Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
toor den dienst bij de landweer, bij de in
fanterie der landweer:
tot reserve-kapitein, onderscheidenlijk in de
districten Zaandam en Nijmegen, de gepen-
gionneerde kapiteins van hot wapen der in
fanterie van bot leger in Nederlandsch-Indië
P. Hajenius en H. L. H. baron van Isselmuden;
Bij Koninklijk besluit zijn met ingang
tan 16 December 1913, tot wederopzegging be
noemd tot plaatsvervangers van den districts-
veearts, wien Breda als standplaats is aan
gewezen, de geëxamineerde veeartsen dr. C.
fi. van der Velden, te ":venbergcn, en J. C.
L Verheul, te Oudenbosch.
Bij beschikking van den minister van
Marine ls, met ingang van 1 Januari 1914, be
noemd tot 3de-lichtwachter aan boord van
lsRijks lichtschip „Noord-Hinder", A. J. de
Rijcke, gewezen matroos der 1ste klasse bij
de Koninklijke marine.
Scheveningsche feesten. De
tweede voorstelling van hot gelegenheidsstuk
Vrijheid in Seinpost te SohevemngeH. werd
■Woensdagavond door een groot aantal ge-
noodigden biifgmvoond, onder wie de leden'
van het uitvoerend comité en van de rege-
lingscommisisiên voor de onafhankelijkheids-
ieesten te ScheveavLngen, versohillend-e leden
van den gemeenteraad, wethouder Verbroek
en graaf Van Hogendorp, een afstammeling
van het lid van het driemanschap.
Den schrijver van het stuk, de heer Eigen
huis, werd door mr. De Mos een lauwerkrans
met oranjelinten aangeboden: de medewer
kende dames ontvingen bloemstukken.
Electrisch licht in Wage-
üingen. Donderdag avond brandde te Wa-
geningen voor 't eerst het electrisch IïSit, n.l.
de booglampen voor de straatverlichting, ter
wijl de levering van stroom aan particulie
ren eerstdaags aanvangt. Het stadhuis droeg
sen eenvoudige decoratie van gekleurde gloei
lampjes. De stroom wordt geleverd door de
electrische centrale te Arnhem. Het aantal
lansluitingen van particulieren bedraagt 25,
w.o. 2 voor ki acht.
De ouderdomsrente. De ongeveer
800 pensioengerechtigden in 't Armenhuis te
AmsJteddam mochten Dinsdag hun f 2 niet
zelf gaan halen Door een postambtenaar
werd het gezamenlijk bedrag naar het „huis"
gebracht eh daar werd het in ontvangst ge
nomen door den directeur.
Wie in het huis wil blijven, krijgt een kwar
tje per week. de restcerende f 1.75 wordt in
de kas vam het Armbestuur gestort. Een en
andef geschiedt op grond van art. 63 der
Armenwet, dat verhaal van de verpleegkos-
ten toelaat (Volk.)
De staking te Ymuiden. In de
Woensdag gehouden vergadering van de af-
deeling Ymuiden van den Alg. Ned. Zeclie-
denbond besloot men den eiscfh van vrije voe
ding te veranderen in een eisch tot verhoo
ging van het bestaande voedingsgeld (van
f5 op ƒ10).
De stoomtrawler Johanna Henrietta" is
gisteren moiigefn vertrokken met onvoltallige
bemanning. Zij zal trachten die elders aan
te vullen.
Een merkwaardige vereenl-
ging. Te Wekerom op de Veluwe is een
Btroopersvereeniging opgericht, die den naam
draagt van „Draagt elkanders Lasten", en ten
doel heeft gezamenlijk de te beloopen boeten
le betalen. Zij verklaren openlijk, dat ze in
ie afgeloopen week te zamen 44 hazen, 23
konijnen, 7 fazanten, 8 patrijzen, 5 korhoen
ders en I snip hebben geschoten.
Moord uit noodweer. Voor
de rechtbank te Breda stokud terecht de 76-
jarige arbeider M. Lambregjts uit Hoeven,
beschuldigd van in den avond van 10 October
aldaar, me-t hot oc-gmerk van zijn zoon Jo
hannes opzettelijk van het leven te beroo-
vti althans zwaar lichamelijk letsel toe te
brtrgen, een met scherp geladen geweer
lifm af te vuren op een afstand van om
streeks zes passen, ten gevolge waarvan ge
noemde Johannes getroffeh werd In de lin-
kxrTong on in den linkeroksel, wat onmid-
délji'k dood door verbloeding veroorzaakt
het ft. Uit de verklaringen der geneesheeron-
des-kund<igen te Breda bleek, dolt elk dier
zware verwondingen op zich zelf reeds doo-
delijk was.
Uift de getuigenverklaringen blijikit. dat de
zoon, een bekend dronkaard, dien noodlot-
tigen avond weer scheldende em dreigend op
zijn braven vader, dien hij meermalen mis
handelde, afkwam. Deze riep in doodsangst
dé hulp in va,n de veldwachters Mensing en
Leijttem, die. na den dronkaard gekalmeerd
te hebben, heengingen. Daarna ontstond op
nieuw twist en de vader ging met he»t geweer
té bed liggen. De zoon kwam op hem af en
de oude schoot Johannes neer en bleef kalm
in de bedstee. De moeder was naar dé buren
geloopen.
Het O. M. achtte den opzettelijJcen doodslag
ten voile bewezen, doch noemde het feit ge
pleegd op de grenzen van noodweer. Spr.
legde den nadruk op den doodsangst vam den
ouden mam, lot armoe gebracht door het
slecht gedrag van don ontaarden zoon, en
eisch te zes maanden gevangenisstraf.
Mr. P. Kat uit Bergen op Zoom vroeg on
middellijke fnvrijheidssteliing, waartoe de
rechtbank geen termen vond.
Uitspraak 22 Dec.
Schending fabrieksgeheim. Door
het gerechtshof te 's Hertogenbosch werd
behandeld de strafzaak tegen Eduard J. D.
lie M., 31 jaar, koopman te 's Oravemhage, dooi
de rechtbank te Arnhem vrijgesproken, doch
door het Hof aldaar wegens strafbare poging
V>t het opzettelijk uit de opbrengst vam eenig
door misdrijf verkregen voorwerp voordeel
trekken veroordeeld tot 3 maanden gevange
nisstraf, welk arrest door den Hoogen Raad
ls vernietigd en de zaak is verwezen naar
dit Hof ter verdere afdoening.
Het betreft hier Diesselmotoren, welke door
diefstal of schending van fabrieksgeheim wa
ren verkregen en getracht te verkoopen aan
de he er en Gunning en Thomassen té Arn
hem.
De advocaat-generaal van het Hof eisch te
vrijspraak.
Pensiondieven. "Wegens de be-
Icetnde diefstallen ten nadeelé van oension-
ihoudsters te 's Gravenhage stomden voor de
rechtbank aldaar terecht de 19-jarige kleer
maker J IC. en de 19-jarige kantoorbedien
de D. Dbeiden wonende te Rotterdam,
dezelfden die Maandag j.L tot 8 maanden ge-
van ge.i;iss)lra'f werden veroordeeld wegens
diefstal van zilveren voorwerpen te Delft, ter
wijl ze nog kort geleden wegens diefstal van
biljartballen te Rotterdam tot 2 maanden ge-
ngems&traf zijn veroordeeld.
Eisch tegen ieder der beide jeugdige pen
siondieven: veroordeeling tot twee jaar ge-
vaaigenissrtiraf.
Ruit-inwerping in een Kon.
Paleis. De rechtbank té 'sGravenhage
veroordeelde heden den zwerver W. VI., die
een glasruit van het paleis vam H. M. de Ko
ningin-Moeder in het Lange Voorhout stuk
gooide, ten einde im de gevangenis te komen,
tot 14 dagen gevangen isstrai.
Verdacht van moord. Het Da^bL
v. Noord-Brabant deelt mede dat, als ver
dacht van, oen moord te Rijsbergen is aan
gehouden de heikesmam Geert Schrauwen,
bijgenaamd „Klavervrouwke".
Deze man is enkele jarcai veroordeeld we
gens diefstal vam boter uit een fabriek te Hil-
varenbeek.
„Klavervrouwke" heeft zijn tijd in de straf
gevangenis be Arnhem uitgezeten, en is voor
een week of vier te Sl. Willebrord terugge
keerd, waar hij zich heeft neergezet in zijn
woning aan den Rucphenschen hoek
Daar woont een oude kennis van hem, ook
een mam met een bijmaam. Hij heet De Rijk
en wordt in de wandeling „De Dekker" ge-
heelem.
Met dozen De Dekker kreeg hij ongenoe
gen, omdat hij in hem de persoon zag, die
hom verraden had.
Uit woede daarover motet nu „De Dekker"
inderdaad aan het verraden zijn gegaan.
Te Rijïvbergen is, schrijft het Dagblad v
Noord-Brabant, naar men zich herinnert, voor
eenlge jatron een dubbele moord gepleegd, ge
volgd door brandstichting Twee bejaarde lie
den, die een bierhuisje hidden, zijn er-des
nachts overvallen en vermoord, waarna het
geld is geroofd en het huisje in brand gesto
ken. Alle spoor vam de misdaad is daardoor
uitgewischt. Als men in deze stricken spreekt
van geheimzinnige misdadén, waarvan de
schuldigen nooit zijn gestraft, dan wijst men
met huivering naar de wreede mioondigescliie-
demis in Rijsbergen, welke schrik en ontstel
tenis in verren omtrek heeft teweeggebracht,
terwijl van de daders nooit een spoor is ge
vonden.
Of de ,J>ekker" in dézen nu licht brengen
zal, is niet aam ons om uit te maken, maar
toch willen we nog even het feit im herin
nering bren'gein. dat bij het onderzoek, Lb
zake deze gruwelijke moordgeschiedenis bo
ven in de haansbalken der schuur naast de
woning van Klavervrouwke een partijtje gan-
zenhagel werd gevonden precies van dezelfde
soort als die, welke in de lijken der bejaar
de lieden is geconstateerd.
De „Dekker" moert ten slotte nog verklaard
hebben, dat hij desgewenscht, indien hij te
Breda in verhoor zou woeden genomen, nog
wel meer mededeelingen zal doen. Of dit nu
(gfnoofspraak is, of wat dan ook, laten wij
Ln bet midden.
Zeker is het, dat „.Klavervrouwke" opnieuw
is aangehouden. Hij is in den nacht van Vrij
dag op Zaterdag uit zijm bed gelicht en naar
Sprundel gebracht, waar hij gedurende twee
da oén vastgehouden is
Hij is, geboeid tusschen twee maréchaus
sees im, naar Hoeven gebracht; twee mare-
chaussées te paard volgden, om het voük
af te houden.
Van station Hoeven is hij per trein naaT
Breda vervoerd.
Komende langs St. Willebrord moet hij zijn
vrouw hebben toegevoegd: „had ndj maar
laf>em begaan en mij (of hem) den kop laten
afsnijden."
Den daderophet spoor? Te Mep-
pél gaat, vc'g^ns de Tel., het hardnekkig ge
rucht, dat .sn den dader van den moord,
véór ruim twee jaar in het Koekangerveld
gepleegd, waarbij de veehandelaar Bakker,
zijn huishoudster en zijn knecht gewelddadig
werden otn het leven gebracht, op hel spoor
is. Het moet zekere V. N. zijn, op het oogen-
blik in Duitschland vertoevend.
Inbraak. Op klaarlichten dag is te
Noordwijkerhout ingebroken op de villa Boek
horst, toebehoorende aan gravin van Lynden
en bewoond door den jachtopziener Van
Ileemert. Er wordt zeer veel vermist.
GisJtereamacht is ingebroken in 't kasteel
„Wienljesvoorl" bij Vorlen. Er zijn tafelzilver
en geldswaarden ontvreemd.
Een oplichter. In het eind van No
vember werden te Hoorn vier personen op
gelicht door een onbekende, die voorgaf bij
hen in den kost te willen. Werd er toe beslo
ten, dan heette het, dat hij een koffer moest
halen, die aan het station stond. Daartoe had
hij echter steeds geld te kort en vroeg dit
dan te leen. Zoo heeft hij de menschen voor
verschillende bedragen opgelicht Ook sloeg
hij zijn slag in Opperdoes, Medemblik en Vel-
sen. Thans is de man S. B., laatst gewoond
hebbende te Hensbroek, naar het huis van
bewaring te Alkmaar overgebracht.
Smokkelende spoorbeambt e n.
In den eersten trein, welke gisteren van Win
terswijk naar Borken vertrok, had een spoor
beambte een partij sigaren, thee en chocolade
meegenomen, om deze naar Pruisen te smok
kelen.
Hij werd te Borken door de commiezen in
arrest genomen.
Zedenmisdrijf. Door de zedenpolitie
te 's Gravenhage zijn géarresteerd wegens mis
drijf bodoeld bij art. 24Sbis Zedelijkheidswet-
ten, de oud-officier van het Nederlandsche
leger C. B., die geruimen tijd in Indië door
bracht eD de Duitscher S-
Naar men verneemt, is de Duitscher S., een
nog vrij jonge man, die met C. B. was gear
resteerd, weder op vrije voeten gesteld, de
aanklacht ter zake van art. 248 bis Wetb. van
Strafr. moet niet S. betroffen hebben.
In slrijdmet deLoterijwet. Door
de politie te Bennekom is proces-verbaal op
gemaakt tegen 19 personen, die zich bezig
hielden met dobbelen om speculaas in een
boerenwoning. De politie had er de lucht van
gekregen, deed een inval op den bewusten
avond en nam dobbelsteenen, koek, gelc^ en»,
in beslag.
Aanranding. De zoon van den post
bode C. te Koudekerke, werkzaam te Kat
wijk, keerde 's avonds naar Koudekerke te
rug en word, volgens zijn zeggen, door drie
personen op den wog aangevallen. Men vond
C. bewusteloos met een gat in znjjn hoofd en
een snede» over dc wanig, terwijl zijn hand
ernstig gekwetst is. De aanvallers hadden hem
zijn Horloge en geld ontroofd. De fiets lag in
een sloot -
Een gevaarlijk heerschap. In
de Chant cd er bar aan het Spui te 's Graven
hage vertoefde in den nacht van Dinsdag op
Woensdag een luitenant der genae van het
Engelschc leger, die groote verteringen
maakte en een accept afgaf, doch dit later
weer terug eischto, den eigenaar en den
kellner m-et een revolver bedreigende. Beiden
vluchtten, de eigenaar naar boven, dc kellner
near de achterkamer. De luitenant loste
daarop een schot, dat de ruit van de schuif
deur tusschen gelag- en woonkamer door
boorde.
Hij vertrok daarop em werd later gearres
teerd in een woninig aam de Perponchcrstraat
Als verdacht van poring tot afpersing en
poging toit doodslag is hij naar het Iluis van
Bewaring overgebracht.
Gestoorde geestvermogens.
Naar aanleiding van het bericht betneffendb
vrouw v. S. aam den Parkweg te Nijmegen,
die het verhaal van de berooving in haar
woning bliiikt te hebben verzonnen, deelt mem
aan de Nijm Ct. mede, dat de bddoelde
vrouw* aan storing van hare geestvermogens
lijdt on in een zoodanigen aanval hot feit
bedreven heeft. Wanneer dit waar blijkt te
zijm, treedt het gebeurde in oen amde/r licht
en moet mem medelijden hebben mvet de vrouw
en haar gezin.
Ontploffing van een heetwa-
terstoof. Twee jeugdige» knechts van
den loodgieter Kokee aan Frederikstraat
te 's Gravenhage hadden Woensdaigciv-ond in
de werkplaats een hermetisch gesloten hect-
wa.torstoof op het vuur in de kachel gezet
Door de grootc- hftte vormde het water
i'n de stoof zich tot damp, die», geen uitweg
hebbende, déor den hevigen druk de stoof
uit elkaar sloeg, tengevolge waarvan ook de
kachel werd vernield.
Reilde lood<*rrferskner,hfs, de een 20 en de
nader 14 jaar oud, werden deerlijk verwond.
Nadat een dokter van den gcueonteiliiiken
geneeskundigen dienst de eerste hulp had
verleend, werden beiden per ziekenauto van
dien dienst naar het gemeente-ziekenhuis ver
voerd.
Ontsporing. De sneltrein uit Ber
lijn is gisteren avond nabij het station Rijs-
sen ontspoord, waardoor groote vertraging
ontstond.
School- en Kerknieuws.
Museum voor Ouders en Opvoeders.
Zooals men weet, heeft de Vereeniging „Mu
seum voor Ouders en Opvoeders" besloten op
tien verschillende plaatsen in ons land een tijde
lijke tentoonstelling te organiseeren, teneinde
haar bedoelingen in nrimer kring bekend te
maken. Zwolle is daarbij aangewezen om dit
reizend nationaal museum het eerst te huisves
ten. Het gemeentebestuur van deze stad was
zoo welwillend daartoe „Huize Eekhout" in huur
af te staan, alwaar gisterenmiddag te 4 uur in
het bijzijn van vele genoodigden de olficieele
opening van het museum plaats had.
De voorbereidende werkzaamheden werden
behartigd door een comité, bestaande uit 34
personen, zoowel uit de naaste omgeving als uit
Zwolle zelf, onder voorzitterschap van mevr.
Pijnappel—Hengeveld te Zwolle.
Bij deze openingsplechtigheid waren o. a. ge-
noodigd de Commissaris der Koningin in de
provincie Overijssel, de heer mr. A. F. L. Graaf
van Rechteren Limpurg Almelo, de burgemees
ter van Zwolle, de heer dr. mr. L A. van Roijen,
alsmede de wethouders en de secretaris dezer
gemeente. Voorts waren de verschillende hoof
den van scholen en doktoren geïnviteerd.
Nadat mevr. Pijnappel een welkomstwoord
tot de aanwezige dames en heeren had gericht,
hield de heer dr. J. H. Gunning Wz. uit Am
sterdam een openingsrede.
Eenige dames- en heeren-dilettanten luister
den de gebeurtenis op door het zingen van
enkele liederen.
Het „Huis Eekhout", waar dezen zomer de
Overijsselsche Nijverheidstentoonstelling ge
houden werd, leent zich uitstekend om het mu
seum tot zijn recht te doen komen en biedt in
alle vertrekken veel belangwekkends.
Een tweetal ineenloopende kamers zijn als
feestzaal ingericht. Daar zullen verschillende
demonstraties, voordrachten, muziekuitvoeringen
en feestjes voor de kinderen tijdens de zes
weken dat het museum hier gevestigd blijft, ge
houden worden.
In de ruime tuinzaal is de afdeeling kinder-
kleeding ondergebracht. Een groote vitrine be
vat de inzending der Vereen. Vakschool voor
verbetering van Vrouwen- en Kinderkleeding.
Voorts vindt men er allerlei practische aanwij
zingen met opgaven van kosten, enz. tot het
vervaardigen van eenvoudige kleertjes.
In de ever.groote voorzaal treft men de veel
zijdige inzending van den heer dr. N. Knapper
Czn. te Amsterdam aan. Hier vindt men ge
gevens omtrent den mensch als „kunstwerk
alsmede omtrent de verzorging van verschil
lende lichaamsdeelen. Voorts een voorstelling
van de ontwikkeling van het kindvan de ver
zorging der zieke en gezonde kinderen in eigen
woninggegevens omtrent reinheid en besmet
ting; foto's van slechte gewoonte's bij de kin
derverzorging, enz
In de kleine zijzaal is een beeld gegeven van
de boschscholen en tuinwijken voor stadskinde
ren, terwijl talrijke statistieken omtrent kinder
sterfte en kindervoeding de wanden bedekken.
Ook is hier ondergebracht de belangrijke in
zending van den heer dr. Reicher, betrekking
hebbende op de vervalsching van voedingsmid
delen en de voedingswaarde van verschillende
artikelen.
In de achter-zijzaal trokken de inzendingen
van het blinden-instituut te Amsterdam, van het
instituut voor doofstommen te Groningen en
van de Johanna Stichting tehuis voor ge
brekkige en mismaakte kinderen te Arnhem
in het bizonder de aandacht, terwijl hier ook
de eerste hulp bij ongelukken was gedemon
streerd.
Op de bovenverdieping was de corridor bezet
met -de inzending van den Volksbond tegen
drankmisbruik. Hier trof men overigens aan een
Wesxaal met lectuur ov«r or\ voor Wndaren, een
historisch-bijbelsch museum met een inzending
fraaie oude en modeme kinderboeken, enz. van
den heer H. H. Kok Bz. te Zwolle, en een model-
spcelkomer voor kinderen.
Een ruime plaats was besteed voor de afd.
handenarbeid en fröbelmethode, mede als on
derwijs aan zwakzinnigen. Ten slotte bevond
zich op deze étage nog de inzending voorwer
pen voer het onderwijs in de natuurkunde van
den heer G. J. van der Lubbe, hoofd eener school
te Amsterdam.
In den kelder is een modelkeuken geïnstalleerd.
Zoo is alle voorhanden ruimte op practische
wijze gebruikt en biedt dit museum een voor
treffelijk en zeer volledig beeld van hetgeen de
moderne zorg voor het kind omvat. Het doel,
om ouders en opvoeders met dit alles bekend
te maken en hun belangstelling er voor op te
wekken of aan te wakkeren, zal door deze goed
verzorgde tentoonstelling zonder twijfel worden
bereikt.
's Gravenhage, 11 December.
Examen M. O. Staatsinrichting (K XI).
Geëx. 4 cand.geslaagd voor schoolakte de
heer E, Boekman, Amsterdam; en voor huis
akte de heer P. van Woerden, 's-Gravenhage.
Examen M. O. Hoogere Wiskunde (K V).
Opgeroepen en opgekomen 2 ennd.afgewe
zen 1. Geslaagd de heer L. F. Alberts, Delft.
Examen Wiskunde L. O. (art. 86).
Opgeroepen en opgekomen 3, afgewezen 2
cand. Geslaagd de heer P. de Ruig. U thoom.
Kluist «mi WrlenKchnp.
Gerard I I e k k i n g. Het Dgbl. van
Zuid-Holl. en 's Gravenhage verneemt .uit goe
de brem, dait Gerard Hekking Amsterdam
gaat verlaten. Den eminonten cellist moet in
Parijs een mooie posatie zijn aangeboden,
v ir hij en zijn echtgenoote zioh metterwoon
gaan vestigen.
Aan bet eind van het loopend e concert-sei
zoen \erlaat Hekking het Concertgebouwor
kest.
Een concertgebouw in het
park Zorgvliet. ln höt park Zorg
vliet te 's Gravenhage is een terrein aan de
Stadhouderslaan, dat vroeger was aanbevo
len voor e'en stadsschouwburg, een. concert
gebouw met vereen'igingsgebouw em sociëteit
ontworpen in dein stijl van Musis ln Arnhem
De gemeenteraad van Utrecht hield gis
teren middag een vergadering onder voorzit
terschap van den burgemeester, mr. dr. A. F.
baron van Lynden.
Ter kennis van den Raad werd gebracht,
dat de schouwburg-commissie tot haren voor
zitter benoemde mr. G. II. van Bolhuis en-
tot haren secretaris dr. J. van Leeuwen.
Voorts werd medegedeeld, dat door B. en
"W. het besluit is genomen het slachthuis de
laatste vier dagen van de week in plaats
van te 8 uur, om 7 uur des avonds te slui-
ten.
Onder de ingekomen stukken was een adres
van de plaatselijke afdeeling van den Bond
van Ned. Onderwijzers, waarin verzocht werd
de school 2e soort aan de Kruisdwarsstraat
niet op te heffen, doch te veranderen in eene
«chool 3e soort, tevens werd daarbij verzocht,
dat de rechten der ouders van schoolgaande
kinderen op genoemde school gewaarborgd
worden.
De Raad hechtte zijne goedkeuring aan een
voordracht van B. en W. om in het gedeelte
van den Stadssingel tusschen de Witte
Vrouwenbrug en de Minstroom bij vriezend
weer het varen te verbieden, ten einde al
daar een goede ijsbaan te krijgen voor per
sonen, die geen geld beschikbaar hebben voor
he tlidmaatschap van afgesloten ijijbanen.
Tot bezoldigd ambtenaar van den Burger
lijken Stand werden benoemd de heeren J.
G. Vermeulen en J. Avezaat; tot leden der
plaatselijke commissie van toezicht op het L.
O. de heeren G. R. Deelman, dr. A. Lebret,
mej. F. J. van Beeck Calkoen, mevr. C W.
van Dissel—André de la Porte en de heeren
C. W. van de Kastecle, dr. K. E W. Stroot-
man, mr. Th. Snellen, dr. P. Smit, J. Ger
ritsen en E. P. van Andcl; tot leden van het
vaccinatiebureau de heeren dr. C. de Haan,
E. S. M. van Lier, W. F. Verhoeff en J. A.
Vrijheid; tot leeraar in de Ned taal aan de
IL B. S. met 3-j. cursus voor jongens de heer
C. Brandt, op een jaarwedde van f 2000; tot
politie-geneeskundige J. A. Vrijheid; tot ge
meente-genees- en heelkundigen dr. Tdenburg,
P. Vincent, N. L. van Woerden, dr. C. do
Haan, L. van-*Duyn, dr. D. Bax en J. A. Vrij
heid en tot gemeente-vroedvrouw mej: v. d.
KaarsCohen.
Aan het einde der vergadering werd door
den heer v. d. Bilt geïnterpelleerd over den
slechten toestand van den Vleutenschen weg.
Teneinde te geraken tot oprichting van
oen Bond van Doofstommenonderwijzcrs in
Nederland, zal in de Kerstvacantie te Utrecht
een vergadering worden gehouden, waar
iedere Nederlandsche inrichting voor Doof
st ommenonderwijö zal zijn vertegenwoordigd
door den directeur en één der onderwijzers:
de Vereeniging van Poofstommenonderwijzors
te Groningen, niet vreemd aan 't initiatief
in deze zaak, door haren voorzitter en
secretaris. (Prov. Gron. Ct.)
E e m n e s. Naar wij vernemen is door
eenige heeren het initiatief genomen, om in
het Noorden dezer gemepnte, waar de grond
zeer rijk aan uitmuntend veen is, eene turf
makerij te vestigen.
Reeds vroeger is daar geveend door de hee
ren de Jong en Piepers. Men verkreeg toen
turf van eerste kwaliteit. Alleen 't dichtma
ken der uitveening door zand, dat tamelijk
kostbaar was, heeft toen den arbeid doen
staken. Zonder dat dichtmaken verkrijgt men
van de regeering geen toestemming tot vee-
nen. Mogelijk zijn de omstandigheden thans
zoo geworden, dat het uitveenen met voor
deel geschieden kan. De grond ls zeer moe
rassig en dus zeer rijk aan veen. Op sommige
plaatsen zou men geheel wegzinken als men
het waagt deze te betreden. Mogen de pogin
gen dier heeren slagen. Tal van arbeiders
zouden getuiinen tijd werk hebben en de
grond voor landbouw meer waarde krijgen.
St. Crt.
Gisteren stond voor dia rechtbank te Zwolle
terecht N. F, Rainbormet voormalig burge
meester van Doornspijk. n.s het opzet*-
lelijk gebruik maken van .'lie geschriften»
als waren deze echt en otu ,'rvRlscht, waaruit
nadeel kon ontstaan voor de gemeente Doorn
spijk. De officier van jiustiti* eischto drie
maan den geva n g euisstraf
Kantfastukken.
Grondbedrijf.
B. en W. schrijven aan den Raad:
Nu de raadsbesluiten tot aankoop van de*
gronden aan den Utrechtschen weg, van me
vrouw de wed. Roos Vlasman, en onder da
gemeente Leusden, in publieke veiling den 25.
April 1913, door Gedeputeerde Staten zijn
goedgekeurd, achten wij het tijdstip geko
men, uitvoering te geven aan artikel 16 van
de Verordening op het Grondbedrijf, door
den datum te bepalen, waarop die verorde
ning in werking zal treden.
Onder aanbieding van een begrooting en
eene daarmede verband houdende wijziging
van de gemeente-begrooting, zooals die voor
1914 is vasfgestcld, hebben wij de eer U voor
te stellen, de afzonderlijke administratie 1 Ja
nuari 1914 een aanvang te doen nemen.
Volgens art. 2 der verordening worden de
gronden ingebracht tegen de waarde waar
op'zij zijn geschat, terwijl volgens art. 3 ter
zake van de gronden, welke bij de in werking
treding der verordening zullen worden inge
bracht .slechts als schuld ten laste van het
bedrijf worden gebracht de voor deze gron
den aangegane leeningen, voorzoover op dat
oogenblik nog niet afgelost.
Bij het opmaken van de balans, die U hier
bij wordt aangeboden, is met een en ander
rekening gehouden.
Eén uitzondering ls daarbij evenwel ge
maakt.
De gronden, wanrvan de aankoop dezer da
gen is goedgekeurd, zijn nu, ten deele, in het
bezit der gemeente van af 17 Juli 1913. Van
af dat oogeniblük is door de gemeente rente
verschuldigd, waarop in de begrooting voor
dit jaar niet is gerekend en ook moeilijk ge
rekend kon worden.
Het schijnt ons gexvenscht en ook billijk,
die eigendommen dus in te brengen tegen dc
geschatte waarde, verhoogd met de lasten,
veroorzaakt ln 1913. Deze lasten worden dan
ook bestreden met door leening verkregen
middelen.
Uit de wijziging van de begrooting zal U
blijken, dat ten gevolge van de instelling van
het grondbedrijf de gewone dienst wordt
verlicht met een bedrag van cirea f 3500. De
oorzaak Hiervan is het feit, dat de opbrengst
van de aan de gemeente toebehoorende cn
thans in bet grondbedrijf gebrachte eigen
dommen niet toereikend was om de daarop
drukkende lasten te dekken; het verschil werd
uit de gewone middelen betaald.
In hoeverre het vermogen der gemeente
door deze uitgaaf werd vermeerderd, doet
weinig ter zake: een feit is. dat deze uitgaaf
werd gedaan. En daarin hebben wij aanlei
ding gevonden, de vrane te stellen: moet dit
bedrag den loopenden dienst ten goede ko
men, of bestaat er aanleiding met het doen
van deze uitgaaf door te gaan: m. a. w. dit
bedrag te storten ln een fonds?
Het doel van het grondbedriif: het der ge
meente mogelijk te maken, grond op mime
sdhaal aan te kooncn. in het belang van de
ontwikkeling der gemeente en bare huisves
ting. mag niet ten gevold hebben, dat min
der dan tot heden, voor de toekomst wordt
gezorgd. Ook in dit onziebt ruston zeer ze
ker nlfrhten op bet tegenwoordige geslacht.
On dezen grond mcenen wij, dat het wen-
soheH'k moet worden geacht, dat ook in 't
vervolg de gewone dienst met een bedrag,
tot Mmtanlvorming bestemd, wordt be
zwaard.
Aan dit fonds nu reeds een vaststaande
bestemming te geven, komt ons echter niet
geraden voor- al zim wij niet pessimistisch
gestemd omtrent de resultaten van het grond
bedrijf een voorzichtig beleid is nieftemin
"eraden pn b«t verdien* daarom aanbeveling,
nu re^ds eenigermate rekening te houden met
de mofeE:Vheid. dat e^n her taxatie teleur-
-•nPipfr nr-lnvey-p dat geval zal dus het te
vormen fonds steun kunnen verleenen.
P.1:"M dfl niet noodig. dan kan bet fonds
-•'■"-.■r nndrre bÜ7ondere
doeleinden, als verfraaiing van de stad, enz.
Daarom zouden wij het fonds willen stem
pelen met den naam: ..Fonds voor bijzondere
doeleinden
Besumeerende, hebben wij de eer U voor
te stellen:
a. te benalen, dat de Verordening op het
Grondbedrijf met 1 Januari 1914 in werking
zal treden;
b in het bedrijf op te nemen de gronden,
op den bij dit besluit gevoegden staat, ver
meld;
c. vast te stellen de hierbij gaande balans,
alsmede den daarbij behoorenden staal, aan
gevende de op die gronden rustende schuld;
d. vast te stellen de hierbij gaande bcgroo-
ting voor het grondbedrijf, dienst 1914;
e. vast te stellen, de hierbij gaande wijzi
ging van de Begrooting der gemeente, dienst
1914;
f. op te richten een „Fonds voor bijzon
dere doeleinden" en te bepalen, dat daarin
jaarlijks zal worden gestort een bedrag van
f 4d00 ten laste der gemeente-begrooting, ko
mende de rente van het kapitaal ten voor-
clecle van het fonds.
Splitsing klassen school A.
Het hoofd van school A aan het Planti
soen, heeft B. enW. de wenschelrkheid mede
gedeeld van splitsing der 5e klasse aan die
©chool.
Zoowel ten opzichte van de 4e als van d€
5e klasse, worden de bepalingen omtrent de
inrichting van de schoollokalen, overtreden;
voor beide lokalen worden 15 banken vers
eischt voor plaatsing van de leerlingen, en-
daarvoor zijn de localen te klein.
Ook de belangen van het ondorwiis maken,
splitsing der beide klassen wenschelijk.
Toch verzocht het hoofd der school alleen
splitsing van de 5e klasse, en wel, omdat dezfl
klasse in ongunstiger condidie verkeert ten*
gevolge van het uiteenloonen der leeftijden
