DE E EM LAN DER".
Zaterdag 31 Januari 1914.
BUITENLAND.
R°. (83 Eerstè Blad.
4
I
4
I2d" Jaargang.
't
Roofdredacteuri Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURa
Uitgevers: VALKHOFF Ca
ABONNEMENTSPRIJS:
l*er 8 maanden roor Amersfoort f l.OO.
Idem franco per post - 1.54».
Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) O.IO.
Afzonderlijke nummers 0.05.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en
Feestdagen*
Advertentiën gelieve men liefst vóór 11 uur, familie-
advertonties en berichten vóór 2 uur in te zenden.
Bureaui UTRECHTSCH ESTRAAT L
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 15 regels.. f 0.50,
Elke regel meer- O.lOr
Dienstaanbiedingen 25 cents bjj vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zoor voordeelige bepalingen
tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement.
Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt og
aanvraag toegezonden.
Kennisgevingen.
De Gedeputeerde Staten van de provincie
Utrecht
Voorziening-en willende nemen tot het doen
opmaken der lijst van de Hoogst aangeslagenen
in 's Rijks directe belastingen, ter benoeming
vun leden voor de Eerste Kamer der Staten-
Generaal
Gelet op de 2de alinea van art. 102 der Kies
wet
NoodSgcn de inwoners van dit gewest uit, om,
bijaldien zij elders dan in deze Provincie in
's kijks directe belastingen zijn aangeslagen,
daarvan vóór den lödcn Maart 1914 aan hun
College te doen blijken.
Utrecht, den 19den Januari 1914.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
P. D. SCHIMMELPENNINCK, Voorzitter.
A. VAN DOORNINCK, Griffier.
Politiek Overzicht
De uiibPwidiny van de
Psetilsw-werken.
Met buitengewoon eerbetoon is de senator
en oud-miniaLcr DelcassO bedacht aan het
einde van zijne tijdelijke diplomatieke zen
ding naar' Petersburg. De AiwLreas-orde, de
hoogste van de Russische ridderorden, is
hem verleend, en de minister van buiten-
landsche zaken Sazonow heeft er prijs op
gesteld den scheidenden ambassadeur van de
verbonden en bevriende natie daarvan in een
eigenhanuigen brief kennis te geven. Het
hoofd van het kabinet, de minister-president
Kokowlzow, heeft een scliillerend afscheids
maal ter zijner eer gegeven.
Een zonderlingen indruk maken deze eer
bewijzen tegenover de klachten, die juist in
deze dagen worden aangeheven over hanue-
lingen van den bondgenoot, waardoor men
zich in Frankrijk ernstig benadeeld >elt.
Het bericht over onderhandelingen, die tus-
schen de Poeiilow-werken, de Russische ka
nongieterijen, waar men tot dusver artillerie-
maiterieel voor het Russische leger placht te
vervaardigen met den steun van de groote
Fransche werken van SohneLder-Greuzot, en
eene Duilsoh-EngelscCe combinatie, waarvan
Krupp cn Vickcrs deel uitmaken, gevoerd
worden over eene vergroeiing van het aan-
deelenkapLtaal, heeft eene groote ontroering
teweeggebracht. Niet alleen omdat men het
zou opvallen als een zwaren slag tegen de
Fransohe wapenindustrie, wanneer de Pocli-
low-werken overgingen in handen van
Krupp, omdat men den bondgenoot be
schouwt als een klant, die van rechtswege
aan de Fransche nijverheid toekomt, maar
ook omdat men zich bedreigd ziet in bet
veilige bezit van do geheimen der Fransche
wapenfabricatie. Er werd reeds geklaagd,
dat bij de bestellingen, die de Russische re
geering in de laatste maanden in het buiten
land had gedaan, de Fransche industrie
slecht was bedachtin plaats van bevoor
deeld te zijn, heeft zij voor 57 millioen roe
bels bestellingen gekregen, zoodat zij achter-
slaat bij de Duitsche en de Engelsche nijver
heid, die respectievelijk voor 60 en voor 67
millioen hebben gekregen. Nu dit er nog bij
komt spreken bladen, waarin de mcening
van nationalistische kringen zich uitdrukt,
van een zwaren slag tegen het Fransch-Rus-
sasche bondgenootschap. De stemming, die
heerscht in de parlementaire kringen, welke
roet de regeering voeling hebben, wordt d *>r
de Petit Parisden aldus weergegeven:
„Het is onmiskenbaar, dat zelfs eene slechts
zwakke deelneming van eene Duitsche firma
aan eene zaak, die zoo nauw betrokken is bij
de militaire inrichting van onzen bondge
noot, als eene weinig vriendschappelijke j in
deling zou moeten worden beschouwd. Men
kan niet aanvoeren, dat men hier te doen
heef* met eene zuiver induslrieele en han-
1 ciszaak. Het betreft liier veeleer eene kwes
tie van landsverdediging, niet alleen voor
Rusland, maar ook voor Frankrijk. Men kan
ook niet de noodzakelijkheid, dat er kapitaal
moet worden gevonden, te berde brengen
De voor de uitbreiding van het k: pitaal ver
langde som is in werkelijkheid L-.rekkelijk
gering. Eindelijk kan men ook niet aanvoe
ren, dat de Russische regeering van deze on
derhandelingen niet heeft geweten. In ue be-
grootingseonimissie was de heer Caillaux
zoo voorzichtig, hot geven van inlich
tingen over de zaak uit te stellen tot
dat nadere ophelderingen zouden zijn
verkregen. Men moot er echter de aan
dacht op vestigen, zooals ook in de commis
sie geschiedde, dat deze onderhandelingen
juist samenvallen met de aanstaande uitgifte
van het eerste gedeelte van de Russische mil-
Iiardenleeiting, die door Frankrijk moet wor
den gedekt. De Fransche regcering, en trou
wens ook de openbare meening, zouden niet
kunnen toelaten, dat deze beide zaken ge
scheiden en zonder onderling verband blij
ven."
Deze zinspeling op wat men in Frankrijk
van de Russische regeering verwacht, ver-
door eene aanwijzing van wait men
eventueel bereid zou zijn zelf te doen in do
richting, die men wenscht, wordt nader aan
gedikt in dezer voege„Kan de Russische re
geering een druk op het bestuur van de firma
Poetilow uitoefenen, om haar te bewegen het
aanbod af te wijzen? Theoretisch is wel is
waar de firma Poetilow van den staat onaf
hankelijk; praktisch echter kan de staat, db»
haar beste klant is, haar officieus wenken
geven en haar de gevaren van de in gang
zijnde onderhandeEngen voorhouden. Het tó
niet aan twijfel onderhevig, dat, als het Rus
sische kabinet werkeloos bleef, dit in Frank
rijk een levendig protest zou uitlokken."
Duitschland.
B e r 1 ij n ,S J a ll irij de openbare inschrij
\ing voor 350 millioen 4 pcLs. aiiosbare Prui
sische schatkistbiljetten, is er voor ongeveer
25 milliard ingeschreven, waaronder la mil
liard met verplichte niet-ailossing geduren
de zes maanden. Hel buitengewoon groot aan
tal inschrijvingen van de laatstgenoemde cate
gorie wijst op de bedoeling van de inschrij
vers, om bij de algemeene scherpe concur
rentie een zoo groot mogelijk aandeel van de
leening voor zich te krijgen voor ernstige
kapitaalbclegging.
Straatsburg, 30 Jan. Men bericht uit
goede bron, dat het verzoek om ontslag van
de regeering Yan Elzas-Lolharingen omvat,
de stadhouder en alle staatssecretarissen.
De keizer heeft het verzoek om omslag nog
niet aangenomen, maar men zegt, dat de
regeering niet in functie zal blijven.
In Berlijn weigert men het onlslag aan te
nemen, maar men verzekert daarbij, dat de
regeering zich in de eerste dagen van Fe
bruari wenscht terug te trekken.
Berlijn, 30 Jan. Naar wij vernemen,
'heeft de stadhouder graaf Wedel zich bereid
verklaard, nog eenige maanden op zijn post
te blijven om de opvolgers van staatssecretaris
Zorn von Bulac hen van de andere aftredende
leden der regeering van het rijksland in de
zaken in le leiden.
Over de regeeringskrisis In Elzas-Lotha-
ringen bericht de Nordcl. Alig. Zeitung, dat
de stadhouder graaf Wedel het verzoek om
onlslag, dat hij reeds in December had in
gediend, heeft herhaald en dat nu ook van de
andere regeeringspersonen de ontslagaanvra
gen zijn ingekomen. De keizerlijke beslissing
zal op een van de eerstkomende dagen geno
men worden.
Hoe de beslissing van den Keizer zal zijn,
weet men nog niet, omdat daarover nog niet
is beraadslaagd. Inzonderheid is nog niet be
slist wie de opvolger van graaf Wedel zal
worden. In ieder geval zal dit, zoo verneemt
de Frankf. Ztg. uit Berlijn, geen generaal zijn.
Het is mogelijk, dat graaf Wedel, die reeds
toen hij naar Donauschingen reisde en ook
vroeger reeds zijn ontslag had aangeboden,
nog cenigcn tijd in functie zal blijven. Daar
mee stemt ook overeen het gisterenavond on
der de telegrammen opgenomen bericht.
Of alle verzoeken om ontslag zullen wor
den aangenomen, is volgens den berichtgever j
van de Frankf. Ztg. twijfelachtig. De Rhei-
nisch-Westfalische Ztg. c.rit daarentegen
mede, dal op bevel van den keizer niet alleen
de door de ontslagaanvragen vrij geworden
ambten door mannen uit de Pruisische be-
stuursikringen bezet zullen worden, maar dat
ook Pruisen zullen worden geplaatst op een
aantal der gewichtigste plaatsen van het
aniblenaarspersoncel der rijkstanden.
Mctz, 30 Jan. Tegenover het bericht van
de Frankfurter Zeitung en van tanige
SLraatsburgsche bladen, dat de commandant
van het pionier-bataillon no 20 op het feest
ter eere van *s keizers verjaardag vier aan
wezige Lotharingers, die hunne petten op
hielden, Fransch spraken en weigerden heen
le gaan, heeft gevangen genomen en belee-
digd en een met een oorveeg de pet van het
hoofd heeft geslagen, deelt het generaal-com
mando in Metz het volgende mede als toe
dracht van de zaak: De vier Lotharingers ver
wekten aansloot omdat zij zich hardop in
het Fransch onderhielden, hunne Fransche
pelten niet afzetten en, ondanks de beleefde
uitnoodiging van een officier om het lokaal
te verlaten, dat geheel was afgehuurd door
het bataiLlon, niet weg gingen. De bataillons-
commandant noodigdc hen nogmaals uit de
pelten af te nemen; toen zij cat weigerden,
nam hij een de pet af. Hij nam de lieden ge
vangen en gaf hen over aan de politie. De
onjuistheid van het dagbladbericht bLijkt hier
uit, dat heden eene schriftelijke verklaring
is ontvangen, waarin do vier Lotharingers
betreuren, dat zij de feestelijkheid hebben ge
stoord, en verklaren, dat zij niet de bedoe
ling hadden te beleedigen en bereid zijn den
commandant mondeling om verontschuldi
ging te vragen.
Berlijn,30Jan. Op eene vraag van Sit-
tart, van het centrum, betreffende de over
plaatsing van het infanterie-regiment no. 99
van Zabern naar een oefeningsterrein, ant
woordde generaal-majoor Hohenborn, dat de
vraag uitgaat van onjuiste ondèrstellingen,
want bij deze overplaatsing heeft men vol
strekt niet te doen met eene bestraffing. Zij
kan te minder als eene straf gevoeld worden.
omdat een groot aantal troepen sedert 1 Octo
ber 1913 blijvend gehuisvest zijn. Op de vraag
zelve kan geen antwoord gegeven worden.
Brunswijk,30Jan.De landdag is heden
voor het eerst met eene troonrede van den
nieuwen hertog geopend.
In Wurtemberg hebben de ministers van
bimicnlandsche zaken en van oorlog op de
vraag, die daar in den landdag gedaan is over
de wijze, waarop het oplreueu van de troepen
bij binr.enlandsche onlusten geregeld is, ge
antwoord, dat eeue wet van 28 Augustus li>49
die zaak regelt. Het ingrijpen van de gewapen
de macht mag slechts geschieden, nadat eene
uitnoodiging van de burgerlijke autoriteiten is
voorafgegaan. De Pruisische kabinetsorder
van het jaar 1920 is in Wurtemberg niet tot
invoering gekomen.
Ismail Kemal, het afgetreden hoofd van dc
voorloopige regeering van Albanië, is den 27en
in Brindisi aangekomen en van daar recht
streeks naar Potsdam gereisd, om een bezoek
te brengen aan den loekomstigen vorst van
Albanië, prins Wilhelm zu Wied.
In een interview, dat is opgenomen in de
Corriere del Puglia verklaarde Ismail Kemal,
dat hij de macht in banden van de interna
tionale controle-commissie had gelegd ter
wille van het hoogste welzijn van zijn vader
land. Hij zal den prins zu Wied tegemoet gaan
en hem de hulde van zijne landgcnoolen aan
bieden. Ismail Kemal is van meening, dat
men geene complication behoeft te vrcezen
zoolang Griekenland zijne besprekingen met
de mogendheden zal voortzetten. Maar als dc
besluiten van de mogendheden niet worden
uitgevoerd, zullen de Albaneezen de vijand
van het gebied van hun land verdrijven.
Frankrijk.
P arij s30 J a n. De Senaat behandelde
heden eene interpellatie over de militaire
luchtvaart. De minister van oorlog Noulens
verklaarde: Wij hebben thans 600 vliegtoestel
len, Duitschland 450 k 500. Het is onmisbaar,
dat wij binnen kort r. tijd stijve luchtschepen
hebben. De minister gelooft niet, dat de
Fransche luchtvloot van minder beteekenis is
dan de Duitsche.
De Senaat nam zonder hoofdelijke stemming
eene motic-Revmond aan, die de gebreken in
de organisatie van de militaire luchtvaart be
treurt, maar vertrouwen in den minister uit
drukt, dat hij de noodige hervormingen zal
welen te verwezenlijken.
P a r ij s, 3 0 Jan. De afgevaardigde Pu-
gliesi Conti diende in de Kamer eene motie
in, waarbij een referendum gevraagd werd
over de handhaving van het meerderheids-,
stelsel of de invoering van de evenredige
vertegenwoordiging. Minister-president Dou-
mergue verklaarde deze motie voor incon
stitutioneel, hij vroeg hare verwerping en
steLde de kwestie van vertrouwen.
De motie werd verworpen met 385 tegen
164. stemmen.
Engeland.
Londen, 30 Jan. Officieel wordt be
richt, dat -als de omstandigheden het toe
laten, de koning en de koningin zioh in April
naar Parijs zullen begeven om den (president
der republiek te bezoeken.
Oostenrijk.
W e e n e n3 U Jan. In ue zitting van het
huis van afgevaardigden hervallen de agra
rische en radicale Czechen hunne obstructie.
De zitting werd verdaagd en de partijhoofden
confereerden met den minister-president over
een datum voor de verkiezing van den land
dag van Boliemen. De minister-president ver
klaarde echter daarover geen compromis te
kunnen aannemen, waarop de onderhande
lingen werden afgebroken. Voor de volgende
zitting zullen de leden schrillelijk worden op
geroepen.
Tweede telegram. De zitting van den
rijksraad is verdeagd.
Rusland.
Met het oog op ae gerucalen uit Parijs, dat
de Poetilow-werken door Krupp met onder
steuning van de Deutsche Bank zijn aange
kocht, is het Petersburgsche telegraafagenl-
schap gemachtigd dit ronduit tegen le spre
ken. Zelfs al ontstond het plan, het kapitaal
van de Poetilow-werken te vergrooten, dan
zou er toch nooit van eene deelneming van
het genoemde huis sprake kunnen zijn, dat
nooit tot deelneming zou worden toegelaten.
Van den stand van zaken geeft de Temps
de volgende voorstelling: Toen voor eenige
jaren de Russische regeering maatregelen nam
om haar oorlogsmaterieei weer in goeden
staat le brengen, hetgeen door den oorlog van
1904/05 noodig geworden was, wilde zij het
grootste gedeelte van dc bestellingen uitslui
tend aan de Russische industrie vergeven. Met
dit doel werd met Fransche werken, banken
en fabrikanten eene industrieel-financieele
overeenkomst gesloten. Creusot nam een aan
zienlijk deel van het kapitaal der Poetilow-
werken en stelde zijne technische directeuren
en zijn fabricatiegeheim beschikbaar. In den
loop van de laatste maanden kwamen de Poeti
low-werken tot de overtuiging, dat zij de be
stellingen, die zij op zich hadden genomen,
niet konden uitvoeren. Zii hadden zich aan
zware boeten onderworpen voor eventueel te
late levering. Zij besloten daarom tot kapi-
taalsverhooging, en met dit doel werden on
derhandelingen ingeleid. Deze onderhande
lingen duurden verscheidene weken met de
betrokken Fransche groepen, zonder tot eene
positieve uitkomst te leiden. De Fransche re
geering werd van deze onderhandelingen niet
in kennis gesteld. In dezen tijd Yalt het tus-
schen beide treden van eene Dmitsche groep,
waarbij inzonderheid Krupp cn de Deutsche
Bank betrokken waren; die groep stelde zich
met Russische banken in verbinding.
Volgens de Temps is het twijfelachtig of
de Duitsche groep hand in hand werkte met
eene Engelsche, Vickcrs, Maxim en Armstrong.
Van deze Engelsche groep bericht het blad,
dat zij de werken van Tsaritsinski heeft ge
bouwd en Yan de Russische regeeringen de
bestellingen voor de zware scheepsartillerie
heelt gekregen, ofschoon de Fransche indus
trie voordeeliger voorwaarden had gesteld.
Er zijn nu, volgens de Temps, ijveiige on
derhandelingen gaande tusschen de Fransche
en de Russische werken, 0111 de zaak te rege
len, en men is van raeening, dat de beide
regeeringen de leiding van deze onderhan
delingen op zich zullen nemen.
Ecne vraag om inlichtingen in de Kamer
zal door den minister van buitcnlandsche za
ken beantwoord worden, zoodra hij in het
bezit is van de door hem gevraagde gegevens.
Rumenië.
B e r 1 ij n S 0 Jan. De kroonprins van Ru
menië is naar Bukarest vertrokken.
Bulgarijë.
Sofia, 30 Jan. Men verzekert, dat in
den loop van een gesprek mei een vreemden
diplomaat de minister-president erkende, dat
Turkije eene poging heeft gedaan om de on
zijdigheid van Bulgarije te verkrijgen in een
eventueel Grieksch-Turksch oonflict. Het
kabinet te Sofia gmg daarop echter niet in.
Sofia, 30 Jan. Volgens de Dnevmk
heeft het Russische gezantschap een nieuwen
slap gedaan om Bulgarije le bewegen toena
dering tot Servië te toonen. De minister-pre
sident zetile uiteen, dat deze toenadering on
mogelijk is, zoolang Servië voortgaat de Bul
garen in Macedonië overlast aan te doen.
Servië.
'Belgra-do», 30 Jan. Het regeerings-
biad (bevat een besluit, <lat machtiging ver
leent om een voldoend aantal manschappen
van den eersten ban onder de wapenen te
roepen, ten einde de veiligheid van het land
te 'verzekeren tot aan .de inrichting van een
blijvend kader van eene sterkte geévcnredigd
aan de uitbreiding van (het grondgebied.
Het moratorium van 30 September heeft
heden een einde genomen.
Turkije.
Konstantinopei, 30 Jan. De afge
vaardigden, die lot dusver in de provincie
gekozen zijn. behooren tot de Jong-Turksche
partij. De verkiezingen van den eersten trap
in Konstantinopei, leveren uitsluitend p—stige
resultaten voor het comité. Onder de voor
het kiescollege aangewezen kiezers behoort de
grootvizier. De Grieken nemen deelan de ver
kiezingen, ook de Armeniërs, maar in geringe
mate.
Albanië.
Parijs, 30 Jan. De Temps bericht uit
Weenen, dat Oostenrijk weigert Ihet begin
sel van gelijkheid voor de Albaneesühe staats-
linnk aan le nemen, op grond dat Oosten
rijk en Italië, die onbetwistbaar bijzondere
belangen (hebben, een bcworreahten toestand
moeten hebben in de Kxrganisatie van de
staatsbank.
De Tribuna schrijft naar aanleiding van de
nieuwe nota van Sir Edward Grey, dat de
driebond-mogendheden waarschijnlijk voor
de ontruiming van Albanië door tie Grieksche
troepen een bepaalden termijn zullen voor
tellen, die naar recht en billijkheid berekend
zal zijn. In geen geval zullen zij in eene verda-
ing voor onbcpaalden tijd toestemmen, maar
in verzoenlijken en weiwillenden geest reke
ning houden met de omstandigheden. Dat En
geland in eene definitieve toekenning van de
eilanden aan Griekenland slechls toestemde
onder de voorwaarde, dat Griekenland eerst
Albanië ontruimt, trekt de aandacht van de
Tribuna, die opmerkt, dat het logisch zou zijn,
dat de mogendheden beraadslagen over de
maatregelen om eventueel hunne besluiten
door Griekenland te doen eerbiedigen. Tegen
over Turkije is dit niet logisch, omd at de
vraag der toewijzing van Chios en Mytilene
nog niet definitief geregeld is.
De Tribuna drukt verder hare vreugde er
over uit, dat Engeland ook de door Italië al-
lijd voorgestane mcening deelt, dat geene
groote mogendheden in de Middellandsche
zee gebied mag verkrijgen. De wensch van Sir
Edward Grey, dat Turkije zoo spoedig moge
lijk weer in het bezit van de Twaalf eilanden
moge komen, is te begrijpen; maar wanneer
Grey dit doel voor oogen heeft, moet hij ook
het eenige middel willen om het te bereiken:
namelijk de vervulling van het verdrag van
Lausanne. In dezen zin kan Engeland in Kon
stantinopei een grooten invloed uitoefenen.
Italië heeft het vertrouwen, dat Let dien 19
vloed zal uitoefenen.
Het Neue Wiener Tageblatt constateert, dm
het Engelsche antwoord op de den 14en Jan,
in Londen overhandigde identieke nota's va«i
Sir Edward Grey in hoofdzaak overeenkom^
met het door den driebond gekozCn stand
punt. De regeering van Oostenrijk-Flongarijc
heeft naar aanleiding van de nieuwe nota van
Grey niet voor goed positie genomen, omdal
de kabinetten van den driebond in deze kwes
tie in overleg wenschcn op te treden. De eerste
indruk van de Engelsche nota is in "Weenen
gunstig. De nota wordt ten volle als gc-schik*
beschouwd, de waardeering te bevestigen, die
men van het begin der krisis af heeft gekoes
terd voor de loyale en objectieve behandeling
van de Balkankwesliën door Engeland.
Volgens eene officieuse mededccling van d©
Wiener Allg. Zeilung zal er voordat de nota
van de mogendheden in Athene cn Konstan
tinopei wordt medegedeeld, eerst klaarheid
over moeten worden verkregen, welke stappen
de Engelsche nota bedoelt, wanneer zij zeg^
dat de mogendheden eventueel slappen moe*
ten ondernemen om hun wil te doen eerbied*
gen.
ivereenlgde Staten.
"Washington, 30 Jan. Na eer.c langdu
rige instructie is het departement van justitie
tot het besluit gekomen, dat er voldoende
grond is om een proces aanhangig te makcir
lot ontbinding van de American Smelling Re
fining Company, bekend onder den naam Smel
ting Trust. Het proces zou niet dadelijk begin
nen, maar de zaak is reeds tamelijk gevoiy
derd.
Mexico.
Mexico, 3 0 J a n. De Engelsche gezant Si»
Lionel Carden zal zich naar Londen begeven
om aan de regeering rapport te brengen ovef
den toestand. Hij wacht de aankomst af van
Iloher, die vroeger hier zaakgelastigde is gen
weest cn tijdens zijne afwezigheid de zakeS
van het gezantschap zal waarnemen.
New-York, 3 0 Jan. Een telegram uÜ
Brownsville (Texas) bericht, dat volgens in«
lichtingen van het hoofdkwartier der rebelled
in Matamoras 400 soldaten van het bondslcgetf
gedood of terechtgesteld zijn in een slag, din
in het begin van de zaak heeft plaats gehad
bij Concepcion Deloro (provincie Zacatccas).
De rebellen hadden 7 dooden en 70 gewonde^
Zuid-Afrika.
Ka ap st a'd. 30 Jan. De (gouverneur-
generaal opende heden do zifting van het
parlement «iet eene rede, waarin hij van d«
laatste gebeurtenissen in Zuid-Afrika gewaag
de en zijne woldoening uitsprak over ,de
snelheid, waarmee de Zuid-Afrikaansohe
striJJkrachlen waren gemobiliseerd en sa
mengetrokken op de punten waar rustver*
storingen dreigden.
iDe minister van landsverdediging, gene
raal Smuts, deelde mede, dat hij Maandag
een v\etsonlwerp zou indienen, strekkende
tot -intrekking van de krijgswet, tot het ver-
leenen van goedlkeairing aan alle daden, .door
de oregeering verricht tot onderdrukking vaa
de hinnenlandsche onlusten en tot verkla
ring, dat de gedeporteerde personen, wan
neer zij beproeven terug le kecren. rvah het
larud kunnen worden uitgesloten als verbo-*
den immigranten.
De leden van de arbeiderspartij deden
vruc-htelooze pogingen om ihet debat over de
deportatiie te openen. Met <het oog op de door
generaal iSrauts gedane mededeeling. weiger
de de voorzitter dit debat toe te staan.
De Labour conference te Glasgow heeft
een in krachtige bewoordingen gesteld pro
test tegen de deportatie van de tien leider»
der arbeiderspartij in Zuid-Afrika doen uit
gaan. Aan de leden der partij in het lagerhuis
is opgedragen, de zaak in het parlement van
het moederland ter sprake te brengen, een
onderzoek uit te lokken naar de aansprake
lijkheid van den gouverneur-generaal lord
Gladstone en, zoo noodig, zijne terugroeping
te verlangen.
Het kabinct-Botha zal, daar de deportatie
is geschied onder de krijgswet, aan het Zuid-
Afrikaansche parlement, dat gisteren is
bijeengekomen, verantwoording hebben te
doen wegens deze deportatie. De rechter Wcs-
sels, een lid van het hoogste gerechtshof van
de Zuid-Afrikaanschc unie, die was aange
wezen om het proces tegen deze arbeiders-
leiders te leiden, heeft de deportatie geken
schetst als een „aan staatsburgers begano
menschenroof." Hij verklaarde, dat hij de de
portatie zou hebben verboden, als hij tijdig
kennis had gedragen van wat de regcering
voornemens was te doen.
De minister Smuts heeft in eene in, Johan
nesburg gehouden rede verklaard, dat de uit
barsting in Juli van het afgeloopcn jaar eene
scherpe les had gebracht wat anarchie betee-
kende. Bij dc jongste gebeurtenissen was men
vast besloten geweest te zorgen, dat zulk eene
wetteloosheid zich niet zou herhalen, en het
gevolg was geweest, dat de orde was gehandr
haafd, zonder dat een druppel bloed© ven»*
ten wv*.
