Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
WrderLug van onderwijs in eerste hulp bij
bedrijfc-ong^vaftiem dr. W. R. H. Kranenburg,
«rts, geneeskundige bij de arbeidsinspectiën;
dr. C. Th. Sanit, arts, igepenskmneerd officier
tvan ^rondheid le klasse O. I. leger, te dert
Haag;
verlengd met 1 jaar de dertadheering vao
den kapitein van den generalen srtaf •van het
Indische leger J. v. d. Weijden bij het legen
•hier te lande;
gedetacheerd voor (hoogstens 5 jaar bij het
Nederlandscke leger de kapitein-intendant
F. J. G. Janssens, en de kapitein van den ge-
ttiarelen staf H. J. IX de Fnemery, beiden van
toet Indische leger,
verleend de titulaire rang van 2e luitenant
tan den «gepensionneerden onder-hiitenant der
infanterie van het Indische leger J. G. J. Rcin-
ttterswaal;
op verzoek eervol ontslagen M. H. Dihbetz,
laatstelijk aximinisftrateur 3e klasse bij den.
tgouvernements-pancLhuisdienst in Ned.-Indië,
thans met verlof.
bij het 6e reg. tot kolonel, commandant van
het korps, de luiL-kol. J. D. Grevinck, van den
staf van het wapen, directeur van de cadet
tenschool; lot majoor de kap. J. H. A. Mijs-,
berg, van den staf van het wapen, werkzaam
bij het departement van oorlog;
bij het 8e re<g. tot kolonel, commandant van
het korps, de luit.-kol. P. Gi'el, van heft 10e
reg.;
bij het 10e reg., tot majoor de kapitein
M. D. A. Torbes "Wels, van den generalen
staf, toegevoegd aan den commandant van
het veldleger;
bij hot wapen der artillerie, bij het korps
torpedisten, met afwijking in zooverre van
de bestaande organisatie, tot commandant
van het korps de kapitein A. M. Kollewijn,
van het 4e reg. vest.-art.;
bij het dienstvak der militaire administra--
tóe, bij het personeel der kwartiermeesters,
tot majoor-kwartiermeester, belast met de
mandateering, de kapitein J. C. Hamerslag;
tot kapitein-kwartiermeester, toegevoegd aan
den controleur van de inwendige admini
stratie der korpsen (le bureaju), de eerste
luitenant-kwartiermeester B. J. Verbrugh,
van het korps panlserfort-artillerie;
2o. overgeplaatst in hun rang bij den ge
neralen statf de kapitein G. B. Noothoven
van Goor, van den staf der inf., werkzaam
tonder de bevelen van den clief van den ge
neralen staf;
aan de kolonels P. G. Weuringh en P. J.
Geill, commandanten resp. van hel 6e en van
het 8e regiment infanterie, zoomede van den
majoor-kwartiermeester W. F. de Vulder van
Noorden, belast met de mandateering, op
hunne aanvrage, ter zake van langdurigen
dienst, onder toekenning van pensioen, eer
vol ontslag uit den militairen dienst verleend;
eervol uit den militairen dienst ontslagen
de eerste-luilenant D. D. van Nahuys van het
11e regiment infanterie, op zijn verzoek;
zijn met ingang van 1 Maart 1913 benoemd
bij den plaatse lijken staf, tot kolonel de lui
tenant-kolonels I. Francois en zulks met af
wijzing in zooverre van de beslaande organi-
tatiëu H. M. A. Vigelius en P. J. G. Schott,
jdlen van dien stal. onderscheidenlijk plaat-
lelijke commandant te Utrecht, te 'sGraven-
hage cn te Amsterdam;
bij het wapen der infanterie, bij den staf
van het wapen, tot directeur van de cadetten
school, de majoor F. L. J. van de Pof, van het
We regiment;
bij het 4de regiment tot luitenant-kolonel
le majoor W. L. Overduyn, van het korps;
Schipper (Klaassen van de motor-red
dingsboot te Scheveni n gen, ontving namens
den Prins uit Hohemnrk de mededeeling,
dal Z. K. II. met belangstelling uit een brief
van de Koningin kennis nam van de gevaar
volle redding op 9 dezer door Klaassen en
Eijn mannen met zooveel succes volbracht.
Z. IC. H. wenschte hem en de overige leden
ier bemanning van de reddimgabooten van
harte geluk.
- Bij Kon. besluit is benoemd tot adjudant
In buitengewonen dienst van H. M. de Ko-
nigin, de kolonel P. W. "Weber, commandant
van het regiment grenadiers en jagers.
i
De Staatscommissie voor de legerbezui-
ntgng heeft haar rapport omtrent de voeding
der troepen vastgesteld-
De Kamerverkiezingen. De
Geavanceerd Liberale Kiesvereeniging te
•Veendam hield een vergadering, waarin de
volgende door het bestuur voorgestelde motio
8net algemeene stemmen werd aangenomen:
De Geavanceerde Liberale Kiesvereeniging,
overwegende, dat jhr. v. Beresteyn geen voor-
Joopige candidatuur aanneemt; dat de candi
datuur van den heer Herman Snijders in geen
geval kans van slagen lie eft in (het district
Veen daan, besluit in de gegeven omstandig
heden geen candidaat te stellen, den loop
van d ezaken nader af te wachten en machtigt
bet bestuur naar bevind Van zaken te han
delen.
De Liberale Kiesvereeni,gingen te Heemste
de, Bennebroek en HiHegom hebben den heer
Korthals Alles, te Zandvoort, voorloopig
Candida at gesteld voor het district.
Als candidates voor den Kamerzetel van
inr. F. 'Bolsius, die wegens drukke werk
zaamheden zich niet herkiesbaar stelt, wor
den naar De Tijd bericht genoemd de
heer en Verheggen, burgemeester van Bug-
genum, lid van de Prov. Staten van Limburg
en voorzitter van den Limb. Landbouwbond,
en Bongaerts, ingenieur van den Rijkswa
terstaat! Ün Zeeland, die onlangs voor de
Maasvereeniging te Roermond een later in
brochurevorm verschenen rede hield over
de Maaskanalisatie. Beide heeren moeten
verklaard hebben een eventueele candidatuur
«Wh te laten welgevallen. Als derde candi
daat wordt nog genoemd de heer C. D. "Wes-
teüng uit Den Haag.
Nieuwe vaandels. De minister van
oorlog is voornemens eene commissie in te
tfellen, welke zal worden belast met het
ontwerpen van nieuwe vaandels bij do nieuw
vormen regimenten no. 12 tot en met 24.
(Tel-)
Hot korps rijdende a r i V
t«r 4 e. Vrijdag zal (bet 120 jaar geleden zijn
dat het korps radende artillerie werd op
gericht. Het decreet dor oprichting werd 21
Februari 1793 door Prins Willem V op hot
ter reede van Texel geankerd admiraalsschip
van den luitenant-admiraal graaf Van Kins-
bergen van Doggersbank, geteekend.
De Nedcriandsche rijdende artillerie, het
oudste korps van het Nederlandsclie leger,
te Arnhem in garnizoen, bestaal thans uit
twee rijdende batterijen en een instrucüe-
bafterdj. Commandant van (het korps is de
luiL-kolonel C. J. Pioké.
Naar hel Ned. Landbouw-Wbil. verneemt
is de heer H- Wibbens te Meppel, rijksland-
bouwleeraar voor Overijsel en directeur der
Rijbslandlbouwwinterschool te Meppel, be
noemd tot hofddnspccteur van hei Neder-
lansch Rundveestanvboek en za/l de heer
Wibbens Mei a s. zijn woonplaats Meppel met
'sGraven-hagc verwisselen.
Jhr. Otto Reuchlin, directeur der Hol
land'Amerikalijn, is door den keizer Van
Oostenrijk benoemd tot commandeur in de
Franz Josephordje.
Teraardebestelling van mr.
D. B. Le Jolle. Men meldt uit «Amster
dam: In alle stilte had Zaterdag op de hecraaf
plaats „Zorgvliet" de teraard bestelling
plaats van hel stoffel1 k overschot van mr.
D. B. Le Jolle. oud-secretaris van de ge
meente Amsterdam.
Onder de aanwezigen merkten wij .op de
heeren L. Serrurier, wethoudT; mf. J. A.
Baëza, gemeente-secretaris, en mr W. L.
Hendriks, hoofdcommies bij de afdeeling on
derwijs.
Te Lemmer is plotseling overleden op
67-jarigen leeftijd de heer D. Gaartra, oudste
lid van den gemeenteraad van Lemsterland
(hij had 25 jaar in den raad zilt n?) en lid
Prov. Staten van Friesland. Hij bch orL tot
de anti-revolutionaire partij. Tn Hit college
had de overledene meer dan 20 jaar zitting.
Van <3e ambulances. Dr. Sike
meier telegrafeerde uit Tsmrloe aan heft
hoofdcomité van het Nederlandsrhc Roodc
Kruis, dat alle leden zijrnr ambulance bet
wel mailccn, en voort: dat geen aandacht
moet worden -geschonken aan geruchten
over vel dw inn en der Turken.
H et ccrftict in cfe sïr.arentrdustrie
Men meldt uit CuOembong:
Ilroewel velen van mecning waTen, dat de
•uitsluiting niest door zou gaan, bleek dit ver
moeden toch zonder eenigen grond.
Zaterdag werden op de fabriek der firma
Drcsselhuijs Nieuwenhuijzen de georgani
seerde werklieden, 115 .in .getal, uitgesloten,
(V* sigarenmakers en 5 sorteerders); terwijl
tengevolge hiervan ook 55 bosjesmakers zon
der werk komen.
De niet georganiseerde werklieden, sorteer
ders, plakkers en vrouwelijk personeel blijven
aan het werk
Het conflict in de sigaren-
industrie. Men meldt ons uit Gouda:
Zaterdag middag bedroeg het aantal geor
ganiseerde werklieden in de tabaks- en siga
ren-industrie welke door de fabrikanten
aangesloten bij de vereen, van Tabaks- en Si
garenfabrikanten voor Gouda en omstreken
met ingang van heden Maandag zullen worden
uitgesloten, in totaal 201.
Zeven ongeorganiseerden, die zich meft do
uitgeslotenen solidair hebben verklaard, her
vatten eveneens heden Maandag -den arbeid
niet.
Het Cdhrist. Nationaal Vakverbond be
sloot dn een Vrijdag gdhouden vergadering
den uitgesloten christelijke sigarenmakers
zoo lorascMig mogelijk hulp te verleenen.
Hiertoe zal een steunbeweging in het leveö
worden geroepen.
Uitsluit i' ng. Op de werf Rijkee,
te Charlois, werd een drietal weken geleden
door de klinkers, ten getale van 45 man, ge
staakt om loonsverhooging te verwerven. De
nageljongens, die toen ndet konden werken,
kregen gedaan. De firma stelde daarop een
ultimatum, dat, als het weik Zaterdag niet
door de klinkers hervat werd, de fabriek zou
worden stopgezet en uitsluiting op het ge-
heele personeel zou worden toegepast. Daar
op hielden 300 werklieden een vergadering
en verklaarden zich solidair met de klinkers.
Toen Zaterdagmiddag het werk niet her
vat was. werd bij de uitbetaling, krachtens
een besluit der Patroonsvereenigi.ng van
scheepsbouw- en machinefabrikanten, die de
loonregeling bij de firma Rijkee onderzocht
had, aan 300 man gedaan gegeven en de fa
briek stopgezet. Alleen de metaal gieterij en
kopergietcrij, omvattende ruim 40 man, blij
ven werken.
La'ndver huizingsagent ge
arresteerd. Naar de Dord't. Ot. ver
neemt. heeft de justitie te Dordrecht een be
langrijke vangst gedaan door de arrestatie
van een landlverhuizingsagent. "Wie zich bij
hem aan wilde melden, om als landbouwer
naar Brazilië te verbuizJen, kon onder z>ijn
leidin g op 2 April a.s. gratis per s s. der
Kon. HoMandsche Llovd uit Amsterdam naar
zijn (bestemming in "Bretzilië vervoerd wor
den. Men stelde hun, die aleoo mede wilden
gaan, de schitterendsle vooruitzichten, eigen
land, eigen vee en zoo voorts in Carambéhy.
Er zijn dan ook menschen hierop ingegaan.
De aangehoudene, die thans wegens po
ging tot oplichting gearresteerd is, noemde
zidh dr. Joao Molboro B. Hij stond gesigan-
leerd als moetende nog ondergaan een ge
vangenisstraf van twee jaar, (hem opgelegd
bij verstek vonnis der Arr. rechtbank te Zut-
phen van December 1910. Bovendien heeft
hij destijds van den krijgsraad te Arnhem 4
vonnissen gehad. Daarvan waren twee we
gens desertie, 4 en 8 maanden straf, en twee
wegens diefstal onder verzwarende omstan
digheden, straffen van 3 jaar en 2 jaar. Hij
oefende ook nog de praktijk uit van Evan-
gelislt en Catecniseermeester te Bathmen,
doch week na het Zutphensdhe vonnis naar
Brazilië uit.
Hij praktiseerde daar als homoeopathisch
geneesheer. Hij geeft op dat hiji er vijf maan
den voor gestudeerd heeft en bevoegd' is de
praktijk uit te oefenen- Hij is van plan in
vervet le komen tegen het Zutphensdhe von
nis
Valsche gel<d Vrijdag xdjn txij de
politie te Amsterdam twee valsche rijksdaal
ders, een vatech half guldenstuk, vier «valsche
kwartjes en 13 valsdhe dubbeltjes gedepo
neerd, door personeel van de gemeentetram in
betaling -ontvangen.
Uit Frankfort a/M. wordt bericht, dat
met dc auto van Z. K. H. Prins Hendrik der
Nederlanden Zaterdag in Heddemheim een
vijfjarig kind is overreden. De wagenbestuur
der heeft geen schuld aan dit ongeluk.
Bru g besch a-di gd. Zaterdag
heeft een wagen met een vracht van 9000
kilo een der stijlen, van de schipbrug over
den IJsel te Deventer doormidden gereden.
Dc brug is zwaar beschadigd. Het verkeer zal
eenige dagen gestremd zijn.
School- en Kerknieuws.
Voor bet op Donderdag 20 Februari te Utrecht
en Leeimzuxlen te houden toe'ntingscxrmen der
Rijkskweekschool TOor Ordcrwjjzercssen te Apel
doorn hebben rich 215 candidafcen aar-gemeld.
E v a n g. L v t h. Kerk. Te Bussum is
op 81-jar»«;pn loeftjid overleden dc?. "W. F. Lomnn,
sedert 1897 emeritus-predikant der F.vang. Lutli.
Gemeente te Amsterdam. Dc overledene vrig zijn
loopbaan aan al» predikant biï de Luth. Gemeente
te Tiel in 1854 en verd in 1858 te Vlissingen b roe
pen, waarna hg in 1863 naar Amsterdam vertrok.
ICecIame.
Hedenochtend is de uitsluiting door de
Ulrcchusche sigarenfabrieken in werking ge
treden. De grootste fabrikanten hebben de ge
organiseerde sigarenmakers gedaan gegeven
en 800 man zijn door dien maatregel van
daag op sftraat gekomen.
Het was heden in den ochtend overal rus-
lig en srtiL
Alleen wordt er aan alle fabrieken gepost
door werklieden, die er nota van nemen,
welke arbeiders (niet-georganiscerde) aan het
werk zijn gebleven.
Van politiewege waren maatregelen geno
men, om moeilijkheden bij het aangaan dor
fabrieken te voorkomen. De orde werd even
wel nergens verstoord.
B a a r n. Zaterdag 1 Maart zal Toonkunst
een uilvoering geven van R. Schumann's das
Para dies und de Per, dirigent de heer C. "W.
S. van der Flier, solisten mej. Janna Rrands-
ma, sopraan, te Amsterdam, mej. Go van den
Bung, mezzo sopraan, -te Amersfoort, ivej.
Ilermine Scholten, alt. te Haarlem, de heer
Jac. van Kempen, tenor, te Bloemendaal. de
heer Jac. Caro. bas, te Utj-ccht Orkestbegelei
ding: dubbel strijkkwartet, piano mej. Corry
Dekkers le Baarn. orgel de heer Riiygrok te
Utrecht.
Baarn. In venband met een alhier voor
gekomen geval van rebris-typhoïdea waar
van de oorzaak gezocht werd in dc besmet
ting van het water der badinrichting in de
Eem, waarin de patiënt geregeld ging zwem
men, werden volgens hel verslag van de Ge
zondheidscommissie voor Baarn, c.a., eenige
monsters Eem water gezonden naar het cen
traal laboratorium ten behoeve van het Staats
toezicht op de Volksgezondheid le Utrecht,
teneinde bacteriologisch onderzocht te wor
den. Uit dit onderzoek is niet bewezen kun
nen worden, dat genoemd ziektegeval door
het water der badinrichting zou zijn ontstaan,
daar in de opgezonden monsters geen typhus
bacillen zijn gevonden. Wel is gebleken, dat
het water in de badinrichting in vrij hoogc
mate verontreinigd is door het langs de rio
len afgevoerde water, waarin zich bevinden
roltings- en gislingsproducten van faecale
stoffen, afkomstig uit beerputten. Het is du9
vies water, maar bij 't niet oanwezig zijn van
pathogene bacillen behoeft er thans geen
grootere vrees te bestaan voor becmet zijn
van het Eemwatcr met zoodanige bacillen dan
op andere tijden. Het komt de Gezondheids
commissie hoog noodig voor, naar een be
tere plaats voor de badinrichting om te zien.
Tel.
Montfoort, 16 Febr. Het conflict dat
zich in de maand December van het vorige
jaar tusschen den patroon en de werklieden
Voor-deed op de fabriek van de firma H. J.
van Rooijen (ontslag van werklieden die eene
werkstaking voorbereidden, omdat zij grie
ven hadden tegen den meesterknecht), kan
thans als geëindigd worden beschouwd. Zoo
als vroeger gemeld, werd eene commis
sie van arbitrage benoemd; van de z/ijde der
firma de heeren J. Gelens 4e Blauwkapel en
F. Twaa-lfhoven te Utrecht en van de zijjde
der arbeiders -de heeren P. J. Nieuwenhuis te
Woerden en A. Peek te IJsselstein, die als
vijfde lid en voorzitter kozen mr. D. A. Schrel-
ler te Utrecht.
Thans deed de commissie uitspraak dat het
conflict te w-ijten was aan den persoon van
den meesterknecht. Deze had reeds vóór de
uitspraak viel, zijn ontslag als zoodanig ge
nomen. Als middel om in de toekomst derge
lijke oonflicten te vermijden, werd o.a. aan
bevolen in het fabrieksreglemcnt eene bepa
ling op te nemen, waardoor aan de arbeiders
de gelegenheid wordt gegeven op bepaalde
tijden klachten van algcmeenen aard aan den
patroon mee te deelen.
Apeldoorn. Voor het toelatingsexamen
aam de Rijkskweekschool voor Onderwijze
ressen alhier hebben zich voor do 22 be
schikbare plaatsen 215 sollicitanten aan ge
meld.
Kiezerslijsten^.
Zaterdag deelden wij het schitterende
Iresultaat mede van de bemoeiingen van het
Vrij*. Verkiezdngs Comité in zake de kiezers-
'kweek.
Wij herinneren er aan, daA zij, die be-
lasti'ngkieizers op dé kiezerslijst wenochen tc
komen, vóór of op den len Maart hun aau-
slag in een der directe belastingen moeten
voldaan hebben.
Niemand stelle dus de betaling ynn zijn
hé-lastingpenniugen nog langer uiL Wat zou
het baten, of het Comité zich al uitsloofde-
«•Is door heft laten verstrijken van den fata-
leu termijni, velen hun kiesrecht weer ver
speelden?
Kamerverkiezing
Amersfoort
In de vergadering van het Centr. Vrijzinnig
Verkiezings-Comité met vertegenwoordigers
uit'de verschillende gemeenten van het dis
trict Amersfoort is met algemeene stemmen
definitief candidaat gesteld voor de a^. Ka
merverkiezing in dit district Mr. W. H. de
Beaufort
De verkiezings-campngne wordt deze werk
geopend. Het Comité zal a.s. Vrijdagavond te
Woudenberg een openbare vergadering beleg
gen, waar als spreker zal optreden de beer
Klaas Reyne, oud-lld der Tweede Kamer.
Verder zal Dinsdagavond een debater £®an
naar de Bilt, waar de heer van Koetsveld
(chr.-hisl.) spreken zal.
Uit tal van gemeenten kwamen gunstige be-
riclilcn omtrent den kiezerskweck.
Centrale Cursus.
Wat ons reeds eenigen tijd geleden als ge
rucht ter oore kwam, wordt thans door de
N. R. Ct. bericht, n.m.l. dat er bij het D. v. O
plannen aanhangig zijn om de our^ussen bij
het 5e, 6e en Sc Reg. Inf. op te hiffen e i een
Cenlralen Cursus voor de infanterie te Kam
pen te vestigen.
Personalia.
Aan den sergcant-majoor-instructeur H.
A. Naarding is de zilveren medaille toege
kend voor 21-jarigen trouwen dienst
Kamer van Koophandel.
Zaterdagavond Oiicld de Kamer van Koop
handel c-n Fabrieken een openbare verga
dering ten Raadhuizc, onder voorzitterschap
van den Jiecr J. Ger. Kleber.
Na opening der vergadering leest de secre
taris de notulen van 1 Febr. 1913, welke
worden goedgekeurd.
De voorzitter deelt daarna mede, dal is in
gekomen, behalve de gewone pi^riodiekeu,
een missive vaa de Maatschappij van Nij
verheid omtrent toetreding toft het in 1914
te houden internationaal congres, ter be
spreking van int ei-nationale vraagstukken
betreffende den handel.
In Maart zal genoemde Maatschappij een
vergadering bijeenroepen van Nederland-
sche gedelegeerden van dat congres ter be
spreking van de punten, welke er ter sprako
kunnen worden gebracht. De chef van de aï-
deeling Handel van het departement voor
TI. N. en L., mr. Everwijn Lange heeft zich
bereid verklaard deze vergadering te leiden.
De voorzitter acht het nog al bezwarend
voor het budget der Kamer om tot hot con
gres toe te treden en stelt daarom voor. mee
le deelen, dat de Kamer oan financioele
redenen niet kan deelnemen.
Aldus wordt besloten.
Aan de erde is hierna het rapport over de
kaasmarkt, uitgebracht door dc commissie,
beslaande uil de heeren H. van Ilaselen en
S. van Vollenhoven. De secretaris leest het
rapport voor, waaraan we hot volgende ont
kenen:
^Allereerst wordt herinnerd aan de voor
geschiedenis. welke aanleiding heeft gege
ven lot het in 't leven roepen der commissie.
Dc vestiging toch van vele Hollandsche
hoeren in onze omgeving heeft tol gevolg
gehad een verhooging der kaasproductie,
zoodat moet worden omgezien naar een af
zetmarkt. De ligging van Amersfoort heeft
daarvoor alles voor. Het ligt aan spoor en
water en is gemakkelijk van uit het buiten
land te bereiken. Dc diöhtstbij zijnde kaas
markt is thans te Utrecht. Omdat dat te ver
af is, verkoopen de boeren aan huis of zen
den hun waar in consignatie.
In Barneveld heeft men getracht een kaas
markt in hel leven te roepen, maar deze kon
niet blijven bestaan, daar er te weinig aan
voer was en door de slechte spoorverbin
ding.
Hier ter slede zal meer kans van slagen
zijn. De commissie heeft twee vergaderingen
gehouden met de kaasmakers. Op de eerste
verschenen 30 kaasmakers, waaronder velen
nog met toezegging van buren om hier aan
le voeren. De vergadering was eenstemmig
voor de oprichting van een kaasmarkt. Als
de tijd van heft jaar gunstig was geweest,
meende men, kon men wel direkt beginnen.
Een commissie van 10 personen werd be
noemd om propaganda te maken in de om
geving en om voeling te houden met de
kaasmakers.
Daarop is een tweede vergadering gehou
den, welke werd bijgewoond door den heer
Tromp van Holst en den zuivelconsulent,
den heer Ilylkema. De laatste wees er op,
dat de kaasbereiding niet zooveel voordeel
zal opleveren als de kaasmakers wel mee-
ncn, maar dc aanwezigen achtten dait niet
juist.
Als meest geschikte plaats werd de Hof
aangewezen, daar dan onder de Botermarkt
tevens een gelegenheid tot weging zal zijn,
welke zal moeten geschieden, door door de
gemeente aangestelde en beëedigde wegers.
Het uur van aanvang zou moeten worden
bepaald in overeenstemming met de aan
komst der treinen uit Amsterdam en uit de
Duitsche grensplaatsen.
Ten slotte dringt het rapport er op aan
om de oprichting van een kaasmarkt Ie wil
len bevorderen.
De Voorzitter «egft, o» a*. KM ttM
veel belangstelling het rapporl udt»
hebben. Hij dankt de commLsti* toot de iS
voerige behandeling der tamï
Verder stelt, hij voor toet rap,*ort Ce «enden
aan het gemeentebestuur ineft een ach rijven
der Kamer. Daarin wordt Maandag als do
meest geschikte dag voor de markt opgege
ven. Het oprichten eener kaasmarkt kan geen
belangrijke kosten met zidh brengen. Alleen
zullen weegschalen en gewichten moeten
worden aangeschaft. Maar daartegenover kan
de gemeente ecnig waaggeld heffen. Hot rap
port en de missive worden aldus vastgesteld.
Daarna wordt behandeld heft rapport be
treffende de voorziening van electricilelt voor
licht en beweegkracht. De commissie hier
voor bestond uit de heeren A. Eijsink. P. J.
Hamers en H. van Hasclen.
Het rapport herinnert aan het verzenden
der circulaire aan de meest belanghebbenden,
waarvan 65 beantwoord bij de commissie in
kwamen. Ten einde voorgelicht te wordon
'door een onpartijdig deskundige, werd de
heer Nagtglas Versteeg te Bussum uitgenoo-
digd tot het houden eener lezing. Het drukke
bezoek daarvan mag wel als bewijs gelden,
(lat voor deze zaak dc noodige belangstelling
bestaat.
Ilct rapport komt dan ook tot dc conclu
sie, dat het gemis van elcctrische energie
voor licht en kracht thans zoodanig gevoeld
wordt, dal in het verkrijgbaar stellen er van
in een bijzondere behoefte zaJ worden voor
zien.
De Voorzitter stelt voor dit rapport
eveneens ann het gemeen-tebestuur te zenden
met een hegeleidend schrijven, waarin mee-
gedeeld wordt, dat de Kamer zich geheel kor
vcreenigen met dc conciusie van hel rap
port, waarom ze besloot dit rapport mei de
bijlagen ter kennisse van het gemeentebestuur
tc brengen. Aldus wordt besloten.
De voorzitter zegt daarop der com
missie dank voor de uitstekende wijze,
waarop ze haar taak heeft vervuld.
Daarna wordt dc vergadering gesloten.
Geloof en Vaderland.
Om deze tragedie van Schünhcrr nani
waardo te bcooideclen, moeten we ous in
godtaclrlen eenige eeuwen terug verplaatsen
in een vreemd land cn im een tijd, waiai in
een tyrannieke zeloot, als een Oosten rij les ch
keizer, en zijn wreedaardige trawanten voor
$een middelen terugdeinsden, om de katho
lieke leer, die het gelooven op gezag voor-
svhrijDl, te verdedigen legen de leer van
Lutlier, welke in dc Ilaibsbiur.gsche landen
als gevaarlijke ketterij werd beschouwd.
De schrijver heelt ous villen schetsen den
zwaren strijd van eenvoudige Lulhcrschc
boeren, die slechts te kiezen hadden tusschm
het belijden van het „ware gelloof" of hel
verlaten van den geboortegrond. (Dil laatste
voord lijkt ons in dit genui een betere ver
taling voor Heimat dan vaderland.)
In' ons Vrijdagnummer gaven wij den in
houd van het stuk uitgebreid weer; we kun
nen er ons dus van ontslagen achten daar
over thams nog eens uit te weiden.
Naar wij me enen, heeft de opvoering van
dil treurspel in ons lamd een zekere strek
king, nl. de«c: te waarschuwen legen de
wcrheersching van Rome, welke hier de
laatste jaren sterk is toegenomen, da-nik zij
het (om politieke redenen) samengaan van
een deel der proleslantsche bevolking, on
der aanvoering von dr. A. Kuyper c. s., mei
de katholieke staatspartij. En juist daarom
echten wij het optreden, Jn verschillende
plaatsen, van het Amslcrdamséh Tooneel-on
semible een opmerkelijk feit, een daad van
gewichft, en wordt bij ons het gevoel gewekt,
dat men on.s wil toeroepen: ,,Past op dat
gij er met geheel onder geraakt!"
Dilettanten, die „Glaube uud IIcimaiT voor
het voetlicht brengen, moeten veel durf heb
hen, wamt het stuk stelt aan de acteurs zeer
tLooge eisehen. Dat hieraan Zaterdagavond,
in Amicitia, in alle opzichten voldaan is,
mogen wij niet beweren, en wij schrijven
aan de leden van het A. T. C. genlocg zelfkcn
nis toe, om tc durven veronderstellen, dat
zij met ons zullen accoord gaan. wanneer
wij als onze mecning uitspreken, dat er aan
hun spel niog wel een cn ander moet ver-
berterd worden. aJvorens de toeschouwers er
in die mate door zullen worden aangegre
pen, dat zii er lang en diep van onder den
Indruk zullen blijven.
Inltusschen mo-^en wij niet uit het oog ver
liezen, dat heft hier een eerste opvoe
ring was en dat men al doende loert. Als hi t
gezelschap met welwillend bedoelde wcnlccn
rekening houdt, dan kunnen de volgende op*
voertuigen zelrer succes hebben en niet nala
ten den beoogden indruk te veroorzaken;
want er schuilen onder deze beschaafde di
lettanten onr*etwijfeld #oede krachten, die
rich geleidelijk zuil r-n on t wikke ren en het
goede dloel znllcfi helpen bereiken.
In de verdere bespreking zullen we er
ons toe bepalen alleen de tooneelna-
m c n - te noemen.
Nadat Chrirtoffp] Bart aan don keizerlijken
ruiter heeft bdkend, dal hij de Auigsbur^cho
confessie beliidt. herinlt voor hem de groote
strijd, waarbij Mijntje, riin vrouw, die vast
houdt nan heft oude geloof, het hem niet ge
makkelijk maaikt. Hij wordt verdreven van
zijn hoeve, bet ouderlijk huis. moet scheiden
van vrouw en kind etn vertrekken naar het
'vreemde lnnd. Zijn innige overtuiging zege
viert tten süotte en hij laat zelfs na> den ruiter,
die hem al zijn ellende veroorzaakt, te doo-
dtori' (wat toch zoo mensehelijk zon zijn ge
weest), „omdol Christus' gebod geen bloed
wil."
De to! te niet zonder verdienste gespeeld.
We rijin er zelfs op enkele momenten door
aangegrepen, bijv. Wj het afscheid van de
vrouw, bij den dood van hei kind en bij dc
worsteling met den ruiter. Alleen zouden we
gewensoht hebben. Christoffel niet doorloo
pend zoo gebukt en geknokt te
hebben zien gaan en stson. Immers: het ge
loof sdhenflet hem zooveel moed en kracht.
Daarom zouden we hem willen toeroepen:
„Zet de borst wat meer op, strek het lichaam
eens flink uit en laat ww klagend geluid wat
meer achterwege. Dam zal uw overigens
moeilnkie rol meer indruk teweeg brengen.'*
Hetzelfde zouden we den ouden Bart efti
den Saudberger boer ook in overweging wil
len geven.
De keirciW -.-niter werd; tn zijn cynisme^
