Hf', aSO. Tweede blad.
Woensdag 19 Mei 1909.
BINNENLAND.
7l" Jaargang.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post - 1.50.
Afzonderlijke nummert - 0.05.
I' -> C'ouran verscliijn dagelijks behalv op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiënmodedeelingen enz.gelieve men vóór 11 urn
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50.
Elke regel meer - 0.10,
Dienstaanbiedingen en aanvragen #5 cents by vooruitbetaling
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeellgo bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement. Eene
oiroulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Nadat Maandag in comité-generaal de
huishoudelijke raming voor 1910 was vast
gesteld, was aan de orde de behandeling van
de bekende Achterstandsont-
werpen.
De heer Van Sasse van Ysselt
keurde 's ministers voorstel als noodwet
goed. Terecht had de minister zich z. i.
niet enkel bepaalt tot uitbreiding van per
soneel. Toch beschouwde spreker het aan
hangige voorstel slechts als een voorloo-
pige maatregel. Tegenover het voorstel van
het instellen van enkelvoudige kamers
stond spreker vrij onverschillig. Hij voor
zag, dat er weinig gebruik zal worden ge
maakt en dus weinig zullen baten om het
euvel van den achterstand weg te nemen.
In 'het belang van meer afdoende, wegne
ming van den achterstand opperde spreker
het denkbeeld van een betere regeling van
bezoldiging en promotie van de rechterlijke
ambtexiaren, aan wie ook meer vrijheid
moet worden gegeven, om in de behande
ling van de burgerlijke zaken in te grijpen.
De heer Van Doorn opperde ver
schillende bedenkingen. Het bestaande per
soneel behoefde zijns inziens niet uitge
breid te worden. Uitbreiding achtte hij dus
niet noodig en ook betwijfelde hij, of de
uitvoering van het stelsel van den alleen-
rechtsprekenden rechter wel wenschelijk is.
Voorts keurde spreker af het stelsel van
den minister, waar dit de kleine Rechtban
ken verzwakt. Beter ware zijns insziens
dan nog die kleine Rechtbanken op te hef
fen. A
De heer de Savornin Lobman
erkenende, dat bij de voorgedragen rege
ling eenige bezwaren zijn verbonden aan
de vroegere ontwerpen, welke vervallen
zijn, bleef echter de deugdzaamheid van
den voorgedragen maatregel in twijfel trek
ken.
De heer Van Limburg aanvaard
de het ontwerp als een noodwet. Spreker
had liever gezien, dat de fninister niet zoo
ver met zijn pensioensbepaling was ge
gaan. De leeftijdsgrens had hij kunnen ver
leggen van 65 jaar tot zeventig en een half
jaar voor alle colleges, dus ook voor den
Hoogen Raad.
De' min. van Justitie verdedig
de het wetsvoorstel als geboden door de j
omstandigheden. Directe hulp is hoogst
noodzakelijk, vandaar de voorgestelde uit
breiding. Het personeel bij sommige colle
ges en de voorgestelde uitschakeling van
hoogbejaarde rechterlijke ambtenaren en
het instellen van een instituut van den al
leen rechtssprekenden rechter moeten die
nen ,om den achterstand voortaan te voor
komen.
In den loop der vergadering werd met
34 tegen 25 stemmen aangenomen een
amendement van Nispen op des heeren Loh-
man's voorstel tot wijziging van het regle
ment van orde der Kamer. Dit amende
ment, waarover Vrijdag de stemmen staak
ten, strekte tot het behoud van het be
staande stelsel, dat de griffier in den regel
de afdelingsverslagen der commissiën sa
menstelt.
Nadat Dinsdag op voorstel van den heer
Blooker de discussie over het voorstel-Loh- 1
man tot wijziging van het reglement) van
orde der Kamer was heropend, trok de heer
Lobman in de Vrijdag aangenomen be
paling om voortaan de Kamervergaderingen
eerst te 1 uur te doen aanvangen. De eind
stemming over het géheele voorstel werd
aangehouden. Daarna is behandeld het wets
ontwerp tot aanvulling van de Tiendwet.
De heer Van Sasse van Ysselt
juichte bet ontwerp toe.
Ook minister T a 1 m a verwachtte veel
goeds van de nieuwe bepalingen omtrent
den minnelijken afloop. Vanwege zijn de
partement zal daartoe een nieuwe handlei
ding in het licht worden gegeven.
De heer Van Sasse van Ysselt
verdedigde een amendement, strekkende om
de opgave, bedoeld in art. 48a lstê lid, te
laten vervallen voor het perceel of de per-
ceelen ten opzichte waarvan onherroepelijk
wordt beslist, dat zij aan de aangevers niet
waren tiendplichtig. De bedoeling is dus
geen aangifte te eischen onafhankelijk van
de beslissing van een der colleges wanneer
tussc'hen belanghebbenden overeenstemming
bestaat omtrent geldigheid, aard en om
vang van et tiendrecht. j
De Minister bestreed het amende
ment, dat daarop werd gewijzigd, waarna
de discusde werd geschorst.
Vervolgens werd voortgezet de behande
ling der achterstands-ontwerpen.
De heer Borgesius verdedigde een
amendement om de gunstige pensioensbepa-
Jdngen niet toe te passen ten aanzien van
griffe- en parket-ambtenaren, als zijnde
afzetbare ambtenaren. Er bestaat geen
grond om aan deze ambtenaren aanspraak
te geven op verhoogd pensioen. Gaat men
dezen weg op, dan zal men geen ambtenaar
meer wegens seniele aftakeling naar huis
kunnen zenden dan met zijn volle jaarwed
de als pensioen.
De Minister van Justitie
wees er op, dat griffie- en parket-ambtena
ren feitelijk steeds zijn beschouwd als amb
tenaren, die voor hun leven zijn benoemd.
De billijkheid eischt dus voor hen dezelfde
bepalingen toe te passen als voor de rech
terlijke ambtenaren, die met de rechtspraak
zijn belast, zullen gelden. Wanneer men
tusschen -lie ambtenaren een grenslijn trekt,
zal men aan parket en griffie de beste krach
ten onttrekken, aangezien zij zullen trach
ten een plaats te krijgen in de rechtspre
kende magistratuur.
Na discussie werd het amendement ver
worpen met 31 tegen 17 stemmen.
Daarna werd bet wetsontwerp aangeno
men.
Aan de orde kwam vervolgens het wets
ontwerp tot verhooging van Hoofdstuk IV
der Staatsbegrooting voor 1909. (Verster
king van gerechten).
Aangenomen z. h» s.
Aan de oide was het wetsontwerp tot
wijziging en verhooging der begrooting van
uitgaven van Nederl.-Indië voor 1909 (Di
verse onderwerpen).
Bij onderafdeeling 43 (Het Departement)
zegt de heer Van Deventer te erken
nen, dat de adviseur voor de buitenbezittin
gen een hoog salaris moet hebben maar,
gaarne waardeerende de groote verdiensten
van den heer Colijn, vraagt Spr. zich af of
deze nu juist de aangewezen man is en of
er onder de ambtenaren van het B. B. niet
iemand te vinden ware geweest die aan
spraak kon doen gelden op deze betrekking.
Voorts ware eene regeling van de positie
van den heer Colijn wenschelijk geweest
voor deze eventueel tot lid dezer Kamer
ware benoemd.
De 'heer Ter Laan sloot zich hierbij
aan.
Als de heer Colijn naar Nederland komt,
kan de voorgenomen reorganisatie niet naar
belvooren uitgevoerd worden.
De heer De Waal Malefijn verde
digt e benoeming. De gouv.-generaal moet
geprezen worden dat hij zulk een talentvol
energiek man voor het Indische bestuur
heeft weten te krijgen.
De idinister van Koloniën
wees eveneens op de buitengewone quali-
teïten van den heer Colijn. Wordt hij tot
Kamerlid gekozen, dan zal zijn adjunct
adviseur door hem ingewijd waar
schijnlijk de betrekking overnemen.
Wordt de heer Colijn Kamerlid, dan zal
hij 5100 verlofstractement genieten
of 5000 wachtgeld. Of de lieer
Colijn Kamerlid zal worden staat nog niet
vast, maar verleden jaar, bij zijne benoe
ming, was er heelemaal nog geen sprake
van. Wordt de post verworpen dan zal de
reorganisatie, waarop de heer Van Deven
ter zooveel prijs stelt, niet kunnen door
gaan.
De onderafdeeling 43 wordt in stemming
gebracht en aangenomen met 37 tegen 24
stemmen..
Bij onderafdeeling 64 (■•su'bsidieering van
bijzondere middelbare scholen in Indië)
zegt de lieer Van Deventer, dat
eene regeling, uitgaandé van dezelfde
beginselen als in Nederland, verderfelijk en
gevaarlijk is. Indië heeft behoefte aan zoo
krachtig mogelijk neutraal onderwijs, om
den Islam te vredringen.
Ook de heer Ter Laan komt er tegen
op dat de Minister Nederlandsche toestan
den gaat toepassen op Indië.
Thans is aan de orde de eindstemming
over het voorstel-De Savornin Lobman tot
wijziging van het Reglement van Orde.
Zonder hoofdelijke stemming wordt het
voorspel aangenomen.
De beraadslaging wordt voortgezet over
de wijziging der tiendwet en wel over een
amendement van den heer Sasse van Ys
selt, om artikel 48b te lezen als volgt:
,,De opgave, bedoeld in artikel 48 a 1ste
lid, vervalt voor het perceel of de percee-
len ten opzichte waarvan onherroepelijk
wordt beslist, dat zij aan de aangevers niet
waren tiendplichtig.
De Minister van Landbouw
blijft dit amendement bestrijden, dat wan
toestanden in het leven zou roepen.
De voorsteller trekt het voorstel daarna
in.
De wijziging der Tiendwet wordt z. h. 8.
aangenomen.
De beraadslaging wordt alsnu voortgezet
over de -wijziging en verhooging der Indi
sche begrooting 1909, waarover nog uitvoe
rig werd gediscussieerd.
De heer De Visser (christ.-hist.)
kwam op tegen des heeren Van De venter's
bedenkingen legen de subsidieering van de
bijzondere middelbare scholen in Indie. Over
diens principieele bezwaren verbaasde spre
ker zich te meer, aangezien de heer Van
Deventer zelf als rapporteur het voorloopig
verslag, waarin gom el d staat, dat niemand
principieel 'bezwaar had, méde heeft ond'er-
toekend.
Ook de Minister van Koloniën
deed dit laatste in zijne verdediging ui'tko-
In de vergadering van Dinsdagavond wer
den allereerst behandeld de wetsontwerpen
houdende bepalingen omtrent de toeken
ning van pensioen aan de weduwen en wee
zen van militairen en gepensionneerde mili
tairen dier land- en zeemacht, beneden den
rang van officier.
De Minister van Financiën
antwoordde op vragen van den heer Eland,
dat de wet op den militairen pensioenraad
geheel op deze wetsvoordraolrt toepasselijk
is. Die wet gaat uit van het beginsel, dat
alle pensioenen voor weduwen en weezen
moeten worden aangevraagd bij den minis
ter dat zoowel om principieele als om
financieele redenen voor de regeering onaan
nemelijk is het het amendement van. de
commissie van rapporteurs, strekkende om
aan de weduwen en weeeen van militairen
beneden den officiersrang, die na 22 Jan.
1909 overleden zijn, alsnog pensioen toe te
kennen, dat zij zou'den bekomen, hebben, in
dien die militairen waren Overleden op den
dag, waarop deze wet in werking treedt. De
regeering zou er wel in kunnen toestemmen
dat de militairen die tusschen 22 Januari
en 1 Juli gepensionneerd werden, aan het
pensioenfonds deelnemen.
De heer Ter Laan oordeelde, dat "het
geen de commissie van rapporteurs wil, wel
■mogelijk is.
De Minister bleef het voorstel der
commissie onaannemelijk verklaren, omdat
aanneming daarvan den géheelen weten-
sc'happelij'ken grondslag van het fonds on
derst boven zou gooien.
Bij het verder -debat trok de heer Ter
Laan een door hem voorgesteld en door
den Minis-ter van Oorlog onaan
nemelijk verklaard amendement in^ dat-
strekte om ook het reservepersoneel in de
wet op te nemen.
De commissie van rapporteurs trok ook
haar bovenbedoeld amendement in en pielde
daarop een -ander voor, in 'den door den
minister aangegeven zan.
Dit amendement werd door den Minis
ter overgenomen.
Het onuwerp betreffende de landmacht
werd d aarop aangenomen
Bij het daarop volgende ontwerp, betref
fende de zeemacht, verdedigde de heer Ter
Laan een amendement, -strekkende, om
actief dienenden in Nederland, wier maan-
delijksc'he soldij, zonder eenigie toelage,
minder dan 38 bedraagt, niet in het fonds
te doen bijdragen.
De Minister van Marine ver
klaarde dit amendement onaannemelijk. Hij
vestigde er de aandacht op, dat .de schepe
lingen veel meer -aan contrübu'bie betalen
voor den „Maitrozenfoond" dan hier ge
vraagd wordt.
De -heer Ter Laan trok ezijn -amen
dement in.
Nadat de Minister van Marine
in dit ontwerp dezelfde wijziging had aan
gebracht- als in het ontwerp, betreffende de
landmacht, was gebracht, door overneming
Van het- nadere amendement der commissie
var» rapporteurs, wénd het wetsontwerp
goedgekeurd.
Daarna werd d'e discussie voortgezet over
de subsidieregeling aan bijzondere H. B. S.
in Indië. De betreffende onderafdeeling der
begrooting werd ten slotte met 46 tegen 10
stemmen, goedgekeurd.
Nog verschillende wetsontwerpen werden
hierna goedgekeurd, o. a. dat tot aankoop
van eigendommen en gebouwen ter vergroo
ting der Tweede Kamer.
Op voorstel van den heer Van By landt
werd de conclusie op het adres van overste
Koek afgevoerd.
De heer V an Bylandt dankt aan hét
eind d'er vergadering den voorzitter voor
de leiding der vergadering en de trouwe
plichtsvervulling gedurende vier jaren, welke
door alle leden der Kamer zeer werd ge
waardeerd. (Applaus).
De V o o#r zitter dankte voor deze wel
willende woorden, liet de notulen lezen dér
gisteren gehouden vergadering en sloot
daarna de vergadering tot nadere bijeenroe
ping.
De heer S. M. Hugo van Gijn, meer
dan twintig jaren lid der Tweede Kanier
voor Dordrecht, die, zooals bekend, bij de
a. s. aigemeene verkiezingen niet meer voor
het lidmaatschap der Kamer in aanmerking
wensoht te komen, verliet gisterenmiddag
's Lands vergaderzaal voor goed'., na van
het Bureau der Kamer en van ieder Kamer-
l'J afzonderlijk een hartelijk afscheid te
hebben genomen.
Berichten.
Door de Rotterdamsche raadsleden
Van Staveren, Nolst Trenité, Van der Pols,
Van Rossem en Van der Vijver is bij den ge
meenteraad een ontwerp-verordening inge
diend om op het voetspoor van Amsterdam
strafbaar te stellen het houden en bezoeken
van inrichtingen, waarin bij herhaling om
winstbejag de gelegenheid wordt gegeven
onderling ontuchtige handelingen te plegen.
Waar zulke verbodsbepalingen reeds in tal
van gemeenten bestaan, meenen zij dat die
in Rotterdam nog ten onrechte ontbreken.
Al is eerstdaags een rijksontwerp te wach
ten, toch meenen zij dat een plaatselijke
verordening, als door hen voorgesteld,
daarnaast 'bestaanbaar is.
Boekbeoordeeling.
Herinneringen aan ons Vor
stenhuis, door J. Knoppers, uitg. Hol-
landia Drukkerij Baarn. Een aardige geïll.
boekje, waarin men, als men 't eenmaal heeft
opgeslagen, onwillekeurig blijft lezen. Kost
slechts 25 ets.
Koningin Wilhelmina Can
tate voor kindérkoor met begeleiding voor
piano tekst van G. Leenheer, muziek van.
M. H. van 't Kruys, uitg. P. Noordhoff,
te Groningen. Prijs f 0.90 en zangstemmen
f 0.35. „Van -de geboorte der Koningin tot
de geboorte dei' Prinses" had' déze cantate
kunnen heet en. De woorden zijn aardig ge
kozen. Aan te bevelen voor eerstvolgende
Koninginnedag en Prinsessedag.
Welkom in h e t le v e n. Een aardig
geïll. boekje door Betsy „Voor Hollands
Kinderen" geschreven, uitg. I. M. Bredee,
Rotterdam, bij wien ook verschenen- een
tweetal liederen (met muziek) het een door
Betsy, het ander door Van Krieken, beide
aardige versjes op oranje gedrukt.
Drie liederen, „Volkslied, Wilhel
mus, Prinsesjeslied", door den bekenden dr.
W. Zuidema. Mogen bij voorkomende ge
legenheden op de scholen dienst doen
De Gemeentewet, met aanteekenin-
gen en toelichtingen, door U. J. Mijs, uitg.
Tjeenk Willink, te Zwolle. De derde afl.
kwam van de pers een praktisch gids voor
gemeenteraadsleden en verdér voor ieder,
die op de hoogte moet of wil zijn van dé
Gemeentewet en haar toepassing.
Schidlof's Taal Methode Pra
xis voor zelfonderricht, methode van 1000
woorden, nitg. H. Meuleuhoff, Amsterdam.
De 6de en 7de afl. van Silvio Barbieri's be
werking verscheen zoo juist.
Hendrik Hudson in Hollands
dienst, door H. S. Kuyper, uitg. D. A. Daa-
men, 's Gravenhage. Een boekje, dat actueel
mag heeten, waar binnen korten tijd de
..Halve Maan" meezeilen zal in dén histori-
schen optocht op den Hudson, ter herinne
ring aan den bekenden zeevaarder, in dienst
van onze Oost-Indische Compagnie.
Kinderbe langen, tevens volksbe
lang, door mevr. L. Belinfante Ahn, met-
voorrede van dr. J. H. Gunning Wzn., uitg.
P. Noordhoff, Groningen. Een. merk
waardige brochure, van welker
inhoud ieder beschaafd mensch, in- de eerste
plaats onderwijzers en ouders, moet kennis
nemen. Onder de 20 toegevoegde stellingen,
op welke van lezer en lezeres antwoord
wordt ingewacht, is er eéne, die al dadelijk
zegt, wat het boekje bedoelt, nl. deze:
„Schoolhervorming is urgent". Laat ieder
er nu de 90 cents aan wagen, om kennis te
nemen van wat hier op ruim 100 pagina's
onder de aandacht wordt gebracht.
Snuifjes, namens „De Dageraad",
aangeboden aan ds. H. Bakels, door Jan
v. d. Zee, uibg. Hollandia Drukkerij te
Baarn. In welken geest dit boekje geschre
ven is, blijkt genoeg uit de slotalinea, waar
in gezegd wordt o.a.„De godsdienst heeft
nu haar tijd gehad, de menschelijke rede
kan het zonder haar stellen." En de wijze
van arguraenteeren blijkt uit hetgeen staat
op bl. 21: „Geef mij maar een zaadje en
wat aarde, dan zal je het plantje ook zien."
De vraag „hoe uit dat zaadje in de aarde
dat plantje ontstaat, enz. waar het t-och'
eigenlijk op aankomt, wordt gewoon gene
geerd. Bij denkende lezers zullen deze snuif
jes aan Bakel's Bouquetje geen schade doen
Het Socialistisch Gevaar,
een bijdrage tot kennis der Besmettelijke
Zielsziekten, door E. v. Dieren, arts, uitg
de Maatsch. Vivat te Amsterdam. Een i n-
teressant 'boe k, dat door duizenden
gelezen moge worden. Het boek wil geen
politiek strijdschrift zijn en de schrijver wil
niet doorgaan voor een politieke dokter. Hij
wil alleen de socialisten doen kennen uit hun
woorden en daden. Het socialisme wordt
door hem beschouwd als uiting van een ab-
normalen zielstoestand', hij stelt het op één
lijn met den besmettelijken heksenwaan uit
vroeger eeuwen. Hoe gaarne ik het deed,
gebrek aan plaatsruimte belet mij uitvoerig
dit boek te bespreken, dat trouwens 250
bladzijden telt. Alleen de vraag of er niét
een volksuitgaaf heel goedkoop van
gegeven kan worden?
Immanuel Kant's critiek der zui
vere rede, in 't Nederl. bewerkt door B. van
Loen, verschijnt in 25 afl. a 40 ets. bij dé-
zelfde Uitgevers-Maatschappij Vivat te Am
sterdam. Zoo juist kwamen de vijfde en:
zesde afl. van de pers.
B e w ij 9 v a n goed z e d e 1 ij k ge
drag, door mr. G. T. de Jongb, rechter te
Amsterdam (Vondelstraab 78). Een daad van
humaniteit is dit 'boeksken. Het feit bestaat,
dat op den dag, waarop de gevangene zijn
cel verlaat, eerst zijn eigenlijke straf begint.
Deze groote onbillijkheid uit den weg te
ruimen, het terugkeeren in. de maatschappij
mogelijk te maken en het terugvallen tot
kwaad en misdaad te verhoeden, ziehier bet
doel, hetwelk de schrijver zich voor oogen:
stelt. Inderdaad déze Meester in de Rechten;
is een advocaat van goede zaken 1
Nederlandsche Stenogra
ph i e „Correspondentieschrift", leerboek
bewerkt voor onze taal naar het systeem;
van Stolze, volgens de reformatie van Sept.
1888, door J. L. Wery, Da Costastraat 71,
Den Haag, prijs één gld. Van den. zesden;
druk verscheen het 13de en 14de duizendtal',
hetgeen er op wijst, dat naast andere me
thoden ook deze gowild is, d. w. z. practisch1
bruikbaar is gebleken.
Van oude tijden tot heden,
Gescli. van ons Vaderland, door Jac. M.
Vos, uitg. P. Noordhoff, te Groningen, prija
f 1.90. Het feit op zichzelf, dat van dit boek
reeds de tiende druk verscheen, maakt eilke
aanbeveling overbodig. Zij nog gezegd, dat
ook deze druk évenals dé negende, dié na 't
overlijden van den schrijver verscheen be
zorgd is door dien lieer 0. Hinse, terwijl
ook nu weêr, voor zoover het de gesch.
van Ned.-Indië gold, dr. Kielstra zijn ge
waardeerde hulp verleende.
Geschiedkundige SchoolAfc-
l a s van het Vaderland en idem Voor Alg.
en Vaderl. Geschiedenis, beiden door A. L.
de Bont, bewerkt en uitgegeven bij P.
Noordhoff, te Groningen. De eerste bevat
42, de andere 124 kaarten en bijkaartje®,
prijzen zijn f 0.60 en f 1.90. Van beidé at
lassen verscheen thans de derde druk. Dé
schrijver heeft er steeds naar gestreefd den
grootst mogelijken een'voud' te paren aan
aanschouwelijkheid en gemakkelijkheid',
eigenschappen, die zeer zeker de bruikbaar
heid dezer leermiddelen verhoogen.
De Fransche Revolutie en do
Negentiende Eeuw. Overzicht voor de hoog
ste klassen van Gymnasiën en H. B. scho-
]en, door D. Aitton, uitgave van P. Noord
hoff, te Groningen, prijs f 1.25. Nog meer
dan bij de vorige uitgaven is bij dezen der
den druk getracht naar beperking, welke
een gebiedende eisch mag heeten 'bij het zich
steeds meer uitbreiden van de leerstof. Een
verdienste dus van het boek. Ten slótte eeni
ge uitgaven nog van de Hollandia Drukkerij
te Baarn, die in dei-daad' het weetgierig pu
bliek aan zich verplicht door dé bezorging
van de bekende handige, beknopte boekjes,
die van hét te behandelen onderwerp een za
kelijk overzicht geven.
Het Chris te n-S ocialisme door
den bekenden Zwolschen predikant van die
richting, aan wien de hem opgedragen taak
als ten volle toevertrouwd mag worden ge
acht.
Spiritualisme en Spiritism,
dóór ds. M. Beversluis. Ook aan dézen is
toevertrouwd de taak, in kort bestek het le
zend publiek voor te lichten omtrent deze
stroom in g op godsdienstig gebied.
De Post in del 7e Eeuw, door
dr. H. Brugmans. De serie „Uit onzen
Bloeitijd" heeft voor mij niet in de laatste
plaats aantrekkelijkheid, waar het ons ver
plaatst in het leven onzer vaderen. Zoo is
dit boekje interessant, omdat het, ondér
meer, Iaat zien, hoe Amsterdam eens het
middenpunt vormde van het zich in dien tijd1
organiseerend postwezen.
Strafproces en Strafrecht,
door mr. Simons, is een ander nr. van deze
serie, waarin menigeen vinden zal dingen,
die hij niet wist en die toch belangrijk zijn
te weten.
Bezwaren tegen gemengde
scholen voor voortgezet onderwijs door
A. J. Schreuder. Wij, die leven in de eeuw
van het kind, wij, die inzien van hoe groot
gewicht de zaak der opvoeding is, wij heb
ben, zon ik haast zeggen, behoefte aan zoo'n
seri'e „Paedagogische Vlugschriften.", waar
van het voor mij liggende een zeker niet on
belangrijke aangelegenheid in de opvoeding
bespreekt.
Ges I ach tel ij ke Voorlich
ting in „Pro en Contra" wordt hier
van hefc pro (door mevr. Wibaut) en bet
contra (door L. Nathans) betoogd. In ver
schillende boekjes is reeds gehandeld over de
Ooievaarssprook en de noodzakelijkheid uit
eengezet van het voorlichten der jeugd over
deze zaak. Hier hebben wij het voor
en tegen naast elkander, men leze en oor
deel e!
Hogel. Na Kant, Schopenhauer, Hart-
raami, Fichte, Schelling, komt thans Hegel'
en zijn filosofie aan de beurt van bespre
king in de serie „Groote Denkers". Dr. A.
H. de Har tog geeft van leven en denken van
dezen wijsgeer een kort en zaakrijk over
zicht.
De Nationaal Historische
P ar tij, door dr. baron Van Vredenburch.
De schrijver behandelt het ontstaan, het
hoofdbeginsel en het standpunt, dat deze
partij inneemt ten aanzien van eenige zaken
van actueel belang, als kiesrecht, onderwijs,
enz., terwijl ten slotte oen volledig program
dezer partij niét achterwege blijft.
Het gaat niet aan bij al deze vlugschrif
ten uitvoerig stil te staan genoeg ct hier
de aandacht op gevestigd te hébben, opdat
ieder er uit neme en 'bestudeere wat van
zijn of haar gading is.
F. W. DRIJVER.
