„DE EEMLAN DER".
Zaterdag 13 Juni 1914.
BUITENLAND.
N°. 293 Eerste Blad.
12da Jaargang.
AIERSFOORTSCH
Hoofdredacteur: Mr, D.J. VAN SCHAARDENBURG.
Uilgevers: VALKHOFF 6 Co.
ABONNEMENTSPRIJS:
Jfor 8 maanden voor Amersfoort f
Idem franco per post 1-50.
Per week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) - O.IO.
Afzonderlijke nummers 0.05.
jDeze Courant versohijnt dageljjks, behalvs op Zon- en
Feestdagen,
Advertentiön gelieve men liefst róór 11 uur, familie-
advertenties en beriohten vóór 2 uur in to zenden.
Bureaut UTRECHTSCH ESTRAAT 1.
Intercomm. Telefoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 15 regels f 0.50»
Elke regel meer 0.10,
Dienstaanbiedingen 25 cents bq vooruitbetaling.
Grooto letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordoelige bepalingen
tot het herhaald adverteeron in dit Blad, bij abonnement.
Eene oiroulaire, bovattonde do voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Het Rozeupark.
Hedenmiddag is het Rosarium aan -den
parallelweg overgedragen -aan het Gemeen
tebestuur van Amersfoort. Van deze plech
tigheid geven wij in ons volgend nummer
verslag.
Heden willen wij* uitvoeriger daii wij in
ons blad van Donderdag j.1. -deden, 'n be-
Bdhrijving geven van -het Rozenpark zelf.
Het park, -dat, gelijk onze Lozers reeds we
ten, (pl-m. 4000 vienk. M. beslaat, is beplant
mat ongeveer 2250 rozen in 200 variëteiten.
(Bovendien zijn een 300-tal rozeü in potten
'geplaatst als reserve voor plain ten, die het
mochten opgeven.
Doordat het park li maal zoo groot is
als het trouwens prachtige Utrechtsohe,
biedt het beter -de gelegenheid tot het ge
ven van een demonstratie van de verschil
lende mannieren, waarop roken in tuinen
kunnen worden aangebracht.
Het is omgeven door -een witgeschilderd
hek van 1 M. hoogte en 256 M. lengte en be
plant met klimrozen. Het hek is geplaatst
op den beganen gronde overigens ligt het ge-
heele rozeupark. behalve het gedeelte U. V.
en W. (zie plattegrond) 75 c.M. lager.
In het midden (bij F) is een flinke gemet
selde bak met fontein aangebracht, diep 1 M.
•en met een middellijn van 3£ M. In dezen
i>ak zijn waterlelies in verschillende kleuren
geplant, terwijl kleurige igoudvisschen er
weldra zullen rondzwemmen. Over den bak
worden nog twee elkander kruisende ijzeren
bogen van pl.m. 3£ M. aangebracht, waar
langs de heerlijke klimrozen La Perle en
'Albéric Barbier zullen worden geleid. Deze
zelfde klimrozen zullen tevens dienen voor
bekleeding van bet gedeelte van den fontein-
Ibak, dat boven den grond uitsteekt.
Tot de foniein geven vier oploop end e paad
jes toegang. Langs deze paadjes zijn de vol
gende leirtklim-rozen geplant (Mrs. Flight,
Oats, American Pillar, Anna v. iRüibsamen,
Marco en Climbing Captain Christy).
Overigens bevat het middengedeelte van het
park, waarin die letters N. O. P. en Q. op den
plattegrond, in hoofdzaak struikrozen en half-
stammen van poly a ntha-variëteiten.
Dit middengedeelte is aan beide zijden,
aam den buitenkomt der daarom heen leiden
de paden, beplant en als het ware afgezeit
met een rij hoogstammen, waartusschen slin
gers van klimrozen zijn .geleid (op den plat
tegrond kenbaar aan streepjes met stipjes
ertus sollen.
Aan de ingangen a en d zijn giroote ijze
ren bogen geplaatst; evenzoo bij b en c, alle
begroeid mei klimrozen (Taoisendsckön, Doro
thy Perains. Albëric Barbier sn Léontino
Gervais).
Bij f is een prieeltje van wit houtwerk,
begroeid met klimrozen Albéric Barbier. Ter
weerszijden van de daarheen leidende stee-
nen trappen groeien leirazen. Lady Gay en
The Farq-uar, geleid langs ijzerdraad aan
houten paaltjes.
Bij w is «en pergola van 14 M. lengte ge
bouwd, bestaande uit na tuinhout en be
plant met klimrozen.
Hot witgeschilderde hek, dat het rosarium
omgeeft, is verdeeld in 4 vakken, Wl, W2, W3
en W4; in elk vak Langs het hek 12 k 16 klim
rozen, welker namen op bordjes aangegeven
zijn.
In het Rozenpamk zijn aangebracht over
verschillende grootere valkken verdeeld 146
perken, ieder met 10 k 18 süruiilkrozen.
Ook la-ngs den buitenrand h, k, 1 en m
binnen het hek bevinden zich perken mest
stmaikrozen.
- Tussehen de perken zijp binnenin het ro
sarium in hoofdzaak kalfstamroaen geplant,
en in den buitenrand uitsluitend hoogst aan
razen.
De vakken e, g, r en s zijm beplant met
stam- en struikrozen, terwijl rondom deze
vakken langs dunne ijzeren staven, op pl.m.
40 c.M. boven -den grond, leirozen zijn aan
gebracht.
In de vakken e en g staat in het midden
een tuinvaasi, om welker voet polyamtha s
I zijn geplant: Jessie.
Op alle hoeken staat in elk dezer vakken
een stamroos, in hel midden der vakken r
en s bovendien een hoogsbam.
Elk dezer vakken bevat 4 Xliinke perken
slruikrozea;- het zijn -dus alle kleine rozen-
tuintjes op zich zelf, -die aantoonesn hoe men
in kleine stadstuintjes aardige rozengroep-
jes kan maken.
In het midden van vak a is ,'geplaait een
ziiiü, gevormd door -drie planten vam Tau-
sendschön; rechts en links daarvan bevindt
zich een treoirruos, te weten een Rubin en
een Hiawatha.
In het midden Van vak b een zuil van 3
klimrozen Dorothy Penhias, benevens 2
treurrozen Anna v. Rübsamen en White Do
rothy.
In het mlttder gc ckiuLte van het Rozenpark
zijn in hoofdzaak Polyanthas geplaatst In
perken, bevattende van elke variëteit 18
planten, met halfs lammen tussahen de per
ken.
Ter weerszijden van den ingang der Pergola
en loodrecht op do richting daarvan, zijn
paden, aan beide zijden afgezet met hoog
stammen, waartuss :hen slingers van leirózen
zijn aaneabracht
Op verschillende plaatsen in het park ge
ven fraaie banken gr..genheid tot een rustig
zitje om al die rozenpraoht te overzien. Eeni-
ge dier banken zijn geschonken door de
Vereen, lot bevordering van Vreemdelingen
verkeer, dc andere ,door de Vereen. Ncxs Jun-
gent rosae.
Rest ons nog te vermelden, dat voor de
sLkbting \a,n het a-ozenpark veel te danken
is aan de welwillende medewerking van de
firma's G. A. v. Rossurn te Naarden, Aug.
Timmermans te Herten bij Roermond, J. C
Damsté. rozenkweekerij te Arnhem, P. Lom
bards te Zundert, F. L. A. Schubert te Naar
den, W. Lourens, rozenkweekerij Muscosa
te Arnhem, gebr. Gralama «n Co. te Hooge-
veen, M. Leenders te Steyl-Tegeien, J. Ver
steeg te Ooslerbeek en kweekerij de Werk
barst bij Nieuw-Amsterdam.
Politiek Overzicht.
De wal van het kabinet-Ribot.
De eerste ontmoeting tusschen de nieuw ge
kozen Kamer en het kabinet-Ribot is tegelijk
de laatste geweest Het gisteren, aan het einde
van het interpellatie-debat over de algemeenc
politiek, door de Kamer genomen besluit is
voor het kabinet-Ribot beslissend geweest; nel
-heelt de levensdraad van dit kabinet afgesne
den.
De eerste stemming, die gehouden werd,
(heelt dadelijk doen zien, dat de Kamer met
dit kabinet niet wenschte samen te werken.
Die stemming ging niet om de zaak zelve, maar
om de vraag of bij de stemming oyer de voor
gestelde motièn de voorrang zou worden toe-
tekend aan de motie-Dalimier, die zich \ier-
ant tegen liet kabinet uitsprak. Aan die stem
ming had het ministerie de kwestie van ver
trouwen verbonden. De Kamer besliste net 41)
stemmen meerderheid, dat de genoemde motie
het eerst in stemming zou komen. Daarmee was
'flyer het lot van het kabinet besli9L De minis
ters wachtten de eindstemming niet af; zij ver
lieten de zaal na deze incidenteele stemming,
die duidelijk genoeg was om te onderkennen,
hoe de Kamer over het ministerie dacht, om
hun ontslag te vragen aan den president der
Republiek.
Het kabinel-Ribot is onder de 56 kabinetten,
die sints het bestaan van de derde republiek
in Frankrijk elkaar hebben opgevolgd, een der
kortst levenden geweest; het heeft slechts twee
'dagen bestaan. Of het den allerkortsteu 1 vens-
duur heeft gehad, zou een nader onderzoek
moeten uitmaken. In den eersten tijd van de
derde republiek, toen Thiers president der
republiek wa6, is er een kabinet-Casimir Pé
rier gewefest, dat misschien nog een paar uren
korter heeft bestaan. Toen is op den val van
het kabinet bet aftreden van den president
gevolgd. Het is zeker niet de minst gewichtige
vraag, die door de gisteren gevallen beslissing
is ontstaan, of de nu weder geopende r.iiniste-
rieele krisis zal leiden tot eene presidents-
krisis. De vraag zal zijn, in hoever president
Poincaré zich door deze beslissing nersoon-
lijk getroffen zal voelen.
De algemeene staking
in Italië.
In Italië heeft men eenige veelbewogen da
gen doorleefd. Eene beweging, die eem on
miskenbaar revolutionair en anarchistisch
karakter droeg, is plotseling ontstaan en, na
dat zij op een aantal plaatsen onrust en wan
orde had geslicht, even plotseling weer ge
ëindigd.
De aanleiding tol deze bewreging, die op
eeai aantal plaatsen bloed heeft doen vloeien
het Romeinschc dagblad Vita geeft het
aantal dooden op als 14 en dal der gewon
den iais verscheidene honderden is nogal
onbeduidend. In Ancona, eene Midden-Itali-
aansche havenstad aan de Adiialische zee,
hadden de leiders van de plaatselijke rèpu-
blikeinsche en anarchistische verenigingen
het plan opgevat om op den 7en Juni, den
voor de viering van het giondwetsfeest be
stemden dag, eene antwuilitaristische ver
gadering te houden, die ten doel had te pro-
testeoreai tegen de bij het leger beslaande
tuchlcompagnieën en een anarchist te ver
heerlijken, die bij zijne inlijving in eene com
pagnie, die naai* Tripoli zou worden inge
scheept, op zijn kolonel had geschoten. Die
vergadering werd door de overheid verbo
den, maar zij werd toch gehouden in eene
voorstad van Ancona. Na afloop van de ver
gadering widen de deelnemers gezamenlijk
naar de stad trekken om het grondwotsfeest
te storen. Dit heeft de gendarmerie willen
beletten; het kwam daarbij tot eene botsing,
waarin de politie met steenworpen werd be
stookt, waarop zij antwoordde, door hare
wapenen te gebruiken. Een burger werd ge
dood en twee anderen werden zwaar ge
wond, van wie een kort daarna stierf; ver
der werden eenigen licht gewond.
Uit dit kleine begin is eene beweging ont
staan, die zich naar yele sleden iin verschil
lende deelen van Italië overplantte. De ar
beidskamer te Ancona voelde zich door het
gebeurde gerechtigd lot het afkondigen van
eene algemeene staking, en dit voorbeeld
werd door de arbeidersorganisaLiên in an
dere steden gevolgd. Zij gingen daartoe te
eerder over, omdat zij zelf reeds met de ge
dachte omgingen, of zij niet zich van eene
algemeene staking zouden bedienen als mid
del om een druk uit te oefenen tot bet door
zetten van hunne eigen eisclicn. Of de staking
een dag zou (Luren of langer, daarover wa
ren de verschillende organisation 't onder
ling oneens; op de eene.plaats handelde men
zus, o>p de andere zoo. Ook gaven niet alle
arbeidersorganisaticn gevolg aan de oproe
ping om te staken, en wanneer zij
dit deden, dan bleven onder de le
den velen daarmee in gebreke. Zoo
hebben de spoorwegarbeiders grootendeels
zich onthouden om mee te doen aan de sta
king. In verschillende plaatsen mengden
anarchistische elementen zich in de bewe
ging, en in de groote steden leverde het jan
hagel een talrijk contingent tot versterking
van de oproeimakers. Maar dit gaf aan den
anderen kant aan de burgerij aanleiding om
de organen van het gezag te steunen in hun
ne pogingen om dc orde te handhaven, en
ondubbelzinnig aan de rustverstoorders ken
baar te maken, dat zij op de ondersteuning
van de ordelievende elementen niet hadden to
rekenen.
Dit alles heeft er toe bijgedragen om de
beweging, al liet zij zich hier en daar drei
gend aanzien, spoedig weer ineen te doen
vallen. Het gezag heeft zich overal weten te
handhaven en de leiders der beweging zijn
tot het inzicht gekomen, dat zij zich lcelijk
in de vingers hadden gesneden; zij hebben
het besluit, waarbij de staking werd afgekon
digd, weder ingetrokken, ln/tusschea is bij
deze gelegenheid weder gebleken, zooals
vroeger reeds meermalen, dat in Italië een
vonkje voldoende is om ontploffingen te
weeg te brengen, die zich over bijna het
gehoele koninkrijk doen voelen. Verder wordt
door het gebeurde der laatste dagen de oude
ondervinding bevestigd, hoe gemakkelijk het
ItoLiaansche proletariaat tot hartstochtelijke
opgewondenheid is te brengen en hoe geweld
dadig het op zulke tijdstippen pleegt op te
treden, zonder zich te storen aan de wonden,
die het daardoor niet alleen den staat" en
de burgerlijke maatschappij, maar ook zich
zelf slaat.
Hot gebeurde heeft natuurlijk in de Kamer
zijn weerklank gehad. De minister-president
Salamdra kon zich er op beroepen, dat hij
aan de organen vaiii het staatsgezag de groot
ste omzichtigheid heeft aanbevolen. Wanneer
daartegen gezondigd werd door sommigen,
dlain zouden die ter verantwoording geroe
pen worden. Maar hij is er met nadruk voor
opgekomen, dat de orde werd gehandhaafd
en dat uilspatlingen werden onderdrukt.
Voor 't geen hij in dat opzicht deed verlang
de hij van dc Kamer een uitdmkkelij/k vo
tum van vertrouwen. De Kamer is hem hier
in ter wille geweest en heeft met groote meer
derheid, 254 tegen 112 stemmen, hare goed
keuring geschonken aan het beleid van de
regeoriiig.
Frankrijk.
j P a r ij s, 1 2 J u n i. De regeeringsverklaring
verzekert, dat bet kabinet slechts wil leven
met het vertrouwen van de republikeinsche
meerderheid in de beide vergaderingen. De
verklaring legt nadruk op de noodzakelijk
heid van een krachligen en aanhoudenden
arbeid op bet gebied der financiën. Zij kon
digt het leeningsontwerp aan en vraagt den
Senaat, het onderzoek naar de inlassing van
eene algemeene inkomstenbelasting in de wel
op de middelen als dringend ter hand te ne
men.
De wet op den militairen dienst is nog pas
in toepassing gekomen; zij kan beden niet op
losse schroeven gesteld worden. Van alle wei
ten zijn de militaire wetten die, welke het
meest behoefte hebben aan stabiliteit.
De regeering zal een spoedig votum vra
gen over eene wel tot militaire voorbereiding
van de jeugd en over oene deugdelijke orga
nisatie van de reserven.
Wat de buitenlandsche zaken betreft, zullen
wij ons bedienen van de kracht, die een on
wrikbaar bondgenootschap en de hartelijke
verstandhouding mot de natie, welker kost
bare vriendschap ons is verzekerd, ons
schenken, om bij te dragen, voor zooveel van
ons afhangt, tot den algemeenen vrede.
De regeering zal den Senaat verzoeken de
aanneming van de wet tot verdediging van
de leekenschool te verhaasten. Zij zal trach
ten de -overeenstemming tusschen de republi
keinen en tusschen de beide Kamers te ver
wezenlijken voor gene hervorming van de
kieswet.
De verklaring eindigt met het doen van een
dringend beroep op de medewerking van de
republikeinen.
P a r ij s, 1 2 J u n i. In den Senaat wordt de
regeeringsverklaring, nadat zij was voorgele
zen, bij-na eenstemmig toegejuicht.
In de Kamer was de toevloed reusachtig
groot. De voorlezing van de regeeringsver
klaring werd begroet met spottend gelach van
de uiterste linkerzijde cn met toejuichingen
van de linkerzijde. Er werd geroepen: Weg
met de driejarenwet I De algevaardigde Puech
lichtte de interpellatie toe over de algemeenc
politiek.
Hij breekt den staf over de samenstelling
van het ministerie, waarlegen hij het verwijt
richt, dat het zicli niet de medewerking van
de groepen der linkerzijde heeft verschaft, en
verklaart, dat hij tegen de regeering zal
stemmen.
Augagneur en Dalimier motiveeren even
eens hunne stem tegen het ministerie.
Minister-president Ribot drukt de hoop uit,
dat niemand zal gelooven, dal op zijn leeftijd
politieke eerzucht hem heeft bewogen het be
wind op zich te nemen. Hij verklaart onder
herhaalde onderbrekingen van de socialisten,
dat het kabinet vast besloten is de politiek te
sturen naar links. De driejarenwet zal loyaal
worden toegepast. De regeering zal wetsont
werpen indienen over de physieke opvoeding
van de jeugd en de instructie van de reserves.
Na gesproken te hebben over de buitenland
sche politiek van Frankrijk en hulde Ic heb
ben gebracht aandiet verbond met Rusland en
de entente met Engeland, houdt hij zich bezig
mei de aanvallen waaraan hij heeft blootge
staan. liij zot vervolgens deii financicelen toe
stand uiteen en kondigt de indiening aan van
een financieel wotson/twerp betreffende de
leening van 900 millioen, waarvan hij de spoe
dige aanneming verzoekt. Hij zegt, dat hij in
de republikeinsche meerderheid niet eene
partij zou kunnen begrijpen, die weigert de be
grooting toe te staan. Hij eindigt mot het ge
ven der verzekering van zijn wil om te re*;
geereai mot eene meerderheid Links. (Leven
dige toejuichingen in hol centrum en op vcr^'
schillende banken aan de linkerzijde).
Sembat voert eene lange kritiek tegen dc
regeering. Hij zegt, dal de socialisten niet
vragen, dat men met één pennestreek dc
driejarenwet zal afschaffen, maar verlangen,
dut men in sfudie'zal nemen hot spoedig aan
wenden van middelen, die zoo spoedig moge
lijk zullen toelaten, dat men lot dc tweejaren-
wel terug keert. Hij eindigt mot tc verklaren,
dat zijne vrienden legen de regeering zullen
stemmen.
Besloten wordt tot sluiting van hol debat.
Dc regeering verklaart dc kwestie Nan
vertrouwen tc sitcllcn bij de stemming
over het voorstel om den voorrang' te
verleonen aan eene motie-Dalimier, al
dus luidende: „De Kamer, eerbied voe
lende voor den pas door het algemeen
stemrecht uilgedrukten wil, besloten slechts
vertrouwen te schenken aan eene regeering,
die in staat is de eendracht onder de krach
ten aan dc linkerzijde te verwezenlijken, cm
elke toevoeging afwijzende, gaat over lot dc
orde van den dag." De indiening van. deze
motie werd krachtig toegejuicht door de lin
kerzijde.
De voorrang van dc motie-Dalimier, dooi
de regcering afgewezen, werd aangenomen
meit 306 tegen 262 stemmen. Dc rogëcring is
dus in de minderheid.
De ministers verlaten de zaal. Zij gaan
daarbij voorbij dc banken der socialisten en
vereenigde radicalen, die zij groeten.
De motie-Dalimier word-t bij de eindstem
ming aangenomen mest 374 tegen 187 stemmen.
De Kamer verdaagt hare zittingen tol Dins
dag.
De ministens liobbcn aan president Poin
caré hun ontslag verzocht, die dit liecft aan
genomen.
P a r ij s, 12 Juni. Verscheidene lionder»
den peronen, die des avonds voor de trans-
paranten van de Matin op een hoop stonden,
manifesteerden. Eenige troepen riepen: „Weg
met de calot!" Anderen riepen: „Leve Ribotl
Weg met Caillaux!" Er werden over en weer
klampen uitgedeeld. De politie herstelde de
orde.
Het bof van cassatie heeft in zijne hoedanig
heid van hoogen raad der magistratuur de
klacht behandeld, die op bevel van den mi
nister van justitie was ingebracht legen pre
sident Bidault de l'Islc wegens de rol, die door
hem is gespeeld bij de verdaging der behan
deling van dc zaak-Boöhótle. Dc uitspraak
van het hof is, dat de feiten, die aan Bid ait ten
laste zijn gelegd, gcene aanleiding kunnen:
zijn om hem eene disciplinaire straf op te leg
gen.
Engeland.
Londen, 12 Juni. Dc diaman tconfe-
renlie, die op initiatief van de regecring dei
Zuid-Afrikaanschc unie is bijeengeroepen, is
geopend in het bureau van openbare werken
tc Londen. Dc gedelegeerden van de Zuid-
AXrikaansohe unie en nog andere gedelegeer
den waren tegenwoordig. De beraadslagingen
zijn niet openbaar.
Londen, 12Juni. Suffragettes trachtten
in den afgeloopen nacht dc parochiekerk te
Chipstead (graafschap Surrey), een genouw
uit de twaalfde eeuw, in brand te steken. Eene
deur werd vernield. Op hel kerkhof werden
geschriften over vrouwenkiesrecht gevonden.
De schade, die de suffragettes in dc West-
minster abdij hebben aangericht door de bom,
die zij er hebben laten springen, blijkt voor
herstelling vatbaar tc zijn. De historische kro-
ningssloel is slechts onbc duidend beschadigd'
en hetzelfde is het geval met den lcgendaircn
steun van Skone, het groote graniet blok onder
den zetel, waarop de Scliotschc koningen sints
Robert Bruce gekroond werden
In het gisteren vermelde debat in het lager
huis over dc euveldaden van de suffragettes,
viel lord Robert Cecil, een aanhanger van
vrouwenkiesrecht, de regeering scherp aan
wegens hare slapheid in de handhaving van
de strafwet tegen deze vrouwen. Jlij verlang
de de deporalie van dc schuldigen; op een van
de vele eilanden, die ter beschikking zijn \i il
dc Britsche kroon, moest men hen onschade
lijk maken. Minister Mc. Kenna verwacht, zoo
als reeds bericht werd, succes van hel bren
gen der inschrijfstcrs voor de krijgskas wui
de suffragettes voor den burgerlijken rechter,
die hij hoofdelijk aansprakelijk wil stellen
voor de toegebrachte schade. Hij verklaarde,
dal hij niet dc taklick Icon toepassen, die de
veroordeelde vrouwen in de gevangen--, wil
laten sterven; hij geloofde ook nkl, dut tone
dergelijke talcliek was aati.t: Le* Jen voor hel
lineelschc volk