L. HOUBAER,
DAMESPETTEN,
„NienwParijs"
Z LUXE ARTIKELEN en
Speelgoed.
ONZE SLEEDING
E. J. VAfJ OMMEN,
Specialiteit in fijne VLEESCHWAREN.
Rookworst, Rolpens, Hoofdkaasenz.
LAMA1S0N BOOWER Co.
STADSNIEUWS.
ADVERTENTIËN.
GELDLEENING.
Credietbank
Privaatlessen.
v™ Werk- of Tweedemeisje,
O, Moeder
Hoogste in stijl.
Laagste in prijs.
Hoe komt dat??
Door onze gecombineerde in
koop van stoffen en omdat wij
al onze Kleeding zelf vervaar-
Door onzo voortreffelijke in
richting voor Kleeding naar
Maat kunnen wij aan de hoog
ste eischen voldoen.
Neem proef en U wordt een
vaste klant.
de Gouden Laars,
Opnieuw Ontvangen
een zeer groote collectie
Gez. v. d UITHOORN,
Najaar en Winter
SCHOENWERK.
iruinbroodbakkerij „De Zeeuw."
zuiver Bruinbrood,
Tevens prima Melkbrood,
P. VAN GENT,
Arnh. straat 19. Telefoon 89.
Haagsehe Varkensslaehtery.
de gunstig bekende Winter-Artikelen,
GROOTE SORTEERING
en de ontzettende aanklacht uit het graf
van den vermoorde.
Spreker schetst nu in de eerste plaats van
Yan Vaalen het uiterlijk doen: zijn beken
tenis en ziin later terugkomen daarvan. De
deskundigen hebben omtrent zijn psychi-
schen toestand rapport uitgebracht en dat
in de zitting toegelicht. Niet dadelijk wil
Spr. in efln beoordeeling van hun beschou
wing.treden. Waar echter met klem op mag
worden gewezen is de aanvankelijk volledige
bekentenis Daarin ziet Spr. het bewijs van
het feit. Die bekentenis toch past zich aan
alles wat later is gebleken. Opmerkelijk dat
he'd, later tot ontkentenis kwam op het punt
wa?r alles op aankomt: den moord.
Hierna gaf spreker een breede uiteenzet-
hce het misdrijf is ~~«leegd, met ieders
aandeel daaraan Bijzonderheden uit de dag
blad-verslagen genoeg.
Nu treedt Spr. meer uitvoerig in beschou-
wing van den psvehischen toestand van Van
Vaalen. waaromtrent, <■'-? deskundigen dr. Cox
r,n «rts Br en kink hadden verklaard, dat bekl.
lijdende was aan ziekelijke storing zijner
geestvermogens, hysterische droomtoestan
den. delirium, waandenkbeelden en halluci
naties. Veel van die conclusies wil Spr. laten
«relden. Maar te denken geeft toch wat bekl.
al zei en deed, waardoor hij het kunstmatige
verried. En nu spraken de deskundigen van
suggestie en hypnose. Aan beide wijdt spre
ker een bijzonder woord.
Hypnose berust op het aangenomen feit,
dat in den mensch is een bewust bestaan en
een onbewust bestaan. Nu zijn hysterici
nooit betrouwbaar. Komt daar dan de hyp
nose bij, dan gebeurt wat de Amerikaansche
schrijver Thomson E. Hudson ten opzichte
van de occulte wetenschap heeft gecodifi
ceerd getuigenis van iemand, in hypnoti-
schen toestand verkregen omtrent schuld of
onschuld, heeft niet de minste waarde. De
suggestie leidt tot au to-suggestie. De docto
ren hebben stemming gemaakt op Van Vaa
len. Geleid door hun wetenschappelijke
proefnemingen, hebben zij iets gedaan wat
in ons rechtswezen niet past; de hypnose
heeft voor onze rechtspraak en instructie
hoegenaamd geen waarde.
Maar teekenend is, dat de doctoren bij
de vraag of Van Vaalen bij het plegen van
het feit normaal of abnormaal was, zoo
uiterst voorzichtig antwoordden, dat hij
„waarschijnlijk" toen in hysterischen droom
toestand heeft verkeerd. De rechter, zegt
Spr., zal gewoonlijk conclusies van deskun
digen tot de zijne maken. Maar is deze,
met zooveel aarzeling uitgesproken conclusie
te aanvaarden? Voorzichtigheid zij hier ten
hoogste aanbevolen. Plaatselijke gevoelloos
heid is gewis een duidelijk verschijnsel; ook
de peesreflex; spreker neemt dit aan. Maar
er zijn andere, niet onvoorwaardelijk aan te
nemen verschijnselen. Van Vaalen had een
reden om boos te zijn wanneer zijn bewakers
hem vonden. Van Vaalen is geleid en ge-
leert geworden door deze personen, om te
weten hoe hij zich gek moest houden. Daar
om gelooft spreker voor een goed deel aan
simulatie. En met de z.g. erkentenis van
hypnose zijn volgens dr. Snijders alle ver
klaringen voor waar aan te nemen.
Wel zeggen de andere deskundigen, dat men
van verklaringen van een hystericus, zon
der bewijzen, nooit gebruik mag maken
maar tegenover deze meening staat de uit
spraak van dr. Snijders, die aan een reeks
van heldere verklaringen wel degelijk
grond toekent.
TJit verschillende bijzonderheden van het
gebeurde concludeert Spr., dat Van- Vaa-
j| len wel degelijk in bewusten toestand, door-
dacht, gehandeld heeft. Hoogst onwaar-
I schijnlijk was hier een hysterische droom-
;j toestand en kenmerkend ook dat bekl. na
het feit in diepen angst en wroeging ver
keerde. Zijn uitlating tegenover zijn vader:
,,Ik word nog eens gek!" is niet zoo onbe
grijpelijk van iemand, die financieel achter
uit is gegaan en aan den drank geraakt. En
da1 iemand, die vervuld is van een moord
plan, lang te voren in nerveusen toestand
verkeert, is licht te verklarenpast geheel
in het karakter van dezen beklaagde. Tal
van andere verschijnselen noemt Spr., die
zeer wel verklaarbaar zijn en niet behoeven
gezocht te worden op den bodem van de
psychose. Onvermijdelijk is de suggestie van
de doctoren overgegaan op den patiënt, die
de gelegenheid maar al te gretig aangreep.
Maar de feiten zelf. heeft bekl. niet ge
pleegd onder suggestie van derden. Te doen
heeft men hier met een hystericus, maar het
feit geschiedde in bewusten toestand. Spr.
acht Van Vaalen volkomen toerekenbaar.
Is hij te veroordeelen Volgens de verde
diging neen, met de hand op het rapport
en gelet op de wetenschappelijke beschou
wing van de deskundigen, gebaseerd op
hypnose. Maar Spr. meent genoegzaam te
hebben betoogd en blijft overtuigd, dat
hypnose geen deugdelijk middel is.
Na de pauze, die van 1^ tot 2f uur had
geduurd, zette de advocaat-generaal zijn
requisitoir voort.
In de orde van beschouwing kwam nu de
2e beklaagdeVan Ee. Spreker hoopte, dat
het Hof niet onder de bekoring zou komen
van zijn eerlijke bekentenis. Het verloop
der feiten nagaande, wijst Spr. in de eerste
plaats op de overeenkomst, die aangegaan
et- was door hem met Ovcrliorst. Dit is een
novum in deze strafzaak. Daarna volgde de
an relatie met Van Vaalen.
er- Genaderd tot den dag van het feit, 16
ite November, constateert spreker uit bekente-
1de pissen en de verklaringen van getuigen, op
at- welk uur Hendrik Drost bij Van Vaalen in
mo ;het café kwam om den wissel te presentee
nd ren en het uur waarop hij terugkwam, met
den noodlottigen afloop, dat hij werd over-
|ineeslerd en gewurgd. In het bijzonder
jptond spreker stil bij het moment, dat Van
ijn Ee aan zijn zwager te Utrecht f 360 ter
'an bewaring had gegeven en bij het quasi weg-
jk, brengen van het rijwiel, terwijl hij op dat
;van den verslagene had gereden,
rig. Gelet op de jurisprudentie zag spreker in
,ik- het door de eerste twee beklaagden gepleeg
ing de feit moord met voorbedachten rade en
rijf diefstal door twee vereenigde personen,
ap, Ten opzichte van Kors haalde spreker de
de gisteren gehoorde getuigenissen aan om-
er- trent de gesprekken in „De Stad Hamburg",
de- pierop neerkomende dat hij opsneed een slag
be- te slaan, een kantoorlooper te zullen ver
red moorden en dat door hem de chloroform
was gekocht.
Hierbij dient nog te worden aangetee-
kend, dat deze bekl. in gezelschap van Van
Ee twee malen in de herberg van Van Vaa
len is geweest, terwijl het lijk reeds in den
kelder lag.
Eindelijk tot den 4en beklaagde, Over-
horst, gekomen, zegt Spr. dat deze reeds
vroeger de zaak aan de hand heeft gedaan
wat juridisch vaststaat. Voortdurend is hij
ook in verbinding geweest met de 3 overige
beklaagden. Zijn verhaal, dat hij alleen,
daar hij bezwaar had tegen de f 7.50 proces
kosten, den wissel van Schaap in plaats van
Labouchère aan Prince ter incasseering gaf,
is totaal onaannemelijk. Immers niet Schaap
was daarbij te ontzien, maar beklaagde had
er belang bij, dat diens wissel op Van Vaa
len in handen kwam van den kassier, in
wiens dienst de jonge Drost was.
Ook het voorgewende bang zijn voor Van
Vaalen is geheel onaannemelijk. De hou
ding, door Overhorst in het proces aange
nomen, noemt Spr. niet verstandig, alleen
een bewijs van zijn schuld. Om de f 100,
die hij van Vaalen als deel in de buit ge
kregen had, te verbloemen, deed hij het
voorkomen, dat Van Vaalen dat geld schul
dig was geweest, maar hoe had Van Vaalen
aan de terugbetaling kunnen denken, waar
hij, en dat wist Overhorst, niet eens zijn
rijwiel kon betalen. Neen, Overhorst heeft
met duivelschen list de uitvoering van het
plan mogelijk gemaakt, werd medeplichtig
aan diefstal met geweld en heling.
Aan het einde van zijn requisitoir geko
men, zegt de advocaat-generaal: „Daar de
rechter geroepen is de gerechtigheid te
handhaven, rust op hem de plicht loon naar
werken te geven, hier vooral gelet op een
misdrijf, zóó afschuwelijk voorbereid en
uitgevoerd als dit."
Met de uitspraak van de rechtbank te
Utrecht kan spreker zich' niet vereenigen.
Van berouw bij deze beklaagden geen
spoorwaar het bij een hunner opkwam,
werd het terstond verstikt door eigen
belang. Voor clementie bestaat hier geen
grond, zoo eindigde spreker zijn requi
sitoir. Spreker eischte vernietiging van het
vonnis der Utrechtsche rechtbank op for-
meele gronden en opnieuw recht doende,
veroordeeling van
HENDRIK VAN VAALEN tot le
venslange gevangenisstraf;
TEUNIS VAN EE tot levenslange
gevangenisstraf
HENDRIK KORS en JOHANNES
OVERHORST ierter tot gevangenis
straf voor «len tijrt van 10 jaar en
8 maanden, met bepaling «lat voor
«leze beirte laatsten S maanden znl-
len worden in miurtering gebracht
voor preventieve hechtenis. Morgen
worden de pleidooien gehouden.
De Utrechtsche rechtbank veroordeelde
Van Vaalen tot 12 jaar (eisch van het O. M.
was 20 jaar), van Ee tot 20 jaar (eisch was
levenslang). Kors tot 6 en Overhorst tot 8
jaar f eisch voor ieder hunner 10 jaar en 8
maanden).
Soest. Alhier brandde gistermiddag een
hooiberg af van den heer Kuyper. De boer
derij bleef behouden.
B u s s u m. Gisterennacht brandde aan
de Brinklaan de remise van den rijtuigfabri
kant v. d. Haar af. Twee aangrenzende hui
zen brandden eveneens af.
De meubelfabriek van den heer Dooremo
len, eveneens door het vuur bedreigd, heeft
men kunnen behouden.
Oorzaak onbekend.
E e m n e s. Heden en gisteren werden
groote jachtpartijen op het jachtgebied der
Koningin-Moeder onder de gemeente Eemnes
gehouden. Prins Hendrik kwam per auto van
Het Loo naar Eemnes en ook prins van Ben-
tlieim nam deel aan deze jacht.
Apeldoorn. A.s. Zondag 1 Nov. her
denkt de heer T. M. Koster, opzichter bij
de Locomotief- en treindienst te Apeldoorn,
j den dag, dat hij voor 50 jaar, als dertien-
i jarige leerling, op de werkplaats te Haarlem
in dienst trad der H. IJ. S. M. Sedert on-
i geveer 25 jaar werd hij tot opzichter bij den
l Locomotief- en treindienst benoemd.
In de gisteravond gehouden vergade
ring van de pl. anti-revol. kiesvereeniging
„Nederland en Oranje" werd als candidaat
voor de Prov. Staten (vacature van Beek)
met algemeene stemmen gekozen de heer H.
C. A. de Jong.
Besloten werd geen centrale vergadering
te beleggen, doch de verschillende kiesver-
eenigingen in het district uit te noodigen
den candidaat over te nemen.
Wegens periodieke aftreding van de
heeren H. C. van Dam, S. J. van Duinen
en H. Meursing, zal op 30 Nov. a.s. een
verkiezing van 3 leden van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken plaats hebben.
De volgende lichtingen der militie ko
men in 1909 onder de wapens
Lichting 1906 in het laatst van Augustus
voor 4 weken; lichting 1902 idem in Aug.
voor 19 dagen; lichting 1904 in September
voor 26 dagen.
Naar aanleiding van het jubileum, in
den Vlaamschen Schouwburg te Brussel, van
mevrouw Julia van LierCuijpers, die hier
hedenavond in Amicitia optreedt, schrijft de
correspondent van het Handelsblad
Geen plaatsje meer overGeheel de zaal
is uitverkocht, en niets minder was te ver
wachten op den dag, dat mevr. van Lier
Cuypers, „Julieke" nog altijd voor het Brus-
selsche publiek, haar vijf-en-twintigsten ver
jaardag zou vieren. Immers, hier debuteerde
zij in 1880, als tienjarig kind, in De Zoeloe's
te Brussel, een revue van Hoste. Toen ont
dekte Hoste', de huidige hoofdredacteur der
Vlaamsche Gazet, dat er gevoel en talent
stak in het kind, en hij voegde bij de cou
pletten die het zou zingen, een vijftigtal re
gels gesproken, om haar toch ook een rolletje
te geven. En in het volgende stuk van Hoste,
De Straatzanger, kreeg „Julieke" een ge
wichtiger rol: zij was „tooneelspeelster" en
behaalde van nu af triomfen. Zij heeft er
in haar verdere loopbaan, in Brussel en Gent,
en Amsterdam en overal behaald, want zij
vervulde heel wat rollen, zelfs in stukken
welke tot het repertoire behooren van nie-
mind minder dan Sarah BernhardtFédora,
Frou-Frou, De Dame met de Camelia's e. m.
a. Daar kon men haai- zien in haar volle
kracht. Ook in De Tooverheks van Sardou,
dat, voor de groote Sarah geschreven, heden
slechts met de speciale toestemming van den
schrijver mocht worden gegeven.
Na het vierde bedrijf werd mevr. Yan
LierCuypers gehuldigd. Eerst door den
directeur van den Kon. Vlaamschen Schouw
burg, den heer Hendrickx, die in keurigen
vorm een beknopt overzicht gaf van de artis
tieke loopbaan van mevr. van Lier, en haar,
zeer terecht, plaatste op ééne lijn met Cath.
Beersmuns en haar noemde „een der glorie's
der Nederlandsche dramatische kunst". Hij
behandigt haar, in eigen naam, een souvenir,
bij afwezigheid van wethouder La Page, ver
hinderd, een medaille namens de stad Brus
sel. De Bond der Tooneel maatschappij en was
vertegenwoordigd door den heer Vliebergh
een palmtak werd der jubilaresse aangebo
den. Zij kreeg voorts eenige hartelijke woor
den te behooren van den heer Potharst, regis
seur van den VI. Schouwburg, en de vroe
gere collega's wilden deze gelegenheid niet
verzuimen om de hooggeschatte kunstenares
met een cadeau zorgvuldig verpakt te
herdenken. Wat mocht er wel in al de aan
geboden pakjes steken? Wat o. a. in dat
gene, dat haar door wegens drukke bezig
heden verhinderden echtgenoot uit Amster
dam was toegezonden? Nu regende het bloe
men en palmen en kransen, toegestuurd van
overaler waren o. a. ook namens het be
stuur en kunstpersoneel van den VI. Schouw
burg te Gent en een van IJver en Broeder
min te Antwerpen. Er was mede een zeer
vleiend schrijven ontvangen van Nestor de
Tière, en voorts verschillende telegrammen
en gelukwenschen uit Amsterdam.
Onder zooveel blijken van genegenheid be
gaf der jubilaresse bijna de spraak. Het
kostte haar blijkbaar moeite de eenige woor
den uit te brengen, waarmede zij de autori
teiten, de Vlaamsche tooneelkringen, de col
lega's en ook het publiek dankte voor die
vele huldebewijzen, die zich langzamerhand
op het tooneel tot een wezenlijken berg had
den opgestapeld. En toen de geliefde artiste,
zich tot het publiek wendend, aankondigde
dat men haar weldra te Brussel weer zou
zien, toen brak de zaal los in een donder van
toejuichingen, die maar geen einde scheen
te willen nemen.
Voor deze plechtigheid had het gezelschap
van onzen Vlaamschen Schouwburg zijn beste
beentje voorgezet. Het was een voortreffe
lijke vertooning, in elk opzicht goed ver
zorgd, en de directie heeft er eer mee in
gelegd.
Naar ons wordt medegedeeld, zijn de
onlangs door de R.-C. kerk der Par. v. d. H.
Franciscus Xaverius aangekochte panden
aan 't Zand en St. Agatliastraat bestemd
om een gebouw te stichten voor vergaderin
gen en uitvoeringen van R.-K. vereenigin-
geu
Sedert eenigen tijd liepen er geruch
ten dat alhier een tweede jongensschool zou
komen.
Thans wordt ons medegedeeld dat de Aarts
bisschop zijne toestemming heeft verleend om
een R.-K. jongensschool voor M. U. L. O.
te bouwen.
De aanbesteding kan dezen winter nog te
gemoet gezien, en op de school, die aan het
driepuntje aan de Schimmelpenninckstraat
zal komen te staan, zal zooveel mogelijk door
ordebroeders onderwijs gegeven worden.
Gistermiddag 2 uur werd in het Hotel
„de Bellevue" door de architecten van Es
sen van Zeggelen te Harderwijk voor reke
ning van dr. A. Koppenhaar te Den Haag,
aanbesteed het bouwen van een dokterswo
ning met ziekeninrichting aan den Straat
weg te Soesterberg.
Van de 13 ingekomen biljetten was de
hoogste inschrijver H. van Norn te Hilver
sum voor f 20,950 en de laagste H. Keizer
te Amersfoort voor f 15,320, wien het werk
gegund is.
Naar wij vernemen zal vanwege het
Ministerie van Waterstaat een rijwielpad
worden aangelegd op den berm van den
Utrechtschen straatweg.
Hier en daar heeft men reeds steenen ge
stort, voornamelijk op die plaatsen, welke
door de zware vuurmonden der veld-artillerie
geheel zijn stuk gereden.
Marktberichten.
A m e r s I o o r t, 30 Oct. Op lo lio gehou
den weekmarkt besteedde men v«>pr aard
appelen 1.80 ft 2.Appe!«n f 3.a 5.
Peren f 5.— a 10.per H.L. Hoonden-mn-n
ft 7.ft 8. - por 100 stuks. Motor f 1.30 ft
1.50 per K.G. Kippen 0.60 ft 1.Kuikens
1.ft 1.30, Piepkuikens ".30 ft 0 6', Een
den 0.90 a ƒ1.10. Hazen 0.— ft 0,-. Wilde
konijnen ft Tamme konijnen 0.80
a 1.20 per stuk. Duiven 0.40 k 0.50 por paar
Magere Varkens a Zeugen ft
biggen ƒ7.— ft 10.
Aangevoerd waren 2-0 liecl. Appelen. 20
heit. Peren. 200 heoL Zandaardappelen, 9,"0
stuks Hoendereioren,kilo Grashoter -
stuks Vee, Vetto Varkens, Magere Var
kens, 200 Biggen n 0 Z«ugen.
MOORBUIZEN 39
belasten zich met
aan- en verkoop van
Effecten» Wissels en
Coupons.
Sluiten prolongatie
Safé-I nrieh ti ng.
Het Bestuur van het Waterschap de Ge-
meene Boezem van Rapijnen en IJsselveld en
Cattenbroek maakt bekend dat van de leening
per resto groot 9000.zijn uitgeloot de aan- I
deelen nrs. 33 en 44, aflosbaar op 1 Januari I
1909 ten kantore van den Penningmeester te I
Linschoten.
G. J. VAN DEN BROEK, Lo. Voorzitter.
verstrekt geld voor handel en privé
van af f 150, zonder levensverz.,
wekel. en maandel. aflossing rente i
en roorw. bill. Br. No. 37, aan Boekh.
GEEST 5Vi/o/f.
Langestraat 70-72.
A.M.FHSF OOJFt T.
Combinatie PEEK CLOPPENBURG.
S.M, PEREL, sbir
Stationsdwarsstraat 8, Utrecht,
is dagelijks te consulteeren of te ontbieden.
Behandeling van Lik«loorns, Nagels en
verdere ongemakken aan den voet, geheel
pijnloos en anti-septisch.
Kennis v. Werktuigen, Werktuigbouw,
Werktuigkundig teekenen, door:
J. G. W. DE BRUIJN
Nieuwstraat 19.
Met half Nov. of 1 Dec. biedt zich aan
een net Buitenmeisje, van zeer goede getuigen
ook genegen om met kinderen om te gaan. Br. fr.
lett. W., Boekh. F. F. KUIPER, Amerongon.
hoort eens. Wij brengen iets spiksplinternieuws
op de St. Nieolaasniarkt. Poppenstatie-
schommelwieg in stijl zwaanmodel lang 67 c.M.
breed 22 c.M., geb. bekl. met bed, kussen, sprei,
strikken van prima rose of blauw satm en met
een prachtvolle pop (Tirolerin). De Zwaan h. e.
lint in den bek. Wij voegen bierbij 1 Kinder-
fonograaf met muziek of 1 fl. Draaimolen1
Kinderfototoestel of 1 Poppenwagen, 1 Kamer-
vliegmftchine model Zeppelin (vliegt door de
kamer)1 Rouzenprentonboek 36 bij 25 c.M.
Alles te zamen overal heen goed verpakt
1.65 postw. of remb. Best. intijds bij C.
KONINGSVertegenw. v. Buitenl. Huizen
H. Houttuinen 139, Amsterdam.
is
MAGAZIJN
Dtr. str. 42 Amersfoort-
tegen concurreerende prijzen.
Scbuln tegenover 4e Krommestraat.
Gevest ig«l
1856.
Gevestigd
1856.
In het van ouds bekende magazyn
vindt men niet alleen oen ruime keuze
in alle mogelijke modellen, maar wordt
ook voor elk paar wat pasvorm en
kwaliteit betreft ingestaan.
VASTE PRIJZEN.
I Inlichting voor Maat en Reparatiên.
EENIG ADRES VOOR
vervaardigd van de beste Zeeuwsche Tarwe, volgens systeem Dr. ALLINSON.
in alle modellen en grootte. Vraag ook mijn extra fijne
Zaansche-, Keuken-, Tafel- en Theebeschuit.
Bovengenoemde Artikelen dagelijks versch aan huis verkrijgbaar bij
Vertegenwoordiger voor Amsrsfoort. ®,rs1sclh?Pswe?( f,
3 3 tegenover Eysmk s Autofabriek, 1® huis rechts vanaf de Arnh.weg.
Bezorging aan huis zon«ler verhooging van prys.
Minzaam aanbtvtlend, I*. VAN GENT.
Op nieuw voorhanden i
Laii^esdB». 37.
i i