Uit den omtrekr
(I
«Jelend arts -van Z. H. den Prins der Ne
derlanden.
Genoemde professor had in het hotel voor
noemd een consult met dr. Roes&ingh te
Gravenhage.
Opheffing van *s Rijles Ma-
j rlnewerf. - Op de Rijkswerf te Willems
oord, Amsterdam en Hcllevoetsluis is Zater-
Vhig het navolgende besluit van den minister
itoji oorlog ad int. minister van marine ter
kenrais gebracht van de werklieden aldaar:
Jfo verband met de noodzakelijkheid eer
lang een groot aantal werklieden van het
*»k van scheepsbouw bij 's Rijks werf te
Amsterdam te ontslaan, ligt het in mijn voor
nemen, de bij 's Rijks werf onder uw beheer
ontstaande vacaturen zooveel mogelijk te be
letten door overplaatsing van personeel van
'daar, dat anders voor ontslag in aanmerking
ttou komen.
Ik heb de eer u te verzoeken mij eene op-
tgave te doen toekomen van de qualiteïten
«n de daarin voor voorgenomen ontslag als
anderszins ontstaande vacatures, ten einde
«wen ambtgenoot te Amsterdam in de gele-
tgenheid te stellen mij de vereischte voorstel
den tot overplaatsing te doen.
i Ten einde de overplaatsing ran werklie
den boven de 40 jaren van 's Rijks werf te
Umsterdaim naar inve directie te bevorderen,
om daardoor het onrtslag dier werklieden zoo-
Veel mogelijk te ontgaan, wensch ik. indien
In den loop van dit jaar de noodzakelijkheid
•van ontslag van personeel aldaar mocht blij-
ken. de navolgende maatregelen voor 's Rijks
verf onder uw beheer te treffen:
a. als maatregel van bestuur aan hen. die
in het tijdvak tusscnen 1 April 1913 en ultimo
Maart 1914 den leeftijd van 60 jaren bereiken,
een eervol ontslag te verleenen. met den
dag, volgende op dien, waarop de zestigja-
trige leeftijd wordt bereikt;
b. aan henxiie den 20-jarigen dienst mis
sen, doch meer dan 10 jaren dienst hebben,
•vóór h-ert bereiken van den 60-tenieren leeftijd
In het onder a genoemde tijdvak, wegens
maatregel van bestuur een eervol ontslag
le verleenen en voor ontslag in aanmerking.
Ie doen komen:
c. hen, die reeds in het genot zijn van pen
sioen ten laste vn.n den staat of van 's Rijks
■overzeesche bezittingen;
d. hen, die ter zake van ongeschiktheid,
krachtens art 2. litt. b en c. der wet van
*18 Juli 1890 (Staatsblad no. 109), aanspraak
kf» ■pensioen kunnen doen gelden, na. onder-
Igaan commissoriaal geneeskundig onder
hoek."
De kapitein van den gcnertalen staf van
het O -I. leger II. J. D de Fremery. die met
1 Nov. e. k. voor den tijd van hoogstens 5 ja
ren wordt gedetacheerd bij hel leger hier te
lande, is bestemd tot leevaar bij de lioogere
krijgsschool te 's Gravenhage.
Bij Koninklijk besluit is benoemd bij bet
reservepersoneel der landmacht, bij het per
soneel van den geneeskundigen dienst, tot
reserve-officier van gezondheid der 2de
klasse, de heer J. H. Tuntler, arts.
Uniform wijziging. Binnenkort
«al een nieuwe druk verschijnen van het
boekwerk „Uniformen bij de Landmacht".
Onder de vele wijzigingen van bijkomsti
ge n aard, treden de navolgende het meest
op den voorgrond:
Tenzij de tenue vain hoogerhand wordt
vastgesteld, zal deze worden bepaald door
de autoriteit, die den dienst gelast. In het
algemeen zal «dit de plaatselijke of garni-
eoen^-commandant zijn of wel de comman-
dc<\re>nde officier.
Voor wat ,de tenue betreft zijn alle mili
tairen met den .mng van ndj.udnnt-on-derof-
CcieT met> de officieren gelijk gesteld. Bij de
grijsgroene otverkleed'ing zal ook de nieuw
model pet gedragen mogen worden.
Heeft de grijs-groene uniform sedert de
Invoering daarvan wijtzieing ondergaan, dan
mag deze toch tot 1916 (overkleeding lot
1918) zoo worden gedragen. Een groote ver
betering is zeke.r, dat de overkleeding ook
ral mogen zijn vervaardigd van grijs-groene
gummistok De nieuw anod 1 kleeding der op-
per-officieren zal ook gelden door de gepen-
gionneerde opper-officieren.
On de veldmuis der officieren zal in het
vervolg toch een nummer of een embleem
voorkomen.
De overjas der officieren van alle wapens
ral naar verkiezing met of zonder sabebplit
gedragen mogen worden.
De nummers op de kragen voor de land
weer zullen van rood metaal zijn.
'De sjerp der officieren (benevens groot
kruislint) zal boven de overjas gedragen
worden. (Evenals in Daiitschlaud').
Alle militairen zullen in groote- en cere-
monieele tenue witte handschoenen dragen.
Overigens mogen naar verkiezing bruine of
Witte handschoenen gedragen worden.
Wandelsahel, de bestaande sabel, en brui
ne handschoenen mogen met de grijs-groene
overkleeding met of zonder de nieuw model
pet gedragen worden b» do oude uniform.
(Tel).
Aan den tegenwoordigen cursus in land-
bouw-onderwijs nemen voor rekening vran het
Depart. van Landbouw, Nijverheid en Han
del deel 565 miliciens, van wie 137 toehoor
ders.
In het jaar 1912 zsijn 264 man uit het le
ger verwijderd, die niet meer voor den krijgs
dienst mogen worden aangenomen of aan wie
■Voor e<en bepaalden tijd het recht is ontzegd
om bij de gewapende madht te dienen. Van
deze 264 man hebben er igediond bij het leger
bier te lande 154. marine 95, mariniers 62. ko
loniale reserve 18, leger in Oosi-Inddë 34 en
West-Indië 1.
De heer J. C. Gajsbertt Ho denpijl van
Hodenpijl te 's Gravenhage, gep. majoor der
ironie en voorzitter van den Kon. Ned. Poli-
li ehomd-vereeniging, is op de dezer dagen
te Frankfort a. M. gehouden vergadering der
Dui-tsdhe Politiehonidt-vereeuiguig benoemd
lot eere-iid dier vereeniging.
Zaterdag Is in Den Haag, op 74-jarigen
feeftijd, overleden de gepensionneerde gene-
jaal-majoor der infanterie E. J. D. F. TonneL
Te Haarlem is op 38-jarigen leeftijd over-
teden de oud-le luitenant der huzaren J. D.
ycaicft
Dr. A. C. H. M o 11. Te Locamo
is overleden dr. A. C. H. Moll, oud-voorzitter
van den Geneeskundigen. Kring te Arnhem.
D r. A. C. II. M o 1 L f De te Locamo
in Zwitserland op 65-jarigen leeftijd over
leden dr. A. C. H. Moll, had sedert tal van
jaren in Arnhem en omstreken een drukke<
praktijk, speciaal voor neus- en keelziekten.
Dr. MwU was bestuurslid van lal van me
dische vereenigingen, o.a. hoofdbestuurslid
van de Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunde redacteur Medisch Weekblad,
voorzitter van de afdeeling Arnhem van het
Roode Kruis, een der oprichters en voorzit
ter van het Kinderziekenhuis, voorzitter van
het Rusthuis te Oosterbeek, van den Neder-
landschcn Bond voor Ziekenverpleging, nam
gedurende den Fransch-Duitechen oorlog
in 1870 deel aan de Nedonlandsche ambu
lance le Mannheim. On muzikaal gebied was
hij bestuurslid van tal van vereen'gingen. In
1899 werd h em na dc Medisch-H istorische
tentoonstelling te Arnhem, waarvan hij voor
zitter was, liet officierskruis Oranje-Nassau
verleend.
Begrafenis S. van Velzen. In een
kleinen kring van vrienden en belangstellen
den is gisterennamiddag op Oud Eik en Dui
nen te •'s Gravenhage het stoffelijk overschot
ter aarde besteld van den heer S. van Velzen,
oud-lid van de Eerste en Tweede Kamer.
Baron Swecrts de Landas, Commissaris der
Koningin in Zuid-Holland, die den thans ont
slapene als Eerste Kamerlid was opgevolgd,
was, naar men verneemt, wegens vergadering
van Gedcp. Staten, verhinderd bij de plechtig
heid tegenwoordig te zijn.
Christ.-Hist. Unie. Het 'hoofdbe
stuur van de Christ.-Historische Unie maakt
in de Nederlander bekend, dot, ten igevolge
van geheel onvoorziene omstandigheden, de
algemeene vergadering, die tegen 2S dezer was
uitgeschreven, niet kan doorgaan.
Het Nationaal Comité wordt evenwel tegen
dienzelfden daig te Amsterdam bijeengeroe
pen.
De Nij m e e gs ch e Kermis. In de
Zatendo.gmiddag gehouden raadsvergadering
kwam een voorstel van den heer Thijs Plet
aan de -orde om de Ni;<mec'gsch kermis af le
schaffen. Het voorstel viel met 21 tegen 7
stemmen.
F.en voorstel Dabbelman om de Nijtm. ker
mis in te krimpen van Maandag tot Vrijdag,
werd verworpen met 16 tegen 12 stemmen.
Een derde voorstel dat van den «heer G.
Jansen, om de kermis, in 1913 onveranderd le
laten, maar in 1914 in te korten kreeg ook
geen meerderheid en wel met 15 tegen 13
stemmen.
Do Nijmee.gsebe kermis voor 1913 is dus be
houden. Maar daarna? Een anti-keinmis-
comlté werkt hard voor haar afschaffing. De
heer Plet heeft gezegd geen derde voorstel te
zullen doen tot kermis-afischaffing.
Ambulance Montenegro. Het
comité voor de ambulance naar Montenegro
ontving van dT. Koppeschaar, die zich gedu
rende eenigen tijd te Groeda bij de voorpos
ten heeft bevonden, 't bericht dat hij naar Cet-
tinje is teruggekeerd er bij vermeldende dat
er 5000 gewonden zijn. Behalve de doctoren,
die naar Montenegro zijn vertrokken, zal ook
mevr. dr. ICoppesch3ar—Van der Ven Sauveur
te Zeist, eveneens arts, naar Montenegro v in
trekken om haar man in de geneeskundige
behandeling der gewonden bij te staan. Mevr.
dr Koppeschaar, die op het oogenblik zich te
St. Moritz-Dorf bevindt, zal Woensdag a.s. de
reis naar Montenegro aanvaarden.
Socialistische kiezerskweek.
Naar Het Volle meldt, blijkt uit de opgaven,
bij het Pairtij-secretariaat van de S. D. A. P.
ingekomen, dat door 170 afdeeliiugen gezamen
lijk 11.490 nieuwe kiezers zijn gekweekt.
Het record sloeg Enschedé, welk district
1421 nieuwe roode kiezers onleverde. Dan
volgt Leeuwarden, dat er 766 kweekte.
In Amsterdam werden 778 kiezers gekweekt,
in Zaandam 335.
Bidden voor de verkiezin
gen. Naar Hei Centrum verneemt, heeft ook
mgr. Drehmans. bisschop van Roermond voor
de priesiters van zijn diocees een aparte ora
tie tijdens het H. Misoffer voorgeschreven,
voor bet welslagen der Juni-verkiezLngen.
Schenkingen. De erfgenamen
van wijlen den heer J. E. ten Cate. te 's Gra
venhage overleden, hebben, vrij van succes
sie-rechten, geschonken aan: de Vereeniging
Armenzorg te 's Gravenhage 5000; de afd.
Den Haag van de Vereen, tot verbetering van
hef lot der Pilinden in Nederland en zijne
koloniën ƒ3000; de Inrichting voor Ooglij
ders te Gravenhage ƒ3000; de Industrieele
Inrichting van het Leger des Heils aan de
Nieuwe Schoolstraat te 's Gravenhage ƒ1000
en de Inrichting voor Doofstommen-onder
wijs te Rotterdam 3000.
Voorts hebken die erfgenamen ter be
schikking gesteld van de herren dr. J. Sehoc-
maker en dr. B. J. Rijnen te Gravenhage,
een bedrag van 5000, ter aanwending voor
een door hen te kiezen doeL
Roomsche dwing eland ij.
De Tilburgsche Vereeniging van Textielar
beiders is aangesloten bij het Chr. Nationaal
Vakverbond. Hoewel de vereeniging bestaat
uit enkel katholieke leden, willen dezen van
con-fessioneele organisatie niet weten, maar
zijn voorstanders van de christelijke vakbe
weging. Hoe de strijd terpn hen gevoerd
word't. zegt 'de N. R. Ct., blijkt uit wal het
Tektielarbeidersblad meedeelt:
Bij den zaalhouder, die tevens schilder is>,
waar de vereeniging vergadert, kwam vóór
e enige dagen de deken van Tilburg zijin re
kening betalen.
Na betaald te hebben deelde hij mede, dat
dit de laatste rekening van hpm wel zou zijn.
Zeer vehbaasd vroeg de sihilderspatroon:
hoe -dat zoo, maak ik mijn werk dan niet
goed'? Neen, luidde hot antwoord, het werk
Is zeer goed, maar er is wat anders. U laat
nog altijd toe, dat die texliel-arbeiders ver-
eenilgmg in uw café vergadert, en dat kan
ik niet toestaan. Zoo dat niet ophoudt, zal
't werk ophouden en konden de gevolgen
nog wel eens erger «ün voor café en werk
beiden. Ook vroeger zijn hier wel vergade
ringen gehouden, die uu hij een ander plaats
Vinden, en zoo kan het dan wel weer gaan.
De caféhouder maakte nog bezwaar, daar
hij nog pas een nieuw contract voor een jaar
had aangegaan. Niets kon baten; er uit, dat
was het eenigste.
De caféhouder, die niet ih staat is om al
leen van de en'lrce's der zaal te bestaan,
moest toegeven en beloofde het contract te
zullen verbreken.
On de laatst gehouden vergadering der or
ganisatie werd dit meegedeeld en onder die
pe stilte aangehoord. Na eenige bespreking
werd aan het bestuur opgedragen naar een
ander vergaderlokaal om te zien.
Heft conflicft in de sigaren-industrie
Bij de finma Gcbr. van Sdhuppen <te Vce-
nendaal zijn Zaterdag 45 sigarenmakers uit
gestoten. De sorteerders en plakkers kumnen
voorloopag nog hun werk verrichten. Het ge-
hecle personeel bestaat uit 60 personen.
Gisteren zijn te Groningen 200 sigarenma
kers ufl geplot en. Twed fabrikanten nemen)
aau de uitsluiting niet deel.
Te Wageningen .bedraagt het> aantal uit
gestotenen op 7 fabrieken totaal 112. Tevens
zijn 46 bosjesmakers werkeloos geworden;
3 sigau-enmakers zijn niet georganiseerd; ze
hebben vrijaf genomen; twee sigarenmakers
blijven aan het werk. Eén firma, die met
on.geucer 60 sigarenmakers werkt is géén lid
van het Patroons verbond. Voor de fabrie
ken word't gepost.
De vereeniging van sigarenfabrikant en te
Amsterdam heeft in hare gisterenavond ge
houden vergadering gemeend gevolgte moe
ten geven aan de opdracht van het Verbond
van Vereenigirgen van Sigarenfabrikanten
in Nederland, zoodat de arbeidscontracten
op 21 en 22 dezer tegen 28 Februari on 1
Maart zullen worden opgezegd.
Bij de uitsluiting zijn, voilgens de Tel., in
Amsterdam ongeveer 1100 peronen betrok
ken.
Poging tot doodslag van
een rijksveldwachter. De recht
bank tc Assen heeft gisteren P. M. en E. J.
veroordeeld tot respectievelijk 5 en 3 jaar
gevangenisstraf, wegons poging tot doodslag
op den rijksveldwachter Överdijk ter Schoon
oord. De eisch was respectievelijk 7 en 5
jaar.
D e k w a k z a 1 v e r D e H a a s. De
rechtbank te 's Gravenhage deed gisteren
uitspraak in de zaak van A. J. d© Haas te
Zooterwoude. do»or den kantonrechter te
Leiden veroordeeld tol viermaal ƒ100 boete
of viermaal vijf dagen hechtenis wegens het
zoneter toegelaten to zijn tol do uitoefening
der geneeskunst buiten noodzaak het beroep
van .geneeskundige nis bedrijf .uitoefenen
door aan een viertal personen geneeskundi
gen raad en biistand te verleenen tegen .be
taling van ƒ250 fedkems, uitgezonderd in
ééfn geval, waarin h'i vnjn iemand, die geen
250 kon missen, ƒ1.50 aannam.
Het vonnis des kantonrechters weTd be
vestigd.
Berooving. Voor de rechtbank te
Assen stond gisteren terecht "Willem M. te
Berger Onsterveen, thans gedetineerd, beschul
digd op 2 December te Erica den Duitschen
aardappeBcoopman Heïnrich Rünke zijn por
tefeuille met 1400 Mark te hebben ontroofd.
Het O. M. eiscble 2 jaar gevangenisstraf.
Kerkroof. Voor den tweeden keer
is in de afgeloooen week ingebroken in de
Geref. Kerk te Bodegraven éZ -HDc bus
sen, die zich in het kerkgebouw bevinden,
zijn opengebroken en geledigd. De politie
stelt een ernstig onderzoek in.
Diefstal. Gisteren is aangifte ge
daan, dab uit een perceel aan de Gclder-
sche kade te Amsterdam een bedrag van
ruim ƒ700 aa.n bankpapier en 'gouden tien
tjes, benevens eenige loten der stad Antwer
pen z-ijiTi ontvreemd.
Smokkelarij van s'accharl n e.
Het had sedert eenigen tijd de aandacht van
bet personeel der maillreinen naar Duitsch-
land getrokken, dat eenige reizigers met bij
zondere belangstelling informeerden naar den
loop van bepaalde rijtuigen, inzonderheid die
welke naar Oostenrijk gingen. Van Vlissingen
af loopen directe rijtuigen naar Weenen en
Triest. Het staat thans vost, dat in deze rij
tuigen groote hoeveelheden sacharine naar
Oostenrijk werden gesmokkeld. In de retira
des van de wagens, die naar Oostenrijk loo
pen (een speciaal soort, met het oog op een
speciaal rem werk, waarvan de voor Oosten
rijk bestemde wagens voorzien moeten zijn),
heeft men geheime bergplaatsen voor sacha
rine gevonden. Men schijnt paneelen te heb
ben losgemaakt, die dan later weer werden
aangebracht. Achter deze paneelen werd de
smokkelwaar verstopt. De smokkelaars zijn
hierbij zeer uitgeslapen te werk gegaan. Ér
zijn tot nu toe geen arrestaties gedaan.
(N. R. Ct)
Op een meisje gesch^teni Men
meldt uit Amsterdam:
Zondagmiddag omstree ks kwart over 6
speelde de 13-jarige Marie Aairdewijn, vo-
nende Mariniersplein 26, 3 hoog, achter, met
eenige vriendinnetjes in de Mariniersslraat
Toen cpn omstreeks 17-jarlge jongen, die
min of meer „onder den invloed" was, de
kinderen rpasseerde, riepen deze: „Kijk, die
jonigen is dronken".
De jongen loste daarop, waarschijnlijk met
een flohert-pisto-ol, twee schoten in de rich
ting van de meisjes, waardoor de reeds ge
noemde Marie Aardewijn vrij ernstig in den
rechterwang werd getroffen.
Door op het hulpgeroep to^nellënde men-
schon, werd het hevig bloedende kind naar
het aitlin.glokaal van den Gem. Gcneeslaindi-
igendienst gebracht, waar dr. J. J. Brouwer,
het kogeltje dat ruim 2 c M. diep in de wang
was gedrongen verwijderde. De dader die
het intuss-choTi op een loopen had -gezet, werd
in de Kleine Kattenburgerstraat gegrepen en
aan het politiebureau Kattenburg in bewa
ring gesteld. Hoewel hij -door de kindoren
werd herkend, ontkent hij geschoten te heb
ben. Naar het pistool dat hij bij rijn vlucht
weg wierp, werd nog gezocht
Het auto-ongeluk van den
Prins. Hieromtrent wordt blijkens het
Hibld.. uit Frankfort aan de Berlijnsehe och
tendbladen geseind, dat Prins Hendrik tij
dens een rit met zijn automobiel door Hcd-
dernheim een zevenjarig meisje heeft over
reden. dat ernstig gewond werd. Prins Hen
drik liet zijn auto zoo spoedig mogelijk stil
houden en het kind brengen naar het stede-
Dijk zfckenhuis in Frankfort. Aan het onge
luk heeft de chauffeur geen sudiuld, daar het
kind uit een portidk plotseling over de nau
we straat liep, onmiddellijk voor de auto.
Vam andere zijde meldt men nog, dat
de verwonding en den val niet van ernstigen
aard rijn; toen gisterenmorgen Prins Hendrik
ide kleine bezocht, vond hit het kind zeer op-
tgewekt en spelende met hanr pop.
Een aangrijpend sterfgeval
had naar we in de Tel. lezen gisteren te
Zwolle plaats. De geneesheer dr. Gnerlhe was
op visite bij een patient. Juist voelde hij de
zen den pols en keek on zijn horloge toen hij
zelf plotseling op den stoel dood Meef.
Trap van een p a a r d. De landbou
wer Frederiks tc Afferden (L.) werd Vrijdag
8.1. door een paard tegen "het onderlijf ge
trapt. Aanvankelijk weinig pijn gevoelende
bleef hij no.g eeniigen tijd doorwerken, doch
toen hij naderhand thuis wilde eten, werd hij
onwel Op bevel van den ontboden genees
heer, die ernstige inwendige kneuzingen con
stateerde, werd de man naar het ziekenhuis
te Gennep vervoerd cn daar geopereerd. Dit
mocht echter niet meer baten; de ongelukkige
is thans aan d'e gevolgen overleden.
(Tel)
Verdronken. Het 5-jarig zoontje
van den heer P. te Wierum is le Nes. waar
Oiij tijdelijk vertoefde, te water geraakt cn
verdronken.
School^ en Kerknieuws.
G 6tei-?uirorgen is tc Groirngen op 63-jarigen leef-
tijd overleden Prof. Dr. Cornclis Hendr'kus van
Rhijn. hoogleeranr in de theologie nan d-e Universi
teit nldaar. De overledene werd in 1849 t<? Delft
geborv'n en promoveerde in 1875 ann de Un'vers tcit
te Utrecht tot doctor in de theologie op proefschrift:
„De jongste bezwnrtn tegen de echtheid vnn den
eer-ten brief van Petrus getostst" was van 1875
1880 prtdjknnt tc Lensden, van 1880—1886 te Gouda
en sedert 18-56 hooglecraar te Groningen.
Pmf. vun Rhijn was d van het hoofdbestuur van
het Nod. Zendeling-Genootschap te Rotterdam en
redacteur van „IV godgeleerde Bbliotheek" en
„Theologische Studiën."
Chr. IT. B. S. te Leeuwarden. Gister
middag vergaderde Leeuwarden de „Ver. voor
Chr. M ddelbaar en Voorbereidend Hooger Onderw\is
in Friesland. Naar de „Leeuw .Ct.me'dt. is, op
grond van de ingekomen giften, dc verdubbel ng
van het aantal leden in de laatste 14 dagen, de ver-
hootring der co.itr butic en de vele sympath eb tui-
g ngen uit geheel Friesland, met algemeene stcmmïn
aangenomen een voorstel van het bestmir om, in
tegonstcll ng met het punt van de agenda, waarbji
het. de opheffiig der school had voorgesteld, de
exploitatie der school met kracht door te zetten.
Apostolische Kerk. Het H b I d. ver
neemt, dat op het gedeelte van het terrein der afge
brande spiegelfabr ek van Koch aan de Fransche la3n
te Amsterdam, dat nog niet verkocht was, een kerk
gebouw zal komen te staan voor de Apostolische
Gemeente.
Landbouw en veeteelt in de
provincie Utrecht. In zalke landbouw
en veeteelt in de provincie Utrecht is aan het
hoofdbestuur van het Genootschap voor Land
bouw en Kruidkunde in die provinci een
rapport uitgebracht door een commissie be
staande uit de heeren C. S. van Beuningen,
C. K. van Danlcn. C. J. van Eeten, C. F. G- W.
van den Hurk. II B Ilylkema. C. J. Kneppel-
liout van Sterken burg, J K. Knotten'b It. H
Lindeman, J. P. van Lon1 huijzen, A. A. Nen-
german, N. Nobel, dr. B. Sjollema. E. Snellen,
T. J. Swierstra, II. Tromp van Holst en W. H
van Woudenbergh Rzn.
Deze commissie was benoemd naar aanlei
ding van een voordracht, welke dr. B. Sjolle
ma den 29sten April 1911 gehouden 'heeft in
een algemeene vergadering van het Genoot
schap voor Landbouw en Kruidkunde te
Utrecht, handelende over den toestand vnn
landbouw en veeteelt in de provincie Utrecht.
Het thans in druk verschenen rapport be
gint met de mededeeling, hoe de commissie
haar taak opgevat heeft. Hierin deelt de com
missie o.a. mee, dat zij zich niet met genoeg
gezag bekleed acht om een rapport rit te bren
gen omtrent den invloed, dien de heerschen-
de jachttoeslanden op den landbouw oef nen.
terwijl datzelfde geldt ten opzichte van het
rentmeesterschap. De belanghebbenden aarze
len n.l, voldoende gegevens te verstrekken,
wanneer zij weten, dat die gepubliceerd zul
len worden.
De commissie brengt echter de volgende
punten naar voren
De waterstaatkundige toestand laat in een
groot deel der provincie veel te wenschen, als
gevolg waarvan met den landbouw weinig be
vredigende resultaten verkregen worden.
Het ontwikkelingspeil der landbouwers is
over het algemeen te laag, dan dat zij in staat
kunnen zijn het bedrijf oo de meest rationecie
wijze te voeren, zelfs onder overigens g n-
stige omstandigheden. De behoefte aan epn
gelegenheid tot het genieten van geregeld
landbouwonderwijs, zooals dal aan een land-
bouwwint^rschool wordt gegeven doet zich
dringend gevoelen.
Verschillend - remmende Retoren, zooals
rentmeesterschap, jachttoestanden, en, in be
paalde opzichten eon weinig krachtig vereni
gingsleven doen hun invloed op het land-
bouwhed.riif gelden, hetgeen de historie van
den Utrechtschen landbouw dnidel:*k bewijst.
De commissie meent in overweging te mo
gen geven, aan de Prov. Staten van Utrecht
te verzoeken, een onderzoek te doen instel
len naar de toestanden heerschond op het ge
bied van jacht en rentmeesterschap en hun
Invloed op den alge*T»eenen landbonw.
Uit het rapport blijkt wel, dat toegegeven
moet worden, dat de landbouw in Utrecht in
vergelijking met de andere provinciën van
ons land, nog ver achterlijk ts. Doch ook
wordt op verschillende oorzaken gew. zen,
welke daartoe leiden, en waarom nï^ anders
geschoven mag worden op laksheid van de
landbouwers.
De grondbewerking laat veelal veel te wen
schen, terwijl het gebruik van moderne werk
tuigen lang niet zoo algemeen is als in an
dere deelen van Nederland. Hierin xou dus
door de boeren verbetering te brengen rijn
De waterstaatkundige toestand laat ooK
dikwijls veel te wenschen. Tended™ zijn hier
aan de boeren zelf de schuld, doordat zij niet
genoeg acht slnan op den stant, waarin sloc
ten, enz. verkeeren doch aan den anderen
kant laat dc zorg van de overheid al te di'k-
wiils veel te wenschen.
Door dc boeren wordt nog maar al tc vaak
veel tc weinig h™t be'ang In/cz'en van het
nut van laifdbouwcursussen, doch ook dc ge
meentebesturen, waarvan anders verwacht
mocht worden, schenken vod 1 wetnig aan
dacht aan dit ondorwi's. Terwijl b.v. in an
dere provincies in. plattelandsgemeenten ge
zocht wordt naar ond rw"s met dc land-
bouwacte, heeft dit in Utrecht weinig plaats.
Slechte paohtcor tra eten, het rentmeester-,
schap en middeleeuwsdie jncMtoestandcn zijn
mede oorzaken, dat de landbouw o-hterlijk
is. Aan het einde van het ra.nport werd nog
een hoofdstuk over „wiJdsohadc in de j rovin-
rle Utrecht" toegevoegd, waaruit zeer over
tuigend blilkt, dat de hertrsrhend^ jachttoe
standen van grooten invloed zijn op den
Utrechtschen landbouw. Vooral dc hoogere
gronden in het oost©'ijk deel d t provinci»'
worden door wildschade getroffen. Als ge-
gemeenten, waarin z:ch dez-e schade vooral
doet gevoelen, worrbm genoemdE -mnes,
Baarn. Soest De Bilt, Driebergen, M arsber
gen, Doorn. Leersum. Ameronnen cn Rhcnen.
Dc wildschade is in verschillende deelen der
provincië zóó groot, dat ncroeelcn grond wel
ke uitstekend voor cultuur geschik' zouden
zijn, als driestland blijven liggen. Alleen wan
neer h^t gnheele terrein met ijzergaas wordt
afgerasterd is cultuur mogelijk. Dit is zeer
kostbaar en bovendien niet afdoende, daar de
konijnen er toch door veten te komen. Men
momnelt wel eens. dat dc jachtopzieners
daarbij op de een andere wijze een handje
weten te helpen. Wordt het terrein nH door
ijzergaas beschermd Aan schat men hel deel
van den oogst, dat verforen gaat, op dc helft of
twee derden-
Verder wordt gewezen ar> de tegenwerking
van d* ziide der autoriteiten hij het verkrij
gen vnn een act tot het schieten van scha
delijk wiM; o.n het zcr willekeurige optre
den van de jachtopzieners en on het ontreden
van vele jagers, die met "cherie gezelschap
pen door de gmvassen loopen, lerw;'l daar
tegen ingebracht0 bezwaren geen ingang vin
den, omdat in verschalende gevallen de een
of andere autoriteit z If :ager is.
In h°t hoofdstuk over h^t Genootschap komt
de commissie tot de conclnsi" dat de af dec
lingen. in bet algemeen gesproken, en het
hoofdbestuur veel r eer in het belang van den
landbouw hadden kunnen doen, dan zü
daan hadden. (N. R. Ct.)
Heft conflict in de sïgaren-ïndustsve.
Aan dc hoofdbesturen van den Ned. Siga-
renm.- en Tabaksbewerker «boud van den N°d.
R. K TabaksbewerkorsboncT. dc Federat e van
Sigarenm. en Tabaksbewerkers in Nederland,
den Christel. Sigarenm. en Tabaksbewerkers-
bond in Nederland Is door het Dagclijksch
Bestuur van het Verbond van Vereenigingen
rvan Sigarenfabrikanten in Nederland Maan
dag het vt)T"cnde (srhrrven gezonden:
Uw scb ril ven van den 5err dezer kwam
In ons bezit-
De inhoud daarvan geeft ons aanleiding
u te verwijzen naar onzen brief van den
29en Januari Mdie wij geheel moeten
bevesrigen.
Alleen willen wij u er nog op wijzen,
dat teen na de Invoering van hel Arbeids
contract bij verstimllendë fabrikanten ver
schil van mee"in," ontstond tusschen uwe
organisaties en d e fabrikanten, door u
herhaaldelijk d1 tusschcnkomsl van het
Dagelijksch R'stunir werd ingeroepen en
alle verschilpunten op eene minnelijke
wi'ze werden opgelost.
Indien het u nu oc-k te doe; was ,-e-
weest om wegneming van de door u ge
signaleerde grteven, dan had u zich ook
thans weder kunnen wenden tot h°t D. B
Wij weigeren dan ook le gelooven, dat
om deze redenen de werkstakingen rijn
afgekondigd en licchlen meer waarde
aan den inhoud van uwe brieven van den
Hen Januari 11 gericht aan onze vereeni
gingen in R'tterdam, Dordrecht, Gorin-
cliexn en Omstreken, waaruit duidelijk
blijkt, dat de «takingen zijn begonnen om
het gemeenschappelijk program Inge
voerd *c krijgen.'
Hierbij dient er toch ook op te worden
gewezen, dat het G. P. eenzijdig door uw-
organisatie is vaslg°sleld. zo-der eenige
ru'-'ïesnraak met d° Patroonsorganisatie
Wel bewerl rr firms, dat u dteect lot
onderhandelingen bereid is indien a ac
ceptable loonregelingen ontvangt, doch
o i kunnen onderhandelingen slechts ge
voerd worden, indien door u eerst de
werkstakingen wortfén opgehevendaar
na zijn wij berpfd onmiddrilifk een einde
te maken aan dc uilsluitingen.
Ondor de gegeven o star.dlgheden kun
nen wij u bef houden v:\" eene conferentie
niet voorstellen, want wie den vrede ver
breekt, moet ook maar d'e eerste stappen
doen die kimneri leid-en. tot herstel der
goed? betrekkin -ten.
Invoering van het Gemeenschappelijk
Program is voor ons ten minste voorlon-
pig onmogelHkal zou het alteen zijn met
ih' t oog op de zeer aanzienlijke geldelijke
o'fers. die tengevolge daarvan van de fa
brikanten. zouden, worden gccisoht; of
fers die onmogel'ik gebracht kunnen wor
den met het oog op de zee* sl chte be-
dri'Tsuitkomsten (Tcr laatste jaren.
En nu noemt u ons wel de namen van
vijf firma's zoowat T procent der Nc-
derlandschc sfga ree fabrikanten di° hun
verkoopsprijzen zouden hebben verhoogd,
doch het zal u niet onbekend zijn. dat dc
sigarenwinkeliers beweren, die prijsver-
hooging niet f« tnnnen b. falen en om die
reden reeds meer door een der door u
genoemde firma's op ïnm besluit zijn te
ruggekomen.
Hoogachtend,
Het Dagdijksch Bestuur.
Nog vernemen wijT dat alle uitgeslotarien ln
het geheele land uit de ondersteuningskas, der
werklieden-organisaties een uitkecring krijgen
van f 5.50 in de week, van f 7.50 indien zij ge
huwd zijn en 50 cent extra voor ieder kinds.
