'Ir. W. H, OE BEAUFORT.
Maandag 9 Juni 1913.
Kamsrvbrkiezing Amersfoort,
FEUILLETON.
N°& 324
li" Jaargang.
DINSDAG 17 JUNI
Het Eeuy/ige Leven.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoort f l.OO.
Idem franco por post- 1.50.
Per wec-k (met gratis verzekering tegen ongelukken) - 0.10.
Afzonderlijke nummers - 0.05.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- on
Feestdagen.
Advertontiiin gelieve men liefst vóór 11 uur, familie
advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden.
Bureau: U TR E C H TSCH EST RAAT I.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regelsf 0.50.
Elke regel moor- O.IO,
Dienstaanbiedingen 25 couta bij vooruitbetaling.
Grooto letters naar plaatsruimte.
Voor handel cn bedrijf bestaan zoor voordooligo bepalingen
tot het herhaald advertooron in dit Blad, bij abonnement.
Eono circulaire, bovattondo do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. DE EEMLANDER".
Niet dringend genoeg kannen
ij de kiezers aanbevelen,
bun stein nit te brengen op
De klok en «ie klepel
itel vrijz.-dem. weekblad „Voojruilguaig"
•fL 'n nieuwen Amersfoortsehen bnief-
-.chr.ij.vc.r grkrgen, die zich „Democraat"
k onl.
Wij. kunnen de redactie mei dezen cor-res-
iiiLLient, die biiittengcwoon slecht ingelicht
blijkt Le zijn, ntel gelukwcnsclien.
Democraat debiteert ree.Is in z'n eersten
brief twee verbluffende „ouiildiullalngen", ver
bluffend naancLijk van onjuistheid.
De eerste is deze: de ki-esvereeowging Ge
nuien Lebelang zou den liee'r P. van. Achter-
Mrgli, aftredend raadslid, wederom n can-
iidatuur aangeboden he-bbcin, welke echter
:ioor hem geweigerd zou zijn.
De klok en de klepel! Gemeentebelang heefl
nog slechts éénmaal vergaderd en im deze
zeer korte vergadering, waarin eoruge huis
houdelijke zaken do hoofdschotel vormden,
zijn de raadsverkiezingen slechts in zooverre
besproken, dat den leden gelegenheid ge-ge-
ycn werd namen te nioiemën ter plaatsing op
de groslijst van candid aten. terwijl (men zi-e
het verslag in ons blad van Mei) 'n zölceron
rmijin gesteld werd. waarbinnen ook de.
afwezige leden nog can d id a ton zouden kun-
uc-i opgeven. Toen die termijn verstreken
was, zijn najlu-urlijik alle personen, di-e Ier
plaatsing op de groslijst genoemd \va-
•"c ïi, gepolst oi' zij eventueel, indien de leden
vergadering zich te hunnen gunste mocht uit
spreken, bereid zonden zijn 'n candd'diaituur te
aanvaarden. Gok de lieer Van Achtöübergh
was door ccn der leden genoemd en werd
dus eveneens bezocht. Z'n antwoord moet
lo-en geweest zijn, dat hij geen candidatuur
van G cm een! tob el an g mocht aanvaard-cm, zoo
lang hij niet wist, of de Iciosver-eenigiinig, wel
ke hem in don Raad gebracht had, hem we
derom zou can didder on.
Tweede enormiteitonder de Gcmcen-lebe-
laing-leden zouden, er 14 zijn, die' hij de a.s.
raadsverkiezingen samenwerking met de
r. •omsch-k-ajlhotli'eken. wcnschton 1
Dit fciifl zo-u inderdaad verbluffend zijn. in
dien het waar was. In de bedoelde vergade-
rin-f is, voor zoover wij. weten, zelfs mot geen
woord gerept over de mogelijkheid van sa
mengaan met Rome. Die 14 voorstanders
daarvan beslaan dus slechts in de faaitasite
vair den briefschrijver, tenzij, deze persoonlijk
Zoo gij in staal zijt ook maar van een uwei
medemens.'hor, levens last te vellichten,
heeft uw leven nog waarde.
iteu üloman va» Liefde
79 DOOR
MARIE CORELLI.
HOOFDSTUK XY.
Ecu eerste les.
Ik weet niet, hoe lang ik daar bewusteloos
neb gelegen, maar toen ik tot mijzelf kwam,
bevond ik mij op ecu rustige, schaduwrijke
plaats, een soort hermitage, die een raam
had, dat op de zee uitzag. Ik lag op een
rustbank met den sluier, die mij bedekt had,
nog over mij heen en toen ik mijn oogen
opende cn rond keek, zag ik, dat liet nacht
was en de maan een zilveren netwerk van
stralen over de golven wierp. Er zweefde
een heerlijken geur in de lucht van een rui
ker rozen die in een hooge kristallen vaas
naast mij stond. Toen ik langzamerhand ken
nis kreeg van mijn eigen bestaan, zag ik een
tafel in het midden van het vertrek, waarop
een lamp brandde en niemand minder dan
Aselzion zelf zat er bij te lezen. Ik was zoo
verbaasd hem te zien, dat ik een oogenblik
stil bleef liggen, bevreesd mij te bewegen,
'n enK|uóte ingesteld mocht hebben om/der de
leden van Gemeentebelang. Il'dlgeen wij niet
gelooven
indrukken van de vergade
ring «Ier Keehtsche par
tijen op Vrijdag
G Juni 1. 1.
(Ingezonckm.)
Waar ik 'I voorrecht had deze vergadering
te kunnen bijwonen, daar zij bdt mij ver
gund in cin'keie regelen weer te reven de
indrukken, daar opgedaan: Ik heb m,e daar
's avonds in een enkel opzicht best geamu
seerd; voor com enkele lccer houd ik wel vani
de suggcsiliiiove kracht, die van een spreker
kan uitgaan*; ik donk liter vooral aan doni
beer baron Van- Wijnbergen. Maar daar was
ook veel, waarover ik me verbaasd en ge
ërgerd heb. Om al weer met de'n genJo'emdon
spreker tc beginnen. De hoer mr, baroiti Van
Wijnbergen dan sprak over hot an li-pa-
pis me d'er linkerzijde cn e\ el speciaal hel
verkiezing s-a n I i-p a p i s m e. En mot
vhol klem en grooten nadruk zeide hij, dat
zij roomscli-katholiëken voor zich op-
eisclilen vrijheid van beweging in dezelfde
male als de andersdenkenden. Nu weet deze
heer even-good als ja ongetwijfeld bel'cr
dan ik, dat 't daarover nitelt gaal bij de lin
kerzijde. De vrijzinnigen zullen nooit do r.-k.
van de vrijheid borooven, welke hun als N-e-
derlaindsche staatsburgers toekomt. DaJl weet
mr. v. W. evengoed als ik. De strijd loopt
rtleft legen do vri'ijiheid en het recht der r.-k.
kerk en hare leden, maar tegen liet ultramon-
laansche drijven dor hedendaagsche room-
sche kerk. Ik zou' barofn v. \Y. willen ver
zoeken eens kennis te makan met de grondige
degelijke, zakelijke studie van den Uitrccht-
schen hooglebraar dr. F. Can-negieter
„Niet naar Canoss a." Daarin wordit
o a. dit gezegd, nadait cr op gewezeh is,
dat de r.-k. kerk eigenlijk geen kerk, orga
nisme van bet g o d s d i e n s t i g leven ha
rm* leden moetr is, „Haar reeds eeuwen
lang volgehouden streven is nog: tegelijk
wal dan onvermijdelijk wordt: i.n plaats daar
van iets anders te zijn. Zij wil een „ko
ninkrijk van deze wereld" worden, hoezeer
zij dal ook met allerlei klank en schijn van
..goddelijk", „hemclsch", ,Jieiilig", enz. enz.
verbloem e. Zij wil in die wereldook over al
les kvall zij wereldsche dingen noemt, de
hoogste maoht bezitten en laten golden. Hel
is haai* om n-iels minder le dic-cn dan om de
volstrekte wereldheerschappij, dte zij gelegd
wil zien in dc baïidr-n van haar z.gn on-
ft-ilbaar opperhoofd, den paus, dien zij Chris
tus' plaatsvervanger op aarde waant, wion
zij goddelijk gezag durft toekennen, die niet
zelden door verbijsterde dweepers vice-God
woiklt gcno'c-ind, en ook zelf lcel't in don waan
want ik was er bijna zeker van, dal ik zijn
misnoegen had opgewekt totdat ik eens
klaps evenals een kind, dal vergiffenis wil
vragen, opsprong, naar hem locliep en mij
aan zijn'knieën wierp.
„Aselzion, vergeef mij!" fluisterde ik, „ik
heb verkeerd gehandeld, ik had geen récht
zoo ver tc gaan."
Hij zag mij glimlachend aan en nam mij
vriendelijK bij de hand
„Wie ontzegt u het recht ver te gaan, in
dien gij (te kracht en den moed bezit?" zeide
hij. „Lieve kind, ik heb niets le vergeven. Gij
zijt de maakster van uw eigen lot. Maar gij
zijl stoutmoedig geweest ofschoon gij een
vrouw zijt, hebt gij durven doen, wat weinig
-mannen hebben gewaagd. Dit is de macht
der liefde in u die volmaakte liefde
die vrees uitwerpt!
Gij hebt een gevaar geloopen, dat u geen
kwaad heeft gedaan -- gij zijt er ongedeerd
uitgekomen, zoo moge het gaan met elke
proef, welke gij nog, evenals die door vuur,
doorstaan moet."
Hij hief mij op, maar ik hield zijn han
den nog yösI.
„Ik kon hel niet helpen!" zeide ik. „Uw
bevel was „stille en eenzaamheid", en in
die stilte en eenzaamheid bleef ik, terwijl ik
U allen gadesloeg en ik hoorde alles, wat
gezegd werd die was uw wensch en bevel.
En toen gij allen lieengingl, zou de stille
en eenzaanïheid hetzelfde zijn geweest,
wanneer dit Kruis en die Ster er niet
waren! Zij schenen te spreken! mij
te roepen mij naar zich toe te trek
ken en ik ging ternauwernood wetende
waarom, toch gevoelend, dat ik moest gaan!
«n toen
yan Gods plaatsvervanger te zijn, „die in
zich alles vereenigt, wat er geheiligd e.n god
delijk zijn kan."
Tegen dat drijven nu wordt gestreden aan
de liiniketrzijide; tegen dtie grenzenloozc aan
matiging var* den kant van Rome moet wor
den gewaakt. Me dunkt, aait weet een man.
als mr. Ainkennan ook wel. Zoo nadrukkelijk
mogelijk hedEt hij gezegd: 1.
le dal hij als protectant;liet betreurde, dat
de r.-k. kerk in diezen tijd zooveel vordierm-
gen maakt;
2e. dat hij de roomscli-ka'lholieken be
schouwt als vijanden, zij hel dan ook als
vijanden, die men buiten z'n huis lieéft, in
tegenstelling met de modernen, die dan vij,-
anden in huis (i. c. de Nederl. Herv. Kerk)
zijn.
Die dingen waren merkwaardig om aan
te hooren, getuigen van des sprekers eer
lijke bedoelingen, maar laten ons volkomen
in 'fc onzekere, als we gaan vragen naar het
recht en den grond van bestaan der coalilde.
We zijn cn hebben mr. Ankerman dankbaar
le zijn voor zijn eerlijke getuigenis, maar
zoudon -nu wrel eens willen hoorein on zien
aangetoond, hoe hij als protestant kan sa
menwerken met de door hem als vijanden
aangeduide roomsch-kafcholteken.
Natuurlijk ware hier veel meer le noemen;
dc ga.nsehe redo van mr, A. was althans
voor mij zeer ontdekkend, maar bij d'it wei
nige zal ik het maar laten.
Toxop-eüs.
Amersfoort.
Coalitietheoj-ic ca
örth«Mlf»x ie.
(Ingezonden.)
Het is maar zeer noodc, dat ik naar aanlei
ding van de gehouden politieke vergadering
der drie rechlsche groepen, een en ander
wensch op te merken. Tiet komt mij toch voor
dal lang niet altijd gezegd kan worden dat
de belangstelling van predikanten voor de
politiek, hetzij aan die predikanten, hetzij
aan die politiek hen werkelijk voordcel is ge
weest. Maar waar hier wederom de verkie
zingsstrijd als een strijd voor of tegen den
Christus, van of tegen hel ongeloof is gesig
naleerd, wordt althans voor liem die zijn
plaats wil handheven in de rijen der reclil-
zinnigen, en die nochtans niet rechts maar
links zal stemmen dc noodzakelijkheid gebo
den, iels van zijn mcening naar buiten uit te
dragen. En ook als politiek leek heeft hij toch
•liet recht en de plicht zich een eigen oordeel
le vormen, daarvan ontslaat ook den predi-
gaiit zijn ambt niet. Als zulk een politiek leek
dan zijn mij op die vergadering vragen gere
zen, die, ware er debat geweest wel door
dezen of genen zouden zijn tc berde gebracht,
vragen waarop de sprekers ongetwijfeld Yoor-
Aselzion drukte zacht mijn hand.
„Toen eischic het licht zijn eigendom op,"
zeide lnj, „en moed kreeg zijn belooning! De
deur van uw schuilhoek in de kapel werd op
mijn bevel geopend ik wilde welen wat
gij zoudt doen. Gij hebt nog geen begrip van
hetgeen gij gedaan hebt! maar dat doet
er niet toe. Een proef hebt gij met succes
doorgemaakt want indien gij lijdelijk op
uw plaats waart gebleven, totdal er iemand
kwam, om u weg le halen, dan zou ik heb
ben geweten, dat gij ccn zwakken wil hadt
en u door vluchtige indrukken liet leiden.
Maar gij zijl sterker dan ik dacht daarom
ben ik van avond gekomen om u uw eerste
les tc geven."
„Mijn eerste les!" Ilc zeide hem verwon
derd dc woorden na, hij liet mijn hand los
en bracht mij zacht naar ccn stoel, dien ik
niet had gezien, maar die in de schaduw
stond, bijna vlak tegenover hem.
„Ja! Uw eerste les!" antwoordde hij,
ernstig glimlachend. „De eerste les in het
geen van hier zijt komen leeren, de voortzet
ting van uw leven op aarde, voor zoolang
als gij het verlangt het geheim, dat aan
Rafel Santoris zijn jeugd en kracht cn machl
geeft en zijn heerschappij over zekere ele
mentaire krachten. Maar neem dit eerst,"
hij schonk uit een vreemd gevormde flesch
een vol glas donkerrood gekleurden wijn.
„Dit is geen magische drank het is een
voudig een vorm van voedsel, dat beier voor
u zal zijn dan vast voedsel ek ik weet, dat
gij den ganschen dag niets hebt gebruikt,
sinds uw licht ontbijt. Drink alles lol den
laalsten druppel!"
Ik gehoorzaamde hel had geen smaak
evenmin als water.
treffelijke anllwoorden zoudon hebben gege
ven.
Er was echter ook eion diOcl vam. hun beloog,
dat mij volkomen onwaarachtig voorkwam en
ten slotte trof me een clement, waartegen ik
gaarne te dezer plaatse vierkant een andere
mecning zou willen zetten, van welke ik
wenschle dal ze ver gehoord werd.
Een paar vragen dan waren deze: Men wil
de vrije school: scholen van gereformeerden,
of rooinschen of hervormden met staatssub
sidie. Ik heb daarbij geen antwoord gehoord
op de moeilijkheid der houding tegenover
anti-godsdienstige-, tegenover socialistische
of anarchistische scholen. Er is naar ik meen
nog nimmer een resolute uitlegging gewccsl
van de toepassing van het beginsel in dit ge
val. Men komt er toch niet af met te zeggen:
Daar zullen we wel voor zor-gen en cr wat op
vinden!
Een tweede vraag: Noem een daad der
regeering tegen de hervormde kerk vor
derde een spreker. Nu meen ik wel eens wat
gelezen te hebben van een benoeming van
dr. N'oondtzij, „was bean dal onilschollein!."
Een derde vraag: Was het niet noodig ge
weest sprekende over dc Ilcrv. Kerk in ha-re
belangen, het dan toch eens even te hebben
over het bekende artilkel 171 G. W., in verband
met de uitlatingen in de Kuyper-pers.
Een vierde vraag: Waarom zou toch dien
ganschen avond door geen der drie sprekers
het woord „tariefwet" zijn genoemd. Daar
over hadden we toch ook wel eens ingelicht
willen worden.
Ik kom tot hel tweede: het onwaarachtige.
Onwaarachtig komt hel mij voor de samen
werking der coalitiepartijen als een toon
beeld van verdraagzaamheid voor te stellen.
Te zeggen dat de predikaoil die bidt voor dc
verkiezing van den Katholieken caindildaat,
zulk een verdraagzaam menscli is. Dat „ver
draagzaam" wordt hier zoer zeker gainsch
en al buiten zijn sfeer gebruikt. Men spreekt
toch ook niet van de verdraagzaamheid van
twee associés in eon lui ïideisondeinncmung
Ma-ar wat ernstiger is: die vooropstelling
als ging het cm geloof ol' oiigoloof. Als was
d-e strijd tegen de coali'lte er een, om „het
modern ongeloof' ten troon le bronigcn.. Mij
dunkt wie dat zegt, liegt of hij 't zich bewust
is of Sliet, en men kaai toch wisten dal er
velen zijn, dlie niet omdat zij nk-it ver genoeg
niel, maar misschien wol omdat zij dieper
ziisini, maar misschien wel onudal zij dieper
den. Het was niet voldoende om deze, gelijk
de hoer v. Wijnbergen deed ecrsl uit le solia-
kelen. Maar zij kunnen voor die coalitie geen
anderen grondslag zien, dan een onltzaglijk-e
leugen. En geen der drte sprekers heeft zulk
een anderen grondslag aannemedijk gemaakt.
Wie is zoo dwaas om ook maar voor 't min
ste le meenen dat Rome zich met ketters,
zij mogon zich zoo gereformeerd voeten als
„Nu," vervolgde hij, „zal ik een heel een
voudige illustratie u voorleggen van de waar
heid, die ten grondslag aan de Natuur ligt.
Indien gij naar een uitgestrekte vlakte werd
gebracht en daar twee legers tegenover el
kaar zaagt staan, het cene gedreven door
een hartstocht van vernielzucht, het andere
slechts bewogen door den wensch naar het
goede, dan zoudt gij natuurlijk wenschen, dat
de laatste macht het won, zoudt gij niet?"
Ik antwoordde dadelijk „ja" zonder eenige
aarzeling.
„Maar stel u voor," vervolgde hij, „dal
beide legers werden beïnvloed door het goede
en dat hel doek van de eene vernietigende
kracht slechts was, af te breken hetgoen ver
sleten en hoos was, teneinde het weer op te
bouwen in sterker cn edeler vormen, terwijl
het doel van het andere slechts was, om strikt
te bewaren cn in stand le houden de voor-
deelen, welke het bezat, welke zijde zou dan
uw sympathie hebben?"
Ik beproefde te denken, maar kon niet da
delijk besluiten.
Hier begint uwe aarzeling," zeide hij, „en
hier is de gewone grens van het mensche-
lijk begrijpen. Rfidc krachten zijn goed
maar als regel kunnen wij ons slechts bij
één aansluiten. Wij noemen het eene Leven
het andere de Dood. Wij denken, dat het
Leven alleen dient voor hetgeen leeft en dat
Dood is een soort ophouden van- Leven, in-
plaats van een van 's Levens werkdadigc
vormen. Het Heelal is geheel samengesteld
uit deze beide strijdende krachten wij
noemen ze goed en kwaad maar cr is
geen kwaad er is slechts vernietiging van
hetgeen schadelijk zou kunnen zijn, indien
het werd toegestaan le heslaan. Om het dni-
zij willen, ook maar ecnigszin-s gemeenzaam
zou kunnen makon?
Die voorgewende eeaiheid kunnen wij niets
anders achten dan een giuiwel die veebrok-mi
moet worden, opda-l er allhaans wat zuiveiihciiid
en waarachtigheid kome.
Het is een omwaarheid dat bul (yrjthio>ctoK
christelijk gelooveui noodzaakt toil rechts
stemmen; licit is ons eerlijk gezegd onbegrij
pelijk lioie de menscli die ernst maakt met
zijin geloof, imi dc huidige omstafluJiigh-cd-eai
reehls stemmen kén. Bn nw nog htll laatste
waar ik mee builen de polilick kom, al was
't cr in verwikkeld. Als mr. Ankerman ver
telt van zijn verhouding tegenover dc mo
dernen en hun gedrag tegenover hem, dan
voelen wc die modernen en dat gedrag ais
zeer le veroordeclen. Maar als hij nu zegl:
zoo zijn dc modernen, dan generaliseert hij
ongeoorloofd. Wat zou hij zeggen indien men
dc orthodoxen ging beoordeclen naar het ge
drag der kiezers uil Weslbrock?
En nu is (lil het wat ik eens met zoo groot
mogelijken nadruk wilde zeggen: men lioorl
tegenwoordig zoo ontzaglijk veel van dc moei
lijkheden tusschcn orthodox en modern ker
kelijke kwesties, die we ook beier in een zoo
gemengde polilickc vergadering niet aan dc
groole klok hingen. Maar dc modernen, ut
laai ilk liever zoggen: de#vrijzLnnigen hooivn
wel schier niets anders dan de stemmen van
hen, die hun 'I bestaansrecht in de kerk be
twisten. Laat mij nu daartegenover mogen
stellen, dal daar dan tocli ook zijn rechlzin-
nigen, die hun dat recht geenszins willen ont
nemen.
Daar is ook ccn meening, en ik ben dank
baar dat ik die als mijn eigene mag uitspre
ken, van wie hen niet alleen niet verdrijven
willen, maar die gelooven in een samenwer
king, die dc anderen volkomen erkennen -p
hun plaats. Laat men maar hetzij van rechts,
hetzij van links, dc leuzen laten klinken; daar
zijn er ongetwijfeld velen die wars van dit
alles elkander zoeken als geloovige menschen.
De scherpste scheidingslijn loopt niet lus-
schen rechtzinnig en vrijzinnig, maar lus-
schen geloovig recht of vrijzinnig en ong««
loovig recht - of vrijzinnig. Bn zeiven over
tuigd van de waarheid van hel evangelie, iaat
ik nu maar zeggen op rechtzinnige wijze, sluit
ik de vrijzinnigen niet uil, maar in den kring
des geloofs.
Zou het geen zegen zijn, wanneer ook de
vrijzinnigen verslonden dal er aan de overzij
slaan, die geen vijanden zijn? Ik voel heel
goed, (lal het zijn gevaar kan hebben deze din
gen uit tc spreken, ze worden gezegd van uit
dc vrijheid, waarvan gesproken wordt in liet
woord: wanneer de Zoon U zal vrij gemaakt
hebben, dan zult gij waarlijk vrij zijn."
Hoogland. TIIOMSON.
delijk te zeggen, de millioenen en milliocilen
atomen cn elcctronen, die de ecuwig die
nende elementen van geest cn stof vormen,
zijn tweevoudig dat wil zeggen - van twee
soorten, zij, die het evenwichl bewaren en
zij, wier werk het is, te vernietigen, teneinde
weer op te bouwen. Evenals hel met het
-Heelal is, zoo is hel ook met het samenstel
van het menschelijk wezen. In u, evenals in
mijzelf, werken deze twee krachten en
onze ziel is om zoo tc zeggen op wacht, tus
schcn beide ingeplaalst. liet eene stel alomen
is toegerust om het evenwicht van gezond
heid en leven te handhaven, maar indien
door veronachtzaming en zorgeloosheid van
den schildwacht Ziel, eenige misbruikt of
versleten worden, begint het andere stel,
wiens taak het is le scheiden, wat gebrekkig
en van geen nuL is, met het doel het in bele
ren vorm te hernieuwen, zijn werk en dit
scheidingsproces is volgens onze opvattingen
verval en dood. Toch het spreekt van zelf,
dat zulk een proces niet kan beginnen zonder
onze toestemming en medewerking. Het leven
lean in ons bezit blijven gedurende een on
bepaald tijdperk op deze aarde, maar het
kan slechts gebeuren door onze daden
onzen eigen wensch en wil."
Ik keek hem vragend aan.
„Men kan veel wensc.hen en willen," zeide
ik. „Maar het heeft niet altijd succes."
Wordt vervolgd.