BINNENLAND.
lovanowiisch verklaarde* in een onderhoud,
dat, als Oostenrijk werkelijk bezield ie met
een geest van rechtvaardigheid en verzoe
ningsgezindheid en rekening wil houden met
«ie moeilijke positie van de Servische regèe-
ring tegenover de openbare meening, het te
vreden moet zijn over het Servische ant
woord. dat gaat tot de uiterste grens, die
met de waardigheid en de belangen van
Servië vereenigbaar is.
Het wordt tegengesproken, dat Servië en
Montenegro pogingen doen om zich het
Sandjak Novibazar te doen toewijzen of dat
zij zich voorbereiden om daar een inval te
doen
Men bericht uit Weenen aan do Temps:
In strijd met de geruchten, die dezer dagen
hebban geloopen, kan worden medegedeeld,
dat Oostenrijk de Servische nota niet zal be
antwoorden door een gedeeltelijke mobili
satie. Do besprekingen zullen worden voort
gezet.
Volgens een bericht van de Neue Freie
Prosse uit Rome hebben de vertegenwoor
digers van Engeland, Frankrijk en Italië
aan de regeering te Belgrado den vriend-
schappelijken raad gegeven, dat zij de ver
klaring betreffende de toerustingen, die
door Oostenrijk-Hongarije wordt verwacht,
niet zal weigerc-n zij hebben de Servische
regeering verzekerd, dat de groote mogend
heden eene verdere verwarring en rekking
van de Servische kwestie levendig zouden
betreuren
Grooten indruk schijnen deze raadgevin
gen niet te hebben gemaakt. De Servische
regeering zet hare toerustingen met nog
grooteren ijver dan tot dusver voort, on
danks bare in de circulaire aan de mogend
heden aan den dag gelegde vredelievend
heid. Nadat onder de manschappen van
den derden ban wapenen en munitie ver
deeld zijn, wordt nu ook de uitdeeling van
oorlogsmaterieel aan de manschappen van
den tweeden ban voorbereid, die den 23en
.Maart voor 14 dagen onder de wapenen zul
len worden geroepen.
Do oproeping van de manschappen van
den derden ban was een zeer buitengewone
maatregel, waardoor liet legerbestuur zich
ook van deze categorie ,van dienstplichtigen
heeft willen verzekeren voor het geval, dat
diet ernst mocht worden. De derde ban om
vat de dienstplichtigen van het 37e tot het
44e levensjaar, derhalve acht lichtingen,
hetgeen bij een gemiddeld jaarcijfer van
12,000 man, theoretisch 96,000 man zou
opleveren. De militaire eigenschappen van
deze manschappen kunnen slechts laag ge
steld worden, want zij hebben den tijd van
hun actieven dienst lang achter den rug.
Daarbij is hunne be'wapening verouderd. Do
voorraad moderne geweren is tor nauwer-
nood voldoende voor de manschappen van
den eersten ban, zoodat zelfs de tweede ban
met oude Berdan-geweren moet worden
bewapendvoor den derden ban blijven
slechts geweren van zeer verouderde stelsels
over. Door de uitdeeling van wapenen en
munitie aan de manschappen van den der
den ban, wordt eene eventueele mobilisatie
zeer vereenvoudigd, terwijl het legerbestuur
belangrijke gegevens heeft verkregen over
hot aantal beschikbare mannen van deze
categorie.
Het suppletoire crediet van 5,400,000
dinars voor legerbehoeften, dat de regeering
heeft aangevraagd, zal strekken voor den
dienst 1908. De oorlogshegrooting voor
1909 bedraagt in ronde cijfers 27 millioen,
5.8 millioen meer dan het vorige jaar. De
uitgavèn, die in Servië in de laatste vijf
maanden voor militaire doeleinden zijn ge
schied, bedragen 75.4 millioen; de totale
militaire uitgaven in de laatste twee jaren,
waarin de reorganisatie en de nieuwe be
wapening van het leger zijn uitgevoerd, bo
dragen 193 millioen dinars.
De Servische staatsschuld bedroeg op 1
Januari 1908 546 millioen. die een jaarlijk-
schen rentelast op de staat legt van 27 mil
lioen, meer dan 25 pet. van het geheele
budget. Door de sedert verleende c red ie ten
«tijgt de openbare schuld tot 61(j. millioen
dinars.
Londen, 15 Maart. Reuter's bu
reau verneemt uit Konstantinopel, dat het
stuk, waarin de overeenkomst is opgesteld,
die tusschen Rifaat Pacha en Iswolski is
verkregen nopens de regeling van de Bul
gaarsche schadevergoeding, per post naar
Konstantinopol is gezonden De overeen
komst moet door de Porto worden goedge
keurd. Zij bepaalt de kapitalisatie van 38
a 40 jaarlijksche termijnen der aan Rus
land verschuldigde oorlogsschadevergoeding
en is bijgevolg een compromis tusschen de
oorspronkelijke Russische en Turksche
voorstellen zij zal mogelijk maken', dat een
bedrag van 125 millioen francs wordt gere
aliseerd.
Sofia, 15 Maart. Le Bulgaarsche
regeering heeft officieel bericht ontvangen
uit Petersburg, dat Rifaat Pacha tot over
eenstemming wil komen ten aanzien van de
Bulgaarsche kwestie op de volgende grond
slagen
1. Turkije neemt 125 millioen francs aan
als schadevergoeding van de zijde van Bul
garije.
2. Van dat bedrag zal vóór alles worden
afgetrokken de aan de Orientspoorwegmaat-
schappij te betalen-schadevergoeding voor
het Oost-Rumeliseho gedeelte van het spoor
wegnet op de grondslagen, die zijn vastge
steld tusschen Liaptschew en do Porte.
3. Rusland zal evenveel jaarlijksche ter
mijnen van de Turksche oorlogsschadever
goeding vernietigen als noodig zal zijn op
dat de tegen 5 pet. gekapitaliseerde som een
totaal bereikt van 125 millioen.
Op de andere punten ontbreken nog de
bijzonderheden.
Sofia, 16 Maart. Het bericht, dat
Rusland verklaard heeft de Turksch-Bul-
gaarsche overeenkomst goed te keuren, is
nog niet bevestigd.
Belgrado. 15 Maart. I)e minis
ter van buitonlandsche zaken heeft den
Servischen gezant te Konstantin'opel bevel
gegeven met kracht b ijde Porte de geruch
ten logon te spreken over de aan Servië
toegeschreven plannen om het sandjak No
vibazar to bozetten.
Turkije.
De Turksche bladen berichten, dat de mi
nisterraad, om de vriendschappelijke betrek
kingen met Oostenrijk-Hongarije te bevesti
gen, tot de benoeming van vier Turksche
consuls voor Bosnië besloten heeft. Men is
in de regeeringskringon overtuigd, dat deze
stap van do Porte in Oostenrijk-Hongarije
een zeer goeden indruk zal maken.
Londen, 15 Maart. Reuter ver
neemt uit Konstantinopel, dat een voorstel
t> t opheffing, van de gezantschappen te
Stockholm, Madrid, Den Haag en Brussel,
als zijnde overbodig, verzonden is naar de
commissie van buitenlandsche zaken.
Konstantinopel, 15 Maart.
Laurent., de financieels adviseur van de
Porte, heeft de versierselen van ridder 2e
klasse van de Medjidje-order gekregen. Hij
vertrok heden naar Parijs.
Marokko.
T a n g e r, 15 M a art. Uit Fez wordt
bericht, dat de onderhandelingen tusschen
Frankrijk en Marokko bijna geëindigd zijn.
De definitieve overeenkomst betreffende het
Chauja-gebied zijn van beide zijden goed
gekeurd
Fez, 1 5 M a a r t. Eene versterkte me-
halla versloeg de strijdmacht van den pre
tendent bij Aidijussi. Een aantal gevangenen
werden naar de stad gebracht. De tijding
der overwinning verschafte eene groote ver
lichting aan het Makhzen.
De Staatscourant van Dinsdag 16
Maart bevat o. m. de volgende Koninklijke
besluiten
benoemd tot minister-resident met den
persoonlijken titel van uitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister te Peking jhr. mr.
F. Beclaerts van Blokland, commies-griffier
der Tweede Kam.er;
eervol ontslagen met pensioen de kapitein
der artillerie B. du Celliée Muller en de
le luitenant der infanterie F. 11. Numans,
beiden op non-activiteit.
met ingang van 15 April 1909 benoemd
tot inspecteur der registratie en domeinen
van de derde klasse in de 24e divisie te Eind
hoven M. H. L. A. Bongacrts, thans inspec
teur der registratie en domeinen van de
derde klasse voor den ambulanten dienst;
tot inspecteur der registratie en domeinen
van do derde klasse voor den ambulanten
dienst J. F. de Vries Broekman, thans ont
vanger der registratie en domeinen te
Veghel, cn T. Jansen van Gelder, thans ont
vanger der registratie en domeinen ute Ber
gen op Zooto.
benoemd tot kantonreclitor-plaatsverraniger in
het kanton Veghel, met ingang van 25 Maart
a. s. M. A. VöLker, burgemeester der gemeente
Veghel
vergunning verleend tot het waarnemen van
eene landsbetrekking in Oost-Indië buiten, liet
zeewezen, voor den tijd van 1 jaar, ingaande met
den datum waarop hij tot <fio betrekking zal
worden benoemd,, en onder stilstand van aJllo in
komsten bij de zeemacht en van de opklimming
in de ranglijst, aan den officie^ van administra
tie der 2e klasse M. Meinesz, dienende bij de
zeemacht in Nederl.-Indië.
Het regentschap.
De Staats Courant Van beden bevat
een Koninklijk besluit, waarbij de beide
Kamers der Staten-Generaal worden uitge-
noodigd, Vrijdag 19 Maart a.s., des namid
dags half twee in de vergaderzaal der Twee
de Kanier bijeen (e komen. De ministers van
binnenlandsche zaken on justitie zullen als
dan ontwerpen inbrengen omtrent een re
gentschap ingeval van troonopvolging tij
dens de minderjarigheid van den troonop
volger en tot regeling van de voogdij over
den minderjarigen Koning.
De aangekondigde Regeeringsvoorstel-
len staan natuurlijk in het nauwste verband
met de heugelijke gebeurtenis welke binnen
eenige weken kan worden verwacht, en strek
ken tot voorziening in het Regentschap en
de voogdij van de(n) minderjarigen) Ko
ningen). Deze wetten zijn slechts bestemd
om te werken voor het geval Nederland zijn
geliefde Koningin vóór de meerderjarigheid
van haar opvolgei^of opvolgster zou komen
te verliezen; maar de Grondwet schrijft
voor, dat die wetten ,,bij het leven van den
Koning, voor het geval der minderjarigheid
Zijns opvolgers" gemaakt worden en de voor
ziening is dus noodig, nu er spoedig (wordt
de blijde hoop verwezenlijkt) een minderja
rige troonopvolger of opvolgster zal zijn.
Art. 36 der Grondwet luidt:
Gedurende de minderjarigheid van
den Koning wordt het koninklijk gezag
waargenomen door een Regent.
Art. 37 le lid
De Regent wordt benoemd bij een wet
die tevens de opvplging in het Regent
schap, tot 's Konings meerderjarigheid
toe, kan regelen.
Art 32 le lid
De voogdij van den minderjarigen
Koning wordt geregeld en de voogd of
voogden worden benoemd bij een wet.
Daar de wetsvoorstellen eerst Vrijdag wor
den ingediend, zal dan bekend worden wie
volgens het Regeeringsvoorstel tot Regent
zal worden benoemd en op welke wijze in de
voogdij zal worden voorzien.
Het nieuwe oorlogsschip.
„De zeven provinciën."
Gisteren is op de Rijks Marinewerf te
Amsterdam "t gr .otste oorlogsschip der Ned.
Marine te water gelaten. Dit was een zeer
bijzondere gebeurtenis, en daarom hadden
Z. K. H. de Prins en de Ministers van
Binnenlandsche Zaken, mr. Heemskerk,
van financiën, mr. Kolkman, van koloniën,
Idenburg en van marine vice-admiraal
Wentholt, hun voornemen kenbaar gemaakt
de plechtigheid der te waterlating bij te
willen wonen.
Te ruim kwart voor twaalf arriveerde de
Prins aan het Centrnal-Station te Amster
dam, vergezeld van mr. Van Tienhoven,
commissaris der Koningin voor Noord-Hol
land, alsmede van den nieuw opgetreden
adjudant, den luitenant ter zee 2e kl. Bijl
de Vroe. Op het perron werd de Prins ver
welkomd door den commandant van de
Rijks-Marinewerf vice-admiraal baron
Swctrts de Landas Wyborgh, die met zijn
adjudant ter ontvangst aanwezig was.
Door de Koninklijke wachtkamer ging dc
Prins vervolgens naar buiten om tusschen
een dichte haag wachtende menschen zich
te voet naar de gereedliggende marinesloep
te begeven, welke hem naar de woning van
den commandant zou brengen. De statie-
sloep, bemand met twaalf man, stond onder
commando van den luitenant ter zee 2o kl.
van Kiel. Honderden menschen bevonden
zich langs de wallendè bruggen, die ge
passeerd moesten worden, waren opgehaald.
Intussciien waren op de Marinewerf hon
derden saam gestroomd om de plechtigheid
bij te wonen, terwijl ook op de omliggende
kaden talrijke nieuwsgierigen zich hadden
verzameld om in de verte het schouwspel
gade te slaan.
Talrijke civiele en militaire autoriteiten
waren aanwezig, o.a. de ministers van ma
rine, binnenlandsche zaken, financiën en
koloniën, verder graaf Dumonceau, adju
dant-generaal van H. M. de Koningin en
chef van het militaire Huis; C. A. Baron
Beutinek, opperstalmeester J. E. N. baron
Sirtema van Grovestins, grootmeester, ge-
neraal-majoör S. 1. van Nooten, comman
dant der stelling Amsterdam, oud-minister-
Cremer, mr. van Leeuwen, burgemee-ster
j^n Amsterdam, verder vele wethouders en
gemeenteraadsleden van Amsterdam, leden
der beide Kamers der Staten-Generaalde
directeuren der Marine-instellingen te Den
Helder en Helievoetsluis. de directeurvan
scheepsbouw, enz. enz.
Nadat de statiesloep langs de, bij de werf
liggende, „Heyligerlee", Zeeland" en
..Buiske" was gevaren, landde de Prins en
begaf zich naar het paviljoen voor deze ge
legenheid bij den achtersteven der „Zeven
Provinciën" gebouwd.
Grootsch verhief zich daar op de werf
het nieuwe pantserschip, het krachtigste en
meest grootsche oorlogsschip, dat de Kon.
Ned. Marine biezit. Tot nu toe was de
„Heemskerk" het best bewapende en de
„Tromp" met een waterverplaatsing van
5300 ton, het grootste, maar „De Zeven
Provinciën wint het thans van beide.
„De Zeven Provinciën" ontleent zijn
naam aan het met roem bekende en met
roem beladen oorlogsschip, waarop 240 jaar
geleden onze groote admiraal De Ruyter
zijn vlag had gekeschen, en dat zoo menige
overwinning heeft bevochten. Dit schip, op
last van de Rotterdamsche admiraliteit te
Delftshaven gebouwd, was 163 voet lang,"
43 voet breed en 25 voet hol, en liep in
1665 voor het eerst in zee. De bewapening
bestond in 28 zes en dertig ponders, 14 acht
tien ponders, 12 twaalfponders en 26 zes
en dertigponders, in het geheel dus 80
stukken.
Het was aan boord van „De Zeven Pro
vinciën, dat admiraal De Ruyter in 1666
den beroemden vierdaagschen zeeslag tegen
de Engelsche vloot onder v. Mont en Prins
Robert wonin 1673 voerde aan boord
van dat schip De Ruyter de Hollandsche
vloot bij Kijkduin wederom ter overwin
ning. Later werd het door den bekenden
zeeheld Johan van Brakel gecommandeerd
en eindelijk in 1694, zooals De Jong in
zijn „Geschiedenis van het Nederlandsche
Zeewezen" meldt, voor sleet verkocht.
Wèl dus is de naam „De Zeven Provin
ciën" die Z. Iv. H. Prins Hendrik der Ne
derlanden, Hertog van Mecklenburg, aan ons
nieuw oorlogsschip heeft gegeven oen naam
van historische beteeken is.
„De Zeven Provinciën" heeft een water
verplaatsing van 6525 ton, een lengte van
101,5 meter, een breedte van 17.10 nieter en
een diepgang van 6.15 meter.
Als bescherming tegen het vijandelijk vuur
wordt het voorzien van een pantsergordel,
die in het midden 150 mM., aan de einden
100 mM. dik is en van oen pantserdek van
50 mM. De gesckuttorens, waarin zich de
twee zware kanonnen bevinden, en de com
mandotoren zijn resp. met 250 en 200 mM.
gepantserd. Het materieel, waarvan het
pantser is vervaardigd, s het bekende nik
kel staal gehard volgens het proces van Krupp
te Essen, dat in waarde en weerstandsver
mogen overeenkomt met smeedijzer van on
geveer de bijna drievoudige dikte.
Oorspronkelijk lag het in de bedoeling om
„De Zeven Provinciën" een hoofdbewape
ning te geven van vier kanonnen van 24 cM.
Minister Wentholt oordeelde echter het
24 cM. kanon te licht en deed deze vier
stukken door twee kanonnen van. 28 cM. ver
vangen. In herinnering zij hierbij gebracht,
dat liet kanon van 28 centimeter het zwaar
ste kanon is, dat wij bezitten, en dat aan
boord van de krachtigste en nieuwste Duit-
sche slagschepen eveneens het kanon van 28
cM. is geplaatst. Als middelbaar geschut
zijn voorts nog vier kanonnen van 15 cM.
aanwezig en als licht geschut tien stukken
van 7.5 cM. van de allernieuwste constructie.
De snelheid is berekend op 16 mijl.
De plechtigheid der te waterlating had
ongeveer te lialf één uur plaats.
De minister van marine vice-admiraal
Wentholt richtte daarbij'een toespraak tot
Z. K. H. den Prins, welke deze als volgt
beantwoordde
„Excellentie
„Gaarne zal ik aan Uwe uitnoodiging ge
volg geven en overgaan tot het te water
laten van dit pantserschip, aan hetwelk de
Koningin den naam van „De Zeven Pro
vinciën heeft gegeven.
Deze; naam, onafscheidelijk verbonden
aaii dien van den grootsten vlootvoogd zij
ner eeuw, roept in ons aller harten herin
neringen wakker aan een tijdperk zoowel
van glorie als van zwaren strijd en van
bang gevaar. Maar uit de worsteling tegen
een overmachtigen vijand trad de zeemacht
der Zeven geüniëerde Provinciën le voor
schijn zegevierend en roemrijker dan ooit
te voren, dank zij hare voortreffelijke lei-
dink, dank i j de geoefendheid, het plichts
besef en de vaderlandsliefde van het perso
neel in alle rangen,
..lk geloof in dit oogenblik de Konink
lijke Nederlandsche Marine niets hartelij
ker te kunnen toewenschen, dan dat zij het
toen gegeven voorbeeld moge op zij streven,
wanneer het gevaar opnieuw dreigt.
„Doch waar het schip binnen enkele se
conden zal worden toevertrouwd aan het
element, hetwelk reeds zoo vele offers eiscli-
te, welt tevens in mijn hart de bede op, dat
God het pantserschip „De Zeven Provin
ciën" en deszeifs bemanning veilig moge
leiden over den Oceaan."
Nadat do Prins deze rede had uitgespro
ken, kapte Z. K. H. met een bijltje het koord
door, om de laatste beletselen weg te nemen.
Eén oogenblik van spanning slechts, want
een seconde daarna kwam er reeds bewe
ging in het schip. Al sneller en sneller gleed
het reusachtige, rood gemeniede gevaarte do
helling af en in een wolk van rook, gevolg
van de onizettende wrijving, dook de voor
steven in het water. Met een vaart gleed
het schip statig door, totdat die vaart ge
stuit werd door een groot vlot van rijshout.
Do indompeling van het reuzenlichaam ver
oorzaakte een groote vloedgolf, die zich met
aanzienlijke snelheid op den wal aan den
overkant stortte,, die overstroomde en do me
nigte, die daar stond te kijken, vluchten
deed.
Na afloop van de plechtigheid begaf de
Prins, wederom begeleid door de hem
vergezellende autoriteiten, zich over de werf
naar de woning van den commandant.
Op weg daarheen trad Prins Hendrik even
loo op baron Roel!, kamerheer in buitenge
wonen dienst van H. M. de Koningin, die
zich onder de genoodigden bevond en met
wien de Prins een handdruk en een vriende
lijk woord wisselde.
Ten huize van den commandant, baron
Sweerts de Landas Wyborgh,-werd de lunch
gebruikt
Na afloop daarvan bracht Prins Hendrik
nog een kort bezoek aan het op stapel staan
de oud-Hollandsche schip „De Halve Maen'b
bestemd om eerlang naar Amerika te worden
overgebracht, ter gelegenheid van de Hud
son-Ful terfeesten.
Z. K. H. ontving daarbij inlichtingen van
den heer E. J. Benthem, den asp.-ingenieur
van scheepsbouw, met den bouw van dit
vaartuig belast.
Te 3 u. 55 min. keerde Prins Hendrik
wederom van het Centraal-Station naar
's Gravenhage terug.
Z. K. H. de Prins is voornemens
den 25 Maart deel te nemen aan liet gast
maal dat de heer Von Muller, gezant van
liet Duitsche Keizerrijk zal geven.
Vernomen wordt dat Prof. Weiss te
Parijs, rechtsgeleerd adviseur van het Dep
van Buiten!Zaken aldaar, door de Fran-
sclie Regeering is aangewezen om als agent
van Frankrijk op ie treden in bet Casa-
Blanca-geschil voor het Hof van Arbitrage.
Nederland en Marokko.
Naar de N. Ct. verneemt, moet bij de Re-
gecring het plan bestaan binnenkort een
buitengewone missie naar den nieuwen Sul
tan van Marokko uit le zenden, welk ge
zantschap tevens belast zou zijn met het
aanbieden van een geschenk namens H. M.
de Koningin.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal
is. in openbare vergadering bijeengeroepen
tegen Vrijdag 19 Maart aanst., des voormid
dags half twaalf.
Invoering van een wette-
1 ij k e n t ij d. Bij Kon. besluit van 23
Februari jl. (Staatsbl. no. 58) is met in
gang van 1 Mei 1909 in het Algemeen Re
glement voor den dienst op de spoorwegen
de volgende bepaling ingevoegd
„Elk station moet voorzien zijn van een
goed loopend uurwerk, geregeld naar den
middelbaren zonnetijd van Amsterdam."
En in het Locaalspoorwegreglem-ent 1902
de volgende bepaling
„Elk station en elke halte, geen stop
plaats zijnde, moet voorzien zijn van een
goed loopend uurwerk, geregeld naar. den
middelbaren zonnetijd van Amsterdam."
Kamerverkiezingen.
Gisterenavond vergaderden de 3 dis
tricten van de Nieuwe Vrijzinnige Kiesver-
eeniging ,,'s-Gravenhage" voor de a.s. Ka
merverkiezing.
In ieder district werd het aftredend Ka
merlid opnieuw candidaat gesteld, t. w.
in I mr. J. Limburg; in II mr. W. Dolk
en in III de heer J. C. Jansen.
In het bestuur van district III van
,,'s Gravenhage" werden gekozen de heeren
P. van Driel vacature-Veen)J. C. Jager
(vacature-v. d. Toorn); en mr. J. Nuhout
van der Veen (vacature B. Janse), beide
laatstgenoemden te Scheveningen.
De kiesvereeniging Rotterdam stelde
gisterenavond definitief candidaat voor dis
trict I mr. H. Goeman Borgesius.
Het centraal comité van vrijzinnigen
in het district Sliedrecht heeft met alge-
meene stemmen tot candidaat aangewezen
mr. F. W. J. G. Snijder van Wissekerke,
raadadviseur aan het departement van Justi
tie, wonende te Wassenaar.
J. C. T. K r o e s e n. f Te Weltevre
den is overleden de heer J. C. T. Kroesen,
oud-lid van den Raad van Ned.-Indië, rid
der in de orde van den Nederlandse-hen
Leeuw. (Vad.)
Dp. IJssei de Schepper, f
Tengevolge van het Zaterdagavond
bekomen ongeluk, is docter IJssei de
Schepper, directeur der stearine-kaarsen-
fabriek te Gouda heden nacht om twee uur
in den ouderdom van. 65 jaar, te Drieber
gen overleden.
Men schrijft:
De artikelen in „Land en Volk", over
ouderdomsverzorging, hebben in de rijen
der leden van den Bond voor Staatspension-
neering heel wat ontstemming verwekt,
waar men hun streven betitelde als zwetsen
op staatspensioen en wisselruiterij op de toe
komst.
Zij achten het optreden van het bondsor
gaan strijdig met het te Utrecht op de
jongste algemeene vergadering van den Vrij-
zinnig-Democratischen Bond genomen be
sluit, om, zoolang de commissie ad hoe, op
de algemeene vergadering te Arnhem be
noemd, haar meening niet heeft kenbaar ge
maakt, geen bepaald stelsel met het oog op
de verkiezingen te propageeren.
Ten gevolge van bovenbedoeld optreden
heeft de voorzitter van de afdeel in g Tiol van
den Vrij zin nig-Democratischen Bond, de
heer J. P. de Jager, als lid bedankt. Ook
Perio, de redacteur van het orgaan voor
Staatspensionneering, en andere voorman
nen dier partij, zouden voor hun lidmaat
schap van den Vrijzinnig-Democratischen
Bond bedankt, hebben.
-- De^ cheuriag in de S, D. A.
P. Het Volk meldt
Zondag j.l. had de secretaris van het
Internationale Socialistische Bureau, onze
Brusselsche partijgenoot Camille Huijs-
mans, een conferentie met de beide verte
genwoordigers der S. D. A. P. in dat Bu
reau, n.l. Troelstra en Van Kol. Maandag
confereert hij met het Partijbestuur. De
conferenties loopen over de oprichting der
nieuwe partij.
De Tijd meldt, dat de verzameling
borstbeelden van beroemde tijdgenooten in
he' Rijksmuseum te Amsterdam dezer da
gen is aangevuld met de welgelijkende wit
marmeren buste van wijlen Jos Alberdingk
Thvm. De buste werd'* door dr P. J. Cuy-
pers aan het Rijksmuseum geschonken.
Herstellingsoord voor spoorweg
personeel.
Gistermiddag om 12 uur werd het o;p 20
minuten van Nijmegen gelegen Herstellings
oord van Spoorwegpersoneel officieel ge
opend. Men zal zich herinneren dat de Ver-
eeniging tot Stichting en Exploitatie van dit
Herstellingsoord voor eeaigen tijd op zeer
gunstige voorwaarden de beschikking kreeg
over de voor enkele jaruii gebouwde groote
villa „Villaindry" met ruime omgeving, ge
legen nabij den Groesbeekschen weg bij Nij
megen. Nadat met den eigenaar eene over
eenkomst was getroffen, werd het gebouw
voor dit doel ingericht en gereed om aan
zijn doel ten behoeve van het, personeel van.
den Staatsspoor, de Ned. Centraalspoor en
de Noordbr.-Duitsche Spoor te beantwoor
den - ligt bet daar als een bewijs van het
geen onderlinge samenwerking vermag.
Het te midden van een uilgestrekten aan
leg gelegen gebouw „Villandry" is voor eeni
ge jaren als villa gesticht, in zoogenaamde
hoog-Renaissance opgetrokken, herinnert het
eenigermate aan het Kon. Paleis op den
Dam te Amsterdam, hoewel het natuurlijk
veel kleiner van afmetingen is. Reusachtige
pilasters van zandsteen verrijzen op een hoo-
gen sokkel, welko langs drie" zijden van het
gebouw in een ruim terras overgaat en loo
pen over de beide, verdiepingen door om de
statige kroonlijst te dragen, tevens de groote
muurvlakten ver doelend. Het platte, dak
wordt aan (le voorzijde door een koepel van
aanzienlijke afmeting bekroond.
In het gebouw, dat eene oppervlakte in
neemt van 22 bij 18 meter, is gelegenheid
voor huisvesting van een 20-tal herstellen
den, niet gerekend de woning voor directie,
personeel enz.
De parterre-verdieping bevat een groote
statige hal, die als ontspanningszaal zal die
nen en waaromheen verschillende vertrekken
zijn gerangschiktaan de noordzijde keu
kens, trap, provisiekamer enz.aan de oost
zijde de kamers der directrice en aan de
zuidzijde een zestal slaapkamers. Op de ver
dieping vindt men- veertien slaapkamers,
meest alle aan den zonkant gelegen, badka
mer, linnenkamer enz. Alle slaapkamers zijn
van dubbele glasdeuren voorzien. In heb ge
bouw is een centrale verwarming, terwijl
ook een eigen inrichting voor electrische ver
lichting op het terrein aanwezig is.
De meubileering is eenvoudig, "practisch en
netjes, terwijl er gelegenheid is om buiten
in lighutten van de lucht 'e genieten, die
in deze boschrijke omgeving bij uitstek her
stellend werkt.
Bij de openings plechtigheid in de hal,
die geheel gevuld was met belangstellen
den, waren o. a. aanwezig de heer Beyen,
afdeeüngschef der S. S., vertegenwoordi
gend den directeur-generaalspoorweg
autoriteibeu uit Nijmegen, de burgemeester
en de secretaris d'er gemeente Nijmegen,
de burgemeester van Groesbeek en vele de-
putaliënVoorts waren tegenwoordig de
heeren Van Spankeren, stichter van het
herstellingsoord der Hollandsche Spoor,
Cramerus, stichter van het herstellingsoord
\oor onderwijzers te- Lunteren en ook de
eigenaars van „Villandry".
De voorzitter der vereeniging tot stich
ting van dit herstellingsoord, de heer Ark
H. Willemse, hield eene uitvoerige ope
ningsrede, getuigende van dankbaarhek
voor de van alle zijden, ook op dezeh dag
ondervonden sympathie. Hij releveerde dat
Boe'bbolt mei zijn blijgeloof de stichter
was der vereeniging; gaf een overzicht dei
wordingsgeschiedenis en bracht hulde en
dank aan de Maatschappij tot Exploitatk
van S. S-, die Spr. begroette in den per
scon van den heer Beyen. Spr. wees oj
de beteekenis der spreuken die op de voor
en achtergevel van het gebouw prijken
„De par dieu" en „Alii® vol at pro prius"
begroette de directrice, mevrouw De Ruy
ter en doctor Van Haaften en dankte ii
den ruims ten zin allen die deze uiting val
eigen kracht onder het- personeel der S. S.
hadden bevorderd en gesteund. Daarna
zengen alle aanwezigen een gedeelte var
den Herstellingisoord-marschvan lie
medelij! Burlage.
De heer Beyen bracht hulde namens de
Maatschappij aan de vereeniging die dit
herstellingsoord stichtte. De taak was moei
lijk, doch aller samenwerking leidde tot
het sehoone einddoel. Spr. uitte wenscken
voor voorldurenden bloei, tot heil van he
spoorwegpersoneel
Nu bood namens het personeel van het
station Arnliem, de heer Aalbers, het' por
tret aan van den heer Boekholt, waarbi
gejuich weerklonk. Vervolgens bracht de
lieer Cramerus mede namens den Onderwij
zersbond' den wensch over dat dat dez<
stichting van menschen!iefde steeds lie
schoonste monument van solidariteit onde
het spoorwegpersoneel der S- S. mocht zijn
De heer Van Spankeren sprak namens he
personeel der Hollandsclie Spoor en dr
Kolff te Nijmegen, namens den Geneeskun
digen Kring aldaar, gelukwensóhen eil
woorden van waardeering.
Hierna volgde een rondgang door hel
waarlijk prachtige en welingerichte gel
bouw en een eenvoudige lunch. De vereen™
ging ontving o. a. van de.Noordbr.-Duit*
sc-he Spoor een piano en van de eigenaar®
van „Villandry" een boekenkast. Li
heerschte groote geestdrift onder de aanwoft
zige spoor wegmannen
