BINNENLAND.
haar bockj imewL- aantal vert©geirw>x)rdi-
gem naar evenredigheid te verzekeren.
De bevoegdlied©n van den landdag van
Bosnië en Herzegowiua zullen de zaken van
wetgeving en toezicht op het burgerlijke
bestuur en de justitie omvatten.
De brief eindigt met het bevel aan den
minister om met bekwamen spoed de samen
te stellen wetsontwerpen in te dienen, op
dat de nieuwe staatsinstellingen zoo spoe
dig mogelijk in werking kunnen treden.
Budapest, 6 October. De Hon-
gaarsche pers hoeft met groote kalmte het
bericht van do wiafhaiikelijkverklaring van
Bulgarije opgenomen. Zij is van oordeel,
dat do 111 lijviiig van Bosnië en Ueraegowina
het natuurlijke gevolg is van do gebeurte
nissen, di© zich in den laat sten tijd in Tur
kije bebben afgespeeld. Do onafhankelijk
heid van Bulgarije zai niets aan den toe
stand op den Balkan veranderen.
Belgrado, 6 Oct. Het bericht van de
inlijving van Bosnië en Herzegowiua heeft
hier groote opgewondenheid verwekt. He
den morgeu zijn er vele vergaderingen ge
houden. Tegon hedenavond is er een groote
nationale bijeenkomst samengeroepen.
Er is hier eene vergadering gehouden,
waaraan ongeveer 2-5,000 menschen deelna
men. Do burgemeester en vier afgevaar
digden roerden het woord. Alle redevoerin
gen waren oorlogszuchtig van toon.
Ween en, G Oct De geruchten betref
fende eene mobilisatie van hot Oostenrijk-
sch-Hougaarsche leger worden tegengespro
ken. Hetzelfde is liet geval ,met de geruch
ten over mobilisatie van het Runieensclie
leger.
Te Belgrado besloot de ministerraad de
manoeuvres niet te schorsen.
De onafhankelijkvarklaring van
Bulgarije.
Sofia, 5 Oct. Bij gelegenheid der uit
roeping van het koninkrijk Bulgarije bracht
eene groote menigte geestdriftvolle hulde
betuigingen voor het paleis. De erfprins
verscheen aan liet venster on betuigde do
menigte dank in deze woordenGeholpen
dooi liet Bulgaarsche volk hoeft mijn vader
eene groote daad volbracht. Levo het Ko
ninkrijk Bulgarije.
De betooguig werd voortgezet voor het
monument van den CJzaar-bovrijder. 1 Iet-
leger werd met warmte toegejuicht. Eene
menigte van eonige duizenden mensclien
met militaire muziek aan het hoofd, bracht
ov&tiën voor de gebouwen waar de diplo
ma tie-agenten van de groote mogendheden
wonen.
Do berichten, die gewagen van eene mo
bilisatie van het Bulgaarsche leger, zijn
van grond ontbloot; tot dusvor is zulk een
maatregel niet genomen. I)e stad was des
avonds geïllumineerd; het was zeer druk op
straat.
De vraag om schadevergoeding aan de
directie der Orientspoor wegen is met.
15,000 man 150.000 francs voor ioderen
dag, dat Bulgarije den spoorweg in bezit
houdt
Sofia, 6 Oct Het manifest, dat gis-
tren diKjr den souverein is uitgevaardigd,
houdt het volgende inDoor den wil van
den Cz*ar-bevrijder en van het Russische
volk, geholpen door o.ize Rumeenscho
vrienden, is do keten van ons juk in 1878
verbroken. Sedert waren de Bulgaren on
vermoeid werkzaam aan do ontwikkeling
van het land, om het waardig te maken
met gelijke rechten in de formatie der be
schaafde volken te treden. Niets moet Bul
garije tegenhouden op dien weg. Het Bul
gaarsche volk eu zijn hoofd moeten slechts
ééne zelfde gedachte hebben. De ontwikke
ling van het land was belemmerd door illu
sion, welker prijsgeven leidde tot eene ver
koeling tuascnou Bulgarije en Turkije. Wij
verheugen ons in de politieke verjonging
van Turkije Turkije en Bulgarije zullen,
als zij vrij en onafhankelijk zijn, in zeer
goede omstandigheden zijn om de vriend
schapsbanden te versterken en nieuwe ban
den te scheppen. In deze gedachte roep ik
het onafhankelijk koninkrijk uit- in de over
tuiging, dat deze daad de goedkeuring van
de groote mogendheden zal verwerven.
De voorzitter van do Kamer, do minis
ter-president eu de regeering hebben do
souverein don titel aangeboden, van eer
sten koning van Bulgarije. De souverein
nam dit aan.
Sofia, 6 Oct. De geruchten van eeue
mobilisatie van troepen zijn van grond ont
bloot. De minister van binnenlandse he za
ken heeft aan de prefecten eene circulaire
gezonden, waarin wordt gezegd, dat ten
gevolge van het incident-Geschow en van
de zaak der Orientspoorwegen de uitroe
ping van de onafhankelijkheid noodig werd
en de vorst haar heeft geproclameerd.
De algemeene indruk is, dat Turkijo
*geen aanvalsdaad zal ondernemen en het
voldongen feit zal erkennen. Niettemin
worden uitgebreide militaire maatregelen
genomen om zich te wapenen met- het oog
op een eventueelcn verdedigings-oorlog te
gen Turkije.
Sofia, 6 Oct De vorst en zijno minis
ters zijn van ochtend van Tirnovo uaar Ga-
óruvo vertrokken, waar zij den nadlii door
brengen. Overal was de 'bevolking in groo-
ten getale saam gestroomd en zij vernam bet
bericht van do proclamatie met groote geest
drift. Het vcffk juichte ook het leger en de
overheid toe.
Sofia, 6 Oct. Do Bulgaarsöhe regee
ring heeft een officieel© kennisgeving van
de uitroeping van het koninkrijk Bulgarije
,tan al hare vertogen woord igerrs bij buiten
landsche regeeringen gezonden.
Heden voormiddag is er een Te Deuan
gehouden. De militaire bevelhebber heeft
vervolgeus het manifest aan de troepen
vooigelezen.
Parijs, 6 October. Men verzekert
dat in een onderhoud, heden morgen met
den minister van buitenlandsche zaken ge
voerd, do Bulgaarsche agent na officieel
van do onafhankelijkheidsverklaring van
Bulgarije te hebben kennis gegeven, heeft
verklaard dat Bulgarije geen enkole oor
logzuchtige bedoeling heeft, zijn onafhan
kelijkheid wenscht ie handhaven, doch be
slist hoopt dat deze zal worden erkend zon
der dat de vrede zal worden verstoord.
Konstautinopcl, 5 Oct. In de lie
dcuavond gehouden buitengewone vergade
ring van den ministerraad gaf dv mdmster
van buitenlandsche zaken te kennen, dat
Turkije zal protesteeren tegen de uitroeping
der onafhankelijkheid van Bulgarije en als
eersten stap den waarnemende» commissaris
van den sultan te Sofia zal terugroepen.
Volgens eene mededeel ing, die van den
ministerraad aan de dagbladschrijvers werd
gedaan, heeft vorst Ferdinand don sultan
toen telegram gezonden, waarin hij ver
klaart. dat hij steeds bezield was van go-
voelens van trouw jegens den sultan, maar
dat de volksbeweging in Bulgarije zoo groot
geworden was, dat hij d«- uitroeping van
Bulgarije tot een koninkrijk moest aanne
men. De ministerraad besloot aan Vorst
Ferdinand ter te seinen, dat deze han
deling eene schending van het verdrag in
Berlijn uitmaakte. Di- Porte zal daartegen
protesteeren bij de mogendheden, die het
verdrag van Berlijn onderteekend hebben.
De ministerr ad heeft de dagbladschrij
vers aanbevolen kalm te schrijven om do
bevolking niet op te winden.
Kon a tan ti nope 16 October.
De Yeni Gazeta bericht, (Lit in het tele
gram, waarin vorst Ferdinand aan den sul
tan bericht gaf van de onafhankelijkverkla-
ïing, tevens de verzekering werd gegeven,
dat de goede betrokkingen tussclicn Bul
garije en Turkije zouden voortduren. Hij
verzocht om de goedkeuring van deu sultan.
De Yeni Gazeta voegt hieraan toe, dat
de ministerraad tot het besluit gekomen is,
dat het onmogelijk is goedkeuring te schen
ken aan deze handeling, omdat zij in strijd
is met de verdragen. Er zal uitdrukkelijk
tegen geprotesteerd worden, en in eene nota
aan de mogendheden zal gewezen worden op
«ie noodzakelijkheid van maatregelen, om
de verdragen te doen eerbiedigen ouder ver
kiariug, dat Turkije, zoo noodig, zijne rech
ten met do wapenen zal verdedigen.
Konstant inopol, 6 Oct. De bla
den bevatten verschillende lezingen van het
telegram van vorst Ferdinand aan den sul
tan Volgens de eene zegt de vorst, dat hij
goede betrekkingen met de Turksche'regee
ring wil onderhouden volgens do andere,
dat li ij eil ziju volk bij liet afkondigen van
Bulgarije'a onafhankelijkheid zich door op
rechte beweeg redenen hebben laten leiden
Volgens die bladen heeft de Porte onmid
dellijk na haar antwoord aan prins Ferdi
nand eene nota van protest gezonden aan
de mogendheden, die het verdrag van Ber
lijn hebben onderteekend.
Nagenoeg de gehoele pers beveelt kalmte
aan en drukt vertrouwen in het ministerie
uit
De Turquie geeft verslag van een ge
sprek met den minister van buitenlandsche
zaken, d»o niet pessimistisch is. Volgons
hem is de oorlog niet onvermijdelijk; Tur
kije verlangt den vrede; de Porte wacht
op de nota., die de mogendheden naar Sofia
zullen zenden. Zoolang moet de Porte een
strikte reserve in acliF nemen. De minister
sprak het gerucht togen, dat de Bulgaren
de grens hadden overschreden.
Belgrado, 6 Oct Er is een besluit ver
schenen, dat do reservisten van de eerste
klasse, 120,000 man tellende, onder de wa
penen roept. Telegrammen udt de prowinoie
melden, dat er groote geestdrift bestaat
voor een oorlog tegen Oostenrijk.
Londen, 6 Nov. Renter verneemt,
dat de Servische zaakgelastigde een tele
gram van zijne regeering heeft ontvangen,
inededeelende dat de eerste lichting van de
Servische reserve is opgeroepen, omdat
op '14 October een aantal manschappen
wier diensttijd is verstreken, het leger zul
len verlaten en het met het oog op de te
genwoordige crisis en de opgewondenheid
in het land zelf noodzakelijk wordt 'geacht,
bij voorbaat maatregelen te nemen tot. aan
vul li ug van de door het vertrek der uitge-
diendo soldaten gedunde lederen.
Londen, 6 Oct. De zaakgelastigde van
Servië verklaarde aan ©en vertegenwoordi
ger van Reuter, dat Oostenrijk op cynische
wijze een bom heeft geworpen in het kruit
magazijn van Europa. Het is onmogelijk
te voerspellen waartoe de verontwaardiging
Servië kan leiden. Voor Servië geldt het
hier een zaak van loven of dood. Met do
uiterste vrees ziot Servië, dat Oostenrijk
hoe langer hoe meer de zee nadert-. Als Oos
tenrijk in Salouiki is, clan is Servië geheel
ingesloten en zijn handel verlamd. Servië
zal aan de mogendheden herstel van grieven
vragen. Wat de mogelijkheid van een oor
log betreft, hierin zal veel afban-gen van
do uitwerking van de volksstom op do Ser
vische regeering.
Rome, 6 Oct. De Tribuna constateert
de ineenstorting van liet- Berlijnsche verdrag,
die is geschied zonder den vrede te bedrei
gen, omdat de Europeesbhe overeenstem
ming blijft bestaan. De oppositiebladen
drukken de vrees uit-, dat Italië volstrekt
geen compensatie in bet Balkan gebied zal be
komen
We©non, 6 Oct. De Zedt bericht uit
Buikarest, dat daar de uitroeping der onaf
hankelijkheid van Bhlgurij© met on verschil
ligiheid wordt beoordeeld. Men gelooft niet
aan een oorlog.
Athene, 6 Oct De pars doet zeer ver
ontwaardigd tegen Bulgarije eu de mogend
heden, dn© de jongste gebeurtenissen hebben
voorbereid en gesteund.
Bemoeiingen van vreemde regeeringen.
Londen, 6 Oct. Volgens een beridht
uit Parijs hoeft minister Plichon in zijne
besprokingen met- de ambassadeurs ernstig
de bijeonroeping van eene internationale
conferentie ter sprake gebracht. De meeste
regeeringen moeten geneigd zijn in beginsel
hierin mee te gaan. Het initiatief tot de
bijeenroeping zal binnen zeer korten tijd
worden ger omen dtoor een of meer der mo
gendheden, die (het verdrag vtan Berlijn heb
ben onderteekend.
Engeland en Frankrijk hébben Turkije den
raad gegeven zich gematigd te betoonen.
De Russische minister van buitenlandsche
zaken Iswo&iky zal Vrijdag a.s. to Londen
bomen.
Rome, 6 Oct. De minister van buiten
landsche zak* n Tittoaii hoeft in eene rode, ge
houden te Carati Briauza (provincie Milaan)
bij de opening van een congres van teeken-
onderwija, gezegd
De arbeid berust op de weldaden van den
vrede, tk zie, dat bij het hooren van die
woorden uwe aandacht opleeft, omdat gij iets
hoopt te vernemen over den internationalen
toestand. Ik moet dus spreken.
Op dit ©ogenblik heeft het publiek slechts
nvolledig kennis van zaken, die weldra al
gemeen bekend zullen ziju. Terwijl de toe-
stamd van Turkije de aandacht eu zorg vaii
Europa in beslag nam, rijpten in de Balkan
politdék andere gebeurtenisseu. Ik moet op
't oog©» blik niet vdbruit loepen op de ge
volgen, dio daaruit zullen voortvloeien, maar
ik hoop dat de eendracht tusechen de mo
gendheden niet zal verstoord 'wordenDait
is de zekerste waarborg" vain den vrede in
het. Oosten, dat, zooals men heeft gezegd,
in de toekomst een oorlogstxxmeol zou kun
nen worden. In elk geval kan Italië rustig
de gebeurtenissen afwachten, want zij zullen
liet niet verrassen maar het toegerust vinden
en volstrekt niet vereenzaamd. De plaats,
die Italië tegenwoordig onder de mogendhe
den inneemt, stelt het in staat op afdoende
wijze zijne eigen belangen te beschermen on
ook deugdelijk bij te dragen tot. de zaak van
den vrede. Eén zaak ligt ons na aam het
haat dat is dat de vrede niet in gevaar
wordt gebracht en dat mogelijke veranderin
gen op het schiereiland' van don Balkan het
evenwicht der belangen niet verstoren. Hoe
zijn wij nu voor dergelijke gebeurtenissen
toegerust? Ik zal dat zeggen, wanneer het
oogenblik daartoe is gekomen, en misschien
zullen de gebeurtenissen het voor mij zeggen
voor ik heb gesproken. Toen de kwestie van
de Ballkanspoorwegon plotseling werd opge
worpen, lieb ik de Kamers verzocht niet.
'kalmte en vertrouwen te wachten, tot do
rogeeriug van haar werk rekenschap zou af
leggen. Volksvertegenwoordiging on volk
hebben geen reden gehad van hun vertrou
wen spijt te bobbenThans moot de regee
ring hetzelfde vertrouwen in liaar werk vra-
gen
men, in plaats van terstond naar de wape
nen te grijpen. Men zoekt naar eon vorm,
die Turkije zou toelaten, zonder vernede
ring, maar ook zonder oorlog zich in den
tegen woord i gen toestand te schikken. Men
hoopt dezen vorm spoedig te vinden.
Uit Konstantinopel wordt bericht, dat
de Jong-Turken zeer onaangenaam getrof
fen schijnen te zijn door de onafhankelijk-
verklaring .van Bulgarije, omdat zij vree-
zen, dat de Oud-Turken hun de schuld
zullen aanwrijven door de omwenteling de
ouaühjankelijikverkJaring te hebben uitge
lokt, hetgeen hunne positie en hun aanzien
zou kiinn.n schaden. In vele Turksche krin
gen is men geneigd te meenen, dat de ver
klaring vajn Bulgarije'.3 onafhankelijkheid
voor Turkije geen groot verlies is. De we-
derzijdsche verhouding wordt daardoor ver
duidelijkt. De eerste indruk van het be
richt dier onafhankelijk verklaring op de
aanhangers van den grootvizier was, dat
zijne positie geschokt was, 'craudat men liem
de schuld zou toeschrijven, tot de onafhan
kelijk verklaring aanleiding te hebben gege
ven, door het incideut-Geechow uit te lok
ken.
Rusland.
Uit Petersburg wordt aan de Daily Mail
bericht, dat. dc gezondheidstoestand van de
Czarina groote bezorgdheid wekt. Het lang
durig verblijf in* <k> Finsche wateren heeft
niets uitgewerkt.. T)o geneesheeren dringen
er op aan, dat zij den winter in het zuiden
zal doorbrengen Het verlangen van de
Czarina, dat de Czaar of do Czarewitch
haar zullen vergezellen, is onmogelijk te
vervullenaan den anderen kant is de Cza
rina zoo hoogst zenuwachtig, dat het on
verstandig zou zijn haar tegen te spreken
Een familieraad beraadslaagt over dit moei
lijke geval.
Do Standart, het keizerlijke jacht, is in
middels uitgerust voor eene lange reis, ver
moedelijk naar Italië.
Turkije.
De Russische gezant Sinowjew heeft in
zijne hoedanigheid van deken van het corps
diplomatique te Konstantinopel aan de
Porte eene gezamenlijke nota van alle ge
zanten doen toekomen, die inhoudt, dat de
regecringen van plan zijn om redenen, die
de Porie zal waardeeren, aan de officieren,
die met de reorganisatie van de gendarme
rie in Macedonië belast waren, voor oube-
paalden tijd verlof te verleenen. In den
tegen woord igen tijd kunnen deze officieren
niet nuttig gebruikt worden. Daar zij ech
te- door een contract gebonden zijn, wordt
er gevraagd of do Porte tegen dezen maat
regel niets heeft aan te merken. Neemt de
Porte het voorstel aan. dan blijft er niets
anders over, dan gemeenschappelijk de
schadevergoeding te regelen, die aan de met
verlof gestuurde officieren moet worden toe
gekend.
Marokko.
Uit Casablanca wordt bericht, dat ver-
scheidene troepen a fd eel ingen, waarondereen
groot dool van het vreemdelingenlegioen, zijn
ingescheept. Er blijven ongeveer 8000 man
in Casablanca achter, totdat dc .organisatie
van do Marokkaansche legerkampen, die
de Fransche strijdkrachten zullen vervan
gen, zal zijn voltooid.
Allerlei.
vMet 1 October is het briefporto tus-
schen Engeland en Amerika een stui
ver verlaagd. Van weerskanten is het brie
venvervoer er aanzienlijk door gestegen.
Van Londen uit zijn er b.v. Zaterdag met
de Lusitauia 95.000 brieven verzonden, te
gen 46.700 een week te voren met de Lu-
cania.
vDe Parijsche gemeenteraad heeft zijn
goedkeuring gehecht, aara de uitgave van 8$
miïïioen francs, die aan den herbouw van
het verbrande telephoongebouw moet worden
besteed.
vDe gemeenteraad van Dublin heeft
besloten een loening van f 120i.000 te slui
ten voor werkverschaffing.
vHet tekort in de geldmiddelen van de
Zeelandsche Boerenspaarbank, waarin Alber-
ti .gefraudeerd heeft, wordt steeds grooter.
Het bedraagt.; volgens het laatste onderzoek,
11$ millioen kronen.
vNaar uit Catania gemeld wordt, is
het koud geworden in de streek van Acirea-
le. Er viel overvloedig sneeuw op de Etua.
Het uitzicht vau deu vulkaan, met zijn wit
ten mantel bekleed, is zeer schilder ach tig.
l)e Staatscourant vain Woensdag 7 Oc
tober bevat o. m. de volgende kon. beslui
ten
verlengd mei 2 jaar de detacheeringsduur
bij dc West-Indische landmacht van den len
luitenant L. Schutte, van het 5e regiment
infanterie
benoemd tot directeur van heb post- en
telegraafkantoor te M-iddélharnis W. A. v.
d. Meulen, thans te Boxmeer;
opgedragen de betrekking van comman
dant van het Marine-instituut te Willems
oord aan den kapitein ter zee W. D. H.
baron van Aabcck, ter vervanging van den
kapitein G. F. Tydeinan, die eervol is ont
heven.
toegekend de zilveren eereruedaillo der
Orde van Oranje-Nassau aan J. Fris, sub-
ontvanger der accijnsen te Assondelft.,
op zijn verzoek, met ingang van 1 October
1908, eervol ontslag verleend uit zijne betrek
king van kantonrechter-plaatsvervanger in het
kanton Amsterdam, no. 3, aan mr. F. L. G.
Z. M. Vonk de Both, onder dankbetuiging voor
de als zoodanig bewezen diensten
verlof verleend tot het aannemen der versier
selen van ridder 2de klasse der orde van den
Rooden Adelaar, hem door Z. M. den Duitschen
Keizer, Koning van Pruissen, geschonken, aan
mr. U. Th. Bijleveld, procureur-generaal bij het
gerechtshof te VGravenhage
eervol ontheven, met ingang van 16 October
a. s.van het bevel over H.r. Ms. monitor „Ma
tador", do kapitein-luitenant ter zee E. de
Haan, en dat bevel alsdan opgedragen aan den
kapitein-luitenant ter zee M. H. E. Sachse;
toegekend de zilveren eeremedaille der orde
van Oranje-Nassau, aan J. Fris, sub-ontvanger
der accijnzen te Assenidelft.
Gisteren werden door H. M. de Ko
ningin ten paleizo Het Leo ontvangen
Graaf van Rechteren Limpurg Almelo,
Harer M .-ij os teil s gezant te Bern en gravin
van Rcchtoren Limpurg Almelo.
De afdeelingen van de Tweede Kamer
waren lieden met het begrootingsonderzoek
gevorderd tot do hoofdstukken oorlog en
-waterstaat.
Nederland en Venezuela.
Bij het departement vaai Koloniën is
op 6 October van den gouverneur vain Cu
rasao liet navolgende telegram ontvangen
„Een lieden 5 October vau de legatie te
Caracas ontvangen schrijven, dato 26 Sep
tember |1 meldt, dat president Gastro zeei
er nstig ziek is. De legatie vernam, dat de
vice-president waarschijnlijk deze week het
bestuur zal overnemen.
Do tweede Nederlamdsahe nota is overhan
digd aan den minister van BuitenlaradSche
Zaken te Caracas op 25 September.
Nader meldt men uit 's Gravenhage
Blijkens een heden bij den minister van
buitenlandsche zaken ingekomen telegrafisch
beridht van don Duitschen gezant te Cara
cas, tijdelijk belast met de waarneming der
Nederlia.udscho belangen in Venezuela van 25
September jl.is op dien dag de tweede nota.
der Nederlaradsch© regeeriug vau 3 Septem
ber te' voren, aan de VeneESolaansdhe regee
ring ter hand gesteld.
(Van eene weigering de nota in ontvangst
te nemen, wondt, naar men ziet, in boven
staand merkwaardig lang onderweg geweest
zijnd, telegram niet gerept. Naar men
uit 's Gravenhage beridht, verkeert men
daaromtrent, neg ,,in onzekerheid"
Kamerverkiezing Oimmen.
In het .hoofdkiesdistrict Ommen zijn giste
ren officieel candidaat voor do Tweede Ka
mer gesteld: tlx. Kuyper, anti-rev. en mr.
de Meester, liberaal
Kamerverkiezing Sneek.
Door de oent rale vergadering der antirervol
kies vereen igingen iai het district Sneek is
met alligemeene stemmen di'. A. Kuyper tot
eandidaiat gekozen voor de tusedhentijdsdhe
Kamerverkiezing. L. Ot.
Naar Het Volk mededeelt, adviseert het
partijbestuur der S. D. A. P., dat de sociaal
democraten aan de tusschentijdsche verkie
zing voor de Tweede Kamer iu het district
Sneek niet zullen deelnemen.
Oud-an inister Pi er son. De
Haagsohie correspondent van de Tel. meldt
Zooals men weet, is de auidl-m inister van
Hinanciën mr. N. G. Pieraotn, leid vtan die
Tweede Kamer voor Gorinchem, ©enigen tijd
geleden naar Zwitserland vertrekken om
daar herstel te vinden voor zijn geschokte
gezondheid. Met leedwezen zal ongetwijfeld
vernomen worden, dat naar ons van betrouw
bare zijde wordt verzekerd, de toestand van
den iheer Pierson zeer weinig vooruitgaande
is. De oud-minister is zijn eigenlijke kuur
daardoor nog niet eens kunnen beginnen.
Het staat dan ook vast, dat hij aan do par
lementaire werkzaamheden niet meer zal
deelnemen en bij de verkiezingen in 1909 zijn
mandaat zal nederleggen.
De Prov. Gr. Ot. verneemt, dat de
heer G. Zylma, Tweede Kamer-lid, zich in
1909 niet meer verkiesbaar zal stellen.
Met het stoomschip Grotius zijn den
4e i dezer uit Ned.-Indië te Genua, o. a
aangekomen generaal-majoor G. C. E. van
Daalcn jnet echtgenoote en 4 kinderen en
dc heer Ch. Boissevaiu, hoofdredacteur van
het Hbl.
Van bevoegd© zijde wordt verzekerd
dat van een bee ek van het pantsersohip
De Ruyter aan Kaapstad niets bekend is
en ook liet voornemen daartoe bij de auto
riteiten niet is opgekomen.
Beoordeelingslijsten van
officieren. Bij Konbesluit van 2j3
Sept. j.l. (Staatsblad no. 300), is vastge
steld een voorschrift betreffende de be
oordeelingslijsten van de officieren bij de
landmacht.
liet voorschrift bevat 49 paragrafen,
waarvan er 4- bevatten de algemeen© bepa
lingen. De paragrafen 5 tot en met 12 be
palen welke chefs in eerste i aanleg niet
hoi inschrijven zijn balast en de tijdstip
pen van inschrijving. Paragrafen 13 tot en
met 19 handelen over den vorm en inhoud
der beoordeelingslijsten, die van 20 tot 22
over de liggers der beoordeelingslijsten; pa
ragraaf 23 over de mededeeling van oen be
oordeeling aan den betrokken officierde
paragrafen 24 tot en met 29 over het in
brengen on onderzoeken van bezwarendie
van 30 tot en met 39 over liet invullen van
de beoordeelingslijsten van officieren van
sommige staven, wapens, dienstvakken of
inrichtingendie van 40 tot en met 45
over het inschrijven beoordeelingslijsten
van reserve-, militie- en landweeroficieren,
terwijl de 4 laatste paragrafen overgangs-
bej>a 11 ti gen bevatten
Het voorschrift treedt in werking op 1
November 1908, ten aanzien van het ge-
heele officierskorps.
Bij het voorschrift zijn gevoegd model
len voor de invulling der lijsten. Deze lijs
ten bevatten tien kolommen en wel1 jaar,
of jaren, waarover de beoordeeling loopt;
2. gedrag, ijver, wijze van dienen; karak
ter, bekwaamheden, verdere vermeldens
waardige eigenschappen en bijzonderheden
3. voor bevordering tot den naast hoogeren
raug bijzonder aan te bevelen; 4. aan te
bevelen 5. nog niet aan te bevelen 6. niet
in alle opzichten aan te bevelen; 7. onge
schikt 8. toelichtingen 9. aan te bevelen
voor eenige bijzondere betrekking (met
name te noemen); 10. handteekening en
rang vau den beoordeelaar.
Installatie middenstands-
commissie. De minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel heeft gistermiddag in
een dor lokalen vau zijn departement de bij
zonder© commissie benoemd tot bet instellen
van een onderzoek naar den toestand van
den handeldrijfvenden en kidustriëelen mid
denstand, geïnstalleerd met eene toespraak,
waarin hij o. a. zeide dat de gedadhte niet
geheel zai kun non worden onderdrukt, dat
indien aan het verlangen van de staatscom
missie voor den middenstand eerder tot de
instelling eener enquête-commissie ware be
sloten, de arbeid der commissie snel leien
voortgang had kunnen hebben. Imtussehen
daartegenover mocht de overweging gelden,
dat deze jaren niet verloren mogen werden
geacht, en de minister hield zich overtuigd
dat de leden der commissie den weg zullen
vinden, waarlangs de enorme uitzetting van
productieve 'krachten, stoffelijke era geeste
lijke, die wij waarnomen, ten goede kan
komen aan die breed© midden groep, die niet
zou verdwijnen dan tot soliade vara het volks
geheel.
Dr. D. Bos, voorzitter der commissie, be
antwoordde de rede van den minister, erken
nende dat de taak der commissie eene moei
lijke, omvangrijke en beteekenisvolle is, om
dat zij zioli daarbij ©enerzijds zal moeten be
wegen op hei donkere gebied van dein huis
arbeid, anderzijds op dat van den groothan
del en industrie, daarbij lettende Zoowel op
den toestand der ondernemers als op dien
der oaidernemingen.
Spreker schetst© voorts de taak der com
missie als eene die zack beweegt op het ge
bied vara het verzamelen vara feiten zoowel
om een richtsnoer te kunnen geven aan vrije
maatschappelijke actde, als om een grond-
silag te kunnen vormen voor verstandige re-
geeringszorg, di© ontwikkeling van zelfstan
dige kracht bevorderen, de volkswelvaart
met de volkskracht verhoogt.
Dr. Bés eindigde .met- een beroep te doen
op dem steun van de belanghebbenden en dè
regeer ing.
Staring-herdenking.
Het was Maandag een eeuw geleden, dat
W. C. H. Staring, de latere geoloog en
landbouw-oeconoom, op den Wildenbarch
(tusschen Lochem en Vorden) geboiren werd'.
Zijn vader "was de dichter A. C. W. Sta
ring, wiens romancen, liederen en punt
dichten ook thans nog gelezen worden.
D© beteekenis van den zoon ligt vooral
op het gebied van de beoefening der aard
rijkskunde van ons vaderland, en op bet
daaraan verwante terrein van den weten-
schappelijkeu landbouw.
Zijn groote werk cp eerstgenoemd gebied:
is de geologische kaart van Nederland op
een schaal vau 1 200.000, die hij in op
dracht van de Regeer ing vervaardigde. De
geschiedenis der tot stand'koming van dat
groote werk, dat in 1867 verscheen en nog
heden de eenige totaal-aiheid op dit terrein
is, wordt door dr. BDink geschetst in twee
artikelen in het tijdsdhrift „Vragen van dien
Dag". De toelichting bij die kaart was dioor
Staring gegeven dn zijn bekend boek „De
Bodem van Nederland'".
Verder zijn van zijne hand tal van an
dere geschriften over geologische en geo-
graph iscke onderwerpen verechenen
Op het gebied van den landbouw is zijn
hoofdwerk het „Huisboek voor den Land
man"', dat in 1862 verscheen, en mog he
den door de landbouwers geregeld geraad
pleegd wordt. Door zijne geschriften in ver
schillende bladen eu tijdschriften had hij
een belangrijk aandeel in de wederopleving
van dén vadorlandscben landbouw van die
dagen.
Te Wageningen had Maandag in de groote
zaal van „Janus'hof", toepasselijk versierd,
de aangekondigde feestelijke herdenking
plaats van Staring's lOOen geboortedag. De
zaal was geheel bezet. Aanwezig waren de
.led< van het uitvoerend comité voor
zitter de heer H. J. Lovin-k verder ver
schillende leden van liet eere-comité
voorzitter de minister Talma en vele be
langstellenden.
Te ongeveer half drie werd de bijeen
komt geopend door den voorzitter, den heer
H. J. Lovink.
Dezelfde Spr. gaf vervolgens een kort
overzicht over Staring's leven en werkzaam
heid en van de werkzaamheid van het uit
voerend comité.
(Dit uitvoerend comité 'heeft naar de
lieer Lo'vink uiteen zette met den steun
en de medewei king van velen in den lan
de, die belang stellen in het -leven en wer
ken van wijlen dr. Staring, gemeend niet
beter zijn doel te kunne bereiken dan doer
1 In een feestelijke bijeenkomst te deter
plaatse, waar liet hoogste landbouwonder
wijs, waarvoor Staring zoo groote belang
stelling heeft gekoesterd, is .gevestigd, zijn
honderdsten geboortedag te herdenken;
