N\ 190
l\a° Jaargang,
DE E EM LAN DER".
Hoofdredacteur: Mr. DJ. VAN SCHAARDENBURG.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Pan 15 regels.» f 0.50.
Elko regel moor- O.IO.
Dienstaanbiedingen 25 cents by vooruitbetaling.
Grooto lettors naar pUatsruimto.
^oor handel en bedrijt bestaan 7.oor voordooligo bopalingon
tot hot horhaald advortooron in dit Blad, by abonnement.
Eene circulaire, bevnttondo do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
leden van gedachten veranderd zijn. Natuurlijk
zeggen al die heeren heel veel voor boomen
te voelen, maar ze zien ze toch hot liefst voor
een andermans dour. Wo hebben nuhioreen
adres met verzoek die booraen te rooien, maar
ik bon er zeker van: als morgen de bijl aan
do wortels van die boomen wordt gelegd, dan
zal er een storm van verontwaardiging opgaan
onder de geheele burgerij, want dit is het
schilderachtigste plekje van heel de buiten-
stad. Als een vreemdeling in Amersfoort
aankomt, dan zal hij nooit nalaten, even op
de brug te blijven staan en zijn blikken te
laten weidon naar don kant van „Amicitia"
over de Beeknaar de prachtige beuke-
boomen. Ik zou mij het rooien nog kunnen
voorstellen, wanneer die boomen werkelijk
sleoht waren, maar ik heb er van morgen nog
een deskundige ik wil natuurlijk niet zeggen
dat de andere hoeren ondeskundig zijn
over gehoord, en die heeft mij verzekerd dat
de boomen allen zeer gezond zijn. Do heer
Yan der Wal zegt, dat ze niet sierlijk zijn.
Dat is waar, ze zijn hier en daar geschonden,
maar ook dat zou te verbeteren zijn, men zou
er de armen naar den kant van de huizen
kunnen afnemen en die plaatsen door creosoot
voor inwateren kunnen boboeden.
De heer Van Achterbergh heeft geklaagd
over het gebrek aan zon. Er komt geen zon
in de huizen en dientengevolge zouden ze
vochtig zijn. Ja, Mijnheer de Voorzitter, dat
is een eigenschap van ieder huis dat op het
Noord-Noordoosten ligt. Daar komt bijna nooit
zon in, en als ze dan vochtig zijn, dan is dat
niet de schuld van de boomeD, maar van eon
minder juisten bouw van de huizen. Als de
huizen vochtig worden, dan is dat toch maar
aan een kant, en waar aan den achterkant de
zon voldoende kan binnenschijnen, daar ligt
de vochtigheid aan iets anders dan aan de
boomen aan don voorkant.
Dat het Beukenlaantje vuil is moeten we
helaas toegeven, maar B. en W. zeggen dan
ook in hun stuk, dat don gem een te-architect
is opgedragen maatregelen te beramen om daar
aan een einde te maken hetzij door betere
bestrating, hetzij door draineering. Dat die
vuilheid haar oorzaak zou moeten vinden in
de boomen, ben ik met den heer Van dor Wal
niet eens. We hebben aan den Leusdorweg
een twintig boomen gerooid en dieis nooit zoo
vuil geweest als na het rooien van de boomen.
Na ik toch aan don Lensderweg ben, kan ik
meteen beantwoordon de vergelijking, die de
heer Van Achterbergh heeft gemaakt tusschen
het rooien van de boomen daar en die aan
het Beukenlaantje. Die vergeljjking gaat nu
heolemaal niet op. In de eerste plaats ston
den aan den Lousderweg leelijke boomen, die
niet te vergelijken waren met de prachtige
beu kon waarom het h/or gaat. In de tweede
plaats stonden ze voor een schoolgebouw, dat
pas geze* was en in de derde plaats stonden
ze aan den zonkantvoor lokalen waar den
goheelen dag gewerkt moest worden. Dat is
niet het geval met de vertrekken aan den
kant van het Beukenlaantje. Daar toch wonen
menschen die, indien ze iets te werken heb
ben, naar de achterkamer van hun suite kun
nen gaan, waar ze vol zonlicht hebben.
Wanneer wij er toe mochten besluiten de
boomen aan het Beukenlaantje*te rooien, dan
zouden we morgen aan den dag uit alle oorden
van de stad briefjes krijgen over hinderlijke
boomen. Ik zou niet weten wat we dan be
ginnen moesten en waar dit heen zou gaan
Wanneer al onze boomen verdwenen, dan
werd Amersfoort niets anders als een hoop
keien, steenen en hout Ik moet dus ten
zeerste aandringen op aanneming van het
voorstel van B. en W.
De Voorzitter: Ik doe een beroep op
de vergadering om af te zien van repliek: De
zaak is nn van alle kanten bekeken en do
neuzen zijn als het ware geteld. Wij over
tuigen toch niemand meer. Ieder onzer heeft
allang zijn stem voor of tegen bepaald.
De heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter! Ik kan me daar niet mee ver
eenigen.
De Voorzitter: Als het niet anders kan.
dan geef ik U nog even het woord, maar ik
vertrouw dat n het kort zolt maken.
Do heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter! De adressanten zijn hier gedis
kwalificeerd als leugenaars, en daar ze zich
niet kunnen verdedigen moot ik daar tegen
op komon. Er wordt bewoord, dat de huizen
niet vochtig zijn en dat ze een adres hebben
onderteekond met leugens erin. IIc moot voor
hen partij trokken, waar zo in het openbaar
zijn aangevallen, U zegt, dat aan den gemeente
ingenieur is opgodragon een ontwerp voor een
verbeterde afwatering en verharding to maken.
In de eerste pl aats geloof ik, dat u, als u het
rapport in hauden hebt, zult toegovon dat hot
toch maar een halve maatregel wordt. De
boomen nemen een dorde van de gehoole
breedte van het laantje wog. Er is ook al
een proef genomen om dezen drukken ver
keersweg voor automobielen to verbijden,
alleen uit het oogpunt van gevaar.
Dan is tor sprake gebracht do zon, die daar
niet op de huizon zou schijnen. Maar de gevels
die op het Beukenlaantje liggen, staan allemaal
op het Noordoosten, terwijl de gevels op den
Lensderweg, zooals uit hot adres dat in den
Raad is voorgelezen blijkt, op hot Noordwes
ten staan. Of go nu 's avonds de zon op het
Noordwesten krijgt of des morgens op het
Noordoosten, dat is voor mij precies hetzelfde.
De afstand tusschen boomoa en bebouwing
was op deu Leusderweg 8 of 8 M. en die
op het Boukonlaantje bedraagt 4 M.
De hoer Rij kens zegt, dat we niet moeten
vergeten, dat het een gemeentegebo w is. Dat
is inconsequent. Men moet in het alg -meen
belang handelen. We mogen niet als gemeente
zeggen en vooral niet als B. en W.omdat
het -een gemeentegebouw is, zullen we die
boomen het eerst rooien.
(De wethouder R ij k e n s Dat heb
ik beelemaal ni t gezegd
Dan is er nog een teer punt dat de heer
Jorissen heeft aangehaald Hjj beweert, dat
het wel eens kon zitten in den bouw. De heer
Jorissen weet misschien wol een beetje anders.
Daar zijn zooveel huizen door verschillende
architecten gebouwd, dat hij zich op govaarlijk
ijs begeeft. Als or collega's bij waron, dan had
hij waarschijnlijk voor zijn broek gekregen.
Ik moet dus togen het voorstel van B. en
W. 8temmon.
De heer Van der Wal. Mijnheer de
Voorzitter. De heeren Jorissen en Veis Hoijn
vragen of ik er wel zeker van ben dat de
huizen juist door die boomen vochtig zijn. Ik
heb in het begin van mijn rede gezegd, dat
ik het adres wat overdreven achtte, maar dat
de weg daar nooit droog werd bewoes toch
wel, dat de booraen vochtigheid veroorzaakten.
In de tweede plaats wil ik er op wijzen, dat
do omstandigheden zoo ontzettend zijn ver
anderd. De Beukenlaan behoorde geen Beu-
kenl aan meer te zijn. Hot is een groote
verkeersw o g geworden en reeds daarom staan
de boomen daar niet op hun plaats. Ik geloof
dat de wethouder voor de bedrijven hier eens
gezogd heeft dat de stad is een verbruiks-
artikel. Dat ben ik dan volkomen met hem
I eens. Er was een tijd dat de boomen daar
op hun plaats waron, maar die tijd is voorbij
j Er is nu gebleken dat de omwonenden in de
meening verkeeren of die juist is laat ik
daar dat de boomen last veroorzakon. En
i daarom meen ik dat ze gerooid moeten worden.
S Maar laat ons de zaak nn eens omkeeren.
Laten we eens denken dat er geen boomen
staan, maar dat het een mooie bestrate wog
was mot een trottoir. Wanneer hier nu iemand
opstond met het voorstel om daar groote
boomen te planten aangenomen nu eens
dat het mogelijk was wat zon men dan tot
zoo iemand zeggen Ik denk dat we hem
ontoerekenbaar zouden achten. Dit is vooral
de groote zaak, dat dit geen behoorlijke ver
keersweg wordt, zoolang dio booraen er staan
en daarom blijf ik bij mijn voorstel.
De heer Leinweber. Met het oog op
de veiligheid zal ik stemmen voor het voor-
stel-Van der Wal om de boomen allemaal te
laten verdwijnen. Wanneer dos zomers de
boomen vol benken zitten, en de schoolkinde
ren komen daar voorbij, dan gaan ze langs
het water die beukjes zoeken en ik heb mij
1 vaak verwonderd dat er niet een is verdron
ken. Moeten we nu don put dempen als het
kalf vordronken is P
Do Voorzitter: B. on W. zien van
repliek af.
Het voorstel-V. d. Wal wordt verwor
pen met 11 togen 3 stemmen, die van do
hoeren Loinwober, v. d. Wal en v. Achter
bergh.
Het voor8tol-Loinwober wordt verwor
pen mot 10 tegen 4 stommen, dio van de
hooron v. Kalken, v. Achterbergh, Loinwober
en v. d. Wal.
Hot voorstel van B. en W. wordt daarna
goedgekeurd z. h. o.
28°. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging van de begrooting dienst
1912. (Voordracht onvoorzien.)
Als voren.
29°. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging der geraeento-begrooting
(dienst 1912) in verband tot den aankoop van
een perceel in de Kamperbihnenpoort.)
Als voren.
30°. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging der gemeente begrooting,
dienst 1912, in verband met het vorleend sub
sidie aan de veroeniging „Handelsschool voor
Amersfoort en omstreken."
Als voren.
31°. Voorstel van Burgemeo9tor en Wethou
ders tot het verlongen van den termijn van
aflossing voor tijdelijke goldloeningen (kasgeld.)
A Is voren.
32°. Vaststelling van het 4e en 5e aanvul
lingskohier der inkomstenbelasting.
Als voren.
33°. Vaststelling van het 2e aanvullingskohier
der straatbelasting, dienst 1912.
Als voren.
34°. Behandeling van reclame in zake inkom
stenbelasting, dienst 1912.
Als voren.
35°. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot wijziging der gemeente-bogrooting
voor 1912, in verband met de opname van
kasgeld.
Als voren.
De Voorzitter: Dan stel ik thans aan
de orde de spoedeischende voordracht, dio ik
aan het begin vau den middag heb aangekon
digd. Ik verzoek den secretaris die even voor
to lezen.
De secretaris geeft lezing van de voordracht
on van hot navolgende Concept-besluit:
„De Raad der gemeente Amersfoort,
Golezon een voorstel van Burgemeester en
Wethouders van Amersfoort, van 20 December
1912, afdeeling I, no. 1599 en zich daarmede
vereonigende
Gelet op de Gemeentewet;
Besluit
1. Aan het Comité Amersfoort van het
„Nederlandsche Roode Kruis" gedurende de
maanden Januari tot en met Maart 1913 ge
durende 2 dagen per week op de door Burge
meester en Wethouders te bepalen uren gratis
in gebruik af te staan een of meer door
Burgemeester en Wethouders aan te wijzen
lokalen van het Werkhuis met de daarin
aanwezige leermiddelen voor het honden van
een cursus, zulks onder nader door den Bur
gemeester on Wethouders te stollen voor
waarden en bepalingen."
Goedgekeurd z. h. o.
Aan de orde is de Rondvraag.
Do heer Van Achterbergh. Mijnheel
de Voorzitter. Wilt mij even het woord
geven voor een persoonlijk feit
De V oorzitter: Mag ik dan even weten
hoe u dit feit omschrijft
De heer Van Achterbergh: het be-
treft een aanval die hier op mij gericht is,
maar die ik niet heb kunnen verstaan, omdat
het hier in deze zaal uiterst moeilijk is, ver
schillende leden die voor je zitten te verstaan...
Ik heb dien aanval dan ook pas uit het offi-
cieole verslag vernomen.
In de Raadszitting van 19 Nov. heeft de hoer
Jorissen mij de woorden toegevoegd: „bent u
dan niet verplicht op te komen
voor het gemeentebelang?"
Deze vTaag stelde de heer Joriasen mij naar
1 aanleiding van mijn wóórden j
/dheden moet
ing tussolien
en.
De prefect,
nz. zijn ver-
van buiten-
ccn bijzon-
iegeveu.
ize van den
toestand he
le onderbre
ngen.
De oppor-
de mimis-lcr
oradunghian
rein verlrok-
-beji met ge
ien minister
nds hier te-
bericht uit
il de collec-
Indheden in
ocht blijven,
is genomen
demonstratie
engl inlioh-
ië zicli met
ïzichteii van
ils strategi-
ivaarvan dit
rwegen van
den afstand
mrijk. Daar
in de Bocclie
lorden door
strategische
oor zou het
koste van
j de Secoio,
èring bewo-
docn begrij-
elangcn van
ie Politische
t ontvangen,
a niet vreed-
ölelüge wci-
e erkennen,
n er echter
zich met el-
irest gezind,
janblijkelijke
reid is zich
ïstie van de
iverbelering.
/eteekeiiis in
zijn krach-
[ménde hou-
ust door de
»n uitgelegd,
van bewust
•den aan de
politiek, die
i heeft aan-
;n noordelij-
i.
Jonescu, die
yer een me
ien tegen de
Irt fooi van
Ij verlangen
eene voor ons in geografisch en strategisch
opzicht gewic-hligc grensvcrbetcring, wah
de Balkan-oorlog bracht ons een klaarblijke
lijk verlies toe. In Macedonië leven 100,000
Bumencn, die tot dusver liunnc nationaliteit
konden ibewaren, maar onder liet nieuwe ré
gime in het Bulgaar6che, Griekschc of Ser
vische volk zullen opgaan. Deze 100,000 Hu-
menen gaan dus voor ons verloren. Maar ook
in politiek opzicht is onze eisch gerechtvaar
digd, want wij hadden den oorlog kunnen
verhinderen. Danlt zij onze onzijdigheid, kon
den de Balkanstalen liun gebied door do
landen van Europeesch Turkijë vergrooten.
S o f i a, 7 J a n. De minister van financiën
Thcodoros gaat naar Petersburg om som
mige kwestiën van linaiicicclen aard to rege-
ien. Men verklaart voor geheel ongegrond het
beriöht uit Engeische bron, dat het shriten
van eene Bulgaar^ph-Rumeensche overeen
komst aankondigt, waarbij Bulgarije een
strook gebied aan Rumenie zou afslaan en
eene schadevergoeding zou storten.
Wecuen, 7 Jan. Uil Petersburg wordt
aan de Rcichspost bericht, dat er overeen
stemming zou beslaan tusschen Rusland en
Duitschland over cic vcrdeeling van Klein-
Azië in invloedssferen. Rusland zou Armenië,
Koordistan eai liet gebied van de Zwarte zee
kr ijgen, waar reeds oen Eranscli Sjiooi weg
programma is vastgesteld. Engeland zou
Syrië, Palestina, Arabic cn ...f 'poUimic krij
gen. De Duitscbe belangen, üie van uitbui
tend economischen aard zijn, en de Fruiischc
belangen in Syrië zouden een onderwerp van
definitieve regeling zijn.
Frankrijk.
P a r ij s, 7 J a n .In den heden morgen
het Elysëe gehouden ministerraad heelt de
president der republiek bet besluit ondurlee-
lcend, waarbij de Senaat en de Kamer den
17cn te Versailles worden bijeengeroepen om
een president der republiek te kiezen
Italië.
R o m e, 7 J a n. De Mcssagero bcrichU
dat gisteren te Roccagorga bij Piterno coa
gevecht is voorgekomen tusschen soldaten
en betoogers, dat van meer heteekenis is dan
men aanvankelijk had gemeend. Er moeten
5 dooden cn 40 gewonden zijn. De betooging
was gericht tegen hot gemeentebestuur; dc
oorzaak was -de gebrekkige organisatie van
den gezondheidsdienst.
Volgens dc Popoio zijn er slech's 2 doodei>
en 4 gewonden gevallen.
De Italiaansche gezant in Konstaiitinopet
heeft bezwaren ingebracht tegen liet \oort-
durend verblijf van cenigc honderden Turk-
sclie geregelde soldalen onder Azis Bcy in
Cyrciiaika. De Porte antwoordde, dat zij
sinds lang den aftocht van deze soldaten had
bevolen, maar niet de middelen bezat oui
tot dien aftocht te dwingen waartegen de Re-
doeïnen, sedert Enver Bey heimelijk verdwe-
nen is, zich verzetten. Nadat de militaire
organisatie van ïripolitaniê zal zijn voltooid,
zijn er nieuwe militaire maatregelen te ver
wachten tegen <lc Bedocïnon, die zich blijven
verzetten tegen hot Italiaansche gezag.
Spanje.
Cerbère, 7 Jan Dc werklieden van
den spoorweg MaurcsaBerga hebben kennis
gegeven, dat zij zullen staken. De beweging
zal den 13en Januari beginnen.
n Abilurien-
pas negen-
danken, als
2) versleten
Fien tijd niet
n zult zijn."
zijn echtge-
r kinderen."
te verdedi-
en heb jij 't
ada gelaten,
digheid van
kerde.
de apothe-
)pmerlcingen
Zoo iets is
eerbied van
ien.Kom,
den genomen? Dat is uitstekend." Men moet
de zaken altijd maar dadelijk flink aanpak
ken."
Hij klopte Heinrich, die bescheiden terzijde
was gaan staan, vaderlijk op den schouder
in nam vervolgens de brieven eens op.
Js er wat bizonders hij, meneer Baren-
feld?"
„Er zijn enkele mooie bestellingen bij. De
zaak gaat omihoog.''
„Zoo. gaat ze omhoog? Nu, dat is goed dat
ze omhoog gaat. Ik heb allen lof voor uw
ijver Maar u moogt toch wel goed toezien,
dat a me, bij de uitbreiding van 'de clientèle,
geen onsoliede afnemers bezorgt. Klein maar
fijn ook nog zoo kwaad niet in elk ge
val secuurder."
zoetige medicijn-lucht, waarvan het gansche
huis scheen doortrokken te zijn, belette hem
als het ware geregeld te denken. Die luohl
beklemde hem bepaald.
De apotheker opende een deur en noo-
digde hem uit binnen te treden.
Hij bevond zich nu in een groote, met
bruin papier behangen kamer. Op een sofa,
achter de theetafel, zat een dame van mid
delbaren leeftijd met een nog vrij slank fi
guur. Zij had een wit mutsje op de bruine
haren. Het was de vrouw de6 huizes, diie met
angstige blikken haar heide zoontjes gade
sloeg, die druk bezig waren den room van
eikaars melk te scheppen. De slanke gestalte
van Lisa leunde tegen de piano, Ihet eenige
luxe-meubel in het vertrek. Zii droec een
gels zijn mijn broertjes, en ik zelve ben dus
de dochter des huizes."
„U is heel vriendelijk," stamelde Hein
rich. En niet wetend wat h" verder doen
zou, staarde hij het mooie meisje strak aan
en hield (haar hand zoo lang in <de zijne, tot
zij die zelf terugtrok. Nu trad hij nader om
mevrouw de hand te reiken en vervolgens
den jongens, -die met beide handen hun bo
terham vasthielden, over de stoppelige haren
te strijken.
Max en Moritz, die heelemaal niet gewoon
waren om op dergelijke wijze te worden ge-
li efdkoosd, keken elkaar aan en begonnen te
grinniken.
„Zeg eens, jullie daar," riep de vader hun
toe. „neemt maai- 'n voorbeeld aan Pfalzdorfl
iohtviel, had
op te mer-
hooge kleur
kreeg en dat een spotlach om de lippen van
de jonge dochter zweefde.
Terwij! hij als eer slaapwandelaar de trop
afliep, hoorde hij den patroon nog slechts
zeggen: „zoo, ga nu maar vlug aan 't werk."
Benedgji aan den trap ontmoette hij Dorus,
die hem naar het magazijn bracht, waar B5-
renfeld op hem stond te wachten.
Hier. waar de luoht bezwangerd was van
allerlei geuren, kwam hij spoedig in een ge
heel andere stemming. Alle mogelijke spe
cerijen, zoowel uit het Morgen- als uit het
Avondland, lagen overal opgestapeld. Hier
1) Eind-examen.
2) Sekunda is in Duitschland de tweede klasse (op
één na de hoozste) van een zymnasium. CVertA
geurden de kamille en de pepermunt in
groote balen, en verspreidde zich de geur van
gedroogde laurierbladeren, waarmode vel©
zakken waren gevuld. De valeriaan trok de
menschen minder aan dan de katten; het
nieskruid deed iemand hoesten en niezen, ei\
als mummies verpakt in grof linnen, lagen
daar in de donkere hoekjes wortels, zooals
de bloedstelpende arnika cn het sappige
zoethout.
Door een kleine deur kwam men in do
overige afdcelingen van het magazijn. In de
eerste waren meer fijne artikelen onderge
bracht, als: geurige, donkere vanille, bittere
en zoete amandelen, gekristalliseerd citroen
en oranjeappel-sap; in de tweede: honderd*
soorten van scheikundige stoffen. En in do
derde afdeeling waren de vergiften opge
borgen.
Onder een 'houten afdak stonden in rij cn
gelid groote korfflessolien met salpeterzuur
zoutzuur en zwavelzuur, stoffen die een zeer
onaangenamen invloed op de kleeren konden
uitoefenen, zooals Dorus verklaarde. In eon
reusachtigen kelder lagen buik aan buik tal
van vaten met goudgele olijfolie, blanke en
bruine levertraan, verschillende soorten ho
nig en siropen. Aan het uiterste einde van
de plaats was nog een kelder, waarvan de
deur van zwaar ijzeren beslag was voorzien.
„Dat is de brandvrije," merkte Barenfeld
op. „Daarin bewaren we lioht ontbrandbare
vloeistoffen, als benzine, ether en spiritus
Men mag er nooit met licht in komen, want
dit zou een verschrikkelijke ontploffing kun
nen veroorzaken. U begrijpt dat er zich al
tijd gassen ontwikkelen."
Wordt vervolgd
