If. 196. Eerste Blad. y* Jaargang. „DE KONINGIN BUITENLAND. FEUILLETON. Oom Kees. AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS: Per S maanden voor Amersfoortf l.OO. Idem franco per post- 1.00. Afzonderlijke nummers - O.OO. Deae Courant verschijnt dagelijksbehalve op Zon- en Feest dagen. Advertentiönmededeelingon enz.gelieve men vóór 11 urn 's morgens og de Uitgevers in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF C°. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regels f 0.00. Elke regel meer - 0.10. Dienstaanbiedingen en aanvragen 20 cents bij voeruitbetaling. Qroote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement. Eene circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Naar aanleiding van meermalen uit gesproken vvenschen, om 4? Dames- Abonnés in de gelegonheid te stellen een goed en goedkoop Modeblad te be- zorgon, berichten de Uitgevers van dit Blad dat zij daarin geslaagd zijn ep kunnen zij, to beginnen met Januari 1909 een geheel nieuw Modetijdschrift aan* bieden onder den titel van PER MODEBLADEN". Wat dit fraai uitgevoerd Blad beoogt, wordt aan de Abonnés door middel van een prospectus bekend gemaakt, terwijl het voor belangstellenden steeds aan ons Bureau verkrijgbaar zal zijn. Het is ons plan voor de Abonnés de gelegenheid open te stellen, op dit Mod6- AlbUm in to teekenen tegen den lagen prijs r*n 60 Cts. por 3 maanden, en tevens maandelijks, bij de verschijning, een bon jn de Courant af te drukken, waarop het den Abonnés ook mogelijk zal zijn zich enkele Nummers aan te schaffen, die huiten Ahonnement voor cjen'prijs van 22l/s Cts. kunnen afgehaald worden. Abonnés buiten de stad kunnqn zioh het Album bij S-maandeiyksch-abonnement ais druk werk per post laten toezenden; tegen ver hoogden prijs van 21/* GtS. per Nummer yoor de verzending. Kennisgevingen. INLEVERING REKENINGEN. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort brengen ter aügemeeme kennis, dat het gebleken 13, dat dlecloratiëni ten laste der gemeente me nigmaal geruimen tijd1 na a'flöop van een dienst jaar worden ingezonden Aangezien zulks voor een geregelde admini stratie een ernstige belemmering Oplevert., her inneren zij nogmaals allen', die iets van de ge meente hebben te vorderen, hunne declaration iii te dienen uiterlijk den 15. Januari volgende op het dienstjaar waarop de declaratie betrek king heeft. Ten aanzien' van) hen, die i'n gebreke mochten 'blijven hieraan te voldoen, zal ernstig worden overwogen of er alsnog bijzondere redenen be staan om hen in het vervolg voor het doen van leverantiën aan de gemeente in aanmerking te brengen. Amersfoort, 8 Januari 1909. Burgemeester en Wethouders voornoemd De Secretaris, De Burgemeester, JuG. STENFERT KROESE. WUIJTIERS. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort brengen ter kennis, dat bij hen is ingekomen een adres, d.d. 6 Januari 1909, van Antonius Scholte, wonende alhier, houdende verzoek om vergunning voor den verkoop van sterken drank in het klein, voor gebruik ter plaatse van ver koop, bedoeld in artikel 1, 2e lid, letter a. der Drankwet, voor d'e benedenlooaliteit van het perceel, staande aan de Utreobtsdhe straat no. 14, alhier dat binnen t wee weken na deze bekendmaking een ieder schriftelijke bezwaren tegen het ver- leenen der vergunning kan inbrengen. Amersfoort, den Ssten. Januari 1909 Burgemeester en Wethouders voornoemd De Secretaris, Dg Burgemeester, J.G.STENFERT KROESE. WUIJTIERS. Politiek Overzicht 1>e ramp in Znid-Italië. Gisteren zijn in Italië Ie Kamers in bui tengewone zitting bijeengekomen. Het zijn droevige omstandigheden, waaronder de volksvéi*tegëhwoordigers ditmaal samenko men, onder den indruk van een ramp, groo- ter dan in eeuwen het lan getroffen heeft. Hoe groot is het ongeluk, dat de aard beving van 28 December heeft teweegge bracht? Men kan nog altijd niet den omvang van de ramp bepalen. Een ooggetuige, die het verwoeste Messina heeft bezocht, schrijft: „Toen men van 20, 30 40,000 dooden sprak, geloofde ik aan zuidelijke overdrij ving. Maar waar zijn de Messineezen? Er is geen huis meer heel, de oude palazzi, de scholen, dj burgerlijke en militaire hospi talen, de dom, het spoorwegstation liggen in puin. De hoofdstraten, dt openbare gebou wen, de hotels, zijn puinhoopen. Eenige duizenden menschen heeit men gered naar do stad Catania, die voor omstreeks 200 jaren verwoest werd door eene aardbeving die slechts vijf huizen overeind liet. Waar zijn de andere Messinee: Ik geloof, dat men moet aannemen, dat niet 30 a 40 maar 100,000 menschen de slachtoffers geworden zijn van deze ééne kleine minuut. Honderd duizend menschen, die ouders, kinderen, echtgenooten, vrienden hadden, omvergewor pen als looden soldaatjes. Een hoop puin, asch, rook en bloed, dat is thans Mes sina. En eene massa jammer en leed." Maar het is iiiet om te weeklagen over 't geen is geschied, dat de Kamers nu bij een zijn. Na de verslagenheid der eerste dagen, doet zich de veerkracht gelden. Men wil zich oprichten na den geweldigen slag, die is gevallen, en juist om het werk. dat daarvoor moet worden gedaan, te organisee- ren, heeft de regeering de medewerking van de Kamer ingeroepen, Onder d$n eersten indruk van het ge beurde, had de moedeloosheid de overhand. Men sprak er van Messina en Reggio niet weder op te bouwen. De regeering denkv daarover echter anders. ap den minister van openbare werken Orlando wordt deze verklaring vermeld: „De beide steden moe ten worden herbouwd. Zij ./aren niet enkel verzamelingen huizen, .naar zij waren eene traditie, eene geschiedenis, een gevend orga nisme, eene krach^ guhoren en gegroeid juist op die plaatsen. De eenige vraag is hoe zij weer zullen verrijzen. Wat door dezen bewindsman aan een dag bladschrijver werd verklaardt is gisteren plechtig bevestigd jn de Kamer door het hoofd van de règeering i i door dèn voor zitter van de Kamer. In overeenstemming hiermee wordt over het herstellingswerk, dat moet worden aan gevat, dit geschreven „Wat nu? Hoe grootsch ook bij deze on gehoorde ramp de openbare eu bijzondere liefdadigheid voor dep dag is gekomen, zij zal niet voldoende zijn om alle wonden te heelen. Voorloopig is het reeds eene reuzen taak de gezonden voor den hongerdood te behoeden, de geredden uit het stinkende puinhoopenveld in eene hygiënische omge ving te brengen en de in ontbinding ver- keerende lijken ter aarde te bestellen. Dat vordert reeds geweldige inspanning en reus achtige middelen. Dan echter moeten de weezen ondergebracht, de invalieden ver zorgd wordenvoor de beroofden moeten nieuwe middelen van bestaan gezocht wor den en de onder puin bedolven plaatsen moeten weer opgebouwd worden. Want aan de gedachte, de verwoeste plaatsen leeg en verlaten te laten liggen, zal men niet toe geven. Ook in Japan hebben menschenhan- den zich niet laten weerhouden, op den door aardbevingen verwoesten grond nieuwe woonplaatsen voor menschen op te richten. Alleen moet men de wijze van bouwen aan passen aan den vulkanischen aard van het landmen mag, in de eigenlijke beteekenis van het woord, niet op zand, maar moet op rots bouwenmen mag de huizen slechts van één verdieping maken en moet ze van een bijzonder geconstrueerd fundament voorzien. Dan behoeft men aan de toekomst van het gebied rondom de Scylla e nde Charybdis niet te wanhopen. De provincie Messina was een van de vooruitstrevendste streken van Italië. De malaria is daar weinig ver spreid er was daar geen feodaal groot grondhezit, maar het land was verdeeld en er heerschte welvaart en openbare veilig heid. Ook Calabrië had in de laatste jaren belangrijke vorderingen gemaakt. Niet aoo- zeer omdat de onder Zanardelli begonnen steun van staatswege voor het zuiden bij zonder veel heeft uitgewerkt. Maar de land verhuizers hadden voor hunne naar Ame rika uitgevoerde arbeidskracht een kapitaal naar hun vaderland teruggebracht, dat den herbouw van de vervallende plaatsen mo gelijk maakte. Overal zag men, naast de somber-grijze oude hutten, nieuwe witte huisjes zich verheffen. Maar ook kan door het herstel van de eigen hulpbronnen en door die rationeel te gebruiken, aan het land eene beiere toekomst bereid worden. Men moet de kale bergen weder bebo»- schen en de wilde bergstroomen beteugelen. Dan kunnen die eene geweldige hydrauli sche kracht leveren, Een programma van zoo wijden omvang is natuurlijk niet uit te voeren zonder ruime hulp van den staat. Zooals reeds werd be richt, zal de regeering, om te beginnen, een crediet van 30 millioen Lire van het parle ment verlangen. In ieder geval zal de staat door zijn hulpbetoon zóózeer in beslag ge nomen worden, dat zijne politiek er door geïnfluenceerd wordt. Italië zal nog meer dan tot dusver eene absolute vredespolitiek moeten volgen." Dultschland. B e r 1 ij n, 8 Jan. De Reichsanzeiger bevat de volgende verklaring De Keizer hield den 2en Januari, zooals ieder jaar, eene bespreking met de hier voor de gelukwensching op nieuwjaar aan wezige commandeerende generaals. Wat Z. M. heeft gezegd, was niet voor de open baarheid bestemd en had niet het on derwerp van openlijke kritiek mogen worden. Niettemin zijn berichten daar over in de pers gekomen. Tegenover de in buitenlandsche bladen verschenen aan vallen constateeren wij, dat de bespreking enkel betrekking had op militaire vraag stukken. In aansluiting aan eene beschou wing over de bij de laatste manoeuvres op gedane taktische ervar:ngen, wees de Kei zer op eene onlangs verschenen academische studie, waarin behandeld is hoe de moderne oorlog zal worden gevoerd' en welken in vloed de wapenen van den modernen tijd op het gevecht zullen hebben. De in dit militaire werk ook vervatte politieke ge dachten en beschouwingen kwamen in het betoog van den Keizer niet in aanmerking. Belgis. Brussel, 8 Jan. Hei interparlemen taire comité voor arbitrage is heden bijeen gekomen onder voorzitterschap van den mi nister van staat Beernaer Er waren een groot aantal buitenlandsche gedelegeerden aanwezig. De zitting werd besteed aan de behandeling van het on*werp-reglement voor het interparlementaire bureau dit ontwerp werd aangenomen. Het door Canada gedane voorstel om de zitting van het volgende jaar te Quebec te houden, werd ter zijde gesteld. Fnmkrqk. Par ij s, 8 Jan. xlet hof van assises van het Seinedepartemc-nt, recht doende in de zaak van deu gewapenden overval van een trein te Etampes, veroordeelde den hoofddader ter dood en zijne drie medeplich tigen respectievelijk tot levenslange gevan genis, tot 5 jaren tuchthuisstraf en tot 2 jaren gevangenisstraf. De leden van de jury anderteekenden een verzoek om gratie fen bohoeve van den ter dood veroordeelden hoofddader. De socialistische afgevaardigde Argelies heeft Clemenceau gevraagd in de amnestie, die de regeering zal voorstellen, ook ver schillende tot de onlusten te Draveil in ver wijderd verband staande vonnissen te begrij pen, met name de veroordeeling van de medewerkers van het anti-militairistische blad La Guerre Sociale. Clemenceau antwoordde, dat hij voor een zoo uitgebreid mogelijke amnestie was, maar dat het de zaak van den minister van justitie was, om uit te maken, welke misdrijven met de rustverstoring te Draveil samenhingen. Versailles, 8 Jan. Het hof van assises beval op requisitoir van den procu reur-generaal, de invrijheidstelling van de beklaagden, die deel hebben genomen aan de onlusten te Draveil en Vigneux. Engeland. De Berlijnsche correspondent van de Standard verzekert, dat het bezoek, hetwelk de Koning en de Koningin van Engeland in Februari aan het Duitsche hof zullen bren gen, vijf of zes dagen zal duren. Misschien zullen zij een gedeelte van dién tijd te Ber lijn en verder te Potsdam vertoeven. Er zal vermoedelijk geen groote parade gehouden worden. Spanje. Madrid, 8 Jan. Het ministerie van marine spreekt het bericht tegen, dat de inschrijving zou zijn opengesteld voor den bouw van een nieuwe vloot. De minister van financiën deelde mede, dat hij bezig is met de voorbereiding van het begrootiagsontwerp en andere ontwer pen, door welke alle takken van dienst van zijn ministerie worden gewijzigd. Madrid, 8Jau. Het Fransch-Spaon- sche handelsverdrag zal worden verdaagd. Oottenry k-H ongarty W e e n e n, 8 J a n. De Zeit bericht, dat de grondwet voor Bosnië en Herzegowina waarschijnlijk in den loop van het voorjaar zal worden afgekondigd. De toekomstige landdag zal uit drie curiën bestaan. De rege ling van het kiesrecht zal bij keizerlijk be sluit in werking gesteld wordende verkie zingen zullen waarschijnlijk plaats hebben in Mei of Juni en de eerste zitting zal in den zomer gehouden worden. Men houdt zich ijverig bezig met de voor bereidende werkzaamheden voor de samen stelling van de grondwet. Ook zijn de statu ten in studie voor de oprichting van eene kamer van handel en nijverheid, eene kamer van advocaten en voorts wetten betreffende h6t recht van petitie en het recht van ver een iging en vergadering. Deze ontwerpen zullen bij den nieuwen landdag worden in gediend. StrvU. Een Brusselsch blad bericht, dat de Ser vische regeering eene belangrijke bestelling heeft gedaan bij de wapen- en munitiefabriek in Herstal. In 8 a 9 maanden tijd moeten 25 millioen patronen voor 7 m.M.-mauser gewe ren geleverd worden. De uitvoering van de bestelling schijnt echter op eenige moeielijk- heden te stuiten, want de fabriek moet eerst een groot aantal nieuwe werklieden in dienst nemenbovendien moet de uitvoering van eene bestelling van 2 millioen patronen voor het Belgische leger voorafgaan. Rad aid. Het Russische kabinet heeft een aantal Finsche voorstellen, onder andere een voor stel om vraagstukken, die zoowel het rijk als het Grootvorstendom raken, aan een ge mengde commissie van Russen en Finnen voor te leggen, verworpen. De Balkancrlsls. Belgrado, 8 Jan- Volgens eene officieuse mededeeling komen de stappen, die door den Oostenrijkschen gezant gedaan zijn naar aanleiding van de rede van minis ter Milovanowitsch, hierop neer: De gezant was belast bij Milovanowitsch bezwaren in te brengen over zijne rede in de skoepschti- na en hem te vragen om den authentioken tekst van sommige zijner vjorden. De minis ter gaf de gewenschte ophelderingen en machtigde den gezant aan het kabinet te Weenen te verklaren, dat de rede volstrekt geen agressieve strekking tegen Oostenrijk had. Hij voegde daaraan toe, dat hij be treurt, dat de woorden, waarvan hij zich heeft bediend om het Servische gezichts punt in het Balkanvraagstuk uiteen te zet ten, in Oostenrijk zijn opgevat alsof zij wa ren ingegeven door vijandige gevoelens ten opzichte van de monarchie. Hij verklaarde, dat hij de kritiek op zaken van binnenland- schen aard in de monarchie, die door som mige sprekers in de skoeptschtina is uitge sproken, beschouwt als strijdig met de in ternationale gebruiken en dat hij die kri tiek betreurt. De Konstantinopelsche Ikdam bericht, dat de onderhandelingen tusschen Oosten- rijk-Hongarijo en Turkije weer zullen begin nen na het Beiramfeest, dat den 7en Ja nuari is geëindigd. Uit Weenen wordt aan de Yossische Ztg. bericht, dat men daar thans hoopvoller spreekt over de mogelijkheid van eene gun- Z a u «1 a m s c li e S c h e t h e ii 5 DOOR ANTON SMIT. De Wildeman was getuige van heilwen- schen en bruiloftsliedjes. Het was een gejoel en gelach zonder einde en de jongens, die Jaap luvdden „edouwd", kregen mee van de bollen jongens, wat was dat lekker 1 En oom Kees en zijn Aal genoten. Genoten ook, toen ze aanzaten aan het eenvoudig bruiloftsmaal, dat een paar dagen later werd aangericht ter eere van Jaap en zijn Aagt. Het was hnn zoo wel die echte warme levensvreugde te zien en de voldoe ning te smaken er iets toe 'e hebben bijge dragen. Het duurde niet lang, of de heer volgde 'den knecht. In Juli van het zelfde jaar wer den oom Kees en tante Aaltje een paar. „Een gnap paar menschen", zei Nieman, toen zij op den trouwdag zijn stalletje in de nabijheid van den Dam voorbijreden „een gnap paar!' Wie was Nieman? Een man oj) krukken met een wereldver achtend uiterlijk, vooruitstekende lippen en opgetrokken neus. Slechts zelden maakte hij van genoemde krukken gebruik, daar hij den ganschen dag achter zijn stalletje zat, dicht bij de Achterzaan. 's Avonds kwam er altijd een havelooze jongen, die het stalletje af brak en het met zijn inhoud op een kar laadde. Was dit afgeloopen, dan werd de heer Nieman er op geladen, zijn beide kruk ken werden naast hem neergevlijd en voort ging hij op zijn „tweewieldewagen", een triumphator gelijk. Als ge hem achter zijn stalletje gezien badt, peinzend en staroogend, zoudt ge u zelf verwonderd hebben afgevraagd: „Wat heeft hij? Wat peinst hij? Zijn het die glaas- sies met zuur bier, die daar geschaard staan als een galvanische batterij, zijn het die scharretjes, die hem als een guirlande bo ven het hoofd zweven, zijn het die kokos- en gewone noten, de pepermuntstokkies in de glazen „flesschies", de „peperhoissies", de „blauwtjes" 15) die zijn oogen diep ma ken, zijn voorhoofd rimpelen, zijn trekken teekenen, hem geheel het air van een den ker geven?" Neen, zijn geest zweeft gewoon lijk boven de aardsche genietingen der jeugd; de mtan voelt zich dichter. O hoe vaak, als hij des avonds over deu Dam werd „heengekr joien" zonder het minste blijk van sympathie van de daar gestationeerde „Dam- loopers", hoe vaak moet hij zich diep, diep miskend hebben gevoeld ,,Een gnap paarl" Dit was maar ruwe erts, doch straks werd het gelouterd en als stralend goud aan de bruiloftstafel van mijn oom opgedischt. Wij hoorden onder andere het volgende uit het geleigenheidsgedicht des heeren Nieman voordragen Het is heden nu den tijd Om nu te overwegen Aan deez? twee Echte lien Een zegenwensch te geven. 15) Sueadekoekje. Gods goedheid gaat steeds voort, 'Hij gaf cok aan den mensch, Een vrouw, die Eva was, Tot hulp en troost en wensch. God voegt u dan te samen Een mensch bij een te trouwen En door u huwelijksvreugd Kerk en Staat te bouwen. Een eind verder klonken zijn opwekkin gen en vermaningen Maar denkt ook, waardig paar, 't Gaat alles voor den wind, En nooit geen donkeren, lucht In 't Huwelijksbewind; Vermijt den eersten twist, Houd ieder zijn woord in waarde. En als loon voor het volgen Geniet gij voor altijd Een Hemels Bruiloftsmaal. Nu, dat deden Oom en Tante nu al, en de dichter, voor zijn gulden gedicht met zilve ren munt (gouden tientjes waren toen nog niet in de mode) betaald, zal, zoo al geen bruilofts-, dan tocli een lekker maal gehou den hebben, misschien wel zoo lekker, dat hij, bij het naar bed gaan, zijn krukken niet meer wist te vinden doch, foei, geen laster. Oom en tante deden een prachtige huwe lijksreis. Zij gingen door Duitschland naar Zwitserland en over België terug; zij bleven wel vier weken uit. Het ging oom wel wat aan zijn hart zoo lang van zijn zaken af te zijn, maar ik stel me voor, dat, als hij van terugkeeren repte, tante Aal hem met haar mooie oogen zoo lief aankeok, dat hij voor de verzoeking bezweek om èn zijn vrouw èn zichzelf genoegen te doen en nog meer te ge nieten van Duitschland's liefelijke poëzie en Zwitserland's wilde schoonheiden boven dien, Jaap was er immers, en hij kreeg tel kens bericht, dat ze het best zonder den pe- troon konden stellen, „ziet uwe, zoo bai waize van' spreken", voegde Jaap er bij. Toenl oom en tante weer thuis kwamen, werden zij op hun speciaal verzoek door de broers en zusters, neven en nichten-opge wacht, doch niet in het huis aan den Zaan kant, maar in een huis aan den overkant van de Westzijde. Tante hield zoo veel van een grooten tuin en oom was dus verhuisd, iets dat hem, geloof ik, veel kostte, doch hij liet het niet blijken. Ik betreurde het, dat ik niet meer op bet vlot zou zitten hengelen en dacht maar altijd door aan Huib met zijn schoitje" en de zusters met hun „daklai- ster"het was, of ik hun voor eeuwig vaar wel zeide. Een groote vergoeding was even wel die tuin met zijn hooge, oude boomen en zijn slingerpaden, zijn gezellige tent en dien vijver, met een eilandje er in, dat door een rustiek brugje met den oever was ver bonden. De tuin kwam achter op een vaart uit, waar een schuitje in een goteerd schui tenhuis tot roeien uitnoodigde. Wat was dat een heerlijke dag, die dag van hun terugkomst I Oom had ons honder den malen op de meest boeiende wijze ver teld, maar zooals hij dien avond vertelde, toen wij zoo gezellig in de groote tent zaten bij lamplicht onder heerlijk Augustusweer Wat al wonderbeelden gingen er voor ons opdat vat, waarop men een ooncert had ge geven, die grot, waarin men varen kon, en dat die oolijke tante oom met sneeuw had gegooid, terwijl bij ons de musschen op het dak zaten te gapen, en die bergen, die wel 70 ii 80 maal liooger waren dan de toren van de Bullekerk, die groene meren, en dan die klokketoren, o die klokketoren 16), waar die steenen haan kraaide en net als een wezen lijke baan na liet kraaien zijn kop terug trok met een nijdig schokje, en die steenen man, die met oen hamer evenzoovele malen op een aanbeeld rameide, als de klok uren aanwees „Heere nijn tijd", zei tante Aal, toen zij onze opgewondenheid zag en tevens die van haar Kees met innig welgevallen gade sloeg, „reizen is heerlijk, maar gereisd te hebben is nog heerlijker". Kort na den terugkeer van oom en tante was de kermis weer in het land. De Burg (een grasvlakte achter het Stadhuis, aan de Voorzaan gelegen) was weer als 'gewoonlijk met spellen en kramen enz. bezet. Daar ston den ze weerStoete en Jacquis, Boas en Ju- dels dat waren de comedies en dan Spriet, de eenige Spriet met zijn clowns voor aan de tent, zijn acrobaten en zijn tableaux- vivants. O, die diepe vereering voor den grooten Spriet, als hij, eerst in gozelschap opgetre den, teruggeroepen werd onder den kreet van „Spriet alleen 1" Daar zaten zo weer, die deftige matronen achter haar gloeiende altaren, waarop dio heerlijke poffertjes pruttelden en sisten, die straks als even zoovele offers in onze grage magen zouden nederdalon, en daar boven op den Zuiddijk, daar zaten weer de „mossel- waiven" achter haar kruiwagens, met haar roodo doeken schilderachtig om het hoofd geknoopt. 16) In Bern, de Zeitglockenthurm.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1909 | | pagina 1