Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
jverbouwen tot) een nieuw stadhuis weder bij
'den Haagschen gemeenteraad aan de orde te
•tellen.
Het eerste Nederl. Cremato
rium. 27 dezer, ter gelegenheid van de te
Haarlem plaats hebbendo 38e jaarlijksdhe al-
gomeone vergadering der Vereeniging voor
fnoudtatiers'© lijkverbranding, wordt het cre-
fmalarhim doocr deze vereeniging geslicht, het
eerst» in ons land, ingewijd. Jaren geleden
nam de vereeniging daaroomtrent eeJn be
sluit. Na aanvankelijke teleurstellingen schoot
He bouw gerogeftl ten voorspoedig op en tr.ians
is het oogenblfk gekomen vah de inwijding
van het bijzonder mooie gebouw, gesticht op
een dor schilderachtigste, hooge punten van
Ho bekoorlijke begraafplaats Wefcterveld te
/Driehuis bij Santpoort ih de gemeente Yelsen.
'Een offer van een f 70,000 werd van de
vereeniging gevraagd, die daartoe in staat
gesteld was door een vooraf gesticht fonds,
benevens rentelooze bijdragen van een aantal
barer leden.
•Reeds bij don eersten oogopslag maakt het
gebouw, opgetrokken van lichtkleurige bak
steen, versierd met enkele zandstecnen-afzet-
sels, eeh allergunstigsten indiruüt door zijn
strenge lijfnen. Boven het broede bordes ver
heft zich het crematorium, welke mooi bo
lijnde koepel, 35 meter boven den beganen
grond, cachet geeft aan het «gdheel.
Dfe fraai bewerkte deuren binnengaand,
betreedt men het voorportaal, dat toegang
geeft met eon trap naar het koor en recht
door naar de groote hal, een .prachtige ruim
te, overspannen door den enormen 'koepel, in
Welks «top groote ramen golven- licht naar
binnen, werpen. Afgescheiden door eten breed
gordijn ligt achter deze groote hal een kleine
hal, waar een platform staat, waarop bij cre
matie de lijkkist wordt geplaatst.
Lünks van deze hal bevinden zich vertrek
ken voor de familie, rechts sccliekamers.
De ruimte onder de grooto hal is het co
lumbarium; daar bevindt zich de crematie
ruimte, twee ovens, dienstvertrekken en
brandstoffenbergplaalsvn, toegankelijk aan de
achterzijde vaJn hel geitouw.
Bij crematie wordt de lijkkist geplaatst op
een platform, dat automatisch zeer langzaam
zakt, wanneer door middel van eten eleotri-
sehe bel een sein wordt gegeven*. Terwijl de
kist zakt, rolt gelijktijdig een gordijn over de
ontstane opening. In de crematie-ruimte komt
de kist op een wagentje, wordt daarna langs
rails gereden naar den otven van vuurvaste
steen cn daarin geschoven. 'De heette lucht
van 100 graden Celsius doet kilst en lijk ver
teren tot een lichtkleurige asdli, die dooreen
trechtervormige opening in een turn wordt
verzameld. Rondom hel gebouw is een ter
rein van 5 meter breedte geégaliseterd, zoo
dat het omringd door geboomte toch
vblkomen vrij ligt.
Vanzelf rijst dc vraag of het crematorium
ook in gebruik genomen zal worden. Ook de
Gemeentestem Heeft indertijd deze waag te
berde gebracht en het vermoeden uitgespro
ken, dat het in de bedoeling der vereeniging
•ligt om, van het gebouw gebruik makend, een
strafrechterlijke vervolging uit te lotkkon en
in hoogste instantie te zien uitgemaakt, of
naar het oordeel van de rechterlijke (macht
lijkverbranding in ons land geoorloofd is. dan
.Vel of zij in strijd met dte wet is te achten.
De wetgever (schijnt lijkverbranding te Neb
ben willen uitsluiten. De waag is echter of
hij daarin is goslaajgd, met andere woorden
~it de strafbepalingen der wtet van toepas
sing zijn op het verbranden van lijken. En
liezo vraag meent de Gccne'öntestem ontken-
flvnd te moeten beantwoorden.
Om wegens verbranding \an een lijk straf
te kunnen opleggen*, zou er in plaats van het
goböd tot begraven moeten zïfm een wetsbe
paling. die verbiedt een lijk eenigo andere
behandeling te doen ondergaan, dan begra
ven, maar zoodanige bepaling is in de wet
ttitet te vinden en zou ook tot niet (geringe
moeilijkheden aanleiding geven.
Het opiumvraagstuk. Men her
innert zich, dat op 4 September j.l. te 'sGra-
•Ytenbage een „nitet-of fideel'' intern, opium-
Comité is gesticht. Dr. Wilbur F. Crafts, uit
Washington, die toen in hotel Paulcz de bij
eenkomst bijeenriep, waaruit dit comité is
voortgekomen, heeft sedert bijeenkomsten
georganiseerd in Frankfort,-Zurich en Milaan
en besprekingen gehouden met leidende per
soonlijkheden in Bazel, om invloedrijke cor-
respondeerertde leden uit Duitschkmd, Zwit
serland en andere landen aan het intern, co
mité te verbinden.
De leider van de Engelsche antfi-ophim-
berweging, de heer J. G.. Alexander uit Lon
den, zal nu op 2 October a-s. met dr. Crafts
samenkomen in hotel Paulez, waar laatstge
noemde rapport zal uitbrengen over zijn reis
door Europa. Tot deze bijeenkomst zullen
alle bclangstellenden in het opiumvraagstuk
vrijen toegang hebben. De Engelsche redevoe
ringen zullen in hdt NederLandsch worden
vertolkt.
De moord op een rijksveld
wachter. Omtrent den op 13 September
to Dieren gepleegdCn moord op den onbe
zoldigd rijksveldwachter Boers is nog ge
bleken, dat de verdachte B. In het vorig jaar
enkele malen wegens jachtwetovertreding
'door Boers is bekeurd geworden. De in, de
Ihersenen. van Boers gevonden vtetprop moet
Overeenkomen met die, aanwezig in dte gela
den patronen bij den verdachte fin beslag
genomen.
Het onderzoek met de politiehonden motet
geen resultaat hebben opgeleverd.
Verduistering van fietsen. Tc
Amsterdam is gearresteerd een matroOs van
de Kon. Nederl. Marine, die verdacht wordt
Van verduistering van een, groot aantal rij-
!Wekn
s—f Brandstichting? Woensdagnamid-
Afiag is midden in heit dorpje Hiirttham, bij
VKertogenbosdh. het huis van deni landbou
wer eai herbergier Gevers grootemdeéls af
gebrand. Een groote voorraad hooi ging ver-
Sireii.
Verdacht den brand te hebben gesticht, is
dte krwonenide zoon, dite reeds wegdns een
•iergelijk vergrijp een gevangenisstraf van 7
fear heeft ondergaan, gevarfoetijk naar
^-Hertogenbosch overgebracht.
Op vrije voeten gesteld. De
brievengaarder van Castricum J. Res, die ver*
dacht werd uit een op de lijn Helder—Uit
geest verzonden postzak c«fn aangetcekend
pakket, inhoudende f 700 te hebben ont
vreemd en deswege te Alkmaar in arrest
werd gehouden, is gister op vrijg voeten ge
steld.
Loos alarm in een kazerne.
Woensdagavond omstreeks half twaalf werd
de wacht van de Oranje Nassaukazernc tc Am
sterdam. door een voorbijganger opgebeld,
daar hij vermoedde, dat in de bovenlokalen
van hel Riikskle^dingmagazijn een insluiper
zich had verborgen. Nu en dan werd door
een der ramen van het magazijn een klein
lichtje waargenomen. Onmiddellijk begaven
zich een korporaal en vijf man naar het be
doelde magazijn, alwaar een onderzoek werd
ingesteld. Toen men ten slotte een der boven
ste zalen had bereikt, werd inderdaad een
man met een lantaarn in de hand waarge
nomen die geheimzinnig rondsloop. De sol
daten dachtten nu een goeden slag te kunnen
slaan, maar helaas- de insluiper bleek te
zijnde portier.
Onderzeeboot 2. Men schrijft uit
Den Helder, d.d. 21 Sept. aan het Handels
blad:
Door Den Helder, dat zich juist gereed
maakte om de onafhankelijksfeesten te gaan
vieren, ging gisterenmiddag het ontstellende
gerucht, dat de onderzeeboot 2, met 16 opva
renden aan boord, was gezonken.
Dat gerucht werd gedeeltelijk officieel be
vestigd. De onderzeeboot 2 had te half twaalf
bij Falga een paar palen bezuiden Huis
duinen een lanceering gedaan op het pant
serschip „Hecmskerck"; was daarna onder
gedoken, doch niet meer bovengekomen.
Dadelijk werden de noodige maatregelen ge
nomen; allereerst werd order gegeven het
bergingsvaartuig van den onderzeedienst on
middellijk daarheen tc dirigeeren, terwijl een
aantal torpedobooten mede op onderzoek
werden uitgezonden. Aan boord van een
dezer booten bevond zich dc vice-admiraal
F. C. E. L. Koster.
Het spreekt van zelf, dat de onrust gesta
dig toenam. Honderden menschen bevonden
zich op den zeedijk en op weg naar Huisdui
nen, toen eindelijk te drie uur het gerust
stellende draadloos bericht inkwam, dat de
onderzeeër boven was gkomen, en op weg
was naar de haven.
Het bleek ten slotte, dat de oorzaak van dc
vermissing van betrekkelijk onschuldigen
aard was. Wij vernamen, dat een door de
„Heemskerck" aan den onderzeëer gegeven
afsfandsein niet goed was begrepen, zoodat
hij zich op te grooten afstand had begeven.
Bovendien was het op zee zeer heïig, zoodat
de boot niet kon worden verkend. De onder
zeeboot was geheel ongedeerd; er was niets
bijzonders gebeurd I
Voor den Marine-onderzeedienst is dit ge
val een zeer goede oefening geweest; het
bergingsvaartuig was onmiddellijk gereed en
kon dadelijk zee kiezen.
Ongeluk tijdens de manoeu
vres. Tijdens de manoeuvres bij Holten ge
raakte de luitenant der infanterie J. G. de
Vries Robbé, die te paard zat, tusschen een
officierspatrouille. Het paard werd omver
geworpen, de ruiter viel er af en kwam te
recht onder de pooten van andere paarden.
In bewusteloozen toestand werd hij, verwond
aan armen, hoofd en beenen, opgenomen. Gis
teren werd Hij naar zijn woning te Arnhem
vervoerd. Zijn toestand is heden iets gunsti
ger.
Verdronken. Te Dossen is Dinsdag
een 4-jarig zoon/tje van den heer J. v. S»
in een vijver geraakt en verdronken-
Te Oerle (N.-Br.), is een kind uit een
woonwagen spelende te water geraakt eD
verdronken
Woensdagnamiddag is te Warmond een
3-jarig dochtertje van schipper v. d. G. leven
loos uit het water opgehaald.
School- en Kerknieuws.
De heer H. Schilp, onderwijzer aan de Da
Costa-school te 's Gravenhage is benoemd tot
leeraar aan de Chr. Kweekschool „De Klokken-
berg" te Nijmegen.
Ennst en Wetenschap.
In dso 16 September LL gehouden alge-
raoene vergadering dte<r Maatschappij voor
wetenschappelijke en artistieke cinematogra
fie, gevestigd te Haarlem, zijn benoemd tot
directeur de hoer J. Stoep; tot directeur der
afldJeeflimg HoQlandia-tconcel Idb heer J. Hol-
trop en tot artistiek leider van het Toonpel-
gozelsdhap die heter L. UI. Ghrrspijh Sr.
Gisteren middag kwam de raad der ge
meente Utrecht bijeen, onder leiding van den
burgemeester, mr. dr. A. F. baron van Lyn-
den.
Ingekomen was o.a. een adres van de Ver
eeniging tot behartiging der belangen van
Steenweg- en Mariastraatbewoners, houden
de verzoek deze straten ran houtbestrating
fe voorzien.
Voortgezet werd de behandeling der voor
dracht tot vaststelling van een verordening,
regelende den werkkring der Raadscomis-
siën en van de motie van den heer Van Leeu
wen, betreffende de instelling van een Com
missie voor het Marktwezen.
Na uitvoerige besprekingen werd de ver
ordening zonder hoofdelijke stemming goed
gekeurd.
De heer Van Leeuwen trok zijn motie in
zake instelling van een Commissie voor het
Marktwezen in.
Na eenige discussie werd afingenomen een
voorstel van B. en W. om het presentiegeld
voor de vergaderingen der Raadscommissiën
fe bepalen op f 250, evenals voor de Raads
vergaderingen is vastgesteld.
Tot vijfden wethouder werd na eenige
stemmingen gekozen de heer mr. F. A. van
Engen (vrijz.-dem.), met 17 stemmen.
De heer J. H. Th O. Kettlitz (lib.) kreeg
14 stemmen.
De heer van Engen heeft heden deze be
noeming aanvaard en tel belast worden met
'de 8$dteelt'ng sociale aangelegenheden!.
Tot tijdelijk leeraar in de Handelsweten
schappen aan de Gemeente H. B. S. met 5-
jarigen cursus voor jongens, werd herbe
noemd de heer mr. P. G. H. Dop.
Ingekomen was een nota van B. en W. be
treffende de ingevolge de pensioenwetten
voor gemeente-ambtenaren 1913 te nemen
maatregelen, waarin medegedeeld werd. dat
weldra, na onderzoek door de betrokken
Raadscommissiën. een voordracht dienaan
gaande kan worden verwacht.
Het Gouden feest der S.S.
Ter gelegenheid van het vijftigjarig Ju
bileum der Staatsspoorwegmaatschappij
liecrschte heden morgen aan het station CS.
te Utrecht eene feestelijke drukte. Vele spoor-
gebouwen en werkplaatsen waren fraai ver
sierd. Verschillende locomotieven kwamen
versierd binnen. Om half elf had in het admi
nistratiegebouw de huldiging der directie
plaats, waarbij namens het personeel een
prachtig album niet 14000 liandteekeningon
met lezenaar werd aangeboden. De directeur-
gerieraal jhr. Krotschmar van Veen dankte
hierop met een toespraak.
Besloten is aan diegenen van het per
soneel. die in het jaar 1913 het jaar
waarin de Maatschappij ccn halve eeuw heeft
bestaan een tijdperk van 25 of meer jaren
onafgebroken (los-vasten cm/of vasten) dienst
bij de Maatschappij hebben vervuld of zullen
vervullen, en aan Iien, die, na vervulling van
zoodanige periode, in don loop van het jaar
1913 dus met ingang van een lateren
datum dan 1 Januari 1913 den dienst der
Maatschappij met eervol ontslag hebben ver-
Laten, cene gratificatie toe te kennen ten be
drage van dertig dagen hunner (laatstelijk
genoten) bezoldiging.
De hierbedoelde gratificatie zal worden
uitbetaald uiterlijk in den loop van Decem
ber 1913
Het list in het voornemen om, indien de
omstandigheden het toelaten, ook in volgen
de jaren bij 25-jarige dienstvervulling een
gratificatie te verleenen aan hen, die gedu-
rende een zoolang tijdvak tot het gewone per
soneel der Maatschappij hebben behoord.
Besloten is voorts aan het personeel, dat
op heden in vasten dienst is, of, voor zoover
het nog in hulpdienst is, een blijvende plaats
inneemt, eene irftkeeriiig toe tc kennen ten
bedrage van één dag bezoldiging voor
elk vol dienstjaar, door de betrokkene
op heden vervuld sedert hij een blijvende
plaats onafgebroken inneemt, tot een maxi
mum van veertien daigen, doch aan een ieder
der liierbodoeldcn ten bedrage van ten min
ste één dag bezoldiging.
Bij dc eveneens jubileeremlo N. C. S. is een
dergelijke dienStcxrdler uitgevaardigd.
Hedenochtend kwam de minister van
Waterstaat, dr. Lely, persoonlijk de directie
van de S.S. com plimen toeren. Z.Exc. deelde
mede, dat het H. M. de Koningin behaagd
heeft:
den directeur-generaal Jhr. Kretschmar van
Veen te bevorderen tot commandeur in de
orde der Oranje-Nassau;
den waarn. directeur-generaal, de heer E.
J. B. H. M. Engeringh, eveneens te bevorde
ren tot commandeur;
den heer R. Dufour, afdeeiingschef te be
noemen bot officier m de orde van Oranje-
Nassau;
den heer Th. Werningh Cöster, inspecteur,
te benoemen tot ridder in de oixle van
Oranje-Nassau
den heer Van Burkom, inspecteur bij de
Nod. Centr. Spoorweg-Maatij.te bevorderen
tot officier in de orde van Oranje-Nassau.
Hddteriavoöid heeft eene groote serenade
plaats, waaraan personeel uit de verschillen
de S.S. werkplaatsen des lands deelneemt
Het huldeblijk.
Het huldeblijk, album met lezenaar, is ont
worpen eni vervaardigd in de ateliers van de
Stichteche Fabriek van Zilverwerken van Cor
nells L J. Begeer alhier, en is in z*n geheel
zoowel als in de onderdeelen een waar kunst
werk. liet album bevat de "handtoekeningen
der gevers, zijride 14,000 in getal, alle regel
matig op witte cartons geplakt meit een een
voudige, 'doch zècjr fraaie omlijning. Na het
zaoht-getinto bla<uw-grijze schutblad, vertoont
zich de op perkament vervaardigde oorkon
de, waarop in létters van modernen stijl staat
geschreven: „Den 26en SeptembeV van het
jaar 1913 word dit album aan de Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen door
haar personeel aangeboden". Hierom heen
is een lijst van provinciale wapens, met lau
weren omstrengeld, aangebracht, terwijl on
der het wapen van Utrecht de spoorbrug bij
Nijmegen is afgebeeld. In linker- en rechter
bovenhoek prijken de gebouwen der Admini
stratie", waartusscben liet monogram S. S. in
modernen stijl is wteergogeven. Dit blad is
voorzeker een ware kunstproductie van stijl
em kleuren. Het blad hierop volgend geeft de
namen der commissieleden en zijn daarop
bovendien in beeld gebracht verschillende
lakken van Het zoo uitgebreide spoorwegbe
drijf. Eten goederentrein wisselt af met het
personenvervoer, terwijl losse machines in
do hoeken op bijzon-der aardige wijze zijn
aangebracht, zoomede fraaie emblemen van
gereedschappe-n, enz. Ook. de teekenzalen zijn
niet vergeten.
Beschouwen wij' thans dc band, voorzeker
reeds bewondterertswaardig door het kolos
sale bindwerk. Op het plat slaat in gedreven
letters: „Aan de Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen» van haalr personeel,
1863—1913". Dit opschrift wordt omlijst door
lauweren en rosettcn im renaissancestijl uit
gevoerd, welke, in zilver gedreven, daarna
licht geoxydeerd zijn. Hot Üdktende vliegend
wiel is hier door Grieksche symbolen, voor
stellend de kracht ten Ide snelheid, geflan
keerd, terwijl de vooruitgang der techniek
op treffende wijze in beeld gebracht is door
twee locomotieven, on wel cou van het type
zooals de Maatschappij ze 'het eerst in ge
bruik nam en een d'er groote nieuwe ma
chines, welke thans op 'de hoofdlijnen in
dienst zijn. Al deze onderdeden, welke?hoogst
artistiek zljtn uitgevoerd en getuigen van
smaak en kunstzin, zijn in zilver gedreven,
terwijl het wapen, (door de Maatschappij ge
voerd, van emailie is, vervaardigd in de he
raldieke kleuren.
Het enorm groote en rware boekwerk is
van sloten voorzien* eveneens van «alver ver
vaardigd cn voorstellende geornamenteerde
monogrammen Sw S.
Ook de lezenaar is eeat keurig stuk werk,
vervaardigd van eikenhout en fraai van vorm
Den ontwerper en vervaardiger van dit fraai
geheel komt zeer zeker een woord van lof toe
-Wij vernemen dat het huldeblijk, geplaatst
in de zaal ran den Raad van Commissaris
sen, daar voor het personeel der Maatschap
pij ter bezichtiging zal worden gesteld op 6
achtereenvolgende Zondagen, van des mor
gens 9 uur tot des tiamidtiiMSs 5 uur, te begin
nen mei Zondag 28 September a.s.
Het gedenkboek.
De Maatschappij heeft bij haar gouden
feest een gedenkboek laten verschijnen. Een
mijlpaal. Geen geschreven geschiedenis, geen
reeks van wetenswaardigheden, waartoe de
Jaarverslagen dc bron geopend konden heb
ben, aangevuld mot wat ooggetuigen nog aan
lief en leed hadden meegeleefd. Een andere
bedoeling dan deze heeft bij de samenstelling
van het S.S.-Gedenkboek voorgezeten dit
n.l.in beeld vast' te leggen het meest ken
merkende van hot tegenwoordige en daar
naast te stellen eenige beelden uit het ver
leden. Slaan wij het boek open, dan zweeft
de blik over tal van foto's: kunststukjes op
fotographisch gebied. En wij wij buiten
staanders wij zien dan heel het machtig
bedrijf der S S. voor ons oprijzen, zooals wij
het kennen van don aanblik op de stations, op
dc bruggen, op de rangeerterreinen, op de
haveninrichtingenzooals wij het vermoe
den achter dc zware fabricksmuren en de
hooge gesloten deuren der werkplaatsen. Me
nig befleend stationsgebouw, menige dikwerf
gepasseerde brug, menig méér gezien land
schap vraagt de aandacht en de keurige af
werking der rijike voorraad foto's spreekt in
derdaad eenvoudige, maar duidelijke taal.
Meer dan mot cijfers ware aan te toonen,
moer dan met hooggestemde lierzangen te be
naderen ware, wordt met deze wijze van uit
gave bereikt: het bock spreekt van den mas
sieven bouw, het kernachtige dei- Maatschap
pij.
Een aardige afwisseling biedt het drietal
oude plaatjes, de opening van den oudsten
Staatsspoorweg (BredaTilburg, 5 Oct. 1863)
voorstellend; als merkwaardigheid zij ver
meld, dat deze plaatjes afkomstig zijn uit
het Fransche tijdschrift l'TUustralion van
18G31
Een aan/tal bladzijden vooraf spreken weer
op andere wijzehet zijn de grafische voor
stellingen cn de kaarten met dc aanwijzingen
van de uitbreiding van het spoorwegnet Op
deze bladzijden zien wij niet slechts wat
w a s en wat i s, maar hier volgen wij den
groei, den gestadigen groei der S.S. De uit
breiding van het S.S.-netvan 989 K M. In
1873 tot 1336 KM. in 1883, tot 1566 K.M. in
1893 en ten slotte tot 1820 K.M. in 1913. De
geldelnjike verhoudingen teékenen zdeh aan
steeds hooger peilschalen af t Het aandeelen-
bapftaal ran f 2.4-47.000 in 1863.1864 tot
f 17,986.000 in 1912; de geldleenin^en van
f 8-45.000 in 1872 tot f 107.347.000 in 1912;
Het dividend van f 24.000 in 1863/1864 tot
f 899.300 in 1912; de vermeerdering der rente
last ran f 385286.99* in 1882 tot
f 3,630,262 41* In 1912. "Wij zullen de grafi
sche voorstelling met verder trachten in cij
fers weer te geven, maar willen nog wijzen
op de aardige, duidelijke voorstelling, welke
In het boek gegeven wordt van de ontwikke
ling van het looomotlevenparkhoe he* aan
tal locomotieven van 6 in 1863 steeg tot 709
In 1912 en hoe de 6 van vó6r 50 Jaar een
trekkracht vertegenwoordigden ran 12.000
K.G., terwijl de 709 van 1912 3.238.000 KG.
aan trekkracht prestoeren. Zoo is het niet on
aardig na te gaan. hoe de verhouding is wat
betreft het aantal voertuigen: tegen ln 1863
27 voertuigen voor personen- en 39 voor
goederenvervoer, welke cijfers in 1913 geste
gen waren tot respectievelijk2451 en
11.455! Zoo beschikt de S-S. thans over 76 113
zitplaatsen, waarvan 9082 dienen voor lc klas,
20.481 voor 2e klasse en 46 553 voor 3e klas
reizigers aItemaal cijfers die spreken van
een energiek streven naar steeds sneller,
degelijker vervoer.
En zal men vragen worden er in flit
gedenkboek dan heel geen namen ge
noemd? Ja, één. De naam van den man, die
van de oprichting der Maatschappij tot heden
een leidende plaats innam in haar bestuur t
Mr. II P. G. Quaok, wiens jeugdportret ln
herinnering brengt hoe hdj in 1863 als secre
taris der S S. zijn loopbaan begon, wiens por
tret van heden den man toont, die nog met
krachtige hand als voorzitter van den Raad
van Commissarissen de teugels houdt.
Zoo is dit boek geworden het zakelijk do
cument van een krachtige maalschappij, het
gulden boeik, dat naast een terugblik op het
verleden, een wijden blik over het heden en
een hoopvollen blik in de toekomst gunt.
S.S. tentoonstelling.
Ter gelegenheid van dit gouden jubileum
is een tentoonstelling georganiseerd in het
oude gebouw der Staatsspoor, door de goedo
zorgen van den heer G. W. van Moten, com
mies bij de comptabiliteit. De heer van Vlo
ten is een verzamelaar van alles, wat <ïe
Staatsspoor aangaat en zoo heeTt hij in de
vele jaren zijner loopbaan bij de Maatschap
pij een uitgezochte collectie in z'n portefeuil
le gekregen, die hij thans in een der zalen van
het gebouw ten toon heeft gesteld. Die ver
zameling is zeer merkwaardig door haar
énorme verscheidenheid. Eerstens omvat zij
een serie photografiën van haast alle S: S.-
gebouwen, van alle spoorbruggen ln den lan
de, van alle directeturen-generaal der Maat
schappij enz. enz., waarnaast 'te noemen is
een massa lectuur uit kranten en tijdschrif
ten, uitknipsels betreffende gebeurtenissen in
het leven der Maatschappij, jubileums, spoor
wegongelukken, enz. enz. Er is geen enkel
bericht geweest in de dagblad- of illustratie
pers, of dc heer van Vloten heeft het uitge
knipt, opgeplakt, en bewaard. Verder een
groot aantal afbeeldingen van locomotieven,
van de oudste exemplaren af, tot de aller
nieuwste machines voor onze sneltreinen, de
Jumbo's, die ons nu naar Arnhem cn Am
sterdam en Zwolle brengen. Een verzame
ling uniform-lcnoopen. een collectie dienstre
gelingen waaronder dateerende uit de oer
tijden. toen er tusschen Utrecht en Arnhem
nog slechts 3 treinen daags liepen! Dienst
regelingen voor extra gelegenheden, zooals
o.a. bij het bezoek van "Willem III aan Utrecht
in 1890. Men kan het niet zoo vreemd of zoo
oud bedenken, of do hoer van Vleten hew
het geëxposeerd. Zoodoende kreeg men nu
alleraardigste tentoonstelling bijeen, waar
voor de heer van Vloten, d c verzamelaar
bij de S. S. een woord van dank en hulde
verdient. Heel het personeel kwam vanmor
gen dc expositie bezichtigen. En Yooral voor
de oudere ambtenaren en beambten was he«
leuk, zooveel gezellige herinneringen tc zien
uit een tijd, toen alles bij de Maatschappij nog
zoo anders was, zoovcol kleiner en zooveel
intiemer.
Ontsporing. Heden nacht ls op d«
lijnen van de Hollandscho Spoor ïe Utrecht
tusschen hot station-Maliebaan en den over»
weg Burgemeester Reigerstraat een rangee-
rende goederenwagen op zij tegen de drie
achterste waggons van een in beweging aijn-
den goederentrein gelooperi, met het gevolg
dat alle 4 do wagens dérailleordeu. De drie
wagens van den goederentrein kwamen op
ccn der hoofdsporen te staan, en moesten on
middellijk worden weggeruimd. Des nachts
ruim één uur had de aanrijding plaats, het
vrijmaken der hoofdlijn was te 6 uur ge
schied, dus juist vóór het vertrek van dch
eesrsten personentrein. In den loop van den
nacht moesten ajlleen Itwec goederentreinen
een andere routo nemen. Dc voorste van dc
drie aangereden wagens bleef zoo goed als
ongedeerd, dc twee andere moeten worden
gesloopt, daar het onderstel bijna tdtaal ver
nield is, terwijl dc wagon, die aanreed, cn
eveneens ontspoorde, ook gesloopt moet wor
den. Dc matericcie schade is betrekkelijk
groot; persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats.
Do Bilt. Ongeveer hall 5 had gisterniid
dag alliier oen treurig ongeval plaats. 1
jongotje van omstreeks 10 jaar liep adhfer
eert vrachitauto aan. Toen de knaap lang
zaam ging loopeni en -adhter de vrachtauto
Weg ging, woikl hij plotedlirtg door een an
dere a-ulo -gegrepen, ditei kwam uit de rich
ting Zeist. IAï Jongen bleef <rp de plaatis dood
Hel was hc4 zoontje vaü den kdctxicr v
Jhr. Stecngradhl
Grondbedrijf.
De bij Raadsbesluit van 29 April 1913 Yasl-
gestclde verordening op het grondbedrijf
heeft bij het college van Gedeputeerde Sta
ten enkoio bedenkingen ontmoet.
Die bezwaren komen in het kort hierop
neer:
1. kracl*lens art. 1, 2o lid, kunnen ook niet
tot bouwterrein bestemde gronden in hot be
drijf worden gebracht. Zoo was voorgesteld,
geheel „Birkhoven" in tc brengen, torwijl
maar een gedeelte als bouwterrein zal wor
den veri<ocht. Gedeputeerde Staten achten dit
niet juist. Zij oordeelen, dat alleen tot bouw
terrein bestemde gronden kunnen worden in
gebracht, al wordt ook toegegeven, dat hol
kan voorkomen, dat de gemeente een terrein
inbrengt, ofschoon wol is te voorzien, dat eer
lang eon gedeelte tot park zal moeten wor
den aangelegd;
2. Gedeputeerde Staten wcnschen, dat ook
de gronden, die bij de oprichting worden
ingebracht, zullen worden getaxeerd op dc
zelfde wijze als is voorgeschreven voor nieuw
in lc brongen gronden;
3. Gedeputeerde Stalen achten hot billijk,
dat de kosten van straataanlcg geheel op de
omliggende gronden worden omgeslagen.
Voorgesteld was, rekening te houden met de
slraatbelastlng;
4. Gedeputeerde Staten kunnen zich min
der goed vereenigen met de inrichting ran
d« begrooting en de boekhouding; met name
wordt een splitsing gewonscht tusschen ge
wone en buitengewone ontvangsten en uitga
ven, en wordt eene bepaling gcwenscht, die
de dekking van een eventueel tekort regelt.
Ofschoon R. er» W. de juistheid van alle
geopj>erdc bezwaren niet kunnen toestem
men. zoo mcenen zij toch, ter wlJlc ecner
spoedige afdoening dezer aangelegenheid den
Raad nle't te moeten voorstellen, zich tegen
de gewensehte veranderingen te verzetten.
Zij stellen daarom voor dc verordening van
29 April 1913 in te trekken en een gewijzigde
vast te stellen.
Tevens kunnen B. en W. meedeelen, dat Ge
deputeerde Staten zich met die gewijzigde
verordening kunnen verecnigen.
Volkshuisvesting.
Door de N.V. Volks-huisvestóng is aan
den Raad der gemeente Amersfoort, een adres
gezonden van den volgenden inhoud:
Geeft eerbiedig tc kennen het besfLuur der
Naamloozc Vennootschap „Volkshuisvesting",
gezien de aanvrage van de Roomsch Ka
tholieke Bouwvereerilging Bonifacius;
bedenkende, dat de Nederlanders van het
eind der 18de eeuw zich steeds meer split
sen in partijen en afgesloten groepen en dat
dit toen een der hoofdoorzaken is geweest
van den val, waardoor zij hunne onafhanke
lijkheid verloren;
oordeelende, dat het gemeente- en rijiksgeld
niet mag gebruikt worden om Nederlanders
nog meer dan reeds heit geval is van elkaar
te vervreemden;
getuigende als haar 15-jarige ervaring bij
het verhuren vain haar thans 70 woningen, dat
het nooit eenige moeite, maar wel groote
voordeden heeft gegeven mensehen van ver
schillende kerkgenootschappen en kringen bij
elkaar te laten wonen;
zijn wenseh, dat de Raad der gemeente
Amersfoort deze aanvrage zal afwijzen of al
thans als voorwaarde van aanneming atelt
de bepaling, dat minstens dc helft der bewo»
ners zal bestaan uit nidt-Roomsch-Katholie
ken,
H Welk doende namens bet bestuur,
de aecretaris (w. g.) I- Hooykaas.
Garnizoen.
De le luitenant L. F. van der Benden,
van het 16e reg. infant, is met T October a.s
overgeplaatst naar de Cadettenschool te Alk
maar.
Voeding van het leger.
'T- Naar de Tel. verneemt, zal, met ingang
van 1 Januari a.s,, een geheel nieuwe rege
ling» betreffende de voeding worden Inge-
