DE EEMLANDER' II"* Jaargang. Maandag 21 April 1913. FEUILLETON. Ii° 284 BUITENLAND. Het Eeuwige Leven. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURO. Uitgevers: VALKHOFF Co ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor rsfoort f J*?®* Idem franoo per po.» Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - l v. Afzonderlijk© nummers °*°5, ï)eze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Foeetdagen- Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER AD VERTENTIEN: Van 15 regels t <*.5<k F.lko regel meer O.IO# Dienstaanbiedingen 25 cents bg vooruitbetaling. Grooto lettors naar plaatsruimte. Voor liandol on bodrgt bestaan zoor voordeelige bepalingen tot het herhaald udvorteoron in dit Blad, bij ubonnoment. Eene circulaire, bovattoudo do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezondon. Weekoverzicht. IHet zij'n voorjaa-rsbeloften M om ons heen: de bottende hoestere, het ontluikende groen, de met-dcn-dag-feLler plekkende kleuren pracht van onze ccht-Hollandsclie tulpen en hyacinthen, het vogelenconcert, dat ons steeds vroeger en blijder wekt en ten slotte het Bcdlzebubsfcest der huisvrouwen, even echt-Hollandsch berucht als onze bloembollen beroemd zijn, de schoonmaak. Het gei'aag en geschrob, de kale muren en kale trappen, de leege kamers en de volle portalen, hel zijn alle manifestaties van de Ncderlandsulie huisvrouw, die op haar ma nier de blijde boodschap van het naderend voorjaar verkondigt. Maar wat zonderlinger is, d'Lt jaar maken ook de mannen zich op 0111 mee te doen aan de groote schoonmaak. Hun mouwen zijn reeds opgestroopt, emmers helder water dragen zij aan, bezems en boender» staan reeds tegen den wand en deuren en ramen zijn wijd opengezet, opdat de heerlijke len telucht de duffe atmosfeer verfrissche en hot weldadige zonnelicht binnendringc. Eu zij, die het huis bewoont, waar de mannen zich zoo weien, de Nederlandsche Maagd, zij knikt goedkeurend doch, Holland- sche die ook zij is, betreurt zij, dat het alleen mannen zijn, die haar huis moeien schoon maken en dat de vrouwen niet mogen mede helpen. De vorige week hield Patrimonium zijn jaarlijksohe bondsvergadering. Duidelijker dan ooit kwam alweer het tweeslachtig ka rakter van Patrimonium uit. Aan den eenen kant de leiders, voor wie Patrimonium in de eerste plaats moet dienen om de chris telijke arbeiders zoet te houden en gewil lig in het politiek coalitie-gareel te doen loopen; aan den anderen kant de christe lijke werklieden, die in Patrimonium hun vakvereeniging zien, welke vóór alles hun sociale belangen zal behartigen. Geen won der, dat het Uisschen deze beide giroepen telkens tot 'n botsing komt of dreigt te ko men. Naast de aandoenlijke hondentrouw van den ccn, die alle daden van de coalitie-re- geerin-g goedkeurt en goedpraat, staat de twijfel van den ander, wiens oogen helder genoeg zijn 0111 te zien, dat het slechts ker- mis-schitiering is, waarin de coalitie zich aan den arbeider vertoont. De afgevaardigde van Amsterdam ter bondsvergadering wees er op, dat het ver kiezingsprogram van Patrimonium dit jaar hetzelfde was als voor 4 jaar. Vier jaren wa ren voorbij gegaan en dezelfde punten zijn weer door het bestuur van Patrimonium op het program gebracht. Gaan wij wel voor uit, vroeg deze afgevaardigde, ontevreden over wat tot dusverre verkregen was. Hij constateerde, diait er te w.einig gevoel is voor de sociale nooden der werklieden en hij wensohte, dat er meer aandrang van' Patri monium zou uitgaan, opdat zoo spoedig mo gelijk recht werd gedaan aan de werklieden. Want recht hebben dezen op sociale wetten, welke zij niet wcnschen als gunstbetoon. En dezo afgevaardigde stond niet alleen. Zaandam sprong hem bij en Dordrecht liet zelfs 'n licht dreigement hooren: Patrimoni um moet ei- op kunnen rekenen, dal de soci ale wetgeving wat minder tra'ag gaat, an dere houdt men ons rai-et langer vast. Maar toen aHen hun hart weer eens ge lucht hadden, kwamen do politieke stuca- doors, en met hun probate onderwijs-kalk stopten zij alle scheuren en scheurtjes weer netjes toe. Maai' er zijn andere scheuren, die dieper gaan. Het stembusgcschachcr moge tot 'n vast a cc oord geleid bobben, vernederend vooral voo«r de christolijk-historisdhe voor mannen, die uit vrees om uitgeworpen te worden 2 zetels prijs goiven en toestemden, don Ommenscken zetel op zich zelf te gaan veroveren om denzeive daarna af te staan aan de anti-revolutionairen bewaarheid staat te worden, dat het bestuur wikt, maar de kiezer beschikt. Noch in Ommen, noch in Ede luisteren de ohr.-hist. naar het hoog beveL Leiden capituleerde. Maar nog op andere punten brak er brand uil in de houten stad van de christelijk-kis- torischen. Eenigjo bekende mannen, wion christelijk bloed door de aderen vloeit van liberale smelten vrij, hebben den volke kond gedaan, dat zij op 24 April, wanneer over het voortbestaan der coalitie gedelibereerd zal worden, aan de vergaderde chr.-hist. n motie zullen voorleggen, waarin onom wonden de coalitie veroordeeld wordt. Balen zal bet niet. De motie zal met slem- me nmeerderhe id verworpen worden, de voorstellers trekken zich terug in de woes tijn der vergetelheid, de ooalille.... en de kamerzetels, welke dr. Kuyper den chr.-liist goe<\guiistig heeft toebedacht, zijn gered. Maar de doodsklok blijft lulden voor de Christ.-Iiist. Unie. Van 'n andere zijde dreigt alweer 'n gevaar. Rechtzinnige Hervormden hebben opgericht 'n Bond van Hervormde Kiezers, welke zich vierkant Legen de coalitie keert. O zeker, groote invloed zal van diieu Bond nog niet uitgaan, maar de Christ.-Hist. Unie brokkelt al meer en meer af en. verliest haar aanhang juist daar, waar zij dien het meest noodig heeft. In het jongste nummer van het Utreclit- sche vrijz.-dein. weekblad",,Vooruitgang" is meer dan de helft van het redactioneele ge deelte gewijd aan Amersfoort (waar het blad sporadisch lezers heeft) en nog wel aan 'n quiaestie, welke, hoe opgeblazen ook, het meorcndccl dei- lezers buiten Amersfoort weinig belang zal inboezemen, de quaestie van het driepunt je aan den Ufcrcclktsohen- weg, waaruit de Amerefoortsche vrijzinnig- democraten politieleen munt dachten te slaan in den verbitterden strijd, welke aangebon den is tegen hun partijgenoot, het raadslid Gerritsen cn steeds gr ooi er en wanstaltiger vormen aanneemt. Het gaat er mee als met 'n sneouwbal, welke, eenmaal aa-n het rollen gebracht op 'n hellend vlak, alles wat op haar weg ligt, mee pakt. Zelfs mr. Van En- gen wordt thans in de dolle vaart meege sleurd. De vorige week reeds maalden wij mel ding van 'n artikel in Vooruitgang, onder- tcekend mr. F. A. van Engen. Thans bevat het blad lvet slot met dezelfde onderteeke- ning. Mr. Van Engen stond kier voor 'n ondank bare- taak. Om in zake de aanklacht, we gens smaadschrift, door den heer Gerritsen ingediend, de waarheid van het ten laste gclegdo feit te kunnen bewijzen, moest hij als verdediger optreden van Piet van de Eem, de schrijver van het bewuste artikel in de Vooruitgang, 'n Beter advocaat had deze Piet niet kunnen vinden, inr. Van En gen heeft van z'n pleidooi gemaakt, wat er van te maken was, maar helaas, geen bouw- weiik, boe schitterend ook voor het oog, kan bestaan, zoo het fundament niet deugt. En dat was het geval. Mr. Van Engen bouwt z'n hec-le pleidooi niet op de officieel© gegevens omtrent de driepunt-quaestie ver schaft door den wethouder van Esveld inde jongste vergadering van den gemeenteraad, docli op het korte communiqué van. een le den vei'ga dering dor kiësvereeniging Gemeen tebelang, zooals dit In ons Dagblad was op genomen. Ilanüiig is dit wel, maar de waarde van het betoog ,gaat daardoor ten cenenmalc ver loren. Men proeft te zeer den advocaat. Ook Biet van de Eem is na 5, 6 weken weer opgedroogd van de emmers koud wa ter, welke bij over z'n hoofd -gehad heeft. Iliji schijnt nog eens dunnetjes te willen over doen, wat hij destijds reeds leverde en wat mr. Van Engen hem sindsdien verbeterde. Wij zullen hem niet -storen! Politiek Overzicht. Turksch-Armenische zorgen. De vrede tusschen Turkije en de Balkan- stalen staat nu inderdaad voor de deur. De Koning van Montenegro moge nog dralen, of hij, om zich voor de teleurstelling van Sku- tari schadeloos te stellen, met eene aanbie ding van geld genoegen zal nemen of wel, ooii zich te dekken tegen zijn ontevreden volk, zal aandringen otp het ingrijpen van een internationaal detachement landings troepen; maar dat kan don vrede niet meer tegenhouden. De vrede is in aantocht. Voor de tweede maal rusten aan de Tsja- taklja-linién de wapenen, en. ditmaal koes tert men geene vrees, dat het zwaard weer uit dic sclieede zal gaan. In de diplomatieke klingen twijfelt men er niet aan, dat de formeele handeling van het sluiten van don wede niet lang meer oip zich zal laten wach ten. Men spreekt daar reeds minder over den ten einde loopenden Balkanoorlog dan over 't geen daarop zal volgen. Nieuwe zorgen komen op en vragen de aandacht. Ten deele koanen zij voort uit de bezwaren, dio de vcr- deeling van den buit in het voormalige Europeesche Turkije met zich zal brengen. Maar ook in Aziatisch Turkije pakken zich wolken samen. Achter de Balkanzorgen ko men de Armenische zorgen o.p, die ten nauw ste samenhangen met het vraagstuk van hel behoud van het Turksche rijk in Azië. In verband met het nu to berde komende Armenische vraagstuk wordt uit Konstan- linopcl aan de Vossisohe Ztg. bericht: „Voor do besturende leringen- komt bij het sluiten van den wapenstilstand ook het Ar menische en Syrische vraagstuk in aanmer king. Zij kunnen zich -er niet over misleiden, dat de toestanden in oostelijk Anatoliö, Syrië en andere deel&n van het rijk in klimmende male bedenkelijk wordt, en willen zich be schermen tegen het verwijt, dal zij ter wille va>n zaken van secundaire beleekonis ern stiger plichten hebben verzuimd, welker verwaariooziing noodlottig zou kunnen wor den voor het voortbestaan van het rijk. Het is niet aan te nemen, dat de regcering ver rast i9 geworden door de jongste berichten uit Oostelijk Anatolié. Zij moet kennis ge had hebben van de verontrustende aanwij zingen eener wijdvertakte beroering, die da Turksche en de Armenische kringen gezind zijn, op Russische rekening te stellen. Ook in de door het toevallig springen van een bom aan t licht gekomen samenzwering in Erzindjan wil men den vinger van Rusland zien, waartoe hel Armcnisch-revohilionairi» comité Dasjnaksoetjoen, of althans een deel er van zich 111 onbegrijpelijke verblinding voelt aangetrokken. De toestanden zouden zich nooit zoo ver hebben kunnen ontwikkelen, als de verschil lende Turksche kabinetten van de laatste jaren bedacht waren goweest op hunne plich ten jegens de Armeniërs en inzonderheid zich gelegen hadden Laten zijn aan eene ver standige regeling van de grondkweslie. Maar tot in den jongsten tijd heeft de regeering uit zorgeloosheid of miskenning van den ernst van den toestand gedraald met het ter hand nemen van het hervormingswerk; tot heden zijn nog niet eens de leden be noemd van de commissie, die zich voor de uitvoering van de hervormingen naar Ana lolic moet begeven. Inmiddels nemen, als men Armenische berichten mag gelooven, de Russische intri ges een steeds bedenkelijker omvang aan. Particuliere berichten, die in Konstaivtino- pel zijn ontvangen, wijzen onder het noe men van namen op hoofden van Koerden- stammen, die Rusland door geld voor zijne plannen moet hebben gewonnen, en voor welker uitvoering, naar beweerd wordt, ook reeds troepen bereid worden gehouden. Russisch goud moet ook het wonder heb ban bewerkt, dat door veeljarige vijand schap gescheiden familiën zich verzoend hebben 0111 gezamenlijk voor Rusland te wer* ken. Onder dezo omstandigheden zou Turkije er goed aan doen, dc gebeurtenissen in oostelijk Anatolié in het oog te houden, om door het spoedig ter hond nomen van do Armenische landkwestie te redden wat nog kan worden gered, opdat het haar niet zal gaan als in Syrië, waar zij eindelijk aan dt Arabische taal in school, bestuur cn rechte spraak de plaats wil aanwijzen, dio haar toe komt. Zij is tot dit besluit gekomen ap hel tijdstip, waarop de separatistische of altham eene afscheiding voorbereidende autonomis tische beweging onder welwillende bescher ming van de belanghebbende stalen cenc be denkelijke uitbreiding van kracht hoeft vei* kregen." I>e Italkau-oorlog. Aan boord van hel stoomschip linperatoi Traja in de Zwarte zee. (Per radio telegrafie viu Constanza), 20 April. De opperbevelheb ber Izzot Pacha heeft zich naar Boelair bo geven, naar men gelooft, om cenc onzijdig! zóne vast te stellen cn, volgens niet bevestig de geiuohlen, 0111 Grieksclie gevolmachtigde! voor een wapenstilstand te ontmoeten. Volgens particuliere berichten uit Iladem» keui van 3 April, is het Bulgaarsclie leger vooi Tsjataldja vertrokken naar Dcmolika en De- deagatsch. De Turken gaan voort versterkin gen en stukken bclegeiTingsgcseliut, k men de uit Duitschland naar Tsjataldja te zen den. Weenen, 19 April. Uit Ccltinje wordt aan den Südslavisdhen Korrcspondenz ge meld: De Groote Raad, waaraan de konink lijke familie en de ministers zullen deelne men, zal heden plaats hebben. Men gelooft dat het beleg van Skulari zal worden opge heven. "Weenen, 19 April. Volgens de avond bladen zou dc koning van Montenegro sinds den 17én opnieuw de forten van Skutari bom bardeeren en projectielen werpen 111 de stad, waar een groote nood moet hcerschen. Konstanlinopel, 20 April. Dc op perbevelhebber Izzct Pacha, Mahmocd Pa cha en Zia Pacha zijn uit Boelair terugge keerd, waar zijn gisteren den wapenstilstand hebben onderteekend mot de gevolmachtig den van de bondgonooten, uitgezonderd .Mon tenegro. Griekenland, heeft -door bemiddeling van Duitschland voorgesteld te beginnen met <Io terugzending ran de krijgsgevangenen op voorwaarde, dat zij niet meer zullen deelne men aan de militaire operation. Een eerst® konvooi, 7000 man omvattend, zou in Merin* aan land gezet worden op voorwaarde dal de Turksche vloot de transportschepen nidi zal aanvallen. Sofia, 18 April. De Mir spreekt d® thoop uit, dat hel antwoord van dc bondge- nooten morgen zal worden overhandigd. Het blad beschouwt den oorlog als geëin digd. Belgrado, 18 April. Eene offi- cieuse nota zegt: Wij verzekeren, dat geett enkel uitstel van het antwoord op de not® van de groote mogendheden aan Servië kaa worden gteweten. De Servische regeering heeft altiid hare antwoorden o.p een behoor lijken tijd overhandigd. Niets vormt den miensoh meer dan hel zien Van der menschen levensloop en levenslot Een Roman van Liefde, 40 door MARIE CORELLL Een woeste zdel Somber grijs en grootsch In haar aanrollenden toorn; haar hooge gol ven rezen en daalden als zich 'bewegende bergen, tdoor een aardbeving geschokt, licht en duister worstelden tegen elkander in haar donkere afgronden en tieinididen der tuimelende schuimkoppen ik kon het woeste sissen en bulderen van de branding hooren op een onzichtbare rotsige kust, ver weg en mijn hart werd koud van angst, toen ik een schip met volle z-eilen tegen den hevigen wind op die onstuimige waterwoe stenij zag worstelen als een veier, losgeraakt uil den vleugel van een zeemeeuw. Voort- vliegend als een gejaagd schepsel, dook het top en neer, terwijl zijn boegspriet in de diepe afgronden verdween, waaruit het tril lend weer omhoog steeg als in lichtvaardige verachting en toen het nader en nader in het gezicht kwam, kon Ik enkele dier men- •chelijke wezens aan boord onderscheiden den stuurman, idio met scherpe oogen in de dieper wordende duisternis van den storm -tuurde, zijn -haar en .gelaat met schuim bespat, .de matrozen hard worste lend 0111 de tuigage te redden, dat dreigde verscheurd en in zee geworpen te worden, toen zweepte een reusachtige golf het onmiddellijk vóór mij en ik zag de twee per sonen, die anij gedurende deze vreemde be goocheling voortdurend werden geloond, de man met het gelaat van Santoris de vrouw met mijn eigen gelaat, zoo getrouw weerkaatst, dat 't mij leek, alsof ik mij in een spiegel zag. En juist nu was de gelijke nis van ons beiden beter en treffender, dan •dit in een der vorige visioenen geweest was dat wil zeggen, wij geleken bijna zooals wii nu bestonden. De man hield de vrouw naast zich vast met een arm omvat, haar en zichzelf steu nend en de andere om een der wankelende masten. Ik zag haar tot heim opzien met hel licht van een groote hartstochtelijke liefde in haar oogen. En ik hoorde hem zeggen: „Het einde der smart en het begin der vreugdeI Zijt gij niet 'bevreiesd?" ,3evreesd?" En haar stem beefde niet. ,yMet jou?" Hij drukte haar dichter aan zijn hart en kuste haar niet ééns, maar rale malen in ge mengde verrukking en wanhoop. „Dit is de dood, mijn geliefde 1" zeide hij. En haar antwoord weerklonk met teedere zekerheid. „Neenl niet de dood, maar leven! en liefde!" Een kreet ging op uit matrozen - een kreet van hartverscheurenden doodsangst, en schrikwekkende golven, die gezamenlijk dreigend kwamen aanrollen wierpen zich als reuzen-moordenaars op het tcere en hulpc- looze vaartuig en verzwolgen het hel ver dween mcl ontzaglijke snelheid, als een kleine vlek op den oceaan, ingezogen in de waterkolk de groote «en plechtige grauw heid der zee strekte er zich als een lijkwade over uit, het was een niets, in het niet ver zonken! Ik zag hoe een reuzengolf In kris- tallijn geschitter yan donker saffier zich ver hief en zich over de plek krulde waar al deze menschenlevens en liefde verdwenen waren, en toen kwam e rover mijn ziel een plotseling gevoel van intense rust. De groote zee werd voor mijn 00een gladgestreken in fijne rimpels, die zich weer langzaam in nevel oplosten en bijna vond ik mijn stem bijna openden mijn lippen zich om te vragen: „"Wait beteekent dit visioen der zee?" toen een geluid van muziek mij juist, toen ik begon te spreken, tegenhield de muziek van teere snaren als van duizenden harpen in den hemel. Be luisterde, met iedere zenuw gespannen mijn blik nog gievestlgd zonder veel te zien op 't zware, grijze vlies, dat voor mij hing dat mystieke heme kloek, waarop een Goddelijk schilder in levende vormen en kleuren tafereclen schilderde, die ik in een soort van vage vreemheid herkende, maar toch niet kon begrijpen en terwijl ik toekeek welfde zich een regenboog, waar van elke kleur verdiept was lot zuLk een brandende schittering, dat zijn licht bijna ondragelijk verblindend was, in een vol maakten halven cirkel over de wolken! Ik uitte een onwillekeurdgen kreet van verruk king want hei was geen aardsohen regen boog, -dien ik gezien had. Zijn trillende schit tering scheen tot in het middelpunt en het hart der ruimte door te dringen hemels teer en toch diep, gloeide elke afzonderlijke kleur met de gloedrijke pracht eens hemels, waarvan gewone stervelingen niet droonten en te heerlijk voor menschelijikë beschrijving is. Het was liet stralend berouw van den storm, de verzekering van vreugde na smart de hartstochtelijke liefde der ziel, die omhoog steeg in volmaakten vorm en schoon heid, na lange gevangenschap in bevroren diepte van verdrukking en eenzaamheid. Het was volmaakt, wat men zich van een goddelijke belofte ook maar denken of droo- men Icod! Mijn hart klopte snel tranen sprongen in mijn oogen en bijna onbewust drukte ik de vriendelijke, sterke hand, die de mijne omvatte. Be beefde even maar ik was te verdiept in het aanschouwen van dien tri omfboog in den hemel om de beweging op te merken. Langzamerhand begonnen de kleurrijke tinten le verblceken, zeer lang zaam en bijna onmerkbaar werden zij flau wer en flauwer tot eindelijk alles nevelach tig grijs was als te voren, behalve op een plek, waar lange lichtstralen waren als van een zilveren regen. En toen kwamen vreem de, snel voorbijgaande Hooneelen als van wolkformaties, zich voortdurend wijzigend en veranderd, waarin Ik telkens dezelfde twee personen, zoo gelijk en toch zoo ongelijk aan onszelven, herkende, die de stomme ge tuigen van elk tooneel waren maar alle# ging nai in absoluut stilzwijgen voorbij er was geen geheimzinnige muziek, de stemmea zwegen, alles was stil Plotseling kwam er verandering over wal ik den hemel dacht, de woLken werden van- ran gereten als het ware om een streek gloe iend, amberkleurig rood -te toonen en ik aanschouwde wat op een groote, gesloten Poort geleek, die als met goud gegrendeld scheen. Hier vormde zich langzaam een ge< sialic de gedaan-te van een vrouw, di® voor den gesloten afsluitboom geknield lag, met de handen in aandoenlijke smeeking ge* vouwen cn omhoog geheven. Zoo vreemd verlaten cn eenzaam was haar aanblik, in al die hemelsche pracht, dat ik bijna om haan had kunnen schreien, buitengesloten als zjgj scheen van dc een of andere mysterie, onbe kende pracht Rondom haar welfde zich hel groote ruim des hemels onder haar en boven haar was de woestenij der oneindig® ruimte en zij een broze ziel, onsterfelijk gemaakt door het onbluschbare vuur van liefde, hoop en herinnering, zweefde tua« schen de diepten van onmetelijke uitgestrekt hcid, als een dwarrelend blad of sneeuw* vlok! Mijn hart leed om haar, onbewust b®< wogen mijn lippen zich in gebed: ..O laat haar niet altijd verbannen en al* leen blijven!" fluisterde lk inwendig. JLiev® God, heb medelijden! Ontsluit de Poort, eal laat haar binnen! Zi) heeft zoo lang ge* wacht!" Wordt vervolgd*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1