KOLONIËN.
BINNENLAND.
toen een revolutie, die te Oporto uitbrak, Dom
Miquel in het land bracht en vreemde mo
gendheden moesten zich met het herstellen
van de orde In-moeien. In 1856 werden on
lusten te Lissabon met geweld onderdrukt,
en op 2 Januari 1868 was er weer revolutie.
In 1870 raakte, evenals nu, het leger in op
stand en Saldan, gesteund door het garnizoen
van Lissabon, dwong den Koning hem tot
eersten minister te benoemen. De volgende
jaren brachten, min of meer fegelmatig, on
lusten. In October 1882 werd beweerd, dat
Dom Luiz door vergift was omgekomen. Zijn
zoon en kleinzoon vielen op 1 Februari 1908.
Oosten rijk-Hongarije.
De geruchten over het aanstaande aftreden
van den rijksminister van oorlog baron von
Schünaich hebben, blijkens inlichtingen die
de Ncue Frcie Presse heeft gekregen in wel
ingelichte politieke kringen, geen feitelijken
grondslag. Deze geruchten staan in verband
met hel verschil van opvatting, dat gezegd
wordt te bestaan tusschen den minister van
oorlog en den troonsopvolger, aartshertog
Frans Ferdinand, over de behandeling van
militaire vraagstukken. Maar er wordt ern
stig betwist, dat de positie van den minister
geschikt zou zijn; hij is nu ook in het volle
bezit van het vertrouwen van den Keizer.
Aan de Frankf. Ztg. wordt uit Weenen be
richt, dat de bedoeling niet kan bestaan om
overbodige conflicten in het leven te roepen
en de bruikbaarste meerderheid, die Honga
rije sinds lang heeft gehad, uiteen te doen val
len. Men mag dus aannemen, dal alles zich
zal schikken. De tijden zijn er niet naar om
de goede verhouding tusschen Oostenrijk en
Hongarije te verstoren ter wille van politieke
leuzen.
Griekenland.
P a r ij s, 8 O e t. De Matin heeft uit Kon-
stantinopcl bericht ontvangen, dat de Grïek-
sche regeering per telegraaf liaren gezant
heeft teruggeroepen, wegens de aanhouden
de provocation, die de Grieken in Turkije on-
defgaan.
In de Kamer komen opzienbarende inciden
ten voor, die worden veroorzaakt door de
ongebonden taal van parlementaire nieuwe
lingen tegen de oude partijen in de Kamer.
Theo tok is, die anders zijne kalmte altijd
pleegt te bewaren, verloor eens, toen 't hem
te erg werd, zijn geduld; hij vloog woedend
op een afgevaardigde toe, roepende: „Er uit
met den lasteraar". Rallis en andere afge
vaardigden kwamen tusschen beide en tracht
ten den beleedigcr uit de zaal te werken.
Deze maakte ccne verontschuldiging en ver
dween daarop.
Minister-president Dragocmis keurde ern
stig de slechte gewoonte af om politieke
tegenstanders te beleedigen en te smaden,
waardoor de Kamer zich verlaagde lot het
peil van gemeenc kroegen, en bij het volk een
gevoel van walging en verachting tegen het
parlement werden opgewekt. Als die toestand
bleef voortduren, dan zou de Kamer spoedig
zich zelf ontbinden, terwijl toch het helle
nisme zulke ernstige binnen- en buitenland-
sohe gevaren doormaakt, ernstiger dan nog
ooit sedert de komst van Koning George op
den troon, zoodat zelfs met de mogelijkheid
van het verlies der zelfstandigheid van den
staat moet worden gerekend. Hij vermaande
de jongere elementen in de Kamer maat tc
houden en mee te werken om de werkzaam
heden zooveel te bespoedigen, opdat de zaken
weer geregeld kunnen loopen.
Zuid-Afrik*.
Kaapstad, 7 Oct. Botha is zonder
strijd gekozen tot lid van het parlement der
Zuid-Afrikauusche Unie voor Losberg.
Allerlei.
De stad Dortmund gaal een tuinstad
houwen. Gisteren is de overdracht van het
land er voor geschied. De grond beslaat et
telijke honderden morgens land in de ge
meente Klcinbarop. Voor den morgen is
5000 nik. betaald.
De gebroeders Morane.
De toestand der gebroeders Morane is
vooruitgaande. Beide aviatcurs worden zorg
vuldig verpleegd in het ziekenhuis te Bré-
vannes. l)e temperatuur is normaal en de
wonden zien er goed uit. De doctoren denken,
dat beiden buiten gevaar zijn.
De toestand van Dickson.
De toestand van Dickson is eveneens een
weinig vooruitgaande. Niettemin blijft er ge
vaar bestaan voor het leven van den Engei-
schcn aviateur.
Chavez' nalatenshap.
De broeders van den verongelukten vlie
ger Chavez hebben aan den burgemeester van
Domodossola een som van 600 fres., voor het
ziekenhuis en de armen der gemeente be
stemd, doen toekomen.
Het onderzoek inzake den moord van
de twee knapen Desmarets en Tissier op den
kantoorbediende is voortgezet.
Gebleken is reeds, dat de moord met voor
bedachten rade is geschied.
Desmarets blijft evenwel bij zijn bewering,
dat Tissier den moord eigenlijk bedreven
heeft en hij bij het werpen van een veeron
kussen op het slachtoffer een beet van deze
gekregen heeft.
Tissier zegt, dat beiden André hebben aan
gevallen.
De volgende week zal een getuigenverhoor
plaats hebben.
Konstanlinopcl.G Oct. Heden na
middag zijn lichte schokken van aardbeving
gevoeld in Konstantinopel en in de voorste
den. Ongelukken kwamen niet voor.
Een kolenmijn in de buurt van Danville
(Illinois) stond Donderdag avond in brand.
Honderd en vijftig arbeiders waren er in op
gesloten.
OOST - I N D 1E
D» manoeuvres verdaagd.
De groote manoeuvres, in het Krawang-
sche te houden, zijn, gelijk het Bat. Nbl. weet
mede te deelcn, uitgesteld.
Dit geschiedde, naar de Java-Bode ver
neemt, op advies van den chef over den ge
neeskundigen dienst.
Gebleken is toch, dat zich onder de militai
ren der korpsen, die aan de manoeuvres zou
den deelnemen, nog talrijke vibrionendragers
bevinden, cl. z. personen, die. zonder zelf ziek
te zijn, cholerakiemen in hun ingewanden
hebben cn daardoor een hernieuwd en heftig
uitbreken der gevreesde ziekte èn onder de
troepen èn onder de bewoners der afdeeling
Krawang mogelijk kunnen maken.
Men hoopte de oefeningen in October te
kunnen houden.
De reparatiën aan de Noord-Brabant
Naar dc Java-Bode verneemt, zijn de
kosten van de reparatie der Noord-Brabunt te
Socrabaja bijzonder medegevallcn.
Was eerst gerekend op een mogelijke uil
gaaf van f 250.000 cn had men de kosten
nader op circa f 200.000 geraamd, zoo heb
ben zij ten slotte toch niet meer dan f 100.000
bedragen.
Dit gunstig resultaat is grootcndeels te dan
ken aan de omstandigheid, dat, door snel wer
ken, het verblijf in het dok aanmerkelijk is
kunnen worden bekort.
De Staatscourant van Zallerdag 8 Oct.
bevat o.a. de volgende Kon. besluiten
op verzoek eervol ontslagen als ontvanger
der directe belastingen B. C. Charbon te
Utrecht
benoemd tot consul-generaal van .Neder
land te Sofia buiten bezwaar der schatkist
P. R. Mircovitsch
benoemd tol griffier bij h)et kantongerecht
te Brielle mr. J. Goeman Borgesius, commies
ter gemeente-secretarie van Amsterdam;
benoemd tot gedelegeerde der Nederland-
sehc regeering op het in October te houden
4:1e internationale congres, gewijd aan de
bespreking van vragen nopens de kunst als
publieke zaak dr. P. J. H. Cu ij pers, architect
der Rijksmuscumgcbouwen tc Amsterdam;
benoemd tot kapitein bij de artillerie de
le luitenant op non-activiteit J. A. Snijders,
van dat wapenbij het le regiment vesting
artillerie tol kapitein de le luit. J. Eijsdcn
van het corps bij het 2. idem tot kapitein
de 1. luit. F. G. de Klerck, adjudant bij het
korpsbij het 4. idem tot kapitein de 1. luit.
G. N. van Affelen van Saemsfoort, van de
instructie-compagnie.
I n w ij d i n g grafmonument
van P r i n.s e s A m a 1 i a te D i e t z. II.
M. de Koningin heeft naar de Leeuw. Ct.
meldt gunstig beschikt op de uitnoodiging
van den magistraat der stad Dietz aan de
Lahn om zich te doen vertegenwoordigen
bij de inwijding van het grafmonument van
prinses Amalia van Nassau Dietz.
II. M. heeft als Haar vertegenwoordiger
aangewezen den hofraad prof. dr. F. J. L.
Kramer, directeur van het Koninklijk Huis
archief.
Voorts verneemt het blad, dal de burge
meester van Leeuwarden van don magis
traat der stad Dietz een uitnoodiging ontvan
gen heeft om tegenwoordig te willen zijn bij
de inwijding van het grafmonument, welke
uitnoodiging door den burgemeester bereids
is aangenomen.
Dc plechtigheid der inwijding zal plaats
hebben in de kerk te Dietz, den 16. October
a.s. des voormiddags 10 uur.
Gisteren dineerden ten Hove het Loo, ba
ron H. W. J. van Tuyll van Serooskerken,
kamerheer i. b. d. en mevrouwkapitein E.
L. van Hardenbroek van Lockliorst, kamer
heer i. b. d. on mevrouw M. J. Th. van de
Poll.
H. M. de Koningin-Moeder vertrok
gisterenmorgen te 9.23 van de halte Soestdijk
naar Utrecht, om zich van daar uit met haar
gevolg te begeven naar het buitenland. Op het
perron te Soestdijk waren tot hel doen van
uitgeleide van H. M. aanwezig de waarnemen
de burgemeester van Baarn, de heer dr. S.
Greidanus en de burgemeester van Soest, de
1 heer mr. C. J. NV. Loten van Doelen Grothe.
Z. K. II. de Prins keerde gisterenmor
gen uit Duilschland op het Loo terug, verge
zeld van Zijn adjudant, jhr. van Suchtelen van
de Haere.
lieden wordt de eerste hofjacht gehou
den, waaraan Z. K. II. de Prins cn genoodig-
deu deelnemen.
Er wordt gejaagd op klein wild, onder An
kelaar en Becmte.
Schriftelijk beantwoorde vragen.
Komplot in Suriname.
De Minister van Koloniën, de heer De Waal Male-
fijt, heeft ten vervolge op de beantwoording van de
vraag van den beer Palijn omtrent het komplot in
Suriname het volgende medegedeeld
Omtrent het in Suriname ontdekte komplot kan
het volgende worden medegedeeld. Op 19 Mei j.l.
vervoegde zich bij den gouverneur-generaal een
gewezen politiebeambte, met de mededeeling, dat
de inspecteur van politie F. P. V. Killinger hem
door een tusschenpersoon f 2000 had doen aan
bieden voor ecD levensgevaarlijke onderneming.
Deze incdedecling leidde tot de ontdekking, dat
Killinger een samenzwering op touw had gezet, ten
einde den bestaande» regeeringsvorm omver te wer
pen. Hoewel Killinger zich de medewerking van
een zestal polilie-agentcn en twee burgers, broeders
van éën der politic-agenten, heeft kunnen verzeke
ren, mag het komplot in geen enkel opzicht be
schouwd worden als een uiting van den geest der
bevolking, die in al haar onderdeelcn, over het al
gemeen tevreden cn rustig is.
Nadere bijzonderheden omtrent deze zaak zijn
verwit in een schrijven van den rcchtcr-commissa-
ris voor de instructie van strafzaken bij het Hof
Nan Justitie aan den Gouverneur van 9 September
J.L, hetwelk hierbij wordt aangeboden om ter grif
fie te worden nedergelcgd uitsluitend ter kennisne
ming van de leden.
De Tweede Kamer is voor openbare
vergadering bijeengeroepen tegen Dinsdag 11
October a.s, te 3$ uur.
Bij beschikking van den Minister van
Marine zijn de navolgende officieren bij in
dicnststdling van Hr. Ms. pantserschip
Tromp met 18 dezer aan boord van dien bo
dem geplaatst;
kap.-luit. ter zee M. H. E. Sachse als le of
ficier; luils. ter zee 1. kl. K. F. Cluys en W.
A. van Akenluitenants ter zee 2. klasse W.
J. II. van SLraatcn, J. A. Brouwer, C. Mór-
zcr Bruyns, J. G. van der Laan en I. A. Rom
Colthoff
adelborsten 1. klasse K. W. F. M. Doorman,
H. L. Timmers Verhoeven, G. E. V. L. Beek
man, J. P. Buys, W. H. G. Palm
lste-luitenant der mariniers J. J. C. de
Koek; off. van gez. 1. kl. F. M. R. Schmitz,
id. 2. kl. R. L. H. J. Rijfkogel; off. van adm.
I. kl. \V. Nanning; adj.-adm. C. A. Huys-
manoff.-machinist 1. kl. A. A. van Boven,
id. 2. klasse R. Grandia.
Voorts is dc officier-machinist der 2de kl.
J. A. J. van Horsson, thans geplaatst tc Vlis-
singen, met 15 dezer op non-activiteit ge
steld cn aldaar vervangen door den officier
machinist der 2. klasse A. W. van Doorn.
De officier-machinist der 1. klasse A. Els-
hove, uit Oost-Indië teruggekeerd, wordit op
non-activiteit gesteld.
De luitenant kolonel J. Z. Stuten van
den staf der genie wordt met ingang van 1
November werkzaam gesteld bij het Departe
ment van Oorlog als hoofd der Vc afdeeling.
De detachementen van bezetting batal
jons van het regiment grenadiers en jagers
en van het le, 2e, 3c, 4e en 5e regiment infan
terie die sedert 16 Augustus bij het regiment
genietroepen waren gedetacheerd om theo
retisch en practiseh te worden geoefend in de
versterkingskunst'welke worden vereischt tot
het in staat van verdediging brengen van for
ten en lintén, zijn heden naar hunne garni
zoenen terug gekeerd.
A. R e s s i n g. Naar men aan de Nieu
we Courant mededeelt, is de heer Ressing,
eervol ontslagen directeur der G. E. \V., in
dienst gelreden bij de Allgem. Electrisch
Geselschaft en zal door haar worden belast
met het beheer van een harer groote centra
les in Duitschland.
Begrafenis prof. M. Treub. De
begrafenis van prof. Treub te St.-Rafaël (Ri
viera) heeft, tengevolge van den verren af
stand van ons land, een besloten karakter
gedragen. Behalve familieleden waren aan
de groeve aanwezig prof. Max Weber, uit
Amsterdam, en de heer Poireault, directeur
van den plantentuin te Antibes.
Er waren veel bloemen, ook van afwezige
vrienden.
Prof. Weber heeft namens het Genootschap
van Natuurwetenschappen van Indië en na
mens de vrienden van den overledene het
woord gevoerd. Hij heeft Treub's groote we
tenschappelijke beteekenis en zijn hoedanig
heden als vriend in het licht gesteld.
De heer Poireault, sprekende als vertegen
woordiger der Fransche plantkundigen, heeft
op het wetenschappelijke karakter van den
beroemden en ecnigen plantentuin te Bui
tenzorg gewezen, welke, dank zij dc werk
kracht en de wetenschappelijke beteekenis
van den overledene, zoo geworden was.
Een der broeders van wijlen prof. Treub
heeft vervolgens, namens de weduwe en de
familie, een woord van dank gesproken.-
(N. R. Ct.)
Gisterennacht is te Rotterdam in den
leeftijd van 65 jaar overleden de heer J. C.
A. IIol, directeur van het Blauwhoedenveem.
Hel bestuur van de Vereeniging voor
den Effectenhandel te Amsterdam bericht dat
dat de heer II. J. de Marez Ovens ontslag
heeft genomen als lid van het bestuur cn dat
zijn benoemd: tot onder-voorzitter de heer
A. C. van Heemskerek Veeckens; tot lid van
hel Dagelijksch bestuur de heer mr. A. F.
van Hall.
Vereen, van Beheerders van
Landbouw goederen en Lande
lijke Bezittingen. Onder leiding van
den lieer F. van Iiaaren (Beek bij Nijmegen)
hield deze vereeniging Donderdag haar 8e
algemecne vergadering in American Hotel te
Amsterdam.
Na bespreking en regeling van diverse huis
houdelijke zaken nam de vergadering enkele
belangrijke besluiten.
O-iii. werd het bestuur gemachtigd: lo. een
memorie op te stellen en aan de bevoegde
autoriteit in te dienen betreffende het nieu
we ontwerp Jachtwet; 2o. instemming te be
tuigen aan de Makelaarsvereniging te Am
sterdam inzake haar houding tegenover de
Kamer van Toezicht .pp Notarissen; 3o. pogin
gen aan te wenden tot behoud van het land
goed „Ilagenau" tc Dieren, welk prachtig na
tuurmonument door den aangekondigden pu-
blieken verkoop met ondergang wordt be
dreigd; 4o. de aandacht der regeering le ves
tigen op enkele, in de praktijk ongeschikt
gebleken bepalingen inzake verdeeling van
marklgronden en op de bezwaren, verbonden
aan het nog in enkele gemeenten van ons
land bestaand oud recht van het z.g. „omrij
den" van gronden.
Het mocht der vergadering gelukken als
bestuurslid te behouden den heer A. A. Nen-
german, oud-directeur der Heidemaatschap
pij, die wegens verandering van werkkring
had gemeend zijn mandaat ter beschikking
te moeten stellen.
Schrijvers R ij k s v e r z e k fi
ring s b a n k. De „Vereeniging van Schrij
vers bij de Rijksverzekeringsbank", gevestigd
te Amsterdam, heeft zich met een adres tot
de Tweede Kamer gewend, waarin zij, kennis
genomen hebbende van het Koninklijk besluit
van 23 Mei 1910, verklaart van meening te
ziju dat thans voor de schrijvers bij de Rijks
verzekeringsbank geen betere rangregeliug is
tc verwachten, tenzij zij met goed gevolg het
zelfde examen afleggen, dat klerken moeten
afleggen om tot een maximum van f 1700 te
geraken.
Zij betreurt dat de Minister van Landbouw,
Nijverheid en Ilandel geen termen heeft kun
nen vinden om de schrijvers, die reeds jaren
lang hetzelfde werk verrichten als de klerken
en voldoende blijken van ijver en bekwaam
heid hebben gegeven, tot klerk te bevorderen,
doch hen nog steeds als inferieure werk
krachten handluiaft en salarieert.
Onder verwijzing naar de toelichting die
het adres vergezelt, verzoekt de Vereeniging
de Kamer haar invloed te willen aanwen
den, opdat het den Minister alsnog moge be
hagen gevolg te geven aan haar verzoek, ge
daan bij haar adres van 11 September 1909,
verzonden aan den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel.
Statistiek der werkloos
heid. Door het Centraal Bureau voor de
Statistiek is thans uitvoering gegeven aan het
reeds lang bestaande voornemen om nauw
keurige gegevens te verzamelen omtrent de
werkloosheid der arbeiders, welke van hun
vakorganisatie naar vaste regelen uitkeering
ontvangen ingeval van werkloosheid. Daar de
vakvercenigingen, welke geen uitkeering ge
ven bij werkloosheid, vaak niet in staat zijn
het juiste aantal hunner werkloozen op te
geven, moest het onderzoek voorloopig be
perkt blijven tot de werkloosheid in die vak
organisaties, welke hun leden wel uitkeering
verstrekken ingeval van werkloosheid.
Thans is aan de afdeelingen der vakbon
den en aan de zelfstandige plaatselijke orga
nisaties, welke na onderzoek bleken naar
vaste regelen uitkeering te verstrekken bij
werkloosheid en welke niet bij een gemeen
telijk werkloozenfonds zijn aangesloten, ver
zocht om opgaven te verstrekken nopens het
aantal werkloozen, den duur der werkloos
heid en het bedrag der uitkeeringen. En, zoo
bericht de directeur van het Centraal Bureau
voor dc Statistiek, mei voldoening mag wor
den geconstateerd, dat bijna alle organisa
ties zich welwillend bereid verklaarden
hunne medewerking te verleenen. De eerste
der verzamelde gegevens zullen gepubliceerd
worden omstreeks hot einde dezer maand.
Chr. Bond van Ziekenver
pleging. De Chr. Bond van Ziekenver
pleging hield Dinsdag 4 Oct. 11. een verga
dering in hotel „Oranje-Mecklenburg" bij
Harderwijk, onder leiding van prof. dr. Bou-
man.
De secretaris deelde o.a. mede, dat bij de
afd. Den Haag zich 25 nieuwe leden had
den aangesloten. Uit 't verslag van den pen
ningmeester bleek, dat er een tekort van
f 19,85 is.
Als leden van 't hoofdbestuur werden
herkozen de heeren: dr. H. Sap en J. Olden-
broek en mej. v. d. Tak werd gekozen.
Nu werden behandeld de voorstellen der
verschillende afdeelingen, waarna men ceni-
ge ververschingen gebruikte en een rijtoer
maakte naar Sonnevanck.
Na de pauze hield o.m. de heer dr. Hek
man een lezing over: „Solidariteit in ons
vereenigingsleven." Te ongeveer 6 uur werd
deze goed geslaagde vergadering door den
heer ds. v. d. Hoog gesloten.
LouisBouwmeester niet aan
„h el Ned. Too nee 1". De Raad van Be
heer van „Het Ned. Tooneel" deelt mede, dat
de heer Louis Bouwmeester een hem in het
begin van Augustus 1.1. gedane aanbieding
met vreugde zou hebben aanvaard, indien hij
niet reeds, vóór hem die bereikte, een andert
verbintenis voor de wintermaanden hadde
aangegaan.
Gaarne heeft de Raad van Beheer het ver
zoek van den heer Bouwmeester ingewilligd
otn zijn gouden jubileum te mogen vieren in
den Stadsschouwburg le Amsterdam met „De
Koopman van Venetië", en bijgestaan door
de arlisten der Koninklijke Vereeniging.
De verbintenis, waarop de Raad van Beheer
doelt, is naar de Tel. verneemt, een contract,
door Louis Bouwmeester met den heer Nög-
gcrath afgesloten. De heer Nöggerath heeft
n.l. aanvankelijk Bouwmeester een engage
ment voor vier maanden aangeboden. Bouw
meester zou dan twee maanden in Den Haag
spelen en twee maanden in Amsterdam. Het
contract is echter ten slotte slechts voor twee
maanden afgesloten. In ieder geval komt
Bouwmeester in het Bioscoop-theater spelen.
Het spreekt van zelf, dat, indien hij nu naar
het Nederlandscli Tooneel ging, en zijn con
tract met den heer Nöggerath verbrak, hij
een zeer aanzienlijke schadevergoeding zou
moeten betalen.
Behartigenswaardige op
merkingen over Bouwmeester.
Mr. J. N. van Hall, schrijft in het weekblad
„De Nieuwe Amsterdammer":
Bewaar mij voor mijn vrienden
Onlangs had de (oude) Amsterdammer een
plaat met het opschrift „De Kunst in banden"
en het onderschrift „Bouwmeester-Prome-
tlieus", waarbij de groote tooneelspeler werd
voorgesteld als de aan de rost vastgeklonke-
nc, door den gier „Nederland" bedreigd.
Slechts van drie der vier kluisters, die des
armen handen en voeten bonden, waren de
namen te lezen: Lauwheid, Bekrompenheid,
Kleinheid. Wat er op den vierden in de scha
duw gelaten kluister gestaan mag hebben?
Kan het ook „Eigen onverstand" geweest
zijn?
Laten wij het toch wei bedenken: het is
jheel mooi, dat wij voor onzen Nederlandsche
kunstenaars in de bres springen tegen mis
kenning en geringschatting waarschuwen, zoo
dra wij dit met volledige kennis van zaken;
en dus met volledige gerustheid doen kun
nen, maai- een „door dik en dun" meegaan
is even dom waar het een Louis Bouwmees
ter als waar het een Abraham Kuyper geldt.
En men is in ons land druk bezig met, als de
bekende schapen van Panurge, elkander na te
loopen en na te blaten, en het voor te stellen
alsof er een hemeltergend onrecht geschie
dden zal, waaneer de 68-jarige kunstenaar niet
met open armen en open beurzen weer in
gehaald en aan den Amsterdamschen Stads
schouwburg verbonden wordt
Alle vrienden van het tooneel wenschen den
begaafden Louis Bouwmeester alles goeds
toe; zij berinneren zich met groote dankbaar
heid, hoeveel schoons hij, in zijn goede da
gen, hun te genieten gaf; en wanneer het
geldt, den bejaarden man een onbezorgden
ouderdom te bezorgen, dan zullen die allen
zeker de handen in elkaar slaan en met ver
eende krachten zich van deze eereschuld
kwijten. Wil men hem, bij zijn terugkeer uit
Indië, in de gelegenheid stellen om, ter her
innering aan zijn vijftig-jarige kunstenaars
loopbaan, gehuldigd tc worden, ook daarbij
zullen velen zich niet onbetuigd laten.
Maar hem nu nog te verbinden aan een van
onze groote gezelschappen, zou zeker tot te
leurstelling leiden, zoowel voor den man zelf,
als voor het publiek. Het aantal stukken van
werkelijke kunstwaarde, waarin de groote
tooneespeler zijn triomfen gevierd heelt is be
trekkelijk klein: Oedipus, Shylock, Voerman
Henschel, Schakels en drie of vier andere. In
het nieuwe moderne repertoire gesteld al
dat Bouwmeester nog de kracht heeft om
nieuwe rollen van beteekenis te scheppen
komen weinige rollen voor, waarin hij zijn
talent zou kunnen ontplooien. Bovendien is
het te vreezen, dat het voortdurend spelen
met een minderwaardig troepje en in plaat
sen, waar het er-dik-opleggen in den smaak
valt van het publiek, Bouwmeester's spel zal
hebben vergrofd. Een eerlijke critiek zou dat
niet mogen verzwijgen. Even zoovele rede
nen waarom naar een terugkeer van Louis
Bouwmeester op de plek waar hij eertijds ge
vierd werd, door hen die het werkelijk goed
met hem meenen, niet behoeft te worden
verlangd. Dat alles is nu eenmaal niet te ver
anderen.
Men richt met jammeren noch janken hier
niets uit:
De tranen doen 't hem niet...
en onjuiste voorstellingen als op de plaat in
„De Groene" evenmin. Nederland is geen
gier, die aast op kunstenaars-bloed. Het zal,
wanneer het noodig blijkt, veeleer te hulp ko
men om een moeden strijder bij te staan en
te trachten zijn levensavond te verhelderen.
Dan zal het blijken wie de ware vrienden
zijn.
Directeur Groningse lx Har-
m o n i e-o r c h e s t. Naar de N. Gron. Ct.
verneemt, is de heer Kor Kuiler, te Gronin
gen, benoemd tot directeur van het Harmo-
nie-orchest.
Bekroningen op de Brussel
se h e tentoonstelling. In de Neder
landsche afdeeling van Schoone Kunsten-groep
II. klasse 7, 8, 9, 10, ter algemeene en inter
nationale tentoontelling te Brussel inl910, zijn
de volgende bekroningen toegekend:
Klasse 7, schilderijen.
Diploma voor gouden medaille: Willem
Maris.
Diploma voor medaille eerste klasse: B. J.
Blommers, Alb. Neuhuys, mevr. Th.Schwart-
ze-van Duyl, F. P. ter Meule.
Zilveren medaille: Fl. Artsenius, J. S. H.
Klever, M. van der Maarel, prof. N. van der
Waay, D. Wiggers;
bronzen medaille: Ed. Frankfort, Huib.
Luns, Martin Monnikendam, F. G. W. Olde-
welt, mej. C. Ritsema; Hobbe Smith; aqua
rellen bronzen medaille: Gerard Muller, W.
Maris Jbz., Alb. Roelofs; zwart en wit, bron
zen medaille: G. C. Havenkamp.
Klasse 8. Graveerkunst. Gouden medaille:
M. Bauer.
Diploma voor medaille, eerste klasse
prol. P. Dupont, jhr. C. Storm van 's Grave-
sande.
Zilv. medaille Et. Bosch, A. Derksen van
Angeren.
Bronzen medaille J. Boon.
Lithografieën. Zilv. med. Th. van Hoytema.
Klasse 9. Beeldhouwkunst.
Diploma voor medaille eerste klasseA.
Hesselink.
Zilveren medaillemevr. J. Ph. C. Tolle
naar—Ermeling.
Bronzen medaillemevr. J. A. Schreve—
IJzermanToon Dupuis.
Medailleerkunst.
Zilveren medaille: Jacq. J. van Goor; F.
E. Jellsema.
Klasse 10. Bouwkunst.
Diploma voor medaille eerste klasseW.
Kromhout Czn.zilv. med.D. van Oort
Ilzn., A. Salm G.Bzn., J. Verheul Dzn.bron
zen med.G. van Arkel, P. G. Buskens, Ed.
Cuypers, Alb'. Otten, B. J. Ouëndag.
Rosfinthal-fonds. Door vrouwe
Sophie May, douairière Rosenthal is op 10
Sept. jl. ter nagedachtenis aan haar overle
den echtgenoot een fonds gesticht den naam:
„George Baron Rosenthal-fonds".
De rente van het stichtingskapitaal ad
f 100,000 zal worden aangewend:
a. tot het completeeren der Bibliotheca
Rosenlhaliana;
b. tot het bestrijden der kosten, benoodigd
voor het vervaardigen cn het drukken der
catalogi;
c. tot hel in goeden staat houden van boe
ken en handschriften en van al wat verder
tol deze bibliotheek bel\oort.
.'Vis bestuurders van dit fonds zijn door de
stichleresse aangewezen de heeren: dr C. P.
Burger, prof. dr. Ernst Cohen, te Utrecht, dr.
C. C. Delprat, J. M. Ilillesum en A. May, die
zich deze keuze hebben laten welgevallen.
Ten huize van baronesse Rosenthal werd
Woensdag jl. de eerste bestuursvergadering
gehouden, waarin onder meer de statuten
en het huishoudelijk reglement van het Geor
ge Baron Rosenthal-fonds zijn vastgesteld en
hulde werd gebracht aan de stichteresse, die
door haar milde schenking gezorgd heeft,
dal ook in de verre toekomst de Rosenthalia-
na haar eereplaats onder de beschavings-in-
stiluten zal kunnen blijven innemen.
De Prins Hendrikstichting.
Naar het Ilbld. herinnert, was het gisteren
35 jaar geleden, dat le Egmond-aan-Zee de
Prins Hendrik-stichting werd geopend, de
heilzame instelling die voor zoovele oude en
behoeftige zeelieden den levensavond verhel
derd heeft.
Onder bescherming van wijlen Prins Hen
drik, broeder van Koning Willem III, tot stand
gekomen, begon zij haar taak met de opne
ming van vijf verpleegden. Thans telt zij er
over de tweehonderd.
Van de oprichters is nog alleen overgeble
ven de heer G. E. A. van Hall, toen haar
secretaris, sedert jaren nu al haar energieke
en algemeen geachte directeur.
VLIEGEN.
Olieslagers te Nijmegen.
Gistcrennamiddag woei het veel sterker dan
de eerste twee vliegdagen, en 't werd vijf uui
vóór Olieslagers kon besluiten tot het laten
hijschcn van de witte vlag, die door het pu
bliek, alweer talrijker dan Donderdag, met
gejuich werd begroet.
Om 5 uur 13 min. steeg hij op. Dadelijk
vloog hij weer in de richting Malden—Mook,
waarna drie kringen boven het terrein wer
den beschreven, gevolgd door een grooter
vlucht in de richting van Ilaterl. Het dalen
ging minder gemakkelijk dan de vorige
dagen, daar de vrij sterke wind dwars op het
plankier stond. Om 6 min. over halfzes landde
Olieslagers. Zijn tocht had dus 23 minuten
geduurd en was 300 meter hoog geweest.
