METHORST VAN LUTTERVELD,
250
150
60
15
STADSNIEUWS.
Kassiers en Commissionairs in Effecten.
Commanditaire Vennooten h. o yens zonen, te
Nedsi^nrfsciiê Prötastantehbond.
Alle week-abonné's op dit blad, die in het bezit zijn eener verzekeringspolis, zijn volgens de bepalingen in die polis vermeld 1
tegen ongelukken verzekerd voor een bedrag van:
GULDEN bij verlies
van één hand of voet.
GULDEN bij ver
lies van één oog.
GULDEN bij verlies
van een duim.
GULDEN bij verlies
van een wijsvinger.
noon GULDEN bii levens GULDEN bij Oflfl
JSLlange ongeschiktheid. overlijden.
Uitkeering dezer bedragen is gewaarborgd door THE OCEAN ACCIDENT GUARENTEE CORPORATION Ltd., Directeur voor Nederl. Edwabd Heijman, Oude Turfmarkt 16, Amsterdam.
GULDEN bfl verlies vbn
eiken anderen vinger.
K n m e r v e r k i' e z i n* g.
Mr. W. H. de Beaufort heeft aan hel
€entr. Vrijz. Verkiezings-comité in het
district Amersfoort bericht, da.t hij de hem
aiangeiboden» definitieve canclidatuur bij de
aA Kamerverkiezing in dit district, aan
vaardt
Ver. voor M. U. L. O.
iDe onlangs alhier opgerichte afdeeling
van de ver. van onderwijzers bij het M. U.
L. O. houdt Zaiberdagavoftd in hotel Reieh-
maim een vergadering, waarin de heer
Nieuwenthuizen uit Amsterdam zal spreken
over: „Individueel taalonderwijs".
voor
Herhalinigsondcirwijs
MedsJ es.
Van begin Maart tot einde October zal
weder herhalingsomderwijs voor meisjes woa
den gegeven en wel vijl namidida.gen por
week van 5 tot 7 uur. Inschrijving van leer
lingen vóór 1 Maart, 's namiddags van 4 tot
en van 7 tol 9 uur in thet gebouw der open
bare school D, Hellestraat 117.
Hol onderwijs is bestemd voor hen, die het
gewoon lager onderwijs genoten hebben en
om/vat de vakken: Ne«L Taai, Rekenen, NuUlige
Handwerken, Kennis der Natuur, Koken, Huis
houdelijk Boekhouden en Zang.
Voor hen, die niet meer dan 96 uren iln «hc*
jaar herhalimgsonderwijs wen-schen, omvalt het
de vaer eerst volgende vakken. Het schoodtgela
bedraagt 30 cenit por maand.
Remonstrantse h-G erel.
Gemeente.
Volgens het jaarverslag der Rem. Gei*,
gemeente alhier bedroeg hot aantal lidmaten
op 1 Januari 1913 135 tegen 119 op 1 Jan. 1912,
het aantal oaleohisamlen 79 (1912 82.)
In den loop van 1912 lieten 29 personen zich
bii de gemeente inschrijven, terwijl 13 lidma
ten door overlijden of vertrek haar ontvie
len. Aan 4 kiuderan werd de doop toege
diend.
Dc heer de Tourton Bruyns werd als socre-
iaris vervangen door den heer H. A. de Groot,
doch zal "voorloopig nog bestuurslid iblijweit.
De finanlioele toestand was iets .gunstiger
dan het vorige jaar; een bedrag van f 320
kon worden toegevoegd aan het onafhanlloc-
lijkheidsfonds.
Melding wordt gemaakt van de goede ver
standhouding en samenwerking met de Pro-
tedanlenibond, voor welks Zondagsschool en
lezingen :het kerkgebouw steeds ter beschik
king stond
Bussum scTie Toonoel Vereen.
„A rt i et Am icit ia."
Gaarne vestigen wij de aandacht onzer
lezers op de uitvoering die Woensdag 19 Fe
bruari za-1 worden gegeven door de tooneel-
vereeniging ,Arti ot Amiaitia" te Bussum, ten
bate der afdeeling Amersfoort der Verceni-
ging tot opvoeding van half-vcrweesde, 'ver
waarloosde of verlaten kinderen in het huis
gezin.
De toon eel ver eeniging voornoemd komt .niet
met hetzelfde programma waarmede zij j.l.
Zaterdag met veel succes te Bussum optrad
ter herdenking van haar tien-jarig bestaan.
Opgevoerd zullen w-orden Fritsje, toonoel-
spel in een bedrijf van Herman Sulerman;
Verloofd, blijspel in een bedrijf van Ernst Wi-
chert en Zehn Madchen und Kein Mann, ko-
misclie operette in cinem akte von Franz von
Suppó.
Nader vernemen wij dat kaarten le rang
a f f 1 en 2e rang a f 0 50 no.g verkrijgbaar zijn
bij de firma Va.lkhoff en aan de sociëteit Ami
cilia waar de voorstelling gegeven wordt, en
's avonds aan de zaal.
Mogen velen door het nemen van kaarten
wiUen toonen dat zij op prijs «stellen den nut
tigen arbeid in het belang van de halfver
weesde, verwaarloosde of verlaten kinderen
ondernomen.
Vereen, tot Opvoeding In het
Huisgezin.
De afdeeling Amersfoort der Vereeniging
lot opvoedirug van half-verweesde, verwaar
loosde of verlaten kinderen in ihet huisgezin
hie'.d gisteren avond haar jaarvergadering in
Ons Iluis, ouder voorzitterschap van den heei
F. M. van Veen.
Door den secretaris werd het jaarverslag
voorgelezen, waaraan wij het volgende ont-
leenen:
Het aantal aan de verecniging toevertrouw
de kinderen bleef 42; 2 kind-eren gingen uit
de verzorging en 2 nieuwe kwamen onder
I k zicht. Het -gedna.g der meeste kinderen liet
iiie', te wenschen over. Dc doktoren Rolan-
dus II aged oom. Wajglho en Mink Schot ver
leend csn «steeds kosteloos hun hulp, waar de-
e gevraa.gd werd.
Het aanta-1 leden en begunstigers ging met
4 vooruit en bedraagt thans 177, met een be
drag van t 499 aan contributies. De rekening
en verantwoording sluit in -ontvangsten en uit
gaven met 4 7677.02.
Van de 42 kinderen der vereeniging wo
nen 21 te Amersfoort, 2 te Baarn, 4 te Barne-
veld, 1 Ie Deventer, 1 te Eemnes, 1 te Haar
lem, 1 te Lage Yuursche en 11 te Soest; 22
kinderen bezoek-en de lagere school, 5 de am
bachtsschool, 1 de naaischool; 2 worden opge
leid voor smid, 2 voor.de huishouding, 1 voor
bloemist, 4 zijn wei
als letterzetter,
en 1 als landbi
Als lid -van 1
algemeene stei
vrouw D. M. ft
benoeming liet
Het versilag
nazien der rel
den penningm
bracht.
De vergader
der commissi
goedkeuring
décharge aan
Na vast steil;
noemd tot aff
nc vérgaderin
Veen en Baan
geas de heer«
nen.
Tot leden d
rekening en v-
meester over
gewezen de h
sum en tot hir
Menger en R«
Hierna wei
reiken zult de eendracht in de vrijzinnige
partijen te bevorderen, zou ik u willen vragen
b e w ij z e n te leveren in plaats van o n cl c- r-
stellingen te «opperen. U schijnt toch bij
zonder goed op de hoogte te zijn, zelfs om
trent dc dossiers op de zolders van het ge
meentehuis! Maar hierover wensch ik het
1 Ia hchhfto
Dagelijks: T
Daroliiks: I
19 Fcbruar
eeniging in A
Verecniging
29 Februar
22 Febr. Ui
iekschool, ii
24 Fobruni
avonrD in ATT
25 Februar
(Lezingen.
die in het B
worden grrti*
I
Geboren:
ram 't Wel
drika Clasin
drika Maria
Getrouwd:
Pctronella
Overleden
Ruij«zendaal
S
Opgave va
Amersfoort
Het ®.s. 1
Colombo.
Het ss. G
Southamptoi
Beide van
Het s-s.
Februari te
Van de
Lijn".
Telegt
Naur waa
Medeoed
Hoogste s
stand 747.5
Verwachti
ftfatige. tijdi
oostelijke w
of geen sne
Fietskii
Inge;
Het opnetnei
geenszins
De copii
èvttr dat heel ergfk vïnd dat een trenrig-
neid dat met de verordening van 1909 een
besluit ia genomen dat niet gebouwd mag
worden aan een weg-die geen g< meento-terrein
is, terwijl er niet bijgevoegd ia een hepaling,
dat de Gemeente den weg zal verbarden. Had
de gemeente dat gedaan, dan hadden wo geen
gebrek gehad aan arbeiders-woningi n, toiwijl
dat er nu komt. Dat ia de sclnud van ons
gemeentebestuur. Wanneer het. die bepaling
had gemaakt, dan was de slechte werking van
de verordening opgeheven Nu z.iiten we over
oen jaar of wellicht twee jaar, misschien met
een groote woningnood en dat is do schuld
van dc verordening van 1909. Dat die prijs
van f 1.75 gegevon wordt, vind ik niet te hoog
voor oen di uk arbeiders-kwartier. Ik geel voor
grond aan hot Laantje f 10. Dat mag men
niet vergelijken, een bebouwd gedeelte ^an den
Bo68tcrweg met een stuk op den Bergwaar
oiemaud woont. Van het station af tot aan
het nieuwe terrein zijn pas vier huizen gebouwd.
(De heer Kroes: Mag ik even vragen
In welk tijdsverloop dat Soesterkwartier
volgebouwd is? Dat is toch maar heel kort?)
Ik hob hier heel veel studio van gemaakt,
maar ik heb Amersfooit niet in mijn zak. Al
die datums kan ik moeilijk uit mijn hoofd we
ten, maar ik geloof dat het een jnar of dertien
geleden is dat daar gebouwd is. In den laat-
iten tijd heeft de grond daar renteloos gelegen.
Ik vind dus dat do vergelijking niet opgaat.
Waarom noemt men niet ineens de Kamper-
binnenpoort. waar de grond nog voel en veel
duurder is? Dat is geen vergelijking
JaMijnheer de Voorzitter, al hebben de heeren
nog zoo'n slaap ik zal alles punt voor punt
weerleggen. Wie hot niet wil, ga maar heen!
Mijnheer de VoorzitterU hebt voor een
terrein 72 cent genoemd. Ik meen werkelijk
dat d't terrein g« kocht was door Mevrouw
RoosVlasman. Mag ik weten op welken dag
dat voor 72 cent is verkocht?
De Voorzitter: Iu het belang van een
regelmatige discussie is het beter dat u af-
Ipreekt en niet den heelen tijd vragen stelt.
De heer Van Achterberg h: Ja, u komt
met een gegeven van 72 cent.
De wethouder Ki] kens: Als ik het even
mag zeggen, dan is do zaak zooDe geachte
spreker heeft gezegd, dat Mevrouw RoosVlas
man terrein heeft kunnen koopen voor 14 ceDt.
Dat is dan een bofje geweest en ik wilde, dat
wij het ook kondou doen. Maar zij i3 ook niet
altijd zoo gelukkig geweest. Ter hoogte vau
den tweeden tol had ze een groot stuk grond
liggen. De heer Aneraa heoft daar ook een
stuk grond gekocht en dat gedeeld met Me
vrouw RoosVlasman. Daar bouwt nu de heer
Van Straten. Dat stuk ligt aau den wog eb door
dat stuk heeft het terrein van Mevrouw Roos
Vlasman, dat er achter ligt, meer waarde ge
kregen. Rekent men dit stuk en het achter-
terrein door elkaar, dan betaalt ze gomiddeld
72 cent. En dat stuk ligt zooveel verder dan
het thans besproken terrein, heelemaal bij den
tweeden tol.
Aan
Hoewel
aldus niet w
maar op
moet aanne
belangwdkk
ikend zelfs, i
honderd Ja
worden; h<
van uw pej
waarde ik i
gevoel ik ie
na de gebot
woordje m<
Tk stel o]
beweeg op
reden dat J
iets wcerzii
sten brief
meer in he
waarin u
speculatie.
„De hcei
grondexploitatie en komt daar ee in
sing met hen. die moenen, dat grondexvloi
talie, waarmee zij dan grond speculatie
bedoelen, hun particuliere liefhebb rij moet
blijven. Als de gemeente aan grondexoloila-
tie gaat doen, dan loopt hun grond-spe
culatie gevaar. Dnt drukt de grijzen van
hun grond, die ze natuairlijk liefst zoo boog
mogelijk houden, al mocht de gemeente daar
door ook het nade 1 ondervinden dat er
weinig gebouwd wordt.*'
Afgescheiden nu van mijn meening dat u
de Candidatujr Gerritsen met uw schrijven
niet dient en dat u er allerminst mede be-
De heer Van Aohterbergh: O, het is
dus een ruiling geweest I De een heeft groud
aan de straat liggen en de ander wil een uitweg
hebben voor het achterterreiD. Dat is een ge
wone dading. Dat is geen prijs waarvoor we
mogen koopen ten behoeve van gemeentelijke
grond-exploitatïe. Dat is een kwestie van
weinige vierkante meters die op zijn Hol-
landsch gezegd worden verscharreld. Dnt
Is nog geen bewijs, dat de gemeente het recht
heeft 30 oont per meter te befalen.
Mijnheer de Voorzitter 1 U hebt ook gespro
ken over Vlentbergen. Daar zal ik niet verder
op ingaan. Daar heb ik genoeg overgeschro-
▼en. U hobt ook verschillende prijzen aan
gehaald, en zelfs op Zeist en Aerdenhout ge
wezen. Maar dat is toch geen vergelijking
met de daad die we hier zouden verrichten P
Ik heb het bewijs gegevon, dat binnen een
jaar tyds hier voor vier cent is gekocht en
Let duursto voor 8 cent
(De Voorzitter: Ik heb óók gesproken
van Soesterberg).
Maar we zitten hier in Amersfoort. U ver-
goljjkt met gronden die liggen in dicht be-
p -v-~ uio "ggeu iu mem oe-
Dottwdo gedeelten, zelfs grond van f 2.50,
Maar die gronden zijn geëxploiteerd en voor
bebouwing vatbaar. Zegt u dat nu eens vau
uw terrein I Zegt u, dut u uw grond onder do
f 1.90 kunt ver koopen 1 Daarnaast wordt grond
verkocht voor 15 cent. Zonder renteverlies
moet de gemeente verknopen voor f 1.90. Dat
is toch een se handel Daar kan ik mijn stem
toch niet aan g« ven
j U is ook mei die strnalberekening bezig ge-
we 6t. Ik moet do heoren wol vertellen
Daarvan ben ik niet op de hoogte. Maar u
is begonneu met van Amsterdam een straal
te trekken, laat ik er een trekken van de
Varkensmaikt. Daaromheen bouwen we toch
de stad. We bouwen ook links en rechts van
ons centrum, evenals Amuterdam. De verge
lijking van den burgemeester gaat dus niet
op. Nederland zou te klein zijn, maar zoover
zijn we nog lang niet.
Mijnheer de Voorzittérl Nu wil ik nog even
wijzen op de verschillende prijzenNeen,
meneeren, ge zijt er nog lang met. Nog een
beetje geduld. Movrouw RoosVlasman heeft
in publieke veiling gekocht het terrein, over
geschreven te Amersfoort 31 October 1882 voor
een som van f 39.887. Het terrein was groot
ruim 117 H.A. en hei kwam dus op 3 cent
per meter. Dat is dertig jaar geleden. Maar
nu kom ik tot Birkhoven. Het is aangekocht
op 3 Sept. 1907 met heerenhuis, ko tshuis,
tuinmanswoning, enfin een heele combinatie,
direct goed om te bewonen voor 4 cent per
meter. De boomen moesten extra betaald
woiden, maar als de gemeente die laat om
hakken krijgt zo er den prijs be6t voor terug.
5 jaar geleden heeft de gemeente dus voor 4
cont gekocht. Toen was het één cent omhoog
goloopeu. Maar nu gaan we naar 1911, dat
is een jaar terug. In 1911 werd verkocht op
27 Sept. bet terrein E, dicht bij het station.
Niemand zal zeggen, dat het terrein minder
waaide bezit dan terrein A. In do eerste
plaats omdat het direct bij het station ligt.
Terrein A ligt er 20 minuten vandaan als
je flinke lange beeuen hebt, ik doe het or niet
in! E F samen zijn gekocht voor 8 cent.
Dat is bouwgrond-waardeexploitatiewaarde.
Dan krijgen we terrein J, waar de voorzitter
op heeft gewezen. Hij heeft gezegd: Je kunt
daar heel moeilijk een uitweg viuden. Ja, maar
wo maken uitwegen Terrein A heeft er ook
geon: Het komt midden op de hei uit 1 Als
je uit de Barchman Wujjtierslaan op het ter
rein wil komen, dan moet je over heel wat
hei en zand heen. Op terrein I stond bout
gewas en woning en bouwland en het is ver-
koent voor 4 cent. Dat kon nog rente afwerpen.
Maar het terrein van B. en W. heeft volstrekt
geen waarde om eenigszina tegemoet te komen
aan het renteverlies.
Dan kan ik nog even wijzen op bet terrein
H. Als de gemeento wil exploiteeren en de
grens van de gemeente omlegt, dan kan ze
direct terrein H. exploiteeren en met vrucht.
Wanneer dit terrein geëxploiteerd wordt, dan
zal het befgkwartier ten aehter gesteld worden
bij terrein H. Het is aangekocht 30 April
1912, met 34 woningen er op voor 30 cent.
Dat is heel kort geleden. Toen ging er een
roep door do gemeente: Ze hebben weer
grond gekocht voor dertig cent. Dat is heel
goedkoop, maar verpelekeu met A is het een
reuzenverschil. Do tijden zijn niet veranderd,
er is geen complicutie bij gekomen en nu stel
len B. en W. voor 30 cent te geven.
Verder geloof ik dat ik mijn meening vol
doende heb toegelicht, ftlaar ik wil er de
hoeren op wijzen, dat ze thans staan vooreen
feit dat de gemeente zal vooruitbrengen of ten
gronde richten. Ik wil de hoeren ernstig op
hun geweten drukkenGeeft uw stom niet
aan het voorstel van B. en W. Waaiachtig,
ge zult er later spijt van hebben.
De Voorzitter: Mijne heeren, hoewel
het reeds laat is, wensch ik nog een enkel
woord in het midden te brengen. Ik w il in
de eorste plaats iets zeggen over het servituut.
Wanneer de heer Oosterveen eens leest de toe
lichting, pag. 2: „Tegou het aanvaarden dezer
voorwaarden bestaat o. i. gGOu bezwaar; deze
bepalingen zi,n vrijwel gelijkluidend met dio
van de servituten op de gronden van de Maat-
sohappij Amersfoort", gelegd ten behoeve van
de door die Maatschappij aan de gemeente
ove rdragen wegen (Raadsbesluiten van 23
Mei 1901 20 Mei 1902, 26 Mei 1903 29 Mei
1906 en 15 December 1!08), hoe brengt hij
dat dan in ovei eenstemmirg met zijn stand
punt Dubt heelt de Gemeente toch wel de
gelijk me-lcg werkt tot hot leggen van dit
servituut. Gi| zrgt dnt Gij viij wdt zijn. Dat
is een bekende c-igonschap van ons volk. Maar
wij moeten niet overd jjven. liet is beter als
wij een klein beetje gebonden zijn.
De hoer Van Achterbergh heeft nog gespro
ken over den prijs van 14 cent. Als die prijs
betaald is, dan zou dat een bewijs zijn, dat
een goede koop is gedaan door Mevr. Roos
Vlasman, ftlaar men moet niet dadelijk zeg
gen, dat die prijs van 14 cent zou zijn ae
standaardprijs voor den verkoop van deze
perceelen. Qii zegt: Veel minder! Maar ik
meen precies liet omgekeerde. U hebt gezegd,
dat niemand U weerlegd had maar U hebt toch
niet weerlegd mijn cijfer van 66 centen U hebt
heel handig niet gesproken over den publie-
ken verkoop te Soesterberg. U hebt het maar
steeds gehad over Uw 2 en 3 cent. U vindt
het natuurlijk niet aardig vau mij, dat ik U
dit voor do voeten w erp, maar ik kan het toch
niet anders doen. Hoe het dan komt, dat de
prijzen in de hoogte zijn gegaan. Dat komt
door do tramplannen. Ófficicol weten wij niet
zeknr hoe de tram zal loopen. maar invloed
hebben die plannen toch wel. Dat Birkhoven
voor 4 cent is gekocht is z< ker een koopjè
geweest, maar toen bestond de nieuwe weg
ook Diet. Een paar jaar geleden was de vor-
keerbtoestand ook h« ol anders. Toen hadden
wij nog geen auto's, doch alleen de stoomtram,
i Nu kennen wij bovendien de eloctrische tram
en de bejizo-electrisohe vervoermiddelen. De
Utrechtsche Weg heeft een helling van 1 25,
1 28 en 135, maar een sterkere helling din
I 50 mag een eloctrische tram niet hebben.
Een tram ovor den Berg naar de Barchman
Wu ij lierslaan zou die heling hebben, dat ia
het merkwaardige iu deze zaak.
U hebt gespróken van straat-aanleg en het
cijfer van 70 cent genoemd. Ik heb het dit
keer niet laten narekenen, maar indeitijd
heb ik een berekening gemaakt op grondslag
van het uitbreidingsplan, en toen kwam ik tot
een gemiddelde van 40 cent. Alles hangt er
van af wat veor soort weg men aanlegt. Uw
voorst.Hing is dus veel te zwaartillend. Wij
zullen mis chien pens een weg aanleggen en
daarna grintwegen. Bij uw voorslelling vau 70
cent zoa dit be«lrag dan ook op het voorter
rein drukken. Op die manier komt U tot een
prijs van f 1.90; de aaulegkosten drukken ech
ter speciaal op het achtorterrein, dat als er een
niouwe weg is, iu waarde zal stijgen. Het kan
den menschen natuurlijk weinig schelen of ze
precies aan den Utrechtschen Weg zullen
wonen dan wel aan een aan te leggen dwars
weg, en op die manier zullen de grondprijzen
zich vrijwel kunnen equivaleeren.
Dan komt de kwestie van r die U niet
goed hebt begrepen. Als een cirkel zich uit
breidt met een zekeren straaldan neemt de
oppervlakte in hot vierkant toe en dat hebt
li niet bogrepen.
Do heer Yan Aohterbergh: Geldt
dat dan alleen voor Amsterdam
Neen voor eiken cirkel. Als ik hier een
bord had, zou ik het U even aanwijzen. Dat
zullen wij misschien in een onder onsje kun
nen behandelen.
U hebt over Vleutborgcn niets gezegd. Wij
baseeren ons op publieke verkoopiügen en
daarom hecht ik zooveel aan den prijs die
voor Vleutbergen en to Soosterberg is betaald.
ftlet het oog op hot late uur zal ik mij hier
toe bepalen.
De heer Yan Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter 1 Dan zal ik oven antwoorden.
De Voorzitter: Vinden de heeren goed
dat de heer Van Achterbergh voor de derde
maal het woord voert Zoo ja dan hoop ik
dat hij het kort zal maken. Ik geloof dat wjj
elkaar toch niet overtuigen
De heer Van Achterbergh: Mijnheer
de Voorzitter Ala U alles werkelijk nagezien
hebt, dan zult U tegen het voorstel van B.
en W. zijn*
10
bot-
Aiileeling Amersfoort.
LEZING
op Donderdag 20 Febroari 1913,
's avonds 8 uur in do Re nonstrantscha Kerk.
sproken Dr. H. L OORT, predikant te Utrecht,
onderwerp: Do botooksnis van 1813.
Leden en huisienooten vrije tooganz*
Niet leden k 10 cent-
Regie W. 'f. uvj xjjDoiv.
Aanvaug lialf 8 are»
i i m.
DIENST A AftBSEDlMEM
25 c?nts per plaatsing bij vooruitbetaling.
Biedt zich aan, tegen Mei of eerder, een
BUGTENMES3JE,
P.G. lmfst als Tweede-Meisje. V. g. g. w»
Br. fr. lett. Z, Z. bur. Nyk. Crt. Nijkerk.