If." 981. Eerste Blad.
91" Jaargang.
Zaterdag 14 Januari 1911.
BUITENLAND.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
P«r 3 maanden voor Amersfoortf l.OÖ.
Idem franco per post- 1.50.
Afzonderlijko nummers- O.«5.
Deze Courant verschynt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiönraededeelingen enz., gelieve men vóér 11 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALK.H OFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRUS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regols f 0.50.
Elko rogel moer 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents btf vooruitbetaling.
Groote lettors naar plaatsruimte.
Yoor handel en bodrijf bestaan zoor voordeoligo iHipalingon lot
het herhaald advorlcoren in dit Blad, b\j abonnement. Eene
eirculairobevattuude do voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kennisgevingen.
AANVRAGE TOT ONTHEFFING VAN
MILITIEDIENST.
De Burgemeester der gemeente Amersfoort maakt
hel volgende bekend betreffende ontheffing van mi-
Htiedienst.
Volgens art. 113 der Militiewet 1901, wordt aan
den geestelijke, den bedienaar van den godsdienst,
den zendelingleeraar en den broeder-diakoon van
eene godsdienstige verecniging, alsmede aan den
student in de godgeleerdheid en den zendeling-
kweekeling, die aan eene inrichting van onderwijs
tot geestelijke, tot bedienaar van den godsdienst of
tot zendeling-leeraar wordt opgeleid, aan den proef-
brocdcr, die tot broeder-diakoon van eene gods
dienstige vereenrging wordt opgeleid, en aan den
Roomsc'h-Katholieken ordebroeder, die tot een bin
nen het Rijk gevestigde kloosterinriuhling behoort,
door de Koningin, op zijn aanvrage, telkens voor
één jaar, of, is het onvervuld gedeelte van den
diensttijd minder dan een jaar, voor dat gedeelte
ontheffing van den werkelijken dienst verleend.
Artikel 86 van het Koninklijk besluit van 2 De
cember 1901 (Staatsblad no. 230) bepaaR, dat de
oanvrage om ontheffing van den werkelijken dienst,
door den dienstplichtige, die ontheffing wenscht
te bekomen, eigenhandig onderteekend en met he;
vcreisdhte bewijsstuk, wordt ingeleverd bij den
burgemeester der gemeente, binnen welke ihij voor
de militie is ingeschreven, en wel
lo. in de laatste tien dagen van Januari door
hem, bedoeld in de eerste zinsnede van art. 96
onder lo (inlijving ter volledige oefening) der ge
noemde wet, en in de laatste tien dagen van Maart
door hem, bedoeld in die zinsnede onder 2o (inlij
ving ter korte oefening)
2o. door hem, die op een ander tijdstip ter in
lijving bij de militie moet worden afgeleverd, bin
nen tien dagen na de dagteekening van 'den op
roepingsbrief
3o. door hein, die opnieuw Van den werkelijken
dienst wenscht ontheven te worden, in de laatste
tien dagen der maand, op één na voorafgaande aan
de maand, waarin de duur van de verleende of laat
stelijk verleende ontheffing eindigt
4o. door den ingelijfde, die voor het eerst voo
ontheffing in aanmerking wenscht te komen, zoodra
hij meent op ontheffing aanspraak te kunnen ma-
keu.
Het overlegd bewijsstuk mag niet vroeger zijn
afgegeven dan tien dagen vóór de inlevering er van
bij den burgemeester.
De voormelde eigenhandig ondeiteekende aan
vragen om ontheffing van den werkelijken dienst,
voorzien van het voorgeschreven bewijsstuk, kun
nen ter gemeente-secretarie op werkdagen van des
voormiddags negen tot des namiddags drie ure wor
den ingeleverd.
Amersfoort, 13 Januari 1911.
De Burgemeester voornoemd,
WUIJTIERS.
De Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op art. 37 der Dranlkwet
Brengen ter openbare kennis
lo. dat bij hen is ingediend een verzoekschrift
om verlof tot den verkoop van alcoholhoudenden
drank, anderen dan sterken drank, voor gebruik
ter plaatse van verkoop door
ARNOLDUS VAN DAAL,
In de beneden voor-localitclt van perceel, staande
aan de Krommestraat no. 38 alhier
2o. dat binnen twee weken na deze bekendmaking
ieder tegen het verleenen van het verlof schrifte
lijke bezwaren bij Burgemeester en Wethouders kan
inbrengen.
Amersfoort, 12 Januari 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
J. G. STENFERT KROESE. WUIJTIERS.
Politiek Overzicht
De toestand in Portugal.
Terwijl door, haast met den dag elkaar
opvolgende, berichten aan de dagbladcorres
pondenten de Portugeesche ministers in het
buitenland den indruk poogden te vestigen,
dat in Lissabon alle mogelijke orde hieersch-
te en met een merkwaardige volharding
Iréchlten te doen gelooven, dat de simpele
vervanging van de monarchie door de repu
bliek alle vraagstukken had opgelost en alle
moeilijk/heden uit dien weg geruimd, kwamen
er in de laatste dagen andere berichten over
nieuwe stekingen, waarbij die van het spoor
wegpersoneel.
Wij hebben al meermalen de gelegenheid
gehad de organische zwakheden van het
nieuwe régime in Portugal aan te wijzen.
De revolutie van October jJ. heeft een aan
tal geleerde theoretici aan litet bestuur ge
bracht, die wel is waar mei de beste bedoe
lingen zijn bezield, doch allicht beter ge
schikt zijn om artikelen ite schrijven of on
dierwijs te geven, dan om te regeeren. Zij
dachten dat eonige nieuwe formules voldoen
de waren om de zeden des volks te veran
deren, dut der bevolking hunne goede wil
genoeg zou zijn en dat men een volk regee
ren kon door tde toepassing van «enige met
vernuft bedachte philosophische leeringen.
Aldus heeft de regeering gemeend plechtig
de vrijheid van drukpers te moeten decre-
tecren, maar al dadelijk is ze teruggedeinsd
voor de toepassing er van, heeft ze die vrij
heid beperkt door een decreet en is ze een
strenge censuur gaan toepassen. Daar het
stakingsrecht eveneens behoort tot de triom
fen der moderne geestesstroomingen op so
ciaal gebied, moest natuurlijk ook dit recht
onmiddellijk worden toegekend. Sindsdien
houdt het mot de stakingen niet op. Het is
duidelijk, dat de bevolking voor zulk eene
moderne wetgeving nog niet rijp is. Een
zwakke monarchie, onder welke de staats
lieden zich aan de ergste excessen konden
te buiten gaan en men zonder eendgen over
gang de parlementaire anarchie verwisselde
met de dictatuur van een Joao Franco, was
voor he» Portugeesche volk dan ook een
slechte voorbereiding voor eene vrijheid, ge
lijk die in ruime mate door hot nieuwe be
wind zonder eenigen geleidelijken overgang
werd toegekend.
Merkwaardige dingen ziet men gebeuren.
Op het oogenblik dat de regeering voor de
handelsbedienden de dagelijksche rusturen
bepaalt welke ze verlangen, gaan de hoeren
over tot steken; hel scheen dat enkele schik
kingen hen niet bevielen. De spoorwegmaat
schappijen voeren voor hun personeel den
negenurigen arbeidsdag, benevens een sala-
risverhooging van twaalf percent der exploi
tatiekosten in: het personeel gaat staken. Dat
alles zou niet gebeuren, indien het bewust
zijn i-i hel land heerschüe, dat in Lissabon
een krachtige en eensgezinde regeering be
stond, besloten om de orde te handhaven.
Thans worden de daden van het ministerie
gecontroleerd door de ullra-revolulLonnaire
verecniging der carbonari, op welker advies
de voorloopige regeerlng aan het bewind ge
bleven is. Deze verecniging, die niet die min
ste verantwoordelijkheid draagt voor den
loop van zaken, gehoorzaamt bloot aan den
wil des volks, dat van haar verkrijgt wat
het verlangt.
Hierin schuilt het grootste gevaar. Dat er
stakingen in Portugal uitbreken, behqpft noch
verwondering, noch onrust te wekken, want
stakingen heerschcn overal. Doch dat de re-
getring klaarblijkelijk niet eensgezind is
de aanvankelijke ontslagaanvrage -van den
minister van binnenlamdsche zaken wijst
daarop en dat ze een speelbal is van de
grillen der revolutionnairen van gisteren
zulks geeft alle reden om over het lot der
jonge republiek bezorgdheid te koesteren.
Dultochland.
In het Pruisische Huis van Afgevaardigden
is een motie ingediend door de Vooruitstre
vende Volkspartij, waarin wordt aangedron
gen op de indiening nog in dit zittingsjaar
van een wetsontwerp, dat voor de verkiezin
gen voor het Pruisische Huis van Afgevaar
digden het algcmeene, directe en gelijke kies
recht met geheime stemming voorstelt. Voorts
wordt verlangd op grond van den uitslag
der volkstelling van het jaar 1905 een andere
verdeeling der kiesdistricten en een nieuwe
bepaling van het totaal aantal afgevardig-
den.
In een artikel naar aanleiding van de uit
spraak in het proces der Moabit-onlusten,
komt de Kölnischc Zeitung tot de slotsom,
dat noch de arbeiders, noch de politie, noch
zelfs de justitie uil deze quaestie ongeha
vend te voorschijn komen. Niet het proces
zelf, maar de gebeurtenissen in Moabit, die
er de aanleiding van waren, hebben getoond,
zegt hel blad, dat het „evangelie" van den
haal, dat den arbeiders dagelijks gepredikt
is, liedt tot verwarring van de normale be
grippen over recht en fatsoen. liet hecle op
roer ontsprong uit het postenstelsel, en de
behandeling van den werkwillige als een
minderwaardigen schurk door de stakers is
de immorcele moraal, die cr dc grondslag
van vormt. „Zoolang de arbeiders aan deze
moral insanity lijden", zegt het blad, „dank
der aanhitsing door de sociaal-democratische
partij, zoolang kan uit elke onbeduidende
staking weer zulk een oproer ontstaan"
een waarheid, waaruit het blad meent te mo
gen besluiten, dat dc Slaat met de beschik
bare of nieuw te scheppen machtsmiddelen
de openbare -rust moet afdwingen, zoolang de
arbeiders zelf niet inzien, dat zij in het be
lang van het algemeen hun hartstochten die
nen te bedwingen. Overigens heeft hel proces
niet de rechtstrceksche schuld van de socia
listische leiders aan hel oproer bewezen. De
sociaal-democratie zal dit wel als een groote
triomf voorstellen en er trachten munt uit
te slaan.
Dat dc gctuigcn-verklaringen in het proces
afgelegd, alle even onpartijdig waren, zal
nieman dkunnen volhouden. Van heide zijl
den werden de gebeurtenissen gezien door
een partijdig temperament, en het was merk
waardig, dat allen slechts dat gezien had
den, wat met hun partijstemming of hun
partijbelang overeen kwam. Dit is echter wel
gebleken, dat de politic, toen zij eenmaal ver
gunning kreeg-er op los te slaan, dit op zeer
ondoordachte wijze deed, schuldigen en on
schuldige» afranselde, en menschcn, die kalm
hun weg gingen, zelfs met sabelslagen heeft
ontvangen. Het Keulschc blad, dat overigens
een verdediging van dc politie bevat, moet
dat optreden afkeuren en zegt:
„Men kan niet verlangen dat in het hand
gemeen onderscheid wordt gemaakt, maar
in de meeste gevallen was het geen handge
meen, maar brutaal optreden tegen enkele
personen. Dat is een fout geweest van de
politie, die niet alleen dc enkele agenten
treft, maar ook getuigt van gebrekkig toe
zicht en invloed van officieren. Wij zijn be-
reid voor agenten en officieren alle verzach-
tende omstandigheden in rekening te bren-
1 gen, maar veel van hetgeen geschied is-, mocht
niet voorkomen, had moeten worden ver
ineden".
Doch niet alleen over de bonding der poli
tie is de Kölnischc ontevreden. Ook de justi
tie treft blaam. Al dadelijk, wijl zij door voe
ging gepoogd heeft de verschillende zaken te
maken tot een groote oproersquaestie. Hel
denkbeeld, dat daarbij op den voorgrond
stond was, dit proces te maken tot een pro
ces tegen de sociaal-democratie. En dit heeft
de officier van justitie ten slotte moeten op
geven, zoodat dus de geheele bedoeling van
den grooten opzei onjuist bleek.
De verecniging „Lorraine Sportive" te Metz
is bij besluit van den districtspresident ont
bonden verklaard, in verband met de onlus
ten, welke Zondag te Mez door haar optre
den zijn veroorzaakt.
Frankrijk.
Par ij s, 1 3 Jan. De Kamer ging voort
met de behandeling van de begrooting van
buiteiJandsche zaken.
Minister Pichon verklaarde, dat de conclu
sie van dc internationale conferentie over
den handel in vroowen en meisjes het onder
werp is van een wetsontwerp, dat bij den
Senaat is ingediend en van een overeenkomst
te dezer zake tusschen Frankrijk, België,
Spanje, Engeland en Zwitserland. Er is nog
een zesde staat noodig om deze overeenkomst
van kracht te doen worden.
Jaurès zeide, dat de Europeesohe diploma
tie in de kwestie der annexatie van Bosnië
en Herzegowina een dubbelzinnige rol heeft
gespeeld.
Ten aanzien van de bijeenkomst tc Pots
dam zeide Jaurès, dal Rusland beloofd had
zijn invloed op Frankrijk te doen gelden ten
gunste van de totstandkoming van den Bag-
dad-spoorweg, daar het vernomen had, dat
een Anatolische spoorweg niet zou worden
aangelegd. Jaurès vroeg, of Frankrijk mode
zal doen aan deze dubbele bedreiging tegen
Turkije
Wist Pcrzië, dat deze kwestie tc Potsdam
ter sprake zou komen?
Mmister Pichon antwoordde: „Wij wisten,
dat het onderhoud te Potsdam Perzië en de
Perzische spoorwegen betrof."
Jaurès, zijn rede vervolgend, verklaarde,
dit hot de voorkeur zou hebben verdiend,
indien Frankrijk met Dullsohland had samen
gewerkt tot een directe en eerlijke toena
dering, die een voorwaarde is voor den we
reldvrede.
,,De belangen van Frankrijk," zeide Jau
rès vc-rder, „waren betrokken bij het gehei
me onderhoud tusschen Aehrenthal en Is-
woiskt, en men heeft Frankrijk niet gewaar
schuwd „Omdat wij voor veertig jaar de
nederlaag hebben geleden, heeft men »och
niet het recht ons een politiek van overwon
nenen op te dringen."
Frankrijk, zoo vervolgde Jaurès. heeft een
grovun misslag tegenover de Muzelmansche
wereld begaan, door zijn handteckening tc
hechten aan het Engelseh-Russische verdrag,
dal de verdeeling van Perzië inluidt.
He» schijnt dat men de Hongaarsene lee
ning heeP geweigerd, ten einde Limanova
te steunen.
Omtrent de Turksche leening zeide Jau
rès, da' de voorwaarde, door de Fransche
regcering gesteld ten gunste van de 0"n-
maansche Bank, voor de Jong-Turkcn on
aannemelijk was, daar deze daarin een be
dreiging konden zien voor hunne nationale
on a fib a nkelijkhedd.
Een bo-'sing lusschen Duitsohland en En
geland zou hel grootste gevaar opleveren
voor der wereldvrede
Sprekende over de universcele arbitrage
zeide Jaurès, dat Frankrijk moet deelnemen
aan het iniatief daartoe, daar herinneringen
kunnen afslijten.
(Protesten op tal van banken).
Op Frankrijk rust dc plicht de wereld le
leiden op den weg naar een vreedzame op
lossing van geschillen.
Ten opzichte van Elzas-Lotharingen zei
de Jaurès„Ik wil mij niet onvoorzichtig
uitlaten, maar men scheidt geen twee hoo
rnen van, een zelfde bosch door een muur.
De wortels zullen onder den muur weder
bijeenkomen'Jaurès besloot met te zeggen
De kracht der ideeën verheft ons tot een
hoogte, waar verzoening mogelijk wordt en
oorlogen geen reden meer hebben."
De beraadslaging over de begrooting. van
builenlandsche zaken werd daarna ge
schorst.
Dc afgevaardigde Berry lichtte een inter
pellatie toe over de handelingen en de wij
ze van werken van de Confédération Géné
rale du Travail.
De Parijsche aartsbisschop Amette heeft
over bet vraagstuk der ontvolking van
Frankrijk tot alle priesters van zijn diocese
een schrijven gericht, waarin hij ze opwekt
tot bestrijding van het malthusianisme en
hen daarvoor verscheidene wegen aanwijst.
Engeland.
De Jingo-pers werkt dezer dagen weer met
den Duitschen boeman, hetgeen blijkt uit een
telegram uit Kopenhagen, da» als volgt luidt:
„De Deensche bladen van de meest uiteen
loopende politieke richting spreken op dc
scherpste wijze hunne afkeuring uit over een
artikel in de „Daily Express" van 11 dezer,
waarin een berichtgever uit de Deensche
bovenstad Esbjerg op de meest overdreven
en tendenzieuse manier schrijft over de vrees
van Deensche zijde in verband met beweerde
militaire maatregelen van Duitscliland, strek
kende tot de bezetting van Zuid-Jutland en
in hel bizondcr van de haven van Esbjerg,
welke ingeval van een oorlog met Engeland
door zijne breedte en diepte van hel meeste
belang zou zijn met het oog op een Engel-
sche landing. De Deensche bladen weigeren
aan te nemen, dat een Deensche berichtge
ver dit artikel heeft geschreven en verlan
gen dat zoo scherp mogelijk zal worden op-
gelreden tegen zulke op sensatie beluste en
liet land bcnadeelende dagblad-corresponden
ten.
Spanje.
Oporto, 1 3 J a n. De gemeenteraad is af
getreden, daar de vertegenwoordiger der
regeering heeft getoond het noodige ver
trouwen in dien raad te missen.
Portugal
Lissabon, 13 Jan. De minister van
binncnlandsche zaken confereerde heden met
de afgevaardigden van het slakende spoor
wegpersoneel en met dc directies der spoor
wegen met het doel middelen te vinden om
het spoorwegverkeer tc herstellen, in 'l bi
zondcr de internationale treindiensten.
Volgens een door den Spaan&chen minis
ter van binncnlandsche zaken ontvangen tele
gram van den gouverneur van Bajadoz heeft
ecu aldaar uit dc Portugeesche grensstad
aangekomen reiziger verteld, dat te Elvas
arlieiders en soldaten Donderdag luidruch
tige betoogingen hebben gehouden. Ze eisch-
leu loonsverbetering en hebben hunne cischen
naar Lissabon getelegrafeerd.
De stakende spoorwegarbeiders hebben gis
teren den geheelen dag met de directie der
spoorwegmaatschappij onderhandeld. Men
hoopt dat dc directie heden de cischen der
stakers zal inwilligen, welke de volgende
punten betreffen: Verhooging van loon en
vermindering van arbeidsduur. Wanneer dc
ei se hui niet ingewilligd worden, bestaat er
kans op ernstige verwikkelingen, daar de
stakingsbeweging zich reeds heeft uitgestrekt
tot de lijn Beira-Alta en deu Zuid-Oostcr-
spoorweg.
Het station Santa Apollonia tc Lissabon
wordt door cavalerie bewaakt; men vreest
echter niet voor gewelddadigheden, daar dc
stakers den minister van binnenlandsche za
ken beloofd hebben dc orde te bewaren. In
het verkeer tusschen Lissabon en Algarve
en Oporto wordt voorzien door twee stoom
schepen.
De stad Lissabon heeft een gewoon aan
zien.
Tijdens dc slaking der winkelbedienden
waren vele winkels gesloten, thans zijn ze
allen weer geopend.
Hongarije.
Boedapest, 13 Jan. in de bcgroo-
tings-commissie verklaarde do minister van
financiën Lukacs dat het resultaat der in
schrijving op de 4 leening een treffend,
bewijs is van het vertrouwen in de soliditeit
en het crediet welke Hongarije geniet. De
helft der inschrijvers heeft de verplichting
op zich genomen niet te verkoopen geduren
de zes maanden. Duitsehland schreef in voor
12 milliard, Oostenrijk voor 1Ö00 millioen,
Hongarije voor 400 millioen, Zwitserland
voor 17 millioen, België voor 7 millioen en
Holland voor 6 millioen kronen.
Rumenië.
Boekarest, 1 3 J a n. De president van
den ministerraad lieeft in de vergadering
van hel -uitvoerend comité der conservatieve
partij het programma der regeering uiteen
gezet. Dc regeering stelt zich voor een wets
ontwerp in te dienen tot de invoering van
ziekte- en ouderdomsverzekering voor arbei
ders. Voorts zal ze alle landelijke eigendom
men die minder dan 10 Hecta -'li groot zijn
van belasting vrijstellen en de tol- en spoor
wegtarieven verlagen. Verder is de regec-
rin.g voornemens bestuurshervormingen in
te voeren en het leger te versterken.
Rusland.
Petersburg, 13 Jan. In een heden
openbaar Keizerlijk schrijven wijst dc Czaar
op de verstandige en doortastende maatre
gelen, dank zij welke het Russisch© depar
tement van financiën onder leiding van den
minister, Kokowzew, aanhoudend successen
heeft gehad bij de regeling der Russische
financiën. De Czaar geeft tegenover Ko
kowzew uiting aan zijne oprechte erkente
lijkheid voor zijn veelzijdige en vruchtdra-
ge inden arbeid. Het schrijven is geteekend
.,Uw, U hoogachtende, Nikola as".
Kreta.
De Turksche ministcraad schijnt besloten
te hebben aan de beschermende mogendhe
den vergunning te vragen, een Turksch oor
logsschip naar dc SoedaBaai op Kreta te mo
gen zenden, ter bescherming der levens,
eigendommen en belangen van de Mohamme
danen op Kreta, en als praotlsch bewijs van
dc, door die mogendheden erkende souverei-
niteit van Turkije over Kreta.
Het inwilligen van dipn eisoh zou, naar
men aan de Voss Ztg. uit Athene schrijft, op
Kreta aanleiding geven tot een oproer,
waarvan de gevolgen onberekenbaar zouden
zijn. De Grieksche regeering zal opnieuw
de Kretensers aanmanen, zich kalm te hou
den en zich niet tot overijlde daden t« laten
meeslepen. I5e Kretenser regeering heeft
een publicatie gericht tot hot volk, waarin
gezegd wordt, dal de beschermende mo
gendheden tot nog toe nóch op het protest
der regecring tegen de uitdrukking „souve-
rciniteitsrechten van Turkije" in de jongste
nota dier mogendheden voorkomend, nóch
op dc besluiten der Kretenser nationale
vergadering hebben geantwoord. De rogee-
ring belooft verder, het antwoord dadelijk
nadat zij dit ontvangen heeft te zullen
publiceeren, om de openbare meenang ge
rust te stellen.
Vcriselos heeft, om een bewijs te geven
van zijne vredelievende politiek, verboden in
Griekenland verzamelingen tc houden voor
hel Kretenser defensiefonds.
Marokko.
Het bericht van een aanranding van den
Engelsehen onderdaan mr. Wilkinson door
inboorlingen is onjuist gebleken. Het ontstaan
van dit bericht valt toe te schrijven aan de
omstandigheid dat bij oen val - an het paard
dr. Wilkinson's revolver afging, waardoor
de berijder aan den enkel werd gewond.
Brltsch-Indië.
Bombay, 13 Jan. Een ernstige botsing
had gisteren te Bombay plaats tusschen dc
Shiah en Sunni-Mohammedanon, gedurende
het Mohurrum-feest. De troepen moesten tus
schen beide komen en vuur geven, waarbij
achttien personen werden gedood en nier-en
twintig gewond.
Vereenlgde Staten.
Washington, 1 3 J a n. Een commissie
uit het Huis van Afgevaardigden heeft gun
s/tig gerapporteerd over het voorstel om aan
I'eary eervol ontslag uit den dienst te ver
leenen met toekenning van den rang van
schout-bij-nacht, wegens zijn roemrijke ver
diensten ten opzichte van het poolonderzoek.
Washington, 13 Jan. Het Huis van
Afgevaardigden lieeft goedgevonden dat een
gedeelte van de som van 250.000 doll., wolk©
toegestaan zijn voor uitbreiding van den ver-
kenningsdienst, zal worden gebruikt voor
den aankoop van vliegmachines.
Washington, 14 Jan. Officieus
wordit vernomen dat men aam het departe
ment van justitie niet van meening is dat
de Am&rikaansche gerechtshoven rechts
spraak kunnen uitoefenen over de buiten-
land&chc stoomvaart-maatschappijen, wel
ke genoemd zijn in de bekende regeerings-
aanklacht dato 4 dezer, lieden is aan het
departement van Justitie een conferentie
gehouden, met het doel een wet tc ontwer
pen welke die rechtsspraak instelt.
De Japansche consul-generaal le San-Fran-
cisco heeft een schriftelijk protest ingediend
bij den voorzitter van de Commissie voor
Bor.dszakenuit den Californischen Senaat,
logen de wetsvoorstellen, die verwerving van
grondbezit door Aziaten in Californië verbie
den.
Waar Japan uit eigen beweging dc land
verhuizing van Japanners naar Amerika
heeft beperkt en ook in andere opzichten
aan de verlangens der Vcrecnigde Staten
heeft trachten te gemoet te. komen, acht de
Japansche consul-generaal het niet billijk dat
Californië zoo optreedt en vreest hij dat
deze voorstellen en de geheele nnti-Japansche
beweging ongunstigen invloed zullen uitoefe
nen o]) dc onderhandelingen over een
J a pa nseh-A meri kaan sch verd rag.
Het protest heeft vooralsnog weinig invloed,
want de indiening van een anti-Japansch on-
dorwijswetsontwerp kan elk oogenbfik wor
den verwacht.
Allerlei.
De staking in het steenkolen-bekken van
Luik is thans bijna algemeen. Op het plateau
van Hervé hebben de werklieden van nog
zes andere mijnen den arbeid neergelegd,
liet totaal aantal stakers bedraagt thans moer
dan 25.000. Dc aanvoer van Duitsehc steen
kool is. in de laatste 24 uren belangrijk ge
stegen. Men vreest dat dc voor heden aange
kondigde beloogingen tot ongeregeldheden
aanleiding zullen geven. De troepen zijn in de
kazernes geconsigneerd. Het stakingscomité
lieeft „posters" naar de verschillende stations
gestuurd om er voor te waken, dat geen
vreemde mijnarbeiders In het Luikse he ge
bied aankomen.
Tien jaren geleden, den 21en Januari
van hot jaar 1901, werd op dc rijbaan te
Gunbinnen een ritmeester, genaamd Krisogh,
die met ©en a Meeting soldaten aan liet oefe
nen was, plotseling door een kogel, die hem
in den rug drong, doodelijk getroffen. In dc
nabijheid van een kijkgat vond men een nog
rockende karabijn, waaruit hot noodlottige
.schot was afgevuurd. Dc oiwleroffieieren
Marten, Hichel en Domnig werden, als ver
dacht van den moord, gevangen genomen.
B'j dc behandeling der zaak voor de mili
taire reóhtbenk werd cr op gewezen, dat
Marlen van den ritmeester, die overigens als
