Wordt gecolporteerd uitsluitend door de wefkeloozen.
AVOND-EDITIE. 5 AUGUSTUS 1914.
No. 3.
PRIJS 2 CENT.
Het Amersf. Drankweer-Comité
Rede door den heer Troelstra
gehouden in de Tweede Kamer.
NEDERLAND.
KENNISGEVING.
Keizer Wilhelm
en Neerland's onafhankelijkheid.
LAATSTE
OORLOGSBERICHTEN
De Burgemeester van Amersfoort brengt op verzoek van
den Minister van Oorlog ter kennis van belanghebbenden,
dat bij de Tweede Kamer der Staten-Oeneraal wetsontwerpen,
zijn ingediend, die ten doel hebben
het eene om de mogelijkheid te scheppen de alsnog bij
de militie te land in te lijven lotelingen van de lichting
1914 spoedig in dienst te stellen en te oefenen
het andere om, met afschaffing van de loting voor de
lichting 1915, de ingeschrevenen voor die lichting, die in
de termen zouden vallen om aan de loting deel te nemen,
te bestemmen ter inlijving bij de militie en ook te hunnen
aanzien de gelegenheid te openen tot spoedige inlijving.
Wat de lichting 1914 betreft, wordt te kennen gegeven,
dat de vervroegde inlijving waarschijnlijk niet zal worden
toegepast ten aanzien van hen, die voor een bereden korps
bestemd zijn, tenzij zij nog nader aan een onbereden korps
mochten worden toegewezen.
Wat de lichting 1915 aangaat, wordt de aandacht er op
gevestigd, dat naar de omschrijving van het betrekkelijke
ontwerp-artikel de dienstplicht zal worden gelegd op alle
ingeschrevenen, met uitzondering van hen:
le. die voor den dienst bij de militie ongeschikt zijn bevonden
2e. die bij onherroepelijk geworeten uitspraak voor goed of
voor tijdelijk van den dienst zijn vrijgesteld
3e. die bij onherroepelijk geworden uitspraak hetzij voor goed
hetzij voorloopig van den dienst zijn uitgesloten.
Amersfoort, 4 Augustus 1914.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
richt tot de ingezetenen het dringend verzoek om vooral
in deze dagen het gebruik van alcoholvrije dranken te be
vorderen, of althans aan anderen, alcoholhoudende dranken
niet aan te bieden, of, wat erger is, op te' dringen.
Ieder werke mee om de hoofden kalm te houden.
Namens het Comité,
KENNINCK, President.
BIANCH1, Secretaris.
Collecte ten behoeve van allen die tenge
volge der mobilisatie steun noodig hebben.
De dames en heeren welke gisteren en eergisteren een
collecte langs de huizen hielden hebben f 1875.92 opgehaald.
De Directeuren der Melkinrichtingen en
Zuivelfabrieken
AMERSFORTIA, te Amersfoort,
DE KLEINE POL te Bunschoten,
COÖP. HOOGLAND te Hoogland,
hebben besloten de volgende maximum-prijzen voor hunne
volgende onvervalschte zuivelproducten vast te stellen
Rauwe melkf 0.09 per liter
Gepasteuriseerde melk-0.10
Karnemelk-0.Ó4
Boter- 1-50 K.G.
Deze producten kunnen in elke hoeveelheid en voldoende,
aan de eischen van zuiverheid en voedingswaarde door den
keuringsdienst hieraan gesteld, tegen bovenstaande maximum
prijzen in de geheele gemeente Amersfoort worden geleverd.
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
Nederlandsch schip aangehouden.
Men meldt uit ljmuiden:
Het uitgaande Nederlandsche stoomschip „Vliestroom",
van de Hollandsche Stoombootmaatschappij, is in de sluis
te ljmuiden aangehouden.
Het vertrek van het schip is geweigerd, op grond dat de
lading bestond uit levensmiddelen, n.l. thee, koffie, gezouten
vleesch en versch geslacht, waarvan de uitvoer is verboden.
Telegraaf.
'3
Spreker wenscht allereerst eenige woorden te zeggen naar
aanleiding der militaire m: afregelen van de Regeering. Het
standpunt der sociaal-demncratische fractie is dit: dat het
oproepen der troepen naar de grenzen niet plaats vind om
een oorlog te voeren, maar om Nederland te vrijwaren van
medegesleept te worden in een oorlog. Spreker is het eens
met den heer de Savornin Lohman, die het werkelijk bijeen
roepen onzer militairen krachten pacifistisch noemde, en dat
zal ook door het geheel Nederlandsche volk en hen die
uit hun arbeid zijn geroepen, worden gevoeld. De oproeping
is niet het scheppen van ieuwe militaire verdedigings- of
aanvalsmiddelen, doch slechts het in werking stellen van
een orgaan der staatsmacht, waarvoor het door de Grond
wet is bestemd. Ieder zal moeten toejuichen, dat de Re
geering op dit oogenblik de beschikbare krachten heeft
bestemd voor het doel, waarvoor zij het noodig oordeelt.
Spreker voegt hieraan toe, dat wanneer er in Nederland een
volksleger ware ingevoerd wat door ons steeds is be
pleit dat volksleger met onze volle instemming zou worden
opgeroepen om den duren plicht te vervullen. Principieel
staan we volkomen aan de zijde van de Regeering. Alléén
is er één vraag, nl. deze. dat ze niet verder ga dan de nood
zakelijkheid gebiedt. Of de mobilisatie zoover deze thans is
geschied, door de noodzakelijkheid werd geboden, kan alleen
door de Regeering worden beoordeeld.
Wij missen de bepaalaL gegevens voor een oordeel, en
weder kan spreker zich in dit historisch oogenblik aansluiten
bij den heer de Savornin Lohman, dat, als critiek moet wor
den geoefend, thans het oogenblik daarvoor niet is gekomen.
In de tweede plaats vraagt spreker, dat de Regeering zoo
goed mogelijk zal voorzien in de economische gevolgen die de
mobilisatie medebrengt voor de gezinnen, die in hun kost
winner worden getroffen, en voor het geheele Nederlandsche
volk. Ook daarom acht spreker, indien reeds critiek zou kun
nen worden geoefend op de gedane maatregelen, het oogenblik
daarvoor niet gekomen, omdat op dit oogenblik de nationale
gedachte de nationale geschillen overheerschen.
Spreker zegt dit ook en vooral tot de breede schare zijner
medestanders die thans onder de wapenen zijn geroepen.
De strijd tegen het militairisme wordt door de sociaal-demo
craten gevoerd op breeden, internationalen grondslag; die
strijd is een strijd tegen het kapitalistische stelsel. Of die
strijd gerechtvaardigd is het is thans niet het oogenblik
om dit te beoordeelenals de moeilijke omstandigheden,
waarin wij ons bevinden, zullen zijn voorbijgegaan, zullen we
onze propaganda voortzetten. Alleen dan zou er reden zijn om
wegens het. opkomen onder de wapenen ontevreden te zijn
over deze Regeering, indien het bestaande conflict door de Re
geering ware uitgelokt, of, zoo er gelegenheid ware geweest
het te voorkomen, zij die gelegenheid zou verzuimd hebben.
Maar als er één Regeering is die onschuldig is aan het con
flict, dat thans bestaat, dan is het de Regeering van ons land.
Om deze reden wenscht spreker tot diegenen zijner geest
verwanten, die militairisme en leger afkeuren, dit te zeggen:
dat zij niet hebben af te keuren wat deze onze Regeering
heeft gedaan.
UIT MAASTRICHT.
Duitsche Cavalerie-massa's zijn onderweg naar de Maas
vallei.
Tegen den middag waren honderden fietsers en vele auto's
op weg naar de Belgische grens te Moulon, waar men,
tróts de zekerheid, hier Duitschers te vinden, toch zijn oogen
nauwelijk geloofde, toen men voor Duitsche dragonders
stond. Deze menschen waren allerbeleefdst, maar de kanon
schoten en de vele onrustbarende, zelfs onheilspellende be
richten van mannen, vrouwen en kinderen die uit België
over onze grenzen vluchten, spraken van diepen ernst. On
ophoudelijk donderden de kanonnen der Belgische forten,
gelegen boven op den linker Maasoever, terwijl de Duitsche
batterijen vlak voor ons en geen 1000 meter van de Neder
landsche grens, geregeld vuurden.
Er waren machinegeweren en zwaardere kanonnen, die
van het uiterste punt van den spoorweg MaastrichtLuik
duidelijk zichtbaar waren. Bij de Belgische grens aan de
overzijde der Maas op den Pietersberg kon men de Duitschers
van den berg zien neerdalen. Hier hebben de granaten der
Belgische forten reeds groote verwoestingen aangericht.
Overal staan huizen en dorpen, wellicht ook hooimijten in
lichte laaie, zooals een vriend ons mededeelde, die aan de
overzijde der Maas bij de Belgische troepen gestaan had,
gewapend met een goeden kijker.
De Maastrichtsche doctoren zijn thans ter plaatse, doch
konden vanwege het geschutvuur niet verder. De kloosters
van zusters en paters te Eysden (de eerste is een kostschool
met honderden bedden) zijn gereed om de gewonden te
ontvangen. Ik was er zoo even met een auto van het Roode
Kruis. De nonnetjes hadden bij vergissing voor zich zelf
een vlag met een groen kruis gemaakt, in de verbeelding
dat in Nederland de Protestantsche verpleging een rood, de
Katholieke een groen kruis voerden, o sancta simplicitas
van eenvoudige en bekrompen zielen, die echter gereed
stonden om hun plicht te doen en dien op dit oogenblik
al weldoende zijn. (Handelsbl.)
Duitschland eerbiedigt de Nederl. grens.
Onze correspondent seint ons uit Maastricht d.d. 4 Aug.:
Hedenmiddag om één uur kwamen Duitsche uhlanen nabij
Eysden op Nederlandsch gebied. De wacht maakte hen er
op attent, dat zij zich op onzijdig gebied bevonden. De
Duitschers brachten het militair saluut, maakten excuses en
zeiden zich te hebben vergist.
Er was door den keizer het uitdrukkelijk bevel gegeven,
dat zij niet over Holland mochten trekken. Zij reden daarop
in de richting van België.
Vluchtelingen uit Visé, dat in brand staat, zijn hier aan
gekomen.
De Holl. officieren in Albanië naar huis.
De bijzondere correspondent te Durazzo van het „Hbld."
seint (radiografisch via Brindisi) d.d. 3 Augustus:
De officieren Roelfsema, De Waal, Siuys, Reddingius, De
Groot, Sonné en de sergeant Van Vliet verlieten Maandag
morgen 9 uur Durazzo om naar het vaderland terug te keeren
via Bari.
Zeer vele personen kwamen hen vaarwel zeggen. De
kannonnen der citadel losten zeven schoten ter eere van de
vertrekkende officieren, terwijl de Nederlandsche driekleur
geheschen werd. Dat was een indrukwekkend oogenblik.
De officieren Kroon, Roelfsema, De Waal, Reddingius,
De Jongh en Sonné ontvingen bij het afscheid van den M'bret
de versierselen van officier in de orde van Scanderbeg, en
herinneringsmedailles, terwijl den sergeant Van Vliet de
medaille voor moed en beleid werd vereerd.
De majoors Siuys en De Groot arriveerden vanmorgen
te Valona om oogenblikkelijk weer te vertrekken.
Generaal De Veer, majoor Kroon en kapitein De Jongh
blijven hier wachten op Verhulst en Reymers. De generaal
heeft gisteren besprekingen geopend met de opstandelingen
om hunne invrijheidstelling te verkrijgen. Morgen wordt het
antwoord verwacht.
Nader seint onze bijzondere correspondent uit Castelnuovo:
Generaal De Veer overhandigde heden aan de controle
commissie de ontslagaanvraag van de geheele Nederlandsche
missie.
De Duitsche gezant door ons land.
Gistermorgen passeerde via Boxel-Wesel per extratrein de
Duitsche gezant uit Parijs met zijn personeel.
In deze benarde tijden, nu het spook van den oorlog
steeds meer onze grenzen schijnt te naderen, lijkt het ons
niet ongewenscht, de woorden in herinnering te brengen,
door Z. M. den Duitschen keizer bij zijn jongste bezoek
aan Amsterdam, op 13 December 1907, geuit.
Aan het gala-diner, dat te zijner eere in het Koninklijk
Paleis gegeven werd, zeide keizer Wilhelm, in antwoord
op een rede van H. M. de Koningin
„Uwe Majesieit heeft de vriendelijkheid gehad, een
snaar aan te roeren, welke in mijn hart weerklank moest
vinden en in het hart van mijn Huis en mijn volk, n.l.
de betrekkingen tusschen de Huizen van Oranje en Hohen-
zollern. Uwe Majesteit kan er van verzekerd zijn, dat
telkenmale dat ik den voet op Nederlandschen bodem
zet, ik \net dankbaar hart het land aanschouw, dat een
maal mijn voorouders heeft geleerd hun plicht jegens het
