313. Tweede Blad.
8"e Jaargang
Zaterdag 7 Mei 1910.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
m ,TÏ» -tïr.Tfi i tiaa
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post1.90.
Afzonderlek e nummers- 0.09.
Deze Courant verschijnt ffc&eiyicg, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiënmededeelingen enz.gelieve men vóór II uur
'e morgens bij de Uitgeven in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1regels f 0.90.
Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 39 cents by vooruitbetaling
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen td
het herhaald adverteeren in dit Bvad, by abonnement. Ewr
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvrto»
toegezonden.
O OST-INDIE.
Overval op Celebes.
Reuter sein uit New-York
Een hiier van Manilla ontrvange.il telegram
meldt, diat zeeroo veiis ©en nederzetting op
Cölebets hebben aangevallen en een aantal
handelaren en inboorlingen heibben gedood.
De zeeroovere zijn op Mamoek omsingeld,
waarbij een Nederlandfiche kruiser hulp
biedt. Uit Jolo is om versterkingen geseind.
De rediactie van het Hhld. teekent hierbij
aan
Het eerste deel van dit bericht slaat ver
moedelijk op het geval van zeeroof, dat zich
op de kust van Celebes voordeed, maar aan
leiding waarvan twee flotieljevaartuigen en
drie torpediobooten ter vervolging van de zee-
iioovers werden afgezonden. Deze zullen dan
dloor een der Nederlandscihe oorlogsbodems
zijn gevolgd., terwijl ook van Ameriakanecbe
zijde maatregelen wenden genomen, om de
zeeroovere op te vangen.
Met Mannek, waar de zeeroovers werden
omsingeld, is waarschijnlijk bedoeld het tot
d'en Soaloe-archipel böhooreaid eilandje Mo
no ek-Manoekan van de San Miguel-groep.
Jolo, in het bericht genoemd, is de hoofd
vestiging der Amerikanen in dien Soeloe-ar-
chipel en heeft een vrij sterk garnizoen.
Kon. mil. Academie.
Detacheering van cadetten.
Bij het le reg. inf., te Assen J. Slagter,
G. A. Smits, K. de Ridder, A. W. Claasen,
A. W. Sierevelt, K. W. B. Sclrmidhamer,
W H. Soniuis en Chr. J. J. Göttgems.
Bij het 2e reg. inf. te 's Hertogenbosch
J. B. A. Meijer, E. S. W. E. Tiesselinck,
Ij. van Erpecum, H. Agerbeek, J. de Bie,
B. J. ikndgreen, W. van der Ent, C. Reij-
nierse en A. J. van Eek.
Te Maastricht: J. G. K. Kemmevling,
M. E. A. van Goor, M. J. van der Boon,
C. A. J. van Freytag Drabbe, W. L. Vonc-
ken, H. L. Th. Slot en A. M. de Torbal.
Bij het 3de reg. inf. te Middelburg: G.
L. Pilger; K. J. C. Beekman; H. van
Ameijden van DuymW. J. de Veer.
Bij het 5e reg. infanterie te Amersfoort
E. Ei&ma, F. W. J. Gokkel, G. de Lang,
M. L. J. Hofstee; A. K. Langenhagen
A. J. Hillen, D. J. W. Hagemann, A. den
Hertog, J. Ph. van Oosten.
Bij het 6e reg. inf. te Breda: J. G. W.
Zegers, E. A. Nix, Chr. E. W. Krediet, A.
Poulus, E. J. van Aarem, W. H. Houwing,
C. G. L. Schroder, R. C. van der Nagel,
F. K. Budet, J. A. Verkuijl.
Bij het 8ste reg. inf. te Arnhem: G. K.
H. de Bont, B. J. Labotz, L H. van Oyen,
J. L. de Voogt, A. Plesman, W. G. Zwolle,
R. Th. O ver akker, G. A. Mallinckroth.
Te Doesburg: A. G. H. Dijxhoorn, J. P.
Laging Tobias, D. P. Ravelli, S. Tulp.
Bij het 9de reg. inf. te Leeuwarden: J.
H. Uhl, M. A. Evers, Th. C. Lindgreen,
H. N. Hosselaar, L. A. Hansma, G. J.
Kerlen.
Bij het 10de reg. inf. te Haarlem A. L.
de Bruijn, W. F. Breman, G. J. A. Sara-
ber, Chr. F. J. Boers, J. A. Timmerman.
D. Hooft.
Bij het lie reg. inf., te Nijmegen: B.
W. R. Dietz, L. D. Kimmijser, J. Koolhaas
Revers, W. F. Bisschoff, L. J. P. A. Vorst,
M. H. E. Nolthenius de Man.
Te EdeJ. H. A. Jacometti, P. P. van
der Meer, P. E. de Nijs Bik, W. J. Weem-
hoff, A. R. C. Bijvoet, A. L. Cortmans.
Bij het 1ste regiment huzaren, te Amers
foort: P. W. Pieters, G. P. de Kruijff,
C. H. van Doornum, jhr. IJ. D. Chr.
Quarles van Ufford. H. Chr. Hakker.
te Ede jhr. W. Gevaerte van Simoneha-
ven, W. C. baron van Randwijk, D. van
Voorst Eveikink, J. E. Feenetra, jhr. A.
van der Goes.
Bij het 4e regiment huzaren te Deventer
Th. A, E. R. Wynoldy Daniels, jhr. D. J.
H N. den Beer Poorbugaei, P. C. L. Blom,
J Daniels, W. C, M. Schmidt.
te ZuitpöiënA. E. L. van Win, J. M.
Benjamins, H. Treffers, H. J. A. Kamps.
Bij het le reg. veld t art. te Amersfoort
J. L. Rauh, H. J. Strootman, A. H. Nij-
hoff, J. H. F. Kerkhof f, C. Tli. Neije, H.
L Scheuren.-;
te Utrecht: P. H. Th. van der Steen,
W. van Idien Hoek, R. W. Daihimen v'on
Buchholz, A. B. Mulder, P. Smits, P. Ta-
déma.
B ijhet 2e reg. veldl-art., te Leiden: K.
A. F. van Waiverën, D. van Driest, C. H.
Iwes.
Bij het 3e reg. veld-art.
te Breda: G. A. Koppen, J. Claassen, J.
van dier Meulen, P. Wefers Bethink, J. Vo
gel eeang, J. Obto
te Bergen-op-ZoomC. J. Schouten, W.
B. Blamkert, P. van Exter, T. Baak, A. As-
man, P. F. W. van Seijdldtz Kurzbach.
Bij 'het 4e reg. veld-art.
.te Ede: J. Rietsema, J, G. Boodt, G. A.
Geel, W. P. van den Abeel en, F, von Ballu-
seck, H. W. Heijman
te 's Hertogenbosch: J. R. de Wijs, F.
A J .de Klerck.'
Bij het le regiment vesting-artillerie te
Utrecht: J, Th. Hallegraeff, H. A. J. G.
Kaasjager, D. van den Berg, A. L. Th. J.
Vogelsang, jhr. G. M. M. Alting von Geu-
sau, J. F. Schultink, P. Th. J. Huberts,
W. W. B. Halbertsma, J. van der Singel,
J. A. Battaerd, J. Sanders, N. J. H. W
van Middendorp.
Bij het 2e regiment vesting-artillerie te
Kaarden: L. van Cleef, jhr. W. G. L. van
Spengler, L. B. Zon, J. A. Hauer, J. Sibin-
gn Mulder, H. Dooyewaard, J. F. Grosjean
Bij het 3e regiment vesting-artillerie te
GorincliemJ. P. Ader, L Ezerman, J
Chr. T. Motké, R. G. Nieuwenhuijs, J. M
W. Kuyl, W. II. J. M. de Vos, G. A. A. de
Voogd, P. G. H. van der Aarst, R. de Vries.
D. W. P. Gielen, H. Sluyter.
De cadetten van het wapen der genie
worden allen te Utrecht gedetacheerd.
Vrijzinnig-deniocratisolie bond.
In de „Harmonie" te Dordrecht werd,
op Hemelvaartsdag de j aarvergadering ge
houden van den Vrijzinnig-Denioeratischen
Bond. Den avond te voren had de afdeeling
Dordrecht de leden ein afgevaardigden in
een gezellige bijeenkomst hartelijk ontvan
gen. De vergadering van gisteren werd dooi
den voorzitter van het hoofdbestuur, mr.
W. F. Treub, ingeleid met een, naar hij
opmerkte, persoonlijke openingsrede.
Hij herinnerde allereerst aan heit feit, dat
dit openingswoord tevens was zijn afscheids
woord als voorzitter, en sprak de voor- en
nadeelen van het permanente leiderschap
eener partij. In dit verband beschouwde
spreker de Kuyper-kwestie. Ware niet door
dr. Kuyper's permanent leiderschap de anti
revolutionaire partij met zijn geest geheel
doortrokken geworden, dan zou zijn val
voor de partij niet zoo'n groote beteekenis
hebben; thans beteekent die val welke,
wat ook met eereraden en enquête-voorstel
len geschiedde, een voldongen feit is een
zedelijke slag voor de anti-revolutionnaire
partij, waarvan zij zich niet zal kunnen
herstellen, zonder zich in hart en nieren te
herzien en zonder heel wat meer overeen
stemming te brengen tusschen de hoogte
van het uitgangspunt, dat zij belijdt en de
laagte van de middelen, die zij ter verwe
zenlijking daarvan in practijk brengt. (Ap
plaus).
De troonrede van het door de verkiezin
gen vaster in het zadel gekomen ministerie,
gaf evenimin veel stof tot een groot politiek
debat.
Was afgezien van de Kuyper-zaak
het politieke debat onder de aangewezen
omstandigheden dit jaar in de Kamer tame
lijk mat, de Bond van Nederlandsch© On
derwij zers heeft er voor gezorgd, dat er bui
ten het parlement leven in de politieke brou
werij kwam. (Vroolijkheid). Of die bond
door de wijze, waarop hij dit deed, zelf op
den duur zal blijken, goed te hebben gedaan,
etend voor spreker nog "te bezien; dat hij
daarmee het openbaar ouderwijs, hetwelk
hij meende te dienen, groote schade berok
kende, staat voor spreker als een paal bo
ven water. Spreker achtte zich verplicht
over deze kwestie zijn ineen in g onomwonden
te zeggen
Zoowel staatkundig als paedagogisch is
het ■standpunt van den Bond van Nederland-
sche Onderwijzers ten ©enenmale onhoud
baar en de poginig, om er een wetenecbappe-
lijk-sociaal-paedagogiscJh fundament coder te
leggen, heeft eerst recht aan het licht doen
komen, hoe slap de bodem is waarop liet
rust. En of dit nog niet genoeg was, heeft
de anarchistische overspanning er den bond
zelfs boe gebracht, Oranjeledjes te verheffen
tot politieke dogma's. Ik blijf nog altijd van
meerling, dat onze onderwijzers hoog genoeg
staan om de onhoudbaarheid van zoodanige
beweringen in te zien, wanneer zij de zaak
maar in alle kalmte objeétief en critisch
bekijken. Maar dan moeten zij verkeereu in
oen andere stemming, dan bij voorbeeld in
de neutraliteifsmeeting van den bond op
i 20 Maart jl. Over religieus© dogma's gaat
het in het geheel niet en over politieke
dogma's gaat het evenmin. Want gelijk
ik zoo even besprak de erkenning, eer
biediging e<n waardeering van ons in het
Huis van Oranje, erfelijk koningschap, is
geen uiting van leerstelligheid, maar van
nationaal gevoel, gecombineerd met histo
risch besef.
In „De Nieuwe Tijd" van Februari
schrijft Van der Goes„Het geldt de eenige
wezenlijke vraag van onzen tijd of de
school het kapitalisme zal dienen of het
socialisme." Dat is de zaak voor de S. D.
I A. P., dat is zij ook voor de sociaal-demo
craten, die in den B. v. N. O. de leiding
in handen hebben. En al het fraais over
paedago'giek en neutraliteit is niets dan de
sluier waarachter dat werkelijk bedoelen
ook voor de in den bond argeloos meeloo
penden verborgen wordt. Maar hoe dooi
en dloor onoprecht is dan niet de leuze van
de politieke neutraliteit bij de „klassebe
wuste" leiders van den bond. Voor bijna
ieder buitenstaander is dit zonneklaar. Al
leen de niet-sociaal-democratische leden van
den bond zijn door den reeds gesignaleerden
hondsgeest zoo meegesleept, dat zij buiten
staal zijn, den sluier vaneen te scheuren.
Moge bij de beraadslagingen, die wij zoo
aanstonds zullen voeren, bij geen uwer het
besef van den ernst der zaak ontbreken, dan
zal, ook bij naar voren komend meenings-
verschil, onze algèmeene vergadering op
nieuw bijdragen tot verhooging van het aan
zien en den invloed van onze partij. Ik ver
klaar hiermede de vergadering voor ge
opend (Luid applaus).
De voorzitter deelt mede, dat 36 afdee-
lingen zijn vertegenwoordigd en een groot
aantal personeele leden tegenwoordig is.
Aan de orde kwam nu het jaarverslag,
waaraan het volgende is ontleend
In den loop van het jaar weiden nieuwe
afdeelingen opgericht te Vlissingen en Ara-
merstol, terwijl de afd. Apeldoorn zich van
den bond afscheidde. Het ledental bedraagt
4386 en het getal person eele leden 439.
In den loop van het jaar werd besloten 1
voortaan de propaganda, welke door dén
secretaris naast zijn administratieve werk
zaamheden gevoerd werd, te doen verrich
ten. door een afzonderlijken propagandist,
die onder toezicht van den secretaris staat.
Mr. Limbui-g deelt nog mede, dat de com
missie, belast met de^lierziening van het bur
gerlijk proces, hinrfen eenige weken haar
ontwerp zal indienen bij het hoofdbestuur.
Het jaarverslag wordt goedgekeurd.
Het voorstel van het hoofdbestuur in zake
het plegen van overleg met het A N. W. V.
over nauwere samenwerking tusschen beide
bonden, werd met algemeene stemmen aan
genomen.
Het neutraliteitsvraagstuk bij het open
baar lager onderwijs kwam nu in bespre
king. Gelijk men weet luidde de motie van
het hoofdbestuur
„De V. D. B. enz.,
overwegende dat het o. 1. o. krachtens de
wet o m. dienstbaar moet worden gemaakt
aan de opleiding der kinderen tot alle chris
telijke en maatschappelijke deugden en dat
tot die deugden ook behoort eerbied voor de
machten, die krachtens de Grondwet zijn
gesteld, spreekt als zijn gevoelen uit, dat
het o. 1. o. den eerbied voor ons constitutio
neel koningschap en voor den drager der
Kroon behoort hoog te houden en dat ver
zaking-van deze taak, wel verre van een
eisch der democratie te zijn, noch is in
's lands belang in het algemeen, noch in
dat der openbare school zelf."
De afd. Leiden, Gouda en Edam hadden
voorgesteld deze motie in te trekken, maar
het hoofdbestuur wenschte daarop niet in te
gaan. Evenmin kon het zich vereenigen met
de motie-Amsterdam, die ten aanzien van
dit onderwerp wilde overgaan tot de orde
van den dag, omdat het noch wenschelijk,
noch noodig was eenig besluit te nemen.
Na een zeer langdurige discussie werd
met 30 tegen 29 stemmen verworpen de mo
tie om de neutraliteitskwc-stie niet ter spra
ke te brengen. De tweede Am-sterdamsche
motie, deels gelijkluidend met die van het
H.B viel met 35 tegen 15 stemmen en 3
blanco, terwijl eindelijk de motie van het
H.B. werd aangenomen met 36 tegen 11
stemmen en 7 blanco.
De motie Amsterdam, waarin het schrij
ven van B, en W. van Rotterdam- aan de
onderwijzers aldaar, genoemd wordt onvrij
zinnig en aan de vrije ontwikkeling vijan
dig, werd op voorstel van het H.B. bij ac
clamatie aangenomen.
De volgend© punten van beschrijving wer
den daarna met goedvinden der vergadering
uitgesteld tot de volgendo alg. vergadering.
Tot leden van het hoofdbestuur werden
gekozen de heeren mr. C. Tb. van Deven
ter, mr. H. Ilovinga, H. J. Sissingh en mr.
J. H. Thiel.
De penningmeester, wiens rekening en
verantwoording sloot met een bate van
f 2275.201, werd onder dankbetuiging ge
dechargeerd.
Vereenvoudigde spel
ling. Maandagavond werd in één der za
len van. het Academiegebouw te Leiden een
vergadering van studenten gehouden met
bet. doel o-m in navolging van Groningen
een studen ten afdeeling van de Vereeniging
yoor vereenvoudigde spelling op te richten.
De voorzitter dezer bijeenkomst, de heer
Berbsch, zette in het kort liet nut van een
studenten afdeeling te Leiden uiteen om.
propaganda te kunnen maken voor de ver-
oevoudigde spelling onder halve voorstan
ders en onder de verstokte tegenstanders
vooral
Hierna gaf hij het woord aan prof. dr,
j D. C. Hesseling, hoogieeraar alhier. Deze
zeide het bekende adres der letterkundi-
j gen aan den Minister van Binnenladsch©
j Zaken in zake de spelling te zullen bespre-
ken. „Onbekend maakt onbemind". Daaruit
verklaart hij al dadelijk de bezwaren tegen
de vereenvoudigde spelling. Men acht ze in
strijd met de spelling van De Vries en Te
Winkel; men kent do regels der vereenvou
digde spelling m'et en daarom veroordeelt
men ze
De eerst© fout die de tegenstanders ma
ken is, dat ze het onderscheid tusschen
spélling en taal niet in het oog houden.
Als men de werken van de onderteeke
naars las in do vereenvoudigde spelling,
zouden, deze werken niet minder boeien.
Het is wel het noodlot van het toeval dat
dd eerste onderteekenaar, de heer Adama
van Sclieltema, Vroeger gepleit heeft voor
afschaffing van het verschil tusschen man
nelijk en vrouwelijk, een der hoofdbeginse
len der vereenvoudiging.
Het bevreemdt spr. ook d'at dé meeste der
ouderteekenaars behooren tot de mannen
der beweging van '80, die van dezelfde
beginselen uitgingen als de vereeniging zelf.
De adressanten roepen dus eigenlijk het
staatsgezag tegen zich zelf in.
Spr. is het ook niet eens met adressan
ten als zij meenen dat eV meer beschaving
gébracht wordt aan de natie door hot ge
schreven dan door het gesproken woord.
Ten slotte vroeg spr.welk doel deze
adressanten met het adres beoogen. Zij
moeten toch inzien dat door dwangmaatre
gelen de 75 van alle onderwijzers die
zich voor vereenvoudigde spelling bobben
verklaard, niet zullen worden bekeerd noch
overtuigd.
Dit is zekerde Kollewijnsche spelling
moge het nog niet gewonnen hebben, zeker
heeft de spelling van De Vries en Te Win
kel héb reeds verloren.
Nadat de hoogleeraar had uitgesproken
eni warm was toegejuicht, werd bot de op
richting der afdeeling besloten. Een, vrij
aanzienlijk getal damos en heeren trad als
lid toe.
Middenstandscongres.
Voor liet op 20 en 21 Juli te Arnhem te
houden Middenstandiseongres zijn wederom
enkele praeadviezen uitgebracht (reeds vroe
ger vermeldden we die van de heeren prof.
Jitta, mr. Aal'bens© en R. P. J. Tutein
Nolthenius). Thans verschenen:
De wettelijke bestrijding van oneerlijke
praktijken in handel en bedrijf (praeadvi-
acur dr. A. van Raai te te Dordrecht)
Indrukken in zake de vervalsching van
levensmiddelen (praeadviseur J. Das Dz. te
Utrecht)
Oneerlijke concurrentie (praeadviseurs
M. van den Berg te Gorredijk en mr. J.
G. Schürmann te Rotterdam).
Nog enkele andere praeadviezen zijn ter
perse, o.a. van dr. Voerman.
Een oud tegelportret
van Prins Willem V. Bij het af
scheuren van oud behanselpapier is bij den
heer J. de Snaijer, logementhouder te
Brielle, een fraai tegentableau gevondc-n,
voorstellende Prins Willem V in borstbeeld,
waaronder zich zijn wapen bevindt. Het
geheel is gedekt door een kroon, en om
geven door ranken en bladeren met oranje
appels en met de zinspreuk „Honi soiu qui
mal y pense". Onderaan gtaat wie de af
beelding voorstelt, en daarbij 4 October
1767.
Het bovengedeelte is geheel ongeschon
den, het benedengedeelte heeft, aeleden
doordat men er hier en daar een spijker
doorheen gedreven had.
Vermoedelijk heeft men deze mone af
beelding van den Prins in den Franschen
tijd achter behangsel verborgen en wist
daar later niemand meeir van.
Vaktentoonstelling in
hetj. huissc bilde r s b e d r ij f. De
Bond van Neder 1. Schildérspatroons viert
dezen zomer zijn 30-jarig bestaan en heeft
zich gewend tot verschillende vakgonooten
en fabrikanten om medewerking tot het or
ganiseer en v.an oen vakltentoonsteiling in
het huisschildersbedrijf in den meest uitge-
breiden zin opgevat.
Door velen weird aan deze roepstem ge
hoor gegeven, zoodlat het hoofdbestuur van
genoemden Bond op zijn gristenen gehouden
vergadering besloot tot het houden van be
doelde tentoonstelling in September a.s. in
de zalen van het gebouw van het Kon. Zool.
Botanisch Genootschap te 's Gravenhage.
Informaties omtrent deze tentoonstelling
schriftelijk te richten aan het tenitoonstiel-
lingsbureau, Mauritskade 33a, dien Haag.
Centrale regelingscom-
mi'ssie voor volksstemmingen.
Evenals vroeger te Dinxperloo, Steenwijk,
Glanerbrug, St. Pancrae, Hengelo (0.),
Sm all in gei-land en de dorpen aan den Lange-
dijk, is er thans een stemming gehouden te
Enkhuizen
De uitslag was dat uitgebracht werden
4160 stemmen. Van onwaarde 40, blanco
397, zoodat het aantal geldige stemmen
3723 bedroeg. Van deze verklaarden zich 88
voor onbeperkten dran'kverkoop, 592 wilden
de toestand zoo laten als deze is, 934 wilden
vermindering, terwijl 2109 de drankgelegeu-
heden geheel wilden laten verdwijnen.
De 1 0 - u r o n - da gVanwege het
Nederlandteeh Verbond van Vaikvereenlgin-
gen en dé S. D. A. P. werd. op Hemelvaar ie-
diag in het Gebouw voor K. en W. te Rot
terdam een betooging géhouden voor d^n
10-uren-dlag.
Van heinde en verre waren de vereenigin
gen met hun banieren opgekomen.
De bijeenkomst werd geleid dloor den voor
zitter van het N. V. V., den heer J. Oudö-
geest, terwijl ale ©prekers optraden de hoe
ren Henri Polak, J. L. v. d. Voorden «n
mr. P. J. Troeletra.
Beb-aive den 10-uren-dag werd ook bespro
ken-de afschaffing van den nac-btanbeid waar
hij niet absoluut onontbeerlijk ie en het ver
bod van kinderarbeid.
Aan biet einde der vergadering werd een
resolutie aan,genomen, waarin als eiechen
werden gesteld:
1. De arbeidsduur voor volwaseenen moet
worden vastgesteld op ten hoogste 10 uur
per dag;
2. de nachtarbeid moet worden afgeschaft
van alle bedrijven waar hij niet absoluut
onotbeerlijk ie
3. het verbod van kinderarbeid moet wor
den uitgestrekt over alle bedrijven en de
1 ceftijdégrens voor het beschermde kind moet
worden vastgesteld op minstens 14 jaar, met
zeer groote bescherming van de jongelieden
van 14 tot 18 jaar.
Daav al spoedig bleek dat de zaal te klein
zou zijn om allen te bevatten, werd een der
gelijke vergadering belegd in het Vereeni-
gingsgebouw, waar als sprekers optraden
Schaper, Spiekman en Vliegen.
School- en Kerknieuwe,
Vereeniging tot vereeavou-
diging van examens en onderwijs.
Deze vereeniging hield gisteren te Amsterdam
haar jaarlijksche algemeene vergadering onder
voorzitterschap van dr. J, D. v. d. Plaats van
Utrecht.
Aan liet jaarverslag van den secretaris is het
volgende ontleend:
De vereeniging heeft in het afgeloopen jaar
weinig naar buiten gewerkt. Het eenige waarvan
de buitenwereld' kennis nam was een rapport be
treffende toelating»- en her-examens voor gym
nasia en H. B.-scholen.
In het jaar 1909 zijn verscheidene afdeelingen
opgeheven. Hilversum en Arnhem gaven het
voorbeeld. Het bleek echter dat de leden dezer
afdeelingen veel voor de zaak bleven gevoelen,
zoodat velen algemeen lid bleven. De organisa
tie der vereeniging is veranderd, zij steunt niet
meer op afdeelingen. De afdeelingen in groote
steden kunnen zelfstandig locaal blijven werken.
Het bestuur achtte het zelfs noodig de verhou
ding van de afdeelingen tot de vereeniging op
nieuw te regelen.
Feitelijk zijn er nog drie afdeelingenAmster
dam, Den Haag en Rotterdam.
Blijkens het financieel verslag is er een saldo
van f 327. Er zijn 327 algemeene leden.
Besloten werd de volgende algemeen© vergade
ring te 's-Gravenhage te houden.
In 'behandeling kwam een voorstel van het
hoofdbestuur tot wijziging der statuten en het
huishoudelijk reglement, waardoor de zelfstan
digheid der afdeelingen verminderd' en de rech
ten der algemeene leden vermeerderd worden.
De bedoeling is, de vereeniging haar kracht
meer dan vroeger te doen vinden bij de alge
meene leilen en in 'haar Tijdschrift.
Na langdurige discussie diende de heer mr. A.
Lind een inotio in. strekkende om door een com
missie te doen onderzoeken in hoeverre het voor
stel van het hoofdbestuur aanbeveling verdient,
dan wel of er «ion andere weg voor doeltreffende
reorganisatie is.
Deze motie werd aangehouden.
In de plaats van de aftredende hoofdbestuurs
leden mevr. J. Franco MendesCalisch on de
heeren A. Meyer en Th. Sanders, die bedankten,
werden gekozen do heeren mr. A. Lind, te Am
sterdam, dr. J. P. v. d. Stok te Utrecht, H. E.
v. Gelder te Amsterdam.
Na de pauze werd uitvoering gegeven aan do
motio Lind, dk>or de benoeming van een commis
sie van drie leden. De commissie zal bestaan uit
mr. Lind to Amsterdam, mej. Wolfson te Rot
terdam, en den voorzitter van de vereeniging, en
kan zich nog twee leden, een lid van do afdee
ling Den Haag en een algemeen lid assumeeron.
Het hoofdbestuur werd gemachtigd een adres
van sympathie en vertrouwen te zenden aan do
m April 1.1. door B. en W. van 's-Gravenhage
benoemde commissie, welke zal onderzoeken, of
do eisdhen van toelating voor hoogere burger
scholen en gymnasium, speciaal wat betreft do
Fransche taal, herziening behoeven, en zoo ja,
een omschrijving dier eischon to geven.
Een voorstel Amsterdam, om een onderzoek in
te stellen, naar de verschillendo soorten van exa
mens die in ons land worden afgenomen, werd,
aanbevolen door het hoofdbestuur, en door de
vergadering aangenomen. Het hoofdbestuur zal
een commissie van drie leden benoemen.
Ten slotte kwamen in bespreking de stellingen,
weke de heer Th. Sanders in de vorige vergade
ring verdedigde; Voor gediachtenwiaseling be
stond toen te weinig gelegenheid.
De stellingen luiden als volgt
1. Bij de splitsing der kinderen naar bun vat
baarheid voor onderwijs behoort gelet te worden
op hun intellect, op hun physiek. zoowel als op
hun praktischen aanleg.
2. Achterlijke kinderen ondervinden in groote
steden het meeste nadeel van het tegenwoordige
schoolstelsel, verbetering is daar echter gemak
kelijker dan elders op praktische wijze in te
voeren.
3. Even aanbevelenswaardig als afzonderlijke
klassen zijn voor achterlijke kinderen, even scha
delik zijn zij voor bijzonder begaafden.
Over deze stellingen werd breedvoerig gede
batteerd. Een conclusie werd niet genomen.