/lister, zoolang de „buitengemeenten" niet
door de wet gedwongen woidcn in de kos
ten van he* middelbaar onderwijs barer inge
zetenen bij te dragen, voor een parallel-klasse
een hooger subsidie toe te kennen, indien de
buiten-Ie erlangen een groot percentage van de
totale schoolbevolking vormen.
Bepaald zou kunnen worden, dat, boven het
stamoijfer van f 5000 of f 3000 voor een paral-
lelklasse eener H. B. Swaar het percentage
der buiitenleerlingen 40 te boven gaat, f 1500
en waar het hooger is dan 50 pet. der totale
schoolbevolking, f 1800 worde uitgekeerd, mits
de leerlingen uit andere gemeenten o.p den-
zelfden voel worden toegelaten als uit de ge
meente van vestiging zelve.
Ten einde de opleiding tot verschillende ak
ten M. O. te bevorderen, wordt voorgesteld
een rijksbijdrage te verleenen voor elke be
haalde akte, behalve boekhouden, gymnas
tiek. staatsinrichting en teekenen.
Een post is uitgetrokken voor de aanstel
ling van een rijkswandélleeraar voor hert vis-
scherij-onderwijs.
Een groot aantal subsidies en subsidie-ver-
hoogingen voor ambachls- en vakscholen
wordt voorgedragen, zoomede voor speciale
Inrichtingen en verecnigingen voor middel
baar onderwijs.
Lager O n d e r w ij s. Verhooging van den
desbetreffenden begroolingspost dient ter ver
betering van de wedden van het onderwij
zend' personeel bij de leerscholen, verbonden
aan de Rijkskweekscholen en van de wedden
ean hert onderwijzend personeel aan de Rijks
kweekschool zelf.
De minister overweegt eene reorganisatie
van de Rijksnormaallessen, waardoor op rui
me schaal dagnormaallessen zullen worden
Ingevoerd.
Voor Rijksbijdragen aan bijzondere lagere
icholen, ingevolge art. 50 der wet tot rege
ling van het L. O., is een totaal bedrag ge
raamd van f 8 868,000, d. i. f 358,000 meer dan
roor 1914.
f 1000 wordt aangevraagd voor de kosten
iener in te stellen commissie van advies voor
ie lichamelijke opvoeding, wier taak zal moe
ien beslaan in het verstrekken van adviezen
ïan d1* Regeering omtrent de vraag, hoe in
le toï^r'mst ook dc Overheid op dc beste wijze
aan dr ontwikkeling van de lichamelijke
volkskracht dóór moreele en malerieele mid
delen steun zal kunnen bieden.
De Instelling houdt verband met de herhaal
delijk geuite klacht, dat een gezonde samen
werking en de noodige stelselmatigheid in
hel nastreven van het gemeenschappelijk doel
ver tc zoeken is. De commissie zal bestaan uit
personen, die in hunne onderscheidene krin
gen tot de gezaghebbende mannen worden ge
rekend.
Kunsten en Wetenschappen. O.a.
worden nieuwe subsidies voorgedragen voor
.restauraties, enz.
Ontworpen is een nieuwe regeling voor de
iuibsddiëering van openbare leeszalen, waar
bij als maatstaf wordt aangenomen bel be
drag, dat zij ontvangen in bijdragen van pro
vincie, gemeente, en contrübutiën van parti
culieren en vereenigingen. Om evenwel geen
teleurstellingen te wekken, zullen die leesza
len. welke door deze nieuwe regeling schade
rouden lijden, in hert genot blijven van de
subsidies.
De desbetreffende post wordt in verband
hiermede met f 16,000 verhoogd.
Nieuw wordt o.a. aangevraagd f 1000 sub
sidie voor het Rembrand thuis te Amsterdam;
F 2000 -voor het Nederlnndsch Openlucht-Mu
seum f 20,0000 voor subsidieering van orkes
ten, mei de bedoeling dat. alvorens daaraan
subsidien worden toegewezen, omtrent de
keuze van de in aanmerking komende orkes
ten en de grootte der bedragen, het advies
wordt ingewonnen van hert hoofdbestuur der
Maatschappij tot bevordering van de Toon
kunst; f 2500 aan laatstgenoemde maatschap
pij; f 3000 subsidie aan hert in 1915 hier te
lande te houden 3e internationale ontleedkun
dig congres.
Hoofdstuk VII A.
(Nationale Schuld).
De eerste afdeeling van dit hoofdstuk (In
teresten enz.) wordt voorgedragen tot
f 32.222,004.05. tegen f 32,446,612.80 voor 1914,
dus f 22-1,608.75 minder: de tweede afdeeling
(Amortisatie en aflossing) tot f 6,346,300 tegen
f 6,121.500, dus f 224 800 meer.
In hert geheel wordt voor amortisatie van
rente-gevend^ schuld voor den dienst 1915 uit
getrokken f 6,346,300.
Hoofdstuk VII B. (Financiën).
Voor 1915 wordt geraamd f 51,112,808.25-L
zijnde f 11,442,0S9.75 meer dan voor 1914 fis
toegestaan. Voor „buitengewone uitgaven"
wordt f 9,502,311 meer aangevraagd, zoodat
de feitelijke toename van de gewone uitgaven
op dit hoofdstuk is f 1,939,778 75, waaronder
Inlussohen f 1,000.000 begrepen is, dat slechts
tot een gering bedrag als eene vermeerde
ring der staatsuitgaven kan aangemerkt wor
den.
De verhooging toch van de VlIIste Afdee-
ling ad f 1,497,160.25 is voor een bedrag van
f 1,000.000 het gevolg van het opnemen in
deze afdeeling van een nieuw artikel „Pen
sioenen", daaronder begrepen uitkeeringen
aan voormalig personeel der posterijen, tele
grafie en telefonie en van de Rijkspostspaar
bank over 1915 en afgesloten dienstjaren",
welke opname voor wat d<e eerstbedoelde ca
tegorie van personen betreft reeds werd aan
gekondigd met betrekking tot de aanwijzing
van de posterijen enz. als staatsbedrijf, terwijl
voor het overige naar de Middelenwet voor
1915 verwezen wordt.
Tegenover dc uitgave ad f 1,000,000 voor
noemd srtaan als Inkomsten: 1. eene uitkee-
ïfing; aan 's rijiks middelen ad f 824,900, en 2.
een bedrag van f 150,000 wegens een ten laste
van het IXe hoofdstuk der Staatsbegrooting
te brengen uitikecring door de Rijkspostspaar
bank van de contante waarde van de pen
sioenrechten der ambtenaren op 1 Januari
1915, voor zoover niet bereids door 'g rijks
schatkist vroeger genoten.
De verhooging der VlIIe Aid. is voorts tot
een bedrag van f 470,000 het gevolg van het
voor de eerste maal brengen op dit hoofdstuk
van de annuïteit verschuldigd ingevolge de
Weduwenwet voor de gemecuteamOjlenareD
1913.
Hoofdstuk VI. (Marine).
In verband met de indiening van het ont
werp-vlootwet 1914 worden op de gewone
Maiiine-begrootSng gpen gelden voor aan
bouw van drijvend materieel der zeemacht
aangetroffen.
De mogelijkheid is overwogen om de be
grooting in aansluiting en in verband met de
op 's Rijiks werven te Willemsoord en Helle-
voetsl -is met 1 Januari 1915 in te voeren be-
drijfsboekhouding zoo in te richten, dat alle
door het industrieel bedrijf dier werven uit
te voeren werkzaamheden aan en ten behoe
ve van oorlogsschepen en andere diensten
geraamd zouden worden met inbegrip van
hun aandeel in de kosten van het industrieel
bedrijf, d.i. derhalve zoo dat tenlaste der be-
flrooling de kostende prijs der werkzaam
heden zou worden gebracht.
Besloten werd voorshands niet verder te
gaan dan de daarvoor in aanmerking komen
de artikelen der berreoting te verminderen
met de bedragen aan materialen en arboids-
loonen die in of ten behoeve van het indus
trieel bedrijf op de Rijkswerven te Willems
oord en Hellevoetsluis aangewend zullen
worden en in e enige nieuwe artikelen op te
nemen die uitgaven gedaan door en voor diie
industrieele bedrijven. Daarmede woirdt be
oogd de kosten voor d'ie inrichtingen samen
te brengen, ten einde lafer bijialdien mocht
worden besloten die werven aan te wijzen als
Staatsbedrijven in den zin dor wet van 16
Föbr. 1912 (Stbl. no. 85), die nieuwe artikelen
uit de begrooting te kunnen lichten ter sa
menstelling van de begrooting van dat be
drijf.
Mededeeling wondt gedaan van verschillen
de maatregelen in het belang van het perso
neel voorbereid.
De van dc machinisten geëischte ontwikke
ling en de wensc' clijkheid om het verloop
te beperken dwingen tot het bereikbaar stel
len van den officiersrang op jongeren leef
tijd dan thans het geval is, terwijl hieraan
een wijziging van de opleiding gepaard moet
gaan. Deze behoort er, naar de meening van
den minister, op gericht te zijn, dat het we
tenschappelijk peil der adspirant-ma ohinis-
ten bij hel verlaten der opleiding zoo hoog
is, dat zij alsdbn tot officier kunnen worden
benoemd, en dat door de bekwaamsten op de
gelegde grondslagen ka'n v orden voortge-
bou I wanneer c.q. worden aangewezen
o:n zich aan de Technische Hoogeschool vor
der te bekwamen. Om dit doel te bereiken zal
rle opleiding van een driejarige tot eon vijf
jarige moeten worden uitgebreid, waarvan
drie jaren op de marme-machinislenschool,
één jaar op het varend materieel in Neder
land en één jaar op het Koninklijk Instituut
voor de Marine wordt doorgebracht. Na bij
het Instituut afgeleerd eind-examen worden
de leerlingen tot officier-machinist der 3de
klasse benoemd. Voor de vijfjarige opleiding
zal f 800 m -ten worden bijgedragen. Gedu
rende den opleidengstijd wordt door d»e leer
lingen zakgeld ontvangen: tijdens de insche
ping wordt dit zakgeld verdubbeld en genie
ten. zij tafelgeld. Het ligt iri de bedoeling deze
regeling reeds toe te passen op de thans bij de
ma r me - ma chinist onscho ol aanwezige adspi-
rant-machirtisten. ""'-ar die der 1ste en 2de
afdeeling echter onder andere voorwaarden
in dienst zijn gekomen, zal voor hen over de
twee jaren welke aan de opleiding worden
toegevoegd, geen bijdra.se iu de opleidings-
kosten behoeven te worden betaald.
Het eindcijfer der begrooting is geraamd
op f 19,095689. zijnde i 2,194,704,81 minder
dan het voor het jaar 1914 toegestane be
drag, waarbij dc aandacht wordt gevestigd
op de omstandigheid, dat, met uitzondering
v ii een bedrag van f 4200 ten behoeve van
de verdere uitrusting van de twee onderzee
booten VI en VII en van de acht torpedoboo
ten (1913) "een gelden voor nieuwen aanbouw
bij deze begrooting worden aangevraagd, ter
wijl voor het jaar 1914 hiervoor een bedrag
van f 2,765.076 werd toegestaan. Rekening
houdende met de inkomsten uit de bcgrooling
welke verantwoord worden bij de wet op de
Middelen moet het eindcijfer verminderd
worden met een geraamd bedrag van
f 4,073.415, legen f 4,312,600 voor het dienst
jaar 1914.
Voor 1915 wordt aangevraagd voor mili
taire uitgaven f 15,060.557 en voor niet mili
taire uitgaven f 3,975,132.
Ter voorkoming van het bezwaar dat bij
het doen vervullen van de betrekking van di
recteur van 's Rijks werf door een actief die
nend hoofdofficier der marine deze telkens
na een gering aantal jaren dienst zouden moe
ten ohdén vervangen, ligt het in het voor
nemen dlie bert rekking op te dragen aan een
zee-officier die in burgerlijken dienst zal over
gaan. Dusdanige regeling voldoet zeer goed
bij het marine-etablissement te Soerabaja. De
aanvangsbezoldigiïig van dezen directeur van
's Rijks werven te Willemsoord en Hellevoet-
sluis ware zegt de minister te stellen
op f 5500, met het genot van vrije woning, ter
wijl deze dtoor 2 vierjaarlijksehe verhoogin-
gen tot f 6000 zou kunnen klimmen waarbij
rekening is gehouden met het bedrag der be
zoldiging die door den hoofdingenieur kan
worden genoten.
Als hoofd dar administratie te Willemsoord
zal worden bestemd een hoofdambtenaar, die
onder den titel van administrateur (met rang
van referendaris) zal werkzaam zijn, terwijl
te Hellevoetsluis als zoodanig zal optreden
een adju'nCt-ajdmiin'lstratcur (met rang van
hoofdcommies). De bezoldiging van eerstge
noemd en titularis ware Ie bepalen op het be
drag dat door de referendarissen bij de de
partementen van algemeen bestuur is vast
gesteld. met dien verstande, dal, ingeval vrije
woning wondt genoten, het traktement met
f 400 verminderd woKdt en onder genot van
dezelfde verhoogingen als voor deze vastge
steld.
Wat 's Rijks werf te Willemsoord betreft,
is gerekend op de herstelling door particu
lieren, van Hr. Ms. pantserscbepen Hertog
Hendrik en Jacob Heemskerck, op de vol
tooiing der reparatie van Hr. Ms. pantserdek-
schip Holland en de herstelling der werktui
gen van dit schip. Voor opruiming zullen in
1915 nog in aanmerking komen het oude
ramschip Stier, de brik Castor en de kanon
neerboot Udur.
Gerekend is op eene verhooging van loonen
zoodanig, dat de gemiddelde loonen der min
dere geëmployeerden en werklieden genoten
van hun 22ste tot en met hun GOsrte ia ar er
ongeveer 20 pet. door worden verhoogd en
wed met de bedoeling deze loonsverhooging
te doen ingaan met 1 Januari.
Het is noodig gebleken om voor de verbou
wing kier (majinderskazenne te beschikken
over de plaats waarop de oude cantine zich
bevond. Hierdoor werd noodig het bouwen
van eene nieuwe cant ine, tevens ingericht
voor het beoefenen van huisvlijt en Voorzien
vain een afzonderlijk studievertrek voor kor
poraals.
Teneinde bij mobilisatie c.q. dadelijk te
kunnen overgaan tot het bijvullen van de ke
tels van torpedoboolen is het noodig de mid
delen tot waterbargLng in de onmiddellijke
nabijheid van de aanlegplaats dier booten te
vergrooten.
Op 's Rijiks werf zal bij mobilisatie oen 3de
hulphospitaal worden Ingericht.
Nu weldra op 'sRiijks werf te Amsterdam
geen schepen meer in reparatie zullen worden
opgenomen, heeft de aanwezigheid aldaar
van de geschutmakerij geen reden van be
staan moer. Gelden worden daarom aange
vraagd voor de verplaatsing naar Willems
oord.
Voor een bolenopslagplaats te Willemsoord
is 350,000 noodig, waarvoor ƒ150,000 ten
laste van 1915.
Voor het overbrengen van werktuigen, voor
raden, c. q. gebouwen van de Rijkswerf te
Amsterdam naar Willemsoord wordt 50,000
aangevraagd.
In verband met een noodzakelijk gebleken
reorganisatie van den dienst dor scheeps-
dlepgangmeting op de standplaatsen Rotter
dam en Amsterdam, wordt het desbetreffend
artikel met 8300 verhoogd.
Berichten.
De Staatscourant van Donderdag 17 Sep
tember bevat o. m. de volgende Kon. besluiten:
toegelaten als consul van Groot-BritlanniS
en Ierland te Rotterdam H. Tom.
benoemd tot notaris te Hellen doorn J. W. B.
ICoöh, notaris te Gendringen;
bevorderd tot arbeids-inspecleurs 2e klasse
A. E. Struve te Utrecht en A. J. Kloos te Rot
terdam, beide adjunct-inspecteurs.
benoemd tot substituut-officier van justitie
bij de rechtbank tc 's Gravcnhage mr. P. W.
J. Beijnen, thans in gelijke betrekking te Win
schoten.
H.M. de Koningin ontving gisterenmorgen,
om 10 uur ten paleize Noordeinde uil han
den van de commissie der Tweede Kamer de
aanbevelingslijst voor hel voorzitterschap dier
Kamer.
De deputatie werd met de gebruikelijke eer
bewijzen begroet.
Inkomstenbelasting en Stuwadoorswet
komen voorloopig bij de Eerste Kamer nog
niet in behandeling, daar door dc buitenge
wone omstandigheden de Regcoring de des
betreffende Memoires van Antwoord nog niet
kon inzenden.
Het kamerlid K. ter Laan heeft tot den mi
nister van oorlog ide volgende vragen ge
richt:
1. Is de minister genegen regelen vast te
stellen, waardoor voorkomen wordt, dat mi
litaire autoriteiten aan hun ondergeschikten
de lezing van het dagblad ,,Hert Volk" ver
bieden, gelijk sedert de mobilisatie op en
kele plaatsen het geval is geweest?
2. Kan de minister de verzekering geven,
dat die opgeroepen landweer- en militie plich-
tigen de vrijheid behouden tot het bezookert
van gebouwen en vergaderingen van huin po
litieke partij en var.i hun vakvereenigmg?
3. Is de minister bereid, aan de Kamer in
lichtingen te verstrekken over de aanleiding
lot uitzetting van ds. de Jong te Veghel uit
het door de derde divisie bezette gebied?
Het Volk.
De houding der Vrijz. Concen
tratie. Dinsdagavond zullen de politieke
groepen, behoorende tot de vrijzinnige con
centratie, vergaderen om hun houding bij dc
behandeling van de staatsbegrooting vast te
stellen.
Kamerclub Liberale Unie. De
Kamerclub der Liberale Unie heeft den heer
De Meester als voorzitter, den heer De Jong
als secretaris en deen heer Dolk als penning
meester herkozen.
Staatsmuntbedrijf. Ingediend is
een wetsontwerp tot regeling van de inkom
sten en uitgaven van het Staatsmuntl>edrijf
voor 1915, geraamd op 507,056 of 387.049
minder dan ten vorigen jare, het gevolg van
een niet onbelangrijke vermindering van de
gedane bestellingen.
Gemeenteraadsverkiezing te
'sGr avenha ge. De districtsvergadering
van de vrijzinnige kiesvereeniging 'sGraven-
hage III heeft besloten, met het oog op de
huidige tijdsomstandigheden, geen candidaat
te stellen voor de gcmeenteraadsvacalure, ont
staan door het onlslagnemen van mr. I, A.
Ncderburglx.
Begrafenis van denTurksch.cn
gezant. Met groote militaire en diploma
tieke praal aan zijn hooge positie verschul
digd, werd heden in langen stoet naar de Al-
gemeene Begraafplaats overgebracht het stof
felijk overschot van den te 's Gravenhage over
leden Turkschen gezant Aristarchi Bey.
De stoet was als volgt samengesteld: een
piket huzaren, daarachter dc muziek der Kon.
Mil. Kapel, welke op den weg treui-marschen
uitvoerde van Chopin, Beethoven en Bouw
man. Verder volgde een bataljon grenadiers;
daarachter de rouwwagen bedekt met een 12-
lal kransen, den overledene gewijd door het
corps diplomatiek, de minister van Buiten-
landsche zaken, de Turksche regeering en
hel consulaire corps van Turkije hier te lande.
Na -den lijkwagen volgden in hof rijtuigen de
vertegenwoordigers der Koninklijke familie.
Daarna volgden de ministers van Builenland-
sche zaken, justitie en marine; de gezanten,
consuls, de secretaris-generaal van het hof
van arbitrage, de gouverneur der residentie
en de burgemeester met den gemeen te-secre
taris.
De trein werd gesloten door een bataljon
jagers niet de muziek en een piket veld-artil
lerie.
Zoowel langs den weg als op de begraaf
plaats bevond zich een talrijke menigte.
Op het kerkhof werd het lijk opgewacht
door vele héfdiffnifcarissen, de vaandel-com
pagnie der grenadiers plaatste zich rondom
bet graf.
Voor de geopende groeve sprak de minister
van Buiteiilandsclie zaken een woord van af
scheid tot den sympathieken doode, wiens
edele eigenschappen on uitgebreide kennis
van internationale quacsliën liij in herinnering
bracht.
Uit naam van de Koningin en de regeering
sprak hij een vvaardeerend woord.
Uit naam van de collega's bracht de Ita-
liiaansohe gezant, hertog van Calvcllo een laat-
sten groet aan den sympathieken collega,
waarop de secretaris van de Turksche lega
tie de Koninklijke familie en het corps diplo
ma Liquc bedankte voor de hulde aan den be
treurden doode bewezen.
Onder de treurtonen van Chopin's inarsch
daalde het stoffelijk overschot langzaam tem
grave.
De militaire troepen waren in oorlogstenue;
hert corps diplomatique in "ala-gewand.
Nederland en de oorlog.
Vrij vervoer van verlofgangers.
De minister van oorlog heeft ter zake van
het vrij vervoer van verlofgangers op de
spoorwegen nader bepaald, dat voor het af
geven van kosrtelooze vervoerbewijzen geen
bewijzen van onvermogen moeten worden
vercischt en dat de beoordeeling van de wet
tigheid van een verzoek om een dusdanig ver-
voerbewijs geheel berust bij den onmiddel
lijke n militairen chef.
Het Kon. Nat. Steuncomité.
Het is verschillende malen voorgekomen,
dat voorstellingen georganiseerd zijn of ar
tikelen te koop rijn aangeboden, waarvan
men de baten geheel of ten deele wenscht af
tc dragen aan het Kon. Nat Steuncomité.
Het comité stelt den ijver van degenen, die
zich hiervoor moeite geven en den daaruit
voorlvloeienden steun op hoogen prijs. Heb
vestigt er echter ter voorkoming van mis
verstand de aandacht op, dat dergelijke be
moeiingen nimmer van het Kon. Nat. Steun
comité zijn uitgegaan, noch zullen uit
gaan en derhalve het comité nimmer eenigo
verantwoordelijkheid kan aanvaarden' voor
dergelijke voorstellingen, verknopen of an
dere wijzen van gelidverzameling, noch van
hetgeen met dit doel wordt vertoond of aan
geboden. Dit alles blijft geheel voor de ver
antwoording van diegenen, die dergelijke za
ken organiseeren.
Nederland Neutraal."
Van Wiert's volkslied Nederland Neutraal"
werden de eerste week bij de verschillende
plaatselijke steuncomités geplaatst 21,000
briefkaarten, hetgeen ƒ1000 bale beleekenit
voor de comité's.
Veld sprekers van ,.De Dageraad."
W. Havers en J. G. Götze, respectievelijk
voorzitter en secretaris van ,,De Dageraad",
vereeniging tot bevordering der vrije gedach
te, hebben, na kennisneming van de benoe
ming van een aantal aalmoezeniers en veld
predikers bij het leger te velde, den minister
van oorlog bij request verzocht één of meer
personen van niet-christelijke richlintot
veldsprekers te benoemen, die in dit voor
Nederland zoo belangrijke tijdperk, zullen
worden belast met de geestelijke verzorging
van bovenbedoelde niet op kerkelijk stand
punt staande militairen.
Adressanten verklaren zich bereid den mi
nister van advies te dienen bij eventueele
benoeming van één of meer veldsprekers,
zooals door hen in bun adres is bedoeld.
Huisvesting van vluchtelingen.
Te 's-Gravenhage is opgericht een „Comi
té tot huisvesting van vluchtelingen van alle
Nationaliteiten", die door de omgeving waar
in en de omstandigheden waaronder zij zich
t l dusver in het eigen land hebben bewogen
behoefte hebben aan meer dan de thans be
slaande toevluchlen te OLdebroek en in het
Oranje-hotel te den Haag hun kunnen ver
sohaffen.
Van vluchtelingen zijn de grensplaatsen
vervuld en zullen de genoemde asyls weldra
o Vb I raken, terwijl d'e meer verwijderde
streken, lioe gaarne zij ook tot helpen bereid
zijn, geheel vrij blijven.
Daarom wil dit comité trachten overal toe-
vluchten dn te richten of medeburgers er toe
te bewegon een of meer vluchtelingen bij* zich
aan huis te nemen tot dat heler tijden zullen
zijn aangebroken.
Het roept voor het welslagen van zijn po
gen de financiecle, moreele en in daden om
gezette hulp van alle Nederlanders in; er valt
ontzaggelijk veel leed en ellende te lenigen,
eindeloos wee te verzachten.
Daarom verzo'ckt het comité allen die hel
pen kunnen hun hijstand te verleenen, le.
door het geven van ruime geldelijke bijdra
gen; 2e. d'oor het openen van toevluchten: 3i
vooral djoor zich bereid te verklaren vluch
telingen in huis te nemen.
De namen der leden ■van het comité zullen
nader worden bekend gemaakt; voorloopig
zijn opgetreden als voorzitter A. S. Carpentier
AHiiv* en als secretaris-penningmeester H. J.
\Y van Lawick, beiden te 's-Gravenhage.
De graanprijzen.
Graanaanvoeruit Amerika, lllet
sa Rdjlndam van de Holland—Amcrika-lijn
wordt tegen het einde van doze week te Rot
terdam verwacht miert 10,000 ton graan voor
rekening van de Nederlandsche regeering.
Ook al zou de prijs van het voor Regee-
rijigsrehenfrig aangekochte bmtenlandsche
graan verhooging van het prijsmaximum
voor tarwemeel tengevolge moeten hebben,
dan zal nog niet aan handelaars of graan-
boeren worden toegestaan den prijs van hun
voorraden binnenlandsche tarwe zoo boog te
stellen, dat zij 'buitengewone winsten zouden
betalen op 'kosten van het broodetend publiek.
Graanschip aangehouden. Te
Rotterdam is bericht ontvangen, dat het Noor-
sche stoomschip „Eir" met graan van Nico-
laieff naar Rotterdam door de Fraroschen is
aangehouden en opgebracht naar Tunis, waar
de lading zal worden gelost.
Steenkolen.
Duitscliland staat sinds eenigen tijd den
steenkooluilvoer naar Nederland geheel on
belemmerd toe.
Het nieuwe in Glasgow gebouwde stoom
schip „Bawean" van de Maatschappij Neder
land had als lading ruim 8000 ton steenkolen
medegebracht naar Amsterdam. Naar men
verneemt moet dirt de .grootste lading kolen
zün. die ooit uit Glasgow werd uitgevoerd.
Verlichting op vol le sterkte.
Naar wij vernemen heeft het gcmeenleb^
sluur van 's Gravcnhage den aankoop vaft
steenkool stop gezet. Men beschikt thans ovei
voldoende voorraad, zoodat wordt overwo
gen de straatverlichting weer op volle sterkte
te brengen.
De Noor dam.
De Noordam van de Holland-Amerika-lijn
is heden morgen van Quecnsrtown vertrokken.
Er is niels van dc lading van het schip gelokt
De mail, welke met de Noordam verwacht
wordt, wordt, in spoorwagons gelost, om ovci
het Maasstation via Emmerik naar Duitsch-
laind te worden gebracht
De uitgeweken Nederlanders.
Mr. M. Mendds, aangezocht door het co
mité uit de uit Antwerpen gevluchte Neder»
landers, om als adviseur op te treden, is Za
terdag bij den minister op audiëntie geweest.
Hij heeft den minister voorgesteld een be
kwaam man naar Antwerpen te zenden, die,
bijgestaan door de leden van het comité, zorgt
voor opslagplaatsen, voor rekening van den
Nederlandschen Srtaat, alwaar de iniboed'els
tijdelijk opgeborgen kunnen worden en welke
gebouwen door het waaien van de neutrale
Nederlandsche vlag. tegen aanvallen van wie
dan ook, beschermd zouden zijn. De regee
ring zou zich dan tevens verbinden als be
middelaar op te treden bij het vereffenen van
de huurschulden, daar velen van de uitgewe-i
ken Nederlanders begrijpelijker wijze zijn
vertrokken zonder de nog verschuldigde huur
te voMoen.
De minister heeft verklaard, dat hif d&t
voorstel, waarlegen hij principieel geen be
zwaar kon Inbrengen, met zijn ambtgenoot
van financiën bespreken zou. Mr. Rutgers
heeft reeds opdracht van de Nederlandscho
re gee ring om in België voorloop! ge bespro
kingen le houden.
H a - c n b e d r ij f
In de maand Anguolus kwamen te Amster
dam 108 ,gela n zeeschepen aan; van de In
'ballast aangekomen zeeschepen is er geen
enkel geladen vertrokken.
Geldulrendc de maand Augustus losten te
Zaandam een 9-tal zeeschepen. Aan hei eindt
der maand lagen de werkzaamheden in do
haven, doordat er geen houlboolen meer aan
kwamen, geheel stil N. Ct.
Winkelsluiting. De enquête, welke
de vorige maand door de Algemeene Winke
liers vereeniging te Amsterdam onder hare
leden werd gehouden betreffende de plaatse
lijke verordening op de Winkelsluiting, heeft
tot uitslag gehad, dat werden ingeleverd 799
stuks ingevulde en onderteckende biljetten.
Hiervan waren 530 voor de handhaving der
bestaande verordening, 247 voor intrekking
der bestaande verordening, 19 blanco.
Levensgevaarlijke verwon
ding. Voor den krijgsraad te 's Gravenha
ge stond gisteren terecht de 26-jaaige mili
cien-soldaat A. Ch. H. Sm., die in <len avond
van 9 Aug. in z>ijn garnizoensplaats Helder
een kameraad levensgevaarlijk met een mes
heeft gewond en wel zoodanig, u deze op
het oogerabliik nog in het militair hospitaal
wordt verpleegd.
Uit de schriftelijke verklaring van den ver
wonde, welke werd voorgelezen, '4eek dat de
verwonde soldaat J. P. zelf regt overtuigd
te zijn, dat bekl. in een toestand van ver
standsverbijstering ten gevolge van dronken
schap heeft gehandeld, zonder te weten wat
hij deed. Ook verzocht de verwonde den bekl.
zoo licht mogelijfk tc straffen.
Ook in de voorgelezen -klaringen van
andere getuigen wordt gezegd, dat men zich
overtuigd hield dat bekl. niet heeft gewetei
wat hij deed.
De auditeur militair eenerziids wijzende op
de ernst van hert feit, doch anderzijds aan
nemende verzachtende omstandigheden, vor
derde 6 maanden gevangenisstraf ter zake.
van misliandeling. zwaar lichamelijk letsel
ten gevolge hebbende.
De verdediger, mr. Rovaards, h{twistte dal
hier sprake van opzet is geweest en betoog
de dat bekl. alleen gestraft zal kunnen wor
den wegens hert door schuld veroorzakenl
van zwaar lichamelijk letseL
Tarweontvreemd. Van den brood-
fabrikanl B. H., in den Haag woonachtig,
is 6000 Kg. tarwe ontvreemd uit den meel-
m'olon op den schans te Rotterdam.
Verdronken. De 13-jarige K. uil
Oo9terbeek is gisJterennamdddag bij het zwem
men in den Rijm onder Oosterbeek verdron
ken.
Een paardentrap. Een 4-jarig kind
nabij Akkrum werd onverwachts door een
paard zóó hevig tegen het hoofd getrapt, dal
het onmiddellijk naar Leeuwarden vervoerd
moesit worden en er weinig kans is op her
stel.
Schoot- en Kerkrifewa.
Ne d. Handels-Hoogoschool.
Nadat op Donderdag 2-1 September de rector*
magnificus voor de studenten eene rede ter in*
leiding in de studiën gehouden zal hebben, zul
len de colleges aan de Ned. Handelshoogeschool
te Rotterdam Maandag 28 September een aan
vang nemen.
Examen Hoofdakte.
Arnhem, 15 Sept. Geëxamineerd 5 candi
dates Geslaagd de heerenI. M. L. Rutten, van
EijgelshovenA. J. v. Dorsselaer, van Bemmel.
De examens zijn voorloopig geëindigd.
Eindexamen H .B. S.
Men meldt aan de „N. R. Ct.", dat de nog
te houden mondelinge eindexamens H. B. S. 5-j.
c. zullen plaats hebben op 1, 2 en 3 October.
Examen M. O. Boekhouden,
's-Gravenhage. Geslaagd de dames A. E.
J. M. van der Eerden, Rotterdam, en L. H.
Geerts, Bussum, beiden voor huisakte, en de
heeren E. Fennema, HeemstedeS. M. Hoogen*
straaten, UtrechtM. J. M. de Koning, Ouden
bosch, en A. Pasman, 's-Gravenhage, allen voor
schoolakte.
Kunst en Wetenschap.
De N. V. Tooneelvereeniging,
directie Herman Heijermans, deeLt mede, dat
het „Tableau de la Troupe" voor het op 1
October aanvangende winterseizoen thans
volledig bestaat uit de dames E. de Boer—
Van Rijk, Julia Cuypers, Pine Beider, Caro
line van Dommelen. Hcnriette yan Éuyk,
