iï* Sf°. 1188. 8 8"* Juargaiig. Woensdag 3 November 1909. BUITENLAND. FEUILLETON. DE WISKOTTEN S. AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoortf l.OO. Idem fraueo per post l.KO. Afzonder, ijle nummers- O.Oft. Deze Co-irrnt reriohynt dagelijksbehalve op Zon- en Feest dagen. Advertentiënmed ©deelingen enz.gelieve men vóór 11 uur '«morgens Dg de Uitgeven in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF C°. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADV ERTEN TIÉN: Van 1—5 regels f O.ffO. Elke regel meer - 0.10. Dienstaanbiedingen en aanvragen 88 cents bij vooruitbetaling. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedryf bestaan zeer voordeelige bepalingen fcrt het herhaald adverteeren in dit Blad, bg abonnement. Eecf oirculairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraa* toegezonden. Politiek Overzicht De strijd om de openbare school in Frankrijk. Briand, de eerste minister van Frankrijk, 1 heeft gelijk reeds in 't kort onder de te- legrammen is medegedeeld bij de ope- 1 ning van een nieuw gebouw voor den Bond 1 van het Onderwijs een redevoering gehou den over het vrije onderwijs. ,,l)e openbare school' zoo riep hij uit „blijft de grondsteen, van. de republiek. Ten einde de republiek te verzwakken, trachten haar te- 1 gemsiandiers de openbare school nadeel toe j te brengen, de schooi diie de burgers vormt, de school die de zekerheid van de toekomst is. 'Thans roepen zij tot desertie uit de scihoolWaarom geschiedt dat eerst, nu het Concordaat niet meer bestaat?" Vervolgens een toespeling makende op zijm rede te Pé- rigneux, waar de minister gezegd heeft een politiek van ktalmeering en verzoening te willen volgen, ging hij voort: „Die woor den heb ik gemeend, want ik geloof dat na veertig jaar de republiek behoefte heeft aan een tijdperk van rust. Maar ik heb met die woorden geen afstand willen dioen van mijn beginselen." En ten slotte: „Het land heeft een hoogen dunk van zijn ouafharukelijk- hf 'd en is niet gediend van bevelen die van buitenaf komen Weldra zul'len wij u alle middelen bezorgen om u te verdedigen te gen bedoelde aanslagen." Aanleiding tot dit optreden der Fran- sche regeering heeft eene circulaire der Frausche bisschoppen gegeven, waarin deze het bezoek van de school verbieden en pro- testeeren tegen de boeken die daar gebruikt worden. Als antwoord hierop heeft de Frans olie Kamer onlangs besloten de reeds Lang aan hangige, maar bijna weer vergeten wet op de beperking der vrijheid van onderwijs te laten 'behandelen Aklus heeft de Fransohe regeering te ken nen gegeven den door de bisschoppen ge- proclameerden strijd tegen de republikein sche staatsschool en tegen de republiek zelf- persoonlijk te aanvaarden. Het is te harer keminis gekomen dat de voorschriften, door de bisschoppen uitge vaardigd, in het Lijzonder liet verbod der door hen aangewezen schoolboeken, reeds hun invloed beginnen uit te oefenen en dat aHerwege het aantal gevallen toegenomen is, waarbij de schoolkinderen deize boeken aan den onderwijzer terug gaven met) de ver klaring dat hun vader het gebruik er van verboden had. Dat is de aanleiding welke de regeering thans er toe heeft genoopt, tegenover het optreden der bissolioppen geen reserve meer in acht te nemen, en tegen maatregelen te treffen. De minister van on- dejwijs Doumergue heeft bij circulaire aan de provinciale overheden de onderwijzers de instructie doen toekomen dat ze van de bezwaren van de geiestelij klheid of van de door deze in het leven geroepen vereenigin- gen vaiL huisvaders tegen de door hen als „aanstootelijk" beschouwde schoolboeken, geen nota behoeven te nem-m. De minister verklaart: De onderwijzers hebben in deze aangelegenheid alleen instructies van hun rechtstreekse he superieuren of van den mi nister te aanvaarden. Zij moeten daarom zonder het gereserveerde en gepaste optre den, waarvoor zij heb voorbeeld dienen te geven., uit het oog te verliezen, met beslist heid iedere inmenging tegengaan, welke, als uitgaande van eene aan de school vreem de autoriteit, op de onafhankelijkheid van het onderwijs en die waardigheid van hen, die het geven, een niet te dulden inbreuk zou maken." De minister herinnert er dan verder aan dat op kinderen, die met opzet weigeren een der vakken van onderwijs te volgen of van do op de school gebezigde boeken gebruik te maken, de voorgeschreven disciplinaire maatregelen moeten worden toegepast. Dat was het begin van den tegenstand aan de zijde der regeering. Dat deze door heb toe passen van disciplinaire maatregelen aan den strijd een einde zal maken, hean zelfs slechts zal beperken, is nauwelijks aan te nemen. De bisschoppen hebbein het, daarin eensgezind met het Vabikaanerop gemunt dezen strijd te voeren en zullen zeker niet tegenover dit verzet de wapens neerleggen. Een aan het aartsbisschoppelijk bestuur te Parijs verbonden hooggeplaatste persoon lijkheid verklaarde aan de „de Gaulois" uitdrukkelijk„Het gaat hier om de onder wijsvrijheid en de gewetensvrijheid der Katholieke kinderen. De Katholieken zul len deu strijd daarvoor onder de bisschop pen. als hunne natuurlijke leiders voeren en trots de hinderpalen die men hen in den weg legt, hun plicht tot aan het einde toe weten to vervullen." Voor de bisschoppen' en de geestelijkheid is het eene uitgemaakte zaak dat zij dezen strijd niet zijn begonnen maar de regeering, de staatsschool zelf door haar, op de grondstellingen en de leer der Katholieke Kerk geen aclrtslaand, onder wijs. Niet alleen zij. ook het Vaticaan ver klaart zulks bij monde van den Osservatore Romano, welk blad zich volgens berichten uit Rome over de circulaire van den minister als volgt uitlaat: „Deze circulaire schijnt van de valse he veronderstelling uit te gaan dat de bisschop pen een inmenging in de zoogenaamde neu trale, in werkelijkheid echter atheïstische, school willen uitoefenen. De bisschoppen henben integendeel den Katholieken oudere aanbevolen, hunne kinderen verre te hou den van deze voor hun geloof zoo nadeelige school. Het gaat er voor de, de neutrale sch joI bezoekende, kinderen niet om, eeltige boeken te aanvaarden en andere af te wijzen. De Katholieke ouders moeten er veeleer, van afzien hunne kinderen naar deze scho len te zenden, welke onwaardig zijn door Katholieke kinderen bezocht te worden en waar men hen verplicht tot hiet gebruiken van door de Kerk veroordeelde boeken. Het geldt hier dus niet een inmenging in deze schoLen." „De verklaring van de Osservatore Ro mano stemt niet met de feiten overeen" zoo schrijft men uit Parijs aan de KöLn. Zeitung. - „De Fransclie bisschoppen heb ben wel is waar in beginsel het vc.-bod aan Katholieke ouders uitgevaardigd om hunne kinderen naar de openbare school te zenden. Maar tevens hebben zij den ouders volmacht gegeven, naar omstandigheden van dit ver bod af te wijken, echter onder de speciale voorwaarden dat ze op de school in haar onderwijs stelselmatig toezicht houden, eveneens de door de staatsschool gebezigde schoolboeken onderzoeken en hunne kinde ren het gebruik diergene verbieden, welk© door de bisschoppen op den index zijn. ge plaatst. Ja, wanneer de bisschoppen den Katholieken kinderen principieel en zonder uitzondering het bezoeken der neutrale scho len hadden verboden, in 't bijzonder van die scholen waai- naar hunne meening met het Katholieke geloof onrvereenigbare boeken worden gebezigd, dan ware dit duidelijk en logisch. Maar ze hebben hun het bezoeken dezer scholen toegestaan en t e g e 1 ij k- t ij d i g hun den plicht opgelegd heb door den Staat gegeven ordelijke onderwijs door hun protest tegen dit en dat schoolboek, door te weigeren daarvan naar het voor schrift der school gebruik te maken, te be lemmeren en te verlammen. En dit noemt de Osservatore Romanogeen inmenging in de staatsschool. De verklaring van het orgaan van bet Vaticaan is nog uit een an der oogpunt interessant: Z.j wekt den schijn alsof de Kerk uit beginsel er van afziet zich ii< de aangelegenheden der Staatsschool te mengen, gelijk ook de Fransclie bisschop pen verzekeren dat de strijd slechts de on derwijsvrijheid en de gewetensvrijheid voor de Katholieke kinderen geldit. Sedert wan neer heeft echter de Kerk de stelling opge geven dat de school aan de Kerk en aan haar alleen behoort, wanneer heeft ze tot dusver maar eenmaal erkend dat de moderne staats school ook in beginsel hetzelfde recht van bestaan als de kerkelijke school geniet, dat de onderwijsvrijheid voor allen, voor den leekenstaat als voor de Kerk, dezelfde is? Wani eer heeft ze in een woord den syllabus van Pius IX in dit opzicht principieel her- roepeu Nooit Tol er ar i posse is haar eeudge, haar door den druk der om standigheden opgelegde concessie, en alleen van dit standpunt uit heeft ze ook thans weer tot den strijd tegen de republikeinsche staatsschool besloten onder den eisch van eene onderwijsvrijheid, die ze in den grond slechts zichzelf toekent en hier tevens het middel is en zijn moet den strijd tegen gene te voeren." Dultschland. Dresden, 3 Nov. Tot dusverre zijn, na de heden gehouden herstemmingen, geko zen tot leden van de Tweede Kamer24 conservatieven, 1 lid van den Bund der Landwirte, 1 middenstander, 23 nationaal- liberalen, 1 vrijzinnige en 22 sociaal-demo craten. De overige 10 herstemmingen hebben morgen en overmorgen plaats. Frankrijk. Het nationale comité van de geunifieerde socialisten nam na heftige discussie met 42 tegen 45 stemmen een resolutie aan, waarin wordt verklaard, dat de socialisten een bour- gecis-niinisterie, waarin verscheidene hunner vroegere partijgenooten zitten, dubbel moe ten wantrouwen en dat men het proletariaat moet waarschuwen voor een regeering, die de socialistische partij heeft verraden. Engeland. Londen, 2 Nov. Het debat over de derde lezing van de wet op de middelen, dat drie dagen zal duren, is 'hedenmiddag be gonnen De 'heer Austin Chamberlain stelde ver werping voorhij verklaarde, dat hoewel vele gebreken uit het ontwerp waren verdwe nen, de bezwaren van de oppositie tegen de hoofdbeginselen onveranderd zijn gebleven. De oppositie is van oordeel, dat er een beter middel is om aan de financieele behoeften tegemoet te komen, en welbelasting op den invoer uit het buitenland. De attorney general antwoordde, dat de regeering den besten weg had gekozen door belasting te leggen op den onverdienden en dikwijls onverwachten rijkdom. Hij bestreed) met kracht de 'bewering, dat de voorstellen socialistisch zouden zijn en waarschuwde de oppositie, dat bijaldien de voorstellen ver worpen mochten worden, zij later toch toege past zouden worden en wel .op zulk een wijze, dat de unionisten dan wel eens de thans ge voerde oppositie zouden kunnen betreuren. Londen, 3Nov. De totaal-uitslag der gemeentelijke verkiezingen in Londen en in de provincie toont, dat de socialisten overal verslagen zijn. Italië. De Messagero verneemt uit goede bron, dat de Czarina den winter in Italië zal door brengen. De Koning zal een zijner kastee- ien te harer beschikking stellen. Spanje. Lerroux, de repubiiKe.nsche afgevaardigde van Barcelona, is na langdurige afwezig heid, naar Spanje teruggekeerd en naar uit Madrid wordt bericht, is men daar alge meen van meening, dat zijn. terugkomst het begin zal zijn van groote bedrijvigheid in bet- republikeinsche kamp. Allen, die tot de uiterste partijen, behooren, beschouwen Lerroux als hun leider de anarchisten en socialisten, omdat hij de intieme vriend van Ferrer was, en de republikeinen, omdat hij de eenige voorman van hunne partij is, die practisohe bekwaamheid en talent voor poli tieke organisatie heeft betoond. Senor Lerroux was vroeger redacteur van „Pais". Hij gaf deze betrekking echter op on zich te Barcelona te vestigen, waar hij de republikeinen, 'wiet te organiseeren en tevens den steun te winnen van socialisten en anarchisten, zoodat hij de Katalonische onaf hankelij ken, autonomie ten en regiona- listen in hun eigen districten tot machteloos heid bracht. Toen Maura de teugels van het bewind aanvaardde, achtte Lerroux heb geraden, ondanks de immuniteit, die hij als Lid van, het parlement genoot, uit Spanje te ver dwijnen en eerst thans, nadat een liberale regeering aan het roer is gekoimen, waagt hij het zich weder in zijn vaderland te ver- toonen. Oostenrijk. W e e n en, 2 Nov. De Keizer nam de ontslagaanvrage aan der Czechische minis ters Zacek en Brof. In de audiëntie aan den minister-presi dent Bienerth verleend, bekrachtigde de Keizer de wetten omtrent de Duitsche taal in de vier zuiver Duitsche Kroonlanden en keurde de ontslagaanvrage van de Czechische ministers Braf en Zacek goed. Beiden werd de waardigheid van geheime raad verleend. Onder de Czechische politici heerscht levendige ontstemming over het feit, dat het ontslag der beide Czechische ministers is aangenomen en het ambt van Ozechisohen minister niet opnieuw 'bezet wordt. Dit mi nisterie is volgens de Czechische opvatting geen gewoon ministerie, maar de vertegen woordiging van het koninkrijk Bohemen aan het Weener hof. Wanneer nu op den Wee- ner Hofburg de vlag van Bohemen wordt ingetrokken, zal dat gevolgen hebben voor het geheele Boheemsche volk. Wel is waar is J ook onder Körber eens ingeval van Czechi- j sche obstructie het ambt niet vervuld, maar I de Czechische partijen hebben daarop geant- I woord met het afbreken van alle betrekkin gen tot Körber. Hetzelfde zou thans weer het geval kunnen zijn. Er is een steiko strooming, die weüscht de onderhandelin gen over de vlotmaking van den Boheem- sdhen landdag in 'het geheel niet te beginnen. Intusschen wordt nog steeds achter de cou lissen gewerkt. Rusland. Het „Nowoje Wreanja" is ontevreden over de ontmoeting bij Racconigi. Men is in Ita lië, zegt het blad, er wel van. overtuigd dat dit land in het drievoudig verbond door zijn bondgeaiooten als een te verwaarloozen grootheid behandeld wordt, maar tufischen zulk een overtuiging en handelen ligt een, belangrijke afstand. Een handige diplomatie zou dezen toestand tot. voordeel van Italië en Rusland weten te gebruiken, maar he laas, zegt het Russische blad, de Italiaan- sche diplomatie ziet al niet veel verder dan. de Russische. Eenigen tijd geleden heeft, zooals men. zich wellicht herinneren zal, het verhaal de ronde gedaan van een aanslag op den gendarmerie generaal Oethof te Warschau tijdens een automobieltocht. De generaal bleef ongedeerd, maar veertien voorbijgan gers liepen verwondingen op. Do politie to Warschau stelde toen vast, dat heb een, dynamiebaanslag geweest was en verschei dene menschen werden in verband met den „aanslag" in hechtenis genomen. Oethof werd intusschen, als een soort vertroosting voor den op hem tijdens een dienstreis ge- pleegden aanslag, van generaal majoor tot luitenant-generaal bevorderd. Thans stelt het officieele militaire blad, de Roeski In valid, vast dat er van een aanslag op gene raal Oethof geen sprake is geweest maar dat er een benzine-ontplofting heeft plaats ge had. Bij de eerste ontploffing sprongen Oet hof en de chauffeur uit de automobiel en lieten die tegen een huis rijden, terwijl de chauffeur verzuimde dón motor te stoppen. Door nalatigheid van den chauffeur ont plofte de garische benzine-voorraad. De ge kwetste voorbijgangers mogen thans eischen tot schadevergoeding indienen tegen- Oethof, hetgeen in geval van een aanslag niet kan geschieden. Oriekeiriwid. De Koning van Griekenland stond eenige dagen voor de muiterij een correspondent van het Neue Wiener Tagblatt een onderhoud toe. Hij wees er o.a. op, dat men in Grieken land niet kon inzien, dat Griekenland geen stap kon doen, zonder te zien naar den al- gemeenen politieken toestand van Europa en rekening te houden met de wenschen der groote mogendheden. Bij de beoordeeling van den toestand vergat men te dikwijls den vooruitgang van Griekenland sedert zijn troonsbestijging. Hij betreurde het, dat het voorgevallene het bezoek van den Czaar on mogelijk had gemaakt en sprak ten slotto de hoop uit, dat de rust spoedig zou zijn hersteld. Te Athene loopt het gerucht, dat ongeveer tachtig marine-officieren, die zich met do eischen van Tybaldos homogeen hebben ver klaard, doch zich niet in het arsenaal met hem hebben of willen kunnen vereenigen, besloten hebben hun ontslag te vragen, wan neer niet eenige hooggeplaatste marine-offi cieren worden gepensioneerd, zooals Tybal dos had verlangd. Van de muitende marine-officieren bevin- 1ÜDOLF H B R ZOG. Mijnheer Scfharwachter had) zijn hoofd ver uit zijn halsdoek gestokenZijne lippen beef den. Zijn wijsvinger stiet in de lucht. Hij zocht naar een woord, om den l'asteraar tot in het diepst zijner ziel te treffen, te ver pletteren. „Jij jij mijnheer "Wiskotten, ik zeg u hierbij de hypotheek op uwe nieuwe ver verij opl" Gustav Wiskotten staalde hem aan. Rn langzaam vexihardJdeni izidh 'zijne trekken en werden van itzer. „Moet dab beteekenen, dat u den band verbreekt? En dat Emilie „U <hebfc het gehoord. Ik zeg u tegen dieir eersten Januari de hypotheek op." „Hebt u ook -de gevolgen daarvan, be rekend?" „Als ge ter aarde ligt, zult ge aan het huidige uur denken en de rechtvaardige straf erkennen. Als kaf zult ge verstrooid worden, ,als kaf voor den' wind." „Wie spreekt er van mij? Ik bedoel de gevolgen voor u." Het spotten zal je wel vergaan, 'als je geld los 'zult trachten te krijgen. Geloof maar niet, dat men je hier in het Wupperdal je houding gedurende de werkstaking vergeven heeft. Je zult nog wat beleven." „Dat ik tracht geld los te krijgen, is zoo". Gustav Wi&ko'tten deed eene schrede nader bij. „En ik had plan den vader mijner vrouw daarin te 'betrekken." „Ik heb geen gemeenschap met jou. Heel klein zal je nog worden „U wilt dus den strijd. Den strijd tus- schen onze firma's. Den strijd op leven en dood. Goed, mijnheer Scharwachter, dat kan gebeuren. IJ bent de bron en oorzaak mijner echtelijke oneenigheid, u hebt mij met Emilie van de vreugde aan mijn arbeid van mijne jeugdige vroolijkheid beroofd, u hebt haar mij uit berekening gegeven, om dat u bang waart, dat moeder tien jaar ge leden de fabricatie van uw uitschot overne men en u in uw omzet hinderen zou. Nu bent u de schatrijke man. En nu zoudt u ons allen te zamen er wel onder willen krijgen. En nu zult u zien, dat er nog een God leeft. Een God voor de onversaagde», die den neus recht voor zich uit steken en niet kwispel- siaar,end naar boven loeren als de bond na een liefkozing. Hier, mijnheer Scharwach ter hij greep in zijn borstzak en legde een paar kleurige coupons lint op den lesse naar van den fabrikant. „Hier hebt u 'de oorlogsverklaring der W'skotten's. Maak dat na, manneke, maar vlug, anders ben je over een jaar met je heele rommel naar de maan. Stap voor stap zal ik je nagaan, en waar jij ook maar met je prulleboel opduikt, zal ik je met die prachtartikel concurrentie aan doenDezen keer'hebt u goed verstaan. Ja, ja, ik weet het al. Den eersten Januari krijgt ge uw geld. Beleg het in Pruisische con sols, of ik laat het u tot op den laatsten cent toe verliezen. Goeden morgen 1" De deur viel in heb slot. Buiten knarste het ijzeren tuinhek. Geen, blik wierp Gustav Wiskotten achter zich. Zijne schreden weer klonken luid op het plaveisel. Thuis gekomen, riep hij de meid bij zich. „Mina, mevrouw ds met de kinderen naar DüsseldoTf gegaan. Om de zuster van den ouden lieer Scharwachter te verplegen. Ik dacht dat de ouwe heen- zelf ziek was. Hét kan lang duren in Dusseldorfdaarom heeft mevrouw de kin-déren meegenomen., opdat ze bij >de ouwe dame niet zoo alleen zal zijn. Jij kunt a' n dien ftusscbentijd Wei maar huis gaan." „Is (helt .mogelijk, mijnheer Wiskotten?" „Je 'hoort het itodh. Je krijgt je loom en 'kostgeld. Mevrouw zal je .dan later wei schrijven. Om hoe laat vertrekt er een trdin naar -dat nest van jou?" „Naar Gevelsberg? Oim twee uur, mijn heer." „Dat is dus over een uur. Zou je dien nog Jcunnen halen?" „Ik zal me gauw aaukleedjeni, mijnheer." Ze was reeds ide kamer ui't, bang dat mijn heer haar terug ®ou roepen. Een Qualf uur later holde Ze niet haar spoormandje, dat Ohristiiaan's jongdbe voor haar idtroeg, over bet fabrieksplein en de [poort uit. In hare blijdschap 'had ize door ,de haaslt geheel ver geten afscheid van mijnheer te nomen. „Die is weg," zeide Gustav Wtiskotien „Ze had toch maar gekletst,. Nu ds de kuét vrij." In gedachten verdiept, schreed hij door 'de verlaten vertrekken naar de kinkier kaarter. „Hallo!" riep hij. Toen drukte hij duim en wijsvdngor stijf tegen zijne oogen. „Ach ja Eensklaps Werd hij moe. Hij ging op het bedje van den jongen -zitteni en streelde werk tuiglijk het kussen). iZijn zwaar licOiaam zonk voorover. En nu glééd zijne hia/nld héén en weer over het 'kussen van hét andJexe bedje. „Dat hou ik niet uit. Verduiveld nee Eene rilling ging door hem heen. Hij kéék schuw rondom zich. Toen wierp hij hét hoofd in de kussens, rukte aan de lakens en beet er in... Buiten floot schel de fluit der fabriek. Het Mompengeklo'ts, het gerinkel van de blikken koffiekan-netjes der arbeiders, die van hun imiilcMageten terugkeerden, dron gen tot hem door. Hij hoorde helt niet. Hij lag lang uitgestrekt en bewegingloos en dacht aan zijne kinderen De Mok sloeg, tikte en tikte, sloeg op nieuw en tikte iverder. Nu Ibegon' ze weer. Vier uur. Hij Steunde zich op zijne eïïébogen, telde de slagen, Streek heit haar van zijn voorhoofd en stond met gesloten oogen op. „Kinderen ibéhooren bij de moeder." Hij opende zijne oogen zeer wijd, alsof hij naar zijne éigen woorden luisterde. „0 ueen, idle zouden bij mij niet kunnen blijven. Kinderen behooren bij de moeder. En die zal wel tot hetere gedachten komen." Hij igi-ng de trap af. In de brievenbus aan de voordeur lag eén. brief. Snél haalde hij zijn «teutélrimg udt den zak, Opende héb dourije en greep er in. Buiten vernam hij schreden. -Slechte m-u geen stoornis. Met den brief in de hand stond 'hij terwijl zijn hart hérig bonsde, «alitor de kelderdeur. „Gustav 1" riep een stem door hot huis. „Dat ds Fritz!" ooïde bij bij zich zelf. De broer stommelde de trap op, -riep 'bo ven dn iedere kamer dén naam en keerde mopperend terug. Ecu oogenblik wachtte Gustav Wiekotie» nog. Toen ging hij heel zacht ntftar de voor deur sloot -deze af en ging de trap op naar boven. Voorzichtig opende hij het couvert. Hij had iD 't geheel geen haast meer. Hij las „Lieve Gustav 1 Ik ben met de kinderen j naar -tan-te Josephine in Dusseldorf gegaan. De kinderen moenjen, dat hét een, uitstapje is. En ze zullen van mij ook niets anders vernemen. Jij heibt- je tzwaar aan mij bezon digd. Niet allcon gisteren. Altijd. Gisteren werd het mij «Lechtte recht duidelijk. En va der heeft het mij bevestigd. Ik eohaam anij, -dat -we ons huwelijk niet als- eon christelijk huwelijk geleid hébben, dat ik tegenover jouw heerscJuzuch-t de dtem -van mijn gewe ten altijd maar weer tot zwijgen heb ge bracht. Ik blijf m met de kinderen in Dus seldorf, totdat je me 'belooft, een andier menseh te zullen worden, die in hert. huwe lijk Sets heiligs ziet en «iet eene vernéde- ring. Ik zal op je wachten en voor je bidden. Je trouwe Emilie." Tweemaal los Gustav Wiskotten den brief over. Er ging een siddering door zijne knieën. Ook dat nog? Zij schaamde zich? Eén© vernedering? Zij zou bidden? Hij strekte zijne knieën,; wijdbeens en stram richtte hij zich op. Zijne oogén gloei den en hij beet zich op do lippen, om to lachen nodhte huilen, noch ibékle tegelijk to tioen. En den brief scheurde hij dn. lange, regelmatige reepjes, die hij samen balde en tegem het venster wierp. Wordt vtrmigd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1909 | | pagina 1