BINNENLAND. het wetboek van militaire strafvordering. Dit geschiedde in dc voormiddugzitting. Voor de o«n*iddagvergadering had de voor- fitter lae-t gegeven, dat de 's morgens ver wijderde alge-vaardigden en de vijf leden, die tijdelijk van dc zittingen waren uitgeslo ten, niet in het gebouw mochten Worden toe gelaten. Niettemin drong een groep van 30 leden, onder leiding van Justh, naar binnen, waarbij een glazoii deur werd stuk geslagen. Zij gingen in dc zaal op hunne plaatsen zit ten. Toen de voorzitter Tfeflca hiervan kennis kreeg, liet hij de politie weer ontbieden, die 25 loden met gewefd verwijderde. De oppo sitie ging toen weer en corps heen. Tisza hield e©nc scherpe rede tegen de oppositie; hij verweet haar comedie te spelen en een photograaf te laten komen om van hare da den opnemingen te doen; hij verklaarde niet te zullen toelaten, dal dc waardigheid van het huis verder met voeten werd getre den. De afgevaardigde Justh werd voor 45, vier afgevaardigden werden voor 25©n 28 voor 15 zittingen uitgesloten. Daarna werd de par lementaire arbeid voortgezet; verscheidene wetsontwerpen werden afgedaan, waaronder een tot oprichting van twee nieuwe univer siteiten. De behandeling van dc voorstellen tot verscherping van het reglement van orde werd op Zaterdag bepaald. Over den loop van zaken wordt aan de Frankf. Ztg. geschreven: De regeering en pre sident Tisza maken met vaste hand schoon schip, en de leden van de rogeeringspartij. betooverd door de voorbeeldelooze energie van Tisza, geven tot alles wat hij verlangt hunne toestemming. In de rijen van dc op positie hcerscht, naast verbittering, de groot ste neerslachtigheid. Al hunn© besluiten ko men hierop neer, dat dc gedurende de beide laatste dagen genomen besluiten onwettig zijn. In cene gezamenlijke conferentie van de oppositiepartijen werd besloten cene procla matie te richten aan de natie om haar in te lichten- over het gebeurde. Tot twee malen toe is het in Budapest eergister tot botsingen gekomen tusschen be- toogcru ©n troepen, die de straten afsloten; de tijdige tusechonkomst van de politie ver hoedde, dat van dc wapenen gebruik werd gemaakt. Ook hier was Justh .haantje de voorste, die een toespraak hield tot de voor het universiteitsgebouw verzamelde studen ten en. naar gezegd wordt, op het laatste oogenblik, toen de punt van een bajonet op zijne borst wat gericht, door zijne vrienden werd teruggetrokken. Onder de vcrwonschingcn, die den 4en Juni togen den voorzitter werden gericht, spande dc kroon die van den afgevaardigde Kovacsy, die riep: God ©traite Stephan Tis za I Vervloekt zij hij en alle nakomelingen van zijn© familie! Een andere afgevaardigde wee© hem terecht met de woorden: Schaam u, als geestelijk© zulke vloeken te gebruiken! Montenegro. Get tin je, G Juni. De Koning is naar Weenen vertrokken. Hij heeft den kroonprins tot regent benoemd. Turkije. Saloniki, 6 Juni. Acht bataillons zijn Van Mitrovilza naar Ipek vertrokken. Zij ontmoetten de Arnauten in de omstreken van Ipek. Er ontstond een gevecht, waarin dc Arnauten de vlucht namen. Zij hadden 30 dooden en talrijke gewonden, de Turken 3 dooden en 15 gewonden. Marokko. In Parijs vleit men zich met dc hoop, dat de overwinning, die kolonel Gouraud op dc opgestane Berberstammen in het noorden van Fez heeft behaald, een krachligen en duurzamen indruk heeft gemaakt. Zij waren tot dusver er niet aan gewend, dat men aan- vallendcrwijs tegen hen optrad; zij waren integendeel altijd clc aanvallers, en zoowel de troepen van den sultan als ook dc Fran- schcn bepaalden zich tot verweer en verde diging. Het is voor hen cene nieuwe onder vinding. dat zij geen baas zijn van hunne bewegingen, die den strijd naar oigen belie ven kunnen beginnen on afbreken. Het heeft de aandacht getrokken van het Franschc opperbevel, dat er onder dc Ma- rofckaansche strijders ook talrijke leden van Bifstammen waren, die van verre kwamen, om zich bij de opstandelingen aan te slui ten. De Rdffioten hebben tot dusver alleen do Spanjaarden bestreden en aan onderne mingen tegen Fez nooit deelgenomen. Te Toulon hebben zich 8*37 man koloniale infanterie en cene machinegeweer-afdccling op de stoomboot Mingzélie naar Casablanca ingescheept. Een tweede bataillon volgt a^. Zaterdag. Generaal Lyautey heeft de Fransche re geering machtiging verzocht, aan de stad Fez de haar na de laatste onlusten opgelegde oorlogsschatting van een millioen francs kwijt te schelden, oindat de bevolking in dc laatste dagen door cene voorbeeldige hou ding hoeft bewezen, dat zij niet meer met de stammen fraterniseert. De regeering heeft tot dit voorstel hare toestemming verleend Cuba. N c w-Y o r k, G J u n i. Een telegram uit Havana bericht, dat het parlement president Gomez heeft gemachtigd dc constitutioneel waarborgen te schorsen in de provincie Orient Gomez kondigt aan, dat hij dc ver ontruste streek zal vullen met soldaten tot het voeren van een gucriHa. Allerlei Generaal Booth richt in dc War Cry een treffende boodschap tot zijn leger. De dokters hebben hem gezegd, dat volslagen blindheid hem wacht. Als dat zoo is, welk een verlies voor hem! Nooit weer het dag licht te zien, nooit meer dc gezichten van zijn vrienden, nooit meer mannen on vrou wen geknield voor den zetel der genade. Maar zijn geloof in God en zijn liefde voor zijn eigen dierbare menschen, dc onwaar deerbare zegen van het leven zijn hem ge bleven. Over enkele weken hoopt hij weer op het oude slagveld te staan. Kameraden in het licht en in d© duisternis zoo eindigt hij gij kunt er op rekenen, dat uw gene raal op God vertrouwt en voorwaarts wil gaan. Woensdag is Ismay weer door 't Engcl- sche hof voor het Titanic-ondcrzock ver hoord. Hij verklaarde nogmnal© 'dal dc ge heimzinnige scbeopsHehten welke hij zag, toen hij de Titanic verliet, van een zeilschip en niet van een stoomschip waren geweest. Ook waren doze lichten aan stuurboord en niet aan bakboord, zooals de lichten van de Californian, die Ismay verklaarde niet te hebben gezien. Get. geloofde dat de Califor nian de vuurpijlen van de Titanic moet heb ben gezien. Van een bijzonder voorschrift, den kapiteins van transatlantische booten meegegeven over de wijze waarop bij aan wezigheid van ijs moet worden gehandeld, weel hij niet af. De booten van de White Star-lijn ontmoeten haast nooit drijfijs, zoo- dat dat niet te verwonderen was. Aan het radio-telegram, waarin Zondagsavonds was gemeld dal in den koers van de Titanic drijfijs was,, had hij weinig aandacht ge schonken. De voorzitter merkte op: „Maar de Titanic ontmoette een ijsberg, dat ie heel iets anders dan drijfijs." Gisteren eindigde, na ongeveer zes we ken te hebben geduurd, ten leste tc Londen de staking van de kleermakers. Op een ver gadering is daartoe besloten. Hun eischen hebben de gezellen zeker niet ingewilligd gekregen, al moge hier en daar hun loon zijn opgeslagen. Er staakten ten slotte nog 10,000 mannen en vrouwen. M o n t r e a 1, G Juni. Een brand, die uit barstte In het Théfttre lyrique heeft de stad Cobalt bijna geheel vernield. S u ndsv a 1, 6 Juni Hedenmorgen om G uur is het stoomschip „Tngermannland" in arfhvaring gekomen met dc sleepboot „Stryb- joern" die oogenblikkelijk zonk. Van de elf personen der bemanning van de Stybjoern zijn alleen dc kapitein en twee man ge red. P a r ij s 6 Juni. De Temps bericht uit Marseille, dat twee verdachte ziektegevallen werden gemeld op dc vrachtboot Ville Cio- tas, die in den nacht is aangekomen. Het moeten pestgevallen zijn. De Temps voegt hieraan nog toe, dat men aan het ministerie van binnenlandsche zeken het bericht beves tigt. Het slechte weer, dat de laatste dagen! hier te lande de Juni-raaand op Maart doet gelijken, heeft ook in het noorden van Frank rijk leclijk huis gehouden. Up tal van plaatsen is het graan neerge slagen; bij Avesnes heeft dc bliksem eeni groole boerderij in brand gezet, waardoor 50.UUÜ kilo hooi en stroo verloren gingen- Uit verschillende dorpen wordt bericht, dat de bliksem koeien in de weiden gedood heeft. Dc temperatuur is sterk gedaald. Kaaiarovanichl Tweede Kamer. Dc heer van I d s i n g a (C.-II.) bestreed dc instelling der Arbeidsraden, als ingaande tegen de grondgedachte onzer constitutie. De heer Nolens (R.-JC.) zag in het ont werp een toepassing der ethische beginselen op economische toestanden, hij verdedigde dc /roeping der overheid tot ingrijpen in dc verhoudingen tusschen werkgever en arbei der en aanvaardde het dwangstelsel, indien het beperkt wordt tot het noodzakelijke en omdat met dc vrijwillige verzekering niet de armsten bereikt worden. De heer \R o od h-u ijn (ilML.J erti- scerde de negecrcnde en afwijzende boudinjg van den minister tegenover zijn motie, maar trok deze toch ter voorkoming van een on zuivere stemming op het oogon'blik voors hands in. De heer van Vliet (A.iR.) verklaarde anders tegen de motie te zullen gestemd heb ben. I)e heer de Visser (C.-H.) handhaafde dc stelling, dat door hel arbeiders-majori- teitsstclsel bij de Duitsche openbare ka© de werkgevers hoe langer hoe meer wegblijven en dc kassen steeds meer gesteld worden in dienst der soc--dem. politieke propaganda. Minister Tal ma verdedigde nader zijn ontwerp en de uitschakeling van de genees kundige behandeling. Dit ie geen aibeiders- belang, doch een volksbelang, dat later dient bevorderd te worden. Minister Talma verdedigde uitvoerig de voorgedragen regeling en deed, onder een hartstochtelijke slotperoratic een beroep op het gemeen overleg der Kamer. Een voorstel Schaper, om aan dc behan deling der Raden wet de behandeling der Ziektewet te doen voorafgaan, werd ver worpen met 11 tegen 10 stemmen. Daarna Ücwam in behandeling artikel .-1 der Raden- wet. De heer Trcub lichtte een amendement toe, om liet gebied der Arbeidsraden in te perken. Spreker kwam op tegen 'sMinisters te groote en onpractische opzet van de Ar beidsraden. Aon het slot dér vergadering drong de heer Schaper bij den voorzitter aan, nog voor de vacantic in de afdeclingen te on derzoeken de Arbeidswet in welk voorstel der soc.-dem. fractie d« grondslag ligt voor datgene, wat de Kamer blijkbaar wel bij de Bakkerswet had gewenscht. Berichten. Dc Staatscourant van Vrijdag 7 Juni, bevat o.a. de volgende Kon. besluiten: benoemd tot leeraar aan de R. II. B. S. te Coevordcn J. Cran^berg, thans tijdelijk; tot idem voor e^n jaar aan de R. II. B. S. te Goes M. J. Bruigom Jr. te 's Gravcnhage; benoemd tot ontvanger der succes6ierech- ten op het kantoor I te Rotterdam J. A. P. Leverkamp, registratie-ontvanger te Dor drecht; idem tot onhanger der registrtieen burgerlijke rechten te Groningen J. Rcpelius, thans registratie-ontvanger te Apeldoorn; idem tot regiskratie-ontvangdr te Rhen©n J. A. v. d. Velde, thans te Grave; eervol ontheven J. Cappello Ribasals, van het vice-con6ulaat der Nederlanden te Iviza; benoemd tot leeraar aan de R. II. B. S. te Zwolle J- II. Reinicr Jr. tc Amsterdam; benoemd tot reserve-officier van gezond heid der 2e klasse bij dc landmacht hier tc lande A. G. Couturier, arts; eervol ontslag verleend op verzoek aan den reserve lc luitenant II. M. Plas van het 8e regiment infanterie; eervol ontslag verleend op verzoek aan C. van Lennep te Scheveningcn cn C.. J. Meijs te Eist, respectievelijk voorzitter en se cretaris van de commissie van ad vie© in de Over-Botuwe en benoemd in die commissie: respectievelijk tot tijdelijk voorzitter, tot se cretaris, en tot lid: G. II. C. Endkamp cn G. C. W. F. Qbreen, beiden te Eist en S. J. Spaan te Oosterhout (gem. Valburg). II. M. de Koningin, Z. K. II. de Prins en II. K. H. Prinses Juliana zijn in goeden welstand te Krakow aangekomen. Voorstellen tot Grondwets- h e r z i e n i n g. Naar Het Vad. verneemt, zijn reeds zeer binnenkort de voorstellen der Re geering tot herziening van de Grondwet to verwachten. De a.s. Grondwetsherzie ning. Uit alleszins betrouwbare bron wordt door de Tel. medegedeeld, dat het voorstel der Regeering ten opzichte van het kiesrecht- vraagstuk zal bevatten: het verkenen van het kiesrecht voor Kamer en Staten aan alk mannelijke Nederlanders, die den vijf-en- twintig-jarigen leeftijd hebben bereikt en zelf standig in hun onderhoud kunnen voorzien. De Regeering is overtuigd, met dit voorstel de opinie te vertolken, die betrekkelijk het kiesrechtvraagstuk bij de meerderheid der Staatscommissie bestond en waarvoor het in die commissie niet mogelijk was een juiste formuleering te vinden, die een meerderheid op zich vereenigde. De nieuwe Taricfwcttcn. Naar de Tel. van verschillende zijden verneemt is de heer J. C. E. Slotemaker, directeur der di recte belastingen te Breda, aan het departe ment van Justitie bezig, het wetsontwerp tot herziening der bestaande tarieven geheel om te werken. De besprekingen tusschen den minister van Financiën en de commissie van voorbereiding uit de Tweede Kamer hebben minister Kolk man ervan overtuigd, dat enkele grondslagen van het nieuwe ontwerp wijziging behoeven. Zoo zal van verschillende artikelen, waar omtrent was voorgesteld een vast recht te heffen, dit worden gewijzigd in een recht naar de waarde. Hierdoor zal dan tevens te gemoet worden gekomen aan een der groote bezwaren tegen het ontwerp, n.L, dat de waarde berekend zou worden naar het bru- t o, inplaats van naar het netto gewicht. Ook is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat artikelen, welke in het huidige tarief aan een vast recht onderworpen zijn, belast zullen worden met een ad valorem recht. Evenzeer zal de thans bestaande vrije in voer van de eerste levensbehoeften, waarom trent in het ontwerp aanvankelijk invoerrecht was voorgesteld, worden gehandhaafd, zoodat daardoor een machtig wapen van de opposi tie tegen het ontwerp zou zijn uit handen ge nomen. Tevens moet bij het gepleegd overleg tus schen den minister cn de commissie van voor bereiding gebleken zijn, dat de minister er toe gekomen was, verschillende thans vrije arti kelen te belasten, op gegevens, waarvan de feitelijke onjuistheid door de commissie is aangetoond. Het gevolg zal zijn, dat bedoelde voorge stelde rechten zullen worden geschrapt. Uit een en ander blijkt, dat binnen niet al te langen tijd een uitvoerige nota van wijzi ging van het ontwerp bij de Tweede Kamer zal worden ingediend. Staatscommissie Defensie. Thans kan worden medegedeeld opdracht en samenstelling van de Staatscommissie be treffende de verdediging van Indië. Dc Staatscommissie is ingesteld om de inrichting van de verdedigag van Nederl.- Iodië, zoo te lande als ter zee, van een staat kundig, technisch en financieel standpunt in beschouwing te nemen. Voorstellen in te die nen, om die inrichting, voor zooveel noodig, te herzien en voort© in verband met de finantieelc draagkracht van Nederland en van Nederl.-Indië een (billijke verdeeling voor te dragen van dc kosten der vloot tus schen dc Staatsbegrooling en de begrootiug der koloniën. Bepaald i© verder, dat de commissie, no pens alle zaken waaromtrent zij niet een parig oordeelt, bij meerderheid van stem men zal beslissen, doch dat het aan de le den vrijstaat hun gevoelen, van dat der meerderheid afwijkend, in een afzonderlijk advies tegelijk met dat der commissie te doen kennen. Bepaald wordt eindelijk dat dc commissie hare zittingen zal houden te 's Gravcnhage, ter plaatse door den voorzitter aan te wijzen. De Commissie beslaat uit: Voorz!tter: de minister van Binnenland sche Zaken, tijdelijk voorzitter van den Raad van Ministers. Leden cn onder-voorzitters i de ministers van Marine cn van Koloniën. Leden: S. de Graaf, Oost-Indisch hoofd ambtenaar met verlof, laatstelijk directeur van Binnenlandsch Bestuur en Nederlandsch- Indiëmr. dr. A. van Gijn, thesaurier-gene raal bij het departement van Financiën; A. H. Hoekwater, vice-admiraal; II. J. Iloogeveen, te 's Gravcnhage; F. A. Liefrinck, directeur van Financiën in Nederlandsch-IndiëJ. P. Michielsen, generaal-majoor, chef van den generalen sbai van het leger in Nederlandsch- Indië W. Naudin ten Cate, kapitein ter zee, commandant van het Nederlandsch eskader in Nederlandsch-Indië; jhr. L. P. D. Op ten Noort, te BaarnC. J. Snijders, luitenant- generaal, chef van den generalen staf. Lid en algemeen secretaris: G. J. Staal, algemeen secretaris van het gouvernement van Ncderlandsch-Indië. Secretarissen: R. Zuijderhoff, waarnemend referendaris bij het departement van Kolo niën; jhr mr. B. C. de Jonge, referendaris bij het departement van Oorlog. Kamerverkiezingen in 1913. Mr. E. A. Smidt, lid van de Tweede Kamer voor het kiesdistrict Vcendam, heeft aan het hoofdbestuur van de centrale vrijzinnige kiesverccniging De Grondwet in dat district bericht gezonden, dat hij zich hij de perio dieke verkiezingen in 1913 voor het district Vcendam niet herkiesbaar stelt. De Statenverkiezing voor Amsterdam VI. Bij de gisteren plaats gehad hebbende verkiezing voor een lid van de Provinciale Staten in de vacature mr. J. A. Sillcm, werden uitgebracht 3225 geldige stemmen. Hiervan verkregen: E. Kupers (S. D. A. P.) 209 S. Lieftinck Jhz. (V. L.) 1165 E. Luden (A.-R.) 12G7, en Mr. dr. II. J. C. van Tienen (Lib.) 521 stem men. Dientengevolge zal 11 Juni a.s. een her stemming moeten plaats hebben tusschen dc hoeren S. Lieftinck Jhz. (V. L.) cn E. Luden (A.-R-). Bij beschikking van den Minister van Oorlog wordt de eerste-luitenant Jhr. D. de Brauw, adjudant bij hot Ge reg. infanterie, met ingang van 1 October a.s. werkzaam ge* steld bij de Kon. Mil. Academie, zulks ter vervanging van den lsten luitenant W. F. A. Hackslroh die met ingang van dien datunl eervol wordt ontheven van zijne werkzaam- stclling bij di© inrichting en ingedeeld wordt bij het Gden reg. infanterie. Door den heer J. J. van Gorscl is tegen 15 Augustus a.s. ontslag gevraagd als burge meester der gemeente Hilland-Bath wegens hoogen leeftijd; hij heeft deze betrekking dan 30 jaar vervuld. Het „Arnh. Dbl." meldt, dat jhr. mr. G. W. Molierus, kantonrechter te Apeldoorn, tegen 1 Augustus ontslag heeft gevrdagd. Henri Bo rel. Men meldt uit Batavia aan Dc N. Ct.: De ambtenaar voor Chineesche Zaken Henri J. F. Borel, te Soerabaja, met den per soonlijken titel van adviseur voor Chineesche Zaken, is verplaatst naar Makassar, in ver band met een door hem uitgebracht rapport over de Chineesche opstootjes, dat in strijd is met het desbetreffend rapport van den re sident. Een veldwachter van 90 jaar. Te NVaalre (N.-B.) is C -> oudste veldwachter in die streek overleden. De beambte, wijd en zijd bekend als „onze Helmu°" bereikte den leeftijd van 90 jaar. De hear J. Martin S. Ilouckeroth is uit getreden uit de N. V. „de Ned. Opera en Operette". (Rembrandt Theater.) Adam in ballingschap. Men meldt ons. Aangemoedigd door liet groote succes is door het Comité voor Openluchtspelen te Bergen (N.-H.) besloten nogmaals cene op voering te geven van Vondel's treurspel „Adam in ballingschap'', en wel op Zater dagmiddag 6 Juli, des namiddags tc hall drie in de bosschen van „Oud-Kranenburg". Even als verleden jaar zal deze opvoering gegeven worden door de Naaml. Vennootschap Jlet Tooneel", directeur Willem Royaards met mu ziek van Hubert Cuypers. In overleg met den heer Royaards is in de jongst gehouden vergadering van het Comité besloten het volgend jaar in het natuur-thea- tcr een opvoering te geven van Vondel's „Joseph en Dothan". Vliegtuigen voor het Indi sche leger. In aansluiting met het be richt, dat dc Ned. regeering in België een belangrijke bestclljng heeft gedaan van vlieg tuigen ten behoeve van het Indische leger, kan het Vad. het volgende mededeeüen. Maandag 3 Juni is de bekende mili taire avialeur, de 2e-luitenant der artillerie van het O.-I. leger, H. ter Poorten, naar Luik vertrokken, alwaar hij voor den duur van drie maanden gedetacheerd wordt, ten einde toezicht uit te oefenen op den aanmaak van drie vliegtuigen. Verder wordt deze gelegen heid door hem aangegrepen zich op het vliegterrein te Genck verder in de aviatiek te bekwamen, terwijl de bedoelde machines daar levens door Jiem zullen worden inge vlogen. Bedoelde vliegtuigen zullen bestaan uit 3 tweedekkers (systeem de Brouckèrc, in -tails door luitenant Ter Poorten gewij zigd) en 1 ééndekker (Deperdussin), alle drie oorzien van 70 p.k. Gnome-motor. Vermoe- lijk in den loop van September zullen deze vliegtuigen gereed komen, waarna zij direct naar Indic geëxpedieerd worden. Als élève-aviateur zullen luitenant Ter Poorten worden ter zijde gesteld: twee Ie luitenants van de infanterie O.-I. leger on\ een leerling-mecanicien (een onderofficier van de genie hier te lande). Naar verder aan blad werd medegedeeld is de bedoeling een cn ander de kern te doen vormen van n proef-vliegafdeeling op Java. Koloniale Landbouwten toonstelling. De minister van Koloniën heeft zich bereid verklaard op Juli a.s. de openingsrede te houden van de Koloniale Landbouwtentoonstelling te Deventer. Er is bij het Koloniaal Instituut bericht ontvangen, dat binnenkort de eerste zending films van Indische cultures in ons land kan verwacht worden. De opnamen zijn gedaan door een speciale commissie, door dit Insti tuut uitgezonden. De eerste demonstraties zullen plaats vin den op de Koloniale Landbouwtentoonstelling te Deventer in een daarvoor gesticht gebouw. Een reddingswagen. Voor de mogelijkheid, dat schepen op loet Noorder- hoofd aan den Hoek van Holland stranden en niet per reddingsboot bereikbaar zijn, zoo als indertijd de Berlin, is er een reddings wagen aangekomen, die door een handwinch langs de pier kan voortbewogen worden. Om de kracht van golven en wind te kunnen weerstaan heeft de wagen een gewicht van 3j ton. De staking in de Textiel industrie. Omtrent de massale werkop- zogging op „Rigtersbleck" deelt de directie, dc firma G. J. van Ileok en Zonen, te En schedé mede: Op „Rigtersbleck" bestaan sedert jaren naast elkaar het 4-touwsbelsel en het 6-touw- stelsel, beide met hulpwovers. Ieder stelsel hoéft een eigen loonstandaard, die 12—18 verschillen. Van 20 Januari tot 30 Maart zijn van het 4-touwstelscl in het 6-touwsteIsel 192 weefgetouwen omgezet, na behoorlijk vooraf gedane aanzegging aan de weivers en dq keuze aan hen te hebben gelaten dit al of niet te aanvaarden. Het finaneieele resultaat voor de bctrok- .concn is geweest, dat in de direct daarop volgende 7 weken, dus van begin April tot einde Mei, de wevers der omgezette getou wen dooncongcnomcn per 6 touwen (met in- begrip van ruim 50 cent voor hun wevers- hulp) f 2.82 per week meer verdienden hunne collega's, die op 4 getouwen zijn bleven. P o 1 i t i e t o e s t a n d en te De Na een breedvoerig onderzoek door rechter-cominissaris is geen enkel straffe1 feit tem nadeele van den commissaris politic gebleken. D r d c d <u 11»' (b e 1 e moor d. a a n s-1 Men meldt uit Groningen: Den 20 Jan jJ. werd te Groningen, huize van dc familie Polak, wonende duet, een driedubbele moordaanslag Espijpcn n wel na! waren bi malen vc joel haar mover tijdens d< reeds gc: het wa O.M. h aan v Nadat >pen, vn tc 2 plecgd door den mcubclmakersknecht Mj ^CI1 ten Klei. Heden diende de zaak voor de rondissemente-rechtMnk alhier. In de (1 vnarding werd Klei ten laste gelegd, dat op den 20 Jan. 1912 heeft gepoogd: a. opzettelijk Annechiên Sap, Eduard lak en Moritz Polak van het leven te ber ven althans zwaar lichamelijk letsel tc brengen door, met opzet, op ieder h |cn' uit J ven de dc landei concl bij hu»1 erna wa icmen i off. ze, gehoor zijds h Sp man en is n: ot vervi ■oord niet ge ter zou durvei v r ij s |Wel tot ein Ihier, 4id veil oer in hunne nabijheid uit een met sch geladen revolver een of meer echo ten af yrag< vuren, waardoor zij werden gewond, zijl en j)epa dc uitvoering van zijn misdrijf niet volto< r; 1 alleen tengevolge van de van bcklaagdcs onafhankelijke omstandigheden,'dat dc w den niet doodeüjk waren en geen blijvi letsel hebben veroorzaakt; ihL geld, of geldswaarden, toebehoorer aan Moritz Polak althans aan een an< dan aan hem beklaagde, uit diens ning weg te nemen met het oogmerk wederrechtelijke toeëigendng, daarbij het oogmerk om dezen diefstal gemakkei tc maken, na de woning' te zijn binnenj komen, op A. Sap en daarna op E. en Polak bovengenoemd uit een mei scherp laden revolver een of meer schoten afv 'predik rende met het doel hen te treffen, zijnde ,necr c uitvoering van dezen diefstal niet voltoo tóns Y alleen tengevolge van dc van bcklaagdcs .en dal onafhankelijke omstandigheden, dat de hij het huis aanwezige personen om hulp r jijden, pen en andere personen op het hooren v ,jer sc'i hel 6chietcn en van «dat roepen te hulp kw vraa men, waarna hij gevlucht is. Verd In deze zaak werden 19 personen als g uieitoir tuigen en deskundigen gedagvaard. lc zaal De 20-jari,gge beklaagde is een man d wed h nog nimmer mei politie of justitie in aa ,rv00r raking kwam, en die bij zijn patroon got r ye: stond aangeschreven. Hij was een trou wan bezoeker van de bioscoop, zoodat men ve s-,ert d moedj, dat de aanschouwing van de ro< e(,re, vers- en Indian ent ooneclen hem hebben g<n geei voerd tot nabootsing van een inbreker. 01(,en. hem werd gevonden een hoeveelheid revo j0 gaat verpatronen, stroppen, vergif, een dolk e staat I een aantal proppen. Hij had het huis va t aan de heeren Polak als operalieterrein gékouw0 zen, waarschijnlijk omdat hij daar al een gjng j mot zijn patroon was geweest voordat An ']aagd nechien Sap er diende, zoodat deze hem nie ^tssy: kende. g dc Het O. M. achtte het ten laste gelegde wetend, tig Cn overtuigend bewezen en eischte 6 jaa jjtvoc gevangenisstraf met aftrek van proventiev n, pai hechtenis. a, vr De zaak tegen Ds. Ewoldt. Men meldt uit Heerenveen: In de voortgezette avondzitting bleek not dat ds. Ewoldt niet verschillende opgavei over zijn natte bcenen had gegeven, althai de ontkenning van bekl. werd noch door h( O.M. noch door Mr. Boschloo volgehoudei Wel bleek het eenc verhoor onvollediger t« zijn geweest. Ds. Ewoldt beklaagt zich er bitter over datipe de rcchter-commissaris hem een moordcnaarLs j heeft genoemd in tegenwoordigheid van dr.jj)e s «t hee it, al [en, r.rd. Hoe aai iwn: iluu tt :opei Peters die teekenen van verbazing gaf. Ewoldt zegt dat zijn overleden vrouw zoo de ze nog een woord mocht kunnen uiten, on schuldig zou roepen. Mr. Boschloo bleef er echter bij dat bekl. in de instructie ontzettend gelogen had. Eenige rijksveldwachlérs verhalen hoe onder toezicht] van het parket een fictsproef is genomen. Veldwachter Luitje Bosma, 100 pond zwaar, reed op de fiets van Mevr. Ewoldt en bleef in het mulle klamme zand zitten. Daardoor zou |en dan bewezen zijn, dat mevr. Ewoldt eveneens in het zand moest vastrijden. Doch èn van de king zijde van bekl. èn van den verdediger werd frelk. gewezen op het enorme verschil in lichaams gewicht tusschen mevrouw en den veldwach ter. Bekl. wees er nog op dat zijn vrouw vlug fietste en er gemakkelijk kon overrijden zon der vast te raken. Bosma maakte sporen van 6 c.M. diepte. Belangrijk was ook uit de veldwachters ver- hooren dat mevr. Ewoldt te water was ge raakt indien de plaats door bekl. aangege ven de juiste is op een punt waar de bodem steenachtig is en niet zandig, zoodat het zand in de broekspijp van mevr. Ewoldt, waarover in deze zaak nog al te doen is, niet vandaar kon zijn gekomen. Men verklaarde eindelijk nog eensluidend dat de fiets van mevr. Ewoldt in gcenen deele beschadigd was. Het spatbord achter 't voorwiel was bijzonder laag, zoodat het hem verbaasde dat deze onbeschadigd over den steenen duiker was gekomen. Om half elf wordt de zitting geschorst. t< tks •etei •ld S< •1 j me iku :k. -twl leel Gistermorgen was de belangstelling van dc zijde van 't pulbliek even groot als Woensdag Het eerst wordt gehoord Lampkje van Zan den over haar omgang met den predikant. Dit geschiedt in gesloten zitting. Douwc de Boer, bakkersknecht, die bij het redden aan wezig was, verhaalt dat ds. Ewoldt hem op klopte, hij medeging en mevr. Ewoldt tot de borst in het water lag met het hoofd voor over op den wal. Dé dominéé liep rond en deed niets. Zijn broer cn zijn zwager verklaar den in den zelfden geest. Veehouder Schaap, bij wien het lijk werd ingedragen, zag wel dat de broek van den dominee gescheurd was, doch dat deze natte becnen had zag hij niet. Hij acht het niet te donker om fietsende van den weg af te raken. Het viel Schaap op dat des anderen daags geen sporen te zien waren van het staan van een man met natte beenen of voeten. De onderbroek van ds. Ewoldt, zichtbaar door den winkelhaak dec bovenbroek, was niet nat. Richtje Cocns, dienstbode van ds. Ewoldt, deelde mede, dat het echtpaar oneenig leefde. Mevr. had haar verteld, dat dominee haar verdacht iets in zijn etensbord te hebben gelegd, over welke verdachtmaking zij zeer beleedigd was, Dd

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1912 | | pagina 2