„DE EEMLAN DER". Zaterdag 12 September 1914. BUITENLAND. N° 64 Eerste Blad. Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURO. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden voor Amersfoort f 1.00* Idem franco per post- 1.50* Per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) 0.10» Afzonderlijke nummers 0.05# Deze Courant verschijnt dagolyka, behalve op Zon- en Feestdagen. Advertent iön gelieve men liefst vóór 11 aur, familie- advertenties en berichten vóór 2 uur in te zenden. Bureau: UTRECHTSCK ESTRAAT L Intercomm. Telefoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN: Van 15 regels.» f 0.50» Dike regel meer - 0.10, Dienstaanbiedingen 25 cents b\j vooruitbetaling. Groote lottera naar plaatsruimte. Voor handol en bedrijf bestaan zeor voordoelige bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abounomeut. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Mollaud sla pal! u. Laat oeis nu enkele punten uit de geschie denis van ,o-ns volk beschouwen ten einde te kunnen zien hoevelen onzer hieruit de te genwooruige historische roeping van Neder land afleiden. Gedurende den Tachligjarigen Oorlog, aan welks begin onze natie het onverbreekbaar verbond sloot met Oranje, bevocht ons kleino volk tegen de groote overmacht van Spanje de vrijheid van godsdienstig denken, de mac ht om te worden de vrachtvaarders van Europa, zoodat het door zijn scheepvaart en handel meer dan ecnig ander volk uiel al'e natiën der wereld iu aanraking kwam en een schakel tusschen hen vorm|de. Het schiep binnen eigen grenzen de eenheid der Repu bliek van de Yercenigdc Provinoiën, en zoo had dus, lang voordat het groote Duitschland een Bondsstaat was, voordat Italië een veree- ndgd Koninkrijk werd, vooraat Ooslonrijk- Hongarije één staat was geworden, het kleine Nederla*n.d. een nationaal ideaal van een heid bereikt zij het ook zeer onvolkomen. Ben groolsche figuur uit onze vaderlandsche {Jct.i liicdenis, lvoiving-Stadlhouder Willem de D^rdJe, bewerkte later door ziiju optreden in Europa vooral door zijn strijd tegen den Fnittsöhen Koning Lodewijk XIV vrijheid .vn:i godsdienst voor het geheele toenmalige beschaafde Europa. \Yas dus het ideaal, waarvoor Nederland werkte en streed met voorbeeldekiozen moed en taaie volharding, eerst vrijheid, van gods dienst in e-igen land, daarna in wijder kring, thans is bet ideaal, waarnaar Nederland moet streven: „Wereldvrede". Door don strijd in het verleden is de Nederlandsok c bo dem altijd geweest dat piekje gronds in Euro pa, waar ieder, die voor zijn overtuiging vervolgd werd, een toevlucht kon vinden. D.i is een merkwaardige factor in de lange voorberejrfiümg van löüuri en voik ter vervul ling van <le tegenwoordige roeping. Ilollaud was dus s'« c—o ce i..:.iakei tusschen verschil lende inzichten van. versuhiden.de mcnschen uit verschillende national* ieiten. En nergens in Europa was de vrijheid van spreken, han delen en denken in verband met godsdiensti ge en politieke overtuiging zoo groot als bij o>ns. Wanneer Holland dan nu zijn taak zal vervullen van hóóg te houden te midden der strijdende volken van Europa het ideaal van dten vrede, dan zal dit juist door zijn neutra- lilcit vergemakkelijkt worden, en zal het we derom als land en als natie den schakel moe ten vormen, die allen te zamen kan brengen. 1 Iet klinkt als oen dwaze utopie, dat ter wijl .de dappere zonen des vaderlands naar de grenzen zijn getrokken om ons land te beschermen tegen mogelijke inbreuken op Oiuc nou trati Lett terwijl daarbuiten de storm woedt en de oorlogsfakkel door dei Dood gedragen word! van stad naar stad. van dorp tol dorp, (Lat wij dan hier zouden hmnen denken en werken voor wereldvrede. En locb, landgenooten, het moet, het is een «ven dure, heilige plicht als toen wij jnel Wil lem den Zwijger als geuzen optrokken om te rtijjden voor onze vrijheid. Zijn wij niet ie bekwame bouwlieden, waar het betreft hst bouwen van dijken, om het aan het water <mlworstelde land veilig te houden, vrucht-' baar te maken en rijke oogsten te «doen af werpen? Deze nationale bekwaamheid is le mens een eigenaardige karaktereigenschap bij or.s volk geworden, dne te voorschijn komt bij elk ernstig werk, dat wij ondernemen. L. cn wij dan nu deze eigenschap gebruiken fin de dijken bouwen, samengesteLd uit het materiaal onzer daden, woorden, gevoelens, gedadblen, gebeden :en offers, waarbinnen W ij den bodem beveiliger^ waai in de zude, Zijn gelegd van vrede, eenheid en broeder schap, e*i waarop deze zaden kunnen groeien en vruchten dragen. Mocht dit land, wat aa gelijks elk rechtgeaard Nederlander van God znl afbidden, gespaaaxi blijven voor de ram pen van den oorlog in dirccten zin, dan is het de plicht Aan ons geheele volk de vrijheid Van welken, die ons -dan binnen onze gren- z ii gelaten is. op een zoodanige wijze tc be nutten, dat waar de beschaviug -door de oor logvoerende natiën voor een groot deel zal worden vernietigd en zal worden vertrapt, wij bier het zaad, dat ons was toevertrouwd zullen hebben verzorgd en den oogst zullen kunnen aanbieden aan de straks moegest'**- iflen natiën. N u kunnen wij dit nog doen, nie- tmutd ouzer weet of hol morgen of de volgen- Li c week of de volgende maand nog mogelijk Is. of ons land ook niet in den maalstroom \;,n besroeringen zal worden meegesleept hinar ook aan de voorkoming hiervan kun nen wij veel meewerken, indien o-ns volk nu begrijpt, dat naast het lenigen van stoffeiij- ken nood het onze plicht is, door te blijven ;gaan zoolang wij kunnen en waar wij kun nen, met bet beschavingswerk, dat in ons land dieper dlan ergens elders heeft wortel jgc ohoten. Daarom moeten wij, -zoolang het lot ons oog met dwingt onze zonen, broeders, mau- p( i en vaders, onze beste en edelste denkers in werkers wee te laten maaien door de moordende machines, ,ons beschavingswerk onafgebroken. en met ongeschokt vertrouwen voortzetten. Mevr. ROS—VRIJMAN. Politiek Overzicht. Engelschen, die tegen den oorlog zijn. Het Britsche lagerhuis heelt eergister aan de regeering eene nieuwe machtiging verleend om soldaten op de been te brengen, ten einde aan de zijde van Frankrijk en van Rusland den oorlog met kracht te kunnen voortzetten. Den Gen Augustus heeft de minister van oor log machtiging gekregen, een half inillioen soldaten in het leger op te nemen; thans is die machtiging verder uitgebreid, zoodat zij nog een lialf millioen manschappen meer omvat. Hel bericht, dat dit besluit vermeldt, voegt er bii, dat het eenstemmig genomen is. Dal beteekent, dat de aanneming geschied is zon der hoofdelijke stemming. Maar er kan niet uit worden afgeleid, dat de geheele vergade ring met het beleid der regeering instemde. Het is bekend, dat niet alle leden van hel kabincl-Asquith tot de oorlogsverklaring aan Duitschland hebben meegewerkt. Twee kabi net-ministers, lord Morley en John Burns, heb ben de verantwoordelijkheid voor dezen oor log niet mee willen dragen. Bij hen heeft zicb een van de jongere leden van de regeering aangesloten; de onder-staatssecretaris van on derwijs Treyclyan is met hen uit de regeering getreden. Yorst Biilow heeft zich onlangs beroepen op een woord, dat door Burns gezegd zou zijn. waarin hel optreden van Engeland tegen Duitschland werd geweten aan concurrenlie- nijd. Of dit werkelijk gezegd is, schijnt niet zeker te zijn; alllhans heeft de Times beweerd dat dc rede, waarin dit woord voorkwam, niet gehouden is. Maar van den heer Tievelyan is eeq brief in de Engelsclie pers verschenen, waarin hij aan zijne kiezers in Eiland (York shire) de redenen uiteenzet die hem tot zijn uit treden hebben geleid. Die brief is niet apokrief verklaard; wij kunnen er dus ecnige stukken uit opnemen, die de mecning van den schrij ver doen kennen. Er wordt o.a. in gezegd: „Wij hebben plotseling gevonden, dat onze handen niet, zooals beweerd werd, ongebon den waren. Telkens en telkens weer was ons door de vrienden van de Entente cordiale ver zekerd, dal deze slechts een vriendschapsband beleekende. Thans welen wij, zooals wij altijd vermoedden, dat de Entente den plicht der vijandigheid tegen Duitschland in zich sloot. Daaromheefl het beroep op het eergevoel van Sir Edward Grey op velen van ons geen in druk gemaakt. Wij voeren den oorlog, omdat wij wenschen, dat Frankrijk niet zal worden platgedrukt. Evenmin wensch ik, in het be lang van de beschaving, Duitschland platge drukt te zien Moeten wij ons er over ver heugen, dat Rusland zegevierend uit den strijd zal komen met zijne woeste, zich telkens ver nieuwende horden van lallooze volksstammen, om zich over onze platgedrukte westersche be schaving te storten? Men bedenke wel, dat wij in de eerste plaats en bovenal voor Rusland strijden." De aandacht verdienen ook deze zinsneden: „Ik keur, zoo goed als iemand, de schending van de Belgische onzijdigheid door Duitsch land af. Maar ik beweer, dat, als Frankrijk dit onrecht had begaan, wij op de eene of an dere wijze daartegen zouden hebben gepro testeerd, zonder ons land in den oorlog te storten, „Toen wij verder het als onzen plicht be schouwden aan Duitschland hel recht te wei geren als oorlogvoerende slaat een aanval ter zee te doen op de kustlijn \an een vijand, die onverdedigd was gelaten, cn toen Duitschland bereid was dit recht prijs le geven, als hel onze onzijdigheid kon verkrijgen, bewees dit geenszins een positie nemen van Duitschland, waardoor eene schikking niet 'had kunnen ver kregen worden. Wij waren echter in geenc goede stemming hiervoor. Naar mijne mecning hadden wij in dezen strijd gecne partij moeten kiezen behalve voor hel overweldigende be lang van onze eigen natie: en dit belang is de vrede"' De opvatting, waarvan deze brief getuigt, is in het Engelsclie parlement niet lot uiting gekomen. Zij, die haar deelden, hebben het stilzwijgen bewaard en ook niet het op eene stemming laten aankomen. Blijkbaar voelden zij zich onmachtig om nu tegen den stroom op te roeien. Zij troosten zich met de hoop op de toekomst, die hun de gelegenheid zal ver schaffen om te spreken. Daarop zinspeelt een manifest, dat het bestuur van de. Engelsclie arbeidsparlij heeft laten uitgaan, waarin wordt gezegd: „Het was niet de Servische kwestie, of de Belgische kwestie, die Engeland in deze doo- (lelijke worsteling dreef. Het is niet een oor log voor onderdrukte nationaliteiten of voor BcJgië's onzijdigheid. Zelfs wanneer Duilscli- liind Belcrii> s on-/;idu<hftid niet onr. hlraatiö had geschonden, zouden wij er in betrokken zijn. Wie gelooft, dat als Frankrijk in strijd met verdragrecklcn in Belgic was ingevallen, om Duitschland te pakken, wij vijandelijkhe den tegen Frankrijk zouden zijn begonnen? Achter den rug van parlement en yolk heeft bet Engelsclie ministerie van buitenlandsche zaken heimelijk dingen mei Frankrijk afge sproken; het heeft dat toegestemd, toen men het er om vroeg. Daaroiu staat Engeland nu voor het ruwe verderf en voor dë-verarming van den oorlog. Verdragen cn overeenkom sten hebben do republikeinsche partij van Frankrijk aan het tirannieke Rusland geke tend en Engeland aan Frankrijk. Tc zijner lijd zal dat duidelijk gemaakt worden cn zullen de verantwoordelijke mannen lei" verantwoor ding geroepen worden." De oorlog. P a r ij s, 10 Sept. (R.) Communique van elf uur des avonds. Op de linked" vleugel gingen de Engeisch- Fransche troepen de Maine over tussclien La Ferté sous Jouairre, Charly en Chateau Thier ry; wij vervolgen den vijand, die op den te rugtocht is. In den loop van zijn voorwaart- schen raarseh maakte hot Eritsche leger tal rijke gevangenen en nam het mitrailleuses. In de vier dagen, die deze veldslag duurt, hebben de verbonden legers op dat deel van het oorlogstoon eel meer dan 60 Kilometers gewonnen. Tusschen Chateau Thierry en Vi- try le Francois werd de Pruisische garde te rug geworpen. De actie wordt voortgezet met groote hevighoid. In het centrum en aan den rechtervleugel is de toestand stationair aan de Arnain en in het landschap Argonne, waar de heide tegen standers hunne stollingen handhaven. A*p de zijde van Nancy maakte de vijand geringe vorderingen op den weg naar Chateau Sa- lins. Daarentegen hebben wij terrein gewon nen in het boscli van Ciampcnoux, De verliezen zijn aanzienlijk aan beide zij den. De moreele en de gezondheidstoestand van onze troepen blijven uifmuntend. L o n d e n, 1 1 Sept. (R.) Communiqué van heL persbureau. De algeraeene terugtocht van den vijand hielden gisteren aan. liet Engel sclie leger maakte 1500 gevangenen cn nam verscheidene kanonnen en mitrailleuses, als mede groote hoeveelheden pakvvagens. Dc vijand trek! zich in wanorde terug in de rich ting van Soissons. Volgens nadere inlichtin gen is de oorlogsbuit, die is maakt, veel grooter dan gisteren weid g- leid. Aanzien lijke troepen infanterie, die in het bosch ver scholen werden gevonden, gaven zieli op de eerste aanmaning over. Deze t.iten, benevens de plundering van de dorpen en talrijke ge vallen van dronkenschap, zijn aanwijzingen van demoralisatie bij den vijand, die krach tig wordt vervolgd. P a r ij s, 11 Sept. (R.) Een communiqué geeft oenige bijzonderheden over de opera- tien, die sinds den Gen September op het front Parijs—Verdun plaats hadden. De eerste phase van den veldslag aan dc Manie neemt ccne gunstige wending voor de verbonden, legers, omdat de rechtervleugel cn hel centrum van de Duitschcrs llians terug gaande zijn. Dc toestand is ongewijzigd op den Fran- schen rechtervleugel, in d«e Vogeczen en in de strook voor Nancy, dat de vijand met enkele stukken zwaar geschut beproefde te bom- bardcercn. De algemeene toestand heeft zich dus sedert eenige dagen geheel gewijzigd, zoowel uit strategisch als uit tactisch oogpunt. Niet al leen hebben wi» den opmarsoli der Duilschers lot staan gebracht, die door dezen als een toeken van overwinning beschouwd werd, maar bovendien trekt de vijand zicb op bijna alle punten voor ons terug. P a r ij s11 Sept. (R.) Communiqué van elf uur des avonds. Aan den linkervleugel komt ons succes dui delijker aan den dag. Wij blijven vooruitgaan ten noorden van dc Marne en iu dc richting van Soissons en Compiëgnc. Dc Duitschcrs hebben veel munitie en mate rieel, gewonden en gevangenen aan ons over gelaten. Wij hebben weer een vaandel geno men. liet Biïtsche leger heeft zich meester ge maakt van elf kanonnen en van eene belang rijke hoeveelheid materieel en heeft 1200 a 15U0 gevangenen gemaakt. In het centrum is de vijand teruggeweken op het geheele front tusschen Sózannc en Revigny. In dc Argonne zijn de Duitscligrs nog niet teruggegaan. Ondanks de inspanning, die van de troepen gevergd is in dezen vijfdaagschen strijd, vin den zij nog de kracht om den vijand te ver volgen. Aan den rechtervleugel (Lotharingen cn de Vogeczen) is niets nieuws. Ostende, 11 Sept. (R.) Gisteren heeft in de omstreken van Oudenaarde, Kortrijk cn Renaix een gevecht plaats gehad tusschen Duitschcrs cn Belgen. Bijzonderheden ontbre ken. De telegraaf is doorgesneden. De Duilsckers trachten een gevecht le ver- uiiiden en ivachten iu alle haast de Franschc grens te bereiken. Dcndermonde is weer door het Belgische leger bezeL Ostende via Londen, 1 S e p i. (R.) Een ernstig gevecht werd gisteren geleverd in de omgeving van Grimbergen en Den- dermonde. De Duitschcrs moesten terugtrek ken met achterlating van een dertigtal krijgs gevangenen. Zij plunderden en verwoestten de stad. Van de 2400 huizen zijn er 1100 ge heel in de asch gelegd. Alle kunstwerken en historische monumenten zijn verdwenen of verbrand. Verscheidene j Labelen, die krijgs gevangen gemaakt zijn, en 20U burgers zijn naar Duitschland gevoerd. Afdeeiingen ula- nen werden achtervolgd in de bosschen bij Qualrecht en Wctleren. De Duitschcrs brengen le Brussel den le Namen veroverden buit, u.l. proviandwagens, artillerie en paarden, bijeen. In tegenspraak met liet in Engelsclie bla den voorkomende bericht, kan worden mede gedeeld, dat burgemeester Max nog steeds iu Brussel in functie is. Antwerpen, 11 Sept. (R.) Officieel. De provinciën Antwerpen en Limburg zijn ge heel van Duitschcrs Yrij, evenals bijna ge heel Oost-Vlaanderen. Onze troepen hebben Dendcrnionde weder bezeL Gisteren werd in de buurt van deze stad een laatste gevecht geleverd, dat aan len vijand ernstige verliezen toebracht, die eene ver warde vlucht na zich sleepten. Eene DuiLscbe colonne, die van Mellc naar Oudenaarde en Ruyes ging, beproefde -u den nacht eene terugkeerende beweging naar het noorden; zij werd tegengehouden, ten hoogte van Eenanicn cn sloeg weor eene zuidelijke richting in. De operatie, door ons veldleger onderno men legen Duitschc strijdkrachten, die versterkte stelling bij Antwerpen maskceren, waarvan de eerste uitkomst was de :<»ncniing van Aersekot, is heden met methode en succes voortgezet. Ons leger ging aanhoudend vooruil en bracht aan dc Duitschcrs helang- rijke verliezen toe, hetgeen te wijten is aan de acLie van de artillerie en inzonderheid aan het in werking brengen van veldstukken van sterk kaliber, waarvan de uitwerking be slissend was. Petersburg, 11 Sept. (Telegraafagcut- sckip). De uit het westen overgebrachte Duit schc troepen hebben zich bijeengetrokken aan de rivier Alle, van waar zij eene beweging naar het oosten begonnen zijn in groote colon nes door dc Masurisclie meren. De troepen van de Russische voorhoede trekken zich terug naar het oosten, don opmafsch van den vijand tegenhoudende. B c r 1 ij n11 Sept. (W- B.) De generale slaf deelt mede: Het 22e Russische legerkorps (Finland) heeft getracht over Lyck aan den strijd in Oost-Pruisen deel Le nemen. Hel is bij Lyck geslagen. Petersburg, 11 Sept. (Telegraaf- Agentschap). De Russische troepen zijn er in geslaagd den linkervleugel van het Oostcn- rijksche leger af te snijden van de Ooslcn- rijkscJic troepen, die opereereu in de streek Tom aszo w-Ra wa-R uska. Tweede telegram, ue Russische troe pen hebben de versterkte stellingen bij Opole cn Tourobin, na een stormaanval, genomen en vervolgden den vijand meer dan dertig werst. Dc Russische cavalerie opereerde in den rug van den vijand. Tomassow werd na een hardnekkig gevecht genomen. De Duitschc troepen bij Myszincc en Chor- zclc (bij de Oost-Pruisische grens) zijn met groote verliezen teruggeslagen. Kaapstad, 10 Sept. Generaal Smuts, die toen hij in de zaal kwam zeer werd toe gejuicht, ondersteunde het voorstel van eer sten minister Botha tot het zenden van eene boodschap van trouw aan den koning. Hij herinnerde dc Kamer, dat de slachtoffers van de Duitschc gewelddaden onze eigen broe ders zijn, de zonen van onze gemeenschap pelijke voorouders. De Belgische, Franschc en Engelsche vol ken zijn gewikkeld in een reuzenstrijd voor de aan de Zuid-Afrikaandcrs zoo dierbare vrijheden, die levendige sympathie koesteren voor het kleine België, dat ovele dingen ge meen heeft met Zuid-Afrika. Velen onder ons hebben Belgisch of Fransoh bloed iu onze aderen. Nu Engeland, ons moederland, genood zaakt is aan dezen oorlog deel te nemen, kun nen wij niet lijdelijk blijven. Over -de houding van dc Balkanslalen te genover den oorlog wordt uit Wcenen aan de ICöln. Zlg. bericht, dat de "iplomatie van de triple-entente aanhoudend "-aai" best dc.', door bedreigingen en beloften on-zijdigw.i aan hare zijde le brengen of althans tot eene welwillende bevordering van hope belangen te bewegen. Het minst is dit haar bij Tur kije gelukt, dat vast blijft in zijne afwrachten de houding cn zich toerust voor het geval, dat Rusland mocht wagen zijne onzijdigheid te verbreken. In breede kringen van de be volking. die zeer verbitterd is door het be slag, dot Engeland heeft gelegd op de door Turkije bestelde groote slagschepen, is de gezindheid merkbaar om zicil bij Duih.eh- Dlid aan te sluiten Ook RurarEe weerstaat standvastig alle vcrlokkingten cn bedreigingen van Rusland, die inzonderheid ten doel heb ben, den doorvoer van levensmiddelen en munitie naar Servië af te dwingen. Rumeniö is gesplitst Lu eene IYansch gezinde cn eene Oosten rij ksdhge zin dc partij,. Men mag aan nemen, dat de invloed van den leaning min stens zal doorzetten, da! aan dc onzijdigheid word! vastgehouden Van Griekenland heeft men aanwijzingen, dat liet neigt naar dc tri* plc-entente, afgezien van het koninklijke huis, dat Duitschland oprcahl genogen is. Grieken land beschouwt liet ook als vereenigbaar met zijne onzijdigheid, leeftocht en munitie via Saloniiki naar Servië door Le laten. In verband met geruohtcn, die in Berlijn liepen, waarin twijfel werd geopperd aan de onzijdigheid van de Ycreenigde Staten, heeft de ambassadeur van de Unie, de heer Ge rard, in een interview verklaard, dal alle geruchten, die willen weten, dat de Verccnig- de Staten hunne onzijdigheid aden prijsge ven, klinkklare onzm zijn. De Vereenigdc Sta ten denken er niet aan, met iemand oorlog te willen voeren; zij zullen hunne onzijdig heid zoo nauwgezet en krachtig mogelijk handhaven,. "Wanneer liij zijne landslieden raadt zoo spoedig mogelijk naar huis le gaan, dan doet hij dit omdat hij meent, (lat in de- zeu oorlogstijd iu Europa iedere Amerikaan in zijn land behoort le zijn, en dat zij liet best doen van de mogelijkheid, die nu Beslaat oni zonder gevaar naar huis tc komen, gebruik te maken. Thans zijn de ambtenaren, die door de regecring gezonden zijn, voorzien van de noodigc geldmiddelen, nog hier; als die zijn teruggekeerd, dan heeft de ambassadeur gce- ne gelegenheid nicer om voor de Amcrikaan- sche burgers, die zich bij hem om hulp aan melden, le zorgen. Graaf Szögyeny-Marich, de oud-ambassa deur van Oostcnrijk-Hongarije te Berlijn, heeft In een interview op eene vraag naar den waarschijnlijken duur ran den oorlog gezegd, dat niemand daarover eene bepaalde mcc- nódig kcui uitsproken. Hot schijnt echter, dat zelfs de ral van Pairijs nog niet het einde van den oorlog zou boleekenen. Dat is af te leideu uil de verplaatsing van den zetel der rccce- ring naar Bordeaux. Slechts gevoelige neder lagen Yan de Russen zouden de geneigdheid tot het sluiten ran den vrede verhaasten. Kingston (Jamaica) 11 Sept. (R.) Ecu Britsch oorlogsschip heeft hel stoomschip Belihania van de Hamburg-Amerika lijn ais ooiiogsprijs naar deze haven gebracht. Het schip heelt 400 gevangenen aan boord. B er lij n, 11 Sep t. (W. B.) Officieel wordt uit Konstanlinopel bericht: Uit bezorgdheid voor ecu vermeend ingrijpen van Turkije ten gunste van Duitschland, hebben de drie entente mogendheden aan Turkije te kennen gegeven, dat zij instemmen met <lc afschaffing van de capitulation voor liet geval, dat Turkije in den tegenwooj digeu oorlog onzijdig blijft. De Porte antwoordde, dal hare onzijdigheid niet tc koop is, maar 'heeft tegelijk uit dc mededee- ling van de ambassadeurs der entente-mogend- heden consequentie» getrokken, door een kei zerlijk iradé uit te lokken, dat dc capitulation opheft Johannesburg. 11 Sept. (R.) Officie* I wordt bericht, dat op de lijnen van de mijn Luipaardsvlei onlplolbaic stoffen zijn gevotl» den. Alle Duitschcrs en Oostenrijkers, die ifl dienst waren bij deze maatschappij, zijn ont slagen. Keulen, 11 Sept. (W .B.) De Kölnischft Zeitung heeft een bericht ontleend aan dö Corricro della Sera, volgons hetwelk de Bel* gische kardinaal Mercicr op afkeurende wijze zich over dc Duitschers had uitgelaten, en hen als barbaren gekenschetst had. Hierover schrijft karclngal von Hartraann, aartsbisschop van Keulen, aan de Kölnische Zeitung: „Ik vots# mij gedrongen u betreffende liet artikel „Kal* dinaal Mercicr als aanklager" dc volgcndf mededeeling te doen Tijdens zijn kort vciv blijf le Rome is de kardinaal door een corre??» pondent van de Corricre della Sera geïntcf* viewd. „Toen het interview verscheen, sprak kardinaal direct ten stelligste legen, dat ii'j zich zoo uitgelaten zou hebben, als de Coriieiu hem in den mond legde, in dezen zin liet hij zoowrel den Pruisischen gezant bij het Vati- cuan als mij door den primaat-abt van Slot-, zingen direct opheldering geven. Er zou ook in de Corriere della Sera een rectificatie ver schijnen, die daarna in de Osservatore Ro mano opgenomen zou worden. Ik zou u dank baar zijn, als cie voorgaande mededeciingcn Ier wille van de waarheid in de Kölnisch» Zeitung werden o;.1 ge nomen." Italië. Rome, 10 Sept. (R.) De Osservatore Ro mano publiceert ccne encycliek van paus Be- nediclus XV. Na te hebben doen uitkomen, dat zijn persoon beneden zijne verheven taak staat, verklaart de paus, da! hij niet twijfelt aan de goddelijke goedcrenliercnheid, die hem de noodige koekheid en krachten zal schenken^ na hem het zware gewicht van zijne waardige 'heid te hebben opgelegd. De paus drukt zijE afschuw en zijne droefenis uit bij 't zien vatf hal afschuwelijke schouwspel van den oorlog in een zoo groot deel van Europa, dat in vuur ftn vlam is gezet en rood wordt van het bloed

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1914 | | pagina 1