BINNENLAND.
F
miliioen, die als dringend worden aange
merkt, zullen 400 gedekt worden door de ge
wone middelen van de begrooling. Er moet
dus door buitengewone middelen voorzien
worden in een bedrag van 750 800 millioen.
Daarbij wegende de 650 millioen van de dric-
Y jarenwet, komt men tot eon totaal van ruim
1400 millioen voor de militaire uitgaven van
j niet-blijvenden aard, die door lecndng zullen
moeten worden gedekt.
Het vorige kabinet bad deze uitgaven bere
kend op 900 millioen-
Pastoor Lemiri, de onlangs tot onder-voor
zitter van de Kamer gekozen afgevaardigde,
beeft aan een dagbladschrijver medegedeeld,
tdat hij den termijn, dien zijn bisschop hem
hem had gesteld, om zijne onderwerping
mede te deelen aan het verbod om het man
daat van volksvertegenwoordiger verder uit
te oefenen, heeft laten voorbijgaan zonder te
antwoorden.
Engeland.
Londen, 17 J a n. Acht officieren van het
leger en acht personen, in dienst of voorheen
in dienst der bekende leveranciers van levens
middelen Lipton Limited, waaronder de direc
teur John Cansfield, verschenen heden mor
gen voor den politierechter in Bowstreet, be
schuldigd van omkooping in verband met voor
levering aan de cantines gesloten contracten
Men heeft hier te doen met de uitkeering en
de aanneming van onwettige commissieloo-
nen.
Servië.
Belgrado, 1 8 J a n. Kolonel Douchon Ste-
fanowics is tot minister van oorlog benoemd
ter vervanging van generaal Bojanowics, wien
ontslag is verleend
Turkije.
De Petersburgsciic j.^j.sch verklaart offi
cieus, dat wanneer blijkt, dat de nieuwe po
sitie, die aan maarschalk Liman von Sanders
is opgedragen als inspecteur-generaal van het
Turksche leger, geen commando-gezag in zich
bevat, het incident van de Duitsche militaire
missie als afgedaan kan worden beschouwd
Normale betrekkingen tusschen Rusland en
Turkiïe zullen echter nog niet zoo spoedig
intreden,
Konstantlnopel. 18 Jan. De Bussi-
sche ambassadeur is met verlof naar Parijs
vertrokken-
P a rij s, 17 Jan. De minister van buiten
landsdie zaken Doumergue heeft Djavid Bey
ontvangen en zich met hem onderhouden oveij
de Fransch-Turksche onderhandelingen. Vol
gens de Temps heeft hij nadruk geleed op het
politieke karakter van de nu loopende onder
handelingen. Frankrijk en zijne bondgenoo-
ten en vrienden zijn het daarover volkomen
eens.
Konstantinopel,J7 Jan». Er is over
eenstemming verkregen tusschen de Italiaan-
sche en Turksche regeeringen over de terug
gave van den pantserkruiser Drama, die voor
den oorlog tusschen Italië en Turkije deel uit
maakte van de Turksche vloot en door Italië
in beslag genomen werd.
Ga lib Bey, de benoemde Turksche gezant,
heeft zijn vertrek naar Athene uitgesteld.
Daardoor wordt ook het vertrek van den
oud-minister Panas, die bestemd is de ver
tegenwoordiger van Griekenland te zijn, ver
schoven en in verband hiermede de hervat
ting van de geregelde betrekkingen tusschen
de beide regeeringen vertraagd.
Volgens een bericht uit Konstan tinopel van
de Politieke Korrespondent, zijn de onder
handelingen over den aankoop van een der-'
den dreadnought voor de Turksche marine
ten erinde gebracht. De firma Armstrong is
ook hier de bemiddeLaar geweest. De xosten
bedragen 70 h 75 millioen frs. De Sultan
Osman heeft 55 millioen gekost.
Generaal Liman van Sanders, de chef van
de Duitsche militaire missie, die door den
Duitschen keizer tot den rang van generaal
der kavallerie is bevorderd, is tegelijk dcor
den sultan tot maarschalk van het Turksche
leger benoemd. Met zijn benoeming tot
maarschalk is tevens de kwestie van züd
korps-commando, waartegen in Rusland be
zwaren waren gerezen, afgedaan, want als
maarschalk kan hij niet aan het hoofd staan
van een enkel legerkorps.
Griekenland.
Athene, 18 Jan. De Grieksche gezant is
Daar Konstantinopel vertrokken om zijn ambt
le aanvaarden.
Athenen, 17 Jan. In eene aan het par
ket te Saloniki gerichbe mededccling had
eene dame bericht, dat een in het buitenland
gevormd comité in eene geheime zitting be
sloten had koning Konstantijn te vermoor-
den en dat vier personen door het lot aan
gewezen om dit besluit ui tte vjcr-n. De po
litie te Saloniki heeft een onderzoek geo
pend, waaruit bleek, dat twee van die per
sonen zich in Saloniki bevombn. Een is ^li-
middellijk uit de stad verwijderd; de twee
de beweert een Italiaansebe onderdaan te
zijn. De beide anderen moeten rich nog in
het buitenland bevinden
Albanië.
Parijs, 18 Jan. De Temps bericht uit
Valona, dat Ismaël Kemal bet bericht tegen
spreekt, dat hij de internationale controle
commissie heeft gevraagd, in de plaats van
de voorloopige regeering op te treden.
Valona, 18 Jan. De gendarmerie heeft
een aanval van de rebellen bij Elbassan te
ruggeslagen. De dorpen Godolesci en Lubinet
hjn door de gendarmerie bezet
Athene, 17 Jan. Een rapport van den
commandant van het 24e regiment infanterie
houdt in, dat 2COO Albaneezen. komende van
Berat, Tepelini hebben aangevallen. Zij deden
twee woedende aanvallen, maar zonder suc
ces, en lieten een tamelijk groot aantal doo-
den achter. Een dertigtal Grieken werden ge
wond. Het doel van den aanval was, bet door
de Grieken bezette dorp te plunderen en het
terzef van 3e Grieken uit te lokken.
Mexico.
Mexico, 17 J a n. De minister van finan
ciën van Mexico, die z'ch thans in Parijs be
vindt, heeft zijn ontslag genomen tengevolge
van de schorsing van den reniedienat der bui
tenlands che ftouid
P a r ij s, 17 Jan. De Matin bericht uit
Mexico, dat de minister van buiten!andsclie
zaken Ruerido Moheno de portefeuille \*an
financiën op zich heeft g nomen.
Zuid-Amerika.
New-York, 17 Jan. Een telegram uit
Managua bericht, dat de gezanten van Enge
land, Duitschland en Italië aan de regceriag
van Nicaragua hebben verzocht schulden, be
dragende ruim een millioen dollars, aan bur
gers van hunne landen te betalen. De Duit
sche gezant verzocht,' dat regecringsbons zou
den worden aangenomen bij de betaling van
de invoerrechten. De regeering van Nicara
gua heeft dit geweigerd op grond van finan-
cieele moeielijkheden.
Londen. T7 Jan. Reuter verneemt offi
cieel. dat Groot-Briltannië meermalen aan de
regeering van Nicaragua heeft verzocht de
financieele vorderingen van Engelsche bur
gers te regelen, maar laatstelijk daarvoor
geen bijzondere stappen heeft gedaan. De En
gelsche gezant bevindt zich thans in Guate
mala.
Rio de Janeiro, 17 Jan. De patroons
van de dokwerkers hehb°d de uitsluiting af
gekondigd.
Zuid-Afrika®
Johannesburg, 17 Jan. Creswelt, een
lid van de arbeidspartij in het 7n:d-Afrika»n-
sche parlement, is gevangen genomen.
Benoni, 17 Jan. Omstreeks 100 inboor
lingen zijn ontsnapt uit de reservatie van de
mijn Van Rijn Estates; zij sloegen de richting
in naar eene naburige plantage. De burgers
omsingelden de inlanders en sloegen hen'te
rug. Een inlander, die trachtte te ontkomen
werd aan het been gewond.
Pretoria, 1 8 J a n. Heden avond laat be
sloot het treinpersoneel in Pretoria het werk
dadelijk te hervatten. Een aantal machinisten
en stokers zijn aangenomen om morgen vroeg
om negen uur met de bewakers weder te ver
trekken. Het personeel van de werkplaatsen
is nog besluiteloos; maar men meent, dat
eenigen het voorbeeld van het treinpersoneel
zullen volgen.
Heden avond is eene proclamatie uitgevaar
digd, waarbij alle regiments-commando's wor
den ontbonden, behalve in de distrieten Rand.
Pretoria en Fauresmith. Dit beteekent, dal
60000 mannen nog in het veld zijn.
Johannesburg", 1 9 J a n. Zaterdagnacht
is een aanslag beprcefd om de machineloodv
in de mijn Vogelstruis te laten springen. De
machinist was juist bezig om dein bak te laten
zakken, waarin zich een werkman bevond
toen door het raam van de loods een pakje
naar binnen werd gegooid. De machinist zet
te de machine stil om het leven van den werk
man te redden, en vluchtte daarna. Hij was
nauwelijks buiten de loods, toen er eene ont
ploffing volgde. De bedrijver van den 'aan
slag ontkwam.
Allerlei.
Keulen, 17 Jan. Na debatten, die zeven
dagen duurden, is de redacteur Sollmann,
van de Rhcinische Zeitung, wegens in de pers
begane strafbare handelingen tot 500 mark
boete en de proceskosten veroordeeld. Aan de
politie is de bevoegdheid verleend, dit proces
in de Keulsche bladen bekend te maken.
In de voortgezette zitting van het proces
Hopf zijn e enige getuigen gehoord over de
doodsoorzaak van Ilopf's Een dienst
meisje kwam verklaren, dat Hopf's vader
geen, maar zijn moeder kort voor haar dood
aanhoudende brakingen gehad heeft Deze
verklaring werd door een andere dienstbo
de bevestigd. Een zekere Schneider deelde
daarna mee dat Hopf getracht heeft. 5 a GC00
Mark van hem te leenen en toen gezegd
heeft dat hij toch spoedig de erfenis van zijn
moeder te wachten had. Dit geschiedde in
Oct. 1911. Toen de getuige opperde, dat rijn
moeder nog heel lang kon leven, zeide Doof.
dat zij reeds langen tijd ziek was en dat het
niet lang meer met haar duren kon. Dr. H":b-
ner, die de moeder beha-"Md had. heeft
haar dood indertijd tccos breven aan ader
verkalking. Hij had geen reden om aan een
misdrijf te denken, ,maar zooals ik *e zaak
nu zie** zri h" zmi ik geneigd zijn tol
een andere slotsom te komen Alle vemehiin-
selen die ik bij de oude dame wrarg—mmen
heb. kunnen "®rekend worden, tot vergifti-
ginessym tomen".
Hierna kwam Hoofs derde vrouw, Tollv.
als get trice voor Met groo'e snaupin-g volgde
het talrijke publiek haar verhcaL Zij* was in
het- zwart gekleed en de sporen van haa-
ziekte weren rog dwdelük on bear bleek
vprmagerd gezicht te Wen. Zij is thans wet
telb'k van Hoof gescheiden.
"Wallv Hoof is thans 31 jaar. Zij verhaald'
het vólgende:
,.31 Januari 1913 h®b ik w" ~»®t TTouf ver
loofd "W" ziin snoedie dnnroo tP Londen
trouwd Toen wii van de r®;s terwgJccrrden
zeide Hoof dat wii een levensverzekering
moesten nemen, h" ]e®d» mij een s*nV
dat ik moest teekenen. "Wrarr a? vroeg ik.
T® wilt toch louw leven verzekeren?
hij antwoordde: A*s wü hM brid«n doon Js
het. roedVoooer. Toen heb ik peteekeM, ik
geloof dat hri verzeker!nrrebedrag 40.000 M
bpdroeg Twee damn later wikte h;; mn een
stuik over lijkverbranding laten tekenen
Tk weigerde, daar ik mij niet wilde laten
verbranden, doch hij bleef aandringen en
zei: Mün moeder is ook ver*"---d en ik laat
mijn luk ook verbranden. Mijn man raf toen
een zeer gunstige voorstelling van zi:n ver
mogen. Hii verdiende veel geld zei hij, en
gaf mij ook Veel geschenken. De laatste da
gen van Juni was ik on reis gegaan om cün
zuster een bezoek te brenmn Ik heb krrt
na mün terugkomst in Hopfs schrijftafel ge
snuffeld en vond toen allerlei, o a. een aan
tal minnebrieven, een groot couvert waaruit
bleek, dat bil tweemaal getrouw o geweest
wsa, iets wat hii mij nooit verteld had. ver
der verschrikkelijk gemeene plaatjes. Dit ge
schiedde den 9en Juli. Den volgenden mor
gen maakte ik hem verwitten over wat k ge
vonden had. Daar ik in tranen uitbarstte en
mijn zakdoek niet bij mij had, verliet ik de
kamer. Toen ik weer terugkwam en mijn
thee had opgedronken, voelde ik dat mijn
handen stijf werden en mün mond .óheef
trok. Ik wilde opslaan maar dat lukte niet.
*Je hebt iets fn mijn thee gedaan**, zei ik.
Hij antwoordde evenwel dat ik zeker zelf in
het kastje met vergiften gescharreld had. Hij
gaf mij cognac te drinken, droeg mij naar de
slaapkamer en zei dat het een zenuwtoeval
was. Een maand later, den 9en Augustus,
kreeg ik een nieuwen aanval. Ik moest toen
erg transpireeren. Ilopf zeide, dat L-: geen
koorts had. Toen hij de kamer verlate" had,
zag ik evenwel dat een tenperatuur-
staatje voor mij geteekend had en dat ik 40
graden koorts had". De president: „Wat
had gij uw vrouw ingegeven, dat de koorts
plotseling zoo hoog was?" Hopf: „Ik had
haar typhus-bacillen gegeven". Mevr. Hopf
Toen ik c b-d lag ging hij bii mij zitten,
was heel hartelijk en weende zelfs van spijt
dat hij mij niet helpen kon." De pres.:
„Uit Hopf's aanteekeningen blijkt, dat hij
zijn vrouw d'en 31 en Juli typhus-bacillen
gegeven heeft en toen kalm de uitwerking
afwachtte. Sinds 6 Augustus leekendc hii de
temperatuur zijner vrouw nauwkeurig ^n.
Den 25en Juli schreef Ilopf aan een labora
torium te Weenen dat hij nog meer tyx Lus-
bacillen noodig had, daar de vorigen niet
krarittig bleken. Den 14en Dec. b -elde TTopf
bacillen van cholera asiatica. „Men noest
die toch van het slagveld kunnen krijgen**,
schreef hij. In Februari d.a.v. had een po
ging tot vergiftiging plaats met. een glas
champagne. De champagne smaakte repar-
fumeerd. Toen de getuige dit aan baar man
z.eide. lachte hij. Na het drinken van de
champagne werd de getuige zeer ziek. „Wat
hebt ge in de champagne gedaan? Hopf:
„Arsenicum".
Mevr. Hopf verteld" verder dat zij daarna
zeer ziek is geweest. D®n 23en Februari was
zij weer opgestaan en had w?» slarroom ge-
brui' t Snocdig daarna kreeg zij evenwel he
vige brakingen, alle 6 minuten. „Mün man
was zeer bezorgd en maakte voor mii m
drankje klaar*'. Den 15en Maart, toen zij zich
rits beter voelde cn in bed zat te naaien, had
Honf haar dropucls gegeven, die tegen hc'
braken moesten helpen. Later W®ek dn* h"
haar digitalis gegeven bad Na dezen anvol
is de ge'uige door haar huri~ naar het
ziekenhuis vervoerd. Door een toeval kon
de ongelukkige vrouw haar dokter ®®n
ooge^blik onder vier oo^en soreken. Tot dus
ver had Hoof haar nooit met den dokter al
leen gelaten.
Hierna werden de doktoren gehoord df.®
mevr. Hopf behandeld hadden.. Uit h®t ver
hoor van dr. Rosenbaum blijkt dat deze arts
zich niet ingespannen heeft om de ongeluk
kige vrouw aan den invloed haar m?r
te onttrekken, ofschoon zii hem verscheed m»
malen had meegedeeld dat zij argwaan koes
terde en zeer beangst was. De president
maakt hierover ccniee scherpe opmerkingen
tegen den getuige, die even later bewuste
loos in el*»ar zakt en uit de zr gedragen
moet worden.
Dr. Kramer, aan wiens tt'sschenkomst het
te danken is dat de ongelukkige vrouw rog
leeft, geeft een uitvoerige uiteenzetting van
h®+ li'den der pr»M®nfe in het ▼VI-aWMtis.
De president: ,Gii hebt nu gehoord hr>e uw
vrouw hneft moeten l>;den, Honff Hebt ge
nu soms iets te zeegen?" De beklaagde zweeg
evenwel en ging langzaam zHttu.
De Fronkfortsche giftmenger Hopf is
schuldig verklaard aon moord op rijne eerste
vrouw en poging fot moord on zü'rre tweede
en derde vronw en on twee kinderen. Yan
moord of noeïng tot moord op zijne ouders
is hij vrijgesnroken.
D° strrf dje hem is uitgesproken, Is
dood«!raf voor den moord en T5 ia ren tucht
huisstraf voor de vier pogingen tot moord met
levenslange ontzegging van de burgerlijke
eercreriiten en plaatsing onder politietoezicht.
Londen, 19 Jan. De Londenscbe nolitie
zoekt thans naar een dief. die voor eene
waarde van 520 p. st. diamanten gestolen
heeft van een koopman in diamanten, Max
Flaxer genaamd. Deze koonman kwam in het
Victoria-station aan en ging naar zijn hotci;
maar bij den ingang van het hotel werd hem
een handvol snuiftabak in het gezicht gewor
pen en werd h?m h?t valies, dat de diaman
ten bevatte, ontrukt Tot dusver is er nog
geen spoor van den dief ontdekt
Madrid. 17 Jan. De minister van :us-
tilie en de bisschop van Sion zijn, terwijl zi
een lijkstoet volgden, teng volge van d sneeuw
uitgegleden. Zij w.rden met vrij zware kneu
zingen opgenomen
18 Januari. Volgens de dagbladen zijn
gisttren 36 personen ernstig gewond door te
vallen or» den bevroren grond
In verband met de ramp in Japan, ver
oorzaakt door de uitbarsting oo het eiland
Sakoerasjima, op 12 dezer waardoor de helft
ongeveer van de 3500 huizen op dit riland
door vuur vernield werden, heeft de Japan-
snhe legatie te 's Gravenhace officieel be
richt ontvangen dal ook te Kacoshima asch
nederviel en een aardbeving plaats vond
waardor de snoorweg-. telegraaf- en tele
foonverbindingen tijdelijk werden verstoord
welke thans echter reed., ziin hersteld.
Voorts is bij de Japansche legatie bericht
ontvangen dat ter voorzien!"" in den nood
der ar-^e bevolking der acht prefecturen van
N. O. Japan, die zwaar geleden heeft ~nder
de overstroomingen en den mriooect van dt-n
afoeloopen zomer, hrtt Keizerlijke Huis tn de
Schatkist reeds 2200000 yen hebbeni be
schikbaar gesteld, terwijl bovendien de rc-
geering de bevolking een bedrag van 8 n il-
lioen yen ter leen heeft verstrekt en alle stap
pen heeft gedaan om de bevolking hulp tc
bieden, in overleg met de plaatselijke auto
riteiten.
Drie en dertig personen zijn, naar uit Lon
den pemrid wordt, nog levend op het eiland
Sakocrasiima gevonden. Oo een hoog rots
blok zaten ze bij elkander en didht tegen el
kander aan; de matrozen, die te hnoner r- d_
ding kwamen, moesten tot aan de knieën
door de asch waden. D"ze 33 geredden zou
den de eenige overlevenden vaD de vreese-
lüke ramn zi;n. In de stad Kaposjima wordt
het aantal der dooden volgens dezen beri tot
gever op 600 gerekend.
Daarentegen verneemt de Tim-- dat het
aantal dooden op Sakoerasiima de 200 niet
tal te boven gaan, omdat het. meerendeel der
dorpsbewoners den tijd heeft gel zich in
vcilieheid te stellen. In Tokio zelfs of
ficieel medegedeeld dat te Kagoshima slechts
tien personen zijn gedood en zeventien ge
wond 35 huizen rijn «eheel vernield, 23 bo
vendien gedeeltelijk.
Kagosjima, 18 Jan. Gisteren zijn nog
verschrikkelijke uitbarstingen voorgekomen in.
Sakurasjima, die den gcheelen nacht voort
duurden. Een groot deel van de bewoners,
die waren. teru:gck?erd, vluchtten op nieuw,
door eene paniek bevangen. De wind voert
verblindende wolken stof en asch, afkomstig
van den vulkaan, over de stad
De Staatscourant van Zondag 18 en
Maancfag 19 Januari bevat o.a. de volgende
Koninklijke besluiten:
benoemd tot vice-consul te Parijs, buiten
bezwaar der schatkist J. ten Cate 2e kanse
lier bij bet Nederlandsche gezantschap al
daar;
benoemd tot notaris te Heerde J.Yerde-
nius, candidaat-notaris aldaar; tot notaris te
Reuver gemeente Becsel. E. H. M van Kool
wijk, candidaat-notaris tc Nijmegen;
benoemd tot deurwaarder bij het gerechts
hof te 's Ifertogenbosch L. Juijn, notaris
klerk en procureurs-klerk aHaar;
benoemd tot voorzitter der plaatselijke
cc :ssie voor de meevallen verzekering
te Hoorn Jhr. n. A. H. Sandberg tot Essen-
burg, rijksbetaalmeester fc Hoorn.
H. M. de Koningin en de s-
sport. HM. de Koningin reed Zaterdagmid
dag schaatsen op het van de w tering
achter het Huis ten Bosch, welke baan ook
was opengesteld voor de leden van de Hof
houding.
H. M. de Koningin naar de stel
ling van Amsterdam. II. M. de Ko
ningin maakte heden, per automobiel een
rondrit in de stelling van Amsterdam, daar
bij vergezeld door den generaal-maioor com
mandant der stelling met diens adjudant.
Het gevolg van H. M. was een hof
dame, de adjudant kapite?« pn de
le luitenant ordonnance-officier jhr. C-iarles
van Ufford.
H. M de Konincnn hoeft den wensrii te-
kmnen gegevc-n om de leden van den Haag-
schen gemeenteraad. gasf-h°eren op den con
certavond van a s. Woensdag, tijdens de pau
ze vereenigd te zien in de loge van H M. en
haar gast, H. K. IL de groothertogin van
Luxemburg.
H. M. de Konrigin is voornemens Don
derdag 22 Januari in het Gebouw voor K.
W. de onvoerini" var Agnefa hu te wonen
Gedurende de aan^ 1 n H. K. H.
de Groothertogin van Luxemburg *uer te lan
de zal de hofrouw opgeheven worden.
Tweede Kamer. De avondverga
deringen der Tweede Kamer zijn noodig ge
acht om voor einde Januari met den hegr»>o-
tingsnrbeid gereed te komen Daarna zon de
Kamer tot in den loop van Maart op reces
gaan in de hoop, dat alsdan de sociale wet-
f«»n van Minister Treub zullen zijn inge
diend.
De griis-groene uniform. D'
mïnïsrir van Oorlog heeft. voT«*ens de Avp..
bepaald dat bii één der empapnieën van bet
!c reg. inf. reeds nu de grijs-groene uniform
definitief wordt Ingevoerd.
Het personeel en de thans bij die onder de
wanen en kom°nd: miliciens der lichting 1914
zullen reeds dadelijk van die kleeding wor
den voorzien.
Overtreding der LoterïjweL
De Tel. deelt mede. dat namens den minister
van justitie aan aTlc houders cn verkooners
der p^rtrinTrirr fon n daroom in gOTv Lofï-
sirn. Witte Kruis Prïns«s Juliana. Tijdgeest.
Fortuna e. a. is medegedeeld, dat zij ter grif
fie van het kantongerecht in hun arrondisse
ment afschriften kunnen doen nemnn van de
hoeken en h^c-b-uden. Maandag 12 Jan. j.l
in b«sla? genomen.
Dit verlof wordt door de minister verleend
om te voorkomen, dat het nubliek. hetwelk
loten van d^z^ T>a*-t:r"Tttr<» lo'wü-cnd^rriemin-
een hrteft gekocht, juist nu de 5e klasse der
Staatsloterij aanvangt waarop deze narlieu-
liere lo'°ririn hun zaak hebben ingericht
schade lijden zal.
Naar aanleiding van de uitspraak van den
minister van financiën in ziin antwoord aan
de Tweede Frimer dat ov°r een uitbreiding
der staatsloterij niet te denken viel. zoolane
de particuliere loterij-maatschappijen niet
verdwenen waren, schriift mr. Af. F del Cas
tillo Salomons in een ingezonden stuk in de
Nieuwe Ct.:
D® mim^r schijnt niet rn te zien waar de
schoen wringt.
Die zoogenaamde particuliere loterij-maat
schappijen ziin niet de gevaarlijke concur
renten van de Staatsloterij, doch het is de
schuld van den Staat zelf en vooral van haar
collecteuren. dat de Staatsloterij niet meer
zulk een gunstig omhaal heeft bii het publiek
speciaal bij die ..klriop bwden", waarmede
zoo oaarne geschermd wordt.
Wat toch was vóAr het butaan der obliga
tie-ma atsrhanniien het geval?
TT-tt PuMiek kon, en vnorot weer dl® .kleine
luvden". in d? vier eerste klassen der Staats
loterij moeilijk een briefje" krijgen, omdat
de collecteurs zooveel mogelijk in die vier
cerstt klassen de .briefjes" vasthielden om
daardoor zHf in die klassen te kunnen spelen
fin dc vttr cerrie klns«ön bestaan er geen
nttfrnl Eerst bij de vüfde klasse waren de
mltacteurs gaarne ^eMd oltts af te geven om
dat ze anders in die klasse de verliezen zou
den lijden (doarin vnlttn iuftt dc niet-m.)
Toen nu die obligatie-maatschappijen een
behoorlijke premïcïeeniae-systeem met pre
mie-aanwijzing door de Staatsloterij uitdach
ten heMt hM publiek en vooral die ..kleine
luvden** de Sttatsloterij gedeeltelijk den ru«
toegekeerd, omdat die maatschappijen hen
de gelegenheid gaven reeds bij de eerste trek
king der Staatsloterij kans op prijs of premlp
te krijgen cn was dus die kansverkrijging niet
meer afhank°lük van dc welwillendheid (mis
bruik) der collecteurs.
Denkt de minister werkelijk dat het publiek
gebaat zou zijn bij uitbreiding der Staatsloterij
indien aan dit schandelijk misbruik geen paal
en perk wordt gesteld?
Het spreekt immers vanzelf dat ledereen
liever den Staat als debiteur heeft dan ^en
particuliere maatschappij> hoe financieel
krachtig ook, zoodat de zoogenaamde con
currentie niet de oorzaak is van het minder
goed gaan of het minder aantrekkelijk zijn
der Staatsloterij
Het is de overtuiging van ondergsleekende
dat alle particuliere maatschappijen het tegen
den Staatniet kunnen uithouden. Indien de col
lecteurs op even behoorlijke en actieve wijze
het publiek van dienst zijn.
Een verkiezingskwestie. Met
betrekking tot de verlaezing voor den ge
meenteraad te Puttershoek, waarbij beloften
van geld waren gedaan op voorwaarde, om
op bepaaHe personen niet te stemmen, is
thans bij Kon. besluit gehandhaafd het- be
sluit van Ged Staten van Zuid-Holland, tot
niet-toclating van C van Holst, als raadslid.
Burgemeester Ter Laan.
„Het Volk" bevat het verslag van een ir-
terview met „den rood en borger-eester", ge
lijk bij daar genoemd wordt
Na een uitvoerige inleiding vertelt de heer
K. ter Laan, dat hii zich voor b^ "lam-
schp burgemeesterschap beschikbaar had ge
steld na een rnlnoodirirrg A van Zaan-
scbe parliigenooten. Vr.n deze beslissing
heeft de beer Ter Laan toen reopen
aan den minister van Bi'inlandsdie Zaken.
En dan vervnT?t de h^r Tri- Laan:
Minister Gort. van dor- Lrndrm antwoordde,
dat h:j er geen principieel bezwaar tegen
had om een sociaal-democraat tot v"Jge-
merster fe benoemen, mffs zoowel de per
soon als de h®-'rokken 'emeerrte er r*°s<torkt
voor zijn. Fn in bet onderhal moest
daarnaar een onderzoek worden in,?e-' rid.
Tic zond na difc bericht *~;:n sollicitatie-
sfuH-^n in en had een onderhoud met den
heer Van Tveenwen. commissaris der 'ïrtin-
rin in Noord-Holland. Dot. onderhoud was
van vol*»Met v«rtrouwplü"ken - omar
wel wil ik wrlriarep. dat mr. Veo Leevwen
daarbij alftszins correri is ongetredem
Andere rinonen zun dnor mü niet gedaan.
Tk heb n'sfffr r?nri foor» /fier (Tmfen
totdat Wnercdni? mTd<-?**o t-;—- c -fc van
der Linden de vri^ndeKPrbetd had mij de
Kamer van mijn benoemïn** eling te
doen.
Gii Tmbt. u natumjök vr>n-nmen. reken-
schap ge«mf®n van de conrenuenties uwer
nieuwe ta*T-?
Dat spreekt van zelf Tk he*\ alvorens tc
soiliriteeren. ?lb overwogen.
«♦"it dat ik sociaal-democraat h-
®n bb'If pri 70*"*- -Lge concessie
Dnre he'TiT.cr.l«vr( ATi on-re M®-»'!®*, yuPen mor
gen evmnls va^^earf brer-T mrn hart h"hbcn
5vf erker rom Tk b"n «T« socio aT- den oer sa t
henoe^d Dot fs met aTTeen mim r^ninf
maar ik bob er irm van m-®rtuigd, dafc ook
Cort van der Linden er zoo over
denkt.
Tk ben er mfT peh*°r fen voTTe van b^wiis'
da+ ik ry'n* kom fe staarr aan bef hoofd der
socfaTTc»Tc®be arT'efders van 7aandam. mw
aan bet ïmobt drtr ean«mbe ffemeente En in
dat bewustz?m zal fk r®rbt dn-®-rr zonder aan-
7.t°n des r®rcoons en ?k ml mij beijveren hv'
al^omeen belane te dienen.
Tk voeT b®*«®®ffe hf«r dadeliik aan J >e te
voeren, dat Fr een andere onvp' heb var
h^ berrin aV^m^en b®Tanr** dan het
mirner brrrreri^'-e ambfeenooten. Zij
b®t hn-l^na r"""1 - gediend
als de helaneen der hezfitende. klasse alles
zins behoorlek zi'n verzorgd, terwijl de ar-
hnidersklasse mef een mfnimum wordt afm
scheept.
Van den «oci^ai-d^moeTatiscbeu bnrremeps.
ter mag men edtter verwaehfcen. dat hij
binnen de grenzen der rükswetten d»r ge
meente financiën en z;;ner bevoegdheden
fn samenwnririnr d®n g^rneentnmad zfcb
zal brifvpren om ddk voor de arberderskTas-
se tot stard fe brenr^m waf rij voor haar
webmn en voorpiffmnr behoeft.
Nu won ik nor een vraag stellen, j.r-
van ik w°l voel dot 7Ï1* nnof, mef een ukel
ia oT neen kan worden beantwoord maar d 1®
ik toeh ri"t \nT T-'~n fte burge
meester is ooTr hoofd der noli+ïe en eTs ro®-
df<"IrT b®toc> d® dCT
bare orde. Tn den ro»*®l 73] dat ge®n r "to4?
be7\var®n or>lo-^-®ren' ,*r-r'»r acht gij h-°4 n:e'
moeelük dot r1®b e«v»'®il®n 1- voordoen
waarin een sorior>T-demo®ra+Tsche hor^eme^s-
f®r koTTTf f® sfaan voor de m""ïïüke uz?
f»T<scben z"n amMc-'T*-bf pp ziin beginsel,
bij een ar'v,®i'lcennn;®t*
Tk Vob er geen beswaar tegen ook d?®
\v,ia" t® b®a nf woord en TT®t is natuurlek ri
morelük om t® 7®eepo hoe m®n in epu be-
nooTd r®voT zaT b°n'TeT®n zoolang men dat
jtot—il nr®i fn elt® bff7ondprh®den kent.
®r fc fn Ti®f rrT'TPmepTT. dff te zeg
gen V\HÏ soeio®l-d®rnr*®T-rrf®n. eiseben jrteeds
do»- d® ov®-b®fd ri"h in d**n strffd fpwebe
ar^-'iders pn we**ke®v®rs strikt onoartijdig
70T hoi"T®n TV'f pic®b®n van de overheid u'ct.
daf zi' boor macht 7®1 **®il®n fi® zudc
der arb®iders en zal richten, tegen, de pa
troons, d®®h wii duld®n evenmin het omge
keerde 7ï«v,r®r dp redraMmr ook voor den
so -do af-d®*»Tncr®f iceb ep hnrgcmcesf er.
Waar de onenbare ord® wordt verstoord
zal rii mn®*-®n word®n be^^frid. Na'inrrlijk,
nok do KorioaT-dmnorraaf kan er nief. naar
verlangen, dot bet vuistrecht w®er in core
komt. Fn wü 7iin er allen van overtuigd, dat-
de economie®*»-. s»r"d winnen is „met
d® wapènën d®r barbaren
Maar aan den and^rpn kant kan die soci-
aol-demncro«iseb® burgemeester er voor zor.
gen. dat de arbeldorv pi®t worden gepro
voceerd en geprikkeld, bv door onnoodig
r®orVsveri®ou door ruw politie-optreden at
door beknotting hunner
Met tart. b®7®diVdhoid. gezond verstand,
en voornl sfiofe eerbiediging van ieders
\vetteT"k re®bf. is bier veel te ber®ik®n.
Ten slotte: denkt u Kamerlid te blij
ven?
Zoolan" de kiezers mij wiF®" afvaar®
dfeen en mi"n nieuwe taak er niet onder
lüdt, zal ik zeker fn de Kamer blijven. Eu
ik geToof wel. dat het gaan zaL
K ter Laan De federatie van de par-
tii-orrtan:sati® d®r S D A. D hMt- zi®h voor
genomen, tegen Vrüdag 30 Januari, bi de
groote zaal van den Pierentnin te 's Graven-
hage. een nfsrhridsavond te geven aan den
tot burgemeester van 7aandam benoemde»
artijgenoot K. ter Laa»
Bij de a s. herstemming iu district Rut»
terdam 4 zullen de sociaal-democr«ift£a de li
beralen. steunen.
Jubileum H. vilt Gelden Tff
gelegenheid van het feit, éat hij 25 jaar
