BINNENLAND^
Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
streng superieur, reinig bemind werd, me-
r nigc weldaad mocht ontvangen.
Marten werd ten slotte vrijgesproken en
eveneens llichel, (Me mede-aangeklaagd was.
Van dit laatste vonnis ging de officier van
justitie in hooger beroep en thans werd
Marten ter dood veroordeeld, terwijl llichel
weer werd vrijgesproken. Nogmaals kwam
de zaak voor, nu voor de laatste maal, ter-
wijl reeds een jaar over het gebeurde was
heengegaan. Ten slotte werden alle beklaag-
V den wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken.
Thans, na 10 jaar, heelt een sjroorwegar-
beider, een zekere Fischer, verklaard, dat
bij den moord heeft gepleegd
ln een gesprek met zijn superieuren liet hij
zich, toen men te spreken kwam over mili
taire verhoudingen, op de volgende onvoor
zichtige manier uit: ,,De schoft, die Krosigk,
moes) sterven. Ik heb liet geweer zelf afge
vuurd."
Voor den politie-commissaris gebracht moot
bij dezelfde bekentenis hebben a (gelogd.
Intusschen vermelden weer kitere berich
te*», dat hij dronken was, toen hij voornoem
de verklaring aflei.
En nu hij iuchter is, moet hij zijn beken
tenis volledig hebben herroepen. Men houdt
hom echter nog steeds in hechtenis.
Saigon, 13 Jan. Drie galeiboeven zijn
heden op de guillotine terechtgesteld wegens
hot vennoorden van twee bewakers.
Na het beleg van Sidneystreot een
beleg in Bartholomew Close bij SmithfieUI.
Ditmaal echter had de Londensche politie
niet te strijden tegen een paar wanhopige
misdadiger*, maar tegen een hond. Die
hond gaf haar echter nog de handen vol
werk, want meer dan vier uren hadden ze
ven agenten noodig om hem baas te wor
den. Het geval was soo. ln een kosthuis
woonde sedert eeuige jaren een winkelbe
diende van middelbaren lee.-,d roet zijn
hond Dinsdag morgen kwam de man niet
uit zijn kamer te voorschijn en toen men
op zijn deur die van binnen gesloten was
klopte, antwoordde alleen de hond met
luid geblaf. Dat was verdacht en de politie
werd gewaarschuwd. Toon deze beproefde
de deur open te breken, werd de> hond in
de kamer dol van woede, en daar men wist
dat hol beest zeer kwaadaardig was, werd
besloten eerst eens een gat in de deur te
boren, teneinde den stand van zaken op te
nemen.Toen zag men den bewoner der ka
mer op den vloer liggen, met afgesneden
hals, ongetwijfeld dood. Tusschen het lijk
en de deur rende de hond been en weer,
woedend bij elk geluid van buiten. Het gat
in de deur werd toen vergroot en men
tiachtte den hond met vleesch <e lokken.
Maar het dier weigerde, en eerst na uren
lange, telkens, mislukte pogingen nam het
dier een stukje vergiftigd vleesch tot zich,
waardoor het onmiddellijk gedood werd.
Eerst toen kon de politie de kamer bin
nendringen en het lijk van den gedoodc
weghalen. Een onderzoek naar de omstan
digheden van dezen dood wordit thans in
gesteld.
Madrid, 13 Jan. De treinverbindin
gen met Noord-Spanje zijn door een sneeuw
storm bijna geheel verbroken.
H u e I v a, 13 Jan. De dijk van een
waterreservoir is doorgebroken. Er zija 11
doeden.
W j e r n ij 1, 1 3 J a n. Te middernacht
heeft in het plaatsje Kabary in het district
Pischpeok een hevige aardbeving plaats ge
had.
Tweehonderd vier lijken van Kirgiezen zijn
opgegraven; ook is een groote menigte vee
omgekomen.
De eerste berichten omtrent de aard
beving ln Toerkestan schijnen wel erg over
dreven te zijn geweest Tenminste, men
doolt Ihans mede, dat in Prsjewalsk geen
gruote schade werd aangericht. Wel is dc
noordelijke oever Tan het Issilkoel-meer
grooleiideete verwoest en hebben hier 50
menschen het leven verloren.
De Staatscourant van Zaterdag 14 De
cember bevat o.m. dc volgende besluiten
benoemd tot rechter te Middelburg J. W.
Zijtetra, griffier bij het kantongerecht te
Groningen
benoemd tot notaris te IJsaelmonde C. Lim-
dcyer Jr., candidaat-notaris te KoMerdam
benoemd tot resreve-officier van gezond
heid 2c klasse C. C. M. Kolff, arts
bevorderd tot kapitein-lui tenant ter zee
de luitenants le klasse J. A. Dierner Kool
en A. Pieren;
bevorderd tot luitenant ter zee 1c klasse
die der 2e klasse A. M. van Hoozcndaai, G.
J. W. Putman Cramer en J. E. van Hoogen-
buyzc
bestemd tot gouvernements-scheikundige
voor landbouw- en handclsanalysc bij het
landbouw-departement te Buitenzorg dr.
M. G. J. M. Kerbosch te Leiden.
benoemd, te rekenen van 1 Januari 1911,
tot leden van het algemeen college van toe
zicht, bijstand en advies voor hot Rijkstucht-
«n opvoedingswezen, dr. M. W. Pijnappel,
hoofdinspecteur van de volksgezondheid, te
Zwolle, en mr. J. Simon van der Aa, hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Gronin
gen.
benoemd, met ingang van 16 Januari 1911,
tot officier-machinist der 2de klasse bij den
marine-stoomvaartdienst de hoofdmachinis
ten G. C. Carrière, G. J. van Donk en A. C.
Dat;
eervol ontslag uit don zeedienst verleend,
met ingang van 16 Januari 1911, met toeken
ning van pensioen, aan den kapitein ter zee
G. Witscn Elias en den kapitein-luitenant ter
sec G. W. de Leur, eerstgenoemde op zijn ver
zoek wegens tangdurigen dienst, laatstge
noemde wegens ongeschiktheid voor dc ver
dere waarneming van den militairen dienst,
tengevolge van lichaamsgebreken;
eervol ontheven van het hevel over Hr. Ms.
biatruc ticschip voor de wt-rf divisie „van
Speyk" de kapitein-luitenant ter zee J. Sou
ten dam;
eervol ontheven van het bevel over Hr. Ms.
schoener „Zeehond" de luitenant ter zee der
1ste klasse P. te Veitrup;
opgedragen het bevel over voormelden
schoener aan den kapitein-luitenant ter zee
F. C. W. Moorrees;
opgedragen het bevel over voormeld in-
strucheschip aan den luitenant ter zee der
lste klasse P. te Veltrup.
Aan het diner bij H. M. de Koningin-
Moeder namen gisteren deel: baron De Vos
van Steenwijk, directeur van het kabinet der
Koningin; jhr. Repelacr van Driel, admini
strateur van het kroondomein en mevrouw;
mr. A. J .graaf van Handwijck, secretaris van
den Itaad van State, cn mevrouw; mr. Snouck
Hurgronje en mevrouw, en voorts eenige le
den \an het civiel en militair lluis van H.
M. dc Koningin met hunne datnes.
1 U. M. de Koningin heeft mede aan het
bestuur der Dilettauten-Symphonie-Orkest-
vereenigiog „Amicitia" te 's Gravcnhage een«
gift torn toekomen, ten bate van het liefda
digheidsconcert, te geven voor de Vereeniging
„Kindervoeding" aldaar.
De Koningin-Moeder bezichtigde giste
ren de schilderijen-tentoonstelling in Pukhri,
waar thans de Antwerpsche schilder Hendrik
Luyten exposeert, die aan 11. M. werd voor-
gesteld en verschillende inlichtingen om
trent zijn werk gaf.
Dr. Grisanti, de gevolmachtigde van
Venezuela, ter bespreking van de bekende
aangelegenheid tusschen die republiek en
Nederland, heeft, naar men verneemt, onlangs
bericht, dat zijn missie geëindigd was. Dr.
Grisanti was «Heen gedelegeerde van Vene
zuela en niet als gezaut te 's Gravenhage ge
accrediteerd.
ln de plaaIs van den heer J. L. Zegers,
die eervol ontslag vroeg, is tot directeur
der inrichtingen voor de verpleging van lij
ders aan vallende ziekten en tot opleiding
va.» diaconen en diaconessen, te Haarlem
cn Heemstede, benoemd dr. J. Lanunerts
van Bueren, Ned. Herv. predikant te Am
sterdam.
•- Naar men verneemt is de telegrafist
va i de radiographic te Vbssingen, W. Li-
bosan gesteld ter beschikking van den gou
verneur-generaal van Nederlandsch-Indië
om te worden benoemd tot telegrafist le
klasse bij het radiographisch station te Sa-
bang.
A. F. M. Graaf v a n d e r Duy n. f
Op 64-jarigen leeftijd is gisteren te Den Haag
overleden de geper.s. majoor der cavalerie
A. F. M. Graaf van der Duyn, officier in
de orde van Oranje-Nassau.
De begrafenis is bepaald op Dinsdag a.s.
op de Algemeene Begraafplaats, om 11$ uur
van het sterfhuis.
Gisteren overleed te Eerbeek de heer
M. A. Brandts Buys, oud-muziekdirecteur en
componist te Zullen.
Brandts Buys heeft den leeftijd van 70 jaar
bereikt; hij is een der oudste leden van het
bekende geslacht van musici welks naam hij
draagt. De bekende musici J. Brandts Buys
te Weenen en M. A. Brandts Buys te Zutfen
zijn zoons van hem.
Tot voor korten tijd was de bejaarde musi
cus nog organist van de Groote Kerk en
klokkenist van den Wijnhuistoren te Zutfen.
Küller naar de Oost.
Naar de Tel. verneemt, zal Küller Zater
dag 21 Januari per ss. „Prinses Juliana"
van Amsterdam naar Singapore vertrekken,
alwaar hij het eerst zal vliegen. Hij neemt
2 Antoinette monoplanes mede, alsmede vol
ledige stellen onderdeden en twee helpers.
Als zijn impresario treedt op Louis Bouw
meester Jr., die reeds Maandag via Genua
naar Singapore reist ten einde daar de
voorbereidende maatregelen te nemen.
Opcenten op de personeele
b e 1 a s t i h g. Het O. M. bij den lloogen
Raad conculdcerdie gisteren tot verwerping
van liet cassatiebroep, ingesteld legen het
vonnis der Amstcrdamsche rechtb., waarbij
was beslist, dat dc opcenten ten behoeve van
de provincie en dc gemeente geheven op de
personeele belasting niet preferent zijn, wèl
hetgeen ten behoeve van het Rijk wordt ge
heven.
Uitspraak over 5 weken.
De aannemer van de levering van steen
kolen aan de gemeente Dordrecht is failliet
gegaan. Nu vordert dc leverancier van den
failliet van de gemeente het bedrag, dat zij
verschuldigd is. De aannemer had echter zijn
vordering reeds verpand en ook de beleen-
ster vraagt nu betaling van de gemeente. En
de curator meent, dat de vordering in den
boedel hoort.
De raad hoeft nu besloten, er over te pro-
cedecren, ten einde door den rechter te laten
uitmaken wie de rechthebbende is.
Donker Amsterdam. In hooger
beroep is door het Amstcrdamsche gerechts
hof de zaak van den 20-jarigen reoividist
behandeld, die van de schande der vrouwen
leefde. Hij noemde zich keilner, maar „exploi
teerde" in werkelijkheid twee publieke vrou
wen, de ccn gehuwd, de ander slechts 17
jaar oud.
In den nacht van 10 Juni had men in een
verdacht huis aan de O.7. Voorburgwal 90,
aan een 42-jarig heer, die door de gehuwde
vrouw was meegetroond, zijn portefeuille
ontstolen, bevattende I 2210 aan bankpapier.
Dc keilner was daarvoor door de 6c kamer
tot li jaar gevangenisstraf veroordeeld. Voor
het Hof eisohte de adv.-generaal bevestiging
van dit vonnis.
De dubbele moord te Spaarn-
d a m. Het „Haarl. Dagbl." verneemt, dat er
onderhandelingen gevoerd zijn tusschen de
jus ij) ie en den rijkswaterstaat, om door mid
del van duikers het water tusschen dc sluizen
te Spaamdam af tc zoeken. Men vermoedt nl.,
dat in die omgeving door den moordenaar
voorwerpen zijn tc water geworpen.
Oplichting. Een oude bekende der
justitie, E. B., oud 47 jaar cn reeds eenige
malen veroordeeld wegens valschhcid in ge
schrifte cn bet gebruik maken daarvan, had
zich Donderdag wederom ter zake van op
lichting, door middel van door hem ver-
valschtc quiUinticn, voor dc Haagschc recht
bank tc verantwoorden.
Zooals men zich wellicht herinneren zal,
werden de handlangers van bckl. S. en W.
onlangs veroordeeld tot 2 jaar en 1 jaar en
6 maanden.
Volgens de zeer uitvoerige dagvaarding is
aan den bekl. ten laste gelegd, dat hij in 1910
te 's Gravenhage opzettelijk op gefingeerde
quiiantiën ten name van de Nationale Kin
derherstellingsoorden en Vacantiekolonies
voor minvermogenden en ten name van de
Vereeniging Nationale Blindenzorg en Insti
tuut voor minvermogende blinden in Neder
land, beschermvrouwe 11. M. de Koningin,
een groot aantal personen voor verschillen
de in de dagvaarding nader aangegeven be
dragen had opgelicht; voorts was beklaagde
gedagvaard ter zake dat hij in vereeniging
niet J. 11. S. cn F. A. NV. (hierboven bedoeld)
op gefingeerde quitar.tiën, ten name van de
N'ed. Diaconessenstichting, mede op verschil
lende tijdstippen, onderscheiden personen
had opgelicht vo«r nader omschreven bedra
gen.
Desgevraagd gaf bekl. in de eerste plaats
een lui g relaas hoe de kennismaking tus
schen hem en W. en S. was ontstaan en van
de betrekking, waarin hij tot notaris V. te
Utrecht (sedert overleden) had gestaan, van
welke relatie - ondanks een zeer langdurig
cn zeer nauwkeurig onderzoek gelijk de
president mr. Van Rees opmerkte nooit
iets gebleken is.
Bij de uiteenzetting zijner relatie» geeft
bekl. blijk van zeer groote welbespraaktheid.
Een aantal nieuwe verhalen, waarvan in de
instructie met geen woord gerept is, werden
door bekl. gedaan; een aantal namen van ge
goede families worden daarbij genoemd en
op dc vraag van den president, waarom hij
daar nu pas mee komt, antwoordt liekl. dat
hem daar nimmer naar gevraagd is cn hij
deze mededceling dus niet noodig ordcelde.
In de eerste plaats werd alsnu gehoord de
pr< sident der Vereeniging Nationale Blinden
zorg, die verklaarde dat de inning der con
tribution voor de vereeniging nimmer ge
schiedt door particulieren dus ook niet aan
bekl. was opgedragen en dat evenmin de in
ning der contributie» geschiedde door nota
ris V., te Utrecht. Dc onder-voorzitter der
vereeniging Centraal Genootschap voor Kin-
der-herstcllings- en vacantiekolonies gaf
daarop eenige inlichtingen omtrent dc wijze,
waarop voor dat Genootschap contribution
en giften voor een nieuw koloniehuis werden
ingezameld. Dit was niet opgedragen aan
bekl. en ook niet aan notaris V., te Utrecht.
De penningmeesteresse van de Vereeniging
Nationale Blindenzorg verklaarde gelijk
ook de voorzitter dier vereeniging had ge
daan, dat er geen Vereeniging Nationale Blin
denzorg en instituut voor minvermogende
blinden in Nederland, Beschermvrouw H. M.
dc Koningin, bestaat. Verder deelde deze ge
tuige mede, dat geld voor de vereeniging
steeds door correspondenten of een vasten
bode wordt opgehaald en gestort, dat dit
nimmer is opgedragen aan bekl. B. en even
min aan den notaris V. te Utrecht, welke aan
getuige onbekend is.
De predikant-directeur van de diaconesse-
inrichting Bronovo, daarna gehoord, meen
de met zekerheid te kunnen verklaren, dat
er geen Nederlandsche Diaconessestichting
bestaat. Voor de stichting Bronovo mochten
nooit contributiën of gelden worden geïnd
door bckl.; notaris V. te Utrecht was aan
get. onbekend.
Getuige V., candidaat-notaris te Hilversum,
deelde mede, dut zijn vader 25 Mei 1910 ge
storven is. Hij 'had mcdegcholpcn om den
boedel te inventarisccren, maar niets gevon
den wat getuigde van eenige relatie met be
klaagde. Uit het kasboek was niet gebleken,
dat zijn vader in betrekking stond of gestaan
had tot de Vereeniging Nationale Blindenzorg
of eenige vereeniging van dien aard en uit
het brievenkopieboek bleek geen enkele rela
tie met zekeren B. of met een maatschappij
Confident!» (waarvan bekl. beweerd had ver
tegenwoordiger te zijn).
Bekl. merkt hier op dat hij niet met dezen
get., maar niet diens vader zaken had ge
daan.
De president: Ja, maar notaris V. is dood.
Hij was een accuraat man, wiens boeken tot
den avond voor zijn dood waren bijgehou
den. Had er eenige relatie tusschen u en no
taris V. bestaan, dan zou dit gebleken zijn
uit de boeken of dc correspondentie.
Bekl. haalt zijn schouders op en stelt aan
get. V. ccn aantal vragen omtrent personen,
die mot diens vader in betrekking zouden
hebben gestaan. Al die namen zijn get. niet
bekend.
Dc rechercheur van politie G. herhaalde
zijn reeds vroeger afgelegde verklaring om
trent de aanhouding van S. op den 2len
April 1910 op het Bczuidenhout alhier, die
destijds in gezelschap was van W. en B.
Uit de verklaringen van dienstboden enz.
bleek, dat ook bekl. B. aan verschillende wo
ningen geld op quitantiên had ontvangen,
hetgqen hij volstrekt niet ontkende, want hij
had voor verschillende stichtingen met lijsten
„gewerkt".
Nadat nog verschillende getuigen waren
gehoord, word de verdere behandeling der
zaak uitgesteld toit hedenmorgen, 10 uur.
Door een machine gedood.
Uit Middelburg wondt gemeld
Te Kleverskerke is een 15-jarige landbou
wersknecht bij het malen van veevoeder door
de tandraderen van oen molen gegrepen.
Zwaar gewond aan hoofd en hals werd hij
naar het gasthuis te Middelburg gebracht,
waar hij gistereonacht overleed.
Een Hull-boot gestrand.
Nog meldt men betreffende het bij
Goeree gestrande stoomschip Sclbey-Ahbey
uit Rotterdam:
Het schip zit nog recht. Blazcrschuiten
liggen gereed om de lading, bestaande uit 250
ton kolen, 250 ton machinerieën en vaten
olie, te lossen.
De gestrande Hull-boot. Dc
bemanning Hullboot Selbey Abby keerde met
dc sleepboot Rozenburg weer aan den Hoek
terug, daar zij, doordat er te veel zee stond,
en het schip te hoog op de bank zit, niet
aan boord kon komen. Blazers bevinden zich
langszij het schip.
Oe ongerustheid omtrent de Prinsl
Willem V.
Zooals wij reeds meldden, bestaat bij
sommigen ongerustheid omtrent het stoom
schip ..Prins Willem V" van de Kon. Wcst-
Indischen Maildienst. Volgens de N. R. Ct.
bestaat er echter niet de- minste reden om
te gelooven dat de „Prins Willem V", die
op 23 December van Amsterdam is vertrok
ken, me4 op tijd op haai- bestemming is
aangekomen. Zij kan reeds sinds Maandag
te Paramaribo zijn, maar in dezen, tijd van
he» jaar duurt de reis gewoonlijk eenige da
gen langer.
De verontrustende berichten hebben ver
moedelijk hun oorsprong hierin, dal de
„Prins Willem V" niet van Ouessant is ge
signaleerd. Dit is echter een zeer gewoon
verschijnsel in dezen tijd van het jaar,
waarin het zeer dikwijls voorkomt dat
voorbijvarende schepen bij dik weer niet
waargenomen worden.
Deze mededeelingen ontving het blad van
de directie, welke zich omtrent het lot van
het stoomschip niet in het minst ongerust
maakt.
Het is niet onmogelijk dat de onjuistheid
kunstmatig is opgewekt door ee.n groepje
assuradeurs die op voordeeKge herverzeke
ring aasden.
In de dagen van den dienst-
b o d e n n o o 3. Het volgende is dezer da
gen gebeurd te Amsterdam bericht de N. Ct.
Een dame, die nog al te kampen had
met het komen en gaan der dienstboden,
had weer den gebruikelijken weg gevolgd,
en een advertentie in een der volksbladen
gezet.
Tusschen 7 en 8 zouden zij zich komen
aanmelden.
Nu gebeurde het, dat Mie en Kee, twee
„incisies" uit den Jordaan, tegelijk arri-
vterden om te solliciteeren naar de vacan>te
plaats. Dit was te „knssueel". Ze moesten
nou een „bak hebbe".
Ze schelden aan en als is opengedaan,
roep? een van haar„we konime voor de
avetensie".
„Komt u boven".
Mie en Kee gaan gearmd de trap op, en
gearmd treden ze ook de huiskamer binnen,
waar mevrouw wacht. Mevrouw kijkt ver
wonderd en vraagt, wie van haar zich komt
aanbieden.
Allebei, me/rouw".
Als mevrouw beduidt dat ze er maar een
kaa gebruiken, klinkt het„o nee, mefrouw,
we gane niet fan mekaar af. Alle twee of
geen een".
En toen mevrouw gezegd heeft» dat ze
er twee niet wil hebben, gaan dc „meisies"
weer gearmd heen. Op de trap klinkt haar
gelach om dc uitgehaalde bak.
School- en Kerknieuws.
Bi^ de Ned. Herv. Kerk waren op 1 Januari
j.L 141 predikantsplaatse nvacant, tegen 140 op 1
Januari 1910.
Gisteren wa sihet 350 jaar geleden, dat Mesno
Simons, de vader der Doopsgezinden, stierf. „De
Week" geeft een levensschets met een paar prenten
een portret, zijn woonhuis on een gedenknaald in
1879 bij dat huis opgericht.
Men meldt ons, dat dezer dagen het
ouderstaanue adres is verzonden
Aan
Hare Majesteit de Koningin.
Mevrouw.
In hunne hoedanigheid van hoofdbestuur
ders der Evangelische Maatschappij en der
Algemeene Protestanten Vereeniging ne
men de ondergeleekenden dc vrijiheid zich
met het volgende tot Uwe Majesteit te wen
den.
Nadat in Portugal eenige weken geleden
dooi- een omkeer van zaken een andere
toestand was in het leven geroepen, heeft
de Regeering des lands gemeend aan de
vreemde geestelijke orden, die er zich ge
vestigd hadden, het langer verblijf in het
land tc moeten verbieden.
Verschillende regccringen, o.a. die van
Spanje, Italië, Frankrijk, Brazilië hebben
daarna te verstaan gegeven de vestiging
der verdrevenen in hunne landen niet te
zullen toelaten.
Het schijnt, dat dezen nu ook lot ons va
derland de toevlucht zullen nemen.
Ondergeleekenden zijn ervan overtuigd te
spreken in naam van duizenden Nederlan
ders. indien zij zeggen, dat het eenc te'
ver gedreve gastvrijheid moot heeten dc ves
tiging in Nederland vrijelijk toe te laten
van menschen, die elders als lastige vreem
delingen wenden verwijderd of wien als
zoodanig de toegang over de grenzen des
lands werd ontzegd. Door de vestiging van
de zoodaaigen moet, volgens de innige over
tuiging van ondergeleekenden, op zijn
minst genomen, de stoffelijke welvaart van
breede kringen worden bedreigd en door de
vermeerdering van de goederen in de doo-
de hand ook de schatkist schade lijden. Te
vens staat het tc vreezen, dat op den duur
dc eerbied voor de wet zaïl worden onder
mijnd cn de godsdienstige en zedelijke te
genstellingen zullen worden verscherpt in
zuil; eene mate, dat daarvan ernstige ge
volgen moeten worden gevreesd.
Redenen, waarom ondergeteekenden in
naam van de duizenden Nederlanders, door
hen vertegenwoordigd, tot Uwe Majes eit ko
men niet het verzoek zoodanige maatrege
len te willen nemen of te doen nemen dat
een vestiging van dc genoemde orden wor
de verhinderd en de nadeelige gevolgen
daarvan worden voorkomen.
I Welk doende zij de eer hebben zich met
den meesten eerbied te noemen
van Uwe Majesteit
de onderdanige dienaren
Voor de Evangel. Maatschappij
(get.) Dr. J. HERDERSCHEE, Seer,
(get.) J. QUAST IIz., Voorz.
Voor de Alg. Prot. Vereeniging
(get.) J. QUAST Hz., Voorz.
(get.) F. J. KROP. Seer.
Utrecht, December 1910.
Renswoude. Ds. J. E. Bijl heeft het
beroep bij de Ned. Herv. gemeente te Gouda
aangenomen.
De eerste afdeefling van den gemeente
raad vergadert Dinsdag 17 Januari a. s. ter
bespreking van het marktwezen. En de
tweede afdeelirrg Woensdag ió Januari.
Bij de wedstrijden van den Kon. Onder-
off. Schermbond werden gisteren o. m. nog
de volgende prijzen behaald:
Personeel sabel. Afd. I. Duizendstra, wacht
meester bij de Rijschool, Eereprijs, zijnde
een ziïv. med. van H. M. de Koningin-Moe
der.
Personeel duel-degen, le Afd. 3e prijs C.
F. v. Rouwen, wachtmeester le reg. huzaren.
De onderofficieren van het 5e regiment
iafaniterie, die bij een korps wedstrijd van
den Kon. Ond.-off. Schermbond een eersten
prijs behaalden, kwamen heden te 11.40 te
rug en werden aan het station afgehaald
door de stafmuziek van hel korps.
Aan de Hoogeschool t« Utrecht slaagde
voor het lste gedeelte van liet practisch
apothekers-examen mej. M. van Slooten.
De heer J. van Hoorn slaagde aan de
Rijks Hoogeschool te Leiden voor het docto
raal examen wis- en natuurkunde.
Handel en Nijverheid.
Gisterenavond hield dc Vereeniging
Handel en Nijverheid baar maandvergade
ring Ln „de Zwaan", onder voorzitterschap
van den heer S. J. van Duinen. Deze opende
de vergadering met een rede, waarin hij een
terugblik wierp op het afgeloopen jaar. Nog
niet één jaar in de vereeniging is er ge
weest, dat er zoo'n kalm leven heerschJe. De
vergaderingen werden dan ook slecht be
zocht, waarom besloten wend dc zomerver
gaderingen niet te houden. De vereeniging
dommelde echter niet an, van haar kan ge
zegd worden: ze rust, maar waakt. Wie niet
rustte was de administrateur, die veel nuttig
werk. verrichtte.
De oprichting der vereeniging „Handels
school" wordt door den voorzitter gememo
reerd, waarna hij wijst op de actie inzake
de levering van electrische kracht in onze
gemeente, welke materie de vereeniging voor
de middenstanders begrijpertijk zal trachten
te maken.
In woord en geschrift is menigmaal de
handelaar verdacht gemaakt, waartegen dc
voorzatter ten sterkste protesteert. In geen der
kringen hoer acht zooveel vertrouwen als
juist in die dei- winkeliers.
Met den wensch, dat 1911 zoowel voor de
vereeniging als voor -de leden ind-i-viidueert een
jaar moge zijn, waarop ze later met groote
voldoening kunnen terugzien, eindigt de voor
zitter zijn rode.
Hierna leest de 9ecre.taris de notulen van
de vergadering van 15 December 1910, die
onder dankbetuiging worden goedgekeurd.
Alsnu komt aan de onde de bespreking van
de oirculaire van het hoofdbestuur omtrent
deelname geschenk dr. J. Nou wens bij zijn
vertrek naar Rome.
Het voorstel of aan het huldeblijk zal wor
den deelgenomen voor een bedrag van f 10
wordt aangenomen met 15 tegen 12 stemmen
cn 3 blanco's.
Hierna wordt aan de orde gesteld het al of
niet deelnomen aan de pogingen tot het ver
krijgen van een wettelijk sluitingsuur voor
winkelzaken.
De Voorzitter deelt mede, dat het be
stuur voor deelname is.
De heer D eJ o n g h wijst er op, dat
Amersfoort wel geleerd heeft, dat deze zaak
bij de wet moet worden geregeld.
Met 26 tegen 3 stemmen wordt besloten de
pogingen te steunen. Het bestuur zal twee
leden voor het plaatselijk comité aanwijzen.
Aan de orde ds daarna de .bespreking van
de circulaire van het Dageiijksch bestiuur on-
zer gemeente omtrent hét oprichten eencr fa
briek voor electrische kracht en licht. Dit
punt wordt ingeleid door den 'lieer J. van dei-
Wal.
Deze wijst er op, dat op de agenda eigenlijk
had moeten staan het leveren van electrische
kracht. Burg. en Weth. schijnen de gemeente
naren niet zeer hoog te stellen, immers deze
kwestie is geen vraag meer, maar een nood
zakelijkheid! In tal van plaatsen worden fa
brieken opgericht, zelfs dn kleine dorpen. J
Vooral in Friesland richt men veel coöpera-
tieve electrische eentralen op, zoodat zelfs de j
arbeiders daar hun electrisch licht zullen
krijgen, u-een courant krijgt men dan ook in
handen, of er wordt over electrische eentra
len in gesproken. Of de cijfers in de circu
laire van B. en W. juist zijn weet Spr. niet,
maar hij wil ook slechts de voordeelen van
electriciteit boven gas in het licht stellen. Bij
gasbedrijf gaat veel arbeidsvermogen ver-
loren, daar alle wielen, poulie's, enz. draaien
als de motor wordt aangezet; bij electrisch i
bedrijf heeft iedere machine zijn electromo- j
tor, die slechts die machine laat draaien, die
noodig is. Bovendien is de electriciteit zin
dert ijker, hygiënischer en maakt het mogelijk,
dat door dc machines minder plaats wordt
ingenomen dan bij het gasbedrijf. En wat
voor het grootbedrijf opgaat is ook waar bij
bet kleinbedrijf, dat in al zijn vertakkingen 1
mot electriciteit kan werken.
En ook wat het licht betreft zijn de voor-
deelen niet te miskennen. Veel gas gaat dm-1
mer verloren, zelf al is alles zoo nauwkeurig j
mogelijk afgesloten. Bij dectricitciit is van
verlies, hoe gering ook, geen sprake. Van gas- j
verstikkingen, explosie's en dengelijke geva
ren evenmin. Ook is een groot voordeel dat
cleclrische verlichting niet gepaard gaat met j
schadelijke elementen, terwijl de zuurstof er I
door niet aan de lucht wordt onttrokken, wat
vooral voor kleine behuizingen een groot
voordeel moet worden geacht.
En dat de electrische energie -toch nimmer
zooveel duurder kan zijn dan gas, spreekt wd
het best uit het feit, dat in tal van plaatsen
er gebruik van wordt gemaakt, terwijl men
toch niet mag aannemen, dat de menschen,
zonder voordeelen, zoo maar meer betalen
dan beslist noodig is. Zij zouden dan rijp zijn
voor een onderzoek door psychiaters.
Daarna somt Spr. de groote voordeelen op
van electrische verwarming cn wijst er op,
dat juist het kleinbedrijf zooveel kan proü-
leeren van electrische energie. Overal waar
deze werd ingevoerd ging het kleinbedrijf
vooruit.
Ten slotte zou Spr. het wcnschelijk achten,
dat Handel en Nijverheid een bekwaam des
kundige liet optreden om deze materie te be
spreken en dat de vereeniging voeling tracht
tc krijgen met Burg. en Weth. om mede te
