Dinsdag 18 Mei 1909. BUITENLAND. BINNENLAND. De blijde gebeurtenis. JS°. 333. 7"' Jaaryant. AMERSFOORTSGH DAGBLAD. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO. Idem franco per post - 1.30. Afzonder.ijte nummers- 0.05. Deze Courant verschijnt dagelijksbehalve op Zon- en Feest dagen. Advertentifinmededeelingen enz.gelieve men vóór 11 uur 's morgens bij de Uitgeven in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF C°. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIEN: Van 1regels f 0.50. Elke regel meer - 0.10. Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents bij vooruitbetaling. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tel het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement. Earns circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Kennisgeving. VAN KRACHT GEWORDEN KIEZERSLIJST. 'De Burgemeester der gemeente Amersfoort, Brengt ter openbare 'kennis, dat de op don 22sten Maart j.l. door heb Geaneeinitebestuur vastgestelde kiezerslijst, zooals diio door zijn© be- ahssingen van den 29sten April 1.1. gewijzigd is, Van 15 Mei van dit jaar tot 15 Mei van het vol- gendo jaar van kracht blijft, behoudens de wijzi gingen daarin tengevolge van rechterlijke uit spraken te brengen en de aanteekeningen om trent' schorsing daarin te maken overeenkomstig die bepalingen der web. De kiezerslijst blijft voor eom ieder óp de Secretarie der Gemeente ter inzage nedlergelegd. en in afdruk tegen betalinlg der 'kosten verkrijg baar. Amersfoort, 17 Mei 1909. De Burgemeester voornoemd, WiUIJTIERS. Politiek Overzicht. De hervorming van «Ie Duitse lie rijksfinanciën. ,,De rijksdag zal niet uiteengaan, voor- Sat hij definitief positie genomen heeft in de financieele hervorming", heeft vorst Bülow den 20en April gezegd. Of dat fiere woord tot vervulling zal komen, en hoe het Bal worden verwezenlijkt, is voorshands nog een diep geheim. Men ziet voor het oogenblik I miets dan verwarring, en hoe 'hier uit de (duisternis het licht zal worden geboren, .vermag niemand te zeggen. In de vorige week heeft het in de finan cieele commissie van den rijksdag, die de behandeling van de zaak in de openbare zit ting moet voorbereiden, geducht gespannen. Ofschoon de voornaamste strijdvraag, de t kwestie der directe rijksbelasting van het be- Bit waaruit.de regeering 100 mililioen mark van liet beiroodigde halve milliard wil vin den, nog onafgedaan is gebleven, heeft de commissie besloten de verdere voordrachten van de regeering in 'behandeling te nemen. Zij is nu dus bezig met de voorstellen, die de indirecte belastingen betreffen. Daaron der is eene tabaksbelasting. Door de regee ring is eene banderole-belasting ontwor pen, een belastingvorm aldus genoemd naar de van rijkswege te verstrekken banderole, die bij de verpakking v.an het in den handel gebrachte product moet worden gebruikt als controlemiddel van de betaalde belasting. De meerderheid van de commis sie scheen deze belasting niet gunstig ge zind te zijn, en uit 'haar midden werd een nieuw ontwerp voorgelegd, dat eene andere regeling inhield. Over de beide ontwerpen is lang en breed beraadslaagd, totdat de Voorzitter meende, dat er genoeg gepraat [Was. Hij wilde laten stemmen over het l&erste artikel van de regeeringsvoordracht, 0at het beginsel van de banderolebelasting bevat. Daartegen werd geopponeerd, waar- top de voorzitter eene stemming liet houden tover de vraag of, vóór elke verdere discus sie, eene principieele beslissing omtrent den Bard der belasting zou worden genomen. Deze stemming viel tegen den voorzitter uit. De geheele linkerzijde, met inbegrip van de sociaal-democraten, stemde voor zijn voor stel, maar de meerderheid van de broeder lijk vereenigde conservatieven en centrum- leden stemde tegen het voorstel en bracht bet ten val. Dit resultaat bracht den voor zitter, den nationaal-liberaal Paasche, er toe zijn ambt neer te leggen. Hij gaf den hamer over aan den ondervoorzitter Spahn, ©en lid van het centrum. Later bekrachtig de hij zijn besluit schriftelijk onder opmer king, dat als conservatieven en centrum wil den samengaan om de financieele hervorming ibot stand te brengen, de leiding van de com missie niet behoorde bij een nationaal-libe raal. De commissie heeft de verkiezing van een nieuwen voorzitter tot heden verdaagd. De Stand van zaken op dit oogenblik wordt door •den parlementairen correspondent van de iPrankf. Ztg. aldus geschetst: i'De levendige gedachtenwisselingen van So laatste diaglen over den kritieken toestand yan de hervorming der rijksfinanciën heb ben in zóóver klaarheid verschaft, dat cie nit verschillende feiten en aanwijzingen duidelijk kenbare bedoeling om de finan cieele hervorming met eene uit het centrun. ton de conservatieven bestaande meerderheid buiten en tegen de linkerzijde tot st.u:J ie brengen, voorshands weer opgegeven is. Het plan is te vroeg onthuld, en zij, die er aan gewerkt hebben, beproeven nu zelfs het al thans ten deele tegen te spreken. De rijks kanselier heeft door besprekingen m% il n voorzitter van den rijksdag en met sommige pai-tij leiders en ook door officieuse me de- deelingen in de pers laten merken, dat hij »cg vasthoudt aan het financieele program ma der verbonden regeeringen, waartoe het verkrijgen van 100 millioen door directe belastinvan het bezit behoort, en dat hij, hetgeen daaruit noodwendig voortvloeit, op (de medewerking van de partijen der linker zijde rekent en niet de bedoeling heeft met ©ene op de conservatieven en het centrum steunende meerderheid tegen de liberalon de financieele hervorming tot stand te brengen. BW et het constateeren van dit feit moet men rekenen. Zakelijk is daardoor niets ver anderd voor het tot stand komen van de verschillende onderdeel en der financieele hervorming. Zakelijk blijft het de vraag, of de linkerzijde zich met de rechterzijde zal verstaan over het door indirecte belas tingen op te brengen bedrag en of, als eerst het voorwendsel vervalt, dat met de linker zijde de indirecte belastingen niet tot stand zijn te brengen, de conservatieven hun ver zet tegen werkelijke bezitbelastingen, inzon derheid tegen de uitbreiding van de belas ting op de erfenissen, zullen prijsgeven. Derhalve het oude vraagstuk, waarvan de oplossing misschien nu ©enigszins vergemak kelijkt wordt door de ondervinding van de laatste dagen en door de teleurstelling van hen, die zich op den weg waanden naar de vorming van eene meerderheid door de conservatieven en het centrum. ,,Voor de oplossing van dit vraagstuk moeten de besprekingen dienen, die nu plaats hebben onder de leiders van de blok- p ar tij en en die ook met den rijkskanselier gevoerd zullen worden. Deze wenscht, zoo als uit zijn onderhoud met den voorzitter van den rijksdag blijkt, dat de rijksdag zijne zittingen tot na Pinksteren zal verdagen, opdat de financieele commissie vlug zal kunnen werken ei. rapport zal kunnen uit brengen aan de vergadering. Dat is de goe de weg. De commissie is geen getrouw beeld van de vergadering. Eerst wanneer men be sluiten van de vergadering voor zich heeft, zal en kan de bondsraad met den rijks kanselier daartegenover positie nemen en zijne verdere plannen kenbaar maken. Daar is niets tegen in te brengen. Hoe eerder de zaken in de vergadering komen, hoe beter. Dan zal er klaarheid komen in de eene of de andere richting." Duitschland. Op een gelukwenscli, 'die uit den Hol- steinschen Kreis Pin neb erg aan den rijks kanselier vorst Bülow gezonden was, heeft hij aldus geantwoord„Van harte beant woord ik de vriendelijke groeten van den Holsteinschen geboortekreis, waarin ik een maal hoop uit te rusten van den politieken arbe'd." De rijksregeering heeft, op verzoek van de financieele commissie van den rijksdag, de bestaande belasting op spoorwegkaartjes en biljetten van andere middelen van ver voer omgewerkt. In plaats van de tot dus ver geheven belasting, zal een vast percen tage van den prijs der biljetten als bijslag geheven wordenbiljetten van de vierde klasse, d'e tot dusver vrij waren, zullen ook in de belasting begrepen worden. Het per centage zal zoodanig bepaald worden, dat de opbrengst van dc belasting gelijk blijft. Die heeft tot dusver omstreeks 20 millioen mark bedragen. B e r 1 ij n, 17 Mei. Het „Senioren convent" van den Rijksdag heeft besloten, dat van morgen af, de openbare zittingen I zullen worden verdaagd tot 15 Juni. De nieuwe belastingvoorstellen zullen kort vóór dien datum bij den Rijksdag worden inge diend, in de eerste plaats de ontwerpen be treffende rechten op koffie en belasting op lucifers, waarop later zullen volgen de voor stellen betreffende de belasting op het bezit. Frankrijk. P a r ij s, 17 Mei. De ministerraad heeft aan een twintigtal postbeambten ont- slag verleend. I De ministerraad heeft den tékst vastge steld van de bepalingen omtrent het ver een! gingsrecht der ambtenaren. De beraad- i slaging over het wettelijk ambtenaars-sta- j tuut is begonnen en zal morgen worden voortgezet. 'Over den stand van de stakingsbeweging berijht de Temps, dat er Zondag in de di rectie van het Seine-de parte ment niet meer dan 350 a 400 stakers wareu overgebleven, ongerekend de 541 ontslagenen, die reeds allen vervangen zijn. Men verwachtte, dat Maandag de staking geheel geëindigd zou lijn. Gevallen van sabotage komen tamelijk veel voov; in den omtrek van Parijs zijn verschillende telegraaflijnen, uitgaande van Parijs na de groote centra in de departe menten, doorgesneden. Zoo is de onder- aardsche lijn van Parijs naar Lyon stuk ge sneden te Moret, nadat de weg was opge graven do r een persoon, blijkba'ar volko men op de hccgte van de ligging der lijn Ook in het zuiden van Frankrijk zijn tele graafdraden doorgesneden. Gewoonlijk blij ven de daders van deze in het nachtelijk duister bedreven feiten onbekendals eene bijzonderheid wordt gemeld,'dat in Vésinet iemand op heeterdaad is betrapt. Engeland. Alle Britsche koloniën, met uitzondering van Natal, dat nog niet geantwoord heeft, hebben de uitnoodiging van het departe ment van koloniën aangenomen om verte genwoordigers te zenden naar de conferen tie, die in 't laatst van Juli te Londen zal plaats hebben tot bespreking van de maatregelen voor de verdediging van het rijk ter zee. Londen, 18 Mei. De bekende dich ter en romanschrijver George Meredith is 'heden morgen overleden. Portugal. Lissabon, 17 Mei. Het eenig doel van de verdaging der Cortes is den vrede ouder de parlementaire groepen van de Ka mer te herstellen en eene ontbinding te voorkomen, die onvermijdelijk zou geweest zijn, wanneer de verschillende groepen vol hard hadden in hunne wederkeerigo hou ding, die is voortgekomen uit den val van het vorige kabinet. Oostenrijk-Hongarije, Nu de verhouding tusschen de monarchie en Servië en Montenegro weder normaal geworden is, heeft het Oostenrijksche minis terie van financiën in overleg met de Hon- gaarsche regeering het den 26sten October van het vorige jaar uitgevaardigde verbod van uit- en doorvoer van oorlogsmateriaal, bestemd voor Servië en Montenegro, inge trokken. Rusland. De Birsbewija Wjedomosti bericht, dat de voormalige verdediger van Port Arthur Stoessel, wien door het vonnis, dat hem tot eene langdurige vrijheidsstraf veroordeelde, ook de rang, die door hem in het leger werd bekleed, is ontnomen, ernstig ziek is. Hij moet kort achter elkaar twee aanvallen van beroerte hebben gehad. Zijne eenige aflei ding verschaft hem een oude kater, die hem in zijne cel in de Peter Paulsvesting is ge volgd. Op het verzoek om gratie, dat hij eenigen tijd geleden tot den Czaar heeft gericht, is afwijzend beschikt, zoodat hem bijna de laatste hoop is ontnomen, dat hij ooit weerde vrijheid zal terugkrijgen. Want het is moeielijk aan te nemen, dat hij de tienjarige straf, <J'e hem is opgelegd, zal overleven. Bulgarije. De regeering van de Fran&che re publiek heeft officieel aan Ferdinand den titel „koning der Bulgaren" toege kend. De nieuwe geloofsbrief van den ge zant, door den president der republiek on derteekend, houdt namelijk dezen titel in In de Turksche Kamer hebben de afge vaardigden van Griekscke nationaliteit tegen den titel „koning der Bulgaren" bezwaren ingebracht. De minister van buitenlandse Ie zaken antwoordde, dat de titel alleen op bet gebied van Bulgarije betreikking had. De Turksch-Bulgaarsche overeenkomst komt heden dn den senaat aan de orde en zal daarna door de Turksche en de Bul- gaarsche ministers onderteekend worden. De bekrachtiging door den sobranje zal eerst in het najaar geschieden, maar staat buiten twijfel. Turkije. Uit Konstantinopel wordt aan de Neue Freie Presse bericht, dat de opperbevelheb ber Malbmoed Chefket Pacha in len laatsten tijd bij herhaling heeft verklaard, cat de duur van den staat van beleg zich niet laat bepalen. Misschien zal deze een of twee maanden duren, misschien nog lauger, tot dat de reactie geheel is onderdrukt. Ook kan niet worden bepaald hoelang de Mace donische troepen in Konstantinopel zullen blijvendat zal in ieder geval moeien du ren totdat de toestand volkomen verzekerd Uit Saloniki wordt aan de Köln. Ztg. ba- richt, dat het Jong-Turksche comité van Damaskus, om een ramp te voorkomen, de uitzending heeft verlangd van minstens uen Macedonische bataillons. Een door Issed Pacha, den naar Londen gevluchten gun steling van Abdul Hamad, gevormd Arabisch comité is er in geslaagd de bevolking te winnen, die gewelddadig optreedt tegen de Jong-Turken en ook de Arabische christe nen bedreigt. De commandant van Trapezunt heeft den bevelhebber van het derde legen-corps ver zocht, terstond alle lichtingen redifs in Ru- melië te mobiliseeren en op Erzeroem te laten aanrukken om aan de muiterij den kop in te drukken. De Jong-Turksche officieren zijn naar Beiboer geblucht en er staan slach tingen voer de deur. Ook in Albanië tiert de ontevredenheid. Djawid Pacha bericht, dat de Albaneezen, op aansporing van de afgevaardigden Djilal en Hassan Bey, uit hunne gebeden den naam van sultan Mahomed V hebben weg gelaten. De oelema's en de stamhoorden wer pen de vraag opAan wien moeten nu de belastingen betaald worden? Djawid Pacha heeft verklaard, dat hij geen stap meer zou doen tot vervolging van de reactionairen in Albanië, als hij niet gemachtigd werd allen tegenstand mot kracht te breken en de schul digen ter verantwoording te roepen. De re geering aarzelt echter hem die machtiging te verleenen, omdat zij vreest daarmee een grooter kwaad te zullen aanrichten. De Grieksche minister van buitenlandsche zaken heeft alle berichten van vijandelijke toebereidseden aan. de grens en in Epirus laten tegenspreken. De Turksche regoering heeft deze tegenspraak in een rondschrijven aan de gouverneurs van Janana, Saloniiki en Monostir bekend gemaakt. Dit belet intus- schen niet, dat er aanhoudend berichten in komen over bewapening van de Grieksche plattelandsbevolking. De gevangenneming van prins Boeehan Eddin, waarvan onder de telegrammen werd bericht, is geschied in heit paleis van zijne aan den Bosporus wonende tante, prinses Naile. Men heeft bewijzen gevonden, dat de prins betrokken is geweest in de plannen van den gewezen sultan bij de laatste con tra-revolutie. Uit het latere bericht van zijne invrijheidstelling blijkt intusschen, dat hij niet voor den rechter zal worden ge bracht. Was dat geschied, dan zou dit het eerste geval geweest zijn, dat tegenover een sultanskind heb gemeene recht in toepassing werd gebracht. Pera, 17 Mei. Het ontwerp-program houdt de verklaring in, dat moet worden voortgegaan gebruik te maken van vree nd kapitaal en vreemd personeel, omdat Tur kije nog niet ver genoeg gevorderd ie on. deze te kunnen Marokko. De Fransohe regeering heeft besloten van de bezetting van het Chanjagebiedl 3000 man terug te roepen. Den 6en Juni moet de in scheping van deze manschappen voltooid zijn. Kameroverzicht. Tweede Kauier. Nadat Maandag in comité-generaal de huishoudelijke raming voor 1910 was vast gesteld, was aan de orde de behandeling van de bekende Achterstandsont- werpen. De heer Van Sasse van Ysselt keurde "s ministers voorstel als noodwet goed. Terecht had de minister zich z. i. niet enkel bepaalt tot uitbreiding van per soneel. Toch beschouwde spreker het aan hangige voorstel slechts als een voorloo- pige maatregel. Tegenover bet voorstel van het instellen van enkelvoudige kamers stond spreker vrij onverschillig. Hij voor zag, dat er weinig gebruik zal worden ge maakt en dus weinig zullen baten om het euvel van den achterstand weg te nemen. In 'het belang van meer afdoende wegne ming van den achterstand opperde spreker liet denkbeeld van een betere regeling van bezoldiging en promotie van de rechterlijke ambtenaren, aan wie ook meer vrijheid moet worden gegeven, om in de behande ling van de burgerlijke zaken in te grijpen. De heer Van Doorn opperde ver schillende bedenkingen. Het bestaande per soneel behoefde zijns inziens niet uitge breid te worden. Uitbreiding achtte hij dus noet noodig en ook betwijfelde hij, of de uitvoering van het stelsel van den alleen- rechtsprekenden rechter wel wenschelijk is. Voorts keurde spreker af het stelsel van den minister, waar dit de kleine Rechtban ken verzwakt. Beter ware zijns insziens dan nog die kleine Rechtbanken op te hef fen. De heer de Savornin Lohman erkenende, dat bij de voorgedragen rege ling eenige bezwaren zijn verbonden aan de vroegere ontwerpen, welke vervallen zijn, bleef echter de deugdzaamheid van den voorgedragen maatregel in twijfel trek ken. De heer Van Limburg aanvaard de het ontwerp als een noodwet. Spreker had liever gezien, dat de minister niet zoo ver niet zijn pensioensbepaling was ge gaan. De leeftijdsgrens had hij kunnen ver- l©gg^n van 65 jaar tot zeventig en een half jaar voor alle colleges, dus ook voor den Hoogen Raad. De min. van Justitie verdedig de het wetsvoorstel als geboden door de omstandigheden. Directe hulp is hoogst noodzakelijk, vandaar de voorgestelde uit breiding. Het personeel bij sommige colle ges en de voorgestelde uitschakeling van hoogbejaarde rechterlijke ambtenaren en het instellen van een instituut van den al leen rechtssprekenden rechter moeten die nen ,om den achterstand voortaan te voor komen. In den loop der vergadering werd met 34 tegen 25 stemmen aangenomen een amendement van Nispen op des heeren Loh- man's voorstel tot wijziging van het regle ment van orde der Kamer. Dit amende ment, waarover Vrijdag de stemmen staak ten, strekte tot het behoud van "het be staande stelsel, dat de griffier in den regel de afdeelingsverslagen der commissiën sa menstelt. Dinsdag zal in den aanvang der zitting behandeld worden een door den heer Bloo ker en andere leden ingediend voorstel» om over des heeren Lohman's voorstol op het punt van de aangenomen bepaling omtrent het aanvangsuur der vergaderingen de dis cussie te heropenen. Men meldt uit Haarlem Vandaag vieren we hier met groote opge wektheid het feest, waarvoor do gemeente raad een onbeperkt crediet heeft toegestaan. Het mag opmerkelijk heeten, met hoeveel geestdrift de burgerij aan deze viering van de blijde gebeurtenis ten vorstelijken palei- ze meedoet. Alom wappert in de straten de driekleur en de versiering in do straten is in een woord keurig. De tulpenversie ring in de Koningstraat mag typisch Haar lemse h heeten. Vanmorgen om 9 uur zag men uit alle windstreken der stad de kinderen zich naar de Groote Markt begeven, waar ze met Oranje en nationale kleuren getooid met hun 6000en een aubade hebben gehouden. Later in den morgen hadden kinderfeesten plaats in de hertenkamp, waar d© kleuters op lekkernijen werden onthaald. De jongste kinderen 8000 in getal die aan de aubade niet deelnamen, werden op de scholen onthaald. V anmiddag van 1 tot 2 uur had een orgel concert plaats in do Groote kerk, waa mevr. CraandijkSchuyl hare medewerking verleende. Bij het afzenden van dit bericht maakt men zich gereed voor den bloemenoptocht door de straten, het hoofdnummer van het programma. Te Berge n-o p-Z oom. Bergen-op-Zoom heeft j.l. Zaterdag ook feest gevierd- ter eere der geboorte van H. K. H. Prinses Juliana. Reeds in den vroegen morgen kwamen van alle omliggende plaatsen groote scha ren belangstellenden. Het feest werd geopend door het gebeier der klokken, waarna onder leiding van den heer A Bruijn een 1200 'kinderen de vader- landsche liederen zongen en een marsch van den heer Tierolf te Roosendaal. Aan een optocht werd door 24 vereenigingen met 7 praalwagens en drie muziekkorpsen deelge nomen. De praalwagens, alle toepasselijk op de groote gebeurtenis, waren zeer mooi en vielen bijzonder in den smaak. Den geheelen dag traden muziekkorpsen op de Grcote Markt op. Des avonds waren het Raadhuis en eenige particuliere woningen keurig verlicht. De Stationstraat had een speciale versiering met electrische verliohting. Alles liep in de beste orde af. In de St. Jozefgezellenvereeniging werd tot blijvend aandenken een Julianaboom ge plant, waarbij de burgemeester een toepas selijke rede hield. Te Enschedé. Ook te Enschedé werden groote feesten gehouden. Des morgens vierden de kinderen feest in de scholen en zongen, daarna gezameniijk (ongeveer 6400) op het marktplein verschil lende liederen. Van den torentrans af wer den 51 sal" utsc boten gelost. Daarna werd e a de klokken geluid en floten de fabrieksflui- ten van alle fabrieken, gedurende 5 .ïinu- ten. Na den middag had een historische op tocht plaats, die uitstekend slaagde. Des avonds werden op verschillende punten der stad concerten gegeven, en werd op het De Ruyterplein bioscoopvoorstellingen gehou den. Na dien tijd was er in de verschillend» zalen gelegenheid tot dansen. Een groot aantal vreemdelingen, waaronder veel Duit sobers, bezochten dien dag Enschedé, waar tot vroeg in den morgen feest werd gevieri. Op 30 April, '6 morgens te 7 uur, ge lijktijdig met Prinses Juliana, werd te Tiel geboren Hendrik van Mourik. H. M. de Koningin, hiermede in kennis gesteld, heeft den jongen wereldburger een spaarbank boekje geschonken, waarop f 25 gestort was. Indisch huldeblijk aan de Koningin. Hot dames-comité voor het Indische huldeblijk aan de Koningin meldt, dat do Koningin gepolst is welk ge schenk word gewenscht en dat geantwoord is, de geldon te besteden voor liefdadige doeleinden. Daarop heeft het comité besloten de gelden te geven aan de Vereeniging voor Leprabestrijding. Berichten. De Staatscourant van Dinsdag 18 Mei bevat o.m. de volgende Koninklijko besluiten in actieven dienst geplaatst bij de grena diers en jagers de le luitenant op non-acti viteit C. E. W. baron van Voorst tot Voorst van de infanterie; benoemd tot burgemeester van Eenrum C. Wiersum benoemd tot griffier bij hot kantonge recht te Zevenbergen mr. A. Mercier, com- mios-griffier bij het Hoog Militair Gerechts hof te Utrecht benoemd tot president der rechtbank te

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1909 | | pagina 1