BINNENLAND.
De Staatscourant van Dinsdag 22
Juni bevat o. a. de volgende Kon. beslui-
ten
eervol ontslagen de reserve-officder van
gezondheid le klasse J. Rentmeester;
benoemd tot directeur van het postkan
toor te («roosbeek P. J. H. Denneskens,
thans te Dtdam
benoemd in de provincie Utrecht tot
hoogheemraad van het hoogheemraadschap
de Bunschoter Veen- en Veldendijk J.
Beukers te Bunschotentot hoogheemraad
van het grootwaterschap van Woerden (pro
vincie Utro3ht en Zuid-Holland) L. Boer
te Bodegraven.
De Koningin ontving gisteren op Het
Loo, ter overhandiging van zijn geloofs
brieven, den heer A. Romanos, nieuw be
noemd gezant van Griekenland.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden,
Hertog van Mecklenburg, heeft welwillend
aangenomen het verzoek van het bestuur
van den Nod. Amateur-Sohermbond om zit
ting te nemen in het eere-comité voor de
internationale scherm wedstrijden te Soheve-
ningen op 3 en 4 Juli a. 8.
De Prins en Prinses Kuni van de
Keizerlijke familie van Japan, die vóór hun
komst in de residentie (op a.s. Vrijdag)
eenige dagen te Brussel doorbrengen, zijn
op hun reis tot bezoek van verschillende
Europeesche hoven, vergezeld van kolonel
Kurita, adjudant, mevrouw Nagasaki, hof
dame der Prinses en den heer Tsumoda,
secretaris van het Huis wan Prins Kuni.
Jhr. van der Staal, Hr. Ms. gezant
te Brussel, i« naar Aix-les-Bains vertrokken.
Tijdens zijn afwezigheid is jhr. Melvili
van Carnbée, gezantschapsraad, als tijde
lijk zaakgelastigde te Brussel opgetreden.
Vice-admiraal Snethlage, afgetreden
commandant der Indische zeemacht, nvaak-
te gisteren zijn opwachting bij den minister
van marine.
De Eerste Kamer der Staten-Gene
raal komt Maandag 28 dezer weêr bijeen
tot behandeling van de nog ter afdoening,
gereed zijnde onderwerpen.
SubsidieMiddenstand. Bij
de opening der MiddenstandstentoonsteUing
is door minister Heemskerk verzekerd, dat
een verdere voorziening in de behoefte aan
vakopleiding van de jeugd zijn bijzondere
aandacht heeft, en dat niet zal worden na
gelaten daarvoor te doen, wat nuttig en
uitvoerbaar is.
Thans verneemt de N. R. Ct-, dat minis
ter Talma voornemens is op de volgende
StaatsbegrootiDg een poet van 50,000 te
brengen ten bate van een of meer Midden
standsinstituten.
Postactie. Op het d.d. 14 Juni
door den Nederl. Bond van Post- on Te-
legraafbeambten „de Post" aan den Mi
nister van waterstaat gezonden adres in
zake erkenning der vereeuigingen van be
ambten bij posterijen en telegraphie werd
door den Bond bij schrijven van 18 Juni
j.l. het volgende antwoord ontvangen:
„In antwoord op nevenaangehaald .schrij
ven heb ik de een» u mede te dealen, dat
mijnerzijds geenerlei instructie was goge
ven om wijziging te brengen in de tot dus
verre gevolgde gedragslijn ten opzichte
van veroenigingen van ambtenaren, of be
ambten bij den dienst der posterijen en
telegrafie, en in de toekomst daarmede re
kening zal worden gehouden."
De Minister van Waterstaat
w. g. Regout.
Kamerverkiezingen.
De vrijzinnige kiesvereeniging Voor
uitgang in Amsterdam II besloot met aan
zienlijke meerderheid bij de herstemmingen
voor de Tweede Kamer den sociaal-democra-
tischen candidaat, den heer J. Oudegeest,
te steunen. Tegenover dezen staat de christe-
lijk-historische candidaat, de heer J. R-
Suoeck Heukem&ns.
Zooals reeds gemeld werd, heeft de R.-K.
Kiesvereeniging Amsterdam III op haar
vergadering van Vrijdag 18 Juni met alge-
meene stemmen besloten, bij de herstemming
op Woensdag 23 Juui de c&ndidatuur van
prof. mr G. A. Hamel te steunen.
Zooals het bestuur der Vereeniging in een
rondgezonden biljet betoogt, rust dit besluit
op '6 lands belang.
„De Christelijke meerderheid, reeds -ver
kregen, is n.l. groot genoeg om de Regee-
rin'g in staat te stellen, het land volgens
haar beginselen te besturen. Verschillende
zaken komen zeker aan de orde, waarbij de
regeering op de medewerking der liberalen
mag rekenen.
De Tijd meldt nog, dat het advies van het
Centraal bestuur door de R.-K. kiesvereeni
ging met groote instemming werd ontvan-
Na een levendige discussie is onder groot
enthousiasme en met algemeene stemmen be
sloten, de candidatuur van prof. Van
Hamel, candidaat der liberalen, te steunen
tegenover den sociaal-democraat Troelstra.
Volgens De Standaard waren slechts 4
leden der antirev. kiesvereeniging „Neder
land en Oranje" voor het steunen van <ie
candidatuur van prof. Van Hamel en keur
den 45 het besluit tot onthouding goed. Do
Tijd verneemt echter, dat ook bij tal van
autirevolutionnairen het voornemen bestaat,
om het onthoudingsadviea van hun Centraal
Comité in dit district niet te volgen.
Te Amsterdam vergaderde onder voor
zitterschap van mr. Th. Stuart gisterenavond
do afd. Amsterdam van den Bond van Vrij©
Liberalen. Ter zake van de herstemming voor
do Tweede Kamer, nam de veTgadering het
besluit de erkiezing van mr. W. H. de
Beaufort in Amsterdam VII met alle kracht
te bevorderen, de candidatuur van prof. Van
Hamel in III en den heer Ketelaar in V
krachtig te steunen en zich in districten II
eu IX, waar de strijd tusschen een sociaal
democraat en een candidaat van rechte gaat,
te onthouden van het geven van advies.
Eon verkiezingsoptocht.
Door de Veroeniging Jonge Liberalea was
gisterenavond te Rotterdam een verkiezings
optocht georganiseerd met lichtstoet ten be
hoeve der 5 vrijzinnige candidaten in de
Rotterdamsche districten. In den optocht
hadden plaats genomen rijtuigen met. mu
ziekkorpsen, herauten en reclamewagens met
allegorische voorstellingen, op den vrijhan
del betrekking hebbende. Tot bij midder
nacht werd een ommegang gemaakt door de
5 kiesdistricten. Een talrijke politiemacht
begeleidde den stoet.
De Katholieke kiesvereeniging te
Leeuwarden 'besloot de candidatuur van
den heer Thomson te steunen.
De burgemeester van 's Gravenhage,
baron Sweerts, is Voornemens tegen het
einde dezer maand voor een zestal weken
met verlof te vertrekken en dit in Zwitser
land door te brengen.
De Haagsche Hofvijver-
kwestie De Haagsche gemeenteraad
behandelde gisteren het voorstel van
B. en W. betrekkelijk den verkeersweg van
het Buitenhof naar den Kneuterdijk (gedeel
telijke demping van den Hofvijver), met het
tegenvoorstel van den heer Jurriaan Kok
c.s. om, met ongeschonden behoud van den
Hofvijver, die verkeersweg te maken door
onteigening van de aan het Buitenhof en
de Plaats belendende perceelen.
De gemeenteraad heeft inzake den Hofvij
ver het tegenvoorstel van Jurriaan Kok c.s.
(her amotieplan met het plan Berlage a) ver
worpen met 19 tegen 15 stemmen en het
voorstel van B. en W. (gedeeltelijke dem
ping van den Hofvijver) aangenomen met 18
tegen 16 stemmen.
Naar de Tijd verneemt, was de toe
stand van het oud-Tweede-Kanvorlid, den
heer Dobbelman te Nijmegen, gisteren be
vredigend.
R e s e r v e-z usters voor den
Diaconessen ar beid. In den afge-
loopen winter is eene nieuwe vereenigiig cp-
gf richt, welke den naam draagt „Veroeni
ging voor Reserve-zusters bij den Diakoue9-
sen Arbeid". Haar doel is jonge meisjes (en
weduwen) uit den beschaafden stand, die den
wensch hebben in hare omgeving nuttigen
arbeid te verrichten op het gebied vai zie
ken-, armen-, en kinderzorg, zoomede cp
dat van wijkwerk, de gelegenheid aan te
bieden daartoe opgeleid te worden. Deze op
leiding, waarvoor als regel een tijd van
acht maanden werd aangeuomen, zal in een
Diaconessenhuis plaats vinden, en, voor zoo
ver de kosten niet in den vorm eener gift
worden gerestitueerd, zullen deze door de
vereeniging worden gedragen.
Na gunstigen afloop van den leertijd zal
aan de „Reserve-zuster" een diploma wor
den gegeven en moet zij zich onder meer ver
binden om zooveel mogelijk in hare omge
ving het geleerde in praktijk te brengen,
maar daarvan niet tot eigen geldelijk voor
deel gebruik te maken. Eindelijk moet de
reserve-zuster, daartoe door het bestuur der
vereeniging opgeroepen, in geval van nood
steeds zooveel mogelijk hulp verleenen aan
een der Diakonessenhuizen.
Het bestuur der vereeniging bestaat uit de
heeren Jhr J. D. 'Six, te 's Gravenhage,
Laan Copes van Cattenburgh 44, voorzitter
jhr. mr. L. van Bevervoorden tot Olden-
meule, te Amsterdam, Keizersgracht 683,
secretaris; mr. dr. C. F. Schoch, te Amster
dam, Stadhouderskade 137, penningmees
ter W. F. C. Druyvesteyn, te Amsterdam,
Keizersgracht 532, en mr. J. S. Royaards,
te Arnhem, Velperweg 61, door wie alle ge-
wenschte inlichtingen gaarne worden ver
strekt.
Ned. Maatschappij tot bevor
dering der Toonkunst.
Zaterdag hiekl de Maatschappij voor Toou-
krunst haar 80e algemeene jaarvergadering in, h«t
nieuwe eonservatoriumgebouw der Maatschappij
te Amsterdam, ondier voorzitterschap van dien
lieer mir. J. N. van Hall.
Aanwezig waren 24 afdeehrrgenuitbrengende
83 stemmen.
De voorzitter begon met mede te doelen, dat
bet de laatste maal zou zijn. dat hij een alge
meen© vergadering zou leiden. Hij vergeleek de
Mij bij een herstellenden weke, die de crisis ge
lukkig heeft doorstaan en zich alleen nog ©enigs
zins in acht moet nemen, maar wiens gezond
heidstoestand goede verwachtingen geeft.
Onder applaus besloot de vergadering, den
hoer A. B. H. Verhey te l>enoemen tot lid van
verdienste der Maatschappij.
Thans werd overgegaan tot de verkiezing van
drie hoofdbestuursleden wegens het bedanken als
zoodanig van den heer mr. J. N. van Hal (voor
zitter) en prof. dr. R. C. Boer, terwijl de heer
A D. Loman Jr. (secretaris) aan de beurt van
aftreden was-
Tot voorzitter werd gekozen de hoer Oh. E.
H. Boiasevain, mot algemeene stemmentot on
dervoorzitter mr. D. Spanjaard, en tot secrota-
ris de aftredende titularis, de heer A. D. Lo
man Jr.
Ter aanvulling van liet bestuur werd voorts
gekozen tot plaatsvervangend secretaris den heer
6. van Milligen.
Een voorstel, om aan de aangesloten vereeni-
gingen voor elk lid f 1 uit te koeren tegen eea
totaal van f 4079, zoodat de feitelijke contribu
tie, die de afdeelingon voor elik lid in de alge
meene kas storten., wordt gesteld op f 1.25, vond
eenige bestrijding bjde afd. Utrecht, die hierin
werd ondersteund door de afd. Arnhem en Baarn,
welke een uitdceering van f 1.25 wenschten,, even
als in het vorige jaar.
Ten slotte werd na eenige discussie het be
stuursvoorstel aangenomen
Besloten werd voorts, uit te trekken f 0UO,
ter tegemoetkoming in de studie van een leerling
aan het Amsterdiaimscih Conservatorium
f 100 voor kleine toelagen voor kosteloos zang
onderwijs aan kinderen;
f 700 ak toelagen voor het houden van exa
mens;
f 30 om daaruit eerepremiön aan te bieden aan
de heeren J H Oudshoorn, A J. C. Mooy. B.
Zweer», M. A. Braudta Buys Jr. en Oberstadt.
Aan het hoofdbestuur besloot men over te
laten, waar alg. verg. in de maand Juni 1910
zal worden gehouden.
De begrootdng voor het volgend jaar werd
vastgesteld tot een bedrag van f 19,034de be
grooting recorvefonds op f 3650de begrooting
voor bet kunstenaarsfonds op f 5791afdeebn-
geofond* f 2884 en onderwijsfonds f 2430.
Alvorens de vergadering werd gesloten, bracht
de heer mr. graaf Van Hogendorp (Den Haag)
aan den aftredenden voorzitter, mr. J. N. v.
Hall, onder luid applaus, den dank der Maat
schappij over voor de groot© diensten door hem
aan de Maatschappij bewezen.
Mr. J. N. van Hall bedankte spreker voor zyn
vriendelijke woorden. Het groote applaus, waar
mede de vergadering deze had begroet, bewees
hem dat, zoo er ook al eenige personen in de
vergadering aanwezig waren, die zijn aftreden
als een uitkomst beschouwdendit toch niet de
algemeene opinie was.
Aan het jaarverslag is het volgende ontleend:
Hulde wordt gebracht aan Daniel de Lange,
ddo de maatschappij langer dan 80 jaar trouw
gediend heeft. Ook aan den afgetreden alge
meen-penningmeester J. C. Loman. Als gebeurte
nissen van bijzonderen aard zijn o. a. vernield
de verhuizing van liet conservatorium en van de
muziekschool van de afdeeling Ajmsterd&m naar
hei Huis met de Hoofden, waar ook thans de
bibliotheek der maatschappij is ondergebracht.
Het nantalafdeehngen bedroeg dit jaar 25, het
aantal leden te zamen 5409.
De rekenunig sluit in ontvangsten en uitgaven
met f 33,455.23. De Maateöhwkppij verloor dit
jaar 90 leden, het aantal leden der Zangvereeni-
gingen daarentegen is eenigerinate vermeerderd.
Het aantal leerlingen der muziekscholen bedroeg
2540. zijnde 199 meer dan in het voorgaande
jaar. Het aantal leerlingen van het Conserva
torium bedroeg 06. Aan 18 leerlingen werden
gunstige Eind-getuigschriften uitgereikt, terwijl
aam. den heer Willem Andriessennaar aanleiding
van. door hem irt het openbaar gehouden piano-
voordrachten met eenparigheid van stemmen de
„Prijs van Uitnemendheid" was toegekend.
7 camdodaten verkregen het diploma voor zang
onderwijs voor de lagere- en bewaarscholen.
Uit het kunstenaars-fonds werd in het begin des
jaars aan 46 personen hulp verleend.
De Nederland sohe Kunstenaarsvereeniging ver
keert in gunstigen toestand. De Vereeniging
voor Noord-Nederlands Muziekgeschiedenis zet
haar arbeid geregeld voort.
De afdeelingen garven dat jaar 80 uitvoeringen.
Fonds voor onderoffi
cieren. Blijkens de rekening en ver
antwoording van het Fonds voor Onder
officieren enz., over het jaAr 1908 hebben
de ontvangsten bedragen f 13.445.80, de
uitgaven f 11.115.07£, zoodat bij slot van
het jaar 1908 meer is ontvangen dan uit
gegeven f 2.340.72^, terwijl een kapitaal
van f 2000 op het Grootboek der 2£ per
cent Nationale Werkelijke Schuld als
eigendom van. het fonds is ingeschreven.
Het aantal comtribueerende deelgeuoo-
ten aan het fonds op ultimo December 1908
bedroeg 11 waarvan 6 een jaarlijksche bij
drage storten van f 10, 2 eene verhoogde
contributie inleggen van f 20; 1 eene ver
hoogde contributie inlegt van f 25 en 2
een© verhoogde contributie inleggen van
f 30, terwijl 119 déelgenooten den wensch
hebben te kennen gegeven, om niet meer
aan het fonds bij te dragen en 19 deelge-
nooten. in ©ene positie verkeeren, waarin,
zij niet tot het doen van bijdragen gerech
tigd zijn.
Op genoemd tijdstip waren 66 personen
in het genot van jaarlijksche lijfrenten en
pensioenen, waarvan het gezamenlijk be
drag der jaarlijksche uitkeeringen eene
som van f 2633 beloopt.
Ten laste van het Rijk is voor het dienst
jaar 1909 eene subsidie van f 8000 ten be
hoeve van de instelling toegestaan.
rIn de gister te Amsterdam gehouden
algemeene vergadering van aandeelhouders
der Maatschappij tot Exploitatie van Staats
spoorwegen is de balans en de winst- en
verliesrekening goedgekeurd, en het divi
dend: vastgesteld op 3
Tot commissaris der Maatschappij is ge
kozen de heer mr. A. J. baron van Nagell
van Ampsen, lid van Gedeputeerde Staten
van Gelderland, terwijl als lid van den raad
van commissarissen zijn herbenoemd de hee
ren A. baron van Dedam, mr. B. Ph. baron
van Harinxma tihoe Slooten en mr. A. E.
baron Mackay.
„Da halve Maaa."
Het scheepje „de Halve Maen", dat
ter gelegenheid van de Hudson-Fultonfees-
ten, in September te New-York te houden,
ter herinnering aan het feit dat het 300
jaren geleden is, dat Hudson de naar hem
genoemde rivier voor het eerst opvoer, aan
New-Yorkgeschonken, zal worden,, was gis
teren te Amsterdam voor de pers te zien.
Het benoodigde geld voor den bouw van
het jacht, ongeveer f 60,000, werd in Ne
derland bijeengezameld door een commis
sie, waarvan de heer H. de Booij, oud-
marineofficier aan het hoofd staat.
„De Halve Maen" is een tweedeks jacht,
63 voet lang, 17 voet 5 duim breed, met
een diepgang van 2 meter 15 en met een
fokke-, groote- en bezaansmast, voert de
geuzen- en Amsterdamsohe en Stoten vlag-
gen, heeft een inhoud van 40 last, met 96i
ton waterverplaatsing.
Het is gebouwd volgens beschrijving in
oude journalen door den ingenieur E. J.
Bent hem, volgons een ontwerp van wijlen,
den directeur aan het Marine-departement
C. L. Loder. De bemanning telt 18 koppen,
van de oorlogsbodem „Utrecht", en zij wor
den gekleed in ou<ï- Hoi l&ndsch costuum.
Op 10 Juli vertrekt het sohip, afgetuigd
met de „Soestdijk" van de Holland-Ame-
rika-lijn, als deklast, uit Rotterdam naar
New-York. Het wordt binnendoor over Gou
da naar Rotterdam gesleept.
Vooraan, onder de boegen, is het gal
joen "oor gevangenen, op het boven.voordek,
bak genaamd., liggen dikke ijzeren ankers,
onder baks zijn 5 kooien, voor 18 personen;
die daarvan beurtelings gebruik maken
nmldenscheeps is een groot luik, waarboven
een sloep hangt, oveneens volgens oud-model
getuigd. Naast den grooten mast grijnst de
groote knecht, een pop, waaromheen de tou
wen van de groote ra loopen. Een schoor
steen van de kombuis steekt zijdelings uit
het dok, evenals een pomp. Op het potdek
staan eenige stukjes licht geschut, zg. ka
merstukjes in een hokje voor den roergan
ger zijn een zandlooper en kompas en bel,
om de glazen te luiden, een kandelaar in
een nachthuisje en een watervat. Boven den
stuurplecht is een roefje; het sturen ge
schiedt zeeir primitief, met een kolderstok.
In de kajuit, die 1 M. 55 cM. hoog is, zijn
alle benoodigdiheden voor den schipper: een
bocl.e kast, waarin bijbel en psalmboek en
de „Reizen van Linsohoten'' enz., voorts
een Globe; er hangen oude geweren, ban
deliers met kruitkokertjes, tinnen borden
enz. Op een vastgesjorde schuiftafel ligt de
zeen -kaart met maatlatjes, passers en an
dere instrumenten. Aanwezig is hier ook oen
copie van het contract van Hudson met de
Amsterdam sch x kamer der Oost-Indische
Compagnie, dato 18 Januari 1609. Voorts
inktstel en Jacobstaf, voor het berekenen
van de zonshoogte. Langs een steil trapje
komt men in het verdek onder het opper
dek, waar twee zware kanonnen zijn opge
steld en de ankerketSng bevestigd isook
ander oorlogsmateriaal is hier geborgen.
Naast dit vertrekje middenscheeps is de
kombuis; n baard en keukengereedschap
versieren het interieur, en hier vindt men
ook Je slaapplaats voor den kok. Verder zijn
nog in het sohip een zeilkooi voor de schans,
kleeden, konstabel-kamer, broodkamer, door
blik tegen ongedierte beveiligdeen botte
larij het ruim is met een biljart gevuld.
De „Halve Maen" is van eikenhout ge
maakt; verf is weinig, teer veel gebruikt.
Als men het miniatuur zeekasteeltje ziet,
dan verbaast toch wel de kloekheid der va
deren, die met zóó een notedop den Oceaan
over dorsten 1
O u d-'s Hertogenbosch. Een
van de meest eigenaardige vertooningen op
„Oud-'s-Hertogenbosch had Zondag plaats,
toen er een aantal oude Schuttersgilden en
Gilden, in hun aloude kleederdrachtschuts-
rok en tabbaard ook wel pallore ge
noemd kaproen en kovel, daar hunne op
wachting maakten, met zich voerende hun,
niettegenstaande door den hoogen ouderdom
gehavende, nog altijd prachtige vaandels en
banieren, schitterende van kleuren en zoo
in sprekende overeenstemming met de kleu
rige geveltjes van „Oud-'s-Hertogenbosch"
en zijn geheel© omgeving. Door de Clevc-
niers-Schut afgehaald, trokken de gilden
tegen vier uur het terrein op. Daar werd
voor Schepenen en Ambachtsdekenen, die op
de pui van het „Raedthuijs" het gezelschap
afwachtten, gedéfileerd, waarna de hoofd
schepen (de heer Ed. van de Mortel) hen
hartelijk welkom heette, en verlof gaf tot
„vendelen".
De mannen gaven daarbij blijk waardige
zonen te zijn van de vendelaars uit de 13o
en 14e eeuw, waarvoor zij door het talrijk
publiek met veel bijval en door „de Regee-
ringhe van Oudt-'s Hertogenbosch" met me
dailles werden beloond.
NijvcrheidsooiiKuUnten.
Een buitengewoon nummer is ver
schenen van het orgaan van den Handel
drijvende» en Industrieelen Middenstand,
dat gewijd is aan die in het Paleis voor
Volksvlijt te Amsterdam op dit oogemblik
gehouden wordende Middenstandstentoon
stelling. Het prijkt met de portretten van
de ministers Heemskerk en Talma, van mr.
G. van Tienhoven en mr. W. F. van Leeu
wen, van de leden van het uitvoerend comité
en van den heer G. Muller, die tijdens de
tentoonstelling een voordracht zal houden
over uitstallen en warenkennis en die de
componist is van don tentoonstellingsfeest-
inarsch. Verder bevat liet nummer de ope-
ningsspeeohes, programma's enz., benevens
het rapport der door den Bond en door de
Maatschappij van Nijverheid benoemde com
missie, die een onderzoek zou instellen naar
de wenschelijkheid van het stichten van een
museum voor den kleinhandel en de klein.-
nijverheid en voor het geval die wensche
lijkheid blijken mocht, een plan te beramen
om tot de verwezen 1 ij king te geraken.
Door den Bond werden aangewezen de
heeren dr. D. Bos, Lid van de Tweede Ka
mer te Winschoten; J. N. Hendrix, voor
zitter van den Nederlandschen Aannemers-
bond en W. Nieuwenhuizen, le-secretaris
van den Middenstandsbond te Nijmegen en
door de Maatschappij van Nijverheid, de
heeren D. van Lookeren Campagne te Hen
gelo (O.), B. P. de Waal te Arnhem, leden
van het hoofdbestuur der Maatschappij van
Nijverheid en G. S. de Clercq, algemeen
secretaris der Maatschappij te Haarlem.
De commissie koos tot haar voorzitter den
heer Van Lookeren Campagne en tot haar
secretaris, den heer Nieuwenhuizen.
Na het terugtrekken van den eerstgenoem
de, wegens drukke bezigheden, nam de heer
dr. Bos de leiding der vergadering over.
Alvorens dieper op de zaak in te gaan,
hebben de leden der commissie zich onaf
hankelijk van elkaar op de hoogte gesteld
van hetgeen in Oostenrijk, Duitschland en
België op dit gebied was gedaan en werden
de best ingerichte Gewerbchallen door hen
bezocht. Zij meenden voorloopig de zaak
van een museum voor den handel te moeten
laten rusten, teneinde eerst het gebied van
de klein-nijverheid te kunnen overzien
Eenstemmig hebben zij na het bezoek van
de buitenlandsche inrichtingen het wensche-
lijk geacht een staatsorgaan in het leven
te roepen, oan de klean-nijverheid zich te
helpen ontwikkelen, ongeveer in denzelfden
geest als dit reeds geschiedt voor den land
bouw.
De commissie zou een onpartijdige voor
lichting wenschen van den ondernemer in
de kjlein-nijverheid door nijverheidsoonsu-
lenten, gevestigd in een vijftal plaatsen van
ons land. Hun taak zou zijn: het voorlich
ten betreffende het gebruik van kracht- en
hulpwerktuigen en van goede arbeidsmetho-
denten aanzien van de commercieele zijde
aansporen tot verbetering der boekhouding
en voorlichting aangaand© den weg, die
daartoe kan leidenten opzichte van de
algemeene economische hulpmiddelen, ge
bruik makend van reeds bestaand© organi
saties, voorlichting ten opzichte van de ver
schillende vormen van coöperatie der onder
nemers en de beteekenis daarvan.
Verdere middelen door den consulent aan
te wenden zouden zijn de bevordering van
het houden van vaktentoonstellingen met
daaraan verbonden voordrachten over de
technische en commercieele uitoefening van
het l .roep, het organiseeren van patroons-
cursussen, enz.voorts zal hij door het hou
den van voordrachten in zijn kring aanra
king moeten zoeken met de verder afwonen-
den en door schriftelijken inli'chtingsdienst
de verst afgelegenen moeten bereiken en
deze aansporen zoo noodig van onderwijs per
correspondentie gebruik te maken en de ge
legenheid daarvoor te bevorderen.
De consulent zal zelf evenzeer over de
verschillend» zaken zich nader moeten doen
voorlichten. Daarvoor nu schijnen zeer ge
schikt de vakscholen van een bepaald be
roep. Vooral wanneer aan dezo scholen, zoo
als voor de bouwbedrijven, de middelbar©
technisch© school van den Aannemer s/bond
te Utrecht, voor de leerindustrie t© Waal
wijk, bakkerij en maalderij in Wageningen,
enz., proefstations worden verbonden., mo
delwerkplaatsen, klein© verzamelingen van
werktuigen en grondstoffen en deze op de
hoogte van den tijd worden gehouden.
Aan deze vakscholen kan op deze wijze
een bijzondere inlichtingsdienst voor dat vak
worden georganiseerd, die rechtstreeks door
de vakgenooten of middellijk, dioor de nij
verheid «consulenten kan worden geraad
pleegd.
Op deze wijze verschijnt de voorlichtings
dienst gedecentraliseerd, èn territoriaal- èn
vakgewijze.
In de centrale plaatsen, waar de nijver
heidsconsulenten zijn gevestigd, komt het
der commissie wenschefijk voor, vaste loca-
liteiten te hebben, waar van tijd tot tijd de
vaktenitoonstel'lingen, vakwedstrijden en pa-
troonsoursussen, op een bepaald beroep be
trekking hebbende, kunnen worden gehou
den.
De commissie beveelt dus niet aan de op
richting van een bedrijfsmuseum op den voet
van de Duitse lie Gewerbehallen.
Met inbegrip van de salarissen der con
sulenten, raamt de commissie de kosten op
f 50,000 per jaar.
De commissie ontveinst zich niet, dat het
moeilijk zal vallen, vooral in den eersten
tijd, geschikte personen te vinden voor het
ambt van nijverheidsconsulent.
Zij moeten technisch deugdelijk gevormd
zijn, practisch aangelegd, administratief ont
wikkeld. Het best schijnt het der commis
sie, dat, na gedane oproeping van personen,
degenen die voor benoeming in aanmerking
komen, zidh persoonlijk door ©en zorgvuldig
voorbereide studiereis met den voorlichtings
dienst in Duitschland, Oostenrijk, Zwitser
land en België bekend maken en in de ge
legenheid worden gesteld aan een dier dien
sten gedurende eenige maanden practisch
werkzaam te worden gesteld.
Resumoerende stelt de commissie voor
aan de regeering te verzoeken een Instituut
tot voorlichting van de ondernemers in die
klein-nij verheid te willen organiseeren in
verband met de afdeeling Handel van het
departement van Landbouw, Nijverheid en
Handel, en daarmee zoo spoedig mogelijk
een aanvang te maken.
Het gastvrije Nederland.
Zondag hebben ongeveer 400 Polen, allen
wonende in 'het Duitsche Rijngebied, Win
terswijk bezocht. Aangezien het 'hun in
Duitschland verboden is, op openbare bij
eenkomsten Poolsch 'te spreken, toespraken
te houden, maken zij telkens jaro van de
Hollandsche gastvrijheid gebruik, en komen
in Winterswijk samen, waar het groote feest
gebouw hen allen bevatten kan. De groep
behoorde tot 28 afdeelingen van een zoo
genaamde Gau, een vereeniging, die naast
het turnen ook en vooral de nationale be
langen tracht te bevorderen. Door hun lei
ders werden toespraken gehouden, waarin
o. a. de gastvrijheid van Winterswijk
Holland werd gereleveerd. Ook een dronk
op de Koningin werd uitgebracht. Zondag
komen er weder velen.
De abt van het Tilburg-
sche Trappistenklooster. Het
(R. K.) Hardelsblad van Antwerpen
schrijft
Wij hebben verleden Zaterdag, voort
gaande op eene mededeeling, melding ge
maakt van eer. proces tot schadevergoeding,
ingespannen door den zich nog steeds noe
menden „pater Willibrordus"abt van het
Trappistenklooster te Tilburg", tegen het
blad „De Volkstribuun" en waarbij gezegde
„abt" aan dit blad de som van 100.000 fr.
vraagt wegens een uit „Het Volk", van
Amsterdam, overgenomen artikel.
Daar de feiten ten laste v»n gezegden
„abt" gelegd, zeer erg schenen, zijn wij op
inlichtingen uitgegaan en ziehier wal wij
vernomen hebben.
Op het einde van 1907 bevool de H. Con
gregatie van Bisschoppen en Regulieren
een onderzoek betrekkelijk den abt van Til
burg, pater Willibrordus, F. A. Verbrugge.
Monseigneur J. Pompen, vicaris-gene
raal van Z. H. den Bisschop van 's Herto
genbosch, werd door Zijne Heiligheid den
Paus, aLs visitator apostolicus over gemelde
abdij aangesteld en gelast met het onder
zoek der feiten zoowel voor wat het kloos
ter, alsook het burgerlijk en commercieel
leven van den abt betreft.
Ieder weet hoe nauwkeurig de kerkelijke
rechtbanken zulke'zaken nazien en zich van
de minste inlichtingen omringen, alvorens
zulk een gewichtig vonnis te vellen.
Dezer dagen werd dus te Rome het von
nis tegen pater Willibrordus (F. A. Ver-
brugg-ï), abt van Tilburg, uitgesproken en
de Congregatie van Bisschoppen en Regu
lieren stelde gemelden kloosterling af als
abt van de abdij, met verbod de eeroteekens
dier waardigheid nog te dragenen aange
zien hij zich niet aan dit vonnie wil onder
werpen, sprak dezelfde Roomsche congrega
tie de straf uit van suspens a divinis, het
geen wil zegger verbod van nog mis te
celebreere® en sacramenten toe te dienen.
Dit vonnis is aan M. F. A. Verbrugge
den 25sten Mei laatstleden beteekend ge
worden, maar de getroffene heeft 2ich niet
onderworpen.
Dit is dus verzet tegen de H. Kerk en
tegen diegenen, die wettiglijk door de Room
sche Congregatie aangesteld zijn.
Geen massagepractijk
te Domburg.
Men verneemt, dat H. M. de Koningin
afwijzend heeft beschikt op het verzoek,
van dr. W. C. Mezger, te Parijs (den zoon
van den bekenden massage-specialiteit, dï*.
Joh. Mezger, die onilangs aldaar overleed),
om te Domburg de massage-praktijk te
mogen uitoefenen.
Een zonderling. De politie te
Loosduinen heeft Zondagavond een zonder
ling persoon aangehouden en voor den bur
gemeester dier gemeente geleid. Daar ver
klaarde hij uit Thuringen hierheen gekomen
te zijn om in Scheveningen lezingen te hou
den over een natuurlevenswijze. Hij liep
blootshoofds, droeg lange grijze haren en
liep barrevoets. Een dun tricot pakje dien
de tot kleeding. Daar hij behoorlijk van
