BINNENLAND.
giDg-
Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
tan van den heiligen oorlog; maatregoieii
voor do veiligheid van de havens en do
voornaamste wegen behoud van liet recht
der staten om van den nieuwen sultan te
eischen de regeling van de vragen, die hun
ne bijzondere belangen raken, meer in liet
bijzonder die van Frankrijk eu Spanje, zoo
als teruggave van de ocrlogisuitgaven en
schadeloosstelling wegens moord door in
boorlingen.
Eindelijk wordt het gepast geoordeeld,
dat de nieuwe sultan aan Abdel Aziz een
eervol 1 behandeling verschaft.
Par ij e, 14 Sept. Het agentschap Ha-
vas publiceert den brief van Moeley Hafid
aan den deken van het corps uiplomatique
to Tanger, waarin hij mededeelt te zijn ge
proclameerd tot sultan te Tanger en de"
andere havensteden. Hij verkleurt het als
zijn plicht reeht en gezag te oefenen, en te
btreven naar de veiligheid van zijn onderda
nen en die van de met het Marokkaana:he
rijk bevriende mogendheden. Zijn proclama
tie verplicht hem iu 't bijzonder de op de
conferentie te Algeciras getroffen overeen
komsten na te komen Moeley Hafid meent
dat hij zijne verplichtingen niet zou kunnen
vervullen zoolang de bevriende mogendheden
als zijn vertegenwoordigers niet zullen heb
ben erkend de Marokkaausche agenten welke
door hem zijn aangewezen om deel te nemen
aan de beraadslagingen met het corps diplo
matique. Moeley Hafid vraagt vervolgens
aan de vertegenwoordigers der vreemde mo
gendheden om hem ais sultan te erkennen.
Hij verklaart daarna de verdragen door zijn
voorganger met de verschillende mogendhe
den gesloten, te zullen erkennen, mot name
do acte van Algeciras. welke hij beschouwt
als de basis van do welvaart en den vooruit
gang van Marokko. Do brief eindigt met de
hoop uit te drukken dat de bevriende mo
gendheden hem steun zullen verleenen.
Iu dezen brief geeft Moeley Hafid
kennis van zijne uitroeping tot sultan,
dio nu allerwege is geeehieu. Hij zegt
dat hij zich bewust is van zijn p1icht om
do hem toekomende souvereiniteitsrechten
uit te oefenen en er voor te zorgen, dat
zijne onderdanen en de burgers van de
vreemde staten in het land volledige veilig
heid genieten. Inzonderheid 'egt deze pro
clamatie hom den plicht op de sclnkikingen
in acht te nemen, dio in het verdrag tus-
sclien de Marokkaansche rogeering en de be
vriende staten, die in Algeciras vertegen
woordigd waroj, zijn getroffen. Hij wijst, or
op, dat het hem onmogelijk is deze verplich
tingen te vervullen, zoolang zijne vertegen
woordigers in Tanger, die met het corps di
plomatique de daartoe noodige regelingen
hebben te maken, niet als de vertegenwoor
digers van Z. M. den sultan door de regee-
ringen erkend zijn. De zeer treurige toe
stand, die daaruit voor het land voortvloeit,
kan aan het- corps diplomatique niet onbe
kend zijn. Hij vorzoekt de gezanten daarom
hunne regeeringen daarvan op de hoogte te
brengen, opdat deze in onderling overleg
hem als sultan van het sjcrifiséhe rijk er
kennen en hom hunne beslissing doen toe
komen. Wel is waar is het niet noodig daar
aan nog iets toe te voegen, maar toch ver
klaart hij uitdrukkelijk, met een beroep op
de goede oude betrekkingen van zijn volk
met de vreemde staten, dat hij de tusschen
zijn voorganger en alle vreemde regeoringen
gesloten verdrager erkent, inzonderheid de
akte van Algeciras, die hij als grondslag
van den bloei c-n den vooruitgang van zijn
rijk in politieke en economisch opzicht be
schouwt, omdat- deze akte ©enerzijds de on
afhankelijkheid, van zijn land waarborgt en
anderzijds het ter liand nemen van wettige
hervormingen vordert. Hij Vleit zich met de
hoop, dat do bevriende staten hem eveneens
bij de werkzaamheden tot uitvoering van
deze hervormingen zullen bijstaan.
Mohammed el Torres, de hoogbejaarde
vertegenwoordi|or van sultan Abdel Aziz te
Tanger, is overleden cn eergisteren onder al
gemeen e deelneming van de bevolking ter
narde b&teld. Gedurende 25 jaren heeft hij
dit ambt vervuld.
Staten-Generaal.
Kamers
op Dinsdag 15 September 1908, tot ope
ning van de gewone zitting der Staten-
Generaal.
De heer S c b i m m e l p e n n i n c k van
der Oye, die den voorzitterstqol bekleedt,
opent, nadat de leden der beide Kamers
zich in de zaal, bestemd voor de vergade
ringen der Tweede Kamer, vereenigd heb
ben, tegen half één uar de vergadering en
laat twee Koninklijke besluiten - - het eeno
van 1 September 1.1., houdende zijne be
noeming tot voorzitter der Eerste Kamer
gedurende de zitting, die heden zal aan
vangen, het andere van 3 September 1.1.
houdende benoeming van de Ministers, hoof
den van ministerieele departementen, tot
cene commissie voor de opening van de
gewone zitting der Staten-Generaal, door
den griffier der Eerste Kamer voorlezen-
De Voorzitter benoemt cene commissie om
de commisssie' door 'Hare Majesteit de Ko
ningin benoemd tot opening der zitting, bij
hare aankomst in het gebouw der Tweede
Kamer te outvangen en in- en uitgeleide
te doen.
De heeren Ministers, hoofden van mi
nisterieele departementen, die de commissie
tot opening uitmaken, cn zich met gebrui
kelijke ceremonieel naar het gebouw der
Tweede Kamer hebben begeven, worden, na
een kort tijdsverloop daar aangekomen, in
de vergaderzaal binnengeleid en nemen
plaats vóór den troon.
De heer Hee m s k e r k, minister van
Binnenlandscho Zaken, houdt, de volgende
rede:
Mijne Hoeren I
De Koningin, tot Haar leedwezen ver
hinderd in Uw midden te verschijnen, heeft
ons opgedragen deze Zitting der Staten-
Generaal te openon.
Iu de vriendschappelijke, verhouding tot
do Regeering der Republiek Venezuela is
«ene storing gekomen, naar welker vreed
zame opheffing door Haror Majesteit# Re
geer ing wordt gestreefd.
Ouzo betrekkingen met de overige bui-
tenlandsclic Mogendheden zijn bij voortdu-
'ring van don meest vr ie ndsohappel ijken
aard.
Veel is er in moedert and en koloniën,
dat tot erkentelijkheid stemt. Nochtans zijn
er ook eenige minder gunstige verschijnse
len waar te nemen.
Met dankbaarheid mag worden vermeld,
dat de toestand van landbouw, tuinbouw en
veeteelt, over het algemeen bevredigend is.
Hot gevaar, dat door het optreden van hert-
mond- en klauwzeer den veestapel bedreig
de, is thans geweken.
Minder voldoening geeft, mede ten ge
volge van de moeilijkheden o-p de geld
markt, do toestand van handel en nijver
heid. Het scheepvaartverkeer over enkele-
Nederlandsche havens is in dit jaar gerin
ger dan in 1907. Dientengevolge geeft het
scheepvaartbedrijf, iu ihet bijzonder de alge-
meeue vrachtvaart, onbevredigende uitkom
sten. In meer dan ééne gemeente trof, door
deze oorzaken, werkloosheid een deel der
arbeidende bevolking.
De belasting-invoering in het gouverne
ment Sumatra's Westkust lieeft in dat ge
west ongeregeldheden doen ontstaan, die de
Regeoring diep betreurt, ook met het oog
op de gevallen slachtoffers.
De kolonie Curasao ondervindt schade
door de verstoring van het verkeer met Ve
nezuela.
Lof verdient de wijze waarop zoo hier te
lande als in de kolouië burgerlijke en mili
taire landsdienaren zich van hun plicht kwij-
ten.
De toestand van 's lands finanfciën eischte
zooveel mogelijk beperking bij de voorstel
len tot uitgaven en vordert, afgezien nog
van hetgeen later zal uoodig zijn voor de
uitvoering van sociale hervormingen, duur
zame versterking der middelen tot behoud
van het financieel evenwicht.
Daartoe zullen U wetsontwerpen worden
aangeboden tot herziening en verhooging
van het recht van successie en tot. invoe
ring van eene algemeene inkomstenbelasting
met eene kapitaalbelasting, als aanvulling,
ter vervanging der Vermogens- en Bedrijfs
belasting-
Ten einde te voorzien in het tekort voor
het volgend dienstjaar, zullen U voorstel
len bereiken tot heffing van een matig aan
tal opcenten op dc Vermogens- cn Bedrijfs
belasting en tot verhooging van den accijns
op het gedistilleord, waarvan de opbrengst
in de toekomst zal kunnen strekken tot
aequivalent van eene verlaging van den
accijns op de suiker.
Verschillende wetsontwerpen, behalve de
reeds tevoren toegezegde, zullen U eerlang
bereiken waarondertot herziening va.n de
wetgeving betreffende de naamlooze ven
nootschappen, tot wijziging van hét zee
recht, tot herziening van de bepalingen
van het. Burgerlijk Wetboek ten aanzien
van de verplichting tot vergoeding van
schade door onrechtmatige daad ontstaan,
tot regeling van de aansprakelijkheid
voor schade door automobielen, veroor
zaakt, tot gedeeltelijke herziening
van het Eerste Boek van het Wetboek van
Strafrechttot regeling van de banken
van leening, tot het vaststellen van be
palingen omtrent de toekenning van pen
sioen aan de weduwen en woeaen van mili
tairen 'beneden den rang van officier, be-
hoorende tot de Zee- en Landmacht,
tot wijziging van de Wét op hert. militair
onderwijs, tot herziening der wet tot
regeling van het veeartsenijkundig Staats
toezicht en de veearteenijkundige politie,
tot beperking van den Zondags- en den
nachtarbeid in het broodbakkeröbedrijf,
alsmede eenige voorstellen van bijzonder
dringenden aard ter herziening der Ongeval
lenwet.
Plannen tot verbetering van de Maas tus
schen St. Andriee cn Hodikhuizen, zoomede
van den Geldcrschen IJssel, zijn in overwe-
Voortgegaan wordt mét liet (bevorderen
vam de totstandkoming van spoorwéglijnen,
welke aan de locale verkeerébehoeften vol
doen.
Van do bestuurrt>emoieiingen met het fi
nancieel beheer in de zelfbeéturonde land
schappen van den Oostindischen Ardhipel
mogen voor de (welvaart dier landschappen
goede vruchten worden verwacht-
Het bezoek van der. Gouverneur-Generaal
van Nedérlandsch-Indio aan Atjeh heeft tot
een heider inzicht in den gang van zaken
aldaar geleid en duidelijk den weg tot be
vrediging van dat gewest aangewezen.
Gewichtige aangelegenheden zullen ook dit
jaar Uwe aandacht en toewijding vragen.
Moge God Zijn zegen op Uwen arbeid doen
rusten.
In naam der Koningin, verklaren wij de
Zitting dor Staten-Generaal te zijn geopend.
Den Ministers wordt na het uitspieken
dezer rede door de commissie uitgeleide ge
daan en nadat, zij in de zaal is terugge
keerd, sluit de Voorzitter de vereeuig-
de vergadering.
Berichten.
Hare Majesteit de Koningin-Moeder
zal morgen naar Het Loo gaan om
Hare Majesteit de Koningin een bezoek te
brengen en 's namiddags Hr. Ms. zuster
de Vorstin van Bentheim aan het station
Apeldoorn aan te treffen, om met deze naar
Soestdijk, alwaar Zij eenige dagen do gast
zal zijn, terug te keeren.
Hare Majesteit de Koningin-Moeder is
voornemens den 28on dezer, voor een paar
weken, bij Hare Majesteit op het Loo te
gaan logeeren
pZondagavond te ongeveer 6 uur ar
riveerde op het Loo de sultan van Assahan
met gevolg en de ass.-resident do heer Knap
pert.
Het gezelschap verbleef den ge-hooien
avond in het hotel en vertrok gisterenmor
gen naar Groningen.
Novelle Acnterstandsont-
w er pen. Land en Volk verneemt, dat de
minister van justitie zich zal god ragen naar
het afspraakje met de Eerste Kamer gé-
maakt en een zoogenaamde novelle zal indie
nen bij do Tweede Kamer op do bij dc Eer
ste Kamer aanhangigo achterst andsontwer-
pen, waaibij de leeftijd voor tractements-
pensioen van 65 op 70 jaar wordt- gebracht.
liet Analytische verslag.
Ten einde zoo nauwkeurig mogelijk de op
lage van het ,,Ivort Verslag" te kunnen
vaststellen, verzoekt de directeur der Alge
meene Landsdrukkerij spoedige opgave van
abonnementenbij inzending daarvan na 15
September kan toezending van de reeds ver
schenen nummers slechts, tot een beperkt
aantal geschieden.
Tevens vestigt hij er de aandacht op, dat.
opgave van en correspondentie over abon
nementen en inzending van geld, worden in
gewacht bij de directeuren van postkanto
ren en bij den directeur der Algemeene
Landsdrukkerij, niet bij den directeur
der Tachygraphische inrichting. St.-Ct.
(Opmerkipg' verdient, dat deze kennisge
ving verschijnt iu de Staatscourant van 15
September).
De Haagsche schouwburg-
plannen. De gemeenteraad van 's Gra-
venhrage besloot gisteren met 25 tegen 14
stemmen in beroep te gaan bij de Koningin
van het. besluit van Gedeputeerde Staten
van Zuid-Ho 11 and,, wa|arbij goedkeuring
werd onthouden aan den grondaankoop voor
een nieuwen schouwburg.
Zieke militairen. De Tijd
schrijft
Bij de manschappen, die zich iu de nabij
heid van Ede oo manoeuvre bevinden, zijn
niet minder daai circa 300 ziektegevallen
voorgekomen, zoodat men dan ook op het
punt gestaan heeft het vertrek van de man
schappen uit Amsterdam, die Maandag
tiaar het kamp vertrokken, af te gelasten.
Iu dit hooge cijfer zijn 20 longlijders be
grepen, waarvan inmiddels een gestorven is
en twee op sterven liggen. De ernstige zie
ken zijn naar Utrecht vervoerd.
Algemeen klaagt men zeer over de onvol
doende beschutting des nachts in dit gure
regengetij Hpt hoog zioktecijfer wordt dan
ook toegeschreven aan liet feit, dat de man
schappen te zeer zijn blootgesteld aan do
nadeel ige werking van den door den regen
gelioel doortrokken drassigen bodem.
De volgende alphabetiscke aanbeve
lingslijst is opgemaakt voor rechter in do
nechiihank te Amsterdam: Mrs. G. W.
Eekhout, J. W. Huysinga, adrvocaat-pro-
cureur, mr. J. J. A. Quintus, reap, substi
tuut-griffier, rechter-plaatevervanger eu
substituut-officier van justitie bij de recht
bank to Amsterdam
Te Rotterdam is overleden de heer
tamuel Raphael Stokvis, president-directeur
van de ven noot séha.p R. S. Stokvis en Zo
nen Limited.
De overledene, die 30 jaar lang consul
van Spanje aldaar is geweest en wien bij
zijn aftreden als zoodanig door het Spaan-
sche gouvernement levenslang de consulstitel
werd toegekend, was commandeur met de
ster in de orde van Isabel la Católica en
commandeur in de orde van Carlos III van
Spanje.
Inval in een nachthuis. In
den nacht van Zaterdag op Zondag hébben
twee inspecteurs van politie te Amsterdam
een inval giedaian in oon nnchtsociöbeit aan
de Govert Flinkst raat 317, alwaar gelegen
heid gegeven wordt tot spel en het houden
van drinkgelagen
In de portieken der tegenoverliggende hui
zen had zich de politie verdekt opgesteld.
De inspecteurs Bakker en Goske in burger -
kleeren en een rechercheur vroegen aan de
voordeur der nachtkroeg toegang. De por
tier beduidde hen, dat alleen aan sociëteits
leden toegang werd verleend, waarop zij
zich als politiemannen bekend maakten. De
portier wilde toen de bezoekers waarschu
wen dat politie in aantocht was, door hun
'het daartoe afgesproken sein te geven. Dodh
inspecteur Bakker, daarop verdacht, sloeg
de ruit der voordeur in, schoof de knip van
de deur en stormde met de inmiddels toe
geschoten agenten do kamer binnen. Daar
trof men een 25-tal personen aan, onder wie
vele vrouwen. Gespeeld werd er niet, doch
overtreding der drankwet, kon geconstateerd
worden. Bij' groepjes werden dc in de kroeg
aangetroffenen naar liet bureau Ferdinand
Bolstraat geleid om verhoord te worden. Zij
gaven daar to kennen, dat slechts leden der
sociëteit werden toegelaten en vertoonden
dan ook hun lidmaatschapskaart.
Diefstal van f 200 0. Zondag
middag is te Randwijk bij afwezigheid der
bewoners, door den arbeider T. K. ten huize
van den landbouwer J. G. f 2100 uit het
kabinet gestolen. De politie slaagde er spoe
dig in den dief, zekere K., op te sporen,
bij wien het geld, in den grond begraven,
is in beslag genomen. K. is gearresteerd en
wordt morgen naar Arnhem gebracht
Door den bliksem getrof
fen. Te Sluis (A.) is Zaterdagavond een
vrouw, die in den tuin groenten sneed, door
den. bliksem getroffen. Zij was geheel be
wusteloos, doch is later bijgekomen. De
vrouw was licht gewond.
- Door de electrische tram
gedood. Zondag is op den Kneuterdijk
te 's Gravenbage ecu dame door de elec
trische tram aangereden en gedood. Zij
scheen de tram niet gezien te hebben en
wilde de straat oversteken, toen ook van
de andere zijde oen tram kwam aanrijden
Bijna vlak voor de eene tram keerde zij
terug eu werd daarop door de andere tram
gegrepen.
Deerlijk verminkt werd de ongelukkige
opgenomen en per automobiel naar liet zie
kenhuis overgebracht. Bij aankomst aldaar
was de zwaar gewonde vrouw reeds over
leden.
School- on Kerknieuw».
Examen voor hot poli tie-diploma, op 14
Sept. to Arnhem gehouden. Geëxamineerd 19
candidate». Hot diploma werd toegekend aan
W. M. Hoveijn, Millingen1'. J. van Neerhos,
Nijmegen; J. H. Matser, Arnhem; J. van der
Heyden, Leidon A. van der Ende, Middelburg;
T. Beek, AmersfoortJ. van dor Oost, Abcoude-
Baambrugge; A. Bergenia, IJmuiden; C. de
Kloet, Maarsseveenhet dipdoma met aan-
teekening aan J. Enter, H. Koert#, R. Wierds-
ma, Nijmegen H. J. Zweers, HnissenO. Wer-
dema, Amsterdam; W. Bulten; Den Haag.
De 12ste algemeene vergadering van do
Xe.lei 1. Zondagsschool-'Vereeniging zal worden
gel louden op Woensdag 23 September a. s. iu
de Harmonie, te Groningen.
De ochtendvergadering zal zich bezig houden
met de gewone jaarlijkse!to ivei-kzaamheden.
In de iramiddagvergadering zal o. a. aan'de
orde komen. Tucht. Inleider de lieer P. Ooster-
lee, directeur van de Chr. Normaalschool ,,Klok-
kenberg", te Nijmegen.
Des avonds zal eene openbare vergadering ge
houden' worden in de Martinikerk, waarbij zul
len optreden ds. J. Groene weg en ds. J. Lam-
inerts van Uiteren, resp. predikanten te Gronin
gen eu te Amsterdam.
rOmtrent de quaestie, gerezen over de
vervulling van twee hoogleer an rszetels in de
aardrijkskunde aan de universiteit te Utrecht
verneemt de Nieuwe C t. nader, dat de
voordracht van curatoren twee Duitschers
voor de twee plaatsen bevatte, maar door
den minister van Binnenlandséhe Zaken is
gerenvoyeerd met het verzoek ook Neder
landers er op tc plaatsen. De aanbevelings
lijst moet echter ongewijzigd bij den minis
ter teruggekomen zijn.
Deze zou gaarne althans één Nederlander
'benoemen en moet daarvoor ook een aanbe
veling van het hoofdbestuur van het Kon.
AardrijkékGenootschap ontvangen hebben,
edhter van oen geleerde die den doctorstitel
mist.
Hoewel wij onbevoegd zijn, schrijft het
blad, om over de aanspraken van degenen,
dio voor een benoeming in aanmerking ko
men, te oordoelen spreken wij toch de hoop
uit, dat dit meen in gs verse li i 1 met de benoe
ming van althans één Nodertander zal wor
den besloten
rGisteren hield ten hoofdbureele der
Nderlandsche Centraalspoorweg-maatsohap
pij te Utrecht liet stembureau zitting, ten
einde na te gaan de uitslag van do op 8
dezer gehouden stemming voor de verkiezing
van vertegenwoordigers van groep II (de
ambtenaren niet ingedeeld1 in groep I en III
en öbhrijivers).
Tot lid werden gekozen de heeren W. P.
Schouten, klerk bij den dienst van Weg en
Werken alhier, F. W. van Woerden, klerk
bij den dienst van het Vervoer (stations- en
treindienst) alhier, J. D. v. d. Star, klerk
bij den dienst van Tractie en Materieel al
hier, II. W. Buijtenhuijs, stationsklerk te
Harderwijk en D. Otten, stationsklerk op
het Buurtstation alhier.
Tot hunne resp. plaatsvervangers werden
gekozen de heeren G. II. Kolling, stations
assistent te Zwolle, M. T. D. Vos, stations
klerk te Putten, P.. van Leeuwen, klerk
bij den Dienst van Tractie en Materieel al
hier, M. v. d. Heijden, stationsklerk te
Kampen en S. H. Muller, statïonsassistent
aan het Buurtstation alhier.
Droevig ongeluk. Te Baarn
had Maandagmiddag een treurig ongeval
plaats. Een I9-jarige schoenmakersknecfit,
die zijn gereedschap, waaronder een vlijm
scherp mes, in de borstzak droeg, viel onder
het stoeien met zijn jongeren broeder, met-
het noodlottig gevolg, dat het mes hem in
het hart drong en hij enkele oogeublikken
daarna overleed.
3ocsterbcrg. Het kaïmp van Zeist is
gisteren betrokken door de bataljons van
het 9e regiment infanterie uit Leeuwarden,
Groningen en Utrecht, die onder leiding
vau kolonel A. L. de Wolf tot 24 Sept.
a.s. in de omstreken oefeningen zullen hou
den
Laren. De Larensche kunsthandel stolt
in haar' zalen een verzameling ééndrukken
ten toon van H. M. Krabbé. Behalve bin
nenkamers en landschappen vraagt vooTal
het portret 'belangstelling, zoowel om den
prijs als om den zeer -korten tijd vam poseeren.
Lijkje gevonden. Zondag is
langs den spoordijk in de Naardermeer het
lijk van een kind gevonden vam ongeveer 6
maanden oud. Het lijkje was geborgen in
een kistje, op den bodem met vilt belegd.
Het kind zal ongeveer 5 .dagen geleden ge
storven zijn. Waarschijnlijk is het uit den
trein geworpen. Gister is het lijkje met heb
kistje ter gerechtelijke schouwing naar Am
sterdam overgébralcht.
N ij k r k. Ten gevolge vam het omvallen
van een lamtaern, brandde de landbouwers-
woning met scuur gelegen in dé buurtschap
Veen en bewoond door II. van de Garst-
kanip, geheel -af. Van de levende have ver
brandden twee vette varkens, twee zeugen,
negentien biggen en oneveer vijftig kippen.
Ook alle landbouwgereed'slckappen en het
grootste deel van den inboedel gingen in de
vlammen .op. Het huis was wel, 'de inboedel
niet verzekerd'.
Gewisselde stukken.
B. en W. schrijven dd. 29 Augustus 1908
aan den gemeenteraad
,,Bij dc behandeling in 1907 vam de jaar
wedde vam dén burgemeester, secretaris en
ontvanger gaven wij. u bij ons voorstel van
10 October 1907, afdeeling I, no. 1446, in
overweging, aan dé Gedeputeerde Staten
van Utrecht Ie berichten, dat ons college
zich gaarne de vrijheid wilde voorbehouden
eventueel in 1908 eene nadere regeling van
de jaarwedde van den ontvanger in overwe
ging te nemen. Aldus is d'oor u in uwe ver
gadering van 29 October besloten.
Bij overweging van dit onderwerp zijn.
wij tot de overtuiging gekomen, dat het
'wenschelijk en billijk is, dé jaarwedde van
den ontvanger, thans f 2000 bedragende, te
verhoogen. Sinds de vaststelling daarvan,
bij .besluit van de Gedeputeerde Staten van
Utrecht van P November 1903, no. 20,
zijn de werkzaamheden belangrijk uitge
breid. Het aantal afgegeven mamdaten be
droeg 2370 over 1903 en 3020 over 1907*
Het aantal aanslagen in de inkomstenbelas
ting vermoordende van 2490 in 1903 tot
3254 in 1907van de straatbelasting klom
dit getal van 3501 tot 3811
Uit deze cijfers alleen blijkt reeds, dat
de werkzaamheden voor den gemeente-ont
vanger 'belangrijk zijn toegenomen, sedert die
laatste vaststelling vam zijn salaris. Boven
dien heeft een onderzoek naar de jaarwedde-
regcling in andere gemeenten van ongeveer
denzel'Mén omvang als Amersfoort- geleerd,
dat eene vorhbógfng van de thans vastge
stelde jaarwedde zeer billijk is te achten.
Op grond hiervan hebben wij de eer u in
overweging te geven aan de Gedeputeerde
Staten van Utrecht te verzoeken, dé jaar
wedde van den gemeente-ontvanger te
Amersfoort met- ingang vam 1 Januari 1909
te willen vaststellen op f 2250.
En verdér
Wiji hébben dc eer u hierbij voor té stel
len, de jaarwedde van den archivaris, thans
f 200 bedragende, te verhoogen met f. 100 en
derhalve op f 300 vast te stéllen.
Wij achten een dergelijke 'belooning bil
lijk in verhand met de diensten, die deze
ambtenaar bewijst. Niet alleen is hij wéke-
liiks eenige middagen op het archief werk
zaam, waarbij dan tevens de bezoekers
van het archief door hem wonden gehol
pen maar ook worden veelal op andere
uren door den tegenwoordigen titularis
werkzaamheden ten dienste van het archief
verricht.
Voorstel, ingediend aan den
gemeenteraad d'oor den lieer C.
J. Plomp, in zake de nachtwa
kers.
Conform het standpunt, door mij inge
nomen bti de behandeling van dit voorstel
in de afdeeling en in de openbare vergade
ring, stel ik voor, zoowel met het oog op
de -m. i. minder juiste wijze van handelen
tegenover de betrokken persomen, als mede
op de finanjcieele gevolgen voor die gemeen
te.
a. het voorstel van Burgemeester en wet
houders niet. aan te nemen.
b. de agenten. 3e klasse te doen deelen
in de verhooging van salarissen en hunne
jaarwedde dus van af 1 Januari 1909 te
brengen op f 350 's jaars.
B. en W. vragen oen crediet van f250
aan den gemeenteraad, ter bezoldiging van
hen, die den ambtenaar, met de vervolging
in belastingzaken belast, behulpzaam zijn.
Industrie- en Huisliomlscliool.
Heden middag te 2 uur waren in
het niemve gebouw van de Industrie- en
Huishoudschool,, behalve het bestuur, een
aantal genoodigdem samen gekomen, allën
gevolg gevende aan de uitnoodiging om de
officieele opening van dé nieuwe inrichting
bij te wonen.
Nadat de leerlingen de uitgenood igdert
een welkomstlied hadden toegezongen, sprak
de voorzitter, do lieer Th. Sanders, het.
navolgende
Het is miji een groote eer en bijzonder
aangenaam u het welkom te mogen toeroe
pen in naam van het. bestuur en liet. on
derwijzend personeel, nadat de leerlingen u
hebben toegezongen aan U allen, burge
meester, wethouders, raadsleden, leden van
Gedeputeerde en Provinciale Staten, mili
taire autoriteiten, bestuur der afdeeling
Mpij. tot Nut van het Algemeen, inspec
teurs van het M. O., voorzitter van de
Balije van Utrecht, commissies van toezicht
op M. en L. O., directrices van andere scho
len die zich wijden aan do -opvoeding der
vrouwelijke jeugd, aandeelhouders en leden
der vereeciging.
Dames en Heeren-! We zijn u allen dank
baar, dat ge naar hier zijit willen komen
om met ons getuige te zijn van de feestelijke
opening van dit gebouw, eene gebeurtenis
niet- zonder gewicht in de geschiedenis van
Amersfoort. Want, waar reeds sedert ja
ren voorzien was in het vakonderwijs der
jongens, bleef hier het den meisjes tot 1906
onthouden. Dat dat niet zco mocht blijven
werd reeds in 1902 ingezien, toen eenige
vooruitstrevende mannen, de heeren J. v.
d. Horst B'ruyn, C. J. F. Prins, B. W. van
Esveld, D. Gerritsen, G. J. Buys, N. E.
Rost en F. Wesseling het initiatief namén
om over te gaan tot de oprichting van een.
Industrie- en Huishoudschool.
18 Dec werd besloten tot de oprichting
toen in een vergadering groote sympathie
voor het denkbeeld, werd aan den dag ge
legd en vele leden toetraden-. Een voori'oo-
pig bestuur werd gekozen1 April 1903
weid op de statuten de Kon. goedkeuring
verkregen. Een eeresaluut zij aan dé stich
ters dezer school op heden gebracht. Want
de gedachte, die hen bezielde, was goed en
groot. Zij voelden, samen met vele anderen,
in het land, met- hun hart en hun ver
stand, dat de economische ontwikkeling der
maatschappij: in de laatste 100 jaren," dbor
de reusachtige toepassing van de natuur
krachten stoom en electriciteit in de meer
en nieer tot volmaking gebrachte werktui
gen, de plaats der vrouw geheel veranderd
had, dat. haar werkkring in huis geheel' on
dermijnd was, dat, wanneer de meisjes het
elementaire lager onderwijs hadden geno
ten, zij iu huis teruggekeerd', daar niet
meer korden vinden den geregelden, nut
tigen, stal enden arbeid uit den tijd onzer
grootmoeders en overgrootmoeders van wie
Schiller zong
Und drinnen waltet die züchtige Haus-
frau,
Und fiil-let mit Schatzen die duftende
Laden,
Und dreht um die sehuiirrendé Spindel
dén Fadéu
Und sammelt im reiohlich geglatteten
Schrein,
Die schimmernde Wolle, den schnee'-ich-
ten Lein,
Und -füget zum. güten den GTanz und der
Schfmflner,
Und ruhet nimmer.
Toen werd meerendeels te huis alles ver
richt, de w-asoh gedaan en gestréken, inge
maakt, broed' gebakken, bier gejbrouwen,
gesponnen en geweven, eigen kleeren wer
den gemaakt. Maar met de jaren is dit
alles veranidérd!, geheel gewijjzigd- De in
dustrie heeft zich gaandeweg meester ge
maakt van den eenen tak van bet huiselijk
bedrijf na den anderen, zoodat wanneer de
meisjes van school te huis komen, zij ieder
decennium haar taak meer ingekrompen
vindien en er eindelijk het „ruhet nimmer"
van Schiller voor velen was geworden het
ruhet immer'. De veredelende, stalende
arbeid was verdwenen, zoo niet geheel, dan
toch grootendèels.
Was het dan wonder, dat vooruitziende
geesten reeds vroeg hebben uitgezien, niet
