„DE EEMLANDER". Zaterdag 27 December 1913. BINNENLAND. N°. 154 Tweede Blad I2d" Jaargang. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. Uitgevers» VALKHOFF ft Co, A BONN EM ENTSPBIJS: Per 8 maanden voor Amersfoort v. f 1.00. Idem franoo per post Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) - O.ld. Afzonderlijke uummere 0.05. Deze Courant versohynt dagelyka, behalve op Zon- en Feestdagen. Advei tentiön gelieve men liefst vóór 11 uur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureaus UTRECHTSCH ESTRAAT I. Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Ynn 15 regeltf 0.50. Elke regel meer O.IO. Dienstaanbiedingen 25 cents bfy vooruitbetaling. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrjjt bestaan zeer voordeelige bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wardt of aanvraag toegezonden. De. aankoop van grond door de gemeente Amersfoort. Kort geleden verkondigden eenige nieuws bladen nel leil, dat Gedeputeerde Staten van Utrecht boven genoemden aankoop hadden goedgekeurd, liet ügt voor de hand, dal de _emeente die belangrijke uitgave voor heel w al hectaren grond met doel om daarop rog- te ol aardappelen te verbouwen, maar dat ij zeil wil proiiieeren van de toekomstige winst op bouwterrein. Dit voornemen is in derdaad overeenkomstig de gezonde en juiste opvatting van gemeentebelangen en wordt laarom hoe langer hoe meer cioor gemeente- sturen in behandeling g<ebradht en uitge roerd. Alleen is men er in Nederland weder wat laat mee. Te verwonderen is zulks niet, want wij, Nederlanders, zijn nu eenmaal geboren iiiol tegenzin betreffende allerlei nieuwerwet- igheucn. Zooais grootouders en ouders het uoden, doen wij het liefst ook. En aangezien nu alle veranderingen geen verbeteringen üunnen zijn, juicht geneel het ondere geslacht bijna, indien een nieuw denkbeeld schipbreuk lijdt. Over ijs van één nacht te willen gaan is echter even. ongerijmd als de angst om zich aan koud water te zullen braiidenl Voor een aardigheid maakten wij vroeger (11.I. een groep belangstellenden in het wo- angvraagb-iuk) eens eene berekening hoe de linanciên Llians zouden slaan voor een groote stad in ons land, die destijds bedankte voor iiet aanbod haar gedaan tot aankoop tegeD /.eer billijken prijs van verschillende hecta ren grond, toen reeds tot allernaaste uitbrei ding (lier gemeente aangewezen, door de daarvoor geknipte ligging van dat terrein, i ij waren in <ie gelegenheid om de verkoops prijzen le welen voor dc meeste exploitanten van hel bedoelde bouwterrein en konden, door üe publieke aanbesteding van den stra tenaanleg met den aankleve van dien, de on- verinijüelijaie exploitatiekosten nagaan. De erkoopspj ijzen, die wij ndet wisten, ontleen lien wij volgens de goedkoopst en die wij wei v. isten. Heeds sedert jaren is daar geen vierkante nieter meer over; de tegenwoordig veel hoo gere grondprijzen lieten wc echter buiten n schouVting, we beperkten ons tot de winst i:lt de eerste hand, dus die de gemeente ge naakt zou hebben bij aanname van de '-.iarle voor. hel geheele terrein. (Bij zulk een 'iibod is doorgaans nog wel wat „kwaad gold", maar diit is later ndet meer uit te ma- i.Cll.) Üe berekening was werkelijk erg eenvou dig. De door de grondprijzen van dc diverse eerste exploitanten van het bedoelde bouwter- i in werd verminderd met het bedrag van 'net aanbod aan de gemeente en dat der ver- -.jhillende opeisbare aanbestedingen. De winst wees toen ccn bedrag aan, waarvan de rente voldoende bleek om de gemeentelijke inkom sten- en bedrijfsbelasting daar ter plaatse met een procent le verminderen. Deze inleiding dienit tot staving van het doel van dezen «ü'beid, nl. er de inwoners van Amersfoort op te wijizen hoe verkeerd lieL kon wezen., absoluut in de oude sleur te willen voortgaan en zich zelfs niet aan gun stige gevolgen elders te storen. Nu gemeente besturen voortdurend meer zaken onder eigen beheer nemen, die direct het belang der ge meenteleden regardeeren, moeten de in-huur- wonendöii niet langer blind zijn voor hetgeen elders en vooral hier te Haarlem gedaan is en wordt lot onze eigene huisvesting, ook on der eigen beheer te brengen, wat geschiedt door „Coöperatief wonen". En zulks te meer, omdat het een met het ander verband houdtl Van coöp. wonen moeit ei- bouwterrein tot gunstige voorwaarden verkrijgbaar zijn. Ieder een begrijpt dadelijk het wenschelijike daar van. Zoodra dus een gemeente eigenaresse van bouwterrein wordt, is het gunstigste aogenbiik daar, ter behandeling van plannen voor coöperatief-wonen. Dit is thans te Amers foort het geval. Bij gevolg, we hebben hier een actueel onderwerp. Oogenschijnlijk is er een bezwaar aan dat actueele behandelen verbonden, omdat het in exploitatie bi-engen van het gekochte terrein door de gemeente nog zoo Lel ihet duistere ver schiet ligt. Daarom dien ik dit bezwaar te ontzenuwen. Iu-huur- wonenden, die in termen vallen van coöperatief wonen, begint nu zoo spoedig mo gelijk met u tot dit doel in verschillende groe pen te vereenigen. De grootte zulker groepen maakt niets uit, doch toevallig behoef Ik ten uwent niet over de bijzonderheden verder uit te wijden, aangezien er voor eenige jaren verschillend on van hier naar Amersfoort over geplaatst zijn, van wie menigeen hier reeds coöperatief woonde. Er is dus daar voldoen de gelegenheid om bij personen van onder vinding op dit gebied, zijn licht op te steken. Daarom kan ik me beperken tot omschrij ving van de samenwerking tusschen gemeen te en aanstaande woning-coöperators, waar op ik zoo even de aandacht heb gëvestigd De gemeente is tlians grondbezitster. Dit bezit kost geld en brengt een bitter beetje lente op. Het is derhalve een gemeentebe lang, dit b-zit zoodra mogelijk productief te maken. Er moeten dan wel eerst nog veel uit gaven gedaan worden voor stratenaanleg, doch dit is later ook niet te ontloopen. Door te beginnen met het allernoodzakelijkste werk en zulks later naar behoefte door verkoop van bouwterrein Le completeeren, worden dc be talingen niet dadelijk zoo énorm drukkend voor groote geldleeningan met (tegenwoordig hog al hooge) interesten. Inmiddels hebben een aantal in-huur-wo- nenden zich in bijv. 4 groepen vereenigd, stel gemiddeld iedere coöperatieve bouwvereeni- ging met 50 leden. Zonder overijling, maar toch met bekwamen spoed is alles zoover klaar, dat die groepen tot de gemeente kun nen zeggen: wij willen van uw bouwterrein koopen voor 200 huizen tot -de prijzen van zoo- en zooveel per vierk. meter, mils u ons dien grond binnen zoo en zooveel maanden aan behoorlijke straten kunt opleveren. De Duitschers hebben daarvoor een woord, dat wel vertaald kan worden, maar toch geeD goed Nederlandsch is. Het terrein moet „bau- reif" zijn, dit is woordelijk vertaald „bouw rijp", en zoo willen dc Yereenigingen het bouwterrein koopen. Nu gaat de gemeente in haar welbegrepen eigenbelang medewerken, evenals een parti culier eigenaar van bouwterreinen dat steeds deed en doet. Zulk een belangrijke afzet ver andert dadelijk een intrigeerend deel van het zoo le zeggen waardeloos bezit in een flink bedrag aan geld, wat lot rentegevende doel einden kan dienen of waarmede een deel der gemeeniteschuld afgelost kan worden. Het ge meentebestuur zal dus lot billijken prijs en gunstige voorwaarden te vinden zijn. iets waarvan de eerste groepen, zegge de eerste coöp. bouwvereenigingen, het meest zuilen profiteeren. Doch niet alleen daarom, zij hebben nog een anderen oorsprong. Het geheele bouw terrein krijgt er een goed cachet door, indien aldaar weldra een flink aantal huizen, groot of klem, verrijzen, allen dadelijk na den bouw door schede gezinnen bewoond wordende. Immers de aansprakelijkheid van ieder lid Yoor alle verplichtingen zijner coöp. vereeni ging, waarborgt <le zorg voor te goeder naam en faam bekend staande medeleden, dus iets waarop coöperatief wonenden uit den aard der zaak moeten letten en zulks ook ter dege doen. Ieder exploitant van bouwterrein verkoopt veel üever aan coöperatieve bouwvereenigin gen dan aan particulieren die verhuren, want 'verdere verkoop gaat natuurlijk veel vlotter en loonender in een nieuw gemeenitedeel, waar reeds een l'lin-k complex flink bewoonde perceelen staat, dan wanneer er blokken nieu we huizon zijn met nog slechts weinig ver huurde woningen. Dat bovendien het gehalte der gezinnen in nieuwe wijken ook nog dik wijls veel te wenschen overlaat bij belangrij ken bouw van zoogenaamde eigenbouwers, zal iedereen moeten toestemmen, die met dit werk bekend is. Men spiegele zich dus aan 't voorbeeld van Haarlem, waar vroeger zooveien uit te groote goheohlheid aan bestaande toestanden, niets van coöperatief-wonen wilden weten en nu zoo leelijk achter hel net visschen, omdat er weinig bouwgrond meer te krijgen is voor de woningen., waaraan de meeste behoefte be staat en daardoor reeds menig degelijk hier bedoeld plan in duigen is gevallen, daar de prijzen van bouwterrein 1e hoog zijfri gewor den voor het ideaal der woning-coöperators ,het geleidelijk bezit van een geheel vrij één- gezinshuis, met bijbehoorend tuintje." Haarlem. M. P. DE CLERCQ. Kameroverzicht. Tweede Hamer. Vergadering van Woensdag 24 Decem ber, 11 uur Voorzitter de heer Borgesius. Oorlogsbeg looting. De Minister van O o r 1 o g, de heer Bosboom verklaart zich alsnog te willen neei^ leggen bij den wensch in de motie-Ter Laan geuit. De heer Ter Laan (S.-D.) trekt zijn mo tie in. De heer Eland (U.-L.) vraagt of de mi nister zijn tegemoetkomende verklaring ten aanzien van examen voor de 6-maanders nog wil uitbreiden. De minister vergist zich, wan- teer hij meent, dat er wettelijke bezwaren tegen zijn. .ster kan dit nog niet toezeggen, »iij moet daaromtrent eerst adviseurs raad- legen, die er meer van weten dan de geachte afgevaardigde. De heer Do Jon-gh (U.-L.) Hoorn, trekt zijn motie in, een blijk van vertrouwen wil lende geven. De motie-Duymaer van Twist wordt ver worpen met 41) tegen 11 stemmen. Bij de behandeling van de artikelen beoogt de heer Ter Laan (Den Haag S.-D.) dat men klerken, die het examen voor ambtenaar niet hebben afgelegd, niet aan het departe ment automalisdh bevordert De heer Duymaer van Twist (A.-R.) keurt af. dat de chef van de afdeeling comp tabiliteit werd benoemd tot administrateur. De Minister zegt, dat reeds nu het aan tal adjunct-commiezen te groot wordt de be vordering van niet-geëxamineerde klerken moet dus geschieden bij keuze. Velen echter worden ook op die wijze bevorderd. De bedoelde chef der afdeeling kwam in ».e ik-noeming. Dc heer Duymaer van Twist (A.-R.) stelt een amendement voor het betrokken ar tikel te helpen met het bedrag uoodig voor de i en-benoeming. De heer Ter Laan (Den Haag S.-D.) stelt *een amendement voor het artikel te verhoogen om de bevordering van de niet ge ëxamineerde klerken mogelijk te maken. Het amendement-Van Twist wordt verwor pen met 44 legen 7 stemmen. Het araendennent-Ter Laan wordt verwor pen met 35 tegen 17 stemmen. De heer Ter Laan (Den Haag S.-D.) komt op tegen de hooge salarissen van de le den van het militaire huis, die f 4000 krij gen alleen om achter den prins aan te loo- pen. Onder deze omstandigheden vraagt hij eahler geen stemming, maar bepaalt hij zich tot een protest. liij vraagt ook bij de volgende begrooting een uiteenzetting van de werkzaamheden, welke de provinciale Staten toch eigenlijk verrichten. De minister hale liever de pen door de poslen voor deze verouderde instel ling. De heer Eland (u.-l.) vraagt of men het verloop van de intendance niet kan tegengaan. Hij is tevreden als de minister de zaak over wegen wil. De heer Van Twist (a.-r.) acht de trac- temeiitsverhooging voor 6 luit.-kol. voor de landweer onnoocLig, omdat zij worden aange steld op den rang, dien zij in het leger had den. De heer Ter Laan is het daarmee eens. Er komt bij, dat een landweer-districtscom mandant niet zoo heel veel doet, veel meer werk doen de adjudanten- De Minister heeft deze benoemingen al klaar gevonden bij zijn optreden. Zijn voor ganger deed ze, ornaat de betrokkenen niet in aanmerking kwamen voor bevordering in het leger. De minister zelf zal een anaere gedragslijn volgen. De heer Eland (u.-l) klaagt over slechte promotie bij de genie. Ook de heer T e 4* Laan klaagt De heer S m e e n g e (u.d.) zegt dat het herhaaldelijk overgaan van de genie-officie ren naar de burgermaatschappij wijst op de noodzakelijkheid van positie-verbetering. De Minister vindt, dat de genomen maat regelen nog te kort werken om ze reeds te kunnen beoordeelen. Hij wil zich ook nog zijn meening voorbehouden, zoolang ook de le ger com missie de zaak nog niet heeft onder zocht Bij artikel 22 bepleit de heer Ter Laan (Den Haag s.-dL) positieverbetering voor het mindere personeel van de landweer. Vervolgens verdedigt hij op de bekende gronden zijn motie tot afschaffing van de der de herhalingsoefening. De heer R o o d h u ij z e n (u.-l.) bepleit ge lijkstelling van de vaandeldragers met de ka pelmeesters 111 rang en positie. De heer Van Twist (a.-r.) constateert met genoegen, dat de positie van de serg.-maj. is verbeterd. Hij mist evenwel voldoende spe cificatie voor tal van posten bij ril artikel. De Minister zegt dat verschillende ver hoogingen een gevolg zijn van salarisvermeer- dering, ook heeft hij zich vergist in het aan tal schrijvers. Vaandeldragers zijn lang niet van zooveel belang als opzichters van fortificaties, een der categorieën, waarmee de afgevaardigde hen gelijk stelde. Een klacht van den heer Ter Laan geeft de minister aanleiding tot de belofte, dat de bepaling, dat een laidweerman, van een straf bepaling in hooger beroep komende, zich in voorloopig arrest moet begeven. De derde herhalingsoefening kan hij onmo gelijk laten vervallen voor de mannen van vóór 1912, die allen hebben gediend onder de gunstigste omstandigheden, ni. in een tijd van louter proefnemingen. Ten sterkste ont raadt hij de aanneming. Na replieken stelt de Voorzitter voor, de stemming over de motie-Ter Laan later te doen plaats hebber.. Hij doet dit voorstel in overleg met den voorsteller van den voorzit ter. Dc heer D u ij m a e r van Twist (A. R.) vraagt echter stemming over het voorstel des voorzitter; men moet de zaken geregeld af doen. Het blijkt, dat 45 ledem stemmen voor het voorstel des voorzaitters stemmen en 4 tegen; 45 4 echter minder dan 51 zijnde, wordt de vergadering opgeheven tof nadere bijeen roeping. Rerichten. De Staatscourant van Donderdag 2o Vrfy- dag 26 en Zaterdag 27 December bevat o.a. de volgende Koninklijke besluiten: benoemd tot hoogleeraar in de godge leerdheid aan de Rijksuniversiteit te Gro ningen voor het onderwijs in de Oud-Chris-1 lelijke letterkunde dr. J. de Zwaan, buiten gewoon hooglceraar aan de Rijksuniversiteit te Leiden; voor het onderwijs in de geschie denis en de leerstellingen van het Christen dom dr. J. Lindeboom, Hervormd predikant te Veendam; toegekend de eere-medaille der Oranje- Nassau-orde in zilver aan M. A. v. d. Rijst, ge meentebode te Sloten (N.-H.) en aan S. Par doen, concierge van het gemeentehuis te Hengelo (0.); op verzoek eervol ontslagen als consul der Nederlanden te Lïibeck H. C. W. Eschen- burg, en daartoe benoemd P. A. Mann, thans vice-consultot vice-consul te Duinkerken L. A. Debaecker; benoemd tot notaris te Winkel G. J. van Leersum, candidaat-notaris te Hoorn; op verzoek eervol ontslagen als rechter in de rechtbank te Zierikzee jhr. mr. J. W. C. de Jonge van Ellemeet; op verzoek ingetrokken de ter beschik kingstelling van mej. M. S. v. d. Houvcn voor onderwijzeres 3e klasse bij het Europeesch Lager Ónderwijs in Ned.-Indië; benoemd tot lid van het college van regen ten over de gevangenissen te Utrecht mr. G. Blom, kantonrechtcr-plaatsvervanger aldaar. Indische begrooting. Uit het Regeeringsantwoord van den Minister over de Indische begrooting 1914 aan de Eerste Kamer blijkt Over Indië's verdediging wordt overlegd met de Indische Regeering. Aanbouw van een slag schip wordt nog in 1914 voorgesteld. Wijziging van de grondhuurordonnantie wordt voorbereid. Een bevredigende oplossing van het rassen vraagstuk heeft 's Ministers aandacht. Hij keurt ten volle goed de houding van den Gouv.-Gene- roal tegenover de Saraket Islam. Over deelneming aan de intern, tentoonstel ling te Tola'o in 1914 wordt overleg gevoerd. Wettelijke regeling der politie-rechtspraak en instelling van landrechters is bij den Raad van State aanhangig. Ofgezien is van benoeming eener Staatscom missie nopens het muntwezen. Hij wenscht te handhaven de wijze van steun a.on christelijke scholen, zegt steun toe voor be vordering der katoencultuur. Afgezien is van invoering eener alcoholregio in Ned.-Indië. De dezer dagen benoemde commissie van voorbereiding uit de Tweede Kamer over de onderwijswetsontwerpen, heeft gekozen tot voorzitter, den heer Bos en tot onder voorzitter den heer Rink. Rotterdam III. De officieele can- didaten voor Rotterdam III zijn thans: prof. B. D. Eerdmans (U. L.) te Leiden; H Slule- meijer (R.-K.) te Rotterdam; A. B. de Leeuw (S. D. A. P.) te Botterdam. Indische staatsspoorwegen. Door het hoofdbestuur der Indische Staats spoorwegen is aan den met verlof hier te lande vertoevenden chef der 4e afdeeling der S.S. de heer Koning opgedragen, zich op de hoogte te stellen van de administratie der Nederl. Spoorwegen, benevens de voornaam ste spoorwegwerken en rangeerterreinen te bestudeeren en hieromtrent rapport uit te brengen. Tot dal doel bezocht de heer Ko ning gisteren de goederenstations en haven aansluitingen te Rotterdam, daartoe door de Staatsspoor welwillend in de gelegenheid ge steld, doordien de directie de betrokken chefs had verzocht genoomden heer de be hulpzame hand te bieden en verlangde in lichtingen te verstrekken. Begrafenis schipper Jansen. Op do algemeene begraafplaats to Stellendam heeft de teraardebestelling plaats gehad van den heer G. Jansen, oud-kapitein van de stoomreddingsboot President van Heel te Hoek van Holland, aan wicn 394 schipbreu kelingen hun redding te danken hebben. Aan de groeve hebben het woord gevoerd ds. A. Hoogendijk te Stellendam, de heeren Van Vol lenhoven, een der directeuren van de Z.-H. Maatschappij tot redding van schipbenke lingen, en de heer Idema, Inspecteur van het Reddin-gwezen, beiden te Rotterdam, die al len. het moedige, zelfopofferende werk van den overledene herdachten. Een krans dekte de (baar. Van Z. K. H. Prins Hendrik was een telegram van rouwbeklag ingekomen. Bond van V r ij zinnige propa- ga n da-ver een. i gingen. In de te Arn hem druk bezochte en o.a. door het Kamerlid mr. Smeenge bijgewoonde algemeene huis houdelijke vergadering van den Bond van Vrijzinnige Propaganda Vereeniigingen, werd op voorstel van het bestuur een telegram ge zonden aa nden afgevaardigde voor Arnhem in de Tweede Kamer, waarin dezen hulde werd gebracht voor zijn groote toewijding aan de vrijzinnige beginselen, op welk tele gram een antwoord inkwam, waarbij de heer Eland den Bond zijn groote slmpaXhie betuig de voor zijn veel en goed werk. Aan den minister-president "mr. Gort van der Linden werd ecu telegram van den vok genden inhoud gezonden: „De Bond enz. Dankbaar voor uw optreden na de weigering der minister-porlefeuillcj door de sociaal-democraten, door welke d< meest aangewezen oplossing der crisis on mogelijk was geworden, erkentelijk voor uw kloek optreden, waardoor nieuwe banen vooi de ontwikkeling dor vrijzinnige idee zijn ge opend, brengt u hulde en wenscht u een ze genrijke regeering in het belang van land en volk De heeren De Jong, lid van de Tweede Ka mer voor Iiaariom, en Joh. C. IIoos, oprichter der eerste vereeniging van jonge vrijzinnigen, wérden tol eerelid van den Bond benoemd. Z. li. st. werden aangenomen moties van Den Haag, waarin op de oprichting van plaat» stdijke- of districts-concentralie-ooniités voor Kamer- en Sta ten-verkiezingen en op het ver* leencn van steunen aan de vrijzinnige pers met kracht wordt aangedrongen. Het bestuur werd als volgt samengesteld: di*. I. H. J. Vos, Amsterdam, voorzitter; Jan Iliddink, Amsterdam, secretaris; P. C. Bent, Amsterdam, penningmeester; J. B. Anient, Den Haag; P. E. Salverda, Enschede; R. G. van de Haagen, Den Holder; J. A. Lotgerink, Mep* pel; J. G. *A. van der Sanden, Bergcnthciiu, allen aftredend, terwijl in dc plaats van den hoer H. W. de Graaft', overleden, die bedankt had, werd gekozen de lieer J. T. Brands, Rot terdam. De afdeeling Arnhem won op den dag der bondsvergadering ruim 40 leden en 10 begun stigers. De volgende algemeene vergadering zal to Meppel worden gehouden. Voor de Russische gevange nen. In aansluiting aan een onlangs versche nen protest tegen de behandeling der politieke gevangenen in Ruskind, heeft zich in Neder land een voorloopig comité gevormd, 0111 do pogingen tot verbetering der toestanden cn tot hulp aan de gevangenen te ccntraliseeren, Dit comité is voornemens een openbare bij eenkomst te beleggen, waar men zal trachten een definitieve organisatie, builen alle par- tije nstaandc, te stichten, die zich ten doel stelt: 1. betrouwbare inlichtingen te geven om trent'de gevangenistoestanden in Rusland; 2. gelden te verzamelen om het leven der onge- lukkigen dragelijker te maken; 3. deel tc ne men aan de actie, die in een aantal landen van Europa thans op dezelde wijze de pu blieke opnie wil wakker schudden, ten einde invloed uit le oefenen op Russische regce- ring. De bijeenkomst zal gehouden worden tc Amsterdam, den 28sten December te elf uur voormiddags, in een bovenzaal Yan Café de Kroon, Rembrandtsplein te Amsterdam, en toegankelijk zijn voor alle belangstellenden. Hulp aan L u p 11 s I ij d c 1* s. Hel dagelijksch bestuur van de Nodcrlandecba Vereeniging tot IIulp aan Lupuslijders te Am sterdam hield haar driemaandclijksche ver gadering ter behandeling van de nieuwe aan vragen voor onderstand aan lupuslijders. Se dert "hare oprichting heeft zij subsidies toe gekend aan 95 patiënten wonende in de pro vincie Noord-Holland, 31 in Utrecht, 42 in Gelderland, 30 in Noord-Brabant, 25 In Zuid- Holland, 43 in Friesland, 21 In Overijssel, 12 in Zeeland, 7 in Drenthe, 4 in Limburg en 3 in Groningen. Het aantal lupuspatiënlcn, waaraan zij subsidie toestond, is dus geklom men tot 318. Aanvragen om hulp moeten wor den gericht tot den secretaris E. den Teoj Vondelstraat 22, Amsterdam. Monument 1813—1913. Vooj eenige dagen geleden is te De Steeg voor hei gemeentehuis aan den Rijksstraatweg ge plaatst het monument ter herinnering aan hot eeuwfeest 18131913. Op ceu voetstuk van gehouwen steen staat een forsche, ontwa kende leeuw, in steen gehciteld. De leeuw be-: waakt de zegepalm en eikenblaren, symbool van vrede en burgertrouw. Op het voetstuk) is het wapen der gemeente aangebracht waar onder gebeiteld in vergulde letters 1813— 1913. Op de zijkant van het voetstuk is een ge« polijsle plaat van rood Zweedscli graniet aan gebracht, met liet opschrift in vergulde let ters: „Nêerland's Eeuwfeest dankbaar her id acht". JIct monument is 4 meter hoog. Hel werd vervaardigd door den bekemlen beeld*1 houwer August Falise, en is het eerste monor ment, wat voor dit jaar onthuld werd. - f)e nieuwe stuiver. Vandaag kre gen we, schrijft de „Zutph. Crt." voor het eerst den nieuwen stuiver te zien. Die bevalt ons maai- matig. Al dadelijk is 't een vreemd gezicht zoon vierkant ding met ronde hoe ken: de mensch is nu eenmaal gewend aam een rond muntstuk. De nieuwe stuiver is al lesbehalve fraai afgewerkt; hij doet erg veel denken aan een oude speelpcnning. Op den voorkant slaat duidelijk dat hij 5 cent waard is, en daaromheen vindt men een leeiijke zg. versiering. De achterkant geeft, met even ongemotiveerd randversiering, te zien dat lii) geldt voor het „Koninkrijk der Nederlanden" en middenin staat iels, dat een oranjeboompje schijnt te moeten voorstellen. Nu onze stuiver zoo'n rare hobbelfiguu*

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1913 | | pagina 1