3
schappenlift, huistelefoon en centrale vuilstorting. Grotere flatge-
bouwen van de laatste tijd hebben een personenlift. De wonin-
gen zijn ruim gesitueerd en de omgeving is in ruime mate van
bloemen en groen voorzien. Daardoor ontstaat een gunstig woon-
klimaat. De huizen in het machine-tijdvak neigen naar het mono
tone; een rijke voorziening met bomen, heesters en bloemen en
hier en daar een beeld, schenkt de nieuwe woonbuurten een echt
warm-menselijk karakter. Het is de bedoeling, dat de mensen een
behoorlijk levensmilieu krijgen om er tot levensontplooiing te
kunnen komen. Zij vertoeven er niet alleen om te slapen.
Ook vele grotere gebouwen van zeer goede architectuur kwamen
tot stand. Bij de Daam Fockemalaan verrees het gebouwencom-
plex van het Constantijncollege (gymnasium en H.B.S. voor jon-
gens). De stichting „De Lichienoerg" bouwde met gemeentelijke
garantie een machtig ziekenhuis tegen de zuidhelling van de
Berg, terwijl aan de voet de nieuwe Amersfoortse industrie- en
huishoudschool „Prinses Irene" en het Amersfoortse Lyceum zijn
verrezen. Een nieuw r.k. ziekenhuis aan de Heiligenbergerweg.
De hervormde Bergkerk en de r.k. Heilige Kruiskerk zijn voorbeel-
den van moderne kerkbouw. Naast de oude, uif de middeleeu-
wen stammende stichtingen voor bejaarden werden reeds vier
moderne bejaardenflats „De Terp", „Nijenstede", „Puntenburg"
en „De Amershof" gebouwd. Aan de Laan 1914 bouwde men het
modern ingerichte conferentie- en vakantiecentrum „Evert Kupers-
oord" en de Sinai'kliniek, een israelitische psychiatrische inrich-
ting. Er kwamen een nieuw postkantoor en een nieuw gebouw
voor de Nutsspaarbank, beide aan de Rondweg; de Westsingel
werd verfraaid door de bouw van een kerk van de Vereniging
van Vrijzinnige Hervormden; daarnaast sfaat inmiddels ook het
nieuwe gebouw van de gemeentelijke sociale dienst. In die om
geving is een nieuwe polikliniek verrezen. Vele oude dienst-
gebouwen van de gemeente daar tenslotte zijn gedoemd
om binnen niet al te iange tijd - hartewens van het gemeente-
bestuur - te verdwijnen en plaats te maken voor een nieuw stad-
huis naar het ontwerp van prof. ir. A. van Kranendonk. Architect
G. Rietveld ontwierp het moderne tentoonstellingspaviljoen voor
beeldende kunst „Zonnehof", misschien wel het mooiste van het
hele land.
Bij al die tot uitvoering gebrachte objecten mag niet ongenoemd
blijven de sporthal nabij de Hooglandseweg; daar vinden de
beoefenaren van de binnensport, die zich zo lang met de ge-
brekkig geoutilleerde markthal hebben moeten behelpen, een
moderne „speelplaats".
Wie deze lijst van kapitale gebouwen beziet en weet dat er
na 1946 ongeveer 10.000 nieuwe woningen zijn gebouwd en
tientallen nieuwe scholen, zal begrijpen dat Amersfoort een an-
dere stad geworden is.
AMERSFOORT IN GROTER VERBAND
De bevolkingsgroei heeft de afstanden tussen de steden en de
dorpen onderling, en tussen stad en dorp, kleiner gemaakt. Dat
proces gaat door. De woonkernen groeien naar elkaar toe en
lopen in elkaar over. Door de vergrote mobiliteit van de mens
hebben de afstanden een andere waarde gekregen. De moderne
verkeersmiddelen, in toenemende mate gebruikt, maken dichtbij
Havik
en veraf gelegen plaatsen praktisch voor iedereen comfortabel
en in betrekkelijk korte tijd bereikbaar.
Het begrip „agglomeratie" - de „uitwendige aanzetting, samen-
klontering, opeenhoping zonder innerlijke samenhang" zegt Van
Dale - gaat ook voor Amersfoort en zijn omgeving betekenis
krijgen. Het wordt een object van bestuurszorg.
De ruimtelijke ordening, het onderwijs, het culturele leven, de
recreatie, de gezondheidszorg en andere onderdelen van de
totale bestuurstaak zijn vraagstukken van meer dan lokaal be
long geworden.
Amersfoort moet werken aan zijn eigen ontwikkeling. Vanzelf,
want dat is zijn natuurlijke plicht. Maar het heeft ook een taak
voor de ontwikkeling van het gebied waarin het ligt. De vol-
groeiing van dat gebied is mede van zijn zorg afhankelijk
