KOLONIËN.
BINNENLAND.
Denemarken.
Door do radicale geroep van <ie Deen-
»-che Regeering zijn bij het Folketing een
aantal voorstellen tot wijziging van het-
kiesrecht ingediend. Een der belangrijkste
voorstellen is, <Tat het actieve en passieve
kiesrecht ook aan vrouwen en dienstboden
zal worden verleend en dat hot geprivili-
geerde kiesrecht voor de Eerste Kamer
(Landstalig) zal vervallen.
De leden van het Landsting zullen, vol
gons het voorstel, gekozen wot den door de
zelfde kiezers als die van het Folketing, de
loden van het Folketing zullen echter voor 3
jaren en bij direct© verkiezing, die van het
Landsting voor 8 jaren en bij indirecte
verkiezing gekozen worden.
Verder stellen do radicalen voor, dat er
een volksstemming (referendum) zal gehou
den worden, wanneer minstens 50.000 kie
zers den wensch daartoe te kennen geven.
Mir-istear-president Zahle zal deze voor
stellen krachtig steunen.
Italië.
Rome, 4 Dec. De oud-minister Fortis
is overleden.
Spanje.
De Raad van Defensie heeft onder voor
zitterschap van den Koning de te nemen
maatregelen be6proken tot bevestiging der
in Afrika bezette stellingen. Het ligt in de
bedoeling, den arbecd zooveel mogelijk te
bespoedigen, ten einde zoo snel mogelijk
10 ii 15.000 man te kunnen doen terugkee-
ren naar het vaderland. Hiervoor zullen al
lereerst in aanmerking komen de troepen,
behoorende tot de brigades van Madrid en
Catnlonië, welke 'bijna gdheel zijn samen
gesteld uit reservisten, wier mobilisatie de
Juli-onlueten heeft verwekt.
In Spanje bereidt men zich voor op de
verkiezingen voor de gemeenteraden, die
plaat© zullen (hebben op 12 December a. s.
Deze verkiezingen wekken buitengewone be
langstelling in het geheele land, daar de
partijen van de uiterste linkerzijde zullen
strijden tegen de rechtsche, dio geleid wor
den door den oud-minister Maura. Deze
beeft, oan aan zijn partij de overwinning te
verzekeren, zich zelf niet ontzien een ver
bond aan te gaan mat de Carlistische, dus
met een anti-dynastieke partij.
Er is een aaneensluiting tusschen repu
blikeinen en socialisten tot stand gekomen.
Zij hebben besloten ©amen den stembusstrijd
te voeren en vleien zich zelfs met de hoop
te zullen overwinnen, vooral in de steden,
waar de arbeiders in de meerderlicid zijn.
Terwijl de twee uiterste partijen gezamen
lijk ten strijde trekken en dus reed© twee
vijandelijke groepen tegenover elkaar staan,
weigert de liberale partij, <Üe titan© aan het
bewind is, eenig verbond aan te gaan, daar
zij geheel alleen den strijd wil voeren, zoo
wel tegen de reaatdonnaire rechterzijde als
tegen do gecoaliseerde uiterste linkerzijde.
I>o republikeinen en do socialisten zullen
echter op plaatsen waar zij niet zelf met
eigen candiidaten uitkomen, voor do libera
len stemmen, wanit hun veldtocht heeft op
het oogenblik in de eerste plaats ten doel
Maura en zijn bond'genooten te bestrijden,
De liberale partij echter zal, naar men
verneemt, dank zij dien steun, die haar van
de zijde der regeering te beurt valt, zeer
zeker, behalve in de groot© steden, zegevie
rend uit den stembusstrijd te voorschijn
treden
Oosten rijk.
W e e n e n 3 Dec. Nadat de Kamer
urgente moties had afgedaan, begon zij de
handeling van de voorloopige zes twaalfden
der begrooting.
Rusland.
Petersburg, 3 Doe. Tijdens het.
debat over de onaantastbaarheid van de per
soon uitte Markow van de uiterste rechter
zijde heftige beleodigingen aan het adres van
do cadetten. De cadetten verlieten ten ©lot
te onder krachtig protest de zaal. De presi
dent ontnam don spreker, nadat hij hem
zevenmaal tot de orde had geroepen, het
woord.
Het ontwerp werd me;. 204 stemmen van
do oppositie en de Octobriete», tegen 113
van do rechterzijde, gestold in handen eener
nieuwe commissi© ter bewerking binnen een
maand.
Toen de burgemeester van Hölaingfors in
nanir dor hoofdstad don 70-jarigen senator
Leo Meohölin zijn gelukwensdlion uitsprak,
dankte deze in een rede, welke op alle aan
wezigen diepen indruk maakte: ,,lk ben al
tijd een man van den vrede geweest", zeide
de senator, ,,ik heb het echted al© mijn
plicht beschouwd, aan den strijd voor ons
recht deel te nemen. De strijd i© ons op-
godrongen, de strijd tegen een macht', wel
ker leidende Imannen gewoonlijk slecht© een
duiöter vermoeden er van hebben, dat het
geluk der volkeren niet daarin bestaat, zoo-
veil mogelijk geregeerd en bevolen te wor
den, maar hierin, dat hun reahten in acht
gonomen en beschermd worden. Langzamer
hand zal de ouderdom liet mij moeilijk ma-
kon aan den strijd dee* te nemen, dien wij
niet hebben gewen6clii, maar de strijd is
onvermijdelijk geworden en moet tot een
einde worden gebracht, zoo noodig van ge
slacht tot geel acht. Wanneer mijn krachten
het toelaten, dan ziult ge mij zien in de rijen
der strijders voor het redhlt."
Turkije.
Do Turksch© ministerraad heeft besloten,
onmiddellijk naar de wapen© te grijpen,
wanneer de Kretenzers verkiezingen gaan
houden voor het Grieksche parlement. Dat
besluit is aan de beschermende mogendheden
officieel medegedeeld.
Japan.
Admiraal Togo is afgetreden als bevelheb
ber der vloot en wordt lid van den mili
tairen raad. Zijn opvolger wordt vice-admi-
raal G. Ijuin, tot dusver commandant van
het tweede Japansche eskader.
Argentinië.
Rio de Janeiro, 4 Dec. Bij de
opening van don Senaat deelde de senator
Ruiz Barboaa mede dat men een aanslag
teg.vi het senaatsgebouw beraamd had. De
politie oefent een streng toezicht uit.
Nicaragua.
N ew-Y o r k, 3 Dec. Een telegram uit
Mexico-City meldt, dat de minister van bui-
tcnlandsche zaken verklaard heeft, dat
Mexico niet verwacht in do Nicaraguaansche
affaire te worden meegesleept. Mexico wordt
niet getroffen door het optreden van de Ver-
eenigde Staten, ofschoon dit onverwacht ge
schiedt en juist op het oogenblik, dat Mexico
wachtende is op antwoord van do Vereenig-
de Staten op Mexico's voorstellen, die den
vrede op het oog hebben.
De gezant van Nicaragua te Washington,
wien zijn paspoorten zijn toegezonden, had
nog niet eens gelegenheid gehad om aan
president Taffc te worden voorgesteld. Toen
laatstgenoemde n.l. hoorde dat* de beide
Amerikanen Grace en Cannon, die in het
revolutionnaire leger in Nicaragua mede
gevochten hadden, waren terecht gesteld,
liet hij den gezant mededeelen, dat hij voor-
loopig geen prijs stelde op diens bezoek.
De Amerikaansche gezant in Nacaragua
behoefde niet teruggeroepen te worden, daar
hij op het oogenblik met verlof in de Yer-
eenigde Staten vertoeft. De Vereenigde Sta
ten werden in Nacaragua officieel vertegen
woordigd door den vice-consul te Managua,
een genaturaliseerd Nicaraguaan.
De opstandelingen zijn indirect door de
Vereenigde Staten erkend door het volgen
de telgram, dat de Staatssecretaris van bui-
tenlandscbe zaken Knox aan de ,,Bluefield
Steam Company" te New-Orleans zond
„Wanneer de door de opstandelingen aan
gekondigde blokkade of belegering van Sau
Juan del Norte, Greytown enz. krachtdadig
wordt doorgezet en de regelen vnn het in
ternational© recht, mot inbegrip van de
waarschuwing aan aankomende schepen, in
acht genomen worden, zal de regeering der
Vereenigde Staten niets ondernemen ter
verhindering van de blokkade. Er zal een
oorlogsschip naar Greytown worden gezon
den om aan de regeering te berichten, of
aan de blokkade werkelijk krachtdadig de
hand wordt gehouden.
Allerlei.
vWoorden van B örnson.
Dichterwoorden lijken op munten van
edel metaal. Zij hebben hun waarde, maar
hun stempel slijt snel af en zij worden bui
ten den omloop gezet. Het Woord des Hee-
ren is als de diamant, bet slijt nooit en
het straalt in dezelfde schittering tot aan
het jongste gericht.
Niet God, maar de zonde straft de
menschen
Wie liefheeft, kan niet van offers pra
ten.
De man begaat de grootste zonde, wan
neer hij aan de vrouw haar onmacht voelen
laat. Ze moet ontzien en zacht behandeld
worden en medelijden moet haar voorspraak
zijn. Haar zwakheid zij oen bolwerk tegen
het ruwe geweld der hartstochten. Breekt
gij daarmee o dan zijn er op aarde
geen grenzen meer en dan zullen alle men
schen elkander als wilde dieren aanvliegen.
Wanneer de heerschor niet t-ot de wet
komt, komt de wet tot hem.
Men moet er naar streven, dat onze
neigingen op alle punten niet onze werk
zaamheid overeenstemmen.
vDe mannenzangvereeniging „Sans-
souvi" te Essen a.R., waarvan onze land-
genoat Alexander Ko6man, de bekende vio
list, directeur is, zal haar 50-jarig bestaan
vieren met een grooten internationalen
zangwedstrijd op 15 en 16 Mei 1910. Be
langrijke prijzen in geld zijn voor dezen
wedstrijd beschikbaar gesteld. Voor de hoog
ste eere-afdoeling hebben de Keizer en eeni-
ge vorstelijke personen prijzen toegezegd.
A n t w e r p e n, 3 D e c. De „Métropole"
zal morgen den uitslag mededeelen van de
enquête over de Poolquaestie, ingesteld door
den heer Arctowski, gewezen meteoroloog
van de Antarctische expeditie, van welke
ook Cook deel tiitmaakte. Arctowski, die in
zage lieeflt gekregen van do aanteekeningen
van Peary, verklaart zich ronduit tegen
Cook.
Londen, 4 Dec. Aan de Times wordt
uit New-York bericht, dat de aankoop door
Pierpont Morgan van het beheer der
Levensverzekeringsmaatschappij Equitable
met een inventaris van 94 millioen pond
sterling algemeen het onderwerp der ge
sprekken is, vanwege de enorme toename
zijner macht. Men gelooft dat deze aankoop
de voorbode is van reusachtige bank-com-
binaties, welke Morgan's belangen in de
financieele wereld gelijk, indien niet grooter
maken dan die der Standard Oil groep.
vIn een interview verklaarde luitenant-
generaal Weiier: Naar mijne meening is lui
tenant Hofrichter onschuldig. In deze om
standigheden was het mijn plicht om den
luitenant te doen arresteeren, dodh in de
laatste dagen ben ik van meening veranderd
en tot de vaste overtuiging gekomen, dat
Hofrichter onschuldig is.
Kiel, 3 Dec. In het proces over de
knoeierijen aan de werf zijn al de vragen
betreffende de schuld door de jury in ont-
kenneuden zin 'beantwoord en de beschul
digden vrijgesproken.
vIn Daily Mail worden eeuige bijzon
derheden gemeld betreffende de maatregelen
der Londensche politie tijdens het bezoek
van Koning Manuel aan Engeland. Het
blijkt daaruit, dat do Londensche politie
niet erg op haar gemak en de vrees voor
een mogelijken aanslag zeer groot was.
Overal waar do Koning zich vertoonde, we
melde het van geheime polities peurders.
Alle vreemdelingen, die zich vertoonden in
do plaatsen, waar de Koning vertoefde, wer
den nauwlettend in het oog gehouden. Toen
de Koning een schouwburg in het Westend
bezocht, waren zeer omvangrijke maatrege
len genomen. Het verkeer in alle zijstraten
werd verboden, toen de Koning het Bucking-
hampaleis had verlaten. In den schouwburg
zaten tal van detectives tusschen de bezoe
kers van alle rangen. Twintig minuten voor
het einde van de voorstelling werd aan alle
rijtuigen en auto's de nadering tot den
schouwburg verboden. Tien minuten later
scheen het, of de politie in de omgeving van
den schouwburg uit den grond was verre
zen. Honderden agenten stonden langs de
trottoirs geschaard. Alle verkeer stond stil,
overal zag men uniformen, geen voorbijgan
ger mocht de deuren van den schouwburg
passeeren. Maar alles is dan ook goed af-
geloopen 1
vEen epidemie van meningitis cere-
'bro-ispinalis is uitgebroken onder het 65e
regiment te Nantes en oirder het 32e regi
ment te Tours, terwijl ook te Hennes sol
daten door de ziekte zijn aangetast.
v Een voornaam advocaat te Ports
mouth, die zich als amateur-fotograaf veel
met f<itografeeren bezig hield, dronk Dins
dag bij ongeluk uit een glas, waarin zich
cyaankali bevond. In de donkere kamer had
hij het vergif voor bier aangezien en opge
dronken. Na slechts weinige minuten be
merkte hij al de werking van het vergif en
hij had juist den tijd op een 'briefje aan zijn
vrouw een paar woorden tot afscheid te
krabbelen Een poos later vond men zijn
lijk op den vloer der kamer.
Londen, 3 Dec. Een storm van bui
tengewone hevigheid heeft in den afgeloopen
nacht over het grootste godeelte van het
land gewaaid. Voor zoover ingekomen meld
den de telegrammen hedenmorgen, dat in
verschillende plaatsen de storm heviger was
dan men ooit had bijgewoond. De wind had
een snelheid van 74 mijl per uur en ging
vergezeld van stortregens. Er is groot©
schade toegebracht aan de telegraafdraden
en aan de eigendommen in het algemeen.
Daken van huizen, schoorsteenen, enz. enz.
zijn weggewaaid. De oogst is vernietigd. Te
Birmingham deed zich een ongeval voor
door het vallen van een schoorsteen. Ver
scheidene rivieren zijn sterk gewassen en
hebben overstrooraingen veroorzaakt. Van
overal van de kust worden scheepsrampen
gemeld en men verkeert in ernstige onge
rustheid over verschillende schepen, voor
namelijk over de visschersbooten in de
Noordzee.
Liverpool, 3 Dec. Men vreest, dat
de Ellan Vannin, een passagiersstoomschip,
varende tusschen Liverpool en het eiland
Man, vergaan is. Het schip is over zijn tijd
en er toe behoorende reddingsboeien en een
mailzak zijn nabij Liverpool gevonden. Er
worden nog meer scheepsrampen gemeld.
L or i e n t, 3 D o-c. Een vreeselijk©
storm heerscht op de Morbihansche kust.
Twee semaphores van Groix zijn gedeelte
lijk verwoest.
Verscheidene barken zijn verbrijzeld.
Liverpool, 4 Dec. Alle hoop om
trent de Ellan Vannins is opgegeven. Men
gelooft, dat het stoomschip door den orkaan
op de zandbank van Mersey is gedreven en
plotseling in tweeën geslagen en vergaan is.
Twaalf passagiers en een-en-twintig leden
der 'bemanning worden allen vermist.
Trapa ui, 3 Dec. Hedenmiddag werd
teCamporeale een zeer hevige aardschok ge
voeld. De verschrikte schoolkinderen sloe
gen op de vlucht, een meisje stikte en twee
andere kregen kneuzingen.
vHeel de handelswijk van Baltimore
staat in brand. De ongelukkige stad, die
reeds den 7en en 8en Februari 1904 door
een vreeselijke brand-katastrophe werd ge
plaagd, ondergaat thans nogmaal dit schrik
kelijk lot.
Het grootste deel der banken, dagbladen-
bureaux en zakenhuizen staat in vlammen,
ondanks de ontzaglijke wolkenkrabbers, die
uit staal en cement zijn opgetrokken. De
heele brandweer van Baltimore en omliggen
de plaatsen doen gezamenlijk alles, om het
vuur meester te worden, tot dusverre tever
geefs. De schade bedraagt nu al 2 mil
lioen dollars.
Net dagboek van een stervende.
vDo 168 slachtoffers van het mijnongeluk,
die men bij de ontruiming in de Cliecry-mijn op
den 24. November in de onderste gaanderijen
van de schacht als lijken vond, hebben op stuk
ken lei geschreven aanteekeningen achtergela
ten.
De lijken lagen op een grooten hoop door
elkaar en versperden den weg van de eerste naar
de tweede ader. Anderen vond mem alleen in
de gangen liggen. Blijkbaar waren de arbei
ders dow de vergiftige mijngassen bedwelmd,
toen zij naar de ladders zich wilden begeven.
De vlucht was bun toen door het instorten van
de aardlaag afgesneden, en zoo werden zij, ter
wijl zij door deze belemmering heen poogden
te werken, door den dood achterhaald.
Velen van hen hebben naaT alle waarschijnlijk
heid lange uren, ja zelfs bange dagen in de
akelige diepte levend doorgebracht.
Twee houten ventilatoren waren in een der
soliachten nabjj de ladders aangebracht De
levend hegTavenon hebben de ventilatoren met
de handen gedraaid, en met- schier bovenmen-
echelijke inspanning de giftige dampen hopen te
ontloopen. Een van de ongelubkigen hield nog
het draairad van den ventilator in de handen
geklemd, dat hij tot zijn laatsten ademtocht in
beweging heeft willen houden.
De reddingsbrigade, die in de Gherry-mijn
drong, vond bij het lijk van zekeren Sam
Howard een dagboekdat de ongelukkige
had bijgehouden. De aanteekeningen vormen een
document van treffende tragedie.
Howard bericht met ontstellende nauwkeurig
heid, hoe tol voor tol de dood hem en zijn
ongelukkige makkers nader sloop, tot ten slotte
het spook der verwoesting uit giftige dampen
opsteeg e« hen met gruwzame hand de keel
toeneep. Tot Zondagavond reikt het verhaal
van de ongeinkkigen. Uit den inhoud geven w ij
het volgende weer
„10 uur 30 minuten. Zaterdag. Nog leven wij!
Broeder Alfred is bij mij. Een groot deel der
■met ons opgeslotenen leeft nog. Als ik sterf,
geeft dan mijn diamanten ring aan Mïnnio Ro
binson. Wij hebben eenige emmers water, waar.
uit wij drinken en waarin wij onze hoofden koe
len, die schier op barsten staan. De lucht is
slecht en vergiftige gassen stijgen op."
„4.15 uur. Wij verwisselen onze plaatsen. Ons
troepje is gedund. Velen hebben beproefd zich
een weg te graven. Zij zijn niet teruggekomen."
,,7.30 uur. Hongerig en slaperig."
„Zondag. Geen lucht. Wij maken luehtstroo-
ming met de emmerdeksels."
..9 33 uur. Giftige dampen trekken van weers
zijden op ons aan."
„10 25 uur. Wij geven de hoop op."
„12.15. Daar wij geen lucht meer kunnen
krijgen, maken wij ons zelf ventilatoren. Et wer
ken er nu drie."
..2.33 uur. Giftige dampen. Wij zouden al
dood zijn, als wij de ventilatoren niet hadden."
.,3 49 uur. Wij sterven uit gebrek aan lucht.
Wij hebben ze> ventilatoren aan het werk, ach
ter-elkander, oj) 15 voet afstand."
„Zondagavond. Met de ventilatoren kunnen
wij het tot morgen uithouden."
„Maandagmorgen 8 uur. Nog in leven Koud
hongerig eu zwak. Alfred leeft ook nog."
„3.15 uur. Adem nog, maar liet leven vliedt
euel. Ik geloof, het einde is nabij"
Hier eindigt de vreeselijke geschiedenis van
een held van Cherry.
O OST-I N D l E.
Bereiding van witsuiker op een
muscovado fabriek
Men schrijft ons uit Klaten
Met het vermalen van het laatste riet op de
■v f. Kategan te Sepandjang (Sidcardjo) werd
<le heer F. Dumpel, ex-fabricatiechef, door den
administrateur dier onderneming in de gelegen
heid gesteld een werkwijze toe te passen voor
witsuikerbereiding. Alhoewel de genomen proef
met vele moeilijkheden gepaard ging, aangezien
in alle toestellen nog restanten aanwezig waren
van do gefabriceerde donkerkleurige producten,
werd reeds bij het eerste kooksel een superieur
product verkiegenook de bereiding van het
bijproduct, te weten supérieure stroopsuiker,
slaagde buiten verwachting. De verkregen resul
taten van deze werkwijze zijn nog ter onderzoek,
naar het Proefstation Kagok gezonden en kan
een goedkeuring spoedig verwacht worden.
(Loc.)
Kinderachtige vrees.
Wij lezen in de ,,N. Ct.":
Nog niet lang geleden wezen wij reeds op het
telkens na kortoren of langeren tijd zich in
Inddë herhalend' feit, dat onder de Europeanen
zich een vrees, een paniek verspreidt, dat de
allerdwaaste praatjes omtrent opstand, uitmoor
ding der blanken, enz., algemeen geloof vinden.
Volgens een door ons ontvangen particulier
schrijven, heeft in October <leze geschiedenis
zich weer te Batavia herhaald, en Europeanen
zoowel als inlanders, in een ijselijk zenuwachtige
spanning gehouden.
Een groot deel der Europeanen heeft een tijd
lang in de volle overtuiging verkeerd, dat er
een opstand broeide en er een algemeene Euro.
peanen-moord op touw werd gezethot is een
feit. dat de wapenwinkels gewoonweg leeg zijn
gekocht, en dat tal van heeren, onder wie man
nen, van wie men zulk een kinderachtigheid niet
kon veronderstellen, steeds gewapend liepen en
met eeai revolver op zak naar hun kantoren in de
benedenstad trokken.
Bij de inlanders was het niet veel beterzoo
als wij vroeger reeds meldden, werd bij hen
algemeen geloofd, dat er eigenlijk in het geheel
geen cholera was, maar dat er beambten van het
gouvernement rondgingen, die de menschen met
een zeker vocht bespoten, en ze dan naar het
hospitaal brachtendaar werden de slachtoffers
tian afgemaakt, want mei had hoofden noodig
voor de fundamenten van een nieuw station te
Tandjong-Priok.
Gelukkig is thans de paniek gewekendoch
bij gevallen als deze, rijst telkens dezelfde ver
zuchting- „Wat staan, na 300 jaren van aanra
king. w jj en de inlanders nog verre van elkan
der! En hoe weinig hebben wij getracht elkaar
te leeren kennen!"
De Staatscourant van Zaterdag 4 De
cember bevait o.a. de volgende Koninklijke
besluiten
benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S.
te Utrecht 8. Engers te Venlo
benoemd tot reserve-officier van gezond
heid 2e klasse bij de landmacht de arts J.
A. Duffels
op verzoek eervol ontslagen H. W. J.
Salines, als notaris te Hoorn en anr. H. H.
Boas, als adjunct-commies aan het departe
ment van landbouw.
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid
van liet college van regenten over het hui© van
bewaring to Ziezikzee, aan mr. D. Engelberts,
onder dankbetuiging voor de daarin bewezen
diensten, en
benoemd tot lid van gemeld college, mr. J. de
Vries van Doesburgh, officier van justitie bij de
arrond.-rechtbank te Zierikzee;
verlof verleend tot het aannemen van de ver
sierselen van commandeur in de orde van den
W itten Olifant, hem door Z. M. den Koning van
Siam geschonken, aan den hoofdingenieur der
2e klasse bij den waterstaat en 's lands burger
lijke openbare werken in Ned.-Indië, J. Homan
van der Heide.
Mr. G. van Tien Ui oven. Naar
uit Den Haag gemeld. wondt, moet bij mr.
G. van Tienhoven, commissaris der Ko
ningin in Noord-Hol land het voornemen 'be
staan, binnenkort voor zijn functie te bedan
ken. Als zijn eventueelen opvolger wordt ge
noemd jilur. mr. J. W. G. Boreel van Hoo
gelanden, burgemeester van Haarlem.
Bij beschikking van den minister van
marine zijn de navolgende plaatsingen enz.
gelast
luitenant ter zee der 2dle klasse bij de
Kon. marine-reserve C. W. Koenderink en
adelborst der le kl. bij die reserve H. Vos,
beiden dienende aan boord van Hr. Ms. Rel-
nier Claeszen, resp. 20 Dec. 1909 en 1 Jan.
1910 van hunne plaatsing ontheven.
Luitenant ter zee der 2e kl. bij die reserve
R. W. Braun, 20 December 1909 geplaatst
aan boord van Hr. Ms. Monitor Reinier
Claeszen.
Adelborsten der le klasse bij die reserve
J. G. Dekker en W. Rauwerda 3 Januari
1910 geplaatst resp. aan boord van Hr. Ms.
monitor Reinior Claeszen en instructiisccip
,,Atjeh."
De minister van justitie 'beeft benoemd
met ingang van 15 December 1909 tot lid
van de Kamer van toezicht over de notaris
sen en candidaat-notarissen, gevestigd te
Leeuwarden, P. de Jondheere, inspecteur
der registratie en domeinen te Leeuwarden.
Het Kamerlid Middel-
berg. De heer G. A. A. Middelberg ver
trekt, volgens de Z. A. P., op het einde van
dit jaar op kort bezoek naar Zuid-Afrika.
M r. N. G. Pierson. Tot one
leedwezen vernemen wij, dat de toestand van
mr. N. G. Pierson zeer zorgwekkend blijft.
Oud-consul Henry Pluy-
g e r s. Uit New-York meldt men aan de
N. R Ct. het overlijden op 19 November
jl. van den beer Henry Pluygers, die on
geveer een jaar geleden om gezondheidsre
denen ontslag had genomen als consul der
Nederlanden aldaar.
Gedurende een reek© van jaren schrijft
de correspondent der N. R. Ct. bad de
lieer Pluygers vol toewijding en geheel be
langeloos consul-generaal Planten bij de
vertegenwoordiging van zijn geboorteland in
deze tweede stad der wereld ter zijde ge
staan.
De beer Pluygers was lid der exportfirma
C. C. Abel en Co., welker hoofd medle als
een dei- toongevende leden van New-York'©
Neder!andBche kolonie mag worden aange
merkt.
rDe Nederl. Zend. Verceniging ont
ving volgens het orgaan dier vereeniging no.
12, van 16 October tot 15 November 1909,
een bedrag van f 8873,15, waaronder begre
pen isde opbrengst der Stuivercollecfe
f 536,55; van N. N. „Geld oestemd voor
de Evangelieverkondiging" f 150 eu van
N. A. Z. f 100, beiden te Amsterdamcoll.
Prov. Zendingsdag te Bolsward f 111,32;
opbrengst Bazar te 's Graveuhage f 800
van den Noord-Hollandschen Bond te Haar
lem f150; van N. N. te Hilversum f 100
en een legaat van wijlen den heer H. Kol-
laart te Rotterdam van f 5000.
De Parkstraa t-S c h o u w-
b u r g te 's-G ravenhage. Omtrent
de plannen tot den bouw van een schouw
burg op het terrein van den beer W. C. v.
d. Laan aan de Parkstraat te 's-Graven-
bage deelt Het Vad. de volgende bijzonder
heden mede
Het 40 M. diepe pand aan de straat gelegen-,
wordt afgebroken en de grond waarop het
staat zal den toegangsweg vormen tot liet daar
achter gelegen terrein, waarop de schouwburg
zal verrijzen. Dw.e laatste zal zóó worden ge
bouwd, dat de facade rechthoekig op de Park
straat komt to staan. Vóór de facade zal dan
een pleintje komen van 25 bij 40 M„ zoodat rij
tuigen zich er gemakkelijk kunnen bewegen.
Om do d'rie andere zijden van den schouwburg
welke ingericht zal worden voor 900 a 950 toe
schouwers, zullen brandgangen worden vrijge
laten ter breedte van 7 M.
Waar de onderhandelingen met verschillende
combinaties, die denschouwburg willen bouwen
en exploiteeren, nog in vollen gang zijn, kan
op dit oogenblik moeilijk iete definitiefs worden
medegedeeld.
Wel kunnen wij met groote zekerheid zeggen,
dat de nieuwe schouwburg slechts dienen zal
voor tooneel- en operavoorstellingen, en dus
niet voor théatre-variété.
Vereenvoudigde kalen
der. Het „Tijdschrift der Maatschappij
van Nijverheid" bevat de sdhets "van een
plan ter vereenvoudiging van den kalender.
Dit berust in hoofdzaak ihierop, dat het jaar
zou worden verdeeld in vier kwartalen, elk
van 91 dagen, waarvan de eerste twee maan
den elk 30 en de derde 31 dagen zullen
hebben. De Nieuwjaarsdag zou buiten deze
indeeldug staan en de schrikkeldag zou om
de vier jaren worden ingelasöht tusschen
Zondag 31 Juni en Maandag 1 Juli.
Daardoor zouden allo derde maanden vijf
Zondagen hebben en alle maanden evenveel
werkdagen. Tegelijkertijd zouden dan alle
veranderlijke feestdagen een vasten datum
la-ij gen, omdat Paschen zou vallen op Zon-
diag 7 April.
Aan de tot standkoming dezer kalender-
verandering -wordt nu gewerkt, vooral door
de daarbij betrokken handeM'iclhiaimen in
Europa. De kerkelijke autoriteiten zouden
geneigd zijn hiertoe bare medewerking te
verleenen onder beding, dat de Juliaansche
tijdrekening der Grieken zou vervallen.
Tentoonstelling van toe
gepaste electr i citeit teNij-
megen. Aangaande deze tentoonstelling,
dio van 2 Juli tot 15 Aug. 1910 aldaar zal
worden gehouden, kunnen wij thans het vol
gende mededeelen
Op bet Kelfkensbos'ch zal het hoofdge
bouw met bijgebouwen verrijzen, welke
ruimschoots gelegenheid zullen aanbieden
tot expositie.
Op bet Valkhof, dat zich door zijn ge
accidenteerd terrein in het bijzonder daar
toe leent, zal een dorpje in Zwitserschen
stijl worden aangelegd.
De sterrenhemel in De
cember. In bet weekblad „Buiten" van
4 dezer schrijft prof. A. A. Nijland over
den sterrenhemel in December. Wij ont-
leenen daaraan
„December en Januari zijn de maanden,
waarin de sterrenhemel zijn grootste pracht,
ten toon spreidt; maar daar te 8 uur de
luisterrijkste sterrenbeelden Orion, Twee
lingen, Stier en Wagenman nog in het Oos
ten ot Zuidoosten staan, zoo moet men in
December tot een uur of tien 's avonds
wachten om de winterconstellaties in volle
pracht te aanschouwen.
Er zijn deze maand vier Algolminima op
geschikte uren waarneembaar, namelijk den
lOen even vóór middernacht, den 13en te
8 uur, den 16en te 5 uur en den 30en even
na middernacht. De ster Mira Celi is nu
voor het bloote oog verdwenen en in e©n
binocle alleen nog maar gemakkelijk .e
vinden, als men haar plaats nauwkeurig
kent.
Van 9 tot 12 December zijn er vrij veel
vallende sterren te verwachten, als ge
woonlijk voornamelijk na middernacht;
naar bun straalpunt in de Tweelingen (Ge-
mini heeten zij Geminiden.
December is de maand der lange avon
den. Den 22en bereikt de zon den winter-
stilstand, waarna zij zich weer naar den
evenaar toe wendt. De „donkere dagen
vóór Kerstmis", hoewel natuurlijk voorna
melijk veroorzaakt door den lagen stand
der zon, lijken bovendien nog korter en
donkerder dan zij werkelijk zijn, doordat
de avondschemering vroeger schijnt in te
vallen, op de kJok afgelezen, dan men ver
wacht. De klok is n.l. 'bijna de heele maand
December, tot Kerstmis toe, bij de zon
achter, en het gevolg is, dat de vroegste
zonsondergang, op de klok afgelezen, al
half December voorkomt, terwijl men dien
pas den 22en verwacht. De lengte van den
dag kan echter natuurlijk door de tijds-
vereffening niet veranderen wat men des
avonds daardoor aan daglicht schijnt te
kort te komen, wint men 's morgens.
Evenals in Juni beschrijven ook in De
cember de zonnevlekken schijnbaar rechte
banen over de zonneschijf. In de andere
maanden van bet jaar zijn deze banen het
zij naar boven, hetzij naar onderen ge
kromd. De kans om op een willekeurigen
dag vlekken op de zonneschijf te zien,
