2
duitschc taal en letterkunde aan de Hoogere
Burgerschool.
Aanbevolen wordt Jac. Hovens Gréve, thans
tijdelijk leeraar.
De heer Hovens Gréve wordt met algemeene
stemmen benoemd.
•i. Voorstel van B. en W. naar aanleiding
van adressen tot uitbreiding van het buizen
net der gasfabriek in den Leusderweg en tot
verlichting van dien weg.
B. en W. stellen voor, afwijzend op deze
verzoeken te beschikken.
De heer van Duinen. Mijnheer de voor
zitter, ik zou gaarne iets over deze zaak wil
len zeggen. Hel advies, dat de commissie tot
bijstand in.het beheer van de gasfabriek over
de zaak heeft uitgebracht, is voor een groot
deel gebaseerd op de beslissingen, die vroeger
genomen zijn op verzoek van bewoners aan
den Arnhemschen weg en aan de Gasthuis-
laan. Het stuk, betreffende den Arnhemschen
weg, heb ik niet kunnen vinden onder mijne
paperassen, maar wel heb ik gevonden dat,
betrefende de Gasthuislaan. De kosten
voor het leggen van eene gasleiding
naar de Gasthuislaan zouden werkelijk
voor de gemeente te groot zijn geweest.
Maar wat daarvoor gevorderd werd, scheelt
aanmerkelijk met hetgeen hier wordt ge
vraagd. Dit verzoek is van veel bescheidener
omvang. Wel wordt in het advies van de com
missie gezegd, dat het leggen van een 3-
duims gasbuis over eene lengte van 300 Me
ter, hetgeen bij inwilliging van het verzoek zal
moeten geschieden, met inbegrip van het
plaatsen van een lantaarn zal kosten f 610.
Maar dat vind ik veel te veel, Ik heb ook eene
berekening gemaakt en hel) bevonden, dat
eene leiding van 3-duims getrokken buizen
zal kosten 375. Wanneer ik dan eene paal
met lantaarn reken op f 25.—, kom ik op
f 400.—, voor grondwerk zou dan 210
overschieten. De kosten daarvan zijn lang
niet zoo hoog. Met een tientje doet men daar
aan veel. De kosten wil ik echter daarlaten.
Wat de directeur daarvoor opgeeft is bier
natuurlijk axioma. Wat de commissie ons
daarvan vertelt, is theorie; de praktijk zal niet
zoo duur zijn.
Indertijd is door den heer Nefkens ge
vraagd of hij eene leiding mocht hebben naar
zijne woning en in het advies van de com
missie staat, dat er van de hoofdbuis voor de
kazernegebouwen een gelrokken leiding is
gelegd, een woord dat erg klinkt, maar dat
niets beteekent. Toen die werd gelegd, heeft
de heer Nefkens dadelijk gezegd tt>t den di
recteur van de gasfabriek: „Wat komt gij
daar men een kinderachtig pijpje!" Daarop
is toon door den directeur geantwoord:
„Dat is geen bezwaar; als er meer toe
voer van gas noodig is, dan leggen wij
eene nieuwe leiding." Nu worden de kosten te
hoog gevonden. Maar als de goede wil be
staat om in de zaak te voorzien, dan behoe
ven de kosten zoo hoog niet te zijn. In de
eerste plaats vermoed ik, dat de 300 Meter
pijp, die noodig zijn, wel op de eene of an
dere bergplaats zullen zijn te vinden, waar zij
geborgen zijn om te zijner tijd te worden ge
bruikt. In de tweede plaats meen ik, dat, nu
wij zoovele veranderingen beginnen te maken
in de verlichting, er allicht een lantaarnpaal
en lantaarn overcompleet wordt, die wij hier
kunnen gebruiken. Als men dus het verzoek
toestaat, dan zal dal niet zooveel kosten, en
de adressanten krijgen dan gedaan, wat zij
graag willen.
Er wordt verder nog in het advies gezegd,
dat tegenover de ontvangsten, wegens gebruik
van muntgas, de uitgaven staan voor muntgas-
aansluitingen, onderhoud van de lantaarn,
straatverlichting, enz., zoodat winst niet zal
worden gemaakt. Ik heb tot dusver gemeend,
dat het groote voordeel van gemeente-exploi
tatie voor de gemeenschap is, dat niet in de
eerste plaats gevraagd wordt, of een deel
winst oplevert, doch wel of het algemeen be
lang er door gebaat wordt. En dit acht'ik
hier 't geval. Met het oog op de vele
woningen, die in de buurt gebouwd zijn
zal dat nog meer worden. Het is waar, men
heeft hier den Molenweg en die ligt in de
gemeente Leusden. Maar toen de leiding ge
legd is naar de woningen van den heer Nef
kens, is men daartoe overgegaan; die leiding
ligt in de gemeente Leusden. Buitendien, als
builen de gemeente gas geleverd wordt, dan
is het 'arief hooger. Wanneer de goede wil
aanwezig is, dan kunnen wij gerust althans
dit verzoek toestaan.
De heer Veis II e y n. Mijnheer de voor
zitter, als niemand op dit oogenblik meer het
woord verlangt, dan wil ik, naar aanleiding
van 't geen door den heer van Duinen is aan
gevoerd, er op wijzen, dat hij geen rekening
houdt, met wat in de laatste clausule van de
commissie voor de gasfabriek is vermeld.
Daar staat: „Een toenemend gasverbruik aan
het eind van den Leusderweg, kan wellicht
tengevolge hebben, dat de gasaanvoer voor de
infanteriekazerncs te gering wordt. Verzwa
ring van de leiding van af het Julianaplein
zal dan noodig zijn." De bouwerij aan den
Leusderweg heeft plaats in de gemeente Leus
den. Wij hebben daarmee geen rekening te
houden. Wanneer de heer van Duinen be
weert, dat de leiding naar de woningen van
Nefkens ook in de gemeente Leusden ligt, dan
moet men niet vergeten, dat tot wederopzeg
ging is toegestaan die woningen van gas te
voorzien; de leiding kan ieder oogenblik wor
den afgesneden.
De heer vanDuinen. Mijnheer de Voor
zitter, mag ik nog iets zeggen naar aanleiding
van 't geen de heer Veis Ilcyn heeft opge
merkt? In de laatste clausule wordt gezegd,
dat de gasaanvoer voor de infanteriekazer-
nes te gering kan worden, als het gasgebruik
aan het einde van den Leusderweg toeneemt.
Dat wil er bij mij niet in. Ja, als het gebruik
daar groot wordt, dan kan dat mogelijk
zijn Maar de kazernes liggen aan de voor
hand en heel wat hooger dan die perccelen.
Ik zie in het toestaan van dit verzoek geen
bezwaar voor den gastoevoer naar de kazer
ne; die zal niet merkbaar verminderen als de
perceelen worden aangesloten.
De heer Veis Heyn. Dat kan de heer
van Duinen voor zich zelf meencn. Maar de
commissie is voorgelicht door een deskun
dige, den directeur van de gasfabriek. Die
heeft destijds reeds bezwaar gemaakt tegen
de aansluiting van de woningen van den heer
Nefkens. Dc vergunning daartoe is tol weder
opzegging verleend, opdat, als er moeielijk-
heden ontstonden, de toevoer direct zou kun
nen worden afgesneden. Voor zooveel de
commissie omtrent dit verzoek is ingelicht
door den directeur, moet ik aannemen, dat
verdere uitbreiding van het gasverbruik aan
het einde van den Leusderweg niet mogelijk
is, of men moet het geheele pijpenstelsel van
het Julianaplein af verzwaren, en dat is ter
wille van deze verzoekers, wier woningen
ver buiten de gemeente liggen, niet raadzaam.
De heer Plomp. Mijnheer de Voorzitter,
ik kan hier nog bijvoegen, dat bij de gasfa
briek altijd als regel heeft gegolden, dat als
de perceelen te ver van het centrum der ge
meente verwijderd zijn, de kosten om er de
verlichting te brengen, niet voor rekening van
de gemeente kunnen worden genomen, maar
dat de particulieren die kosten zelf moeten
betalen. Toen indertijd de heer Sanders, on
ze tegenwoordige wethouder, aansluiting van
zijne woning op het Stort verlangde aan de
gasfabriek, heeft hij de kosten van de leiding
daarheen moeten betalen. Dezelfde regel is
ook tegenover anderen gevolgd en is ons al
tijd goed bevallen. Wij moeten daarvan niet
afwijken, want de gevolgen daarvan zouden
voor de gemeente zeer nadeelig zijn. Als wij
dit verzoek toestaan, dan kunnen wij een
dergelijk verzoek aan anderen niet weigeren.
Als men met dit verzoek meegaat, dan zal
men het buizennet tot alle uiteinden van de
gemeente moeten uitstrekken. Wij hebben ons
tot dusver altijd daarin beperkt, omdat de
kosten daarvan te bezwarend zouden zijn in
verband met de ontvangsten, die daaruit zou
den volgen. In dit geval is er te minder reden
tot inwilliging van het verzoek, omdat wij
geen gas in de buitengemeenten leveren, ten
zij dit voor ieder geval afzonderlijk door den
raad wordt goedgekeurd. Een paar malen is
het gebeurd. In Hoogland, waar» eene oude
leiding lag naar eenige woningen op de
grens, die men bezwaarlijk kon afsnijden, is
de levering toegestaan, maar de bewoners
hebben de kosten van dc nieuwe leiding moe
ten betalen en zij betalen een cent meer per
M3. dan de gebruikers in de gemeente. Toen
de heer Nefkens aansluiting voor zijne wo
ningen vroeg, is ook de voorwaarde gesteld,
dat een cent meer voor het gas moet worden
betaald. Maar de buizcnlciding, die er ligt,
is niet geschikt, dat nog meer hui
zen onder Leusden er gebruik van kunnen
maken. Wanneer men dus voor die huizen
het voordeel wil hebben, dat zij het gas ge
bruiken, dan zal men moeten beginnen met
van hen te vragen, dat zij de kosten van de
zwaardere leiding, die daarvoor noodig is,
betalen. Te doen wat de heer van Duinen
wil en meer aansluitingen te maken met de
kans, dat de gemeente maatregelen zou moe
ten nemen om den gasaanvoer te verbeteren,
zou niet in het financieele belang van de ge
meente zijn. Als men voor die huizen wil pro-
fileeren van het gas der gemeente, dan zullen
dc eigenaars moeten beginnen met de kosten
van de verzwaring der leiding te betalen en
niet de gemeente.
De heer van Duinen. Mijnheer de Voor
zitter, wat hier wordt gevraagd, betreft
slechts een korten afstand; de geheele leiding,
die moet worden gelegd, is 300 Meter lang.
Men is betrekkelijk dicht bij. Wanneer er
sprake van was de gasleiding naar een ver
wijderd punt op den Leusderweg aan te leg
gen, dan zou dat mocielijk gaan; maar dat is
niet het geval. „De aanleg van de gasleiding
naar buiten de gemeente zal de gemeente op
belangrijke kosten komen te staan," heeft
men gezegd. Daar gaat het echter niet om.
Dc vraag is of dit verzoek, dat van beschei
den omvang is, zal worden toegestaan. Dat
zal de gemeente weinig kosten en het brengt
voor deze buurt een groote verbetering. Ik
zal het hierbij laten; ik meen mijn standpunt
voldoende »e hebben uiteengezet.
De heer Veis Heyn. Mijnheer de Voor
zitter. ik begrijp niet wat de heer van Duinen
eigenlijk wil. Is zijne bedoeling dat de adres
santen de kosten betalen van den aanleg en
de zwaardere leiding, zooals anderen ook
hebben gedaan? De heer Plomp heeft daar
van voorbeelden genoemd. Ligt dat in de be
doeling?
De heer van Duinen. Ik meen duide
lijk te zijn geweest. Ik heb gezegd, dat deze
woningen liggen op korten afstand van het
punt, waar de buisleiding in den Lcusder weg
eindigt. Als de afstand vele honderden me
ters bedroeg, dan zou ik er ook niet voor zijn.
Maar deze aansluiting kan m. i. maar heel
weinig kosten. Ik zal niet verder op de zaak
ingaan. Als aan het einde van den Eeusder
weg aansluiting wordt verlangd, dan wordt
de zaak heel anders. Maar deze vraag is van
zeer bescheiden omvang. Het is een maatre
gel van algemeen nut; de menschen zitten
nu in 't stikdonker.
De Voorzitter. Ik zal het voorstel van
B. en W. in omvraag brengen. Als dat mocht
worden verworpen, dan kan nader besproken
worden wat moet worden gedaan.
Bij de stemming wordt met 14 stemmen
tegen 1 het voorstel van B. en W. aangeno
men. Tegen stemde de heer van Duinen.
5. Nader voorstel van B. en W. betreffende