KOLONIËN.
warn
jaroote oprechtheid en "van den ernstigen
Wensóh om hulp te verleenen.
Onder de aanbiedingen, die van Indische
forsten zijn ontvangen, "was een aanbod van
fel lokhs ropijen van den maharadja van
Mvsore. Verscheidene hoofden hadden ho spi
te alschepen aangeboden. De maharadja van
Rewa heeft niet alleen alle staatsiinkoinsten
aangeboden, maar zelfs zijne particuliere ju-
weelen. Een andere maharadja, ofsdhoon meer
dan 70 jaren oud, verlangde mee te gaan met
het expeditiekorps; hij zou vergezeld worden
door zijn neef, een jongeling van 17 jaar.
Dezelfde mededeeling werd ook gedaan in
het hoogerhuis. Lord Lansdowne noemde de
aanbiedingen eene verwonderlijke reeks. Hij
deed uitkomen, dat een van de Indische vor
sten regeerde over eenc grootere bevolking
dan Zweden bezat. Een andere had meer on
derdanen dan Denemarken en een derde staat
had eene bevolking, die tweemaal zoo talrijk
was ais die van Nederland.
Groote bedragen ropijen worden berekend
fo lalchs, d. i. 100,000 stuks. De goudropij, ge
lijk aan 15 zilverropijen, heeft eene waarde van
29.83 mark of 18 guldens Nederlandsche munt
Simla, 9 Sept. (R.) De onderkoning van
fndië hield heden eene rede, waarin hij ge
waagde van het zenden Van twee division
infanterie en eene brigade cavalledlie naar
het oorloogstooneel in Europa. Nog diriie ca-
vallerie-brigad.es zullen volgen. Hij zedde, dat
het een reden van rechtmatigen trots oor
Indië is, dat het geroepen is mede te werken
tot de verdediging van het moederlan'd. Alle
inaharadja's en hoofden hebben met g-~st-
'dSrift hunne militaire hulpmiddelen ter be
schikking van de regeering gesteld. Indië zal
vaderlandslievend de kosten van het ex.pe.di-
tïeldger tot zijn last nemen, als dit noodig
mocht blijken.
Berlijn.10 Sept. (W. B.) De evangelische
en katholieke missiën laten een vlammend
protest hooren tegen de schending van art. 11
van de Congoaktc, volgens welke oorlogsver
wikkelingen onder de Europeesche staten niet
op het Afrikaanschc gebied mogen worden
overgedragen. Engeland gaf geen gehoor aan
de bemoeiingen van verschillende zijden om
het te bewegen tot inachtneming van de Congo-
akte. Daartegen moet zoo ruim mogelijk in
het buitenland geprotesteerd worden.
Berlijn, 9 Sept. (\V. B.). De Nordd. Allg.
Zeitung schrijft: De Japansche gezantschaps-
raad te Rome heeft in een interview aan een
Vertegenwoordiger van de Stampa verklaard:
„De oorlog tusschcn Japan en Duitschland is
"ontslaan, doordat Duitschland aan Japan de
{liet in den vorm van een ultimatum verlang
de verzekering weigerde, dat het Duilsche es
kader in Oost-Azic den vrede en den handel
niet door oorlogsoperatiën zou sloren. De oor
logsverklaring van Japan is daarom tot be
scherming van zijne belangen en tot verhin
dering der verlamming van zijn handel noodig
geworden."
Deze poging lot rechtvaardiging van Ja
pans optreden te-gen ons plaatst de waarheid
letterlijk ondersteboven. Van Japansche zijde
Is het door den gezantschapsraad beweerde
verlangen vóór de overhandiging van het ul
timatum aan Duitschland niet geuit. Omge
keerd is echter aan den Japanschen zaakgelas
tigde in Berlijn juist van Duitsche zijde, en
wel voordat het Japansche ultimatum over
handigd werd, uitzicht gegeven, dat het Duit
sche eskader bevel zou krijgen zich van vij
andige handelingen te onthouden, wanneer
Japan in den Duitsch-Engelschen strijd onzij
dig bleef. Hierop is van Japansche zijde in 't
geheel geen antwoord gegeven. Hierdoor
wordt tegelijk weerlegd de bewering, die vol
gens Engclsche berichten door den Japanschen
minister van buitenlandsche zaken in de zit
ting van het Japansche parlement van 5 Sep
tember is geuit, dat het de bedoeling van
Duitschland was geweest Klautsjoe tot basis
van zijne oorlogs-operatièn in het verre oos
ten te maken.
Tokio, 9 Sept. (R.) Het Hoogerhuis
stond met algemeene stemmen een ooriogs-
prediet toe van 5.300.000 pond sterling.
Tokio, 9 Sept. (Tclegraafagentschap).
Japan is toegetreden tot de Engelsch-Fransch-
Russische overeenkomst om geen afzonder
lijken vrede te sluiten. De minister van buiten
landsche zaken heeft aan den Russischen am
bassadeur in Tokio verklaard, dat Japan geen
vrede met Duitschland zal sluiten voordat
3e oorlog in Europa geëindigd is, zelfs als
de Japanners voor dien tijd Klautsjoe bezet
ten.
Washington, 9 Sept. (R.) Het stoom
schip Red Cross, van de Amerikaansche Roo-
id'e Kju&s-vesreeniging, dat vroeger een stoom
schip was van die Hamburg-Amerikalijn, zou
Üieden vertrekken onder d!e vlag der Ycree-
pigde Staten met twaalf sanitaire korpsen.
Het vertrek wemd echtesr uitgesteld tenge
volge van een protest van den Britschen am
bassadeur, die verklaarde dat hij me* het
oog op het feit, 'dat de meerderheid d:er be
manning bestond uit Duitsche reservisten,
meende het vertrek van het schip niet te mo-
gefo toelaten.
Christiania, 9 Sept. (W. B.) De be
wering van de Times, dat Duitsche koopvaar
dijschepen onder Noorsche vlag, op onwet
tige wijze een dienst tusschcn New-York en
Brazilië geopend hebben, verwekt hier groote
verontwaardiging. De Noorsche recders-or*
ganiatie verklaart dit bericht voor onwaar.
Morgenbladet zegt, dat men hier van mee
ning is, dat de gehccle mededeeling van de
Times verzonnen is. De minister van buiten-
laiidsche zaken heeft een onderzoek naar de
Zaak ingesteld om voor een ieder dó onhoud
baarheid van de bewering van de Times te be
wijzen. Men is algemeen van meening, dat het
Timcs-bericht slechts een kwaadwillige ma
noeuvre beteelcent tegenover de correct
vriendschappelijke houding, die Noorwegen
tegenover Duitschland aanneemt. Alle hier
verschijnende dagbladen uiten zich in dezen
on.
De uit Spanje ontvangen berichten laten er
geen twijfel over bestaan, dat Spanje besloten
Js in den grooten Europeeschen oorlog onzij
dig te blijven. De politiek van de regeesring, die
op de inachtneming van de onzijdigheid is
gericht, vindt toestemming ook bij de parle
mentaire Oppositie. Over het verloop van den
kroonraad, die in de onzijdigheidskwestie is
gehouden, bericht het daghlad ABC:
Wij verheugen ons, dat in den kroonraad
met toestemming van alle ministers en met
uitdrukkelijke goedkeuring van onzen sou-
verein op ondubbelzinnige wijze besloten is,
aan de onzijdigheid van Spanje vast te hou
den. De welvaart, het belang en het gevoel
van Spanje gebieden aan het land deze hou
ding. Minister-president Dato gaf na de zit
ting vanéén kroonraad aan verscheidene jour
nalisten de volgende verklaring in deze zaak:
Er werden geruchten verspreid, alsof de leden
van het kabinet 't niet eens waren over deze
kwestie en alsof er meeningsverschillen waren
over de richtingslijnen, die met het oog op het
Europeesche conflict moeten worden gevolgd.
Daarom verzocht ik voor de zitting den ko
ning. lederen minister afzonderlijk te willen
vragen, en werkelijk liet Z. M. na zijn ver
schijnen in den kroonraad lederen minister op
zijne beurt zijne meening ontwikkelen, en hier
bleek de absolute eenstemmigheid der leden
van het kabinet in de beoordeeling van de
kwestie, die in volle overeenstemming met de
verheven gezichtspunten en de vaderlands
lievende opvattingen van Z M. den koning
staat. Daarover legde de koning eene buiten
gewone vreugde aan den dnt. Wij bewaren
voor cn na stipte onzijdigheid.
Sofia, 9 Sept. (Wolff.) Een bekend
schrijver op militair gebied, Wassil Angelow,
schrijft in de „Kambana":
Het belang van Burgarijc eischt, dat Rus
land vernietigd wordt. Van een krachtig Rus
land staat ons slechts nadeel te wachten.
Eene overwinning van Rusland zou voor ons
een ware nationale ramp beteekenen. De po
litiek van Ilartwig is heden de politiek van
alle Russen. Een groot Bulgarije zou van Rus
land onafhankelijk zijn en een hinderpaal
vormen voor d)e aspiraties van dit rijk naar
de Dardanellen. Op dien oproep van de Russi
sche Panslavisten, waarin Rusland Bulga-
rije's hulp vraagt, kunnen wij slechts ant
woorden:
„Doet geen" beroep meer op de broederlij
ke SI arische gevoelens, omdat gij die zelf be
graven en Bulgarije in den afgrond hebt ge
stort. Gelooft gij, dat een jaar voldoende is,
om te doen vergelen, dat het Slavische Rus
land het laagste werk heeft verricht, door
Macedonië onder onze vijanden te verdoelen.
Heden stelt geen enkel B>ulgaar meer ver
trouwen in uwe valsche beloften en die hand-
teekening van uwen czaar".
Engeland.
Londen, 9 Sept. fR.) Prins Albert, die
tweede zoon van den ing, is heden mor
gen van appendicitis opereerd. Zijn toe
stand is bevredigend.
Albanië.
Prins "Wilhelm zu Wied is verleden Zondag
in Lugano aangekomen. Naar verluidt, zullen
over eenige dagen ook de koning en de ko
ningin van Rumenië in Lugano aankomen.
Durazzo is, volgens de berichten van Ita-
liaansche bladen, geheel in het bezit van de
opgestane mohammedanen overgegaan. De
aanvoerder van de opstandelingen heeft het
koninklijke palcis in bezit genomen en in eene
toespraak verklaard, dat hij de regeering op
zich neemt, in afwachting van den toekom-
stigen mohammedaanschen vorst. De Secoio
bericht over een gesprek »et den prins zu
Wied, waarin deze moet hebben verklaard,
dat hl] hef vaste voornemen heeft zoo spoedig
mogelijk weer naar Durazzo terug te keeren.
Het gevaar van eene Turksche inbezitneming
bestaat nog niet. De mohammedannsche vlag.
die in Durazzo is uitgestoken, moet niet met
de Turksche verwisseld worden.
Verspreide Berichten.
De Engelsohe Prinsen.
Wat doet de Prins van Wales? vraagt de
N. C. Deze vraag hoort men nog wel eens,
wanneer er persberichten komen over den
Kroonprins van Duitschland, die dezer dagen
tot luitenant-generaal bevorderd is. In de
eerste plaats zij op gemerkt, dat de Engelsche
troonopvolger eersrt twintig jaar is en meer
tijd op zee dan in de kazerne heeft doorge
bracht. Hij is zoodra de oorlog begon ar..-,
gesteld als 2e luitenant bij de lijfgarde, die
voorloopig nog in Londen in garnizoen blijft
en waar hij met zijn compagnie op marsch
uittrekt en anderen garnizoensdienst ver
richt. Prins Albert, die adelborst is en nog
19 moet worden, is aangesteld op de „Col-
lingwood", doch Hjdt op het oogenhlik aan
blindedarmontsteking en kan dus geen dienst
doen. Op deze twee volgt prinses Mary, die
ruim 17 is, terwijl de drie jongste kinderen
van koning George, de prinsen Henry, George
en John. pas 14, 12 en 9 jaar zijn.
Engelsche invalieden.
In het hospitaal te Nelley in Engeland wor
den een 800 irrvaliede soldaten uit den oorlog
verpleegd. Velen zijn ziek. hebben zeere voe
ten enz., maar vele honderden hebben schot
wonden. Volgens de N. R. Ci. zijn er haast
geen won3en bij, door geweervuur veroor
zaakt. en schijnt dit de berichten over het
slechte schieten van de Dirifschers te beves
tigen. Bijna alle gewonden zijn door granaat
kartetsen getroffen. Verreweg de meeste ge
wonden zullen naaT hun regiment kunnen te4
rugkeeren.
Nederlanders te Parijs.
Wij lezen in een Parijsche correspondentie
in de Tij 3:
In de groote hel van de bureaux van de
„Matin" staan twee driehonderd Neder
landers. Het zijn vrijwilligers. Ze vertegen
woordigen al onze Hollandsche provinciën.
Er zijn er, die reeds lang in Frankrijk leven,
zóó lang, dat ze nog slechts een zeer gebrek
kig Nederlandsdh spreken. Er zijn er ook, die
nog heel jong zijn.
De meesten zijn tot het besluit gekomen
dienst te nomen in he>t Fransche leger, ge
dreven door een gevoel van plicht. Velen hoor
ik op een vraag mijnerzijds antwoorden": „In
tijd van vrede geniet ik hier de meest edel
moedige gastvrijheid en rechten als ware ik
Franscbman. Het is dus billijk, dat ik in tijd
van oorlog me ook gedraag als Fransdhman
en het band help verdedigen, dat rae gastvrij
heid verleende."
Vele Hollanders zijn met Fransohe vrouwen
gehuwd, terwijl ook hun kinderen hier gebo
ren zjfri. Zïi beschouwen, dat het verdedigen
van Frankrijk beteekent het verdedigen van
vrouw en kind.
Weer anderen oordeelen, dat liefde voor
Holland hen gebiedt Frankrijk te verdedigen.
„Als Duitschland wint", zeggen ze, „dan zal
het nieï alleen België, maar ook Holland
annexeeren. Wie dusi Frankrijk verdedigt,
verdedigt Holland F'
Ze zien er vroolijk en opgeruimd uit, blij
in het vuur te gaan. Naast de Fransche vlag
dragen zij de Nederlandsche driekleur. En
uk honderden keelen hoor ik het „Wien Neer-
landsch bloed" zingen.
Gisterenmiddag ben ik in de wijken ge
weest, waar een Duitsch vlieger drie bommen
heeft lafen vallen. Daar was Je bevolking niet
alleen kalm, maar op een gegeven oogenbhk
zelfs vroolijk. Die vroolijkheid ontstond, toen
men vernam, dat de brave agent, die het
schroot had opgeraapt, van de zaak niets be
greep en proces-verbaal had opgemaakt te
gen een onbekende, „die vuilnis heeft gewor
pen op den openbaren weg" Een andere spot
vogel zei: „De Duitsahe Keizer heeft zijn vi-
sitiekaartje gezonden om zich te laten aan
dienen".
Toen kort daarna een tweede vlieger aan
gekondigd werd, ontstond er heelemaal geen
schrik. Integendeel, in de straten was het
zwart van mensohen, die den Durtscher zien
wilden.
Overal keert langzamerhand de kalmte ter
rug. We beginnen ons vertrouwd te maken
met de idee. dot de Durtsdhers waarschijnlijk
tot aan Parijs komen en da* het nog slechts
een kwestie van dagen is.
De Panther.
Dc Times heeft gemeld, dat de verkoop van
de Duitsche kanonneerboot Panther, die in
de haven van Smyrna lag. aan Turkije. ver
moedelijk het afbreken van de diplomatieke
betrekkingen tusschen Engeland en Turkije
tengevolge zou hebben. Aan de Lokal-Anzd-
gcir ontleent de N. R. Ct. nu echter het be
richt. dat dit een verzinsel is. De Panther,
zegt het Berlijnsche blad, is nog nooit in de
Klem-Aziatische wateren geweest, en ook nu
niet.
De Duitschers in België.
Een part. telegram uit Terneuzen aan de
N. R. Ct gedateerd 9 Sept. meldt:
Omtrent de gisterenmiddag te Gent geval
len schoten kan thans nader gemeld worden,
dat er geen doode is.
Een Duitsch officier reed in een auto, be
stuurd door een Duitsch soldaat, in de St. Pie-
ters Nieuwst ra at. Recht tegenover het lokaal
Vooruit moest de auto langzamer rijden door
het kruisen van twee trams.
Daar kwam een andere auto aangereden,
waarin vier Belgische militairen met een mi
trailleuse. De ontmoeting gaf, volgens een
Gentsdh blad, aanleiding tot het wisselen van
schoten uit bedde auto's, terwijl verschillende
omstanders aan mijn zegsman verklaarden,
dat de Duitsche officier zijn revolver nog
slechts had getrokken.
De Duitsche soldaat werd verwond en de
Duitsche officier krijgsgevangen gemaakt. Er
is dus geen doode gevallen.
Het geval gaf begrijpelijk aanleiding tot een
groote beweging en bezorgdheid. Het gebeur
de was in strijd met de door den burgemees
ter verkregen voorwaarden, dat Gent zou ver
schoond blijven van het bezoek van Duitsche
krijgslieden. De burgemeester, de heer Bra-un,
aarzelde echter niet, om voor het belang der
stad op te treden en begaf zich, vergezeld van
den Amerikaanschen consul, weder naar den
Duitschen legerbevelhebber, teneinde daar de
ware toedracht der zaak mede te deelen en
mogelijke rampen van de stad af te wenden.
Hij ontmoette dén Duitsohen bevelhebber
te Leeuweggen op het kasteel van den heer
Van Hecke de Lembeeke, en den geheelen
middag wachtte in de omgeving van het stad
huis een groote menigte met angstig ongeduld
zijn terugkomst af, dobberend tusschen hoop
en vrees.
Te 5 ure was een geheime vergadering van
den gemeenteraad belegd, en enkele minuten
na dat uur keerde de burgemeester per auto
mobiel naar het stadhuis terug.
Aan zijne houding kon de menigte reeds be
speuren, dat hij een goede tijding bracht, wat
hij ook aanstonds bekend maakte. Met een
geestdriftige ovatie werd de heer Braun door
de menigte gehuldigd. Hij verklaarde in korte
woorden zijn wedervaren en men vernam met
groote verlichting, dat de burgemeester had
weten te verkrijgen, dal dezelfde voorwaar
den van des morgens werden behouden, met
de enkele bijweging, dat de gekwetste Duit-
scher, thans in het krijgshospitaal verpleegd,
wercl gesteld onder bescherming van den con
sul der Vereenigde Staten en niet als krijgs
gevangene mag beschouwd worden.
Hij voegde aan zijne verklaringen toe, dat
het thans niet zoo gemakkelijk was geweest,
om mot den generaal te spreken als des mor
gens.
De verwoesing van Dender-
monde.
Een Belgische correspondent der N. R. Ct.
meldt omtrent de verwoesting van Dender-
monde het volgende
De Duitschers kwamen Vrijdagmorgen rond
elf uur in de stad, na de Belgische troepen
achteruit geslagen te hebben. Zij eischten op
het stadhuis een millioen frank oorlogsschat
ting; het gemeentebestuur ..leek echter niet
te vinden en was in werkelijkheid reeds lang
gevlucht. Daar waren de ^uitschers zeer ver
bitterd over en zij gaven de bevolking twee
uren den tijd om te vluchten (verscheidene
rijke menscihen waren als 0ijzelaars gevangen
genomen), ^*ant de stad zou in brand gesto
ken worden.
Tevoren had men nog een poging aange
wend bij den millionair Van der Tongeren,
den groolsten nijveraar van de stad (ijzerfa
brikant), om van hem het millioen '.os te krij
gen.
Deze weigerde echter, zagende, „iat al zijp
geld in Engeland was.
De Duitschers hebben daarna hun bedrei
ging ten uitvoer gelegd.
Aan een Belgisch blad is nog het volgende
over de verwoesting ontleend1:
Het gasthuis is totaal afgebrand; er staat
niets meer van recht dan de vier muren.
De zieken, die zich zeiven niet konden red
den, werden door de Duitschers in een nabu
rige heide gebracht en moesten den nacht
doorbrengen onder den tóooten hemel.
De hoofdkerk is gespaard gebleven, maar al
de hufeen lilnks van de kerk liggen in puin.
Van het klooster der Arme Klaren blijft
niets over. Ook het klooster uer Theresianen
is vermeld.
Op de Markt heeft men het stadhuis en het
museum niet aangeraakt.
De Duitschers hebben ook de Bancjue de la
Dcndre bij middel van dynamiet doen sprin
gen.
De Koornaerd is vernield, evenals de kerk
der paters Benedictijnen.
De Koninklijke Academie en de Werkmans
kring hebben veel geleden.
De werkmanswoningen langs de Oude Vest
»jn bijna ongedeerd, maar d'e fabriek La
Dendre is afgebrand.
De Veemarkt en het bisschoppelijk clolegle
bestaan niet meer.
Roofzucht te Leuven.
De correspondent van „De Tijd" te Maas
tricht meldt:
Met zekerheid kan fk u berichten, dat de
Hallen der Hoogeschool te Leuven, waar de
bibliotheek in gevestigd is, het eerste van alle
gebouwen in brand werd gestoken. Het vuur
begon hier Dinsdagavond 8 uur reeds zijn ver
nielend werk.
Ook is er te Leuven schrikkelijk' geroofd. En
als een bewijs der roofzucht van de Duitsche
soldaten diene, dat van de mooie muntenver
zameling, welke in het stadhuis bewaard werd
verschillende gouden stukken zijn ontvreemd,
reeds vóór de bekende voorvallen. In sommige
winkels werden gouden munten teT betaling
aangeboden, welke de menschen absoluut niet
kenden, en deze bleken later de daóT ont
vreemde munten te zijn. Uit 'het stadhuis zijn
ook enkele kleinere schilderstukjes uit de om
lijsting gehaald en verdwenen. Dat zooiets
door mindere soldaten geschiedt, is weinig
aannemelijk.
Uit aanzienlijke particuliere woningen, die
eveneens veel van de roofzucht geleden heb
ben, zijn tal van kostbare schilderijen verdwe
nen Ten slotte zij nog gemeld, dat er geen
Hollandsche „onder-professor" gedood is, doch
de architect Leonacrts. verbonden aan de
Hoogeschool, een Luxemburger.
De „gefusll eetride" hotel*
houder.
Het Hbid. schrijft
Wij hebben (hem gesproken, den heer We
ber, den eigenaar van het welbekende Ant
werps clie hotel, dien man, dife, volgens be
richten In Belgisdhe bladen, udt den kelder
van zijn (hotel „uotgezwaveM*" zou zijn, djen
anap, dfie reeds jgefusileend zou zijn enz.
Hij zat heed gemoedelijk cmet ons te palaten
in (hot „American Hotel", en moest nog etens
hartelijk 'lachen over de verhalen, welke van
hem verspreid waren in allerlei blaklen, die
hij Mnuw-ombaald in zijn zak had. Het be
richt was ook tot DiiitschlafliJd doorgedron
gen en men had al zijn portret .gepubliceerd.
Ben barbier in Scheve nimgen wes zeker
Wel Verbaasd, toen hij een gefuaileerde moest
sdherOnEn ide Amsterdammers, van wie
velen den heer Weber en zójln hotel kennen,
zullen zeker ook met belangstelling vernemen
dat hij «oo gezond fc als een visch.
De heer Weber bevond zich reéds 60 jaar
in België, aldus vertelde hij ons, zijn zoons
dienen in het Belgische leger, een ós gewond.
Hij had zijn hotel afgestaan voor het Roode
Kruis, thans is in d&t bottel het ministerie
van Oorlog gevesrttigd.
Men had den heer Weber diens .permissie
om in Antwerpen te blijven, afgenomen, om
er een stempel op te zetten. Toen liep hij ge-
var r gearresteerd te worden, wait ook ge
schiedde. Hij moetat eenige uren op oen poli
tiebureau zitten, dóch word daarop veer
Vrijgelaten. Dat Was het eendge!
Ten slottte 'kreeg de heer Weber, die al
zooveel jaren in België woont, bevel Ant
werpen binnen 48 uur te verlaten. In StNico-
laas werd hij nog even aangehouden, doch
riad-elijk weer losgelaten en over Terneuzen
bereikte hij Rotterdam.
Oorlogsschattingen.
Volgens een telegram uit Boulogne aan de
N. R. Cl. gaan de Duitschers door schattingen
te heffen van de Fransche steden, die ln hun
macht zijn. Rijssel heeft al een oorlogsschat
ting moeten betalen. Volgens het telegram zit
de prefect van het Noorder-departement te
Rijssel op de prefectuur gevangen en van de
stad wordt 7 millioen frank geèischt. Te Ar-
mentières waren de Duitschers met 500,000
frs. tevreden, te Amiens hebben ze één mil
lioen gevraagd en 100,000 sigaren. Lens moei
700,000 frs. betalen.
Op het westelijk oorlogsterrein.
Donohoe, een der oorlogscorrespondenten
van de Daily Chronicle, die zich op den lin
kervleugel van het leger der bondgenooten be
vindt, is naar we in de N. R. Ct. lezen
van oordeel, dat de Duitschers niet tijdelijk,
doch definitief terugtrekken. Duitsche afdee-
lingcn op den linkeroever van de Somme, rond
Amiens en de bezetting die de Duitschers in
Amiens hadden gelegd, zijn plotseling in wan
orde afgetrokken. Bewoners van Amiens kwa
men de bondgenooten daarvan verwittigen.
De Franschen en Engelscben stellen alles in
het werk om den Duilschen rechtervleugel van
de hoofdmacht af te snijden en daarna te ver
nietigen De Duitschers trekken, om deze po
ging te verijdelen, in noordelijke richting en
schijhem op Kamerijk cn Doornik terug te
willen trekken, om zoo noodig de Belgische
grens ten Oosten van Rijssel te passcercn.
De hoofdmacht van het Duitsche leger, die
volgens den correspondent ook is teruggesla
gen, trekt in Oostelijke richting. Donohoe
noemt het 't begin van het einde van den Duit-
schen veldtocht in Frankrijk.
Uit O o s t e n r ij k-H o n a a r ij e.
Een particulier telegram uil Weeuen aan de
N. R. CL meldt:
Met het prijsgeven van Oost-Galicië is ln de
plannen van den generalen staf steeds reke
ning gehouden, maar zulks kon niet aange
kondigd worden, omdat het deprimeerend op
de bevolking zou hebben gewerkt en omdat
men den vijand naar Galicië wilde lokken, om
hem niet gelijk Napoleon maandenlong door
de steppen en moerassen van Rusland te moe
ten vervolgen.
In Oost-Galicië is alleen gevochten om het
offensief van de legers van generaal Dahkl en
Autteuber.fi te vergemakkelijken.
Lemberg is niet gewapenderhand door de
Russen genomen, doch was reeds ontruimd.
Lemberg is administratief een stad van be*
leëkenis, uit strategisch oogpunt echter niet
De strijd in Galicië wordt hardnekkig voort»
gezet. Voor de Oostenrijkers staan de zaken
niet ongunstig.
De stemming der bevolking is vol vertrou
wen; de prijzen der levensmiddelen zijn ge*
woon; door het verbod van uitvoer zijn ze
eerder lager dan hooger dan voor den oor-
log.
De kiesrechtvrouwen.
De kiesrechtvrouwen in Engeland hebben,
naar de R. Ct. meldt, thans den strijd voor 't
vaderland aanvaard. Christabel Pankhurst
heeft gisterenavond in het Londensdhe opera
gebouw haar eerste patriottische redevoering
gehouden. Zij erkende dat onder de Britsche
en de sterren-en-strepenvlag de invloed van
de vrouw grooter is dan overal elders ter
wereld en noemde de positie van de vrouw
in Duitschland 'bet treurigst. Een overwinning
van de Duitschers zou, naar haar meening,
voor de zaak van het vrouwenkiesrecht een
ramp zijn. Alleen daarom al moet Engeland
overwinnen.
De politie heeft ditmaal mejuffrouw Pank
hurst met een goedkeurenden glimlach aange
hoord. zegt de verslaggever der Daily News
Een Brief van den Bisschoip van
Oxford aan de Gemeente.
De volgende door G. R. vertaalde
brief uit den Church Times werd Ons toege
zonden:
„Een vreeselijke krijg wordt gevoerd tus
schen de voornaamste christelijke volken in
Europa. Op zichzelf moet dit reeds onzen
afkeer opwekken. Zestien honderd jaar gele*
den, toen Europa lot het Christendom be
keerd werd, verkondigde de kerk reeds de
leer, dat zelfs de wildste volken, ls bewijs
voor de goddelijkheid des Heeren, bij het be
lijden van Zijn Naam, de wapenen moesten
neerleggen en geen oorlog meer voeren. Hoe
sle>cht is men deze vermaning nagekomenI
Oorlog is stellig geen christelijk wapen. De
krijg is uit den Booze en nooit is dit duide
lijker gebleken dan heden ten dage. Toch zijn
er omstandigheden, dat de eiligheid van ons
eigen land en de verplichtingen, dfe wij tegen
over andere landen hebben, ons tot een oor
log noodzaken en ik ben ien diepste over
tuigd, dat dit nu onze treurige plicht was. D
oorlog heeft al onze binnenlandsche twisi'^
uit den weg geruimd en wij zijn nu een vol'
van één zin en wil en mogen van onzen God
een zegen afsmeeken over onze wapenen
In het diepst van ons hart benijden wij mis
schien degenen, die op mogen trekken or
ons land te verdedigen. Laten wü, wie
plicht het Is thuis te blijven, gewillig va'
onze vrienden afstand doen die hun lanc
moeTen dienen te land esn ter zee cn hen vn
hoop zien vertrekkenlaat ons toezien, voor
zoover het in onze maoht slaat, dat zif zich
naar hun gewichtige taak egeven, nuchter
en ernstig. Ik zou u dringend willen verzoe
ken en vermanen hen niet dn verzoeking te
brengen om zkfli vooraf te bedrinken.
Ijaat ons, als wij achterblijven, trachten
onzelfzuchtig te zijn. Er wordt van u ge-
eiscEI geen onnoodige moeite te geven, zui
nig te zijn en matig en geen goed voedsel te
verkwisten, geen groote massa's waren in te
slaan, dat daardoor de prijzen zouden ver
hoogd worden; bereid te wezen volgens uw
vermogen te geven aan noodlijdenden e he-
Eoeftigen te steunen, ook gereed te zijn lot
alle mogelijk hulp, die door de overheid of
anderen van ons gevraagd kan worde».
Als evangelaedöenaars is het onze plicht u
•daartoe te vermanen. Indien wij gek»over
Góds almacht, weten wij ook, dat het go'. I
een groote kracht is. Niet alleen zal het onze
wapenen doen zegevieren en bescherm
gcvcta aan de gewonden en hulpeloozen. de
stem*enden troosten en den dooden de zal'g-
he5ld schenken, maar het zal ook van ons
maken eeki volk, bereid om het nu
nog onbekende doel van God te vervullen.
Zijn voorzienigheid ordent alle dóngen zoowel
Hm den hemel als op aarde. "Wij moeten ge-
looven, dat God met dezen oorlog een bedote-
h'mg heeft cn iets goedis wil uitwerken voor
ons evenals voor andtere volken. In hoeverre
wij dit dbel doorgronden zal afhangen van
de kracht des gebeds ondier ons. Er zijn reeds
.gebeden voorgeschreven tot gebruik in do
kerken en ook het gebed van den vrome ver
mag veel. Ik zou u willen aanbevelen de ge
beden 5n onze boeken voorgeschreven in tijd
van oorlo» en bezoeldng.
Verder zou ik willen voorstellen, dat ei
gebeden werd voor eon goeden oogst, dat het
weder daarvoor gunstig mocht -zijn. Dit is een
gelegenheid, dat iedere gemeente als nooit te
voren de kracht zou leeron van hel gemeen
schappelijk gebed. In sommige gemeenten
zou het ook een gelegenheid kunnen zijn vooi
een dagelijksche viering van het Heilig Avond
maal. Ik hoop ook. dat in vele huisgezinnen
hot gemeenschappelijk gebed er door bevor
derd zal worden, dat ieder christen moge loe
ren sterker te gelooven in "de kracht van liet
gebed en het moge beoefenen meer dan be
voren.
Dan zullen wij allen, wat er ook gebeur e,
een srtiap gedaan hebben om meer onze eem
(heid als christenbroeders te gevoelen en wij
zullen geschikter zijn om te beantwoorden
aan de oproeping van Gód als die tot ons
komft. Wat fk van anderen vraag, hoop ik zcl^
mijn mtorste host te doen om in practljk te
brengen.
Zangwill gevangen?
Aan het Boedapester weekblad „Egyenló-
seg" ontleen! de N. C. een bericht, door be
middeling van een vriend uit Zwitserland
aan dat blad toegezonden, dat te Londen do
schrijver Zangwill, nadat hij op enkele mee*
tingen, die hij georganiseerd lad, *egen d«m
oorlog had gesproken, op last van de EngeN
sche regeerlnig is aangehouden op bet oogen-
blSk dat bij naar zijn woning zou terugkee*
ren.
Oost-Indlë
Pestbestrijding Sn Sndië.
De befdte amibula nce-oiut o mobielen voor de
pestheslrijiding in Ncd.-Indië zijp. geneed ert
zeilen binnenkort dlaarheen vterfcrekkerjj-
