BINNENLAND.
len. dal hel iets zoo gedenkwaardigs zou zijn
en van zoo verre strekking in zijne mogelijke
gevolg:», da\ het niet slechts de sanctie van
iW- beide regeeringen zou vorderen, maar de
Weloverwogen bekrachtiging van hel parle
ment. die naar mijne meening zou kunnen
worden verkregen.
De motie van Macdonald werd ten slotte
verworpen nw* 276 tegen 56 stemmen.
1 t M a a r I. lie liberale bladen zeggen, dal
<k gedenkwaardige verklaring va» Grey be
treffende de mogelijkheid van een Engebch-
Aimnkaansch arWtrageverdrag, alle goschH-
lendc om vatte» de, ee»e onbeschrijfelijke sen
satie veroorzaakte en eene betuiging van
grootc geestdrift op de liberale banken ver
wekte.
Spanje.
Madrid, 13 Maar t. De oud-minister
va» financiën Urzaiz heeft een buitengemeen
Ju füge rede tegen de tegenwoordige regee
ring c« haar voorgangster gehouden, die
vooral het ©economische en financieel© be
leid betrof.
Urvaiz, wiens rede soms opsohudding ver
oorzaakte, bestreed in 't bijzonder de jong
ste voorstellen van den minister va» finan
ciën, die z. i. de schatkist vele milüoenen
schade zullen berokkenen. Hij hes tl eed ver
der Ikt voorstel om een leening van Ij mil
liard te sluiten en vroeg aan welken invloed
aau welke geheimzinnige ingeving de regce-
ring gehoor gaf, door een dergelijk ontwerp
in te diienen. Hij zeide, dat hij voornamelijk
beoogde de aandacht van den Koning op de
zonderlinge financieele poihiek der regee-
rkig t© vestigen.
Canakjas kwam met verontwaardiging op
tegen do losse bcsohukKgüigen van Urzaiz
tegen de moraliteit van de regcering. Het
feit, dat in de Kamer een dergelijke taal
word* gebruikt, was de bijzondere aandacht
van het parlement waard. Uitdrukkingen als
„speculatie <vau don minister", moet men
naast zich neerleggen.
Urzaiz legde in zijn antwoord aan Canale-
jas nadruk op de kwalificatie van onzedelijk,
die hij reeds had toegepast op het plan tot
amortisatie van de buitenhndsohe schukl.
Dit verwekte een zeer levendig Incident; de
minister van financiën verlangde, trillend
van verontwaardiging, onmiddellijke ophel
deringen. Urzaiz weigerde die te geven. De
minister legde daarna aan dc Kamer den
grom* van de zaak uiteen. I)e amortisatie
van de buitcnlandsche schukl zal volgens dat
plan geschieden door middel van eene jaar-
lijkschc som. die op de begrooling zal war
den gebracht; maar dc regeering is geneigd
wijziging te brengen in de strekking van het-
wetsontwerp, zoodat de amortisatie zal wor
den verricht op hot tijdstip, waarop do no
teering staat boven pari.
Oostenrijk.
W c c n e n, 13 Maart. Dc üuitschc Kei
zer zal op zijne reis naar Venetië een vriend
schap sbezoek brengen aan Keizer I'rans Jo
sef. Hij zal den 24en Maart tc Weencn aan
komen en in den avond van dien dag zijne
reis naar Italië voortzetten. De Keizer stelt
er prijs op Keizer Frans Jos-ef persoonlijk do
verzekering te geven van zijn innige cn be
proefde vriendschap jegens zijn vriend en
bondgenoot.
Rusland.
Petersburg, 1 3 M a a r t. De toestand
vau minister Sasonow was den laatsten nacht
onrustiger. Gisteren is hij begonnen te hoes
ten. De temperatuur is 38.6. De algemeene
toestand is onveranderd.
Turkije.
Bij de behandeling van de marinc-begroo-
tiug in dc Kamer heeft admiraal Bicnaimé
de vooruitzichten van de Kransche vloot ver
geleken met die van de Duitsche; hij kwam
daarbij niet tot overmatig hoopvolle gevolg
trekkingen. De minister van marine betoog
de, dat als men twee violen met elkaar ver
gelijkt, men moet uitgaan van het aantal
Dreadnoughts. In 1020 zullen zoowel de Fran-
sclic als de Duitsche vloot 22 Dreadnoughts
hebben. Frankrijk zal dan 18, Duitschland 12
gepantserde kruisers hebben. De Duitsche
kruisers zijn echter sterker dan de Fransche
en in zooverre is Duitschland Frankrijk de
baas. Het ware intusschen overdreven, vol
gens den minister, uit deze feiten pessimis
tische gevolgtrekkingen te willen makucn.
Oost-Aziè.
Een Rcuter-telcgram, inhoudende dat de
Chineezcn de pest over geheel Mandsjocrije
willen verspreiden met het doel de vreemde
lingen tc verjagen, wordt door dc Agcnce
d'Extrèine Orient tegengesproken op verzoek
van den onderkoning van Mandsjocrije. De
door de Chineesche autoriteitou genomen
maatregelen zijn integendeel zeer doeltref
fend en de bevolking onderwerpt zich gewil
lig daarna». De overeenstemming tusschen de
Chineesche, Russische en Japanschc autori
teiten in de bestrijding van de ziekte is vol
komen cn de pest vermindert dagelijks in
omvang.
Vereenigde Staten.
De berichten uit Washington toonen hoe
groot de belangstelling is, döe dc bank- cn
handelswereld koestert voor de gebeurtenis
sen in Mexico; uit New-Yoric en de andere
grootc koopsteden komen voortdurend vra
gen om inlichtingen over den tegenwoordi-
gen stand van zaken. De in terven ti©politiek
van de regeering wordt van verschillende
zijden aan eene sclierpe afkeurende kritiek
onderworpen. Het Journal of Commerce ver
klaart roet een beroep op verschillende sena
toren, dat. als het werkelijk tot ecue inter
ventic mocht komen, pogingen zullen wor
den gedaan om zich bij de opstandelingen
algemeene sympathie te verwerven, op soort
gelijke wijze als indertijd bij dc mociclijkhc-
den in Cuba »s geschied.
De World betwijfelt de juistheid van de tot
dusver aangevoerde redenen voor de mobHi-
satic. Het blad wijst cr op. dat San Antonio,
waar de troepenmacht hoofdzakelijk wordt
bijeengetrokken, meer dan 100 mijlen van de
grens verwijderd is cn dus eene bewaking
van de grens van daar uit mocielijk is. Vol
gens' flO Times zijn presklent Taft en staats
secretaris Knox 't niet eens over dc mobili
satie.
In een bericht uit New-York aan de Frankf.
z m wordt op gezag van eene verklaring van
den zoon van den Mexicaansohcn vice-presi
dent Corral, die in Philadelphia studeert,
verzekerd, dat de Amerikaanschc troepenbe
weging geschiedt in overeenstemming met
president Diaz.
Berichten uit de hoofdstad Mexico houden
in. dat daar de vriendschapsbetuigingen van
Taft als volwaardig geaccepteerd worden. De
Mexicaansche gezant Creel heeft alle geruch
ten over geheime afspraken tusschen Mexico
en Japa.i voor onjuist verklaard.
Het Mexicaansche congres is eergisteren
bijoen gekomen. Een van dc eerste besluiten,
die tW zal nemen, zal zijn de afkondiging van
den slaat van beleg in Chihuahua en de aan
grenzende staten. Inmiddels heeft de regee
ring alvast besloten de const: tutte nee! e waar
borgen tijdelijk op tc heffen. Dit is een zach
tere vorm van de toepassing van de krijgs
wet. Personen, die beschuldigd worden van
de vernieling van spoorwegen, clectriech
Hrht-iiistallatiön cn telegraaflijnen, alsmede
van plunderingen, zullen voorlaan summier
gevonnist worden.
Mexico.
N r w-Y ork, 1 3 M a a r t. Een telegram
uit El I'aso bericht, dat in Noord-.Mcxico een
toestand bestaat, die grenst aan eene paniek.
In de staten Chihuahua en Sonora vernielen
de opstandelingen de spoorwegen en de tele
graaflijnen. Zij belegeren talrijke steden,
waarin duizenden vrouwen en kinderen zon
der hulp en zonder voedsel zijn.
Een, r.aar 't sehijnt, betrouwbaar bericht
over het laatste gevecht in Casas Grandes
houdt in, dal 15 Amerikanen gedood en 17
gevangen genomen zijn.
Een telegram uit de stad Mexico bericht,
dal eene veldwaclit 120 opstandelingen heeft
verrast en 50 van dezen lieeft gedood verleden
Zaterdag te Yanbartornilo. De toestand in
Cliihualiua is treurig; vele industrieën staan
stil.
P a r ij s, 13 Maart. De Mexicaansche
legatie deelt hel volgende telegram mede: De
toestand in Mexico is niet veranderd .De be
langen van de Mexicaansche burgers, zoowel
als die van de vreemdelingen, zullen door de
regeering krachtig worden beschermd. Ner
gens in Mexico is de krijgswet afgekondigd.
Alleen werd aan het Congres voorgesteld haar
weder af te kondigen, om door strenge straf
fen alle aanslagen op de spoorwegen en tele
graaflijnen te kunnen onderdrukken. Men kan
er zeker van zijn, dat de belangrijke verkla
ring van president Taft omtrent het werke
lijke doel van de mobilisatie der troepen aan
tie grens hot gevaar voor internationale ver
wikkelingen uil den weg heeft geruimd.
Allerlei.
Te Luik hebben Zondag bloedige ge
vechten plaats gehad tusschen clericale en
anticlcricalc studenten bij gelegenheid van
de viering van het 25-jarig bestaan van den
Katholieken Studentenboncl.
Luitenant Palerno, berucht om den
moord op gravin Trigona, is naar de gevan
genis overgebracht. Ilij blijft verlies van ge
heugen veinzen. De politie heeft den winkel
ontdekt, waar Palerno zijn mes had gekocht.
Hij onderzocht er verscheidene, die hij te
klein vond. Hij moest, zei hij, een mes hebben
om jacht tc maken op grootc dieren. Ilij koos
dan hel model, dat gewoonlijk gebruikt wordt
voor de jacht op wilde zwijnen.
Te Berlijn heeft een moeder haar drie
kinderen vermoord en zich daarna bij de
politie aangegeven. Zij vreesde dat haar
man. die aan den drank is en opgepakt was,
naar zij dacht omdat hij haar cn de kinderen
had mishandeld, ontsnapt was cn weer thuis
zou komen cn zich zou wreken. Later bleek,
dat dc man was opgepakt, omdat hij had
deelgenomen aan ongeregeldheden en nog
veilig cn wel in handen der politic was.
Dc weduwe van den bekenden marine-
schilder Werestsjagine, die tijdens den Rus-
sisch-Japanschen oorlog het leven verloor bij
den ondergang van het Russische slagschip
Petropalovsk, heeft zich te Moskou van het
leven beroofd in een ziekenhuis, waar zij we
gens kanker werd verpleegd.
Over he' ontstaan van den brand in
de cinema te Bologoje, wordt het volgende
gemeld
He» vuur ontstond door eene onvoorzich
tigheid van den vertooner. Hij stond bij het
toestel cn riep tot het publiek „Nu volgt
eene botsing tusschen twee treinen". Tegelijk
stiet hij een Resell ether om, waardoor eene
ontploffing ontstond. De menschen in de
zaal meenden, dat de vlam hij de vertoo
ning behoorde, en lachten. Dadelijk daarop
ontplofte een balon met waterstof. Toen eerst
begon het publiek te begrijpen, dat er ge
vaar dreigde en ontstond er een hevige pa
niek. De uitgangen van de zaal stonden ech
ter in brand. Er ontstond een hevige strijd
om er ui-t te komen, maar er waren geen
uitwegen meer, daar men, zooals reeds ge
meld werd, de vensters niet kon openen.
Omtrent de vrecselijke ramp, die Jn
een kruitfabriek te Chicago plaats had,
wordt nog gemeld, dat tot nu toe drie doo-
den onder de puinhoopen vandaan zijn ge
haald. Men hoorde den schok op een af
stand van 100 mijlen. Tusschen 250 en 300
personen werden gewond. 33.000 vaten kruit
cn 250 tonnen dynamiet zijn in do lucht ge
vlogen. Er ontstond een hevige paniek, daar
men aan een aardbeving dacht. Honderden
huizen zijn vernield.
Blijkens de laatste berichten is het ont
plofte dynamiet uit dezelfde fabriek afkom
stig als de lading, die onlangs m den haven
van New-Ycrsey ontplofte en zulk een enor
me uamek veroorzaakte.
De Staatscourant van Dinsdag 14 Maart
bevat o. a. de volgende Koninklijke beslui
ten:
benoemd tot vice-consul der Nederlanden
te Fowcy (Cornwall) buiten' bezwaar der
schatkist J. P. dc Carter.
benoemd in eene ingestelde commissie om
een onderzoek in te stellen naar den econo-
mischcn cn financieelen toestand der kolonie
Suriname en van advies te dienen omtrent
maatregelen, welke tot verbetering van dien
toestand behooren tc worden genomen: tot
lid-voorzitter dr. D. Bos, lid der Tweede
Kaïr.tv, tol leden \V. II. Bogaardt en G. A.
Middclbcrg, leden der Tweede Kamer, mr.
dr. A. van Gijn, thesaurier-generaal, J. van
Vollcnhove, oud-hoofd-ndmimstrateur der
Dcli-Mnatschappij D. II. Havelaar, oud-onder-
voorzir.cr van den Raad van Bestuur der
kolonie Suriname, A. A. Ter Laag, oud-nota
ris'Ie Suriname, thans notaris hier tc lande
en tot secretaris mr. S. J. de Monchy, hoofd
commies ter provinciale griffie van Zuid-Hol
land.
de tvrrpcuuing voor verdiensten jegfns 's Rijks
musea, in zilver, toegekend aan jhr. \V. C. van
lieurn, te Leiden
benoemd, mei ingang van 1 April^a. s., tot sluis-
meester aan sluis ro. 19 der Zuid-Willemsvaart, tc
Oud-Vroeriboven, J. Gütz, onder toekenning van eer
vol ontslag ah hulpsluismeester aan de Mallegalsluis
te Gouda
benoemd in dc tiendcommissie in het vijfde tiend
district Ier standplaats 's-Gravenhage, tot plaatsver
vangend voorzitter het iul jhr. mr. J. J. PaaopC van
Mecrdcrvoort, en tot lid mr. M. P. G. Kappeync van
de Coppello, advocaat en procurepr te 's-Graven
hage.
»-■ De Koningin ttivt'vLng gisteren den mi
nister van waterstaat im audiëntie.
11.11. M.M. de Koninginnen en Z. K. H.
de Prins woonden gisterenavond in het Ge
bouw voor K. en W. tc 's Gdavenhage het
concert bij, dat de Vereeniging van Leidsah©
studenten „Sernpre Crescendo" gaf ten voor
deelt* van de stichting Oranje Nassau's Oord.
Bij gelegenheid van deze uitvoering heeft
hel bestuur van de stichting Oranje Nassau's
Oord zoowel aan den voorzitter als aan den
directeur van ..Scnvpre Crescendo" een hulde
krans doen aanbieden, met linten in de kleur
der «lichting.
Aan een diner, dal de Duitsche gezant
te 's Graveuhagc, de heer von MüUcr, a.s.
Woensdag ten zij nept ter eere van Z. K. II.
de» Prins geeft, zullen mei den vorstelijken
gast mede aanzitten's Prinsen adjudant,
jhr. Hooft Graafland; de Minister van Bui
tcnlandsche zaken, jhr. mr. de Mareez van
Swindcrenbaron Van Pallandt-Neerijnen,
oppcr-ceremoniemeester der KoninginII.
Ms. grootmeester, baron Sirtema van Grove-
stinsgraaf van Hyiandt, opper-hofmaar-
schalk van II. M.de opper-kanverheer ba
ron Tacts van Amerongen; jhr. W. van
Wecde. hofmaarschalk van II. M. de Ko
ningin-Moeder; graaf van Limburg Sli-rum,
chef van liet kabinet van den Minister van
Builenlandsehe Zaken; kamerheer Baron.de
Vos van Steenwijk; de gezant van Rumenië,
de heer Mavrocordatede Italiaanschie ge
zant, dc Hertog van Galvellodc gezant van
Oostenrijk-Hongarije, graaf von Wyden-
bruokde Russische gezant, graaf Pahlen
majoor Rcuner, militair attaché der Duit
sche legatie tc 's Gravenhagede secretaris
dier legatie, de heer von Bethmann Ilollweg
en luilcnont von Röell, attaché aan het Duit
sche gezantschap.
Dc minister van binnenlandsdhe zaken,
de beer Heemskerk, heeft zich .gisteren voor
middag van uit Amsterdam voor oen week
naar Monlreux begeven.
Te 's Craven ha ge is aangekomen de
heer F. Hagorup, gezant van Noorwegen ook
bij het Ned. Ilof.
De Siameesche regeering heeft benoemd
tot lid van het Permanent Hof van Arbitrage
prof. Jens I. Westengard, adviseur van de
Siameosdhe regeering en gevolmachtigd mi
nister.
P a 1 e i s-R aadhuis. Dezer dagen
is aan H. M. de Koningin verzonden een
adres van den volgenden inhoud
Mevrouw,
Reeds sedert geruimen tijd, doch allengs
meer bewust c» krachtig, wordt de wensche-
lijkheid gevoeld cn betoogd om liet thans als
Koninklijk verblijf in gebruik zijnde stadhuis
aan den Dam »e Amsterdam weder voor zijn
oorspronkelijk gebruik te bestemmen. Een
der gevolgen daarvan was het onderzoek
deswege door het Amslerdamsch gemeente
bestuur ingesteld, waaruit is gebleken dat het
gebouw nog evengoed ais in den stichtings
tijd aan die bestemming kan beantwoorden
dc overtuiging dat Uwer Majesteits krach
tig streven zoowei op kunstzin en beschaving
als on geluk, vrede en welvaart van het volk
is gericht;
dc overweging dat de werkzame kracht
sleehls dan ten volle van een kunstwerk kan
uitgaan als het in overeenstemming met zijn
oorspronkelijk doel cn stichtingsmotief wordt
gebruikt;
dc zekerheid dat een rijke bron van leering
weder onder bet bereik van het volk zal wor
den gebracht; en de opwekkende kracht van
dit grootsche kunstwerk uit dien tijd van
grootc groeikracht van hel Nederlandsche
volk, zijn invloed op het levende en toekom
stige geslacht niet zal missen;
geven aan .de vereenLgingen, wier streven
het is den kunstzin van het Nederlandsche
volk te bevorderen en den velen, ddc in den
ontwikkelden kunstzin het tecken van ware
beschaving erkennen, de vrijmoedigheid aan
Uwe Majesteit eerbiedig te verzoeken, dat
gene te doen wat reeds de uitgesproken be
doeling was van Z. M. Willem I. het thans
tol Koninklijk verblijf ingerichte Raadhuis
aan den Dam, weder voor zijn oorspronke
lijke bestemming beschikbaar te willen stel
len.
't Welk doende enz.
Behalve door den Bond van Nedcrl. Archi
tecten, die het initiatief lot het adres nam,
werd het onderteekend door besturen of di-
recouren van een groot aantal lichamen op
het gebied van kunst cn kunstgeschiedenis
o.a. door de Utrechtsehe Provinciale Com
missie van toezicht op de bewaring cn in
standhouding van voorwerpen van waarde
uit het oogpunt van geschiedenis en kunst ói
door de Oudheidkundige Vereeniging Flélxité
te Amersfoort.
De t o t a 1 i 9 a t o r b ij paarden-
w c da t r ij d e n. Aan de Tweede Kamer
is liet volgende adres gericht
Geven met verschuldigden eerbied te ken
nen de ondergetoekenden, voorzitter en se
cretaris van het bestuur der Nederlandsche
Harddraverij- cn Rcnvereeniging, dat hun
Vereeniging met groote ontsteltenis en diep
leedwezen kennis heeft genomen van de aan
neming van het amendomen, van den heer
A. C A. van Vuuren bij de behandeling in.
Uwe Kamer van artikel 11 van het wets
ontwerp tol bestrijding der zedeloosheid;
dal het onvermijdelijk govolg van e hand
having van dit amendement zal zijn het on
middellijk stop zrttcn van aHe draverijen
cn rennen in Nederland
dat evenzeer oen onvermijdelijk gevolg
da a no n zal zijn, liet s.akcn van de bemoei
ingen der Nederlandsche Harddraverij- en
Rcnvereeniging inzake de fokkerij van warm
en koudbVood laudbouwpaarden.
dut een groot nationaal belang, alsmede
groote persoonlijke belangen van duizenden
Nederlanders nooddkoos op zeer ernstige
wijze zullen worden geschaad en een nuttige
en belangrijke lak van sport totaal zaü wor
de» vernietigd
dat adressanten vermeenen, dot dc vèr-
strekkende gevolge» van dc aanneming van
het bedoelde amendement, niet aan Uw'
boog college bekend kunnen zijn geweest!,
zij integendeel uit de argumenten der ver
dedigers van hel ainenidieanent, idle conclusie
hebben moeten trekken, dat deze zich van
die gevolgen niet bewust waren
dat de Nederl. Harddraverij- en Renver.,
als de leidende vercenigipg in Nederland,
en als vertegenwoordigster der belangen van
heit cour se wezen en van de daarmede ver
band houdendle paardenfokkerij, het daar
om haar ernstige plicht acht in deze alles
iit het werk te stellen om te voorkomen,
(Lit artikel 11 van liet bedoekte wetsontwerp,
in den vorm. waarin hte. door uw Kamer,
met een meerderheid van slechts twee stem
men is aangenomen, kradht van gewijsde
krijgt
dat die plicht adressanten de vrijheid geeft,
zich tot Uw Hoog Co'Joge te wenden met
eerbiedig verzoek om .na kennisneming van
dit adres en van de daarbij gevoegde me
morie van toelichting, aan het wetsontwerp
ter bestrijding der zedeloosheid, zoolang ar
tikel 11 de weddenschappen op don totali-
sator bij paarden.wedstrijden niet za ltoela-
tcn, uwe goedkeuring te onthouden, tenzij
door uwe bemiddeling zal zijn te verkrijgen,
dut door Zijne Excellentie den minister van
Justitie, bij nota, het verbod der toUalisator
binnen dc course terreinen a-lsnog voorloopig
niet in werking treedt.
Bij het adres is een. uitvoerige memorie
van toelichting gevoegd, waarin ouder an
deren de aandacht wordt gevestigd op een
merkwaardjgen blunder van het Kamerlid
N an Vuuren. Immers waar deze bij eene
vergelijking o.a. met Frankrijk er toe kwam,
om Ie veronderstellen, dat in Nederland jaar
lijks .niet minder dan 24 millioen. gudksni
bij den totaisator zouden worden verwed,
mag het van belang wordien geacht, liet be
drag te noemen, dat in 1910 bij den lotali-
sator van alle Nod. Yereenigi ngen te zamen
is omgezet. I>it bedrag is ƒ273.192, voor te
zamen 80 course da gen, met totaal 281 cour-
seis. Aldus -f- ƒ3400 per course-dag, en
900 course.
Het aantal bezoekers van een course <p
gemiddeld 000 stellende, is dlus hel bedrag
dat per bezoeker en per course gemiddeld
hij den totaisator is verwed, ƒ1.50. Daar
nevens hébben intusscJien nog weddenschap
pen bij bookmakers plaats gehad. Aangeno
men. dat deze het driedubbele hebben be
dragen van den lotalisator-omzet, zoude dus,
het door den voorsteller van het amendement
geraamde, bedrag, door ongeveer 20 gedeeld
moeten worden, om de Nederlandsche toe
standen nabij te komen.
G e m e e n t e 1 ij k e pensiomiec-
ring. Uit het verslag omtrent het onder
zoek betreffende pensiomieering van ge
meente-ambtenaren en van hunne weduwen
en weezen, uitgebracht door den directeur
van het Pensioenfonds voor weduwen en wee-
zen van Burgerlijke Ambtenaren en door den
dief van liet Bureau Wiskunde en Statistiek
van genoemd fonds blijkt, dat .in ongeveer 90
gemeenten hier te lande pensioenregelingen
zijn getroffen. Hiervan hebben 27 gemeenten
een pensioenfonds opgericht, waaruit de pen
sioenen der gemeente-ambtenaren en van de
weduwe» en veezen dier ambtenaren wor
den gekweten. In 11 gemeenten bestaat een
fonds uitsluitend voor eigen pensioen; in 8 ge
meenten een fonds voor dc weduwen cn wee
zen, terwijl 3 genieenten eene overeenkomst
hebben aangegaan met een 'levensverzeke
ringsmaatschappij of uitkeerüngsvereeniging.
Bij de overige gemeenten worden de pen
sioenen ten laste der begrooling gebracht.
Ten opzichte van hel buitenland vermeldt
het verslag o. m. liet volgende: In Pruisen is
de pension neeriag van gemeente-ambtenaren
cn van hunne weduwen en weezen bij de wet
geregeld; in Hongarije wordt aan gemeente-
scere'arisscn en aan hun weduwen en wec-
zen krachtens de wet pensioen toegekend; in
Bodemen hebben gemeente-ambtenaren en
-beambten aanspraak op pensioen; in Del-
matië is een pensioenfonds opgericht voor
gemeente-ambtenaren cn voor hunne wedu
wen en weezen; in Istrië is eveneens een
degelijk fonds opgeriahl; i,n Frankrijk is in
de gemeentewet onder de uitgaven, waartoe
de gemeentebesturen verplicht zijn, die voor
uitkeer in g van eigen- en weduwen- cn wee-
zenpensioen opgenomen; in Engeland hoeft
men geen algemeen rijkswetgeving voor de
pensionneering van gemeente-ambtenaren en
van hunne weduwen en weezen, slechts van
een zeker aantal gemeentelijke instellingen
worden de ambtenaren en beambten krach
tens wetten gepensionneerd; Schotland heeft
wettelijke bepalingen voor het pensionnecren
van ambtenaren en beambten bij de politie
en van onderwijzers in gemeentelijken dienst,
echter niet voor de overige gemeente-ambte
naren; In Ierland is de toekenning van pen
sioen aan ambtenaren en beambten in ge
meentelijken dienst bij de we» geregeld; in
België bestaat ee nrijkspensióenfonds voor
gemeentesecretarissen cn voor hunne wedu
wen en weeeen.
Geen conflict b ij de marine.
Ilct Haagse he Correspoiidcnliebureau meldt
ons:
Van bevoegde zijde wordt verzekerd, dat in
het bereids vermelde feit dat de kapitein ter
zee baron Van Asbeck. directeur van het
Marine-instituut, niet 1 Augustus den zee
dienst zal verlaten, geen roden ligt om tc den
ken aan een tusschen den minister van
Marine en genoemden kolonel gerezen ge
schil.
Dc heer van Asbeck, die i-i aanmerking zou
zijn gekomen voor cm benoeming tot schoul-
bij-nacht, ZOU in dien rang niet actief kunnen
dienen om redenen van gezondheid, hierin
bestaande dat zijn gestel het varen buiten
gaats in volle zee sinds eenige jaren nicl
meer toelaat.
Vandaar ook dat bij sedert bij de marine
in betrekkingen aan den wal werkzaam is
geweest.
De majoor der genie J. H. A. Mijsberg
is op zijn verzoek eervol ontheven van het
lidmaatschap der luchtvaart commissie voor
het leger en in diens plaats is aangewezen
als lid dier commissie de luit.-kol. de-r genie
A. E. von Brücken Fock.
De auto inhei leger. Door den
Mi mister van Oorlog is een commissi© be
noemd ter bestudeering van hel vraagstuk
der auto-tractie, voor zooveel betreft haar
toepassing .hij het leger, zoowel in vred'es-
als in oorlogstijd.
In deze commissie zullen zitting nemen:
als lid-voorzitter de luit.-kolonel van den
gereralon staf P. W. Weber; als lodenf"<le
kapt. van het 2© reg. veïd-art. J. A. de
Rruijn; de kapt. der genie P. A. M. Ilack-
slroli; de kapt.-intemlant L. J. II. Ileijman,
de off. van gez. Ie kl. G. W. Boland; de kapt.
van het le reg. vest .-art. G. Vogelaar; do
heer F. J. E. Bijleveld. werkt, ingenieur te
Ovcrvecji; de heer B. W. van Weideren ba
ron Rengers, secret. Ned. AutomobielcHtb,
's Gravenhage; als lid-secretaris de le luit.
der veld-art. W. N. Rakker.
Naar het „Weekblad van het Recht"
verneemt, bestaat bij de regeering het voor
nemen over te gaan tot de benoeming van
een negenden rechter in de rechtbank te
's Gravenhage, en kunnen de sollicitaties
daarvoor worden ingezonden.
Jhr. rar. A. F. de Savornia
L o h m a n. De academische senaat te Gro
ningen heeft Zaterdag, naar de „N. Gr. Ct."
meldt, den volgenden brief aan jhr. mr. A.
F. de Savomin Lobman gezonden:
Op den dag, waarop het 50 jaar geleden
is. dat gij. jonkheer Alexander Frederik de
Savornin Lohman aau de Groningsche lloo-
gcschool werdi bevorderd tol doctor in het
Romeinsdlie en hedendaagsche recht, is het
deu senaat der rijksuniversiteit te Gronin
gen een behoefte zijn eerbiedige hulde te
brengen aan u, die gedurende dien tijd hebt
uitgeblonken als pleitbezorger, rechter,
rechtsleeraar en staatenian en de Groning
sche universiteit aan u hebt verplicht door
hare belangen als curator te behartigen ©n
in 's.lands vergaderzaal te verdedigen.
Groningen, 11 Maant. Namens den senaat
R. A. Reddingius, rector-maguificus, G. C.
Nijhoff, secretaris.
De heer Van Kol als schipbreu-
k e 1 i n g- Aan een brief van Van Kol, d.i©
zich op zijn reis naar dc Oosters-che laindem
thans Ln Egypte bevindt, ontleent het Volk
hel volgende
Verbeeld je, daar heb ik gisteren (2 Maart)
gewoonweg schipbreuk geleden op hel Iva-
roenmeer (het oude meer Moeris, waar Hero
dotus reeds vain spreekt.)
De regeering had ine voor de irrigatie-
werken een zeilboot afgestaan om over te
steken naar Kasr Dimei in de Libysche woes
tijnalles ging van een leien dakje; na één
uur waren we aan de dorre overzijde. Toen
naar de ruïne, aan den krokodillen-god ge
wijd, waarheen geen enkele Bedouin mij
(met gids) wilde vergezellen van wege boo
ze geesten of afrits".
Na drie uren kwamen we weer aan 't
strand van dit groote meerer woei een
ware storm. Tóch op reis ten ©inde niet
te moeten overnachten in dit onherbergzame
oord. waar we geen. levend wezen tegen
kwamen, maar wel de sporen vonden van
wolven en hyena's.
Geschommel ruzie over den koers tus
schen stuurman en gids. De laatste was acht
jaar op zee geweest. als kellncr! Ik be
sliste met mijn boussole (een soort kompas)
en de richting bleek goed. Doch van zeilen
had ik geen benul en mijn „bevaren" gids
óók niet. Ilij dacht er was te véél zeil; en
na veel schommelen cn waterscheppen vlo
gen we met een vaart over een grooten af
stand, doch zijlings naar een kaap waar we
in dc tamarisken verward raakten en de
flinke boot zwaar gehavend werd. We kon
den ons al klimmende en zwemmende red
den, en daar zaten we in die zandwoes
tijn!...
Uren en uren wachtten wij, doch de gol
ven werden niet minder cu de averij was te
groot. Gedurende 12 uren leefde ik van wat
maïsbrood cn 2 mandarijnen. Reeds had ik
ecu plek voor een nachtleger uitgekozen,
een slaapplaats van zeilen gemaakt, vuren
laten aanleggenwij zouden hier maar
bivakkeeren.
Daar hoorden wc in den donker geweer
schoten knallen van hel hotel had men een
bark tot onze redding uitgezonden; de wind
was wat gaan liggen en 't avontuur was
uit..."
Gisterenavond overleed in deni leeftijd
vu.u ruim SU jaren, na een kortstondig doch
smartelijk lijden, de oud-hoogleeraar in de
anorganische chemie tan de Leidsclie Uni
versiteit dr. J. M. van Bcmnielén.
Omtrent den ontslapebc kunnen de vol
gende bijzonderheden worden medegedeeld:
Jakob Maarten van Bommel en werd ge
boren den 3. November 1830 te Haarlem,
waar zijn vader rector was van de Latijn-
sche school. Na diens overlijden, reeds nog
oin hetzelfde jaar, kwam de jeugdige Jakob
met zijne moeder naar Leiden, waar hij voor
bereidend onderwijs genoot op de sohool van
meester van der Togt.
In September 1817 werd hij student aan <le
Leidsclie hoogeschool, waar hij onderwijs
genoot van de hooglecraren Kaiser, Rijke
en Verdam, terwijl prof. Korckhof te Gro
ningen zijn leermeester was in de chemie.
•Hij promoveerde in October 1851 te Leiden
tot doctor in de wis- en natuurkunde op een
academisch proeisolirift getiteld ,.de Cibotio
Cumingii."
Van 1852—60 was van Beminden assistent
van prof. Van Keroklioff aan het chemisch
laboratorium te Groningen, cn van 1856—61
leeraar ln de chemie cn physica aan de aca-
