i u
l:
stenggrapuisch VERSLAG.
N°. 59 Eerste Blad
12"° Jaargang,
r tl i
1 h
DE EEMLAN DER".
Amersfoortsch BagMad.
Gemeenteraad
AMERSFOORT.
Uilgevers: VALKHOFF Co.
__BIN N ENLAN D.
Pk-j f
ft; j
1J L
Da M fc
r, r-jfl F?
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURO.
UW L. 'W
Openbare vergadering van den Raad der
Gemeente Amersfoort op Vrijdag 22 Augustus
1913 des namiddags te 8 ure.
Voorzitter, de Wethouder, de beer H.
iW. van Esveld, loco burgemeester.
Tegenwoordig: de heeren Van Ach-
terbergh, Briêt, Van Esveld, Gerritsen, Van
Duinen, Houbaer, Jorissen, Van Kalken,
Kroes, Lcinweber, Oosterveen, Rolandus Ha-
ge doorn, Rijkens, Tromp van Holst en Veis
Heyn, en de loco-secretaris, de beer Veenstra.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Ririjs. Koning en v. d. .Wal en voorts de heer
Eysink. S&M13
De notulen van de vorige verga
dering, d.d. 29 Juli jX, .worden goed
gekeurd.
Ingekomen zijn de volgen<le stukken:
Verzoek van J. H. van Sc huppen
om spoedig eene beslissing te nemen op zijn
adres houdende verzoek om eene deskundi
ge Raadscommissie te benoemen teneinde zij
ne rekening wegens het boren van bronnen
ten dienste der waterleiding te onderzoeken.
Voor kennisgeving aangenomen.
b. Bericht van den heer W. H. E.
Vrijdag, dat hij ontslag neemt als regent van
het Burgerweeshuis en als lid van de Com-
jnissie van toezicht op het Middelbaar Onder
lijs. 'iï&j
Het gevraagde ontslag wordt eervol
verleend, onder dankbetuiging aan den beer
Vrijdag voor de in deze betrekking aan de
Gemeente bewezen diensten.
c. Besluit van Gedeputeerde Sta-
ten d.d. 22 Juli 1913, 3e afdeeling no. 227 tot
goedkeuring van het Raadsbesluit van 19 Ju
ni 1913 no. 283a tot wijziging van de Gemeen-
tebegrooting dienst 1913.
Voor kennisgeving aangenomen.
d. Beslnit van Gedeputeerde
Staten d.d. 29 Juli 1913 3e afdeeling no. 224
tot goedkeuring van het Raadsbesluit van 19
Juni 1913, no. 268, strekkende tot kostelooze
ingebruikgeving van gemeente-eigendom aan
de Tuinbouwvereeniging „Amersfoort",
Als voren.
e. Besluit van Gedeputeerde Sta-
te*n d.d. 12 Augustus 1913, le aideeling no.
63 tot goedkeuring van het Raadsbesluit van
29 April gewijzigd 19 Juni 1913, no. 275b,
waarbij aan de onderoffieiers-woningbouw-
stichting „V. I. O. S." ten behoeve van den
aankoop van grond, bet aanleggen van we
gen en bet bouwen van 10 dubbele woningen,
een voorschot uit de Gemeentekas wordL toe
gekend van hoogstens f 69.700.
Als voren.
f. Besluit van Gedeputeerde Sta
ten <Ld. 12 Augustus 1913, le afdeeling no.
63 tot goedkeuring van bet Raadsbesluit van
29 April gewijzigd 19 Juni 1913, no. 275a,
strekkende om aan Burgemeester en Wethou
ders machtiging te verleenen tot bet aangaan
van eene overeenkomst met de maatschappij
„Amersfoort" maatschappij tot exploitatie van
onroerende goederen te Amsterdam en de on-
derofficierswoningbouwstichting „V. I. O. S."
inzake overdracht van grond.
Als voren.
g. Adres van Li. Van A c h t e r b e r g b,
houdende verzoek liera eene belooning toe te
kennen voor de waarneming gedurende de
laatste drie jaren dei* betrekking van Opper-
brandmeester.
Gesteld in handen van B. en W. om ad
vies.
h. S c h r ij v e n van B, c n W. van den na
volgenden inhoud:
„Wij hebben de eer u mede te deelen, dat
wij op grond van het bepaalde bij ai l. 1U van
liet Wcrkliedeuregiement hebben besloten, dat
de lijdelijke stoker aan de Gasfabriek, 11. v. d.
Ilorst in dienst mag blijven uiterlijk tot 1 Ja
nuari 1914.
De motieven waarop deze beslissing rust,
vindt u in bet hierbij in afschrift overgelegde
advies van de betrokken Commissie.
liet advies luidt:
„De stoker van de gasfabriek II. van der
Horst zal dezer dagen 35 weken in het kalen
derjaar 1913 aan de fabriek hebben gewerkt.
Nu in plaats van 3, 4 ovens noodig zijn, kan
tijdelijke hulp niet worden gemist en waar
nu Van der Horst met de werkzaamheden
vertrouwd is geraakt, komt het wenschelijk
voor, voor hem den termijn van 35 weken te
verlengen en te bepalen, dat hij tot 1 Januari
1914 in dienst mag blijven.
Wij hebben de eer u voor te stellen, op
grond van art. 10 van bet Werklieden regle
ment in dezen zin te besluiten."
Goedgekeurd z. h. o.
De Voorzitter. B. en W. deelen voorts
mede, dat op 20 Augustus dooi* den Burge
meester namens het Gemeentebestuur een te
legram van gelukwensch is gezonden aan
de Nederlandsche Centr aalspoorwegmaat
schappij.
Wij hebben gemeend, Mijne Heeren, dat liet
verzenden van dit telegram de instemming
van Uwen Raad zou verwerven, op grond
daarvan dat de Nederlandsche Centraalspoor-
wegmaatschappij 50 jaar geleden de eerste
is geweest, die onze Gemeente aan het spoor
wegverkeer heeft aangesloten. Sindsdien heeft
dat verkeer zich zoo uitgebreid en zich zoo
machtig ontwikkeld ten voordeele ook van
onze Gemeente, dat wij ons geroepen gevoel
den, om deze Maatschappij te huldigen bij
baar vijftigjarig jubileum.
Alsvoren.
De Voorzitter. Bij B. en W. is voorts in
gekomen een schrijven van onzen secretaris,
mr. Werkman, waarbij hij onder overlegging
van een geneeskundige verklaring verlenging
van verlof vraagt, voorloopig tot 12 Novem
ber e. k. B. en W. stellen voor, dit verzoek in
te willigen.
In verband met de langdurige afwezigheid
van den Secretaris en met het oog op de
drukke werkzaamheden, zal het noodig zijn,
tijdelijk in de behoefte aan personeel te voor
zien. B. en W- vragen daarvoor een crediet
van f 500.
Z. h. o. aldus besloten.
Aan de orde is de Agenda en wel: '--t
Benoemingen.
De Voorzitter verzoekt de heeren
Tromp van Holst en Gerritsen hem bij het
opnemen van de stemmen behulpzaam te zijn.
1°. Benoeming van een hoofd van
school F.
Voordracht: 1. H. J. Veldhoen, hoofd
der school te Sloten (N. H.) 2. C. W. Iiuibrègt-
sen, hoofd der school te Vreeswijk. 3. J. A
Huisman, hoofd eener school te Hoofddorp,
gemeente Haarlemmermeer.
De heer Jorissen. Mijnheer de Voorzit
ter! Ik wensch, en dat zou ook niet mogen in
publieke zitting, volstrekt niet te treden in
een bespreking van personen, van Candida ten
hij deze benoeming, maar ik wensch.alleen hier
even in het midden te brengen, dat het
mij heeft bevreemd en ik weet zeker,
dat ik in deze niet alleen sta dat op
de voordracht voor de benoeming van
een hoofd aan de openbare lagere school F
geen enkel Amersfoorlsch onderwijzer
voorkomt Dat heeft mij bevreemd, omdat
ik meen dat ook hier in Amersfoort,
dat is mijn persoonlijke meening, wel goede
krachten zouden tc vinden zijn. Ik zou daai-
om den Wethouder van onderwijs willen vra
gen of hij kan, en zoo ja of hij mag mededee-
len de gronden, die daartoe hebben geleid,
kan hel niet in openbare zitting, dan natuur
lijk zou ik het ten zeerste op prijs stellen om
ten minste in geheime zitting de motieven te
mogen vernemen, die tot het doen van deze
voordracht hebben geleid.
De Wethouder Rijkens. Mijnheer de
Voorzitter! Ik kan mij volkomen begrijpen,
dat het den lieer Jorissen bevreemd heeft,
dat geen der Amersfoortsche onderwijzers op
deze .voordracht voorkomt. Ik wil daaraan
w el toevoegen, dat dk mij persoonlijk -groot
leed doel. Er hebben verschillende Amers
foortsche onderwijzers naar deze betrekking
gesolliciteerd en meer dan een van hen achtte
ik bekwaam, om aan het hoofd van school F.
te staan. Pogingen om Amersfoortsche onder
wijzers op deze voordracht te krijgen zijn
echter afgestuit op het verzet van den
districtsschoolopziener.
Ik ben natuurlijk gaarne bereid, de geheele
geschiedenis van deze voordracht te vertellen,
maar dan, mijnheer de Voorzitter, moet ik
personen bespreken en dan zou ik gaarne wil
len, dat u de deuren zoudt sluiten.
De Raad gaat over in geheime vergadering.
Na heropening der deuren vraagt de lieer
Jorissen het woord en zegt: Mijnheer de
Voorzitter Alvorens wij overgaan tot het be
noemen van een hoofd van school F, wensch
ik de volgende motie in te dienen:
„De Raad,
„van meening, dat er onder dc Amers
foortsche onderwijzers personen zijn, die
„geschikt zijn voor de betrekking van
„hoofd der school F, betreurende, dat op
„de voordracht geen Amcrsfoortsch onder
wijzer is geplaatst,
„overwegende, dat de terugzending van
„deze voordracht daarin geen vcrandc-
„ring zou brengen,
„gaat over tot de orde van den dag."
Deze motie wordt voldoende ondersteund
en kan derhalve een onderwerp van beraad
slaging en van stemming uitmaken.
Niemand bet woord verlangende, wordt de
motie in stemming gebracht en aangeno
men met algemeene (12) stemmen. De Wet
houders, de heeren Van Esveld, Van Duinen
en Rijkens onthouden zich van stemming.
Bij de alsnu volgende stemming voor de
benoeming worden uitgebracht 15 stemmen,
waarvan 1 stem in blanco en 14 op den heer
Veldhoen, zoodat deze is benoemd.
2. Benoeming van een leeraar in
de Hoogduitsche taal en letter
kunde aan het Gymnasium en de Hoo-
gere Burgerschool.
Voorgedragen wordt de heer D. Po
lak, thans tijdelijk leeraar aan die inrichtin
gen.
Uitgebracht worden 15 stemmen, welke
zich vereenigen op den heer Polak, zoodat
deze benoemd is.
3. Benoeming van onderwijzeres^
sen in de nuttige handwerken aan
dc scholen C. en G.
Voordracht: School C: 1. Mej. C. E.
Mensing. 2. Mej. G. A. Jonker. 3. Mej. C. On
nes.
Uitgebracht worden 15 stemmen, welke zich'
vereenigen op Mej. Mensing, zoodat deze
is benoemd.
Voordracht school G: 1. Mej. C. Onnes.
2. Mej. G. A. Jonker. 3. Mej. J. Brederode.
Uitgebracht worden 15 stemmen, welke
zich vereenigen op Mej. C. Onnes zoodat de
ze is benoemd.
4. Voorstel van B. en W. tot verlen
ging van het verlof, verleend aan Mej. G,
II. Worffel, onderwijzeres in de nuttige han^
werken aan school F.
Goedgekeurd z. h. o. j
5. Voorstel van B. en W. tot uitbrel
ding van het o n d e r w ij z e n d personed
aan school B.
Alsvoren.
6. Voorstel van B. en W. tot uitbrei
ding van het onderwijzend perse
n e c 1 aan school C.
Alsvoren.
7. Voorstel van B. en W. om een cre
diet toe te staan voor aankoop vaa
banken ten behoeve van de handelsschooL
Alsvoren.
8. Voorstel van B. en W. tot het
rooien van boomen aan den Utrecht-
schen straatweg.
De heer Van Achterbergt: MijnHeef
de Voorzitter! Ik wil direct zeggen, dat ik dil
voorstel zal steunen, maar toch zit er iets in.
wat mij eigenlijk een beetje bevreemdt en dal
is, dal het inzicht van B. en W. ten opzichte
van het rooien van boomen zich zoo spoedBf
heeft kunnen wijzigen.
{Wji hebben den laatsten lijd enkele keeret
PRIJS DER ADVERTENT IEN:
Van 15 regel9.. f 0.50.
Elko rogol meerO.IO.
Dienstaanbiodingon 25 cents by vooruitbotaling.
Grooto lettors naar plaatsruimte.
Voor handol en bedrijf bostaan zoor voordeelige bepalingen
tot het herhaald adverteoron in dit Blad, bij abonnoment,
Eene circulaire, bovattonde de voorwaarden, wirdt op
aanvraag toegezonden.
plaats hebben
om aan graaf
gelegenheid te
nraking te ko-
w heeft ineen
len rede ver-
laphtha in het
ge opbrengsten
ereiland Apsje-
iteruit gaat. Dc
•hts weinig op.
ie overgang van
raadzaam. Dc
omende. De re-
nemen, die de
kolcnproducen-
panucn.
ten.
aniakanaal aan
tan is den 31 en
rnd. Dinsdag 9
niet het weg-
aan de Allanti-
Moti verrJe*emt,
polst ovor een
aan Engeland,
(nd ore Enropoe-
hen te bewegen
ikzaam doel in
ng to San Frain-
EU
Consulaire be-
Sint Domingo,
r van de pro
hankolijk heeft
p t. De vlieger
maatschappij is
aislhal opgeste-
in Hannover is
i Gclscnkirchen
er op cd vloog
lieden morgen
gncr tc Degcr-
fkzinnigheid op
u brand. Toen
nemen, schoot
onddc vier. Hij
ijne vervolgers
twijfelt, dat bij
d 250 patronen
te worden. Maar het neemt de eigen schuld
niet weg, wanneer een volk, dat in naam
der beschaving een „kruistocht" heeft ge
opend, bewijzen aanvoert, dat ook anderen
zich togen de beschaving hebben bezondigd.
Wat de christelijke Balkanvolken den Turken
en meer nog elkander hebben aangedaan,
overtreft alle buitensporigheden van de door
hen als onmenschelijk uitgekreten „Aziati
sche horden" van Turksch.n bloede.
Aan den Italkan.
Belg rad. o, 5 Sept. liet normale ver
krol* zal Maandag op alle spoorwegen, her
vat worden. De regeering heeft het verbod
tol uitvoer van voedingsmiddelen en granen
opaeheven.
Athene, 5 Sept. De minister van bui-
tenlandsche za/keii is naar Lautraki vertrok
ken, om aan minister-president Ven i zei os
een plan voor te leggen van definitieve Griek-
sdhc voorsteilen betreffende de hervatting
van de diplomatieke betrekkingen tusscSSen
Turkije en Griekenland.
Athene, 5 Sept. Wat de hervatting van
de Grieksch-Turksclie betrekkingen betreft,
blijven de kwestiën van de vakoefs en de na
tionaliteiten hangende. Ten aanzien van dc
capitulation werd besloten, dat de status quo
voor den oorlog zou worden, gehandhaafd.
De Porte stemt toe, dat de overgave van dc
krijgsgevangenen geschiedt na de wederzijd-
sche uitwisseling van het vredesverdrag. De
overgave van de stoomschepen is eveneens
500 havenarbeiders in staking gegaan. Heden
Keelt een deel van lien den arbeid hervat.
Riga, 5. S e p t. Een deel van het stakend
personeel der Aligemeine Elektrizitatsgesell-
scliaft liceft den arbeid hervat.
Oostenrijk-Hongarije*
W e e n e n5 S e p t. De bladen vermelden
tegenstrijdige geruchten over het bezoek, dat
markies San Giuliano aan graaf Berchtold
moet brengen in het kasteel Buchlau. liet be
zoek schijnt uitgesteld te zijn. De datum is
nog niet vastgesteld. Volgens het Extrablatt
zou het niet in September plaats hebben, om
dat dc kwestiën van buitenlandsche politiek,
die vatbaar zijn voor behandeling door de
beide ministers, nog actualiteit missen. De
Rcichsoost verneemt intusschen. dat het be-
De woning van
lag op last van
end. Men vond
n vier kinderen
rouw met door-
n doodgestoken,
aren geleden als
werkzaam was
zijne vrouw en
>uders gebracht,
ferwachts terug.
buren van het
anden. Toen zij
Dij kwam, infor-
kwam in plaats
;chot, dat een
ïlde. De dader
i andere plaats,
in brand stak
open deed en
g, kreeg hij een
le vijfde brand-
te pakken. Hij
ters in de hand,
>t. Hij doode in
elfjarig meisje;
m gewond, van
r ook een poli-
Eindelijk slaag
lij gewond was,
i er in Wagner
naken. De me
len, mishandel-
iie te hulp wer-
lammen.
e directeur van
beden het rap-
angen, die eer-
richt in verband
7net den diefstal van een parelcollier. Het
rapport bevestigt de omstandigheden, waar
onder deze arrestatiën hebben plaats gehad.
Geen enkel nieuw feit laat echter de opvat
ting toe, dat de parelen, die het bekende col
lier uitmaken, op het punt zijn te worden
teruggevonden. Daar de Bngelsche wet niet
toelaat de gevangenen te ondervragen, is nog
geen verhoor mogelijk geweest. Voor het
oogenblik zijn er geene nieuwe arrestatiën.
Parijs, 5 Sopt. Vallet, de chef van dc
mobiele brigade, begaf zich heden morgen
naar het perceel no. 58 Boulevard de Sebas-
topol, om eene huiszoeking te doen in de wo
ning van madame Moudevillc, eene make
laarster in juwcelen, die onlangs tot een jaar
gevangenisstraf, met opschorting vah de ten
uitvoerlegging, is veroordeeld, omdat ze zich
door fabrikanten talrijke juwcelen had laten
leveren, die zij verkocht of in dc bank van
leening bracht. Deze vrouw heeft, zoodra zij
op vrije voeten was, weer nieuwe oplichtin
gen gepleegd; zij'liceft aan verschillende fa
brikanten voor honderdduizenden francs ju
wcelen ontstolen en is daarna verdwenen.
De huiszoeking in hare woning duurt nog
voort; een slotenmaker is ontboden, om ceo
brandkast te openen
Na hel Parijselic politicschandaal thans
een telefoonschandaal, dat evenwel minder
verderfelijke gevolgen gehad heeft. Vijf tele
foonjuffrouwen hebben zich voor de recht
bank moeten verantwoorden wegens strafbare
regiementsovértredingen. Deze dames ston
den in relatie tot een makelaar in granen,
wiens financieclc operatics op listige wijze
'.oor haar ondersteund werden. Zij verbom
den hem altijd het eerst met de aangevraag
de nummers en lieten hem bij alle andere
abonné's voorgaan. En, wat erger was, zij
sloten dc concurrenten van hun vriend ge
durende de beursuren van het telefoonver
keer uil. Wanneer een dezer heeren 's mid
dags om aansluiting vroeg, heette liet steeds:
„In gesprek" en dergelijke gefingeerde ge
sprekken duurden uren aaneen. In dien tijd
kon de makelaar op zijn gemak zijn zaken
per telefoon afdoen, en zooveel koopen en
verkoopen als li ij wilde. Bovendien stelden
deze vijf dames haar vriend in de gelegen
heid, gesprekken zijner concurrenten af tc
luisteren, zoodat hij zich daarnaar richten
kon. De makelaar beloonde deze meisjes rij
kelijk cn lieeft waarschijnlijk ook groole som
men kunnen verdienen.
Ten slotte liep dit bedriegelijlc bedrijf even
wel in den kijker cn de meisjes zullen voor
haar omkoopbaarheid moeten boeten. Of de
makelaar ook gestraft zal worden, vernemen
wij niet.
Te Parijs heeft ccn vreeselijkc gasont
ploffing plaats gehad in ccn wijnzaak op den
bock van dc straten Legendre cn Salncuvc.
liet lijk. van een man is uit dc puinhoopen te
voorschijn gehaald en een twintigtal personen
zijn min of meer ernstig gekwetst.
Een voorbijganger rook in de rue Legendre
een sterke gaslucht. Hij waarschuwde daar
om den concierge van dc wijnzaak. Men
daalde in den kelder af om tc zien, ->f zich
daar ook gas verzameld had, maar men rook
daar niets verdachts. Toen men weer uit den
kelder boven kwam, stortte plotseling, cn met
een hevigen dreun, het kantoorgebouw van
de zaak ineen. Arbeiders, die bezig waren de
straat te herstellen, werden door den lucht
druk tegen den grond geworpen cn door een
regen van stecncn en brokken hout gewond.
Men is dadelijk met liet reddingswerk begon
nen en bracht de talrijke gewonden velen
die zich tijdens de ontploffing op straat be
vonden werden gekwetst en verscheidene ge
wonden zijn uit de puinhoopen opgedol
ven naar een naburig ziekenhuis.
Wat de eigenlijke oorzaak van de ontplof
fing geweest is heeft men nog niet kunnen
vaststellen.
Bukarost, 5 Sept. Hel aantal cholera
gevallen vermeerderde met 42. Er zijn 28 sterf
gevallen.
Petersburg, 5 S'epl. De stedelijke dis
tricten Odessa, Nikolajcw cn Roslow a/d.
Don zijn door cholera bedreigd verklaard.
Gisteren avond omstreeks half acht is
Z. K. H. dc Prins der Nederlanden per auto
mcjbiel te Amsterdam aangekomen, verge
zeld van zijn adjudant luit. ter zee lc klasse
Bijl de Yroc. Z. K. II., die gekleed was in
groot-tenue admiraals-uniform, begaf zich on
middellijk naar de E. N. T. O. S. Hier zat hl)
als gast aan den officieelen feestmaaltijd der
Kon. Ned. Roei- en Zciivereeniging aan, wel
ker beschermheer hij is en welker wedstrij
den op de Noordzee hij morgen zal volgen.
Na afloop van den maaltijd heeft Z. K. II.
met de heeren, die mede aan tafel hadden
gezeten onder hen bevond zich ook gene-
raal-majoor Fabius cn schout-bij-nacht Ty-
deman het schitterende vuurwerk bijge
woond, dat te zijner eer door het E. N. T. O. S.
bestuur werd gegeven. Onder dc groote stuk
ken waren o.a. dc portretten van bet vor
stelijk ccmpaar en het Prinsesje, welke het
zeer talrijke publiek levendig toejuichte, ter
wijl de muziek de volksliederen speelde. Na
het vuurwerk maakte de Prins met het ge-'
heele gezelschap een rondwandeling door hert'
Luna-park cn vertoefde vervolgens nog een
korten itijd op het terras aan den IJkarit,'
waarna hij zicli per auto naar het paleis op
den Dam begaf. Heden ochtend vertrekt Z.
IC II. naar IJmuiden om daar de ^eilwedstrij-*
den bij te wonen.
Duitsch bezoek aan Rotter-
d a m. Gisteren ontving Rotterdam het bezoek
van den heer Von Rheinkaben, opper-presi-
dent der Rijnprovincie, die met zijne echtge-
roote en eenige heeren van den Pruisischen
waterstaat een Rijnvaart maakt aan boord
van het inspectievaartuig „Preuson'', dat KS*
