Deze weigering staat -wa«rschi]Tilijk tn -ver
band met de vervolging, -weBce de ofiicier van
'justitfe te Haarlem zal instellen terzake van
£e eerste verbranding in Wcslerveld, van het
Hik van dr. Vaillant, uit Schiedam.
Dordr. Ct.
T y pograif e 11 s t a k i n g. Gisteren
morgen is te 's Gravenha^e een staking uit
gebroken aan de Avondpost drukkerij, -direc
teur de heer T. J. van P-aassohen. De typogra
fen zijn tot deze staking overgegaan wegens
on/tsl'ag aan die leden der gezellen-organisaties
gegeven en daar zij meen en dait de bepalingen
tusschen die patroons en de gezellen organ i
saties niet zijn nagekomen. De staking, die
onder leiding van de hoofdbesturen vaai den
Alg. Ned. Typografenbond, den R.-K. Typo
grafenbond en met goedkeuring van hel hoofd
bestuur van den Ned. Bond van Boekdrukkers
is geproclameerd, omvat 47 gezellen, terwijl
7 gezellen aan den arbeid zijn gebleven. Ge-
ei§cht wordt het ontslag van de ongeorgani
seerden, die nia de inwerkingtreding van bet
collectief contract in dienst zijn genomen, in-
trekMmg van. hel ontslag van de georgn niseer
den en naleving van. de bepalingen van het
collectief contract.
Moord te Oensbroeik. Omtrent de
zen moord lezen wij nog in de Tel.:
Een bewoner van het gehucht Muisberg.
gemeen Oensbroek, hoorde Dinsdagmorgen
een verdacht geluid. -Meenend, dat inbrekers
aan het werk waren, ginn hij den omtrek in-
specteeren. Tot zijn geweldigen schrik vond
hij op eenigen afstand van zijn huis op een
mesthoop het lijk van zijn buurman, J. Gur-
vers. Hij waarschuwde den marechaussee, die
het lijk onderzocht en een wonde aan de borst
constateerde.
De verdenking den moord te hebben ge
pleegd, viel op zekeren S., die met den ver-
slagene in verschillende café's was gezien. Het
verhoor van S. bracht echter weinig aan het
Jicht.
Nader vernemen we, dat de moord vermoe
delijk door een broeder van den overledene,
een milicien uit Roermond, gepleegd zou zijn
Deze milicien had de Paaschdagen te Oens
broek doorgebracht en de wonde is door een
bajonetsteek teweeggebracht.
De marechaussee heeft aanhouding van de
zen milicien verzocht
De vergiftiging aan den K o-
n i n gi n n e we g. De instructie in de vergif
tigingszaak van den Koninginneweg te Am
sterdam reeds geruimen tijd aan den gang,
zal, naar Het N. v. d. D. verneemt, over eenige
dagen afloopen. Gisteren verschenen voor dcu
rechter-commissaris zes personen uit Weenen.
Drie van hen werden gisterenmorgen gehoord;
de overigen krijgen heden hun beurt. Onder
deze getuigen bevinden zich een paar spoor
wegambtenaren, die met beklaagde Wijnoogst
geconfronteerd zullen worden.
Zij hebben indertijd met den verdachte ge
reisd, In de richting van Amsterdam r.» eon
dag, waarop deze volgens ziine verklaring,
niet te Amstnr^am zou vertoefd hebben.
Schennis van het briefgeheim.
De Rott. deelde voor eenigen tijd mede, dat
een brief voor den secretaris van de afd. Rot
terdam van -den Chr. Bond van Ned. Gemeen
tewerklieden onderschent was en een afschrift
ervan terechtkwam bij den modernen Ge
meentewerkman. De directie van het postkan
toor te Rotterdam achtte de zaak van zooda
nig belang, dat, naar Onze Banier meldt, zij
ze eigener beweging bij de justitie aanhangig
heeft gemaakt.
De vloek der boozc daad. I
assistent van het hoofdpostkantoor te Amster
dam heeft zich door middel van valschheid in
geschriften de bedragen van twee postwissels,
een van 2500 gulden, weten toe te eigenen.
Van het laatste bedrag is door hem 2200 gul
den gerestitueerd. De betrokkene heeft zich
door verdrinking aan een vervolging onttrok
ken.
De diefstal te Wiesbaden. In het
geheel zijn thans, in verband met den te
Wiesbaden gepleegden diefstal van een met
diamanten bezette broche en een dito arm
band, drie personen aangehouden. De kost
baarheden werden, naar het Hbl. meldt, te
Amsterdam aangetroffen bij een goudsmid-
diamantzetter, wonende Kerkstraat 389.
Verdronken. Achter de Citadel
kazerne te 's Herlogenhosch is Maandagavond
een meisje van veertien jaar, dat van een
«chip in een bootje vilde springen, te water
geraakt en verdronken.
Verdronken. De matroos Knus uit
Scheveningen, vair en de op den Stoomtrawler
Maria van Hattimi, is op zee over boord ge-
dagen en verdronken. Het lijk werd door den
ïloomtrawler opgevischt en te IJmuiden aan
gebracht.
Debeenenafgereden. Den remmer
Van Doorn uit Roermond zijn bij het afsprin
gen van een goederenwagen te Oud-Valken
burg de beide onderheenen afgereden.
Na de eerste hulp, die door dokter Van Au-
bel te Valkenburg werd verleend, is de man
per auto naar „Calvariénberg" te Maastricht
overgebracht.
Onvoorzichtigheid. V. d. K. te
Weespedkarspel is, naar de „Tel.»' meldt,
op onverklaarbare wijze in het bezit van een
patroon gekomen. H, had de onvoorzichtig
heid met een hamer daarop te slaan, met het
droevig gevolg, dat de patroon uit elkaar
jsprong. Van der K. werd zoodanig in het ge-
*aot getroffen, dat dadelijk opneming in het
Hekenhuis te Amsterdam noodzakelijk bleek,
wijl een oo.g zoo goed als zeker verloren en
het tweede oog niet buiten gevaar is.
Door een auto overreden. Gis-
'tereniiamiddag is het 11-jarig zoontje van den
heer A. de Gooyer te Leiden, directeur van het
bijkantoor der Nationale Bank aldaar, terwijl
hij per rijwiel den straatweg naar den Haag
reed, door een auto uit Den Haag overreden
fiet knaapje kreeg een ernstige hoofdwond
en een dijbeen werd gebroken. Naar het Aca
demisch Ziekenhuis vervoerd, bleek de jongen
itfe* zonder levensgevaar. Door bijkomende
Complicaties is thans de toestand zeer ernstig.
Treinvertraging. Door bet sprin
gen een er vlampijp van de locomotief van den
locomotief van den locaaltrein no. 950 Wtm-
iolioten-Groningen, kon de trei» Dinsdag te
jHoogeaand-Sappemeer niet *ader doorge
voerd worden. Aldaar werd deze trein gecom
bineerd met den lokaal trein no. 909 Stadska-
naal-Groningen. De reizigers, waaronder vele
marklbezo-ekers voor Groningen, kwamen door
een en ander een uur, resp. 45 minuien te
laat te Groningen aan. Velen misten de aan
sluiting naar Friesland. De defecte machine
bleef te Hoogezand achter.
Van den goederentrein der S.S., die om
streeks vier uur 's namiddags van Enschedé
naar Hengelo vertrekt, ontspoorde D>sdag op
korten afstand van Enschede de locomotief.
Hierdoor had de treinenloop anderhalf uur
vertraging.
Bosch brand. Dinsdagmiddag is te
's Graverthage een eenige hectaren groot den
nenbosch, toebehoorende aan den heer Robus
te Lonncker, geheel door brand vernield. De
brand -ontstond, doordat een 8-jarige jongen
met lucifers speelde.
De- waterstand. Men schrijft uit
Arnhem
In den tijd, dat de boeren er over beginnen
Ie denken, bet melkvee in de weide te bren
gen en men reeds over grasboter boort pra
ten, vertoonen nog tal van weidegronden
langs onze rivieren één watervlakte. Toch
hoort men in de kringen der landbouwers nog
niet veel klagen, want men beweert, dat het
gras, zoodra het water weggeloopcn is, in en
kele dagen 'het verlorene in zal halen en de
weiden ten slotte nog voordeel zullen trekken
van de langdurige waterbedekking, waardoor
nog eenig slib wordt achtergelaten, terwijl
voorts alle ongedierte in de weilanden is ge
dood.
Ernstiger is de schade door het hooge wa
ter aan de steenovens langs de rivieren toege
bracht. Nog steeds is op vele ovens het werk
niet hervat. Doch ook voor dezen tak van
industrie is het ergste leed geleden. De val van
het water zet thans flink door; in het afge-
loopen etmaal aan de schipbrug alhier weer
13 cM., terwijl de rivier voor Keulen nog 27
cM. gedaald is. De stand voor Arnhem is thans
10.50 A.P. of 3.73 M. 4- Arnb. peil.
School- en Kerknieuws.
Gymnastiekonderwijzers. Te
Rotterdam is de 51e jaarlijksche alg. verg. ge
houden van de Vereeniging" van Gymnastiekon-
derw.jzers (L. en M. O.). De vereeniging telt 15
eereleden, 1 donateur en 327 werkende leden.
Na een openingsrede van den voorzitter, den
heer J. H. Luiting, v/as het woord aan dr. J.
Leda, arts te Amsterdam, die het onderwerp
besprak „Bijzondere gymnastiek, een noodzake
lijke eisch voor den tegenwoordigen tijd."
De conclusie waartoe spr. kwam was, dat het
de plicht der overheid is meerdere gelegenheid
te verschaffen tot lichamelijke opvoeding.
Na den spreker te hebben dank gezegd, deel
de de voorzitter mede, dat de tweede spreker
dr. W. Bakker Jr., arts te Amsterdam verhin
derd was te komen. In zijn plaats was de heer
H. A. Elias te Amsterdam bereid het aangekon
digde onderwerp „Het nut der toesteloefenin
gen in de lichamelijke opvoeding" te behan
delen.
Spr. bleek tegenstander van openluchtspelen,
maar zou het toch betreuren als verschillende
toestellen zouden moeten worden afgeschaft.
Na eenig debat werd de vergadering door
den voorzitter gesloten.
Dinsdag werden verschillende openluchtspe
len en openbare lessen gehouden, demonstreerde
de heer Königs eenige worpen, besprak de heer
Eh'as nog de ontwerpen van wet op het lager-
middelbaar-, gymnasiaal- en hooger onderwijs,
en werd eindelijk een boottocht door de havens
gemaakt.
Naar aanleiding van de lezing van den heer
^•ias over de wetten op lager-, middelbaar-,
gymnasiaal- en hooger onderwijs heeft de verga
dering de volgende wensChen uitgesproken
1. B'j het lager onderwijs volledig gymnastiek
onderwijs verplicht, minstens 3 uur per week
en een obligatorisdhe oefenmiddag in de open
lucht.
2. Bij het middelbaar onderwijs l bij 't idem
voor meisjes, bij het voorbereidend hooger on
derwijs, idem.
3. Bij het hooger onderwijs (studenten) ook
gymnastiek.
4. De opleiding voor den a.s. gymnastiek
leraar van rijkswege geregeld.
Nieuwe Bijbel-vertaling. Men
schrijft aan de R o 11., dat de comm'ssie, be
noemd door de Part. Synode der Geref. Kerken
van Zuid-Hollend (zuid. ged.), gehouden in Juni
1913 te Rotterdam, om advies uit te brengen
aan de Part. Synode van dit jaar, inzake het
voorstel der classis Schiedam omtrent een
nieuwe Bijbelvertab'ng, volgens de haar gegeven
opdracht een uitvoerig rapport aan de kerke
raden heeft toegezonden.
Haar advies ishet voorstel der classis Schie
dam niet door te zenden aan de Generale Sy
node maar aan de Generale Synode de vraag
voor te leggen, of naar haar oordeel de tijd is
gekomen voor eene herziening van de Staten
overzetting of voor een nieuwe vertalingmet
bijvoeging, dat de Part. Synode van Zuid-Hol
land (z.g.) den tijd gekomen acht, niet voor een
nieuwe vertaling, maar voor een herziening der
Staten-overzetting.
Kunst en Wetenschap.
To o n e el j u b i 1 e u in Louis de
Vries. Dinsdagavond heeft Louis de Vries
in den stadsschouwburg te Amsterdam zijn
12^-jarig tooneeljubileum gevierd in „An
drocles en de Leeuw" van Bernard Shaw. Dr.
J. L. "Walch trad als feestredenaar op en stelde
Dc Vries' veelzijdige talenten in bet licht, er
aan heri/nn<erendteboe deze concientieuse ar
tist zijn uitnemende krachten aan tweehon
derd rollen in de meest uileenloopendc genres
heeft gegeven, en hoe vooral zijn laagte crea
tie wederom zooveel beloofde, omdat er uit
blijkt, dat de heer De Vries, die aan het tooneel
kwam in den tijd, dat wij nog volt' in de
lomantiek zalen, niet is blijven stilsi. in, ge
tuige de groote meesterschap, vraarmede hij
de juiste nuances in deze moeilijke Siiaw-fi-
guur heeft weergegeven. In dezen tijd, waar
in het tooneel bezig is zich sterk te ontwikke
len, moet men op zulke kunstenaars blijven
rekenen en op grond van De Vries glorieus
verleden rekenen wij dan ook aldus dr
Walch op u voor de toekomst.
De feestredenaar overhandigde den jubi
laris daarna een krans en een album, waarin
do namen van vele vrienden en vereerders
en ten slotte als voorloopige kennismaking
„met de tropen" voor den man, die zich als
„Androcles" zulk een dierenvriend had be
toond, ging dit alles vergezeld van een stukje
krokodil in den vorm van een portefeuille met
een waarlijk niet kwaden inhoud.
De heer Schwab bood daarna namens den
Raad van Beheer den jubilaris een lauwer
krans aan en deed vervolgens voorlezing van
een deel der talloozc kaartjes, gehecht a in
de gezonden lauweren en dc telegrammen,
waaronder die van bijna alle directies en con
fraters. Een extra-wensch van den auteur van
„De schoone slaapster" cn „Schakels", die De
Vries nog menigmaal in zijn stukken hoopt te
zien optreden, zij vermeld.
De heer Lobo sprak een kort, doch hartelijk
woord namens dc collegaês van het Leidschc
Plein tot den bescheiden kunstbroeder
De heer De Vries gaf hierop uiting aan zijn
gevoelens van erkentelijkheid jegens allen en
verzekerde, dat zoo de kracht hem hiertoe
slechts gegeien moge blijven, hij zijn best
hoopt te doen te geven datgene, wat men
van hem verwacht.
Het publiek juichte daarna den kunstenaar
nog geruimen tijd hartelijk toe.
De arena, waarin het laatste tafercel van
„Androcles en de leeuw" wordt afgespeeld,
was letterlijk overvuld met kransen in allerlei
afmetingen, zoo zelfs dat er voor de kunst
broeders en -zusters, die zich als een mce-
jubelende schare om den collega hadden o-
gesteld, nauw plaats bleef om zich te bewegen.
Mevr. Chr. Poolman loopt, zoo deelt het
N. v. d. D. mede, nog altijd met haar arm,
waarop zij bij het verlaten van de tram ge
vallen is, in verband. Haar gestel blijft best;
doch, tijdelijk één-armig, kan zij niet spelen.
Zij zal den avond zegenen, als zij weer voor
het voetlicht komt met herstelden arm.
Marie Boddaert. f Te 's Gravcu-
hage is op 70-jarigen leeftijd overleden jkvr.
Marie Boddaert, weduwe van Muntz Gelder
man.
Deze bekende dichteres heeft zeer gewaar
deerde gedichten gepubliceerd in „De Gids",
„Spectator" en andere tijdschriften.
Van haar hand verscheen ook een roman
„Sturmfels", die eerst als feuilleton in het „N.
v. d. Dag" werd opgenomen cn later afzon
derlijk verscheen.
HUit den omtrekT"
In het Geb. voor Kunsten en "Werenschap
pen tè Utrecht, werd gisteren do 24ste altfe-
meene vergadering gehouden van den School
raad, die door ds. J. L. Plerson, van Gronin
gen, geopend werd met een kort openings
woord, waarin Spr. o. m. het een lichtteeken
noemde, dat nu onze oude tegenstanders door
de omstandigheden moeten gaan medehelpen
aan het vinden van een bevrec&ging.
Het 23e jaarverslag werd vastgesteld, enkele
mededeellngen gedaan en rapporten uitge
bracht.
Een voorstel van het schoolbestuur te Wor-
merveer: „Vindt de schoolraad het niet ge-
wensdht al den bij hem aangesloten school
verenigingen door den secretaris van dien
Raad een waarschuwing te doen zenden,
wranneer de tijd is aangebroken om verlen
ging van koninklijke goedkeuring der statu
ten te wagen, zonder dat ze zich daartoe ex-
pressehjk hebben doen inschrijven in het re
gister?" werd van de agenda afgevoerd, wijl
niemand van het schoolbestuur ter vergade
ring aanwezig was om het voorstel in te lei
den.
Na de pauze hesprak de heer J. C. Wiriz
Gzn., van Groningende heteekenis van den
Schoolraad voor het Nationaal Onderwijs.
Spr. achtte, nu na korter of langer tijd de
ouders in Nederland zelf de lagere school
zullen mogen besturen, het gewensoht, ern
stig te overwegen of de schoolraad gereorga
niseerd moet worden en zoo ja, in welke
ridhfing. Daarbij moeten z. i. de volgende
vragen onder de oogen gezien worden:
1. In den schoolraad vinden we de beide
beginselen van centralisatie en decentralisa
tie vertegenwoordigd. Welke van de twee
moeten doorwerken?
2. Moet het aantal commissiën blijven zoo-
als dSt nu is, of moeten er ook zijn voor
M.U.L.O., voor opleiding en voor schoolbouw?
3. Is het gewenscht de aansluiting te bevor
deren niet slechts van Christelijk volksonder
wijs, waarvoor de deur wijd openstaat, maar
ook voor vereenigingen als christelijk
M.U.L.O., kweekschool-personeel, bijz. nor
maallessen, Unie en ahr. onderwijzers en
chr. bewaarscholen?
4. Is de tijd niet aangebroken, dat de school
raad moet kunnen beschikken over een eigen
gebouw met vast bureau in het centrum van
het land?
Spr. meende, dat dit alles tot stand was te
brengen, als de schoolraad voortgaat me/
steeds krachtiger naar eenheid in de ver
scheidenheid te streven.
De Bilt. Heden morgen kwart voor negen
ongeveer is er brand uitgebroken in de bak
kerij van M. Meylink aan de Burgemeester de
Wittstraat alhier. De brandklok werd geluid,
waardoor veel menschen naar het terrein van
den brand gingen. De burgemeester was
spoedig ter plaatse. Met twee slangen op dc
waterleiding is de brand spoedig gebluscht.
De bakkerij brandde voor het grootste ge
deelte uit. Verzekering dekt da schade.
Teraardebestelling J. E. N. Baron
Scfaimmelpenninck van der Osje van
Hoevelaken.
Hoevelaken, 15 April.
Ondier buitengewone belangstelling en
ideelnaime is hedenmiddag te kwart na één,
'het stoffelijk ovenschot van den president
der Eerste Kamer der Sta ten-Generaal, ba
ron Schimmelpenninck van der Ove van Hoe
velaken, bijgezet in den grafkelder der fa
milie, gelegen onder de Hervormde Kerk van
Ihet dorpje Hoevelaken. Het kerkhof der ge
meente bevindt zich elders; voor de leden
van de familie Schimmelpenninck is echter
een kelder gebouwd, onder de consistorie
kamer van het kleine kerkje. Het lijk was
hedenmorgen, héél in de vroegte, per auto
mobiel van den Haag overgebracht naar het
kasteel Hoevelaken, het landgoed waar Da-
ron Schimmelpenninck des zomers pleegde
te vertoeven. Onder klokgelui van de Herv.
Kerk werd de kist van middag door inwo
ners ufl het dorp van het landgoed naar den
grafkelder gedragen; de baar was gedekt
door eenige bloemstukken van het Koninklijk
Huis, welks vertegenwoordigers met de fa
milie te voet in den stoet volgden. Aan de
kerk wachtte oeri onafzienbare menigte; daar
waren in de eerste plaats tal van Kamerle
den; de ministers Trcub cn Rambonnet: Jhr.
v. Kretschmar v. Veen. de dir.-generaal der
Staatsspoorwegen; kolonel Mijsberg en ma
joor van Holk, als een deputatie van het wa
pen der genie; generaal—majoor "Weber en
de luit-kolonel v. d. Hegge Zijnen van den
igeneralen staf; de Senaat van het Delftsehe
Studentencorps; Ilaersma de Wffh, rent
meester van het kroondomein: de Commis
saris der Koningin dn de provincie Gelder
land, jhr. S. v. Cittens; de heeren Wassenacr
van Rosandc, curator cn professor Berens,
rcctor-magmificus der Technische Hooge
school; mr. Zillesen, griffier van de Eerste
Kamer; het oud-ICamcrlid voor Utrecht, de
heer van Hoogstraten uit Arnhem; (baron van
Nagcll, burgemeester van Barneveld: dc oud-
minister van oorlog Staal; van Arkel. 'burge
meester van Hoevelaken; enz. enz. Vóór de
kerk was op een tafeltje een rouw-register
neergelegd, waar alle belangstellenden gele
genheid vonden hun naamteekening te zetten,
opdat de familie later zou kunnen weten, wie
van hun deelneming bij de plechtigheid de
den blijken.
De baar werd gedragen tot op het pleintje
vóór het kerkgebouw, waar zich toen hon
derden in een dichten kring vercendgden. Het
was hier, dat d r. A. Kuyper, oud-minister
van binnenlandsche zaken, waarnemend-
voorzitter der Eerste Kamer naar voren trad,
om een enkel woord te spreken. Hij sprak
ongeveer als volgt:
„Als waarnemend voorzitter der Kamer z.j
het mij geoorloofd, aan de familie Schimmel
penninck van der Oye van Hoevelaken mijn
eerbiedigen dank te beluigen, dat zij de Eer
ste Kamer -de gelegenheid heeft geopend om
deel te nemen aan deze treurige pleohtigheid.
Het zij mij vengnd in de eerste plaats aan -de
douairière Schimmelpenninck en hare bloed
verwanten de oprechte (betuiging mijner har
telijke deelneming aan te bieden in het
aangrijpende en weemoedige verlies, dat haar
zoo onverwacht heeft moeten treffen. En die
deelneming komt onze Kamer te ongedwon-
gener uit het hart, omdat dit college in zich
de rouwe voelt opgewekt, nu het zijn éénigen
voorzitter door den dood moet afstaan. Ba
ron Schimmelpenninck was niet enkel -de
voorzitter van de Eerste Kamer, hij was ook
haar vriend. En zoo ooit van een voorzitter
van dat hoogste staatslichaam gezegd mocht
worden dat hij het hart stal van de leden
■dezer vergadering, dan was dit hier alzoo.
De Eerste Kamer was in 't bezit van Schim
melpenninck zoo rijk en zoo rustig, omdat
deze man alles in zich vercenigde, wat
tot dc éminentie van haar leider kon bijdra
gen. Zijn rijzige gestalte imponeerde, maar
drukte nooit; zijn vriendelijke oogopslag boei
de, wekte vertrouwen en gaf vertrouwen; zijn
zachte slem had onwillekeurig het effect de
harten voor zich te ontsluiten en
hij ontsloot óók z*n ha"rt voor U. Hij was een
edelman, lid van het oudste adclijke geslacht
in -den lande; maar hij was nimmer een edel
man in den naam, hij wa6 altoos een edel
man in het hart. Het was bij hem geen
overerving, niet louter traditie bij hem
was èl het innerlijke met elkaar in harmonie
en opgevoerd tot een hoogtepunt, zoo-als
men -dat zelden ontmoet. En zrie hier het
contrast, waaruit die harmonie opkwam; als
militair geoefend, was de strenge, schoone
belijndhead van het militaire wezen, hem tot
een tweede natuur geworden. In combinatie
met zijin andere, hooge. eigenschappen van
karaker, was het hem gegeven de debatten
in onze Kamer te leiden met zoo rustigen tact,
was het hem gegeven, zonder inspanning dc
orde te bewaren, terwijl door de lenigheid
van het geheel niettemin iedereen zich vrij
voelde in het het woord. Ook in onze Kamer
sdhoól wel eene 'n addertje onder het gras;
ook in dat college was wel eens het woord
of de toon niet geheel in overeenstemming
met het hooge karakter van de Kamer. Dan
zag men 't hem aan, hoe zijn fijne tact zich
daaraan stootte; maar zijn nooit verstoor
de, goed humeur stelde hem in staat ieder
een als het ware te dragen en ongemerkt
wist hij dan de gedachtenw«isseling weder t«
leiden in de goede banen. Op politiek gebied
was Schdmanelnonmnck een man van groote
overiuifl.ng; niets was hem zoo ver, dan het
wiegelen van -de middenstof. Integendeel,
waar men dezen man ook ontmoette, daar
stond hij, pal voor zijn God en Koning,
kloek en moedig; juist omdat zijn overtuiging
zoo diep was en principieel, wist hij alle
anderer opvatting zoo strikt te eerbiedigen.
En zelfs de vurigste zeloot zal nooit de ge
dachte hebben voelen opkomen, dat -onze
voorzitter in zijn onpartijdigheid tekort
schoot. Zoo is van Schimmelpenninck de roem
uitgegaan, het land in; de publieke opinie
eerde in hem zijn eerlijk karakter. De vier
(kabinetten, waarmede hij gedurende zijn
voorzitterschap in aanraking kwam, hebben
thet steeds op prijs gestéld, -dat hij soepel en
makkelijk was in het bespreken van 's lands
zaken. En de leden van de Eerste Kamer wis
ten van hem: dat hij opkwam en stond
voor hunne rechten. En als voorzitter lag
daarin vooral zijne kracht, dat hij niet
veel den hamer hanteerde, doch deze het
meest naast zich nederlcgde, om de Kamer
alléén te beheerschen met zijn blik en zijn
woord. Zoo is het soheepke op de politieke
golven voortgegleden; de leden der Kamer
waren voor de richting onbezorgd. Want van
den man aan het roer was het iedereen be
kend, dat hij met wind en weer vertrouwd
was en de wateren wist te peilen met een
kunst, die hem aangeboren was. Aldus heeft
baron Sdh.muuelpenr.lnck van der Oye van
Hoevelaken 12 jaar achtereen het voorzitter
schap bekleed; hij heeft dit gedaan op een
wijze, die onzen dank en waardeering ver
diende en onze erkentelijkheid heeft gaande
gemaakt voor het voorrecht, dat deze man
ons was .geschonken. 'Dit is zeker wel zijn
hocgste roem: dat als men op dit oogenblik
vroeg, wicn men door H. M. -onze geëerbie
digde Koningin zou willen zien aangewezen
om de ledige plaats in te nemen, alk leden
zonder onderscheid en zonder aanzien der
partijen, zouden antwoorden: geef ons een
man als Schimmelpenninck was. Dit geeft
mij de overtuiging, dat ik spreek namens alle
leden van dit lichaam, van alle richtingen,
wanneer ik te dezer iplaatse onzen betreurden
doode een eerbiedigen groet ten afscheid
breng. Ik durf te zeggen, dat ik daar zon
der aarzeling de betuiging aan mag toevoe
gen, dat zijn nagedachtenis ons onvergele<
lijk zal zijn. De positie, waarin ik hier spreek*
verbiedt mij, uiting te gesven aan wat dieper
in mijn hart omgaat. Maar toch is het mij1
een behoefte hier te verklaren, wat Schim
melpenninck voor mij persoonlijk heeft wil
len zijn en doen. En bij al wat heden hij deze
groeve door mij is gezegr ik toevoegen,
er dankbaar en verheugd over te wezen da'
wij samen gestreden hebben voor het Chris
telijk reveil dat opkomende is, en wat wif
met dank aan God begroeten als dc hoop vooi
het Vaderland. Moge de troost des Almacli-
tigen Gods In volle mate het deel der fami
lie zijn, die zoo aangrijpend bedroefd is ge
worden bij het heengaan van dezen man. Ik
voeg ei* den wenscSh aan toe: waar aan den
ouden stam deze hoog-opgeblocide tak nu ls
afgescheurd zij het ons gegeven aan dienzelf
den, machtigen stam jongere loten te zien
komen, in wie onze Schimmelpenninck her
leeft, der familie tot trots, volk en vader
land tot een zegen, moge het tevens zijn «ot
eere van Gods heiligen raam."
Mr. H. Zillesen, dc griffier der Eerste
Kamer, döe na dr. Kuyper sprak, wcr.schte
niet. uijje weiden over de groote deugden van
dezen ontslapene.
„In ons, ambtenaren cn beambten, is liet
groote verdriet over het verlies dat wij gei
leden hebben door het sterven van onzen
president. Hij wijdde zich aan al het werk
dat van de griffie kwam; niets was voor licin
te gering, ook het kleinste had zijn volle
aandachi. Voor wat goed gedaan was, betuig
de hij ons gaarne zijn tevredenheid, hij was
erkentcliik voor ieders arbeid, voorkomend
en minzaam in den omgang voor elkeen. Wij
de griffie, verliezen in hem een grootcn steun
Dat verlies zal voor ons zijn een bl ij vc n d
verlies. Wat de voorzitter voor mij is ge
weest, laat zich niet in woorden uitdrukken.
Voor mii was hij een vaderliikc vriend,
wiens raad ten allen tilde beschikbaar was
Het zii bier gezegd: het is ons een groote ver-
troosting, dat wij dezen man als presidn t
hebben mogen bezitten, twaalf jaar lang. V.v
aandenken zal bij ons in hooge cere worde"
gehouden. Vaarwel, gii, die met uw plicht
betrachting ons tot een voorbeeld waart
Vaarwel, gij. die gewerkt hebt tot in Uv
laatste levensdagen. Rust in vrede."
Minister Trcul) vertolkte hierna de
YOP^ri*. (tftr referring.
„Voor haar is het een behoefte" zor
sprak de minister ongeveer „waardeerin
uit te spreken voor het werk van dezen ont
slapene. En m ij is hot een eer, namens d-
regeering die gevoelens te mogen kenbaar
maken. Na eerst den lande gediend te hebben
als militair, is baron Schimmelpenning'"
30 jaar lang door z'n landgenootcn gekozen
geweest tot volksvertegenwoordiger. In dien
tijd heeft hij zijn breeden blik en zijn open
oog voor de nooden onzer hedendaagse!
maatschappij getoond. Speciaal is het gewaar
deerd dat hij het was, die het eerst van
recht van initiatief gebruik maakte op b
gebied van de organisatie van den arbeid"
door zijn geboorte was bij uit den aard dr-
zaak minder thuis in de kringen van dm
arbeid en juist daarom werd het geapprc
cieerd, dat van hem het initiatief uitging voor
de organisatie van dien arbeid. Weliswaar
heeft dat initiatief niet rechtstreeks resultaat
gehad, maar het was niettemin van betccke-
nis, omdat het bliik gaf van inzicht in belan
gen, die eigenlijk vielen buiten zijnen
kring. Later, toen hij van de Tweede Kamer
was overgegaan naar de Eerste Kamer, is het
vertrouwen, in hem gesteld, bekroond door
zijn benoeming tot president dier Kamer,
waar hij heeft uitgemunt door een onpartij
dige leiding en ons het voorbeeld heeft gege
ven van een goed president. Met grootcn
weemoed heeft de regeering kennis genomen
van zijn overlijden; niet alleen hij zijn familie,
maar óók in de Kamer laat hij een plaats
ledig, die moeilijk te vervullen zal zijn. Een
onpartijdig voorzitter met zóó hooge opvat
tingen aangaande zijn ambt als bii baron
Schimmelpenninck werden aangetroffen, is
niet gemakkelijk te vinden. En zoo is het geen
ijdele plichtpleging, als ik namens -de regee
ring verklaar, dat voor haar en hel land een
man is heengegaan, wiens verscheiden een
ooen zetel achterlaat, die slechts uiterst moei
lijk weer zal zijn in te nemen, zooals dat ge
daan werd door baron Schimmelpenninck
van der Oye van Hoevelaken".
H
Baron van WassenaervanRosandc
sprak vervolgens namens het college van
curatoren der Technische IToogeschool tc
Delft, van welk college baron Schimmelpen
ninck de voorzitter was. Spreker verklaarde
dat de overledene in de negen jaren van dil
voorzitterschap aller bewondering had ge
weld door zijn gevoel voor plicht, door zijn
tact, door zijn vriendschap. Wat van al <lezt
éigenschappen het meeste te roemen? Toen
•de Technische Hoogeschool tc Delft gereor
ganiseerd werd tot Hooge School, waren
natuurlijk vele moeilijkheden te overwinnen,
doch onder zijn presidium schikten die
moeilijkheden zich ongemerkt tot een oplos
sing. Zijn naam zal dan ook altoos aan deze
Hoogeschool verbonden blijven, waar men de
nagedachtenis van baron Schimmelpennincli
in hooge eere zal houden.
„Ook als vriend wil ik hier van den doode
'afscheid nemen, en hem dank zeggen vooi
het voorbeeld, door hem aan de jongeren
gegeven. Schimmelpenninck heeft ons ge-
leerd wat een echte edelman lean wezen
Voor zijn land en Vorstin en volle. Sohim-
melpenninck, rust dan nu in het vredige
Hoevelaken, dat U zoo dierbaar was, waar
ge geboren werdt en W3ar ge zoo gaarne
woondet. Wij leggen U in het graf en weten
Uw edele ziel bij God. Waar wij U eenmaal
hopen weer te zien."
Professor Berens, hoogleeraar aan cfe
Technische Hoogeschool, bracht namens den
Senaat dier school hulde aan den overledene,
voor alles wat deze deed voor den bloei dier
academie. Toen in 1905 de Hoogeschool tot
stand kwam, aarzelde Schimmelpenninck
niet, als voorzitter van curatoren op te tredeni
alhoewel hij toen reeds den leeftijdsgrens
naderde, waarop professoren gedwongen
worden tot rust-nemen. Zijn noeste vlijt ca^
te Delft ala een bezielend voorbeeld hlirrafli
