" Jaargang.
Dinsdag 31 Maart 1908.
BINNENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS»
Per 8 maanden voor Amersfoort 1.2®.
Idem franco per post. 1.15*
Afzonderlijke nummers0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, meded eelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
f 0.75.
0.15.
Uitgevers:
Utrechtschestraat 1.
VALKHOFF ft C°.
Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeclige bepalmgon tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Een©
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Onze kustverdediging.
De kapitein van den generalen staf
F. Aroustein hield Vrijdagavond in de ver
gadering van de Vereeniging ter beoefening
van de krijgswetenschap te 't Gravenhage
een voordracht over onze Kusteverdedi-
Na een korte inleiding wijst *pr. op het
bu .ng van het onderwerp en houdt daarna
©enig© beschouwingen over de positie van
Nederland uit een politiek oogpunt. Hij
■wijst er op, aat ue gedachte, die zich in de
laaoste jaren ineer en meer baan breekt, dat
de beetaanoe voorbereiding voor de verdedi
ging van cie Ncderlandscii© kost dringend,
verbetering cisc.it, uiet alleen en zelfs niet
voornamelijk haar oorzaak vindt, in den ge
deeltelijk verouderden toestand der doode
weermiddelen, maar ook in den politieken
toestand in West-Europa, die in den laatsten
tijd een zoodanige wijziging heeft onder
gaan, dat de noodzakelijkheid die altijd
bestond van een krachtige kustverdedi
ging meer in het oog springt. Wijzende op
de meer blootgestelde ligging in politieken
zin, nu het centrum eene eventueele oorlogs
actie in eeoi toekomstigen West-Europeeschen
oorlog is verplaatst naar de boorden der
Noordzee, in een eventueel te sluiten Noord-
zee-entente ter handhaving van het status
quo alleen aanleiding vindende op verbre
king van het status quo ziclli steeds voor te
bereiden, vat hij zijn meeningen als volgt
samen
lo. in politieken zin bestaat groote waar
schijnlijkheid dat bij eon Engelsch - D uitsohen
oorlog het initiatief genomen zal worden
dioor Engeland
2o zoowel Duitschland ais Engeland heb
ben groot belang bij een strikte neutrali
teit van Nederland, wier handhaving opuit-
stekende wijze is gewaarborgd, wat Duitsch
land betreft aan de zeezijde, wat Engeland
betreft vooral aan de landzijde
3© van de wijze waarop onze voorberei
dingen in vredestijd door Engeland en
Duisclilaud worden beoordeeld, zal het af
hangen- of zij rekening zullen houden met
onzen wensch om neutraal te blijven
4o. een coup de main is alleen te vroezen
indien de handhaving onzer neutraliteit niet
te al Ion tijde verzekerd is;
ecu krachtige zelfbewuste houding ge-
o een eventueele oorlog vermindert
r om in <'en oorlog betrokken te wor-
pi* ,oont nu aan, dat in strategischén
zin ligging der Nederlandsche kust een
zc-.-r blootgestelde is. Een beschrijving ge
vende van de ligging en het doel der En gel-
stüio en Duitooh© oorlogshavens en ih ver
band daarmede do ligging der Noderland-
sohe kust beschouwende, komt hij tot de
slotsom, dat deze in strategischen zin voor
al dan een zeer blootgestelde is, wanneer
Engeland en Duitschland samen in oorlog
zijn Evenwel blijkt o-ok, dat de voordeden
verbonden aan het bezit dier kust (voor
Duitschland een uitbreiding zijner maritime
basis, voor Engeland de mogelijkheid ope
nend van ooeratiën te land) slechts dan
van boteekems zijn* indien het bezit of wel
de beschikking daarover niet gepaard gaat
met vijandschap van Nederl-andsohe zijde.
Is dit toch het geval dan zal de in bezit
neming dier kust, indien deze goed verde
digd wordt, zulke aanzienlijke offers kosten
o. q. voor een nevendoel der operation zoo
veel strijdkrachten binden, dat het de vraag
zal zijn of men tot deae zeer gewaagde on
derneming zal besluiten. Slechts in een en
kel geval, een samengaan met Engeland,
zal de verdediging der kust slechts geringe
aandacht vergen, in alle andere' gevallen
speelt zij ©en groote zoo niet de hoofdrol.
In elk geval zal echter de wijze waarop onze
geheele verdediging is voorbereid, de mea
ning, die daaromtrent in het buitenland zal
bestaan van grooten invloed zijn op den
loop der gebeurtenissen.
Worden wij in staat geacht onze neutra
liteit. te doen eerbiedigen en met kracht te
handliaveu, en zijn wij daartoe in staat, zoo
worden de kansen voor een oorlog zeer ge
ring.
Spr. nu behandelende het standpunt
waarop Nederland zich wat het neutraliteits-
vraagftuk betreft, moet stelllen, waarbij hij
zich grondt op de resultaten der Vredescon-
ferenue van 1907, acht dit te zijn, dat der
beschermende neutraliteit, waarbij de Staat
such bot een strikte neutrality wensoht te
bepalen en zich wapent teneinde deze te be
schermen.
Hierna wordt door spr. een beschrijving
pgéven van de strijdmiddelen zoowel te wa
ter als te land die in den kustoorlog aan
wending vinden en legt hij, wat die te wa
ter betreft den nadruk op het gebruik van
torpedobootenvooral onderzeebooten, ter
wijl (hij te land voor het afsluiten van toe
gangen mat modern geschut (in waarde min.
®ns gelijkstaande met het beste acheepsge-
»cnut) bewapende kustversterkingen noodig
v id j afslaan v>n landingen moet plaats
met ui ?°T. veldleger in tjamenwerfcing
k' d.f Inwt word©
S* lmd/weer hataillons, wi«r
distnoten urn de fcuat jjol©™, jjm.
öroote wssnde wordt door «j>r. gsbeoht
aan het personeel, dit moet uitstekend ge
oefend zijn en ook tijdig ter plaatse wezen.
Feitelijk zouden kust/versterkingen evenals
oorlogsschepen steeds op voet van oorlog
moeten zijnis dit niet te bereiken en
in een militielqger is dit zeer moeilijk, zoo
niet onmogelijk dan moet door zeer ver
doorgevoerde looalisa.tie der militie hieraan
worden tegemoet gekomen. In elk geval
moet echter de vredesst rékte der bezettin
gen een zoodanige zijn, diat een coup de
main met enkele oorlogsschepen uitgevoerd,
die hun landangsdivisiën aan den wal zet
ten geen kans van diagen moge heb
ben.
Overgaande tot de wijze waarop
zich denkt de manier waarop de Nederland-
sehe kust moet verdedigd worden, wees hij
er in de eerste plaats op dab wat de finan
cieels zijde van het vraagstuk betreft zijn
inziens op de volledigste wijze voldaan inoet
worden aan dien minimum-eisch, die uit
oogpunt der verdediging moet worden
steld. Elke cent die te weinig uitgegeven
wordt, die iets doet ontbreken aan den mi-
nimum-eisoh, stelt ons aan het gevaar bloot,
de milüioenen die wel uitgegeven zijn, weg
geworpen te hebben. Is aan deraan minimum-
eisch voldaan, dan behoort ons de toestand
on zei' geldmiddelen den weg te wijzen, hoe
verder ter volmaking van ons verdedigdngs-
vermo-gen kan gewerkt worden. Steeds zal
daarbij echter voor moeten zitten, dat wat
gebeurt goed gebeurt. Die minimum-eisch
beschouwt spr. te zijn, dat de handhaving
onzer neutraliteit geheel verziekerd zij, dit
is zoodanig,, dat ten aJJkm tijde ook bij een
plotseling intredende noodzakelijkheid schen
ding dier neutraliteit op afdoende wijze met
de wapenen kan worden t>e keer gegaan.
Vaststellende welke de taak is in alge
meen en zin van veldleger, vlloot en verster
kingen bij de verdediging der Nederlandsche
kust, wees spr. met nadruk er op, dat de
vloot niet aan stellingen mag worden ge
bonden dat zij het zeegat uit moet en al
leen geslagen of teruggedreven d© bescher
ming der kust versterkingen mag opzoeken.
Al lean de vloot ter verdediging der Ncder
landsche kust niet groot wezen, haar quali-
teit zij goed en is zij bezi-ettd met den offen
sieven geest van Da Ruvter. zoo zal haar
aanwezigheid in de Noordzee ter verdediging
der kust optredende tegen landingen en
blokkades, een vijand, al is hij overmach
tig, ernstige hinderpalen in den weg leggen.
Voor dé verdediging van kuststellingen aan
gelegd ter fasliuiting van toegangen, havens
en reeden is het strijdmiddel te water de
torpedoboot. Onze kust volgende van af
de Eems tot de Schelde, behandelde spr. nu
de wijze waarop hij meent dat de neutrali-
beitshandhaving zal moeten plaats hebben
en de verdediging in een direoten oorlog zal
moeten worden gevoerd. Aan de Eemsinon-
ding acht hij voor neutralitedfehandhaving
noodig een afdeelmg van het veldleger en
een groej) torpedobooten. Voor die verdedi
ging der Zuiderzee is een torpedloflottioltje
gesteund door enkele goed bewapende ka
no nneerbooten voldoende. Het gat van Ter
schelling vereisoht een groep torpedobooten
gesteund door een klein beschermd schip, op
gewassen tegen d ©stropers, en een onderzee
boot, bethoorende tot het materieel be
stemd voor de verdediging van de Stelling
van den Helder. Voor deze stelling, wijzen
de op haar groot belang, vooral in verband
met. de daar .aanwezig© uitstekende reede en
haven, eisoht hij geen .bouw van nieuwe for
ten, de bestaande dienen verbeterd te wor
den en bewapend met modern zwaar, mid
delbaar en lacht kusbgeeohut, waarbij ook
eenig lcort kustgeschut niet mag ontbreken.
Voor de verdediging van Sohulpengat,
Westgat en Molengat worde elk een groep
torpedo-booten gesteund door een klein be
schermd schip opgewassen tegen destroyers
en een onderzeeboot bestemd, terwijl mijn-
verdediging op ruime wijze boepassing vinde.
Van groot belang acht spreker het ook, dat
het land-front sterk zij, bewapend met licht
snelvuur geschut en machinegerschut en goed
bezet.
Verplaatsing der Marinewerf naar elders
a-cht spreker ongewenscht. Voor de verdedi
ging der Noord-Hollandöche kust tusschen
den Helder en IJmuiden tegen landiugen
bestemt hij een divisie van het veldleger, de
bewakingsdienst wordt opgedragen aan de in
Noord-Holland aanwezige landweerbatail-
lons. Uitstekende voorbereiding- van de ver
dediging van IJmuiden achtte spreker nood
zakelijk het fort word© beter bewapend en
torpedo-materieel aangewezen voor do verde
diging te water.
Voor de verdediging der Zuid-Holland -
scke kust tusschen IJmuiden en Hoek van
Holland tegen landingen met hot veldleger,
één, zco mogelijk twee division leveren, die
samenwerken met het kusteskader dat spre
ker wensoht te doen bestaan uit zes kustver-
dedigeus (zwaar bewapende en gepantserde
schepen met betrekkelijk geringe werkings
sfeer en snelheid) met vier groepen hoogzee-
torpedobooten elk gesteund door 1 destroy
er an 4 ondea-zeebooten
Hoek van Holland waar dé handhaving
der neutraliteit oqj krachtige wijze moet
plaats hébben, vereischt naar sprekers mee
ning eetn verbeterde bewapening van het
fort, voort» te water een groep torpedo-boo
ten gesteund door een klein beschermd scjhip
en gelegenheid t-ot versperring met strooi -
mijuen.
In het zeegat van Goeree vreesde spre
ker geeai schending der neutraliteit, de diep
te en aard van het vaarwater leiden tot de
ze meening; evenwel moet deze toegang toch
verdedigd worden en is verbetering der ver
sterkingen te Hellevoetsluis aanleg van een
kustba-tterij op Flakkee hiertoe noodig. Het
hier vereöschte behoort echter niet tot den
door spreker gestel den minimum-eisch. Do
neutraliteit worde in het Brouwershaveu-
sohe gat gehandhaafd door een groep torpe-
boobeu en een kustverdedogingsvaarbuig. Tiet
gat van Zierikzee vereischt geen bijzondere
maatregelen.
De Steilling van Willemstad late men
voorloopig in den wél n-eb modernen, maar
booh met het oog o-p het ondiepe vaarwater
voldoenden toestand.
Ter handhaving van de neutraliteit acht
oprektr het noodig dat de mond der Wes
terse he! de verdedigd kunne worden en hij
vraagt hiervoor een fort te Vlissini,©» en
een aan de overzijde in Zeeuwfoh Vlaande
ren voorts torpedo/iaterieel. Zoolang déze
forten er niet zijn vindt hij het noodig hier
drie kustvordedigers „Piet Hein" „Korte-
naer" er „Everteen" te stationeeren.
Teu s.-ctte behandelde spreker den over-
fang der kuetversterkingen bij de marina,
ij is Lervan een beslist voorstan ler, doch
eischt dat ook de landfrontea door marine-
troopen worden beset. Hij acht het hiertoe
noodig. dat- bij de marine eei kusbve'dedi-
gingek»:-Tps gevormd worde waarin het korps
mariniers hunne opgaan.
Verheugd over de toezegging van de re-
geeringstafél gedaan dat spoedig de noodige
voorziening in de kustverdediging ter hand
zal worden genomen, hoopte spreker, dat
de regeering rekenen kunne op algemeene
toewijding van de krijksmooht en een be
grijpen van de noodzakelijkheid der te bren
gen off era bij het volk.
In den aanvang der vergadering heette
d© voorzitter, geaieraai De Waal, de talrijke
aanwezigen welkom, inzonderheid de officie
ren der Kon. Ned. Marine, die wel gevolg
hadden willen geven aan de uitnoodiging
van het bestuur, om dézen avond tegen-
wooidig te zijn. Speciaal richtte de voorzit
ter een hartelijk woord van welkom tot den
vader van kapitein Aronstefin, een goede be
kende voor velen hier in deze vergaidering,
en noodigde hem onder applaus der
vergadering uit aan de bestuurstafel plaats
te nemen.
Na de rede van den kapitein Aroustein,
Vrijdagavond in de yereeniging ter beoefe
ning van de krijgswetenschap gehouden,
welke rede zeer werd toegejuicht, volgd<
een langdurig debat.
De heer Giel deelde niet* de inzichten
van den inleider omtrent het te gebruiken
geschut bij de verdediging onzer kusten. Bij
een zeeslag is de meerderheid altijd bij het
zware geschut en zoo moet het ook zijn bij
de kustverdediging. Daarbij moet het ge
schut zoo zwaar zijn, dat de schepen haar
niet aandurven. Een kustkanon kan volgens
Spr. nooit ver genoeg schieten, omdat de
vijandelijke schepen zoo ver mogelijk uit
de kust zullen blijven.
De heer T o n n e t herinnerde aan de dis
cussie vier jaren geleden over dit onder
werp in'deze vereeniging gevoerd, toen hij
als zijn meening uitsprak, dat wij ons bij
de kustverdediging tot het volstrekt onmis
bare moesben bepalen met het oog op de
eischen onzer koloniale defensie. Het stand
punt hoe meer Ito© liever en hoe duurder
hoe beter, achtte spreker practisch niet
houdbaar.
Spr, verklaarde niet te behooren tot hen
die altijd rondloopen met het schrikbeeld
van een coup de main voor oogen. In de
gesteldheid van ons land bleef hij nog altijd
een sterken bondgenootschap zien, waaraan
hij een overwegende beteekenis toekende.
Gaarne erkent sprekere enkele fouten in zijn
lezing te Breda, waarop de inleider van de
zen avond hom opmerkzaam maakte. Hij
ziet in dat Vlissingen voor grooter schepen
toegankelijk is dan hij toen vermoedde,
maar nog altijd gelooft hij dat de vijand
zich nog wel eens bedenken zal, voor
zich moeilijkheden op den hals te halen door
onze neutraliteit te schenden. Wij leven in
een stadium van vrijgevigheid voor de kust
verdediging, welke boven aan het leitje moet
staan, maar Spr. wil geen groote uitgaven.
Hij is nog altijd de remmende kracht met
het oog op de defensiebelangen onzer kolo
niën en omdat hij vertrouwen heeft dat
iedere aanslag cp de Nederiandscbe kust,
bij goede leiding van den verdediger hope
loos zal zijn.
De heer Dell, zich aansluitend bij het
geen over het kustgeschut door don overste
Giel was gezegd, trad als kustartillerist in
eenige technischs beschouwingen omtrent
houwitsers en lange zware kanonnen. Van
de houwitsers verklaarde Spr. zich voor de
kustverdediging een principieel tegenstander
en het aantal lange zware kanonnen door
den inleider noodig geacht voor de kustver
dediging, vond hij veel te klein. Vooral om
te vuren op beweegbare dooien als schepen,
achtte Spr. den houwitser ongeschikt en hem
waren geen voorbeelden bekend, dat daar
mede succes verkregen is. Voor Port Arthur
hadden zij niet eens suooes met schepen die
voor anker lagen. Noch voor Den Helder,
noch voor IJmuic.en achtte spreker houwit
sers een geschikte bewapeningwel lange
kanonnen. Het effect van houwitsers toch
kan niet groot zijn, omdat de schepen zich
aan hun uitwerking zullen onttrekken. Aan
de aanwezige marineofficieren vroeg spreker
of het viaagstuk der granaten reeds is op
gelost, die qerst een pantser doorboren en
dan springen. Het kustgeschut te regelen
naar de bewapening der schepen, achtte
Spr. verkeerd. De kustbatterijen moeten zóó
ingericht zijn, dat zij den vijand kunnen
beletten binnen de territoriale wateren te
komen, en dat kan men met houwitsers
nimmer bereiken op grond van hetgeen hier
boven reeds werd gezegd.
Do heer W e b e r verklaarde nog op het
standpunt te staan, dat de landmacht ook
zonder de marine in staat is onze Noordzee
kusten te verdedigen. Spr. herinnerde aan
de gehouden kust manoeuvres en de daarbij
gevoerd© besprekingen dooi* generaal De
Meester. De hulp der marine wilde spreker
nochtans geenszins versmaden, maar hij stelt
zich op een practisch standpunt en daarom
gaat Hij niet mede met de inzichten van
den kapitein Aronstein. Volgens spreker
moeten de mannetjes het doen die men te
genwoordig, met behulp van rijwielen en
dergelijke vervoermiddelen, die voor betrek
kelijk weinig geld kunnen worden aange
schaft, snel ter plaatse kan brengen en ver-
plaateen. De bewaking en de verdediging
zijn volgens sprekel niet te scheiden, omdat
die één zijn. Bewaking en verdediging moe
ten samenwerken en gelijk voorwaarts op
rukken. Ook spreker weas op de prachtige
ligging van onze kust, die zich zoo uitste
kend leent voor ©en verdediging bij een
goed© leiding.
In waardeerende woorden wees spreker
op d© aangename samenwerking met de
marine bij de jongste kustmanoeuvres, die
van groot nut zijn, vooral als zij zich niet
bepalen tot kadermanoeuvres, maar ook
strekken tot oefeningen voor den troep;
tcch bleef hij van meening dat elke vijand
aan onze kust krachtig kan worden afgewe
zen ook zonder hulp der marine.
De heer Noordu ijn meende te moeten
protesteeren tegen hetgeen de inleider had
gezegd over de verbetering van het Helle
gat, omdat daarvan gebruik zou kunnen
worden gemaakt in de vergaderingen van de
Staten-Generaal, waar men zich wellicht op
het gesprokene in deze vergadering zou kun
nen beroepen. Zijns inziens is de verbetering
van het Hellegat niet af te scheiden van
een verdedigingsmiddel om dat gat af te
sluiten, ten einde een aanval in den rug
langs ©eu kleinen omweg onmogelijk t© ma
ken. Reeds uit dat oogpunt is de verdedi
ging van dat vaarwater van het hoogste be
lang.
De heer Schuurman wees op de nood
zakelijkheid om den vijand te beletten de
door den verdediger aangebrachte versper
ringen op te ruimen, met andere woorden
om de gesloten deur te dicht te naderen
De kustbatterijen moeten tegen eiken ver
sperringopruimer kunnen zeggen met hun
vuurmonden: „van hier, of ge wordt ver
nield"
Den eisch om den vijand op grooten af
stand te houden, acht spreker niet noodig,
omdait dit groote financieel© offers zou
eischen. Wij moeten ons bepalen tot een
goedkooper middel, n.l. beletten het oprui
men van versperringen. Gaarne had spreker
nog eenige inlichtingen omtrent de opstel
ling van het geschut, waarvan de inleider
gebruik wil maken bij de kustverdediging,
zooals hij zich die voorsbelt. Gaarne vernam
spreker ook nog of het marine-personeel ge
noeg zal overhouden voor dc taak, welke de
kapitein Aronstein haar wil opleggen.
De heer Smith hield eenige beschouwin
gen over de afstandmetdng bij vlak- en
steil vuur en deelde in antwoord op de in
den loop der discussie gedane vraag mede.
dat er reeds granaten bestaan, welke eerst
het pantser doorboren en daarna springen
Wat wij in de Zuiderzee met torpedo's moe
ten doen was spreker niet recht duidelijk
Hot vaarwater is daar niet diep. Nog wees
spreker ©r op, dat de navigatie voor on-
derzcebooten in nauwe vaarwaters met on
duidelijk water zeer moeielijk is. Bovendien
op de moeilijkheid om destroyers op een
afstand te houden. Wat do werf te Helle
voetsluis aangaat, deze is eigenlijk niets
meer dan een reparatieinrichting eu kan al
niet minder worden dan zij al is. Wanneer
men die werf ging verlaten, zou men toch
iets anders moeten oprichten en dat zou nog
meer geld kosten dan het instandhouden der
thans bestaande reparatie-inrichting.
Een woord van dank richtte spreker let
den voorzitter voor de uitnoodiging deze
vergadering bij te won on en tot den overste
Weber voor diens sympathieke woorden te
genover de marine. Samenwerking zal de
marine steeds aangenaam zijn in het belang
van vaderland, land- en zeemacht.
De heer.Mac Leod stelde den inleider
eenige vragen omtrent de verdediging van
de monden der Schelde, het te gebruiken
geschut, het torpedomateriaal en de oefe
ningen in het schieten.
De heer Van Rossum, die met ge
noegen had gehoerd, dat kapitein Aronstein
een beslist voorstander is om de kustver
dediging aan de marine op te dragen, kon
evenwel niet meegaan met de gemaakte ge
volgtrekkingen. Overvloed van personeel
er, lediggang is voor het personeel oen na
deel. ZelfB als het verloop der zaak gaat al*
de heer Aronstein het zich voorstelt, dan
is er nog personeel genoeg om de kustver«
dediging eu den torpododienst over te ne
men kanonniers zijn er ruim in voorraad.
De heer Aronstein beantwoordde
daarna per sneltrein, gelijk hij het noemde,
daar het. reeds middernacht was geworden,
de verschillende sprekers, waarna de voor
zitter met een woord van dank aan inleider
en de heeren, die aan de discussie hadden
deelgenomen, om kwart na twaalven de ver
gadering sloot.
Luchtscheepvaart.
De Nederlandsdhe Vereeniging vooi
Luchtscheepvaart hield Zaterdagmiddag in
den foyer van Let Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen te 's Gravenhage onder
voorzitterschap van deu heer C. J. Snij
ders hare jaarlijikscl algemeen© vergade
ring, Welke o. a. werd bijgewoond door offi
cieren van onderec'heidenen rang van leger
en vloot.
In het midden der zaal was door man
schappen van het korps genietroepen een
gevulde ballon, met net eu mand, ge
plaatst. 't Was eed ballon van het type als
bij schietoefeningen in het kamp van 01-
denbroök wordt gebruikt.
De voorzitter deelde met voldoening
mede, dat het lodental gestadig toeneemt,,
zoodat de Vereendgiing thans reeds telt 8
donateurs, 310 gewone leden e:i 45 buiten
gewone leden, terwijl 2 leden ieder met
een schenking van f 100 de vereeniging
steunden.
De ibegroobimg van ontvangsten en uit
gaven voor 1908 werd vastgesteld en over
eenkomstig 'het voorstel van het hoofdbe
stuur werd besloten het ballonfouds afzon
derlijk te beheereu. Voor dit fonds, waar
voor in de eerste plaats door een 9-bal Rot-
berdamsche heeren een bedrag van f 1700
was geschonken, was dozer dagen nog van
den heer Ten Kat© de Vries, van Amster
dam, een gift van f 100 ontvangen, zoodat
'het fonds, ten bate waarvan uit de ont
vangsten der vereen.ring f 400 wordt afge
schreven, dus thans roods bedraagt f 2200.
Dankzeggende voor de schenking van den
heer De Vries, woube de voorzitter leden en
donateurs op dit goede voorbeeld te vol-
gen.
Mededeelingeu werden voort9 o.a. ge
daan omtrent de aangekondigde lezing van
dr. Kurt Wegener en omtrent diens opstij
ging in gezelschap van de heeren Snijdera
en Ramboldo op a.s. Zaterdag met de
„Ziegler" van uit een terrein j Zorgvliet.
Het hoofd/bestuur had gemeend tot Z. K.
H. den Prins, wiens belangstelling in de
luchtscheepvaart gebleken is, een uitnoodi
ging te moeten richten bot bijwoning van
bedoelde leaing en opstijging. Namens den
Prins was een schrijven ingekomen, dat
Hij tot zijn leedwezen niet in de gelegen
heid is aan deze uitnoodiging gevolg te
geven.
In dc Zaterdag te 's Gravenhage gehou
den vergadering van de Ned. Vereeniging
voor Luchtscheepvaart, werd o. ra. uog
medegedeeld, dat de hoeren H. F. Onder
water, te Dordrecht, C. D. van Tienhoven,
techn. student to DelftJ. Schoon, 2e lui
tenant der infanterie te Nijmegen; F. A.
van Heyst, idem te LeeuwardenW. Cool,
civiel-ingenieur to Rotterdam E. Rrassem,
te Scheveningen en D. G. M. de Vries, te
Amsterdam zich hebben bereid verklaard als
correspondent op te treden.
Het voorstel var. het hoofdbestuur, waar
bij machtiging verzocht werd onderhande
lingen aan to knoopen mot de administratie
van „La Couquète de l'Air" of met eeu
ander hudtenlandsch tijdschrift, om dooï
dusdanige combinatie een orgaan voor de
vereeniging te verkrijgen, werd, onder bij
voeging „uiterlijk voor den termijn tot eind
1909", aangenomen.
Aangenomen werd een voorstel tot aan
schaffing van een oefenballon en eveneens
hechtte de vergadering lia.ro goedkeuring aan
het denkbeeld van het hoofdbestuur om het
luchtvaartpark der Vereeniging, bestemd
voor oefentochten, te Utrecht to vestigen.
Nadat, nog eenige aangelegenheden van
huishoudelijken aard waren afgehandeld,
werd bij handklap besloten aan de besturen
van zu8tervereenigingon te Parijs, Brussel eu
Berlijn, van welke tot dusverre zooveel
medewerking was ontvangen, begroetings-
telegrammen te zenden.
Daarna trad als spreker op de kapitein,
der genie P. J. P. van der Steur, <>m een;
en ander mede te deelen over luchtreizen
met vrije ballons. Hieraan liet hij vooraf
gaan een bespreking in hoofdpunten van de
samenstelling van don ballon, als omhul
sel, net, mand. lijnen en stoffen, waarvan,
ballons vervaardigd worden, enz. enz.
Spreker sprak zijn dank uit jegens deit
commandant van bot korps genietroepen'
voor het beschikbaar stellen van den 30 kb.-
M. doelballon, ter verduidelijking van d©
uiteenzetting der constructie van Dallons.
Voorts beschreef kapitein Van der Steur
de verschillende wijzen van vulling en be
handeld© ten slotte het vraagstuk der lau*
ding.
