buitenland.
Maandag 27 Juli 1908.
FEUILLETON.
CISKA VAN DANNENBURGH.
w°. a».
7de Jnarsanc.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.00.
Idem franco per post- 1.50.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Ad vertentiönmededeelingen enz., gelieve men vóór II uur
's morgens Dij de Uitgever» in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50.
Elko regel meer - O.IO.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents by vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voorduelige bopalingen tot
bet herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement. Eene
circulairebevattonde de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
Het Turkselie parlement.
De Jong-Turksche beweging heeft eene
nieuwe verrassing gebracht. Onder den in
druk van het gevaar, waarmee de hand over
Jiand toenemende opstand in het leger hein
bedreigde, heeft de sultan zich plotseling
herinnerd, dat hij oen constitutioneel vorst
is. De oude grondwet van 1876, die nooit
uitdrukkelijk is opgeheven, maar die men
eenvoudig had vergeten, is uit het stof der
arch ie vei' te voorschijn gebaald. Een iradé
van den sultan is afgekondigd, waarbij wordt
bevolen in den zin viau deze in 't vergeet
boek geraakte grondwet verkiezingen uit te
schrijven van afgevaardigden voor een
Turksok parlement.
Eene oude geschiedenis wordt daarmede
weer nieuw Nu 32 jaren geleden, in Juli
187G, diende Midhat Paclia, het hoofd van
de hervormingspartij destijds, die kort te
voren onder sultan Moenad tot voorzitter
van den raad van state was benoemd, het
ontwerp van eene grondwet in. Den 19.
Juli werd dit ontwerp dioor den grooten
raad der Pont© in beginsel goedgekeurd. Iu
een schrijven aan Midlxat protesteerden de
softa's met kracht tegen de voorgenomen ge
lijkstelling van mohammedanen en christe
non. Don 31. Augustus 1876, tijdens den
oorlog van Servië, besteeg sultan Abdul
Hammid den troon, nadat zijn krankzinnig©
broeder Moerad was afgezetHij toonde
zijne hervormiiiigsgeeindlieid iu eene pro
clamatie van 10 September, waarin door
tastende wijzigingen in de inrichting en het
bestuur van het rijk -wenden v>fd. Abdul
Haimid benoemde den 22. December Midhat
Pacha, dei" samensteller vam het grondwet-
ontwerp, tot grootvizier. Inmiddels was de
door Engeland voorgestelde conferentie in
Konstantinopel bijeengekomen, die de op
dracht had onder handhaving van de on
schendbaarheid van het Turksohe rijk voor
de Slavische Balkangowesten oen zelfstan
dig bestuur vast te stellen. De conferentie
verliep zonder resultaat. Midhat Pacha
trok echter van het bijeenkomen der con
ferentie partij om, met het oog op deze
Buropeesc! o inmenging, den sultan te be
wegen tot de afkondiging van de nieuwe
grondwet als tmiddel oim zich de bemoeiing
van het buitenland van het. lijf te houden.
De grondwet werd dan ook terstond' dén
23. December plechtig afgekondigd. De sul-
ton zond op dien dag een schrijven aan
Midhat en aan den minister vani buiten-
lamdsohe zaken, Savfet Pacha, waarin werd
gezegd: ,,Eou doel is o'ns staatsrecht met
oen deliberatief-donstitutionoel stelsel in
verband te brengen. Daarom hadden wij
in een bij onzê troonsbeklimming afgekon
digde hat de oprichting van een parlement
urgent verklaard. Deze grondwet bevestigt
de voorrechten van den souvoreiin, de bur
gerlijke er. politieke gelijkheid der Turken,
de vorantwoordelijklieid en de bevoegdhe
den van iie ministers on do ambtenaren, het
recht, van controle van het parlement, de
volledige onafhankelijkheid van <le recht
banken, het feiteilijikie evenwicht der begroo
ting, eindelijk de beetuu rsd ece ntra 1 iaat ie in
de provinciën onder voorbehoud van de
eindbeslissing vam do centrale regeering.
Met Gods bijstand zal deze groindlwet ter
stond in af' deelen van het rijk ten uitvoer
worden gelegd."
Een rondschrijven vcj. Savfet Pacha aan
tie Turksohe gezanten in het buitenland be
vatte de hoofdbepalingen van deze grond-
I wetOndeelbaarheid va het Turksche rijk,
onverantwoordelijkheid en onschendbaarheid
I van den sultan, wiens prerogatieven die vam
de constitutioneele monarchen van West-
I Europa zijnonschendbaarheid van de per
soonlijke vrijheid De islam is staatsgods
dienst, maar do vrije uitoefening van alle
godsdiensten wordt toegestaan. Vrijheid van
do pers, recht van vergadering, recht van
petitie, gelijkheid vam a'le onderdanen van
het rijk, die zonder joicorsoheid Turken ge
noemd worden, voor de wet. Het parlement
bestaat uit twee KamersSenaat en Kamer
van Afgevaardigden, die jaarlijks den len
November tot eene zitting vaai vier maanden
bijeenkomen. Oj) iedere 100,000 in wonera
komt een afgevaardigde. De verkiezing vindt
plaats bij geheime stemmingaJlo vier jaren
wordt de Kamer van afgevaardigden van
rechtswege vernieuwdzij kan ook tusschcn-
tijds ontbonden worden en dan komt zes
maanden na den ont/binclingsdag een nieuwe
Kamer bijeen. De rechters zijn on afzetbaar,
de terechtzittingen open'oaar. De begrootings-
wet wordt in het begin van iedere zitting
voor slechts één jaar gevoteerd. De
rekenkamer, wier leden onafzetbaar zijn,
brengt jaarlijks aan de Kamer van afgevaar
digden een verslag uit van het financieele
jieheer en om de drie maanden aan den
sultan een rapport over den stand der finan
ciën.
Midhat Pacha, de schepper van deze
Turksche Magna Charta., had zich de grond
wetten van de beschaafde staten tot voorbeeld
gekozenMaar hij Ijeleefde als grootvizier
niet eens de opening van het parlement.
Vorstengunst is als glas! Vam het grondwets
artikel, dat den souverein de absolute macht
verleent individuën, die hem zijn aangieiwe-
zen als gevaarlijk voor den staat, te ver
bannen, werd hij het eerste slachtoffer; hij
ging in ballingschap.
Den 19en Maart 1877 werd het parlement
met eene troonrede van den sultan geopend.
„Van nu af zullen al mijne onderdanen, die
kinderen van hetzelfde vaderland, zijin ge
worden, onder een zelfde wet leven", zoo
heette het bloemrijk in de t room ede. Maar
niet eens een vol jaar levens was het eerst©
Turksche parlement beschorenden I9en
Februari 1878 werd het ontbonden. Het
heeft het niet aan vrijmoedige kritiek laten
ontbreken, maar praktischen arbeid: heeft het
niet geleverdhet kon dien niet leveren deels
tengevolge van eigen gebreken, deels door
de tegenwerking van de elementen, die het
van den beginne af vijandig gezind waren.
In Juni 1877 besloot eene commissie van de
Kamer ,,in beginsel" tot injvoering van den
militairen dienstplicht Voor de christenen.
Dat besluit is een doode letter gebleven. Den
28en Juni werd de eerste zitting gesloten
nadat de begrooting was vastgesteld. Den
13en December werd! de tweede zitting ge
opend, weder met eene troonrede, die rijk
was aan beloften. Den 6en Februari 1878
lerverde de oppositie eene scherpe kritiek op
het beleid der regeering. Enkele dagen latei'
verscheen het besluit tot ontbinding, en
eene nieuwe Kamer vergat men bijeen te
roepen.
Thans, na dertig jaren, zal weer een nieuw
leven aan het Turksche parlement worden
ingeblazen. Wederom geeft de sultan gehoor
aan den aandrang tot bijeenroeping
van eene volksvertegeaiwoordigfngnu uit
vrees voor de gevaren, die hem in liet bin
nenland bedreigen, voornamelijk in het
leger, den steunpilaar van zijn gezag. Zal
het thans een duurzaam leven zijn De toe
komst zal daarop het antwoord moeten geven.
Duitschland.
De aanspraken van graaf George van Mo
lenberg om als erfgerechtigd lid van het
hertogelijke huis Nassau te worden erkend,
zullen thans de rechterlijke macht bezig
houden. Graaf Meren berg is de zoon van
prins Nicolaas van Nassau uit diens den
len Juli 1868 gesloten huwelijk met Natalie
vou Po€6chkin, en getrouwd met vorstin
Jurgenskaja, eene morganatische dochter
van Keizer Alexander H van Rusland. Na
den dood van den tegenwoordigen groot
hertog van Luxemburg zal hij het eeuige
mannelijke lid van het Nassausche vorsten
huis zijn. In die hoedanigheid heeft hij;
echter zonder vrucht, geprotesteerd tegen
de Luxemburgsche wet, waardoor is bepaald,
dat de erfpvo'ging overgaat op de dochter
van den groothertog. Maar daarnaast komt
nog de vraag in aanmerking, of hij niet al
thans aanspraak heeft op vermogen vau het
familie-fide-ïcommis, dat de Luxemburgsche
wet feitelijk tot een kroondotatio heeft ge
maakt, ofschoon het niet van Luxemburg,
maar van Pruisen afkomstig is. Graaf Me-
ronberg en zijne rechtsgeleerde raadslieden
beweren, dat de Nassausche huiswet voor de
erfopvolging in het familie-fideicommis
slechts afstamming door huwelijk eisclit. Zij
hadden voorgesteld, deze strijdvraag door
een scheidsgieecht, met den presilient van
hot Reichsgericht als voorzitter, to doen be
slissen dit aanbod is echter door de tegen
partij afgewezen, en daarom is nu de zaak
bij het Landgericht te Wiesbaden aanhangig
gemaakt.
Een transport troepen, dat in Oost-Azië
zijn tijd heeft uitgediend en nu naar het
moederland terug zal keeren, zal de reis
doei: over land, door Siberië. Dit is eene
proefneming. Men verwacht, dat dit trans
port- belangrijk goedkooper zal zijn dan
langs den zeeweg, maar dat moet de onder
vinding nog loeren. In ieder geval is het van
kortoren duur.
Frankrijk.
Par ijis, 2 5 J u 1 i. In een interview, dat
hij toestond aan een medewerker van het
Journal, verklaarde de Russische minister
van buitenlandsche zaken Iswolsky, dat de
aanst.' 'o ontmoeting te Roval zal bijdra
ger om den wereldvrede nog meer te ver
zekeren. Rusland verlangt goede betrekkin
gen met Duitschland, zonder afbreuk te doen
aan het bondgenootschap met Frankrijk, de
onveranderlijke basis van de buitenlandsche
politiek.
Ca en, 2 7 Juli. In eene rede zeide
minister-president Clemenceau, dat de re-
geering geen enkel wachtwoord brengt. De
republiek is in handen van de burgers
het komt hen toe haar te verwezenlijken.
De republiek moet aan alle Friauecken rust
verzekeren en den eerbied winnen van alle
volken. De republiek is de hoop.
Engeland.
Londen, 25 Ju 1 i. Bij de behandeling
in het Lagerhuis van de begrooting in derde
lezing, kwam de kanselier der schatkist Lloyd
George op tegen de onlangs gehouden veront
rustende redevoeringjenwaarin groot© uit-
I gaven voor leeftijdspeiisioenen ontraden
werden met het oog op de mogelijkheid van
oen Europeeoch conflict. Hij zeide zich niet
te herinneren een tijd, waarin de toestand
van Europa niet ernstig was (gelach). En
kele jaren geleden spraken wij van een oor
log met Frankrijknu droomt niemand
daarvan. Een ander rijk was even dreigend.
Zoolang de volken niet de dwaasheid begon
nen in te zien van de opinie van zekere
menschen, zou dat doorgaan; men zou elkaar
zwart blijven aankijken en reusachtige som
men uitgeven voor de bewapeningen, in
plaats van te werken aan de verbetering van
den toestand des volks. Er is geen twijfel
aan of dat zal gaandeweg veranderen. Maar
in plants van slechter dan ooit, is de toe
stand nu veeleer beter. Onze middelen zijn
ruim voldoende cm ons land te verdedigen
tegen ieder die ons zou willen aanvallen, als
er zulke menschen jnen er is nog wel
wat over voor leeftijdspensioenenHet is
geen steekhoudend argument, dat wij alle
sociale hervormingen zouden moeten uitstel
len tot de menschen ophielden artikelen te
schrijven, waarin zij elkaar de ooren wae-
schen en waarin zij praten over invallen op
elkanders gebied in 't verschiet. (Gelach en
teekenen van instemming).
De begrooting werd bij derde lezing aan
genomen
Het 17e internationale vredescongres, dat
van 26 Juli te Londen wordt gehouden,
vindt daar in de hoogste kringen eene aan
dacht, zooals aan geen van zijne voorgan
gers ten dee! is gevallen. Toen het congres
in 1900 in Londen plaats had, werden de
gedelegeerde a wel is waar uitgenoodigd om
Windsor te bezoeken, maar er volgde geen
ander bewijs van officieele waardeering. Op
hou tegenwoordige congres zullen verschil
lende leden van het kabinet als sprekers op
treden, ook de eerste minister Asquith, die
op het feestmaal van 31 Juli het woord zal
voeren, terwijl minister Lloyd George op
eere openbare vergadering in de Queen's
Hall zal spréken. De Koning heeft toege
zegd, den 27en iu bet Buckinghampaleis een
aches van eene deputatie van het congres
in ontvangst te nemen, en de Koningin
heeft den wensch uitgedrukt daarbij tegen
woordig te zijn.
Zweden.
Van de feestdronken, die gewisseld zijtn
op het feeetmaal in het koninklijk paleis te
Stockholm, volgt hier nog een meer uitvoe
rige mededeeling. Koning Gustaaf heette
zijn gast aldus welkom
De vreugde, die het bezoek van don hoog
ste» vertegenwoordiger van het Fransoh©
volk bij mij verwekt, is zeer natuurlijk,
want nooit zal ik vergeten, dait mijn ko
ninklijk huis zijn oorsprong in de edele
natie heeft. Bovendien zie ik in de ge
dachte, die u thans reeds naar Ziweden heeft
gevoerd, een eerbewijs voor de nagedachte
nis van mijn overleden vader, hetgeen mijn
kart diep ontroert en waarvoor ik u mijne
oprechte dankbaarheid uitdruk. Frankrijk
en Zweden hebben vele gemeenschappelijke
'herinneringen aan vervlogen eeuwen, toen
wij gezamenlijk ©treden. Ofschoon deze da
gen lang tot de geschiedenis behooren, heb
ben zi' voortgéleefd in de Ziwoedsobe harten,
die vervuld zijn van traditioneele gevoelens
van sympathie en bewondering voor de
groote natie, aan welker hoofd gij zijt ge
steld. Maar nog steiker dan de herinnering
aan vroegere tijden zijn de banden, die ons
verbinden mot de Franacke beschaving,
welker eigenaardige betoovering nooit op
houdt op de gedachten der Zweedsohe
natie aantrekkingskracht en invloed uit te
oefenen. Op het gebied der vreedzame ver
overing strijden wij verder nog te ramen
voor den vooruitgang en het welzijn van de
menschheid." Daarop volgde de vermelding
van de overeenkomst, die onlangs door
Frankrijk en Zweden te z»men met de an
dere Noordtoeeataten onderteekend is.
President Fallières sprak in zijn ant
woord „Uwe Majesteit heeift mijne ge
dachten juist weergegeven door van den eer
bied te gewagen, dien ik koeeter voor het
aandenken van uiw verheven overleden
vader. Wij weten hoe nauw het Zweedscth©
'koninklijke huis blijvend verbonden ia met
de natie, waarvan het zijn oorsprong kon af
leiden, en persoonlijk kan ik getuigen welke
groote sympathie Frankrijk voor het Zweed-
sche volk koestert.. Dit is een verdere band
tusschen onze beide landen, die zeer dikwijls
ondanks den gcografisahen afstand hebben
samengewerkt. Deze gemeenschappelijke tra-
ditiën kunnen ongetwijfeld tot de eervolste
gerekend worden, omdat Zweden en Frank
rijk reeds voor verscheidene eeuwen hunne
krachten tot bevestiging van de ideeën der
verdraagzaamheid en de nationale onaf
hankelijkheid vereenigden. Zooals U. M.
heeft, doen uitkomen, is 't het gebied van
de vreedzame verovering, waarop Zweden en
Frankrijk in den dienst der vreedzame
ideeën samen gearbeid hebben, en juist op
dit gebied hebben onze landen onlangs
deelgenomen aan onderhandelingen, die ten
doel liadden nieuwe vredeewaaéborgen in 't
leven te roepen. Deze gemeenschappelijkheid
m handeling en gedachten kan slechts er
toe bijdragen de-banden van vriendschap en
sympathie, die onze natiën vereenigen, vas
ter te knoopen."
Stockholm, 27 Juli. Na een har
telijk afscheid van de koninklijke familie,
is president Fallières op den torpedojager
Cassini naar Reval vertrokken.
Bulgarijë.
Sofia, 2 5 Juli. De zitting van de
sobranje is gesloten.
Rusland.
Te Petersburg is vonnis geveld over 32
van de 44 revolutionaire socialisten, be
schuldigd den bomaanslag op Stolypin's huis
te hebben voorbereid. Zes werden er ver
oordeeld tot 15 jaar, o.a. prinses Misjitski,
drie tot 12 jaar, tien tot 10 jaar en vijf tot
8 jaar. De anderen kregen lichtere straffen.
Turkije.
Konstantinopei, 25 Juli. Een
iradé verleent amnestie voor politieke gevan
genen, en heft de censuur en de geheime
politie op.
Het besluit, tot wederinvoering van de
grondwet van 1876 en tot bijeenroeping van
eene volksvertegenwoordiging werd, volgens
ecu bericht uit Konstantinopei aan de Köln.
Ztg., genomen nadat de nieuwe grootvizier
had verklaard, dat hij zou aftreden als hier
toe niet besloten werd. Aan de beslissing
ging eene vergadering van den ministerraad
vooraf, die zes uren duurde.
Deze vergadering was belegd ten gevolge
var de uit de Macedonische gewesten aan
houdend inkomende telegrammen, waarin
onder bedreiging met eene revolutie de af
kondiging van eene grondwet werd ver
langd. Do sultan moest ten slotte toegeven
20 Mevrouw M. C. E. OVINK—SOER.
Willem Stuart boog zich naar Oiska toe
en keek haar diep in de oogen. Gelooft u
dit niét?"
„Wat wil juffrouw van Diannenburgh
niet gelooven, vroeg de Regent, volstrekt
niet vermoedend, dat hij zeer te onpas tus
schen beiden kwam. De goedige oude heer
zou, in d!at geval, 't paartje zeker niet ge
stoord hebben. Zijn vraag verbrak de be
toovering, die Stuart en Oiska gevangen
hiel'd
De Regent nam bij hen plaats. Bedien
den hepen af en aan, draaiden de lampen
op, die tot heden de galerijen slechts flauw
verlicht hadden. Eindelijk verscheen ook
Lembana iu een zalmkleurig zijden kabaja,
©n prachtige gebatikte sarong, fonkelend
van edelgesteenten. In haar ravenzwarte
„kondeh" schitterden kostbare haarnaal
den, de zwaar beringd© vingers schoten biji
elke beweging vonken naar alle zijden.
,.IIé, dolkter Stuart? Is u al laug bier?"
onderzocht ze, met moeite haar ergernis ver
bijtend. „Neem mij niet kwalijk, dat ik
niet gereed was u te ontvangen. Gelukkig,
dat onze logee, juffrouw van Danneuburgh,
zoolang mijn plaats heeft vervuld."
,,'k Ben pas gekomen, Raden Adjcng,"
sprak de dokter beleefd buigend, en 't hem,
toegestoken handje even drukkend, „en kan
helaas niet blijven, ho© graag ik ook zou
willen Zoo aanstonds moet ik naar Sbwar,
de postwagen zou mij hier komen halen
Lembaua's blik. vloog naar Ciéka, doch
deze wist haar gezicht in effen plooi te hou
den, al bonsde haar 't hart in de borét of
't breken zou. Blang zich te verraden, wilde
ze onder Lembana's oogen haar vriend
niet vaarwel zeggen. Ze moest Willem Stu
art nog even alleen sprékendat liet zij,
zich niet ontnemen, 't Was of hij hare ge
dachten raadde.
„'k. Hoor, dat Fransje zoo hoest, en zou
't ventje wel een9 willen zien," zeide hij',
zich tot Ciska wendend'.
„We zullen hem even laten roepen,"
kwam lembana bereidvaardig tusschen -
beide.
Doch Ciska was reeds verdwenen en
Stuart volgde haar.
Fransje -zat aan zijn avondeten, en de
dokter zag glimlachend toe, hoe hij1 't zich
liet smaken. „Maak u maar niet ongerust,
juffrouw Cisflut, zoolang de eetlust van het
baasje zoo goed blijft," spraJk hij, vroolijk.
,,'k Zal morgenochtend wat hoestpoeders
zenden."
Op dit oogenblik klonk 't zweepgeknal
van den postlooper.
Met 'koddige wanhoop keek, Stuart, het
jonge meisje aan. „Daar roept de stem van
den plicht alweer, heeft u niet een beetje
meelij mét het veelgeplaagde mensoh, diat
dokter heet? Nu moet ik uren ver weg rij
den in den donkeren nacht, terwijl ik 200
oneindig graag naast u bleef'k Zal de
teleurstelling trachten te dragen, met het
vooruitzicht op ons wederzien."
Hij drukte Ciska's hand' zoo vaét, dat ze
met moeite een gilletje van pijn terughield,
©11 reed heen, na den Regent en zijn doch-
ter gegroet te hebben. Zacht glimlachend
wreef Ciéka haar mishandelde vingers, ze
had er Stuart's handdruk niet voor willen
missen.
Het meisje zag er tegen op, in het gezel
schap terug te 'keeren, zo was liefst alleen
gebleven met hare gedachten, doch dit ging
natuurlijk niet. Wat zou Lembana dan wel
deukten?
Hand in hand met Fransje, die een uur
tje later op mocht blij've», om naar het
dansen te zien, koerde Ciska naar de voor
galerij terug. Daar waren bijna al de inge
zetenen van het plaatsje bijeendé Assi
stent-Resident, het controleursipaartje, de
aspirant-controleur, twee onderwijzersfami
lies en verscheidene mindere grootheden,
v .ska maakte vriendelijk 'kennis, praatte en
lacht© ongedwongen, terwijl ze in tusschen
aan geheel andere dingen dacht. De Regent,
gul, voorkomend gastheer, was opgewekt en
spraakzaam voor zichzelf en voor zijn dich
ter, die onder voorwendsel van migraine,
stil en afgetrokken in don 'kring zat. Lang
zaam. mét bevallig gebaar,, bewoog zij haar
kostbaren struisveeren waaier, en keek ter
sluiks naar Ciska, met iets vijandig loerend©
in liaar blik.
„Wat of ze met doktor Stuart te verhan
delen zou hébben gehad in dat schijnbaar
toevallig apartje? Waren die beiden in stil
te verloofd?" Lembana zou er veel voor
over hebben gehad, dit. zeker Ic weten.
Vader zag 't onheilspellend rimpeltje tus
schen Lembana's wenkbrauwen dieper wor
den. Dat -was altijd een slecht toeken, oen
ibewijs, dat iets haar ergerde of verveeld©.
Misschien, dat de booze bui wel overtrok
als ze afleiding kreeg.
Hij wenkte een bediende en gaf henu zijne
bevelen, 't Dansen zou een aanvang nemen.
Vóór de ibroede steenen trap die naar den
ingang' der kaboepaten voerde, terzijde Van
het huis, overal op 't erf, waar maar een
plaatsje te bemachtigen viel, zag 't zwart
van 't volk. Voor den minderen man was
een tandakpartij oen altijd even aantrékke-
lijk schouwspelAls een gevolg van zijn
groote welwillendheid, weerde de Regent
het volk nooit, dat zich bij kleine en groote
feesten op zijn erf verdrong. De menschen
waren zeer bescheiden, zich vergenoegend
mét stil tooien en bewonderen.
De Inlamdseh© Hoofden die met gékraist©
lieener tegendver den Regent waren gerae
ten, hielden zich gereed, 0111 met. scandee-
rend handgeklap de muziek te begeleiden, ©11
de gamelang, tot nu toe gedempt bespeeld
deed op eens baar kristal heldere tonen lui
de opklinken. Zes danseressen schoven naar
voren en allen braohten, als eerbiedigen
groet, de aaneengelegde banden tegen 't. ge
laat. Voor Ciska was dit schouwspel geheel
nieuw, zo begreep dus niets van de begelei
dende ceremoniën, en wendde zich tot baar
buurman, den controleur, 0111 uitleg. Wat
lx'teekende het, dat die man daar vóór den
Regent een diepe „Seinbah'' maakte?
„Dat is de "Wodono kotta (districtshoofd')
juffrouw Darmenburgh. Hij vraagt verlof de
slendang der eerste danseuse aan den Patih
(onderregent) te mogen brengen. Op z'n
Buropeesch zouden we zeggen, dat hij. als
bemiddelaar optreedt tusschen de dame en
haar cavalier. De hoogste in rang wordt al
tijd op deze wijze door 't op hem in rang
volgend Hoofd uitgenoodigd."
„Hoe eigenaardig, waarom vraagt de Pa-
tL'i zijn danseuse niet in persoon?"
„Omdat dit een zware zonde tegen de
étiquette zou zijn. Nu moest u eens oplet
ten, hoe mooi en sierlijk de Patih daiust."
Deze, oen niet jong, doch slank en krach
tig man, nam de slendang in ontvangst, met
oen sembah naar d© zijde van den Regent,
en de ronggeng tegemoet tredend, plaatste
hij zich tegenover haar, waarop de dans be
gon
Doch was 't wel dansen te noemen, dat
deinend, zwevend heen en weer bewegen der
ranke, slanke lichamen, bijna zonder van
plaats te veranderen, met 't kunstig, sierlijk
draaien en wenden van armen en beenen, 't
luchtig spreiden der vingers, in loome geba
ren? De slendangs wuifden, golfden op de
maat der muziek, alsof zij een eigenaardige
taal spraken, slechts voor ingewijden ver
staanbaar.
Nu zette de gamelang een nieuwe melodie
in, on met hooge, schelle stem begon de
ronggeng te zingen. Uitte ziji een liefde
klacht, prees ze den blijden dageraad of de
schoonheid van den met sterren bezaaiden
nachthemel Ciska verstond natuurlijk geen
woord van haar zang. De ronggeng was een
klein, tenger meisje, met teodero, nauw vol-
wassen vormen, iedere lijn van haar fijn,
buigzaam lichaam toekende ziah af onder do
nauwsluitende sarong.
Wat ging er om in de ziel van dat kind,
met haar zedig neergeslagen blik? Voelde zij,
ziéh gelukkig, gestreeld in haar ijdelbeid al9
vrouw en danseres, hier in do kaboepaten
hare kunst te laten bewonderen, waarvan ziji
zich elke beweging en iederen stand, ten
koet© van oneindig voel oefening en geduld,
tot. in deze perfectie had eigen gemaakt?
Wie zou 't zeggen?
Wordt vervolgd.