KOLONIËN.
BINNENLAND.
Engeland.
LH- vergadering van den raijitwcrkersbond
beril het advies van het daxelijk-vch bestuur
uia Uc staking te doen eindigen, bekrachtigd
Dit besluit werd genomen met 440 tegen 12Ö
stemmen.
Het werk sou Maandag o( Dinsdag hervat
worden.
Zweden.
Het wetsontwerp, dat door de regaeriug is
ingediend over het politiek* kiesrecht van de
\rouw, «trekt om het actieve en het passieve
kieerecht aan dc vrouwen in gelijke mate te
verlcenen als aan dc mannen. Gehuwde vrou
wen, wier mannen in dc laatste drie jaren
geen», belastingen hebben betaald, zullen het
kiesrecht niet mogen uitoefenen.
Spanje.
Bilbao, 7 April. Te Eóbar zijn ern
stige botsingen voorgukomon tuüschun oar-
ksten en radicalen. De burgerwacht moet
hcrtwiaideii/K charges doon om de vechten
den te sdieiden. Er zijn ééo dood# en der
tien gewonden geva'ilen.
Hongarije
Hel huis van afgevaardigden van den rijks
dag zal den 12 April dc werkzaamheden her.
vatten. De dan beginnende periode zal van
grootc betcckenis zijn voor het lot van dc
legerwctten en misschien ook van het parle
ment. Er ia geen 6prake meer van, dat het
passieve verzet legen de o]>structie nog ver-
der zal worden voortgezet. De meerderheid
zal naar middelen moeten zoeken om te ver
krijgen, dal het ontwerp van de legerwetten
aan de orde gesteld en afgedaan wordt. Vol-
geus dc algetneenc verwachting zullen dc
zittingen na l'aschen een zeer stormachtig
verloop hebben; men koestert echter in de
kringen van de meerderheid de hoop, dat
hel zal gelukken de obstructie in het Hon-
gaarschc parlement op afdoende wijze te be
strijden.
Wat de ontbinding van het huie van afge
vaardigden betreft, waarmee de miniater-
president heeft gedreigd, wordt door dc or
ganen van de Juslh-partij in twijfel getrok
ken, of hij de daartoe ver eischic machtiging
reeds bezit, waartegenover in de kringen van
de meerderheid wordt verzekerd, dat de mi.
nister-president, to«n hem op nieuw de op
dracht tot kabinetvorming werd gegeven,
zich beeft vergewist, dat hik als de nood
daartoe dringt, dc machtiging tot ontbinding
van den rijksdag werkelijk zal krijgen.
Rusland.
Aan den vooravond van hel vertrek van
den Czaar naar Livdia is graaf Witte naar
Zarskoje-Selo ontboden, waar hij een paar
uren is gebleven. Volgen* de Russische bla
den heeft de Czaar den door Witte uitge-
drukten wensch om zich geheel te mogen te
rugtrekken van het politieke leven, ronduit
afgewezen.
De Rusekoje Slowo, die aan dc audiëntie
eene groote politieke betcekenis toekent,
brengt het plotseling verschijnen van graaf
Witte bij den Czaar in verband met dc mo
gelijkheid van veranderingen in het rijksbe
stuur.
Petersburg, 6 April. Den minwslor
a-uti butUii hmdsvcihc raken Sftoswaww is de
orde van St. Anna le klasse verleend.
Turkije.
Konstanliuopel, 8 April. Een
iradë roept de Kamer bijeen tegen 18 April.
Van dc cerate gekozen 25 leden der nieuwe
Turkache Karn^r waren 24 candidate!) van
het Jong-Turkache comité. In Smyrna werd
dc geheclc candidat«nlty«t gekozen. Onder dc
gekozenen is de Rider van de comitéparty
Scyd. De Joi.g-Turksche publicist Ismael
Hakki Babanzadc werd gekozen in Diwanie,
vilajet Bagdad. Dc oud-afgevaardigde gene
raal Es sa ril Pat ha is herkozen.
Dc nieuwe Russische gezant von Gier6, die
eerst tegen einde Mei het ambt tc Konstantlno-
pel zou aanvaarden, zal op verlangen van
den Russischcn minister van buitenlandsche
reeds met half April in de Turkschc hoofd
stad aankomen. Het Russische «talionechip
Tsjernomoretz begeeft zich naar Odessa, om
den gezant af te halen.
Van Skutari, Gussinji en Ipek zijn overeen
stemmende berichten te Saioniki ontvangen
over militaire toebereidselen van Montenegro
aan de Turkechc grene. Sedert twee dage»
zijn groote versterkingen en munitie-trans-
porten aangekomen.
De ministerraad heeft besloten aan de ste
delijke prefectuur van Konstantinopel ver
gunning te verlcenen tot het opnemen van
e«ne leening van 350.000 Turksche ponden,
om dc afgebrande stadswijken in Stamboel
weder op te bouwen.
Marokko.
R a b a t, 8 A p r i 1. De colonne van gene
raal Ditte heeft den 5en een levendigen aan
val van de inlanders afgeslagen en hen op
de vlucht gejaagdt na een gevecht van 13
uren.
Egypte.
De Egyptische nationalistische partij heeft
onlangs hare jaarvergadering gehouden,
waarin protest redevoeringen worden gehou
den, en twee telegrammen werden afgezon
den, waarin op nieuw geprotesteerd wordt
tegen de Engelsche bezetting. Een van deze
telegrammen was gericht aan Sir Edward
Grey, het andere aan den Turkschen groot
vizier KiKsjuk Said Pacha. Daarin wordt ge
zegd. dat de bezetting onwettig en bij het
Egyptische volk gehaat is.
Perzlë-
Teheran, 8April. (Pctersburgsch tclc-
graafagentscliap). Tengevolge van onlusten te
Haincdon zijn uit Kaswin een sotnia kozak
ken en twee machinegeweren daarheen ver
trokken.
China.
De staatsregeling van China is ook thans,
na de verecniging van de tot dusver geschei
den regeeringen in Nanking en in Peking,
slechts voorloopig. Sunjatscn had voorgesteld
dat het tijdelijk preeidrntschap van Juatuji-
kai e«n jaar zou duren. Juar.»jikai zelf heeft
echter, volgens een telegram uit Sjanghai van
de CorrvAP9ndr»ce d'Kxtrème-Oricnt, door
gezet, dat bet reeds den len October ten ein
de loopt. Dan moet de nationale vergadering
gekozen zijn, die den definitieven president
heeft te kiezen en een© parlementaire regee
ring moet instellen.
O i r g a 8 April. (Pctersburgsch telt-
gra a fag-n (schap). Hutuchta heeft in antwoord
op dc uitnoodiging van Juunsjikai om zich bij
de republiek China aan te sluiten, gezegd,
•lat de onafhankelijkheid van hel land
llakhas is verklaard om de onaantastbaar
heid van den godsdienst tc handhaven en de
voordellen betreffende de Mongoolse!»* kwes
tie aan de Latrokkcu staten ter behandeling
en besli-dng voor te leggen.
Dc door de omwenteling geleden verliezen
worden in een brief uit Peking, opgenomen
in de Correspondence 'd'Extrëme-Orient, al
dus door de regeering berekend. Van hel
begin van den opstand tot de verecniging
van noord en zuid worden 135 dagen gere
kend. In dezen lijd worden in taëls a 11.89
verbruikt aan munitie 1° millioen, aan soldij
en levensmiddelen 3d millioen, aan ooriogs-
malcrieel 20 millioen. Openhaar eigendom
werd vernield voor 20 millioen, bijzonder
eigendom in de mijnwerken van Pinjang en
bij de Jangtae-sloomvaartmaatschappij 20
millioen, verder aan bijzonder eigendom in
Hupch (Woetsjang en Har.kau) 30, in Szetsj-
waii 30. Anhoei 10, Sjansi en Sjenoi 20, Kwan-
tong en Kwangsu 20, Fockien, Kiangsoe, Tsje-
kinng, Junnan en Kweitsjoc 20, Oerja en Mon
golië 10,tc zamen 290 millioen taele. Niet
meegeteld zijn de verliezen door dc jongste
plunderingen in Peking, Tientsin, Paotingfoe,
Nanking «nz., ook njet de winsten, die aan
de-i handel zijn ontg»an.
Abessynlë.
R o in e, 7 April. Uit AiliUs-Abeba ward)
bericht, dat Keizer Memelik onlangs een
nieuwen exrusuigen aanvail van zijne kwaal
heek gehad. De Keizerin Takou is eveneens
ernstig ziek.
Mexico.
De vrees voor bemoeiing van Japan met
de zaken in Mexico, die in den Senaat der
Vtrcenigde Staten tot uitdrukking ie geko
men, vloeit hieruit voort, dat eene groote
Japansche handelmaatschappij den eigendom
tracht le verwerven van een comlpex van
800.000 H.A. aan de Magdalcnahaai tot het
aanleggen van een kolenstation voor eene
stoomvaartlijn en om er kolonisten te vesti
gen. Het land behoort aan Amerikanen, die
het staatsdepartemenl in kennis stelde van
de zaak. dat den aankoop ontried, omdat de
Unie misschien zelf kooper zou willen zijn.
Intiteschen heeft Mexico tot dusver eiken af
stand van rechten geweigerd.
Allerlei.
De Paus als dichter. Z. H. Paus
Pius X heeft voor de inwijding van den her
bouwden Marcus-toren te Venetië een La-
tijnsch gedicht voltooid. Perosi, de organist
van de St. Pieterskerk, maakt dc muziek. Bij
de inwijding zal de zang voor net eerst in de
St. Ma reu s-ha silica worden uitgevoerd.
Een der nazaten van den zoogezegden
Naundorf-Lodewijk XVII, zich noemende
prins van Bourbon-Naundorf, is aan het kib
belen met Henri Rochefort. Deze had in een
artikel in de Patrie, getiteld „Kroegen-adel",
cr over geklaagd, dat de regeering sommige
mpnsch enmaar liet pronken met namen, die
hun niet toekwamen, zooals bijv. prins Lode-
wijk Karei van Bourbon, nakomeling der
Naundorfs. De nazaat van Naundorf heeft
een klacht, wegens laster tegen den ouden
markies en vinnige» polemist Rochefort, in
gediend, die gisteren voor een der Parijsche
rechtbanken behandeld is. Prins Bourbon-
Naundorf vraagt 50.000 frank schadevergoe
ding van Rochefort, omdat deze gezegd heeft,
dat hij geen echte prins is. Dc rechtbank wil
de in verband met de kwestie van de borg
stelling judicalum solvi, opgelegd aan vreem
delingen, eerst uitgemaakt hebben, wat eigen
lijk dc nationaliteit der Naundorfs was en
hoorde daartoe een reeks getuigen.
liet proces Bourbon Naundrof-Rochcfort zal
verscheidene zittingen van de rechtbank in
beslag nemen.
De bond van huisvrouwen te New-York
heeft Woensdag tegen de duurte van de le
vensmiddelen een bctooging gehouden, welke
zeer goed is geslaagd.
De leden begaven zich gezamenlijk naar de
markt om haar inkoopen te doen. Dc dames
van dc grootc wereld liepen met een mand
aan den arm en kochten zelf, zonder tusschen-
komst van haar dienstboden .Een fanfarecorps
begeleidde de dames bij haar tocht.
Dc nieuwe Leipzigcr spoorweg, aldus
wordt ons verzocht tc berichten, zal den len
Mei a.s., voor zoover betreft de westelijke,
Pruisische helft, in gebruik worden genomen.
Uit het wrak der „Oceana" zijn Dinsdag,
volgens een bericht uit Dover door duikers
ongemunt goud, ter waarde van 12.000 gulden
cn 15 zilvereen baren geborgen.
Een bende van tien mannen drong tc
Rostoff aan de Don, in een restaurant en trad
op, op een wijze, die herinnert aan de Al
len" bandieten in het verre Westen van Ame
rika. Na den eigenaar en den kassier gedood
te hebben, bevalen dc roovers allen gasten
hun huiKlcn in do hoogte steken. Zij gehoor
zaamden en werden van alles, wat zij aan
waarde bij zich hadden, beroofd. Twee per
sonen, die weerstand wilden bieden, werden
op de plaats neergeschoten De bandieten
ontkwamen, zonder dat hun het minste in den
weg werd gelegd, ofschoon dc misdaad op
klaarlichten dag plaats had.
Omtrent den zeldzaam stoutmoedige dia-
mantenroof in een juwclicrszaak aan dc Rc-
gentstrcet tc Londen, worden nog dc volgende
bijzonderheden gemeld:
De roovers moesten drie muren van 18
duim dikte doorbreken, en aiidcre groote hin
derpalen overwinnen, alvorens zij in den ju-
welierswinkcl toebehoorend aan Paul Ettlin-
ger konden binnendringen, maar hun buit
loonde dc moeite, want zij konden voor onge
veer 15.000 pond sterling aan sieraden meene
men.
Dc inbrekers begonnen inet zich door een
achterdeur toegang tc verschaffen in een drie
huizen verder gelegen lunchroom, liepen toen
drie trappen op en braken een gat van 3 voet
breedte in den muur van het aangrenzende
huis, waarin de voorraden van de „Irish Li
nen Company" liggen opgestapeld. Een even
groot gat in den volgenden muur verschafte
hun toegang tot de zaak in antiquiteiten van
Goodyer, en daar werd een derde gat gebro
ken in den muur van het buis, waarin zich de
juwelicrswinkel bevindt.
Om het geraas van neervallende steencn,
puin cn kalk tc dempen, gebruikten de bandie
ten kostbaar damesondergoed uit het linnen
pakhuis en kostbare kleeden cn tapijten uil
den winkel van oudheden. Alle etalagekasten
in den winkel werden geheel en al leegge
plunderd en de grootste der brandkasten
werd opengebroken en van haar inhoud be
roofd.
Dc politie is van oordeel, dat er minstens
vier personen aan den inbraak hebben deel
genomen.
De misdadigers moeten verscheidene uren
met hun nachtelijk werk zijn bezig geweest en
schijnen van tijd tot tijd naar de lunchroom
te zijn teruggekeerd, om zich wat te verfris-
schen. Zij rookten de fijnste sigaren, die zij
konden vinden en braken en passant de
kas open, die de aanzienlijke ontvangsten van
den vorigen Zaterdag bevatte.
Volgens de politie hebben de inbrekers zich
langs denzelfden weg, dien zij gekomen wa
ren, weder verwijderd. Ken achtergelaten
touwladder wijst er intusschen op, dat zij cr
op waren voorbereid, haastig dc vlucht te ne
men.
P a r ij s 7 April. Raymond Callcmin,
genaamd Lu science, een medeplichtige van
lionnot en Gamier, is heden morgen gevan
gen genomen.
Woensdagnacht is een vrachtrijder bij
Choisy-le-Roi door vier bandietn aangevallen,
bestolen en vermoord. Men denkt niet, te doen
te hebben met bandieten uit de Orilener-bende,
maar met deugnieten die hen hebben willen
navolgen.
Parijs,8April. De Déhats bericht uit
Avesnes, dat gedurende een concert te Ilou-
dain, door een neervallende petroleumlamp,
die vlam vatte, eene paniek ontstond. Er zijn
7 personen gedood en 15 gewond.
Parijs, G April. Volgens een bericht
uit Rome is daar ceii brug ingestort op het
oogenblik toen geniesoldaten maatregelen
namen om de brug tc doen springen. Er zij»
lü gewonden.
Me m ph-is, 8 April. 30,000 personen
zijn zonder onderdak, 2000 vierkante mijlen
zijn onder water gezet, 30 personen zijn ver
dronken, 10 millioen dollars zijn verloren
gegaan tengevolge van den watervloed van dc
Mississippi, die nu twee weken duurt. Men is
steeds bezig, nacht en dag, met de dijken te
versterken en de verspreiding van het water
naar het zuiden tegen te houden. Honder
den personen worden nog bedreigd.
- De vulkaan Miharajama op het eialnd
Ösjima aan den ingang van de Sagami-baai
dicht bij de baai van Tokio (Japan) werkt
hevig en bedreigt de omliggende dorpen met
verwoesting,
De bewoners zijn in visscherschuiten ge
vlucht Dc Miharajama was sinds 1868 niet
meer dn werking geweest.
OOST-1 N D 1 E.
Ongeregeldheden op Borneo.
Bij het departement van Koloniën is ontvan
gen het volgende telegram van den Gouver
neur-Generaal van Ned.-Indië d.d. 6 dezer be
treffende ongeregeldheden in de Zuider- en
Oosterafdeeling van Borneo.
„Blijkens telegrafisch bericht van den resi
dent tc Bandjermasin, veroorzaakte een twist
tusschen een Banjenees en een Chinees op drie
dezer een algemeene vechtpartij in Balikpapan
tusschen inlanders en Chineezen. Daarbij wer
den gedood twee Chineezen, zwaar gewond
een Pradjoerit, een oppasser der Bataafsche
Petroleum Maatschappij en twee Chineezen;
licht gewond een machinist van hel Havende
partement en een employé en een oppasser
der Bataafsche.
De Chincesche contractanten weigerden ar
beid in afwachting van den uitslag van het
onderzoek. De toestand is thans rustig. De po
litie is versterkt. De Resident gaat met twee
groepen militairen naar Balikpapan, terwijl
voorts een oorlogsschip derwaarts wordt ge
zonden."
De Staatscourant van Zondag 7 en Maan
dag 8 April bevat o. a de volgende Konink
lijke besluiten:
benoemd hij het 3e regijnent infanterie tot
kapitein dc le luitenant II. C. J. Marlijn Ber-
k el jon van hel 5c regiment infanterie;
eervol ontslagen onder toekenning van
pensioen wegens langdurigen dienst de kolo
nel 0 A. v. d Brugghcn, commandant van
het 4e regiment vesting-artillerie;
benoemd tot rechter in de rechtbank te
Utrecht mr C. W. Star Busman», thans
rechter in de rechtbank te Almelo;
tot opzichter 2e klasse bij het stoomwezen
G P. A. Frijlink. werktuigkundig-teekenaar-
construeteur te Utrecht;
benoemd tot rijkszuivelconsulent J. J. Win-
termans te Eindhoven; E. Tonkes Struif te
Breda; dr. L. Th. C. Schey, te Hoorn en A.
Bos te 's Gravenhage.
De Koningin! ontving Zaterdag den Mi
nister van Koloniën ioi conferentie.
H. M. de Koningin-Moeder woonde
Goede Vrijdag in de Kloosterkerk te 'e Gra
venhage de voorberciding6-god6dienstoefe-
ning tot Jiet Heilig Avondmaal bij, onder ge
hoor van Ds. Van Gheel Gildemeester.
De Prins heeft ZoiteixkngmiKldlaig in Pul-
chri Studio tc 's Gravenhage dc opening bij
gewoond van de tentoonstelling van kunst
werken van dr. Joh. Dyserinck, die zijn
verzameling ter beschikking had gesteld met
eet) goed doel. Immers de gelden uit de toe
gangsbewijzen ontvangen zullen ter beschik
king worden gestold van het Vrouwen-comité
van het Roode Kruis, ten bate van den bouw
eener nieuwe kliniek.
II. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
woonden Eersten Paaschdag de voormiddag-
godsdienstoefening bij in de Nieuwe Kerk tc
's Gravenhage onder gehoor van ds. Gcrret-
sen.
H. M. de Koningin-Moeder was bij de II.
AvondmaalVgodsdienstoefening in dc Kloos
terkerk, waar ds. Van Gheei Gildemeester
voorganger was
Tweede K a m e r. Naar de Ned.
verneemt, zal de Tweede Kamer eerst tegen
30 April wondert bijeengeroepen ten openba
re zitting. Dit is, volgens genoemd blad, toe
tc schrijven aan den arbeid der Comm. van
Voorbereiding voor <k* Ziekteverzekering,
voor de Inval.- en Onderdomsverzekering,
voor de Tarief wit en van de Grondwetscom
missie, die gedurende deze maand voortdu
rend zitting zullen huUben.
De heer van Ko 1. De lieer van Kol is
teruggekomen op zijn aanvaarding van een
candidatuur voor Amsterdam II. Het Volk kan
hieraan toevoegen, dat hij ook voor Enschede
geen candidatuur voor de Tweede Kamer zal
aanvaarden, noch eenige andere. Reeds sinds
geruime li tijd wordt hij sterk aangetrokken
door arbeid in het belang van Indië, die hem
het richtig vervullen van het lidmaatschap
der Tweede Kamer niet toelaat. Feitelijk was
zijn besluit om zich niet weer verkiesbaar te
stellen ^eeds genomen, toen hij op aandringen
van verschillende vrienden de voorloopige
candidatuur voor Amsterdam II aannam. Nu
hij ten slotte toch heeft bedankt, is dit besluit
als definitief te beschouwen.
Militaire paardenartsen. Bij
Kon. besluit is aan de paardenartsen bij het
leger behalve aan hen die wegens tijdelijke
ongesteldheid op nonactiviteit zijn vergun
ning verleend tot uitoefening van burgervee-
artsenijkundige praktijk, behoudens de navol
gende bepalingen.
Het is hun verboden om verloskundigen bij
stand tc verlcenen, tenzij die hijstand noodig
is op een oogenblik, waarop hij door geen an
der kan worden verleend, liet wordt hun niet
toegestaan het verkoopen van geneesmiddelen
of vergiftige zelfstandigheden, als bedoeld in
art. 3 van de wet van 8 Juli 1874.
De minister van oorlog is bevoegd aan paar
denartsen, die hun plichten als militair paar
denarts niet met voldoenden ijver volbrengen,
tijdelijk de uitoefening van burger-veeartsenij-
kundige praktijk te verbieden, met uitzonde
ring van die gevallen, waarin veearlsenijkun-
dige hulp noodig is op het oogenblik waarin
die door geen ander verleend kan worden of
waarin hun raad of hulp door een bevoegd
veeartsenijkundige wordt ingeroepen.
Wanneer de gcheele militie, krachtens art.
185 der Grondwet, buitengewoon is bijeenge
roepen, is het hun verboden burger-vecartse-
nijkundige praktijk uit te oefenen, in andere
dan in de genoemde uitzonderingsgevallen.
Een nieuwe kogel voor. ons ge-
w e e r. Naar de N. C. verneemt, zijn dezer da
gen, met vergunning van Z. Exc. den minister
van Oorlog, op de terreinen der Normaal-
Schietschool en met medewerking van die
school, proeven genomen met een door majoor
F. E. II. Liebert geconstrueerden kogel, waar
mee hij bedoelt de ballistische uitkomsten van
ons geweer te verbeteren.
Hij heeft daarvoor een patroon samen ge
steld, die in lengte en uiterlijk voorkomen
geheel met onze patroon overeenstemt; alleen
de punt van den kogel verschilt.
De verkregen uitkomsten moeten zeer be
vredigend zijn.
De aanvangssnelheid van den kogel is meer
dan 220 M. en dc maximum bestreken ruimte
bijna 100 M. grooter dan bij de tegenwoordige
patroon.
De patroon is zooveel lichter, dat de man
en de patrooncaisons ruim 12 pCt. meer mu
nitie kunnen medevoeren zonder het totaal
gewicht der medegevoerde munitie te verlioo-
gen.
De patroon is goedkooper en aan het ge
weer behoeft niets veranderd te worden.
Majoor Liebert heeft het verslag van de ge
nomen proeven aan Z. Ec. den minister van
Oorlog ingediend.
Den 26en April a.s. zullen van uit Amster
dam naar Curasao vertrekken de sergeant
le klasse Liöhout en de soldaten lc klasse
Klumper, Kroes, van Nes, Lelieveld en 't Sas,
allen van het regiment genietroepen, ten ein
de werkzaam te zijn aan het met behulp van
spring-gelatine opruimen van een ondor-
zeesch rif vóór den ingang varide Sl. Aiuia-
Ixiad, toegang gevende itot <le voornaamste
haven va» het edïand. De aard der uat te
voeren werkzaamheden en het internationa
le karakter der plaats (zooals men weet,
wordt de haven van Willemstad veelvuldig
door handels- en oorlogschepen van vreem
de mogend hex!em aangedaan) vorderden eene
keuze uit de vele gegadigden, die waarhong
zou geven voor ijver, nauwgezetheid en voor
beeldig gedrag. IIet personeel krijgt eene uit
rusting als de koloniale troepen van Cura
sao, waar eene compagnie infanterie met
twee officieren van gezondheid en een mili
tair-apotheker garnizoen houdt, en ontvangt
boven de West-Indische soldij een premie
van f 10 per maand voor den duur van af
wezigheid uit het moederland, die vermoe
delijk omstreeks 5 maanden zal bedragen.
Het mag van belang worden geaclit hier
een en ander te vermelden omtrent het doel
der uit tc voeren werkzaamheden, die van
groote beteekenis voor onze kolonie kunnen
zijn met het oog op de aanstaande opening
van het Panama-kanaal, waarop reeds in
vreemde havens op naburige eilanden gere
kend wordt door verbetering der havenwer
ken.
Vóór eenige jaren werd op Curasao een
onderzoek ingesteld door de ingenieurs van
Lidth de Jeude en Meesters, ten gevolge
waarvan door de h.h. Everts en Leeser con
cessie werd gevraagd voor omvangrijke wer
ken: verbetering van den havenmond, aan
leg van wegen en kaden op zoodanige wijze,
dat in de toekomst geleidelijke uitbreiding
mogelijk is, watervoorziening door zorgvul
dige verzameling on reiniging van liet
schaars vallende hemelwater, verbetering
van hel steenkolen-bedrijf cn bet maken van
eene ekxtrische centrale voor Vioht- en
krachtlevering.
Op economische gronden bestaat tegen het
geven van eone concessie ernstig bezwaar,
zoodat de meest noodige werken »u door het
gouvernement zullen worden ter hand geno
men. ILiertoc behoort allereerst het uitvoe
ren van baggerwork tot verbreeding van de
vaargeul in dc St. Aimu-haai, een zeearm,
breed 150 a 200 M. en lang 1100 M-, die een
ruim binnenwalen, 'het Schottcgat, met de
Caraïbischc Zee verbindt. Voorts moeten aan
den binnen- zoowel als aan den buitenmond
dier baai rotsen en riffen worden opgeruimd
om den toegang tol de baai cn het invaren
van het Schottegat te vergemakkelijken. Dok-
gelegenheid, sleepdienst en kolcnbodrijf zul
len vermoedelijk aan het particuliere initia
tief worden overgelaten, terwijl het dan ver
der van hel hoogste belang zal zijn om de
zich uitbreidende scheepvaartbeweging, j
waar te nemen, ten einde tijdig in hare be
hoefte te voorziet). AHeen dan zal de haven
van Curajao, die in de laatste jaren de voor
naamste bron van welvaart voor het eiland
was, zich liet aandeel in den wereldhandel
kunnen verzekeren, waarop zij door haar
ligging en natuurlijke gesteldheid aanspraak
kan doen gelden.
Gesteld ter beschikking van den gou-
vcrneur-generaal van Ned.-Indië ter benoe
ming lot onderwijzer 3e klasse hij het Open
haar Kuropeeseh Lager Onderwijs daar te
lande G Doornink te Dieren.
Naar men verneemt is tot gönJeöahöër
van het Hospitaal Kerkschip „De Hoop" be
noemd de heer G. Folpmer, arts te Goor.
S. D. A. P. Congres.
Op Paasch-Zondag kwam in dc Stads
gehoorzaal te Leiden het achttiende congres
van do S. 1). A. P. bijeen, nadat aan den
vooravond een feestelijke vergadering was
gehouden, met mr. M. Mendels als feestrede
naar.
Namens het partijbestuur heette de voor
zitter, de heer W. II. Vliegen, de afgevaar
digden welkom, in de stad waarvan hij zeide,
dat de bour.gois.ic er haar academie heeft
waarin voor de kinderen van het proleta
riaat geen plaats is. Daarin zit een kenmerk
van de kapitalistische maatschappij. Dat
feit alreeds stemt tot grooten ernst cn spr.
hoopte dat die ernst op deJbesprekingen wel
ke gevoerd moeten worden, het stempel mag
drukken.
De S. D. A. P. is in hel afgeloopen jaar
gegroeid, 't Vorig jaar was hel tienduizend
ste lid ingeschreven, doch nu is het ledental
reeds 13.9G8. Met het partij-orgaan Het Volk
staat het goed; in de 5 vorige jaren klom het
abonnementental met 1623, doch in het laatste
jaar alleen met 4900.
De S. D. A. P. tnaakte een schitterenden
Rooden Dinsdag, welke naar meer smaakt en
die zeker zal worden overgedaan.
Daarna besprak spreker dan treuzelgang
welken de Noderlandsche regeering en liet
parlement maken met de sociale wetgeving
en hoopte hij dat er van de voongesteldo
dwangverzekcringswetten en hel tariefsvoor-
stel niets mag terechtkomen.
Hermans en Schaper vierden hun 25-jarig
jubileum als soldaten ,in de arbeidersbewe
ging, ofschoon de laatste er nog wat jong
voor uitziet om als jubilaris te functie natoe
ren, toch mag dankbaar herdacht worden
wat deze deed. (Het congres bezegelde deze
woorden met luid applaus.)
Dc heer Vliegen besloot zijn toegejuicht
openingswoord, door aan te dringen op
kortheid en zakelijkheid on deelde mede, dat
mr. Troelstra wegens ongesteldheid den eer
sten congresdag niet aanwezig zou zijn.
Toen de regeeHng van werkzaamheden
was afgeloopen, kwam allereerst in behan
deling het jaarverslag, dat reeds vroeger was
gepubliceerd en waaruil bleek dat het getal
afdeelingen in 1911 steeg van 22(1 tot 253 en
het aantal leden van 9992 tot 12.582.
De eerste congresdag is geheel met de be
handeling van dïl jaarverslag zoek gebracht
Verschillende punten kwamen hierbij Ier
sprake, o. a. dc houding van het partijbe
stuur tegenover de zeeliedenstaking en de
syndicalist isch-anarchistische vakbeweging,
de kwestie Wijnkoop e. a. Bepaalde conclu
sies werden niet genomen.
Maandagmorgen kwart voor tienen word
het congres heropend. Het aantal afgevaar
digden en bezoekers was ruim zoo groot als
den eersten dag.
Direct werd begonnen met de behandeling
van
hel n i e u w e p a r t ij p r o g r a m.
Mr. P. J.Troclstra zette dc besprekin
gen in om een woord van toelichting te geven
op het nieuwe program. In den breede be
sprak mr. 1 de leemten van het Nederland
sehe program, dat lc veel negatief is, dat te
veel handelde over den verwoestenden in
vloed van het kapitalisme, doch dat geen
rekening hield met den invloed van de arbei
dersbeweging op den arbeider zelf.
Onder den invloed van den klassenstrijd is
de arbeidersklasse rijker geworden aan ver
langen. Zij stelt meer ciscben aan het leven
dan het kapitalisme kan bevredigen, zoodat
het verlangen naar dc socialistische maat
schappij zien steeds meer openbaart cn zijn
invloed op den arbeider laat gelden. De ar
beidersklasse richt zich dan ook niet alleen
tegen de werkingen van het kapitalisme,
opdat die werking voor den arbeider min
der schadelijk is, doch tegen het kapitalisme
zelf
Bij ontwikkeling van het grootbedrijf brengt
de concurrentie de winst in gevaar, hetwelk
leidt tot toenemende uitbreiding van het ka
pitalistische monopolie en beperking van het
gebied der concurrentie. Meer en meer komen
voortbrenging cn verkeer onder de heer
schappij van het bankkapitaal en wordt dc
winstheffing onafhankelijk van olke functie
in voortbrenging en ruil. De kapitalist ver
liest daarmede de beteekenis van bedrijfslei
der en wordt slechts een parasiet op de volks
welvaart. Het bedrijf wordt ingericht op een
voet, dat hel voor overneming door de maat
schappij gereed is. Hiermede is de grondslag
gelegd, waarop het stelsel der socialistische
voortbrenging kan worden gevestigd cn van
waar uM het over de voortbrenging in haar
geheel kan worden uitgebreid. Intusschen
worden verschillende bedrijven uit particu
lier in publiek beheer overgebracht, terwijl
ook door de coöperatie het terrein van het
particulier bedrijf wordt beperkt. Met deze
toenemende mogelijkheid van het socialisme
gaan gepaard een wassende aandrang en
macht om hot tc verwezenlijken. Tegelijker
tijd groeit echter ook de macht der arbei
ders tegen hot kapitalisme. Met de bedrijfs-
concentratic gaat gepaard een toenemende
