METHORST VAN LUTTERVELD,
WÜJW WASCHTOESTEL
Bioscoop „De /Trend"
A. A. BEEKMAN,
Eerste hulp bij bedrijfsongevallen
PERCY GRAINGER.
GÜLI1EK b« O ft C| GULDEN b« verlies E C| GOLDEN bij ver. ÉCO GULDEN bij veilles g* GULDEN bl| verlies W9 Rnr.nRN kil 1
ADVERTENT] ÊN.
WetensohaD. - Techniek. - Kunst
OPENBARE LEESZAAL,
Vrije lonanm.
Ontwikkeling:. - Nut. - Genot.
CE AFSLUITING DER ZUIDERZEE EN HET KANAAL DOOR DE GELDERSCHE VALLEI.
LEZING met bespreking
Kassiers en Commissionairs in Effecten.
Comiiiandiiaire Veniiootcn h. oyens zonen, te Amstertlam)
Amersfacrl,
Ingezonden Stukken.
Naar Zuid' en Oost-Afrika per Union-Castle lijn.
Os*. MANNING'S
KINADRUPPELS
Woensdag 14 Jan. „Amicitia"
La- derena»'ond
Freule Minny de Jonge,
Anton B. Verhey,
Ëirand Café>Eestaur^nt BlCllEi
6. DE LANDVERHUIZER.
Alle weekabonné's op dit blad, die in bet bezit zijn eener verzekeringspolis, zijn volgens de bepalingen in die polis vermeld
tegen ongelukken verzekerd tot een bedrag van:
overlijden. «J? van één liand ol voel. $y5 lies van één oog. %0> Syy van een duim. typ tU'
UltkeeriDg dezer bedragen is gewaarborgd door THE OCEAN ACCIDENT GÜARENTEE CORPORATION Ltd., Directeur voor Neder]. Edward Hbijman, Rokin 151, Arasterdam.
9f?fTn GÜLI>EN bi.1 1evens-
lange oDgesciiiktheid.
GULDEN bij verlies van
van een wijsvinger. £j0 eiken anderen vinger.
ze nog met optreden en ons hmwelijlkrechi,
dat al eens is genoemd een roofrecht, is nog
een van de ondste in Europa.
Veel sterker dan weiten kunnen, kwellen
die zeden en als die knellen, doen ze het goed.
Vroeger mocht de vrouw niet werken bui
tenshuis, ze mocht zelfs niet wandelen dan
op Zoffudiag, and ons kon buurman denken dat
er bij haar thuis zoo weinig te doen was.
Ze mochten, die vrouwen, niet schaatsen
rijden, behalve in het Noorden van het land,
'Dat was onvrouwelijk, onfatsoenlijk. Vrou
wen mochten niet fietsen, ze mochten alleen
thuis zijn en zitten wachten op een man.
Hoe verder d© tijden kwamen, hoe meer de
vrouwen bewust werden, hoe ondraaglijker
dat voor haar werd.
Wolff en Deken 'wfiren de eerste vrouwen
die bewust en pittig gingen rebelieeren tegen
dien toeeband- Maar .die zeden lagen nüet in
wetten vast, hadden ze dat, vie weet waar
we dian nu nog pas zouden, zijn.
Die zeden laten soms als bij het klingen
van een tooverfluit los. En die too\e. fluit
kwam. Verschillende mannen spanden, zich
voor betere studie en rechben voor de vrouw.
In cuis land mag in de eerste plaats ge
noemd worden Multatuli, door wiens werken
als eon gouden draad loopt zijn strijd voor
de rechten dor vrouw. Vooral moet genoemd
worden zijn geschiedenis van het gezag van
Thugater. Daarna kwamen mr. S. van Hou
ten en dr. Doornhos.
Ook de vrouwen zelf kwamen meer en
moei- op voor haar rechten. In 1S48 word in
Now York de eerste vergadering gehouden
van vrouwen en voor vrouwen, in de kerk
der Methodisten. Een storm brak daarover
los, maar toen 10 jaar later het eerste con
gres tegen de ontucht werd gehouden in En
geland. vaardigde datzelfde Amerika vrou
wen af.
In ons land was het Mina Krüseman, die
optrad voor de vrouwenrechten. Zij hield 'e-
zingen met zooveel sLrijdlust en kracht, dat
heel Nederland voor of tegen Mina Krüse
man was. Zij heeft den grond omgewoeld in
ons 'land, maar ze heeft het gedaan met te
sc-herpe werktuigen, waardoor ze spoedig was
uitgeput en ook zidhzelve heeft gewond, zoo
dal zij ook weer spoedig verdween.
Na haar kwamen Betsy Perk e. a. en daar
op ide vrouwen die nu nog leven als: mevr.
Dru-cker, mevr. Aleftba Jacobs en mevr. Haver,
onlangs overleden.
Die vrouwen waren niet altijd zacht. Maar
konden zij dat zijn? Zij vonden om zich heen
stekels en punten van degens. Die vrouwen
waren hard, omdat de tijden, waarin zij leef
den hard waren voor haar. Die tijden hadden,
om nieuwe ideeën te brengen onder die men-
schen, marquante personen noodig, die ge
maakt hebben dat men wilde hooren en wilde
spreken.
De man stond als sexe superieur boven de
vrouw als sexe. Die eerste vrouwen wilden
bewust of onbewust gelijk zijn aan de vrouw
en dan hebben ze wel eens getracht het na-
tuurversohil weg te fedeneeren. Ook in klee-
dang trachtten ze den man te evenaren. Maar
verwonderlijk snel is ze aan den zijweg terug
gekomen.
De vrouw van tegenwoordig wil niet ge
lijk zijn aan den man. Zij is zich bewust ge
worden, dat ze een eigen waarde bezit en dat
ze geen ander dus behoeft na te apen. Ze wil
gelijkwaardig zijn aan den man. De vrouw
bezit een booge moreelc kracht. Uit de sta
tistieken blijkt, dat het aanbal misdadigere on
der de vrouwen nooit hooger is dan 1/10 van
dat der mannen. Groote criminalisten nemen
dan ook een sterke moreeie factor aan hij de
vrouw voor dat verschil. Welk een kracht
van de vrouw kan uitgaan, blijkt uit hetgeen
lot stand werd gebracht door Beecher Stowe,
Nightingale en Buttler, door Bertha von
Süttner, Annie Besant en mevr. Blavatslty.
IQedn en bekrompen is de vrouw heel vaak
geweest. Maar nu gaat de vrouw vooruit. In
een reusachtige haast is ze bezig döc achter
uitzetting in intellect in te halen. Ze wordt ccn
kracht ook in het inlelleclueele leven naast
dan m-an. Eervolle plaatsen nomen de vrou
wen in in liet onderwijs en in onze letter
kunde (Iienr. Roland IIolsl, Th. Sdhwarzc.
mevr. Simons-Mees, mevr. Scharten-Antink).
Nu onze zeden zoo opbloeien, zijn onze wet
ten achtergebleven. Nu zegt men: dat is goed,
dat heeft propagandistische waarde, nu lean
men beter doen zien, dat die wetten weg moe
ten. De vrouwen Vragen het kiesrecht, maar
rij moeten nu aantooncn waarvoor ze dat wil-
'cn. Bijira geheel ons teven in al zijn vertak
kingen wordt betrokken onder de wet. En
wel heeft de vrouw soms de hand in de uil-
werende macht, maar moeilijk kan zij zich
Joch recht gelukkig voelen m een staat, te veel
ingericht naar het manneninziebt alleen*
Ten lotte laat spr. zien, dat achter de door
jaar genoemde vrouwen een heel leger op
rekt voor haar rechten. Aan alle kanten zien
we de vrouwenrechten vermeerderen en de
vrouwen in gesloten colonnes optrekken. Zij
.villen de laatste staketsels die de vrouwen
belemmeren in haar vrijheid doen wegval
len.
Zoo is de vrouw getrokken door de poort
der eeuwen en gekomen voor die kleine ge-
iloten poort in onze grondwet.
Wel bestaat het streven het woordje
mannelijk uit de grondwet te lichten,
maar dat is niet voldoende. De partijen
wisselen zoo vaak en naast het negatieve
aroet daarom iets positiefs komen. Niet al
ken dat woordje mannelijk moet er uit maar
Ir moeten tevens worden opgenomen welke
hrouwen voor het kiesrecht bevoegd en wel
ke verkiesbaar zijn. Al was het alleen maar
lat een latere regeering niet zou kunnen zeg
den, zelfs de vrijzinnige regecring vond het
biel noodig bet kiesrecht aan de vrouwen te
Jon.
<f. eindigt met den wensch, dat het ten
lol te zal gelukken ook die kleine poort nog
•oor de vrouw te openen.
Dr. Toxopeüs bracht een woord van harte*
lijken dank aan Mevr. Itallie, waarna hij de
vergadering sloot.
De zaal was slechts zeer matig bezet, hel
ongunstige weer scheen zelfs de helft der le
den van de „Sociale Lezingen" weerhouden
te hebben.
Cursus Prof. Kohlbrugge.
De tweede lezing van den cursus van prof.
Kohlbrugge, welke vastgesteld was op 20 Jan.,
is één dag vervroegd en wordt dus den 19en
Januari gehouden.
Midenstand s-L ezingen.
De Middenstandsvereenigingen Handel en
Nijverheid en de Hanze, zullen deze maand
2 lezingen doen houden, de eerste a.s. Dinsdag
reeds in de Arend, waar de heer B. W. C
Emons uit Hilversum zal spreken over „Op
richting van Vakscholen en Leerlingwezen"
De 2e lezing zal eveneens in de Arend ge
houden worden, den 27en Januari. Spreker is
dan de heer C. Koenraad, uit Amsterdam,
wiens onderwerp drieledig zal zijn: a. Het
nut van Boekhouden; b. Prijsberekening; c
Moderne hulpmiddelen bij de Administratie.
AGENDA.
Dagelijks: Bioscoop Langcstraat
Zaterdag en Zondag Bioscoop de Arend.
9 Jan.: Rem. kerk. Lezing Prot. Bond. Spre
ker dr. G. J. Heering.
9 Jan. Amicitia. Nap de la Mar.
11 Jan. Amicitia. Mulbatuli-avond. Spreker
Hijman Groiset.
13 Jan. Amicitia. Concert Percy Grainger.
13 Jan. De Arend. Lezing Emons.
14 Jan. Concert Minny de JongeAnton Ver-
hey.
15 Jan. Cursus prof. Kohlbrugge.
19 Jan. Cursus prof. Kohlbrugge.
20 Jan. Amicitia. Tooneelvereen. dir. Hey-
ermans.
2 2 Jan. Valkje. Lezing Beekman „Gelder-
sche Vallei".
24 Jan.: Vereen, v Vrouwenkiesrecht. Le
zing Mile Jeanne Mélin.
27 Jan. Cursus Kohlbrugge.
27 au. De Arend. Lezing Koenraad.
1 Febr. Volksavond van de A. N. G. O. B.
3 Febr. Amicitia. Lezing Prof. Volmer
9 Febr. Concert Fred. Lamond.
10 Febr. Amicitia. Het Tooneel, (dir. Rooy-
aards.)
16 Febr. Amicitia. Lezind dr. v, d. Bergh
v. Eysinga.
Burgerlijke Stand.
van 9 Januari 1914.
GEBOREN: Een buiten echt geboren kind
van bet vrouwelijk geslacht.
GEHUWD: Geene.
OVERLEDEN: Maria Hendrika van Esoh,
oud 68*j., wed. van Theodorus van Stokkum;
Jenneke Nibbelink, oud 36 j., ongehuwd.
doch tevens wordt door deze verlaging de
belasting voor de bewoners iets minder. Let
ten we daarbij op den degelijken bouw der
woningen, de hygiënische inrichting, hadin
richting, waterleiding en andere voordeelen,
dan zal men begrijpen dat deze woningen
steeds aftrek vinden.
Indien de gemeente zelf het woning-vraag
stuk ter hand mocht nemen en over kon gaan
lot bouwen van een aantal woningen, zouden
bovenaangehaalde woningen voor haar dan
,'een goede richtsnoer zijn?
Een bewoner.
STAATSLOTERIJ.
Hoogste prijzen der 4. Masse.
TREKKING VAN 8 JAN.
f 5000: 17399
f 200 302
f 100 j 8920
4de Klasse. Pritzen van f 65.
129 2S4 432 508 521 7°8 815 1099 1216
1265 1762 1786 1935 2018 2078 2303 2412 2791
2859 2885 3147 3854 3974 39S4 4544 4662 5022
5203 5381 5418 5635 6239 6300 67*21 6962 6989
7217 7312 7318 7605 7735 7761 8193 8436 8550
S679 873-1 8797 9020 9490 9516 9796 10319 103-12
10463 10S09 10SS7 10971 11288 11332 116S6 11810
12394 12720 12799 12S10 12825 13235 13260 13436
14251 14348 14604 15951 16149 16243 16677 17221
17790 17891 18191 18360 18370 18^90 18830 193^6
19480 19548 197-40 20005 20199 20235 20241 20445
20588 20675 20680 20789
404e STAATSLOTERIJ.
Vierde klasse^
Trekking van 8 Jan. 1914. (100 loten).
Ten kantore van den collecteur A. C. R. O
Leinweber te Amersfoort (Breedestraat 22),
zijn geene nummers uitgetrokken.
Ikqwt e e e
Marktberichten.
Araorsfoo t, 9 Jan. Op de heden ge
houden weekmarkt besteedde men voor Aard
appelen f 2.— k 2.3 Appelen f 4. - ft 9.—.
Per -1 f -.k per H.L. Roendereieren
f 5.60 k .6.50 flruine eieren f 6.50 k 7.25 per
10o stuks. Boter f 0-H - per K.G. Kippen
0.90 1.50. Kuikens f 1.20 k 2.Piepkuikens
0.60 k 1.Oud^E' nden f 0.— fi 0.Hazen
f 0.k 0.—. Wilde Konijnen f 0.50 it 0.60 famme-
Koniinen f 0.80 A 1.60 per stuk. Duiven f 0.50
0.60 per paar Magere Varkens f A
Vette Varkens f Zeugen f .50 k 90
Bitreen f 8.k 1 3
Hooiboter f 1.50 k 1.65. Jonge Eenden.
f 8.— 14.—.
Aangevoerd waren 40 heet. Appelen.
heet. Peren. 30 heet. Aardappelen. 800"0
stuks Hoendereieren. 80=0 kilo Hooiboter
0000 kilo Kaas. stuks Veo. Vette
Varkens. Magere Varkens. 300 Biggen
10 Zeugen. Varkens voor exportslagerijen
Telegrsfisoh Weerbericht.
Naar waarnemingen in den morgen van
9 Januari 1914.
Medegedeeld door hei Ron. Ned. Met.
Instituut te de Bilt.
Hoogste stand 774.2 te Coruna, laagste 738.7
te Memel.
Matige N.-W. tot N. wind, afnemende be
wolking, waarschijnlijk nog regen- of sneeuw
buien, daling van temperatuur.
Fietslantaarn aansteken 4 39.
(Beukenlaan 2).
- Couranten. - Vakbladen. -
Tijdschriften. Boeken.
Adresboeken.
UITLEEN.BIBLIOTHEEK
De Vereeniging ..Het Groene Kmis"
alhier stelt zich voor, een CUlfcSUS te doen
geven in het verleenen van
Deze cursus zal voor ieder kos»eloos
toegankelijk zijn.
Wie er aan wenscht deel te nemen, geve
zich vóór 20 dezer schriftelijk op, met vermel
ding van beroep en woonplaats, bij den
Secretaris
B. J. VAN ENSTI
Beukenlaan.
Amersfoort, S Januari 1914.
te houden door den heer
namens de Zuiderzee-voreeniging en de Kanaalvereeniging „DE GELDERSCHE VALLBP^
in „HET VALiKJE" te Amersfoort,
Donderdag 22 Januari 1914, des avonds
op
Het bezoeken der lezing wordt zeer aanbevolen door
Mr. J. C. graaf Vak RANDWIJCK.
J. G. KLEBER,
H. P. VAK HASELEN,
L. J. RROOK,
G. W. SCHEFFERS,
Th. C. V. ter MAAT,
A. M. TR<>MP vak IIOLST,
JuHs KNOPPERS,
J. B. de BEAUFORT,
E. VOGELZANG,
A. P. HOUTZAAGER,
P. J. FREDERIKS.
Mr. D. J. v n SCHAARDENBURG,
J. J. THIEN,
7 non
Burgemeester van Amersfoort-
Voorzitter der Kamer van Koophandel.
Secretaris Heemraadschap „De Eem", eoa,
Voorzitter van „Handel en Nijverheid".
Voorzitter van „De Hanze
Secretaris van „Vreemdelingenverkeer".
Voorzitter der Tuinbouw vereeniging „Amersfoort1}
Dijkgraaf Hoogh. „Bunschoter Veen- en VeldendijP
Voorzitter van het College van „de Slaperdijk".
Verteg. nwoordrier der Ned. Heide-MaatschappJ
Firmant eener Stoombootonderneming
Hoofdredacteur van de Amersfoortso ie Courant
Hoofdredacteur van het Amersfooit-sch Dagblad
Lid der Redactie van de Eembode.
Oe toegang is mij; geieseryeerds plaatsen evenwel legen
van 25 cent
MUURHUI7/E N 15.
Telefoon 49.
Effecten. Coupon». Prolongatie. Cenvosiio.
Wissels. Vreemd geld. Safe-inrichting.
Kantoor geopend van 9 5 uur.
Gutters of Voogden van leerlingen van
H B S. of Gymnasium.
Toezicht bij huiswerk en hulp in de wiskunde
aangeboden gedurende avond- of middaguren
aan leerlingen van bovengenoemde scholen.
Condities ader te bespreken. Brieven onder
letters T. H. Bureau van dit blad.
Eet opnemen van ingezonden stukken beteekent
geenszins dat de Redactie met den inhoud
instemt.
De copie wordt aan den inzender ni et
teruggegeven.
•Mijnheer de Redacteur.
Reeds meermalen is gewezen op den on-
houdbaren toestand in deze gemeente wat
betreft den woningnood. Voor menig huis-
verhuurder is deze noodtoestand een ge
schikt voorwendsel om de huur der wonin
gen opvallend te verhoogen. Immers men is
er van overtuigd dat de huurders door de
zen toestand gedwongen worden de verhoo
ging te betalen daar men toch nergens an
ders terecht kan! Of dit argument voor de
verhuurders steekhoudend is, laat ik gerust
aan de tot oordeelen bevoegde lezers over.
Alleen wil ik met een feit aantoonen dat niet
alle huisbezitters het noodig oordeelen dat
de huishuur moet worden verhoogd.
In dit geval wil ik speciaal wijzen op een
complex woningen gelegen Westerstraat. Dat
de eigenares dezer woningen mejuffrouw
E. Middelburg het wel meent met de liuur^
ders en de mensóhen goed en goedkoop wil
laten wonen, blijkt alleen hieruit dat in de
jaren 1911, 1912 cn 1913 de huur dezer
woningen telkens 5 cent per we ek
is afgeslagen. Niet alleen geeft dit een
voordeel aan de huurders van f 2.60 per j?ar.
Coöp. Sioomzuivelfabr. „Juliana"
Boterprijs f I 7Ö oer K.G.
COHCERI-BUREAU HAHS AUGUSTIH. AmSTERDAH.
Vertegenwoordiger voor Amersfoort:
LOUIS KLEIN.
Groote Zaal Jmicitia.
DINSDAG 13 JANUARI,
8 nor,
eeii enkel optreden van «len
schitterenden Pianist
Programma: Werken van BACH, SCHUMANN»
BRAHMS, LISZT, PERCY GRAINGER, GRIEG-
BltlthnerConcertvleugel van do
Firma DUWAER NAESSENS,
Hoofdvertegenwoordigers voor Nederland i
Amsterdam, Stadhouderskade 19-20,
Den Haag, Kneuterdijk 20.
JEntrée: Hoeren f 1.25, Dames tl.Leer
lingen van Onderwijsinrichtingen f0.75.
Haar I verkoop dagelijks bij de firma
LOUIS KLEIN, Utrechtschestraat 3.
Plaats bespre kinsr bü loting in Amicitia
op den concert dag, 's middaga te 12'/a uur.
Koninkl. WebeEijksche MailtTenst via da Kaap.
Maandelifkscbe dienst via Eiet Suez-tfairaal.
Ksdera inlichtingen bij tie AgentenIntemstionaal Reisbureau JANS Go., Korlegrachl 20
Ameisloort, en DE VRIES Co.. de Ruyierkade ICO, Amsterdam.
n«4thJdJiig t&q Bloodarmoede, Bleekzucht, Malaria (BlnnooVroorist,
Algorneene zwakte, voortduroodo Hoofdpijn co Gebrek aan oetluet.
tijo alleen ECHT met den oimm Or. H. Nannlng ballen op de roode doos
eo Tie«ernLwnd f.-\hriek«merk Volkomen etkoholvrlj. Prijs 0.75.
Or. H. HAMMING'S Pharm. Chemische Fabriek, Oen Haag.
Concert-Directie Stoker en Reddingius.
4e ABONNER1ENTS.CONCERT.
TE GEVEN DOOR
SOPRAAN, UTRECHT.
AAN DEN VLEUGEL
ROTTERDAM.
Entrée^f 1,50. Aauvang 8 our.
Abonné's kunnen meerdere kaarten bekomen
k f 1.25. en leerlingen van onderwijsinstellingen
k f L—in VALKHOFF's BOEKHANDEL.
Plaatsbespreking als gewoonlijk.
Liangestraat 20, Amersfoort.
^eichsllbrau
Kulmbacher
leis voor fijnproevers. (Zonder prijsverlioogingX
Wordt ook geleverd iu syphons van 3 en 5 liter zonder prijsverhooging.
Wederverkoopers gevraagd voor het nieuwe gepatenteerde handwa6cli(oestel
,.So Wasch". In verschillende plaatsen werden met groot sncces openbare wascliproevea
gegeven. Prijs van het toestel f4.—.
Vraag nadere inlichtingen aan JOSEF MAAL, alleenverkooper voor Nederland, van,
Speykstraat 196, Den Haag.
Zaterdag 10 Jan. ten 2 ure, 7 ure en 82 ure. Zondag 11 Jan. ten 3, 5,7 en 82 m
Wereldstad-Programma N°. SO.
1. Bioscoop Conrant „De Arend" Laatste Wereldgebeurtenissen.
2. WILLY, koning der toovenaars. Komische comédie.
3. Een bewonderaar van Qno Yadis. Komisch.
la P AD VINDE ÜR Sn Spannende dramatische oomédle.
5. Een handige kok. Komische scéme.
Boelend drama In S afdeeltngen en vele tafereelen.