BINNENLAND.
KOLONIËN.
Rusland.
Petereburg, 20 Oct De minister van
Clog ral bij de do erna een wetsontwerp ia
den over die verlenging met drie maanden
"(Van den militairen dienst voor d!e lichting,
'dJc in 1913 haren dienst beëindigd. De-zo
Öahtdng zal tscrt 14 Januari 1914 onder de
Vrapenen blijven.
Petersburg, 20 Oct. Dc raad voor de
koopvaardij zal zich onledig houden meft het
aanleggens van vluchthavcns in de Zwarte zeo
en de Oostzee en het bouwen van graanpak-
huizeii in Odessa, Cherson* Nikola je w, Feo»
dfostiia, Möjriio.opol en Berdiamsfc.
Turkije.
Kon sta nt'inopel, 2 0 Oct. De groot
vizier, die onlangs gekozen is tot hoofd van
(Ie partij „Eendracht en vooruitgang", heeft
Ideal mfanitftor von: bdannlenlaindscho zaken Ta-
laat Bey aangewezen als zijn persoonlijke ver-
1 liegen woordiger ia heft besfcu/ur dier part ijl
Het eerste transport van 3Ö47 Turicsche
krijgsgevangenen is uit Varna in Konstanti-
nopel aangekomen. De troepen zullen naar
Anatolië vervoerd worden.
Enver Bey zal eene reis doen naar het bui
tenland, om zich daar in geneeskundige be
handeling te begeven.
Griekenland.
At hone, 20 Oct De kounrvg, d$e aan
booifd van <lio Amphytrite uit Safioniikti vertrok
ken was, is hédlen hier aangekomen.
Allerlei.
Vrijdagavond is de Boulevard des Ca-
pucinics be Parijs in opschudding gebracht
d-oor een moordaanslag op den uit Malta af-
komst! gen bankier Benr-Rauldame. Toen deze
het café, waar hij gewoonlijk zijn avonden
dtoorbracht. verlkft, trad plotseling eeni niet
gekleed heer op hem toe, die bout poiftant
een revolverschoft) op hem toste, metl het
t ntood lollig gevolg, dat de bankier eenige
OfOgenf)Lrkken later den geest gal Onmiddel
lijk werd de moordenaar gearresteerd, die,
zoo als later bleek, niemand arators was dan
de digen zoon van den bankier.
Als mo'tlief voor zijn verschrikkelijke daad
gaf hij op, diait zijn vader hem verstootten en
«onterfd had. Ecai vriend van den vermoor
de verklaarde, dat de 19-jari'gie moordienaar,
k dlle met de dochter van een bekend ltd van
het Jdng-Turksche Oomiité gehuwd Is, zijn
vader meermalen bestolen hoeft. Nog in dien
loop van dezen zomer had hij hem voor een
bedrag van 300,000 francs opgelichJt, wc&ke hij
te Aix-ïes-BaSns bij helt spel wodier verloor.
Chaumont,20 Oct. Twee militaire vlie
gers hebben een doodelijken val gedaan.
Leipzig, 20 Oct. Een rijtuig van de
Aectrisehe tram reed in den afgeloopen nacht
n de Blüeherstrasse tegen een dierenwagen
j'an het circus Barnum aan, die naar het sta
tion onderweg wa6. De dierenwagen werd
vernield en vijf leeuwen ontkwamen. Dit ver
wekte onder het talrijke publiek eene ver-
fcchrikkelijke paniek. Een van de leeuwen
sprong in de deur van het Blüeherhotel en
liep de hoteltrap op. Allen, die zich in het
hotel bevonden, werden door schrik bevangen
Een der logeergasten, een Franschman, die
reeds was gaan slapen, hoorde aan de deur
van zijn kamer een sterk gekrab. Toen hij
de deur open deed, zag hij den leeuw voor
zich staan. Nog slaapdronken, hield hij het
beest voor een kalf, totdat hij het tot zijn
schrik als een leeuw herkende. Een dame,
die hare schoenen buiten de deur wilde zet
ten, kreeg een doodelijken schrik. 4
De vijf ontsnapte leeuwen zijn door politie
agenten doodgeschoten. De menschen bleven
allen ongedeerd.
Tweede t e 1 c g r a m. Bij de botsing van
den wagen van Barnum met een tramwagen
zijn acht leeuwen ontsnapt, niet vijf. Zes
leeuwen zijn doodgeschoten, twee werden ge
vangen.
De leeuwenjacht Aangaande de
leeuw on jacht, die gisterennacht te Leipzig
werd gehouden, sein^ een correspondent van
de N. R. Ct., dat er 8 leeuwen en een tijger
nit den door den tram vernielden beesten
wagen van Barnum waren ontsnapt. Een der
leeuwen en de tijger konden terstond weer
in hun hok worden opgesloten. De andere
leeuwen sloegen op de vlucht, achtervolgd
door oppassers, po li lie-agenten, brandweer-
heden en moedige burgers. De politie opende
dadelijk een snelvuur op de vluchtende die
ren, van wie er al spoedig vier gedood wa
ren. Een hunner was door meer dan 150 ko
gels getroffen. De drie andere leeuwen spron
gen door een groote ruit van een hotel en
veroorzaakten daar een geweldige paniek.
De politie hield alle uilgangen bezet, maar
toch wist een der radelooze dnoren weer op
straat tse komen en viel daar de paarden van
een meubelwagen aan, die echter spoedig
ontzet worden. De twee leeuwen, die in het
■aotóöl waren achtergebleven, vluchtten naar
iden zolder, waar er een in de W. C. werd
opgesïottan en hedenochtend door appassers
van de diergaarde mot behulp ran netten
word gevangen. Eon worflcler matg het zeker
hadtien, daft door al het schieten en bij de
guoOtle verwarring goen mcmsch door een
kogel is getroffen. Koetsiers sloegen als be
zetenen melt hunne zweepen maar de leeuwen
om hunrte paarden te beschermen. De dieren-
femslbor was wanhopig oon haar verlies en
snwMkto do politie om hare dieren te spa
ren, maar vergeefs. Met gewold mOest zij la
ter van hare doode leeuwen worden wegge
sleurd. Naar beweerd wordt, is or wel voor
80 90,000 mark schade aangericht
Uit Shanghai wordt gemeld, dat Donder
dag aldaar een hevige brand de Noordelijke
Voorstad in ascH heeft gelegd. Het verwoeste
stadsgedeelte beslaaft een oppervlakte van
een halve vierkante mijL Tienduizend perso
nen zijn hierdoor daldoos geworden.
Oost-Indië.
De KartinEsohool geopend.
De eerste school van de Semarangsche
Kartinivereaniging is geopend in het voor-
kïopige voor de school ingehuurde gebouw
pn Djomblang, in afwachting van de stioh-
png van een eigen gebouw aan den Karren»
peg.
Behalve het bestuur, waren vele belang
stellenden, bijzonder uit Javaansche kringen,
aanwezig. Hel gebouw en erf waren met
groen èn Nederlandsche vlaggen versierd en
de ongeveer zeventig leerlingen in haar
mooiste pakjes, vormden wel ide toepasselijk-
ste en meest gewenschte versiering. Buiten
gaf een gamelan haar feestklanken, beschrijft
de „Locomotief*.
De president hield als voorzitter van het
bestuur een openingsrede.
Er waren nu reeds ongeveer 70 leerlingen,
zei de resident, een mevrouw Wallbrink
heeft zich bereid verklaard, voorloopig de
leiding van het onderwijs op zich tc nemen,
waarvoor spr. haar dank bracht. Zij zou vele
moeilijkheden hebben te overwinnen, maar
zij heeft hare vroegere ervaring als onder
wijzeres tot steun en haar ziin drie hulponlder-
wijzeressen ter zijde gesteld, van wie er twee
dadelijk in functie treden, terwijl de derde in
Januari a.s. zou komen.
Kapitein Heinzenknecht. f
Wij hebben reeds melding gemaakt van
den op kapitein Heinzenknecht gepleegden
moord. De Deli Crt. weet er nog deze bijzon
derheden van te vertellen.
Do kapitein-magazijnmeester der genie
Heinzenknecht, belast met den aanleg van den
Gajoweg, een bekende Atjehfiguur, is giste
ren in zijn kantoor door een dwangarbeider
wien hij niets misdeed, doch gezegd had, hem
wegens mishandeling van een vrouw naar
den controleur to zullen zenden, te Kroeeng
Seumpo, aan de~n Gajoweg, vermoord. De aan
valler had de 'deur gesloten. 'De opzichter van
den Waterstaat J. C. L. W. Wijs, trapte die in
legde hem neer.
Heel Atjeh is onder den indruk.
Over de begrafenis van dezen officier schrijft
het Nbld. v. Atjeh, dat ook aanwezig was
gouverneur Swart, fdie een aangrijpende graf
rede hield, waarin wijlen kapitein Heinzen
knecht werd herdacht als een trouw kame
raad, vol plichtsbesef, ijver en werkkracht,
die de hem opgedragen taak onder dikwijls
zeer moeilijke en gevaarvolle omstandigheden
steeds tot genoegen van zijn meerderen vol
bracht; voorts als een goedhartig chef voor
zijne ondergeschikten, onverschillig van welk
ras of welken landaard.
Een comité van 5 leden kloet reeds een op
roep, om door een eenvoudig borstbeeld aan
den Gajoeweg den gevallen kapitein te eeren.
De Staatscourant van 21 October bevat
oon. de volgende Koninklijke Besluiten:
benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau J. Corbet, brandmeester bij de vrij
willige brandweer te Rotterdam;
op verzoek eervol ontslagen als burgemees
ter van Deventer W. H. baron v. Heemstra
met dankbetuiging voor de langdurige dien
sten;
benoemd tot militair apotheker 2e klasse
de apotheker J. Rozeboom;
op verzoek eervol ontslagen met pensioen
de kapitein J. H. F. Klotte van het 21e regi
ment infanteriet
benoemd tot directeur der tuchtschool te
Haren J. A. Gcrth v. Wyck, predikant van de
Ned. Herv. gemeente te Bennebro-ek»
Gisterenavond half elf vertrok Z. K. H.
Prins Hendrik met den D.-trein, waarin een
koninklijk rijtuig was gekoppeld van Apel
doorn naar Duitschland.
Z. K. H. Prins Hendrik was vergezeld van
eenige heeren. waaronder zijn adjudant kapi
tein Ruys en enkele jachtmeesters.
Naar vernomen wordt ging de reis van Z.
K. H. Prins Hendrik naar Oberhof in Thü-
ringen, waar dc prins hedenmiddag aankomt.
Het doel der reis is het bijwonen van een
groote jachthoudenkeuring en demonstraties
met gedresseerde jachthonden.
Prins Hendrik is voornemen 3 4 dagen in
Oberhof te vertoeven, om daarna voor een
drietal weken naar Dobbia te gaan.
Dc gezondheidstoestand van Prins Hendrik
is uitmuntend.
Uit Kopenhagen wordt ons bericht, dat
de koning heden voormiddag de Nederland
sche gezant baron von Weideren Rcngers
heeft ontvangen, die hem zijn brief van te
rugroeping overhandigde.
Naar wij vernemen hééft de minister
Wam kokftïiüni het voornemen om, omnkldel-
lijlk nla die beftiaandieliraig van dia Imdisdhe. be-
gPoPbmg, zich bezig tie boftidlen met de quaes-
t-ie der Uilbgrfte van (te pcftmoSeum-aonoessies
ti* Djambi.
iDo verwawhtó ng is diat die beslissing over
die dsaarltoe strekkenkite wetaonitwerpen nog io
dÜft zitlilingsjaiar zal worden genomen.
De Stuwadoorswet. Men meldt ons:
In verband met loopende geruchten, dat het
in de bedoeling van den minister van Land
bouw, Handel en Nijverheid zou liggen om
de aanhangige Stuwadoorswet in te trekken,
vernemen wij van welingelichte zijde, dat een
zoodanig voornemen bij dezen bewindsman
niet bestaat
Wel zullen eenigc punten uit hel aanhan
gige wetsontwerp worden gelicht, o.a. de be
paling dat werklieden in het bezit moeten
zijn von een werkboekje en de bepaling, dat
een vergunning noodig is om zich als stuwa
door te vestigen.
'De verschillende wijzigingen zullen in een
nota van wijziging worden belichaamd,
waarvan de verschijning in het voorjaar te
gemoet gezien kan worden.
Het tweede slagschip. Het
hoofdbestuur van Onze Vloot heeft wederom
een toezegging ontvangen van een gift van
f 1000 voor een eventueele aanbieding van een
tweede slagschip aan onze regeering.
Helt dep. vein koloniën beeft de golegen-
bedd geopend tot ultzeadinig naar Ned.-Ihdië
Van gewezen onktedof f&cdierem van1 het NiedferL-
Irodische leger en van gewezen orudeatofflcte-
nen van heit Nederi. lbger, die bij toefi Ned.-
Imdasche» teger zijn gedieftiacheertl geweest voor
hét korps gewapende politie daar te lana
De directeur der Vereen, mm Ned Ge
meenten. ós heetr J. Simona, vertoeft do Ber
lijn om de inrichting en de' werkzaamheid
va.ii «Ion Duc-ftschen Stedemlag to bestudee-
ren of in oogeosehouw te nemen.
De heer G. van Hulzen legt met Novem
ber a.s. de redactie van Holland Express
neer. Hij gaat zich weer geheel aan de lite
ratuur wijden.
Jhr. Victor de Stuers.
Jhr. mr. Victor de Stuers, lid der Tweede
Kamer, vierde heden, zooals gemeld, zijn
zeventigsten verjaardag in intiemen besloten
kring, daar zijn geneesheer hem absolute rust
voorschreef.
Stapels brieven en telegrammen van geluk-
wensching, ook uit het buitenland, kwamen
dn. In zijn woning lag een felicittatie-register
dat door leden der hofhouding, diplomatieke,
parlementaire en kunstkringen werd getee-
(kend.
Het plan, een borstbeeld van dien jubilaris
lh marmer te doen uitvoeren door Toon
Dupuis en dit als gedenkt-eeken aan het Rijk
ter plaatsing oi 't Rijksmuseum aan te bie
den, komt tot uitvoering. Vijfhonderd inschrij
vingen, waaronder van vele hooggeplaatsten,
kwamen ervoor in.
Heden middag om 12 uur kwam de minis
ter van Binnenlandsche zaken mr. Gort van
der Linden aan jhr. mr. Victor dè Stuers
ten diens huize de mededeeling doen, dat het
H. M. de Koningin behaagd heeft hem te be
noemen tot commandeur in de Orde van den
Ned'orlandschen Leeuw.
De Minister, die vergezeld was ran zijn
ambtgenoot van Buftenlandsche zaken jhr.
mr. Loudon, overhandigde aan jhr. de Stuers
daarop het insigne dezer hooge onderschei
ding.
Jlir. de Stuers betoonde zich met de hem
door H. M. de Koningin verleende hooge on
derscheiding zeer ingenomen.
De blijken van belangstelling, die den ju
bilaris in den loop va/n den dag nog ontving,
waren overstelpend.
Talrijke maatschappijen, instellingen, ver-
eeniglngcn enz., zonden nog gelukwenschen
o. m.: Arti et Amicitia, Amsterdam, het hoofd
bestuur ran de Maatschappij tot bevordering
der Bouwkunst; Die Haghe; het Zeeuwsch
Genootschap der Waterschappen enz.
In betuigingen van hulde op dezen feest
dag bleven ook niet achter verschillende cor
pora lies uit het district, dat jhr. de Stuers in
de Tweede Kamer vertegenwoordigt. Zoo
zond het gemeentebestuur van Horst zijn
beste wenschen, zoomede de Harmonie Wil'
helmina uit Nedervveert.
De redactie van „Dc Gkls" zond een feest
groet en beste wenschen aan den schrijver
van „Holland op zijn smalst."
De directeur en leeraren van de Patronaats-
teefkenschool te Maastricht; de Regenten ran
het huis Zoutenbalch te Utrecht (welk huis
door de Stuers voor afbraak werd behoed),
zij allen hebben er prijs op gesteld heden den
jubilaris op allerlei wijzen te huldigen.
Een eigenaardige hulde bracht nog de Ne
derlandsche Vereeniging voor Teekenonder-
wijs. Zij zond den jubilaris het November
nummer van het Maandblad der Vereeniging,
bevattende het portret en teekeningen van
jhr. de Stuers, in prachtband.
Heden middag werd er ten huize va«n den
jubilaris een déjeuner gegeven, waarbij be
halve de familieleden nog enkele vrienden
aanzaten.
De minister van Binnenlandsche Zaken
hield bij de overhandiging van de Koninklijke
onderscheiding slechts een zeer korte toe
spraak.
Hij sprak er zijn voldoening over uit, dat
de gezondheidstoestand van jhr. De Stuers
toeliet dat hij spreker en zijn ambtgenoot van
Buitcnlandschc Zaken kon ontvangen. De mi
nister verheugde zich, dat hij fhans, uit naam
van de Koningin en in haar opdracht, zijn
ouden „academievriend'' op deze wijze kon
eeren voor zijn groote verdiensten jegens
het vaderland.
Jhr. De Stuers was zeer bewogen en ver
zocht zijn hartgrondigen dank aan de Ko
ningin over te brengen.
De mmislers Cort ran: (for Lirwten en Lou-
doiï waren der gostent van de familie de S laters
aan hc)t déjeuner.
Was, gelijk men weet va/n persoon
lijke aanbieding von huldeblijken afgezien,
een uit zonderi ng werd gemaakt voor dr. Cuy-
pers, dl'e namens 503 deelnemers heft: door
Toon Dupufis vervaardigde borstbeeld van
d'cn jubilaris kwam aanbieden. Bij dit prach
tige hukteblijlk was getvoegd éen mooi gecal-
ögdafeendo opdracht m'jt de rtairoen/ der deel
nemers.
Eert keurig bewehkte oorkonde, vervaar
digd op de patnoitaatMeekefliscbool te Maas
tricht bevalt, een bedien, door het Limburgsch
Genlootsohap voor geschied- en oudheidkun
de aan der jubilaris aamgebodieo hulde
Het gemeentebestuur van Maastricht zond
zijn gelukwenschen; dc Teeken- en industrie
school te Gorinehem een adres, met de mede-
deeling dat op deze school een geschenk voor
jhr. de Stuers wordt vervaardigd.
Ter gelegenheid van den zeventïgsten
verjaardag van Victor de Stuers is bij A. Oost
hoek te UtrecHt een gedenkboek verschenen
getiteld „Het Levenswerk van Jhr. Mr. Vic
tor de Stuers".
Aan dit werk van hulde hebben medege
werkt: R. J. P. Tutein Nolthenius, die in
het voorwoord doel en totstandkoming van
het werk uiteenzette en handelt over De
Stuers als referendaris: jhr. mr. B. W. F.
van Riemsdijk, die schreef over De Stuers en
de Rijksmusea; dr. P. J. H. Cuvpcrs, die de
verdiensten van De Stuers voor het behoud
onzer oude monumenten van houwkunst heeft
uiteengezet; prof. A. J. der Kinderen, die
zijn bemoeiingen in zake monumentale schil
derkunst heeft besproken; K. de Bazel, die
zijn beteékenis voor de moderne Bouwkunst
heeft verklaard; B. W. Wierink, die een kort
opstel gaf over De Stuers en het teeken-on
derwijs in Nederland, terwijl J. W. H. van
Berden herinnerde aan hetgeen hij voor het
onderwijs in de kunstnijverheid heeft ge
daan.
Mr. S. Muller Fzn. vertelt van zijn bemoei
ingen inzake onze archieven, mr. E. J. Bol-
sius ,handeft over zijn Kamerlidmaatschap,
J. A. Frederiks over den kunstverzamelaar,
G. Brom over den polemist en C J. Gonneft
over den teekenaar De Stuers.
Behalve deze twaalf bijdragen van vrien
den en vereerders .bevat het gedenkboek een
aantal afbeeldingen: De Stuers' werkkamer
aan het ministerie, Cuypers en De Stuers,
een vertrok in de woning van De Stuers, en
eenige ontwerpen en krabbels van den gees-
tigen teekenaar
Bij Kon. besluit is toegekend de aan de
orde ran Onanje-Nassevu verbonden eereme-
danlie, in brtoms, aan A. Flentiiop, winkelbe-
diemdle bij dlo firma R. KOhne, tabakshandel,
De Zaandam.
F. L i e f tl i n c k. Onlangs viende de heer
F. Lflefftkick, Md der Tweede Kamer, zijn 25-
jarig jubifoe aJs keizer dor sociëteit „Trtou
mo'eti blyclden" te Haarlem. Thans is hem
tfatmons de leden zijn portret aangeboden, ge
schilderd door d'en heer G. D. Gnataima, di
recteur van heit Frains Halsmuseum te Haar
lem.
Vereeniging fegen de kwak
zalverij. In het Americanhotel te Amster.
dam vergaderde Zaterdag middag de Veree
niging tegen de Kwakzalverij.
De vergadering werd geleid door den voor
zitter mr. P. W. de Koning, die in zijn ope
ningsrede o.a. betoogde, dat de heeren Van
Ifouten, Van Hamel en Van HoiChen tot Ech
ten in Hun adres aan de Tweede Kamer ten
onrechte hebben beweerd, dat door de ver
vulling van hun wensch de strijd tegen de
kwakzalverij zou worden verlicht. Spreker
meende integendeel, dat die strijd zou wor
den verzwaard.
In het jaarverslag over 1912 leest men dat
dc strijd der Vereeniging in dit jaar weer
bijzonder druk was; tal van kwakzalvers, zoo-
wel oude als nieuwe, staken het hoofd op en
werden bestreden, deels indirect door onder
zoek hunner middelen, deels direct. Tal van
middelen werden onderzocht door der Ver
eeniging nog steeds trouw ter zijde staande
helpers. Het ledental bedroeg op 1 Januari
U. 771.
Het jaarverslag werd goedgekeurd, evenals
de rekening en verantwoording over 1912,
welke een batig saldo van f 1717.43 aanwijst
Tot bestuursleden werden herkozen de hee
ren P. Keg Czn. te Middelburg, J. van Biel
te Amsterdam en C. Nannes Corter te Alk
maar.
Aangenomen werd het bestuursvoorstel om
een volledig register aan te leggen van de
vanwege de Vereeniging onderzochte en in
Nederland geannonceerde kwakzalversmidde
len.
De voorzitter deelde nog mede, dat bin
nenkort een request aan de Tweede Kanier
zal gezonden worden, waarin stelling geno
men zal worden tegen de vrije uitoefening
der geueeskunst en zal worden aangetoond
dat de beweringdat instituut in Duitsch
land geen nadeel met zich brengt, onjuist
ia.
Nationale bond voor handels-
en kantoorbed. „M e r c u r i u s". Onder
voorzitting van den heer R. Winkel, uit 'sGra-
venhage, werd Zondag fte Amersfoort een bui
tengewone vergadering gehouden van „Mer-
curius", welke werd bijgewoond door 31 van
de 34 afdeelingen.
Jn zijn openingswoord zei de voorzitter, dat
de bond een neutraal standpunt inneemt en
alleen vakbelangen gelden. Het ledental be
draagt 2450.
De buitengewone vergadering stond nage
noeg geheel in het teeken van het verzeke
ringswezen. Naast het Fonds tot verzekering
tegen de geldelijke gevolgen van werkloos
heid, dat nu 3 jaar bestaat, reeds ruim ƒ7000
kon uitkeeren en toch een kapitaal van f 10000
bezit, en het Ondersteuningsfonds, dat over
ruim ƒ20,000 kan beschikken, zouden nu
worden opgericht een Fonds tot verzekering
tegen ziekte en een weerstandskas. Het doel
van deze fondsen is geenszins, strijd aan te
binden tegen de patroons. Door het weer
standsvermogen zijner leden bij ziekte, werk
loosheid of arbeidsconflict te versterken,
wordt ook de bond krachtiger.
Aan lie*: slot zijner inleiding bracht Spr.
hulde aan het bestuur van het herstellings
oord, dat thans over ƒ20,000 beschikt en met
grooten ijver werkt voor de belangen der
ruslbehoevenden.
•De voorstellen werden goedgekeurd.
Als plaats voor de volgende bondsvergade
ring werd aangewezen Utrecht. Het dage-
lijksch bestuur deed toezegging te zullen over
wegen de quaestie van den vrijen Zaterdag
middag.
7de Lustrum Wageningsch
Studentencorps. Zondag waren
corpsleden en reünisten des middags te
gast bij de voctbalvereeniging G. V. C., die
een ontmoeting georganiseerd had tussehen
haar eerste elftal en een veteranen-elftal
saamgelezen uit de reünisten, in welk treffen
dc reünisten een 5—1 overwinning behaal
den.
Na afloop van den voetbalwedstrijd werd
in de feesttent een thé dansant gehouden,
waarna de Senaat het Dagelijksch Bestuur
der gemeente, de leden van het eere-comité,
den Raad van Bestuur der R. H. L..T. en B. S.
en verschillende anderen aan een diner ver-
eenigde.
Te half negen werd in Junushoff door de
Wag. Studenten Tooneelvereeniging een uit
voering gegeven van Molière's „De schelmen
streken van Scapin" ingestudeerd onder lei
ding van den heer aJn Musch.
Gisteren, den verjaardag van het Corps,
hield de Senaat een zeer druk bezochte re
ceptie. Daarna sprak de president van den
Senaat, de Heer T. Ch. E. W. Canter Vis-
scher, dc Diésrede uit
Douw cs Dekker c.s. aan het
woord. Voor de gisteren avond gehouden
vergadering in Diligentia te 's Gravenhage
uitgeschreven door hot Indiërs-comité, waar
in de lieeren Socardi, Tjipto en Douwes Dek
ker zouden spreken over hun verbanning,
bleek groote belangstelling. Reeds lang vóór
half acht had zich in het Lange Voorhout een
lange file van bezoekers gevormd, die door
dc politie slccKls bij kleine groepjes tegelijk
werden toegelaten.
Tegen aebt uur vulde zich de zaal en de
galerijen geheel. Onder de aanwezigen wa
ren vele dames en een aantal Indische be-
stuurs- en andere ambtenaren, met verlof o(
gepensioneerd.
De eerste spreker was Raden Mas SoeardL
een nog jonge man, getooid met de fez. diq
verslag deed van dc oprichting te Bandoeng
van het comité ter gelegenheid ran Neer*
lands onafhankelijkheid. Hij werd bij het
plaatsnemen vóór den katheder met matig
applaus begroet. Zijn rede ving hij aan met
de voorlezing van het geschrift der vereeni
ging .waarin gezegd wordt daf ter getogen*
held van het eeuwfeest een huldetelegranf
aan de Koningin zal worden gezonden, waar
in ook gevraagd zal worden om opheffing
van art. Ill van het Rcgeerlngsregiement en
invoering van een volksvertegenwoordiging.
Do tweede spreker, dr. Tjipto, zei, dat het
comité niet in de laatste plaats werd opge
richt naar aanleiding van de aangekondigde
Instelling van een Kolonialen Raad, een be
spotting van een vertegenwoordiging. E^tt
eenvoudig protest in de krant zou niet baten
en daarom moest de regeering eerst flink
woedend worden gemaakt eer ze nofa zou
nemen van het protest.
Spreker critiseerde de samenstelling van
den Kolonialen Raad, die een dualistisch ka
rakter heeft. De leden van den Raad van Tn-
dië zijn natuurlijk regeeringsgezind, de hoof
den van gewestelijk bestuur evenzeer, de re
genten zijn langzamerhand ver van het in-
iandsche volk verwijderd, daar de beste ele
menten van de Javaansche Bevolking van het
regentschap zijn uitgesloten. In hun handen
zijn do inlandsdhe belangen niet vertrouwd.
Noch voor de gewestelijke noch voor de ge
meenteraden hebben de inlanders stemrecht,
dus op de door deze lichamen aangewezenen
kan de inlander geen invloed oefenen.
't Is spreker nog niet duidelijk, waarom ze
eigenlijk verbannen zijn. 't Moet wel een
zwakke regeering zijn, die daartoe overgaat
De heer Douwes Dekker heeft verschillen
de vermoedens omtrent 'de ware reden van
de verbanning. De beide vorige sprekers zou
den optreden als redacteuren van de Malei-
sche editie van „De Express". Dat kunnen de
heeren te Buitenzorg wel onaangenaam vin
den, maar het is toch geen reden voor een
verbanning. Spr/s eigen verbanning komt
hem begrijpelijker voor; heft besluit lag al een
Jaar geleden klaar. Hij heeft het den gouver
neur-generaal in een audiëntie gezegd, dat dit
geschieden kon, als de rechtbank niet vol
doende was. Alleen, waar men zooveel stok
ken had om spr. te slaan, is bet te verwon
deren, datt men een rietje nam.
Was spreker voor den rechter gedaagd, dan
had hij zich kunnen verdedigen, maar nu
was de luim van den eerste den beste, neen
wel van den eerste, den gouverneur-gene
raal, maar niet van den beste! oorzaak vaö
een onverdiende verbanning. Zes maanden
heeft men spr.'s propaganda toegelaten, ert
eerst toen werd Ingegrepen. Dat was üe
daad van een agenf provocateur, het immo
reel e werk van het gouvernement-
Zooals In Rusland de Jood wordt gewor
pen voor hot volk,, opdat de regeering zou
kunnen heerschen, zoo acht sm\ het mogelijlc,
dat in Indië de Chinees tegen den Javaan
wordt uitgespeeld, zooals reeds door de ka
pitalistische pers In Tndic gebeurt. Spr. vraag!
hoelang hef nog zal duren eer de inlandef
zijn meening over polifieke zaken mag zeg
gen, hoelang mag hri duren eer de inlander
daar rijp voor Is? Zóó lang tot ze zóó rijp»
zijn, dat ze van het steeltje afvallen?
De voorzitter deelde daarna mede dat ver
schijnen zal ,den 2ïen dezer, het maandblad
„De Indiër", gewijd aan de geestelijke en
maatschappelijke stroomingen in Pndië en
Oost-Aziê.
Na eenig debat .waarbij dc heer Douwes
Dekker de gemaakte opmerkingen beant
woordde. sloot de voorzitter de vergadering
met de medcdeeling dat een afzonderlijke
avond zal gewijd worden aan de bespreking
van de Sarekat Islam.
Uit Art !s. Vóór eenige weken had
in het Reptielenhuis van Artis, meer bepaal
delijk in het groote, tropisch-beplante kroko-
dillenbassin. een reeds jaren in Artls levend
kaaiman-wijfie haar eieren op' d'e volgens
haar natuurlijk gebruikelijke manier begra
ven op een warm en vochtig plaatsje van den
z.g. Pandanen- en Ficushoek achter vermeld
bassin. Thans, na een broedtijd van 74 dagen,
zijn deze eieren uitgekomen. Zaterdag och
tend half zeven kon men de jongen in de nog
onder m grond ligger-de eieren geluid hoo-
ren maken, on toen na korten tijd de nest
heuvel opengewoeld was, boorden de -jonge
kaaimans zich door de schaalhüld naar bui
ten'en liepen vlug naar het in hun buurt ge
maakt ondiep vijvertje. Het scheen, dat do
oude krokodillen kanibalistische. voornemens
koesterden. Veiligheidshalve had men te vo
ren den nestheuvel met vlechtdraad omzet. De
kleuters ziin 2074 milimetcr lang en mooi ge-
teekend. Zij worden thans met kleine wormp
jes en fijngemaakte visch gevoed.
Deze ook uit wetenschappelijk oogpunt zeer
interessante geboorte (omtrent de ontwikke*
ling der krokodillen is nog het laatste, woord
niet gesproken) bewijstt, hoe het mooie reptie*
lenhuis van Artis aan zijn doel beantwoordt;.
Nog nimmer heeft men het voortplantingsorde
ces der krokodillen van den aanvang af tö
eenigen zoölogischen tuin kunnen volgen,
als dit hij het eenige jaren in Artis levend
en hier bevrucht wijfje plaats heeft kunneït
vinden. In de kleine zaal kunnen -de belang»
stellende bezoekers thans het antwoord
hun herhaald vragen naar de krokodiltonele-
ren vinden. Dr. Kerbert zal in de „Zoolór
gische Anzelger" over deze geboorte een eö
ander vertellen.
Versiering van spoorwegrij-
tuigen. Evenals dat reeds in andere lAbA.
den, met name in België, is toegepast, bestaaj
hieir, volgens de N. R. Gt, heft voornemen oO^
In de coupé's van de rijtuigen der Staats?
spoorwegen omlijste reproducties van stads?
gezichten, gemaakt door schilders, aen %Y
brengen, terwijl daaronder gelegenheid vöólt
een reclameopschrift wordt gebod.en.
Van de voornaamste en schilderachftt^fi
steden van ons hmd zullen een dertigt^
stadsgezichten in kleur gereproduceerd vröft
den.
P. -Bodtfée. Jules Brouwer, Hert
