ir>e Jaargang Maandag 19 Mei 1913. „BUITENLAND. FEUILLETON. Het Eeuwige Leven. N* 306 ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoortf 1.00. Idem franco per post 1.50. Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10. Afzonderlijke nummers - 0.05. Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Advertentiën gelieve men liefst vóór II uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: UTRECHTSCHESTRAAT 1. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER AD VERTENT IKN: Van 15 regelsf 0.50* Elke rogol moor0.14K Dienstaanbiedingen 25 conts bij vooruitbetaling. Gx-ooto lettors naar plaatsruimte. Voor handol on bodrijt bestaan zoor voordooligo bopalingoc tot het horhaald advertooron in dit Blad, bij abonnomontr Eono circulairo, bevattende do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. E EEMLAN DER. Uitgevers: VALKHOFF Co. Weekkrouiek. Er beslaat in Duilsclilaaul 'n vereeniging, ili-e 'ji gezegend werk verricht. Het is het Verband für Internationale Verslandigung, een van de steeds talrijker wordende bon den, wellce werkzaam zijn ter bevordering van den wereldvrede. Deze vereeniging tracht aan dit doel vooral mede te weiden, door dc openbare mcening te leiden in de ge- wenschte richting. Dit is vaak 'n heel moeic- lijk werk, omdat zoovele krachten juist open lijk of in. het geheim bezig zijn in de tegen overgestelde richting te sturen en omdat in het algemeen elk streven om, tegen allerlei invloeden in, betere verstandlio-udkig en on derlinge waardecring in het leven te roe pen, hoogst ondankbaar blijkt te zijn. Daar staat echter tegenover, dat er groote voldoe ning moet liggen in de wetenschap, dat men, door stil aan de openbare meening tc winnen voor de wereldvrcde-iuee, de nechtste fun damenten legt voor de verwezenlijking van die i<lee. Om eens n denkbeeld te geven, van de wijze waarop bedoelde vereeniging werkt, latéii wij hier volgen den inhoud van 'n ma nifest, dat dezer dagen op groote schaal verspreid is. „De leg er vo ors t edlen, wellce door de Duit- sche regeering, bloot ter beveiliging tegen eventuecic gebeurtenissen in de toekomst* ingediend zijut, hebben het door de regeerimg zeker niet bedoelde nevengevolg gehad, dat men ïn liet buitenland is gaan gelooven, dat Duitsohland een aanvallenden oorlog zou be oogen. Daardoor is in verschillende landen het chauvinisme weer opnieuw aangewak kerd en de volkeren zijin weer in vreeze voor een Europceschcn oorlog. „In werkelijkheid bestaat er geen reden voor zulle een pessimistische opvatting. Dc Duitsclie regeering en het Duitsche volk heb ben d-oor een jarenlange vredespolitiek het duidelijke bewijs gegeven, dat zij geen oor log willen. Ein de samenwerking der groote mogendheden in de Balkam-crisis liecft de onderlinge betrekkingen over het algemeen verbeterd. Het gehecle streven van de Euro- peésche politiek is tegenwoordig niet gericht op con wereldoorlog, maar juist integendeel op eene overbrugging van de tegenstellingen tusschen het Drievoudig Venoond en <le Tri ple- entente. Krijgsgevaar dreigt dus noch van de zijde der regeeringen, noch van de volkeren, doch uitsluitend van de chauvinis tische stokers in de verschillende landen. Bij dezen stand van zaken kan men het Duit sche volk slechts aanraden zich rustig te houden en geen gehoor te geven aan de op hitsers/' Wij hebben dit manifest overgenomen, om dat het ons -nuttig leek, dat ook in ons land dergelijke kalmeerende woorden eens ge hoord worden. Ook hier wordt vaak, onder totale miskenning van den geest des tijds, 'n Europeesche oorlog niet alleen als 'n moge lijkheid, maar zelfs als 'n waarschijnlijkheid beschouwd. Afgezien van de andere dure ge volgen daarvan, heeft zulks vooral 'n slo- rcnden invloed op het veldwinlnen van de wereldvrede-idee. Men moge spotten met dit denkbeeld, maar men bedenke toch tevens, dat, zoodra de wereldvrede-idec algemecnen ingang gcvoiidon heeft, de wereldvrede zel ve, althans in beschaafd Europa, vrijwel ver zekerd is. De publieke opiinliie zal ook in de diplomatieke wereld haar wil weten door te zeilen. De Tweede Kamer heeft het bijltje cr bij neergelegd. Woensdag zijn dc loden met zo- mer-recès uiteengegaan en voor velen zal wel dc vacantia voor goed aangebroken zijn. Zullen velen van lien, die niet terugkomen, in ons parlement niet gemist worden, de leegc plaatsen, die anderen, van wie vast staat, dat zij in September niet weerkeeren, achterlaten, zullen moeiielijk to vervullen zijn. .Met stelligheid mag echter verwacht worden, dat dezulken, die in 's lands belang in ons paalëmont bchooron zitting te hebben, spoe dig hun plaats weer zullen innemen. De laatste daad van deze Kamer is ge weest de verwerping van 'n voorstel om dc slembus in plaats van lot 5 uur lot 8 uur open tc laten. De vrijzinnigen op één na en de soeiaai-dcmocratcn stemden allen voor, de rechterzijde, met enkele uitzonderingen, scheen bevreesd te zijn, dat hel haar niet ten gocdo zou kojnen, zoo ook diegenen, die vóór 5 uur niet in do gelegenheid waren, tol de stembus toegelaten werden om van hun kiesrecht gebruik te maken. Het voor stel viel dus en nu vele vermoedelijk socia listische arbeiders cn liberalistische forensen van de stembus geweend zijn, heeft de coali tie 'n kansje te meer om na afloop der ver kiezingen te kunnen zeggem dat de meerder heid der kiezers zich te barer gunste heeft uitgesproken. Wij zouden deze weekkrouiek niet kun nen eindigen, zonder -nog 'n oogenblik in ge dachten te verwijlen bij den Landdag, den j tweeden Pinksterdag op Birkhoven gehou den. Dat deze schitterend geslaagd is, men weet het reeds; alles werkte trouwens mede, het uitnemende terrein, de heerlijke natuur, het prachtige lente-weer, de keur van spre kers, het talrijk opgekomen cn aandachtig luisterende publiek, wat zou men meer heb ben kunnen verlangen? Ja iets was er toch, wat men nog wel had kun-nen verlangen. De opkomst der arbeiders was in vergelijking met die dei- anderen te gering. Wij wotcn, dat 2e Pinksterdag voor den arbeider de uitgaansdag bij uitnemendheid is; maar toch niet alle afwezige vrijzinnige arbeiders zul len dien dag op familiebezoek geweest zijn'? Op de vergaderingen der kiesverecnigingcn hier ter slede zijn dc arbeiders gewoonlijk vooral als er raadsverkiezingen op handen zijn goed vertegenwoordigd; in de lands- polilick schijnen zij echter minder belang te stellen. En gaat het bij de kamerverkiezin gen niet veel meer om hun belangen dan bij raadsverkiezingen? Dc Sticlitsche Courant, het orgaan van AmcrsSoo.r'l's afgevaardigde., >}hr. mr. Van. Asch van Wijek, schrijvende over de beken de uitlatingen van baron. Van Wijnbergen op de Leidsche vergadering, noomt dit kamer lid „een der beste woordvoerders van de katholieke partij." Pleit niet voor het gehalte van die partij! Politiek Overzicht De onderhandelingen over het Engeiscta-Turfescti ascoord. Een kenlceken van de ontspanning, die is ingetreden sedert de Skutari-kwestie hare oplossing heeft gevonden, leveren de onder handelingen, die weder zijn aangeknoopt lot regeling van verschillende kwesliën, die be trekking hebben op de Perzische golf en het omringende gebied. Die onderhandelingen zijn reeds sints Uvee jaren hangende; zoolang de oorlog lusschen Turkije en den Balkan- bond alle aandacht in beslag nam, heeft men ze laten rusten. Thans zijn zo weder opgeval, en het tot stand komen van eene overeenkomst lusschen Engeland en Turkije staat voor de deur. De grondslagen, waarop de verkregen overeenstemming steunt, zijn aldus Dc Turksche regeering erkent hel Britsche protectoraat over Kowoit en verleent het evenlueelc recht tot aanleg van een spoorweg van Bassora naar Kowcit. Bassora zal het eindpunt worden van den Bagdadspoorweg, die tot deze stad zal wor den doorgetrokken onder dezelfde voorwaar den als de overige afdcelingen van deze lijm Minstens twee Engelsche gedelegeerden zullen benoemd worden in het bestuur van den Bagdadspoorweg, ten einde invloed te kunnen doen gelden op de wijze waarop dit bestuur zal worden gevoerd. Natuurlijk zal dc Duitsche regeering partij zijn in deze regeling voor zoover de belan gen van den Bagdadspoorweg daarbij zijn betrokken. In de Daily News wordt verklaard, dat de Duitsche invloed cu raadgevingen hebben bijgedragen om lot dc goede verstand houding te komen, waardoor men hoopt bin nen een paar weken eene definitieve regeling te zullen bereiken. liet blad laat zich in deze termen uil over het resultaat, dat is verkre gen: De overeenkomst, over dc Perzische golf duidt het einde aan van een langdurigen twist, die misschien meer dan iets anders heeft bijgedragen lot de vervreemding tus- schcn Engeland en Duilschland. Toen eene Duitsche maatschappij in 1899 eene conces sie had gekregen voor den aanleg vun ccn spoorweg van Konia, in Klein-Azië (dat zelf met Konstantinopel verbonden is door den Duitschcn Anatolischen spoorweg) naar do Perzische golf over Bagdad, verzetten Enge land zoowel als Frankrijk en Rusland zich tegen den aanleg, omdat zij dit beschouwden als een onderneming, bestemd om hunne res pectieve strategische en tfandcLsbclangen te benadeelcn. De Duitsche maatschappij begon niettemin in 1903 met dc werkzaamheden tot aanleg van den weg, cn na de voltooiing van dc eerste afdeeling slaagden zij er in geld middelen bijeen tc brengen voor twee nieu we afdeelingen in 1909 en 1911. Verder verkreeg zij door ccnc in Novem ber 1910 met Rusland te Potsdam gesloten overeenkomst de toestemming van de Rus sische diplomatie tot haar plan. In Maart 1911 deed Duitschland een nieuwen en zeer be langrijken stap om toenadering tot Engeland te krijgen, door zijne rechten over hel ge deelte van Bagdad naar de Perzische golf af te staan, waardoor Engeland in staat werd gesteld zijne strategische belangen in dc golf te verzekeren door rechtstrecksche onder handelingen met Turkije. In de overeenkomst, waarvan de hoofdlij nen hierboven zijn aangegeven, zal de uil komst van deze onderhandelingen worden neergelegd. Groot-Brittannie zal een prolec toraat hebben, onder Turksche suzerciniteit, over Kowcit, dat de uitmonding van de Sjatt-el-Arab in de golf behcerscht, cn het ge deelte spoorweg, dat verder gaat dan Bagdad, zal gebouwd worden door eene Turksche maatschappij, waarin Engeland en Duitsch land beiden deel zullen hebben, en zal ver lengd wórden tot Bassora, ten noorden van Koweit, aan den mond van de Sjatt-el-Arab, den .waterweg die de twcelingrivicren Tigris en Euphraat naar zee brengt. l>e Balkan-oorlog. Tot verklaring Yan de door Bulgarije aan zijn gezant te Londen gegeven opdracht om de vredesprcliminaircs te onderteekenen be richt Reutcr's bureau dat dit geschied is uit achting voor Sir Edward Grey en dc ambas sadeurs, die meermalen op spoed hebben aangedrongen, onder opmerking, dat voor de onderteckeining van dc preliminaires de aankomst van bijzondere gevolmachtigden niet behoefde te worden afgewacht. Bulga rije heeft zich hiernaar gedragen, hoewel het zelf ecnige wijzigingen in do preliminai res heeft voorgesteld. Dc onderteekoning heeft echter niet plaats gehad, omdat de re geeringen van andere oorlogvoerende lan den niet zulke inslructiên aan hunne verte genwoordiger hebben gezonden. De houding van Bulgarije is niet te wijten aan «menings verschil tusschen de bondgenooten. Londen, 17 Mei. Reuter verneemt, dat dc Griekschc en dc Servische gedelegeerden nog steeds zonder instruction zijn betreffende de ondcrteckening van de vredespreliminai- res. Maandag zal Sir Edward Grey spreken met sommigen van de vredesgcdclegccrden cn men hoopt, dat na deze gedachtenwisseling de toestand helderder zal worden. Dc gedele geerden van alle Balkanstalen keuren met kracht de pogingen af om ontstemming en op winding tc veroorzaken en verklaren, dat de bondgenooten besloten zijn tc komen tol eeiio vreedzamo oplossing. Konstantinopel, 18 Mei. TengevoR ge van. eene tusschen Turkije en Bulgarije gesloten overeenkomst zijn de in de streek van Adrianopcl gevangen gemaakte en naar Ismid gedeporteerde gevangenen gisteren aan boord van een Russisch stoomschip ver trokken. De gezinnen van dc Turksche offi cieren, die in Adrianopel krijgsgevangen ge worden zijn, hebben vergunning gekregen naar Konstantinopel terug to koeren. Londen, 19 Mei. De bijzondere corrcs» pondent van dc Daily Chronicle bericht, da( Servië en Griekenland eene overeenkomst hebben gesloten om ceuie gemeenschappelijke politiek ten aanzien van liet veroverde gebit d te volgen. liet bondgenootschap Is tegen Bul garije gericht. Wce non, 17 Mei. Dc avondbladen zeg gen, dal, daar hel zeker schijnt, dat Essud Paclia in Albanië onderworpen is aan invloe den, die hem schijnen tc brengen tot het ver richten van persoonlijke daden, Oostenrijk el Italië, om in alle gebeurlijkheden te voorzien, ieder een oorlogsschip naar Durazzo zenden, ondanks de opheffing van dc blokkade. We en e n, 17 Me i. Dc Oesterrcicliisch*. Ungariscke Korrcspoiidciu bericht uit be voegde bron, dal de Turksche ambassade in Ween en den gouverneur van Ada Kalch liecft aangeraden de inlijving van liet eiland door Hongarije als nietig en van onwaarde tc verklaren, omdat de Turksche- rcgcering de inlijving in slrijd met hul recht acht. De gom verneur heeft bevel gekregen naar het eiland terug tc keeren, uitdrukkelijk tegen dc inlij ving te prolcstceren en slechts voor geweld te wijken, omdat dc Turksche regeering bc^ sloten is haar bezitrecht niet alle diploma tieke middelen tc verdedigen. Ce11inje, 10 Mei. Gisteren ging een de tachement Oostenrijksche soldaten de grens over en kwamen op Monleïiegrijnisch gebied in dc buurt van Grahovo. Muntenegrijnsche grenswachters hielden het detachement le< gen en bevalen, dat de wapenen zouden wor den neergelegd, waaraan terstond werd vol daan. Er kwam geen enkel ernstig incident Yoor. De minister van binneninndschc za ken beval de autoriteiten te Grahovo het detachement zonder wapenen op hel Oos tenrijksche gebied terug te brengen. Dit be vel werd uitgevoerd, zonder dat daaruit moeiclijkhcdcn ontstonden. Volgens een bericht van de Politische Kor- respondenz uit Sofia, heeft de Russische mj( nis ter van builetnlandsche zaken Sasonovt verklaard, dat hel Petersburgsche kabinet niet genegen is de arbitrale beslissing over de gezamenlijk tusschen Bulgarije en Servië hangende gcbiedsgeschillcn op zich te ne men. Het wil alleen die laak aanvaarden van de ingevolge het beslaande verdrag ïn geschil zijnde zóne; de regeling van do ver dere geschillen zal echter aan het rcchU streckschc overleg lusschen dc beide stalen overgelaten blijven, die als zij zich niet kun nen verstaan, zioh lot de gezanten-confe rentie te Londen zullen moeten wenden. De Bulgaarselic rcgcering, die zich verzet had tegen de terugzending van de Turksclio Een Bouian van ILletde, 61 door MARIE G'ORELLI. „En kunt ge dat?" vroeg ik half smeekend. ,/Dat kan ik, en dal wil ik! Want ik ben iterker dan gij, en de sterkste overwint! Uw oogen kijken verschrikt or zijn glimpen iu Van de maan, en het zijn zachte oogen geen boozc. Ik heb ze vol toorn gezien, een, toorn, die mij in bolhart trofl maar dat was in vroeger dagen, toen ik zwakker was dan gij. Ditmaal is de toestand veranderd en ben de baas!" .>Nog niet!" zeide ik vastberaden, mijn hand van de zijne nemend, „ik geef mij aan niets1 °ver, zelfs niet ^an het geluk voordat 11c .Weet!" Een lichte schaduw verduisterde de aan trekkelijkheid zijner gelaatstrekken. irDat zegt de wereld van God. Ik wil mij &iet overgeven voordat ik weet!" Maar zij is even kneedbaar als klei en Zijn hand voort- Burend, en zij weet het niet!" ik zweeg en er was een oogenblik stilte, j^aarin geen geluid vernomen werd dan de ^weging van het water onder de kleine boot Waarin hij stond. Toen: »X»oedennachtP zeide hij. «£oedennachtr antwoordde ik en bewogen door een snelle impulsie, bukte ik mij en kuste de sterke hantl die zoo nabij mij rustte cn den rand der patrijspoort greep. Hij zag op met een plotseling licht in de oogen. ,.ls dat een leeken van genade en vertroos ting?" vroeg hij glimlachend. „Welnu! ik ben tevreden! En ik heb zoo lang gewacht, dat ik nog wel wat langer kan wachten." Dit zeggende liet hij hel jacht los cn had zich het volgend oogenblik in de boot gezet en roeide weg over het door de maan ver lichte water. Ik sloeg hem gade terwijl elke riemslag den afstand tusschen ons verbreed de, half hopend, dat hij om zou kijken, met de hand wuiven, of zelfs terugkeeren zou maar neen! zijn boot verdween weldra als een kleine zwarte stip op de zee en ik wist dat ik alleen was. Met moeite de tranen bedwin gend die mij in de oogen kwamen, sloot ik de patrijspoort en trok het gordijntje er voor toen ging ik zitten om den brief te lezen, dier bij mij had achtergelaten. Zij luidde aldus: Geliefde, Ik noem u bij dezen naam, zooals ik u al- lijd vele eeuwen lang genoemd heb, hij moest u even welbekend In de ooren klinken als een muziektoon opgewekt door een anderen, denzelfden toon in de verre verte aangesla gen. Gij zijt niet voldaan door de bewijzen u door uw innerlijk bewustzijn gegeven, die ge tuigen van het onveranderlijk feit, dat gij en ik één zijn en moeten zijn dat wij'tegen over elkaar met het lot gespeeld hebben en somtijds ei* naar gestreefd hebben aan elkan der te ontkomen, doch alles tevergeefs; het is voor u niet genoeg te weten (zooals gij weet) dat zoodra onze oogen elkaar ontmoet ten onze geesten elkaar tegemoet sudder? in een plotselinge verrukking, die, indien wij er ons aan hadden durven overgeven, de gren zen der conventie overschreden cn van ons slechts twee vlammen in een vuur gemaakt zou hebben! Indien gij eerlijlk zijt tegenover uzelf zoo als ik hel met mijzelf ben, zult gij toestemmen, dat dit zoo Is, dat de ontroering die zich van ons meester mafakle, onberedeneerd, zonder vorm en in 't geheel niet te ontleden was, en toch machtiger dan eenige andere kracht, die aanspraak op ons leven kan doen gelden. Maar voor u is het niet genoeg dit in tc zien, of om in icderen voetsap der reis, dien gij ge maakt hebt, het geleidelijke tegemoet voeren te zien van uwe ziel naar de mijne, van dien laatsten avond, dien gij in uw eigen huis hebt doorgebracht, toen elke vezel van uw wezen warm werd door het voorgevoel van komende vreugde, lot op dit oogenblik, zelfs door droomen van oneindige zegening waarin Ik deel had neen! hét is voor u niet genoeg! gij moet „weten" gij moet lccren gij moet de diepere mysteriën peilen cn ludeeren en lijden lot het laatst. Wel, indien het zoo zijn moet, dan moet het, en ik zal ertrouwen op de eeuwige geschiktheid der dingen om u le redden van uw eigen moge lijke roekeloosheid en nu tot mij terug te voe- en, want nu kan ik zonder u niets meer doen Ik heb veel gedaan en er blijft veel le doen maar indien ik iets bereiken zal, moet gij daarvan de kroon zijn in dien mijn eerzucht vervuld zal wordenkunt gij alleen die vervulling rijn. Indien gij de krach' en den moed hebt de beproeving in liet aan gezicht te zien, die Aselzion dengenen zendt, die ziiu onderricht zoeken le volecn, dan zuil gij inderdaad uw eisch gerechtvaardigd heb ben, om voor hoogcr aangezien te worden dan een gewone vrouw hoewel gij nu reeds boven dat peil gestegen zijt. Over het alge meen zijn de levens der vrouwen en die der mannen ook, zoo klein en onbeduidend en zelfzuchtig, dank zij hun koppige weigering om iets beters of ruimers te erkennen dan hun eigen onmiddellijk inzicht, dat het nau welijks de moeite waard is ze te beschouwen in het licht van die diepere kennis, die ioeri van het werkelijke leven achter het schijn bare. In de gewone bestaanswijze ontmoeten mannen cn vrouwen elkaar en verbinden zich aan elkander met weinig meer verstand of nagedachten dan de lagere dieren, en het gevolg van zulk een ontmoeting en zulk een verbintenis wordt gezien in de ontaarde en uitstervende natiën van heden. Bovendien nemen zij er genoegen mede, geboren te worden om geen andere zichtbare reden dan om tc sterven en hoe dikwijls men hen ook moge verteld hebben, dat er niet zoo iels als dood beslaat, het doet er niets toe. zij ontvangen de bewering met evenveel ver ontwaardigd ongeloof als de priesterschap van Rome de verzekering van Galilei ont ving, dat de aarde zich beweegt rondom de zon. Maar wij gij en ik die weten dat het leven omdat 't al Leven is, niet sterven l(an moesten wijzer zijn, en in de tijd ruimte, die ons nu gegeven is en niet elkan ders oneindig vermogen om te beminnen in twijfel trekken en de wereld van volmaakte schoonheid die de liefde schept. Ik twijfel niet mijn dagen van twijfel zijn voorbij en de geesel der smart heeft mij vorm zoo wel als kracht gegeven, maar gij aarzelt, omdat gij door veel verkeerd begrijpen ver* zwakt zijt. ■Echter heeft liet mij gedeeltelijk getroost de stand van zaken u duidelijk voor te leg gen, en nu ik dit gedaan heb, voel ik, dal gij vrij moet zijn uw eigen weg te gaan. Ik zeg niet „ik bemin ui" zulk een gezegde van mij zou louter dwaasheid zijn, wetende dat gij de mijne moet zijn hetzij nu o! aan het eind van nog vele eeuwen. Uw ziel is onsterfelijk evenals de mijne, zij is eeuwig jong, evenals de mijne, en de kraalit, die ons leven en liefde geelt is goddcllijk en onver woestbaar, zoodat er voor ons geen eind^ zijn kan aan het geluk, dat wij kunnen op- eischen wanneer wij willen. Voor het overige laat ik de beslissing aan u over gij zult naar het Huis van Aselzion gaan en daar misschien eenigen tijd blijven tenminste wanneer gij vandaar vertrekt zult gij veel geleerd licbben cn dan zult gij welen wat voor u zelve en mij het beste is. Mijn geliefde, ik draag u mei mijn gansehe aanbiddende ziel op aan God en ben Uw minnaar RAFEL SANTORIS. Wordi vervolgd*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1