'Ir. W. H, OE BEAUFORT. Maandag 9 Juni 1913. Kamsrvbrkiezing Amersfoort, FEUILLETON. N°& 324 li" Jaargang. DINSDAG 17 JUNI Het Eeuy/ige Leven. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoort f l.OO. Idem franco por post- 1.50. Per wec-k (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10. Afzonderlijke nummers - 0.05. Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- on Feestdagen. Advertontiiin gelieve men liefst vóór 11 uur, familie advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: U TR E C H TSCH EST RAAT I. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regelsf 0.50. Elke regel moor- O.IO, Dienstaanbiedingen 25 couta bij vooruitbetaling. Grooto letters naar plaatsruimte. Voor handel cn bedrijf bestaan zoor voordooligo bepalingen tot het herhaald advertooron in dit Blad, bij abonnement. Eono circulaire, bovattondo do voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. DE EEMLANDER". Niet dringend genoeg kannen ij de kiezers aanbevelen, bun stein nit te brengen op De klok en «ie klepel itel vrijz.-dem. weekblad „Voojruilguaig" •fL 'n nieuwen Amersfoortsehen bnief- -.chr.ij.vc.r grkrgen, die zich „Democraat" k onl. Wij. kunnen de redactie mei dezen cor-res- iiiLLient, die biiittengcwoon slecht ingelicht blijkt Le zijn, ntel gelukwcnsclien. Democraat debiteert ree.Is in z'n eersten brief twee verbluffende „ouiildiullalngen", ver bluffend naancLijk van onjuistheid. De eerste is deze: de ki-esvereeowging Ge nuien Lebelang zou den liee'r P. van. Achter- Mrgli, aftredend raadslid, wederom n can- iidatuur aangeboden he-bbcin, welke echter :ioor hem geweigerd zou zijn. De klok en de klepel! Gemeentebelang heefl nog slechts éénmaal vergaderd en im deze zeer korte vergadering, waarin eoruge huis houdelijke zaken do hoofdschotel vormden, zijn de raadsverkiezingen slechts in zooverre besproken, dat den leden gelegenheid ge-ge- ycn werd namen te nioiemën ter plaatsing op de groslijst van candid aten. terwijl (men zi-e het verslag in ons blad van Mei) 'n zölceron rmijin gesteld werd. waarbinnen ook de. afwezige leden nog can d id a ton zouden kun- uc-i opgeven. Toen die termijn verstreken was, zijn najlu-urlijik alle personen, di-e Ier plaatsing op de groslijst genoemd \va- •"c ïi, gepolst oi' zij eventueel, indien de leden vergadering zich te hunnen gunste mocht uit spreken, bereid zonden zijn 'n candd'diaituur te aanvaarden. Gok de lieer Van Achtöübergh was door ccn der leden genoemd en werd dus eveneens bezocht. Z'n antwoord moet lo-en geweest zijn, dat hij geen candidatuur van G cm een! tob el an g mocht aanvaard-cm, zoo lang hij niet wist, of de Iciosver-eenigiinig, wel ke hem in don Raad gebracht had, hem we derom zou can didder on. Tweede enormiteitonder de Gcmcen-lebe- laing-leden zouden, er 14 zijn, die' hij de a.s. raadsverkiezingen samenwerking met de r. •omsch-k-ajlhotli'eken. wcnschton 1 Dit fciifl zo-u inderdaad verbluffend zijn. in dien het waar was. In de bedoelde vergade- rin-f is, voor zoover wij. weten, zelfs mot geen woord gerept over de mogelijkheid van sa mengaan met Rome. Die 14 voorstanders daarvan beslaan dus slechts in de faaitasite vair den briefschrijver, tenzij, deze persoonlijk Zoo gij in staal zijt ook maar van een uwei medemens.'hor, levens last te vellichten, heeft uw leven nog waarde. iteu üloman va» Liefde 79 DOOR MARIE CORELLI. HOOFDSTUK XY. Ecu eerste les. Ik weet niet, hoe lang ik daar bewusteloos neb gelegen, maar toen ik tot mijzelf kwam, bevond ik mij op ecu rustige, schaduwrijke plaats, een soort hermitage, die een raam had, dat op de zee uitzag. Ik lag op een rustbank met den sluier, die mij bedekt had, nog over mij heen en toen ik mijn oogen opende cn rond keek, zag ik, dat liet nacht was en de maan een zilveren netwerk van stralen over de golven wierp. Er zweefde een heerlijken geur in de lucht van een rui ker rozen die in een hooge kristallen vaas naast mij stond. Toen ik langzamerhand ken nis kreeg van mijn eigen bestaan, zag ik een tafel in het midden van het vertrek, waarop een lamp brandde en niemand minder dan Aselzion zelf zat er bij te lezen. Ik was zoo verbaasd hem te zien, dat ik een oogenblik stil bleef liggen, bevreesd mij te bewegen, 'n enK|uóte ingesteld mocht hebben om/der de leden van Gemeentebelang. Il'dlgeen wij niet gelooven indrukken van de vergade ring «Ier Keehtsche par tijen op Vrijdag G Juni 1. 1. (Ingezonckm.) Waar ik 'I voorrecht had deze vergadering te kunnen bijwonen, daar zij bdt mij ver gund in cin'keie regelen weer te reven de indrukken, daar opgedaan: Ik heb m,e daar 's avonds in een enkel opzicht best geamu seerd; voor com enkele lccer houd ik wel vani de suggcsiliiiove kracht, die van een spreker kan uitgaan*; ik donk liter vooral aan doni beer baron Van- Wijnbergen. Maar daar was ook veel, waarover ik me verbaasd en ge ërgerd heb. Om al weer met de'n genJo'emdon spreker tc beginnen. De hoer mr, baroiti Van Wijnbergen dan sprak over hot an li-pa- pis me d'er linkerzijde cn e\ el speciaal hel verkiezing s-a n I i-p a p i s m e. En mot vhol klem en grooten nadruk zeide hij, dat zij roomscli-katholiëken voor zich op- eisclilen vrijheid van beweging in dezelfde male als de andersdenkenden. Nu weet deze heer even-good als ja ongetwijfeld bel'cr dan ik, dat 't daarover nitelt gaal bij de lin kerzijde. De vrijzinnigen zullen nooit do r.-k. van de vrijheid borooven, welke hun als N-e- derlaindsche staatsburgers toekomt. DaJl weet mr. v. W. evengoed als ik. De strijd loopt rtleft legen do vri'ijiheid en het recht der r.-k. kerk en hare leden, maar tegen liet ultramon- laansche drijven dor hedendaagsche room- sche kerk. Ik zou' barofn v. \Y. willen ver zoeken eens kennis te makan met de grondige degelijke, zakelijke studie van den Uitrccht- schen hooglebraar dr. F. Can-negieter „Niet naar Canoss a." Daarin wordit o a. dit gezegd, nadait cr op gewezeh is, dat de r.-k. kerk eigenlijk geen kerk, orga nisme van bet g o d s d i e n s t i g leven ha rm* leden moetr is, „Haar reeds eeuwen lang volgehouden streven is nog: tegelijk wal dan onvermijdelijk wordt: i.n plaats daar van iets anders te zijn. Zij wil een „ko ninkrijk van deze wereld" worden, hoezeer zij dal ook met allerlei klank en schijn van ..goddelijk", „hemclsch", ,Jieiilig", enz. enz. verbloem e. Zij wil in die wereldook over al les kvall zij wereldsche dingen noemt, de hoogste maoht bezitten en laten golden. Hel is haai* om n-iels minder le dic-cn dan om de volstrekte wereldheerschappij, dte zij gelegd wil zien in dc baïidr-n van haar z.gn on- ft-ilbaar opperhoofd, den paus, dien zij Chris tus' plaatsvervanger op aarde waant, wion zij goddelijk gezag durft toekennen, die niet zelden door verbijsterde dweepers vice-God woiklt gcno'c-ind, en ook zelf lcel't in don waan want ik was er bijna zeker van, dal ik zijn misnoegen had opgewekt totdat ik eens klaps evenals een kind, dal vergiffenis wil vragen, opsprong, naar hem locliep en mij aan zijn'knieën wierp. „Aselzion, vergeef mij!" fluisterde ik, „ik heb verkeerd gehandeld, ik had geen récht zoo ver tc gaan." Hij zag mij glimlachend aan en nam mij vriendelijK bij de hand „Wie ontzegt u het recht ver te gaan, in dien gij (te kracht en den moed bezit?" zeide hij. „Lieve kind, ik heb niets le vergeven. Gij zijt de maakster van uw eigen lot. Maar gij zijl stoutmoedig geweest ofschoon gij een vrouw zijt, hebt gij durven doen, wat weinig -mannen hebben gewaagd. Dit is de macht der liefde in u die volmaakte liefde die vrees uitwerpt! Gij hebt een gevaar geloopen, dat u geen kwaad heeft gedaan -- gij zijt er ongedeerd uitgekomen, zoo moge het gaan met elke proef, welke gij nog, evenals die door vuur, doorstaan moet." Hij hief mij op, maar ik hield zijn han den nog yösI. „Ik kon hel niet helpen!" zeide ik. „Uw bevel was „stille en eenzaamheid", en in die stilte en eenzaamheid bleef ik, terwijl ik U allen gadesloeg en ik hoorde alles, wat gezegd werd die was uw wensch en bevel. En toen gij allen lieengingl, zou de stille en eenzaanïheid hetzelfde zijn geweest, wanneer dit Kruis en die Ster er niet waren! Zij schenen te spreken! mij te roepen mij naar zich toe te trek ken en ik ging ternauwernood wetende waarom, toch gevoelend, dat ik moest gaan! «n toen yan Gods plaatsvervanger te zijn, „die in zich alles vereenigt, wat er geheiligd e.n god delijk zijn kan." Tegen dat drijven nu wordt gestreden aan de liiniketrzijide; tegen dtie grenzenloozc aan matiging var* den kant van Rome moet wor den gewaakt. Me dunkt, aait weet een man. als mr. Ainkennan ook wel. Zoo nadrukkelijk mogelijk hedEt hij gezegd: 1. le dal hij als protectant;liet betreurde, dat de r.-k. kerk in diezen tijd zooveel vordierm- gen maakt; 2e. dat hij de roomscli-ka'lholieken be schouwt als vijanden, zij hel dan ook als vijanden, die men buiten z'n huis lieéft, in tegenstelling met de modernen, die dan vij,- anden in huis (i. c. de Nederl. Herv. Kerk) zijn. Die dingen waren merkwaardig om aan te hooren, getuigen van des sprekers eer lijke bedoelingen, maar laten ons volkomen in 'fc onzekere, als we gaan vragen naar het recht en den grond van bestaan der coalilde. We zijn cn hebben mr. Ankerman dankbaar le zijn voor zijn eerlijke getuigenis, maar zoudon -nu wrel eens willen hoorein on zien aangetoond, hoe hij als protestant kan sa menwerken met de door hem als vijanden aangeduide roomsch-kafcholteken. Natuurlijk ware hier veel meer le noemen; dc ga.nsehe redo van mr, A. was althans voor mij zeer ontdekkend, maar bij d'it wei nige zal ik het maar laten. Toxop-eüs. Amersfoort. Coalitietheoj-ic ca örth«Mlf»x ie. (Ingezonden.) Het is maar zeer noodc, dat ik naar aanlei ding van de gehouden politieke vergadering der drie rechlsche groepen, een en ander wensch op te merken. Tiet komt mij toch voor dal lang niet altijd gezegd kan worden dat de belangstelling van predikanten voor de politiek, hetzij aan die predikanten, hetzij aan die politiek hen werkelijk voordcel is ge weest. Maar waar hier wederom de verkie zingsstrijd als een strijd voor of tegen den Christus, van of tegen hel ongeloof is gesig naleerd, wordt althans voor liem die zijn plaats wil handheven in de rijen der reclil- zinnigen, en die nochtans niet rechts maar links zal stemmen dc noodzakelijkheid gebo den, iels van zijn mcening naar buiten uit te dragen. En ook als politiek leek heeft hij toch •liet recht en de plicht zich een eigen oordeel le vormen, daarvan ontslaat ook den predi- gaiit zijn ambt niet. Als zulk een politiek leek dan zijn mij op die vergadering vragen gere zen, die, ware er debat geweest wel door dezen of genen zouden zijn tc berde gebracht, vragen waarop de sprekers ongetwijfeld Yoor- Aselzion drukte zacht mijn hand. „Toen eischic het licht zijn eigendom op," zeide lnj, „en moed kreeg zijn belooning! De deur van uw schuilhoek in de kapel werd op mijn bevel geopend ik wilde welen wat gij zoudt doen. Gij hebt nog geen begrip van hetgeen gij gedaan hebt! maar dat doet er niet toe. Een proef hebt gij met succes doorgemaakt want indien gij lijdelijk op uw plaats waart gebleven, totdal er iemand kwam, om u weg le halen, dan zou ik heb ben geweten, dat gij ccn zwakken wil hadt en u door vluchtige indrukken liet leiden. Maar gij zijl sterker dan ik dacht daarom ben ik van avond gekomen om u uw eerste les tc geven." „Mijn eerste les!" Ilc zeide hem verwon derd dc woorden na, hij liet mijn hand los en bracht mij zacht naar ccn stoel, dien ik niet had gezien, maar die in de schaduw stond, bijna vlak tegenover hem. „Ja! Uw eerste les!" antwoordde hij, ernstig glimlachend. „De eerste les in het geen van hier zijt komen leeren, de voortzet ting van uw leven op aarde, voor zoolang als gij het verlangt het geheim, dat aan Rafel Santoris zijn jeugd en kracht cn machl geeft en zijn heerschappij over zekere ele mentaire krachten. Maar neem dit eerst," hij schonk uit een vreemd gevormde flesch een vol glas donkerrood gekleurden wijn. „Dit is geen magische drank het is een voudig een vorm van voedsel, dat beier voor u zal zijn dan vast voedsel ek ik weet, dat gij den ganschen dag niets hebt gebruikt, sinds uw licht ontbijt. Drink alles lol den laalsten druppel!" Ik gehoorzaamde hel had geen smaak evenmin als water. treffelijke anllwoorden zoudon hebben gege ven. Er was echter ook eion diOcl vam. hun beloog, dat mij volkomen onwaarachtig voorkwam en ten slotte trof me een clement, waartegen ik gaarne te dezer plaatse vierkant een andere mecning zou willen zetten, van welke ik wenschle dal ze ver gehoord werd. Een paar vragen dan waren deze: Men wil de vrije school: scholen van gereformeerden, of rooinschen of hervormden met staatssub sidie. Ik heb daarbij geen antwoord gehoord op de moeilijkheid der houding tegenover anti-godsdienstige-, tegenover socialistische of anarchistische scholen. Er is naar ik meen nog nimmer een resolute uitlegging gewccsl van de toepassing van het beginsel in dit ge val. Men komt er toch niet af met te zeggen: Daar zullen we wel voor zor-gen en cr wat op vinden! Een tweede vraag: Noem een daad der regeering tegen de hervormde kerk vor derde een spreker. Nu meen ik wel eens wat gelezen te hebben van een benoeming van dr. N'oondtzij, „was bean dal onilschollein!." Een derde vraag: Was het niet noodig ge weest sprekende over dc Ilcrv. Kerk in ha-re belangen, het dan toch eens even te hebben over het bekende artilkel 171 G. W., in verband met de uitlatingen in de Kuyper-pers. Een vierde vraag: Waarom zou toch dien ganschen avond door geen der drie sprekers het woord „tariefwet" zijn genoemd. Daar over hadden we toch ook wel eens ingelicht willen worden. Ik kom tot hel tweede: het onwaarachtige. Onwaarachtig komt hel mij voor de samen werking der coalitiepartijen als een toon beeld van verdraagzaamheid voor te stellen. Te zeggen dat de predikaoil die bidt voor dc verkiezing van den Katholieken caindildaat, zulk een verdraagzaam menscli is. Dat „ver draagzaam" wordt hier zoer zeker gainsch en al buiten zijn sfeer gebruikt. Men spreekt toch ook niet van de verdraagzaamheid van twee associés in eon lui ïideisondeinncmung Ma-ar wat ernstiger is: die vooropstelling als ging het cm geloof ol' oiigoloof. Als was d-e strijd tegen de coali'lte er een, om „het modern ongeloof' ten troon le bronigcn.. Mij dunkt wie dat zegt, liegt of hij 't zich bewust is of Sliet, en men kaai toch wisten dal er velen zijn, dlie niet omdat zij nk-it ver genoeg niel, maar misschien wol omdat zij dieper ziisini, maar misschien wel onudal zij dieper den. Het was niet voldoende om deze, gelijk de hoer v. Wijnbergen deed ecrsl uit le solia- kelen. Maar zij kunnen voor die coalitie geen anderen grondslag zien, dan een onltzaglijk-e leugen. En geen der drte sprekers heeft zulk een anderen grondslag aannemedijk gemaakt. Wie is zoo dwaas om ook maar voor 't min ste le meenen dat Rome zich met ketters, zij mogon zich zoo gereformeerd voeten als „Nu," vervolgde hij, „zal ik een heel een voudige illustratie u voorleggen van de waar heid, die ten grondslag aan de Natuur ligt. Indien gij naar een uitgestrekte vlakte werd gebracht en daar twee legers tegenover el kaar zaagt staan, het cene gedreven door een hartstocht van vernielzucht, het andere slechts bewogen door den wensch naar het goede, dan zoudt gij natuurlijk wenschen, dat de laatste macht het won, zoudt gij niet?" Ik antwoordde dadelijk „ja" zonder eenige aarzeling. „Maar stel u voor," vervolgde hij, „dal beide legers werden beïnvloed door het goede en dat hel doek van de eene vernietigende kracht slechts was, af te breken hetgoen ver sleten en hoos was, teneinde het weer op te bouwen in sterker cn edeler vormen, terwijl het doel van het andere slechts was, om strikt te bewaren cn in stand le houden de voor- deelen, welke het bezat, welke zijde zou dan uw sympathie hebben?" Ik beproefde te denken, maar kon niet da delijk besluiten. Hier begint uwe aarzeling," zeide hij, „en hier is de gewone grens van het mensche- lijk begrijpen. Rfidc krachten zijn goed maar als regel kunnen wij ons slechts bij één aansluiten. Wij noemen het eene Leven het andere de Dood. Wij denken, dat het Leven alleen dient voor hetgeen leeft en dat Dood is een soort ophouden van- Leven, in- plaats van een van 's Levens werkdadigc vormen. Het Heelal is geheel samengesteld uit deze beide strijdende krachten wij noemen ze goed en kwaad maar cr is geen kwaad er is slechts vernietiging van hetgeen schadelijk zou kunnen zijn, indien het werd toegestaan le heslaan. Om het dni- zij willen, ook maar ecnigszin-s gemeenzaam zou kunnen makon? Die voorgewende eeaiheid kunnen wij niets anders achten dan een giuiwel die veebrok-mi moet worden, opda-l er allhaans wat zuiveiihciiid en waarachtigheid kome. Het is een omwaarheid dat bul (yrjthio>ctoK christelijk gelooveui noodzaakt toil rechts stemmen; licit is ons eerlijk gezegd onbegrij pelijk lioie de menscli die ernst maakt met zijin geloof, imi dc huidige omstafluJiigh-cd-eai reehls stemmen kén. Bn nw nog htll laatste waar ik mee builen de polilick kom, al was 't cr in verwikkeld. Als mr. Ankerman ver telt van zijn verhouding tegenover dc mo dernen en hun gedrag tegenover hem, dan voelen wc die modernen en dat gedrag ais zeer le veroordeclen. Maar als hij nu zegl: zoo zijn dc modernen, dan generaliseert hij ongeoorloofd. Wat zou hij zeggen indien men dc orthodoxen ging beoordeclen naar het ge drag der kiezers uil Weslbrock? En nu is (lil het wat ik eens met zoo groot mogelijken nadruk wilde zeggen: men lioorl tegenwoordig zoo ontzaglijk veel van dc moei lijkheden tusschcn orthodox en modern ker kelijke kwesties, die we ook beier in een zoo gemengde polilickc vergadering niet aan dc groole klok hingen. Maar dc modernen, ut laai ilk liever zoggen: de#vrijzLnnigen hooivn wel schier niets anders dan de stemmen van hen, die hun 'I bestaansrecht in de kerk be twisten. Laat mij nu daartegenover mogen stellen, dal daar dan tocli ook zijn rechlzin- nigen, die hun dat recht geenszins willen ont nemen. Daar is ook ccn meening, en ik ben dank baar dat ik die als mijn eigene mag uitspre ken, van wie hen niet alleen niet verdrijven willen, maar die gelooven in een samenwer king, die dc anderen volkomen erkennen -p hun plaats. Laat men maar hetzij van rechts, hetzij van links, dc leuzen laten klinken; daar zijn er ongetwijfeld velen die wars van dit alles elkander zoeken als geloovige menschen. De scherpste scheidingslijn loopt niet lus- schen rechtzinnig en vrijzinnig, maar lus- schen geloovig recht of vrijzinnig en ong«« loovig recht - of vrijzinnig. Bn zeiven over tuigd van de waarheid van hel evangelie, iaat ik nu maar zeggen op rechtzinnige wijze, sluit ik de vrijzinnigen niet uil, maar in den kring des geloofs. Zou het geen zegen zijn, wanneer ook de vrijzinnigen verslonden dal er aan de overzij slaan, die geen vijanden zijn? Ik voel heel goed, (lal het zijn gevaar kan hebben deze din gen uit tc spreken, ze worden gezegd van uit dc vrijheid, waarvan gesproken wordt in liet woord: wanneer de Zoon U zal vrij gemaakt hebben, dan zult gij waarlijk vrij zijn." Hoogland. TIIOMSON. delijk te zeggen, de millioenen en milliocilen atomen cn elcctronen, die de ecuwig die nende elementen van geest cn stof vormen, zijn tweevoudig dat wil zeggen - van twee soorten, zij, die het evenwichl bewaren en zij, wier werk het is, te vernietigen, teneinde weer op te bouwen. Evenals hel met het -Heelal is, zoo is hel ook met het samenstel van het menschelijk wezen. In u, evenals in mijzelf, werken deze twee krachten en onze ziel is om zoo tc zeggen op wacht, tus schcn beide ingeplaalst. liet eene stel alomen is toegerust om het evenwicht van gezond heid en leven te handhaven, maar indien door veronachtzaming en zorgeloosheid van den schildwacht Ziel, eenige misbruikt of versleten worden, begint het andere stel, wiens taak het is le scheiden, wat gebrekkig en van geen nuL is, met het doel het in bele ren vorm te hernieuwen, zijn werk en dit scheidingsproces is volgens onze opvattingen verval en dood. Toch het spreekt van zelf, dat zulk een proces niet kan beginnen zonder onze toestemming en medewerking. Het leven lean in ons bezit blijven gedurende een on bepaald tijdperk op deze aarde, maar het kan slechts gebeuren door onze daden onzen eigen wensch en wil." Ik keek hem vragend aan. „Men kan veel wensc.hen en willen," zeide ik. „Maar het heeft niet altijd succes." Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1