Hf°. SA6. Tweede blad.
7d* Jaargang.
Zaterdag 17 April 1909.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 maanden voor Amersfoortf 1.00.
Idem franco per post- 1.50.
Afzonderlijke nuramon - 0.05.
L - (ouian verschijn dagelijks behalv op Zon- en Feest
dagen.
Ad vertentiënmededeelingen enz., gelieve men vóór 11 uur
V morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. lntercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50,
Elke regel meer - O.IO.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 35 cents bij vooruitbetaling
Qroote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad, bjj abonnement. Eene
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-1NDIE.
I Zooals bekend heeft H. M. de
1 Koningin de gelden, die waren overgeble-
I ven van hetgeen was bijeengebracht voor
I liet Indisch Huldeblijk (de Indische zaal in
het Paleis), bestemd voor het ooglijdersgast-
I huis te Bandoeng.
Het was de wensch van Hare Majesteit
•1 dat dit ooglijdersgasthu's zou dienen niet
alleen voor Java maar ook voor de buiten
bezittingen, en dat mot alleen inlanders,
maar ook behoeftigen van anderen landaard
I zouden worden opgenomen.
In verband met dezer, wensch deelt het
1 bestuur van het gasthuis thans mede, dat
I in het Koningin Wilhelniina Gasthuis voor
1 ooglijders op alle werkdagen, des morgens
I tusschen acht en tien uur, polikliniek wordt
I gehouden voor ooglijders die geen verple
ging behoeven en loopend behandeld kunnen
Jj worden.
I Behoeftige ooglijders, wier opname door
J den geneesheer-directeur noodzakelijk wordt
I geacht, hebben kostedooze verpleging.
Blinde inlanders en Europeanen, zoowel
t volwassenen aJs kin-deren, kunnen tot het
I leeren van een ambacht, om daardoor later
I in eigen levensonderhoud te voorzien, in de
„Werkinrichting voor inlanders", of in het
„Van Heutsz-Blindeninotituut" kosteloos
«worden opgenomen, verpleegd en onderwezen.
I Soerabaja maakt zich op om de aan-
I staande, heuglijke gebeurtenis luisterrijk te
- I viereneen voorloopig programma der fees-
«ten is reeds opgemaakt.
Eerste dag. Op den dag waarop het tele-
j gram de blijde tijding zal brengen zullen
trompetters te paard die door de stad be-
Ikend maken; 't avonds te 5 uur taptoe;
t daarna optocht met fakk llicht naar het resi-
,1 den tiethuis. Na de serenade feest op Pasar-
I Bes ar (een plein), dat uoor de lichten der
1 winkels en terreinverlichting zal worden
«herschapen in een lichtzee.
L Tweede dag- 's Ochtends parade. Gods
dienstoefening in de verschillende kerken.
Matinee in de sociëteit Concordia, 's Avonds
ij voorstelling in den Schouwburg, besloten
I door een apothéose, kermis in den Sxads-
tuin, bioscopen in de open lucht (vooral
Ivoor inlanders).
I Derde dagAubade in den Stadstuin.
1 Optocht van alle schoolkinderen. Planten
[van een Oranjeboom, 's Avonds als tweede
J dag.
I Vierde dag's Ochtend® reveil, 's avonds
r"waterfeest met versierde en verlichte vaar-
I tuigen op de Kali-Mas en Chïneesche op-
1 tocht. Peest ten huize van den resident en
1 soiree in Concordia.
Vijfde dagBloemencorso van rijwielen,
«rijtuigen en auto's, 's Avonds bal in Con-
Bpordia.
Eiken avond bioscoopvoorstellingen in de
open lucht voor inlanders.
Soerabaja doet zijn ouden naam .weer eer
aan wat het doet, doet het goed I
WEST-INDIE.
Paramaribo, 26 Maart.
De Gouverneur van Suriname heeft be
paald
dat zooals doenlijk na ontvangst van de
tijding van de bevalling van Hare Majes
teit de Koningin als sein van de ontvangst
van het bericht van het fort Zeelandia en
j ook te Albina zullen worden gelost:
a. 101 kanonschoten bij de geboorte van
een Prins
b. 51 kanonschoten bij de geboorte van
eene Prinses
dat ten Gouvernementshuize eene openbare
audiëntie zal worden venteend
a. ingeval het eerste schot tussclien 5 en
7 uren des voormiddags valt, om 8 uur des
voormiddags van denzelfden dag
b. ingeval het eerste schot tusschen 7
uur des voormiddags en 4 uur des namid
dags valt, om 5 uur des namiddags van
dien zelfden dag;
c. ingeval heb eerste schot in den namid
dag later dan 4 uur valt," om 8 uur des
voormiddags van den volgenden dag
dat indien de audiëntie op een Zondag
of algemeen erkenden Christel ij ken feestdag
zou moeten worden gehouden, zij wordt
uitgesteld tot den volgorden werkdag te 8
uur des voormiddags
dat na afloop van de openbare audiëntie,
[eene groote parade van de schutterij, het
i garnizoen en de gewapende politie op het
Gouvernementsplein zal worden gehouden
I dat tot zonsondergang tot zal worden ge-
I vlagd van de forten, van de batterijen, van
I de publieke gebouwen, zooals dat bij festi-
Bviteiten gebruikelijk is °n van alle toppen
m. aan de Koloniale schepen.
I Voorts zal de havenmeester de gezag-
I voerders der op de repde van Paramaribo
liggende koopvaardijschepen uitnoodigen om
I onmiddellijk na het vallen van het eerste
I schot, hunne schepen u- doen vlaggen, en
nfj 's aan c'e Districts-Commissarissen van Nie-
l'L* kerie, Coronie en Marowijne opgedragen om
bij de voormelde gelegenheid de gezagvoer
ders van op de reede liggende vaartuigen
uit te noodïgen tot zonsondergang van alle
toppen te doen vlaggen.
TÖ
In en om Den Haag.
De Haagschei „stille week" is, gelukkig
voor de tooneelwereld, weer voorbij. In dit
ge'bod van sluiting gedurende 8 dagen ligt
eene onbillijkheid, eene beperking der vrij
heid, welke men in geen enkele Holl'an-dsche
stad aantreft.
Thans zijn de poorten der gebouwen voor
Nut en Vermaak weder geopend en wordt in
den laats ten tijd van het scheidend seizoen
geijverd om er dén gang nog wat in» te hou
den.
Maandag gaf het orkest d'er Kon. Fran-
sc'he Opera als gewoonlijk een matinee-con
cert in den Dierentuin en. lieten zich hierbij
als solisten 'hooren de dames S. d'Arnand en
D. Beniner, benevens de hoeren D. Montano
en Monteux. 't Zijn voor ons geen onbeken
den. Zij worden door 'het talrijk publiek,
dat deze concerten bijwoont, gaarne gehoord
en toegejuicht.
Nu ik toch over den Tuin schrijf, wil ik
even wijzen op den tegenwoordigen 'bloei van
liet Kon. Zoöl. Bot. Genootschap. Voorzeker
dankt het dit grooten-deels aan zijn ijverigen
directeur, die met een helderen kijk op de
zaken er steeds op uit is om den leden door
allerlei afwisselende aantrekkelijkheden het
verblijf in en buiten de gebouwen aangenaam
te maken. En dat wil er in. Straks in Mei
wordt weer "het groote voorjaarsfeest gegeven.
Duizenden komen zich dan vermaken of van
anderer vroolijkheiid genieten enduizen
den vloeien in de geldkas om weer voor
practische doeleinden te worden aangewend.
Het concertbureau De Haan zorgde den
tweeden Paaschmiddag voor een operette-
sprookje. in het Gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen. Deze voorstellingen zijn
zeer in trek. De jeugd, maar ook de z.g.
geleiders, gaan er geheel in op.
In Diligentia gaf dien middag de zangeres
van den dag Susan Metcalfe haar tweede
afscheidsconcert. En aangezien het Haag
sche publiek nu met haar dweept zal ze Zon
dag onherroepelijk en in ernst voor het
laatst een afscheids-matinée gevenMaandag
vertrekt ze naar Londen. Was hare ontvangst
in Den Haag bitter koel, ze heeft er vuur
in weten te krijgen, en geen wonder. In
haar zang ligt geen berekening, doch alleen
zuivere, hooge kunst. Ik hoop haar dezen
zomer in de Kurzaal te kunnen hooren.
Eduard- Verkade 'heeft hier wel suaces inet
zijn „Hagespelers". In den schouwburg gaf
'hij Maandagmiddag „Dolly betert' zich",
een blijspel om eens flink te lachen, 't Vol
gend seizoen hoopt hij nog beter op te komen.
Dien avond gaf de Franscbe Opéra „Ma
dame Butterfly".
Doch hierbij bleef het den eersten
„vrijen" dag niet!
De breede ingang van „Scala" noodigde
weer tot het bijwonen der uitvoering van het
zeer afwisselend Spectacle-programma. Voor
al trok de aandacht 'het optreden van het
duettis ten paar Chretienni en Louisette. Nu
is er weer wat anders te zien.
Variété „Flora" is zoo gelukkig geweest
het „Vrije Tooneel" te engageeren. Dat vult
met 'zijn zang en voordracht den geheelen
avond. Geen wonder dat de toeloop groot is
de heeren Speenhof f en Nap. dg la Mar val
len nog steeds in den smaak.
Het Apollo-theater ziet er, na de verbou
wing, vrij wat beter uit. Niet alleen voor
het zaaltje is gezorgd, doch ook wat er op
't tooneel verschijnt. Dat is niet meer de
bioscoop alleen, neen, we zien levende we
zens verschijnen, die het publiek uitstekend
vermaken. Om maar te noemen bet geprolon
geerd B ou wm ee s t er-en s em bl e
Wanneer ik verder wijs op de vele kleinere
inrichtingen, wear men voor een potje bier
van muziek en een komiek te genieten krijgt,
dan zal niemand beweren, dat er in het
Haagje geen gelegenheid genoeg is om uit
te gaan. En dan zwijg ik nog maar van de
voorstellingen, welke achter het tooneelgor-
dijn worden afgespeeld in alle soorten en
kleuren
Dezer dagen maakte ik eene wandeling
door de Sc'heveniirgsche Boschjes. Vrijwel
beschut voor den wind en in het zonnetje is
het daar al heerlijk. Geen wonder dat velen
mijne meening deelden en liepen te genieten
van de uitbottende hoornen en struiken.
Ook de bekende Vijver met zijn kwakende
eendjes en groenende boorden gaf een zo-
mersc'h tafereel.
Jammer dat er in de Boschjes niet eenige
wegwijzers staan, Voor den -vreemdeling is
het dikwijls moeilijk den weg naar Vijver,
Bataef, enz. te vinden en later weer op be
kend terrein te komen.
In weerwil van de officieel© waarschuwing
van den heer hoofdcommissaris van politie
tegen zeker huwelijkskant'oor in de Van dór
Vennestraat blijft dat kantoor voortgaan met
liet plaatsen van aid verten ties, 't Is nu geen
rijke 'boerendochter", die zicb ten huwelijk
aanbiedt, doch eene „gefort. Dame". Of ze
18 of 80 jaar is wordt er niet 'bij gezegd
natuurlijk, dan zou het getal trouwlustige
heeren, dat er op schreef, dus ook 'het ge
tal der 5 guldens „voor kosten" worden be
perkt.
Het is mij niet recht duidelijk dat cou
ranten als heb Nieuws v. d. Dag, (waarin ik
de advertentie Zaterdag jl. zag), die de
waarschuwing toch ook wel zullen hebben ge
lezen en met liet opnemen van ander soort
advertenties kieskeurig zijn, zulk eene
vreemde „aanbieding" opnemen. Om die
paar guldens (behoeft 't Nieuws dit toch waar
lijk niet te doen
Thans schijnen ook de provinciale bladen
eene beurt te krijgen.
Eene Scheveningsche Vereeniging zal liet
plan tot het planten van een gedenkboom bij
de geboorte van een Oranjetelg ben uitvoer
brengen. Voorzeker eene goede gedachte
Een huldeblijk, dat men met de(n) Hoogge
borene kan zien, opgroeien, een huldeblijk,
dat geen geld eischt en dus niet is een bur
gerlijk geschenk aan eene Koninklijke Moe
der.
In de feestvreugde op den verjaardag van
Z. K. H Prins Hendrik zal Scheveningen
niet deelen. In bijna ieder Prot Kerk en
zaal voor ontspanning is hier wat te doen op
dien dag en avond. De achtste wijk echter
acht men zeker al „lollig" genoeg.
De tiende algemeene vergadering van
den Nat. Vrouwenraad van Nederland,
werd Dinsdagavond geopend in Musis Sa
crum te Arnhem, onder voorzitterschap van
mej E. Baelde, te Rotterdam.
Het doel van dezen avond was een toe
lichting te geven tot een voorstel dat op de
vergadering van morgen aan de orde komt,
n.l. De Vrouwenraad diene een adres in
bij de regeering met het verzoek aan al.
2 van art. 162 B. VV. zoodanige uitbreiding
te geven, dat de vrouw staande huwelijk
ten bate van haar gezin niet alleen wettig
recht Heeft op een deel van de inkomsten
haars echtgenoots, maar ook dat de inning
daarvan haar wordt verzekerd op gelijksoor
tige wijze als die thans geschiedt inzake de
Kinderwetten in alinea's 3, 4, 5 en 6 van
art. 374 h. B. W.,' onverschillig of deze
voortvloeien uit rente, salaris, pensioen of
andere baten.
Eerste inleider was prof. mr. W. L. P. A.
Molengraaff, te Utrecht, die geen aanbeve
ling of afkeuring van liet adres wilde geven,
j slechts een toelichting. Het verzoek is in
twee deelen splitsbaarwat het eerste be-
j treft, het recht op een deel der inkomsten,
is geformuleerd alleen met betrekking tot
volledige huwelijken. Men moet om de be-
teekenis van het verzoek na te gaan, aller
eerst rekening houden met den bestaanden
toestand, die spr. uitvoerig nagaat aan de
hand van de jurisprudentie van de laatste
30 jaren. In het voorschrift, dat de man ver
plicht is zijn vrouw alles te verschaffen wat
noodig is, naar zijn stand en vermogen zien
velen alleen een zedelijk voorschrift, geen
wettelijk. Het recht op een geldelijke uitkee-
ring aan de vrouw, die niet met den man
samenwoont, is door de jurisprudentie vol
ledig erkend, maar spr. heeft geen gevallen
gevonden voor het geval dat de echtgenoo-
ten samenwonen, waarin de man verplicht
werd zijn vrouw geld te geven voor haar
levensonderhoud, wanneer hij naar haar
meening nalatig mocht blijven haar te on
derhouden. In verband biermede gaat spr.
verschillende artikelen van het B, W. na
volgens welke de vrouw uitgaven mag doen
ten behoeve der huishouding, op naam van
haar man.
Inzonderheid spreekt prof. Molengraaff
hierbij over de urt-t. 164 en 288 B. W., ter
wijl hij de jurisprudentie van gevallen, die
verband houden met deze artikelen nagaat.
Resumeerende zegt spr. dat de man den
rechtsplicht heeft voor zijn gezin te zor
gen en dat de vrouw het recht heeft een
j uitkeering in geld te vragen wanneer de
man in dien plicht nalatig blijft.
Al is dus de toestand niet zoo ernstig voor
de vrouw, spr. zou wel duidelijker in de
wet willen zien bepaald dat de vrouw ook
bij samenwonen het recht op een geldelijke
j uitkeering kan doen gelden wanneer hij
j haar niet het noodige verschaft. Een tweede
bezwaar tegen bet thans vigeerende wetsar
tikel is dat de man zonder aanleiding het
bestier over de huishouding aan zijn vrouw
kan ontnemen Aan de hand van wetsbepa
lingen in verschillende landen toont spr.
aan dat een wijziging van dit artikel wel
degelijk mogelijk is.
Wat de verzekering van de inning van
bet de vrouw toekomende betreft, gaat spr.
na hoe deze materie in de Kinderwetten is
geregeld, terwijl hij met een enkel woord
aantoont welke wijzigingen in de Kinder
wetten zijn voorgesteld in verband met de
j volgens thans geldende bepalingen moge-
j lijko langdurige procedures wijzigingen
waarvan spr 'net practische resultaat be
twijfelt. Vervolgens gaat spr. na welke be
palingen ten deze iu het buitenland gelden.
Spr.'s conclusie is dat het voorstel niet
gelukkig is geformuleerd. Wil men dat de
vrouw onder alle omstandigheden moet
kunnen beschikken over een deel van het
inkomen van den echtgenoot? Naar spr.
meent, moet de vrouw bij verzoekschrift
ann de rechtbank bijv. kunnen vragen om
dat deel van het inkomen voor onderhoud
van het gezin noodig, wanneer de man na
latig blijft, haar het daartoe noodige te ge
ven. Men moet hierbij niet het gewone pro
ces hebben, wel een summiere, snel afloo-
pende procedure. Dan zou verder moeten
worden bepaald, dat na een uitspraak van
de rechtbank, de werkgever het bepaalde
deel van het loon aan de vrouw moet uit-
keeren voor 't geval hierbij quaesties ont
staan tusschen den werkgever en de vrouw,
moet_ ook een summiere procedure een be
slissing kunnen uitlokken.
En dan moet bepaald worden, dat de
vrouw een beroep heeft op den rechter
wanneer de man zijn vrouw het beheer
over de huishouding ontneemt. Met dit al
les zal de vrouw in het algemeen wel niet
geholpen wordenmen moet niet te hooge
verwachtingen koesteren, maar daarom be
hoeft men de zaak niet te laten rusten.
Maar zoolang de Tweede Kamer niet het
besef heeft van een belangrijke wetgevende
taak een ander taak dan te praten voor
pers en tribune zal men geduld moeten
oefenen. i
Tweede spr. over deze zaak was mr. J.
A Levy uit Amsterdam, die tegen de be
staande regeling een fundamenteel bezwaar
heeft. In de Juristenvereniging is in 1904
ter sprake gebracht de vraag- „moet ge
handhaafd blijven dat de man alleen de be
schikking heeft over de goederen der ge
meenschap? een vraag die hetzelfde be
oogt als het hier geformuleerde. In de ver
gadering der Juristenvereeniging antwoord
den 20 leden bevestigend, 28 ontkennend,
terwijl 7 buiten stemming bleven. Spr.
gaat de historie van het hier besproken
punt na en zegt geen slechtere wetgeving
te kennen dan hier is gegeven. Men moet
zich stellen op het standpunt dat bij ge
meenschap beide echtgenooten gelijk recht
hebben. Zooals de wet thans luidt, procla-
meent zij de algeheek- onmondigheid en af
hankelijkheid van de vrouw aan den man
En niet alleen moet dit uit de wet verdwij
nen, het recht van de vrouw moet worden
opgenomen in de wet. De in gemeenschap
gehuwde vrouw moet volkomen gelijk recht
op de inkomstfin van den man, waaruit die
ook voortvloeien hebben als de man zelf.
Onze wet moet in de toekomst behelzen lijn
recht het tegenovergestelde van wat er
thans in is bepaald. Nu is de vrouw een
reehtelooze en daarin kan in een recht
staat geen plaats zijn. De zeden evenwel
zijn in tegenstelling met de wet haar eigen
gang gegaande wet is door de zeden in
de schaduw gesteld. De Fransche jurispru
dentie, de zeden volgende heeft aan de
vrouw een vrijwat ruimer eigen beschik- j
kingsrechi gegeven dan de wet. Blijkens
arresten van den Hoogen Raad heeft ook
dit college eenige bescheiden stappen ge
daan om vrij te komen van de benopen
bepalingen van ons B. W. t
Ten slotte ontvouwt spr. eenige bezwa
ren tegen de formuleering van het voorstel
Spr zou als stelling Willen geven: „De
vrouw heeft uit eigen hoofde aanspraak op
zoodanig deel van het inkpmen van li aar
man als voortvloeit uit liet goederenrecht
waardoor haar huwelijk wordt beheerscht.
Mevr. Drucker (Amsterdam) beschouwde
het huwelijksrecht van het standpunt van
de leek en gaf als haar wensch te kennen
dat veel uit het Romeansche recht in ons
B. W. worde overgenomen. Zoolang de
man leeft, heeft de vrouw niets te zeggen.
Eerst wanneer de man sterft of de gemeen
schap ontbonden wordt, treedt de vrouw
in haar rechten. Door verschillende voor
beelden aan het leven ontleend, stelde spr.
vervolgens de rechteloosheid van de vrouw
in het licht.
Na nog eenige bespreking werd de ver
gadering verdaagd tot Woensdag morgen.
De algemeene vergadering werd Woens
dag morgen heropend. De voorzitster, mej.
E'. Baelde, uit Rotterdam, herdacht in
haar openingswoord mej. Marie Jungius
en mevr. Schaffer-Bunge, die in het afge
loopen jaar overleden zijn.
Daarna werden de jaarverslagen uitge
bracht van de bij den raad aangesloten ver
eenigingendrie nieuwe leden de Neder-
landsche Bond voor Vrouwenkiesrecht, de
vereeniging Vakschool voor verbetering van
vrouwpn- en kinderkleeding en het comité
voor stationswerk, en van de vereenigingon
die als groep II en III bij den raad zijn
aangesloten.
De verslagen van secretaresse en penning-
meesteresse werden goedgekeurd. Het aan
tal leden der aangesloten vereenigingen be
draagt ruim 31.000. Er is een batig saldo
van f 78.04£.
In plaats van de dames H. Boddaert-
Schuurbeque Boeye en W. Drukker (aftre
dende, niet herkiesbare bestuursleden) en
mevrouw Treub-Cornaz (die bedankte) wer
den gekozen de dames A. v. Ewyck, jonk-
vrouwe M. A, v. Hogendorp en H. C.
Sandt van Noote.
De discussies werden vervolgens geopend
over het voorstel, waarover op de voor-ver
gadering toelichtingen zijn gegoveu, n.l.
het voorstel bij de regeering een adres in
te dienen, met het verzoek, aan al. 162
B. W, zoodanige uitbreiding te geven, dat
de vrouw, staande 't huwelijk, ten bate van
haar gezin, niet alleen een wettig recht
heeft op een deel van de inkomsten van
haar echtgenoot, maar ook dat de inning
daarvan haar wordt verzekerd, op gelijk
soortige wijze, als dit thans geschiedt, in
zake de Kinderwetten in alinea's 3, 4, 5
en 6 van art. 374h B. W.
Naar aanleiding van de inleidingen van
Dinsdag avond, stelt het bestuur voor, de
laatste woorden van het voorstel van af'
„op gelijksoortige wijze", weg te laten en
een kleine redactiewijziging aan te bren
gen. Hiertegen zijn geen principieel© be
zwaren, waarna het voorstel wordt aange
nomen.
Goedgekeurd werd een voorstel, het be
stuur te machtigen tot het verzamelen van
studiemateriaal omtrent de wenschelijkheid
van het aanstellen van een vrouwelijke be
ambte (inspectrice) ten politie-bureele en
tot het verspreiden van dit denkbeeld.
Eveneens werd aangenomen een voorstel,
waarbij het dagelijksch bestuur gemachtigd
werd, een adres in zake vrouwenkiesrecht
tot de bevoegde macht te richten
Daarna was aan de orde het voorstel van
de Nationale Vereeniging van Vrouwenar
beid, waarbij aan het bestuur wordt opge
dragen de mogelijkheid te overwegen van
de oprichting van een een tl'aal-gebouw.
Verschillende principieel© bezwaren wor-
den hiertegen te berde gebracht, waardoor
liet niet kan worden aangenomen.
Gemachtigd werd het- bestuur tot het in
dienen van een adres bij de Tweede Kamer,
waarin bijzonder nadruk wordt gelegd op
de wenschelijkheid van gelijken eisch van
kennis bij het benoemen van adjunct-in
specteurs en adjunct-inspectrices van den
arbeid.
Eveneens werd het bestuur gemachtigd,
een adres in te dienen bij den minister van
Landbouw, in zake de regeling van art. 4
der Arbeidswet.
Nadat besloten is stappen te doen de
executive van den Internationalen Vrou
wenraad in 1911 uit te noodigen in ons
land bijeen te komen en nadat als plaats
van de volgende vergadering Leiden is aan
gewezen, wordt de vergadering met de ge
wone plichtplegingen gesloten.
School- en Kerknieuws.
Door het Hoofdbestuur van „Volksonder
wijs" is, in verband met de behandeling van
liet wetsvoorstel tot wijziging en aanvuitting van
de Wet- tot regeling van ihet Middelbaar Onder
wijs in de Tweede Kamer, het navolgende adres
aan het bureau en de loden der Tweede Kamer
met spoed toegezonden:
Aan de Tweede Kamer der
Sta ten-Genei'aal!
Geeft te kennen het Hoofdbestuur van de Ver
eeniging „Volksonderwijs", waarvan de Statuten
zijn goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 28
November 1908, No. 17,
dat het met belangstelling heeft kennis geno
men van het amendement, door hot lid der Twee
de Kamer, Dr. Uoessingh, op art. 45 bis 8 van
liet wetsvoorstel tot wijziging en aanvulling van
do Wet tot i egel mg van het Middelbaar Onder
wijs, by Uwe Kamer ingediend.
dat dit amendemeut, ljeoogende Bijzondere
Hoogere Burgerscholen, dlie van rijksweg© sub
sidie genieten, toegankelijk te maken voor alle
kinderen, die voor dat onderwijs rn de termen
vallen., - voor de ingezetenen van gemeenten,
waar geen Openbare Hoogere Burgerscholen be
staan, in eene behoefte voorziet, te meer, daal
de toekenning van subsidie aan Bijzondere Hoo
gere Burgerscholen de oprichting van Openbare
zal tegenhouden
dat ons Bestuur mede kennis genomen heeft
van een amendement van meer lieperkto strek
king, ingediend door de heeren De Beaufort,
Tydeman on Vei hey. dat zich bepaalt tot het
openstellen van de gesubsidieerde Hoogere Bur
gerscholen voor alle leerlingen in gemeenten,
waar geen Openbare Hoogere Burgerscholen ge
rest igd zijn. zonder dat daarbij do bepaling van
(kracht ia, dat do onderwijzers zich onthouden
van iet® te leeren, te doen of toe te laten, wat
strijdig is met den eerbied, verschuldigd aan de
godsdienstige liegrippen van andersdenkenden
Redenen, waarom het Uwe Kamer eerbiedig
verzoekt, het amendement van Dr. Roessingh
aan te nemen en. zoo daartegen onoverkomelijke
bezwaren modhten bestaan, eene bepaling alft
door de heeren Beaufort c. s. is voorgestefldi, ln1
de Wet op te nemen
Oud-Katholieke Kerk.
De heer Arnold H. Matihew, Oud-Katholiek
bisschop, sdhryft in een brief uit Chelsfiold, na
bij Orpington in Engeland, aan de Oud-Kat ho-
liek:
„Mijne aandacht is gevestigd op eene brochure,
in Holland uitgegeven door een. my onbekenden,
111 tramoivtaansChen priester, genaamd Brouwer.
Die brochure bestaat, voor een deel, uit een
liefdeloozen, boosaardigen en lasterlijken aanval
op niijzeieven en op mijne liooggeachte en ver
eerde ambtgenoot en van wie ik op 28 April 1908
de bisschoppelijke wijding ontvingMijn
plichtjegens myn broeders laat ni\j geen
andere keus dan den Bntschen gezant in Den
Haag te raadplegen, ten einde den heer Brou
wer te dagvaarden, om de smaadredenen en las
teringen, die hjj openbaar gemaakt heeftin
tc trekken of waar te maken. Daarom weerhoud
ik mij van het geven van een ometandig ant
woord aan den heer Brouwer, totdat ik in staat
lien my te vergewissen welke rechten personen,
die geen Hollandsche onderdanen zyn, hebben
op bescherming tegen lasterlijke aanvallen, op
hen gericht in Holland door ondejdanen van
Haro Majesteit Je Koningin der Neder landen."