utaer, zoolang de „buitengemeenten" niet
door de wet gedwongen woeden in de kos
ten van het middelbaar onderwijs harer inge
zetenen bij te dragen, voor een parallel-klasse
een hooger subsidie toe te kennen, indien de
buiten-leerlingen een groot percentage van de
totale schoolbevolking vormen.
Bepaald zou kunnen worden, dat, boven het
atamoljtfer van f 5000 of f 3000 voor een paral-
Jelklasse eener H. B. S.. waar het percentage
der (buütenleerlingen 40 te boven gaat, f 1500
en waar hfet hooger ls dan 50 pet. der totale
schoolbevolking, f 1S0Q worde uitgekeerd, mits
dc leerlingen uit andere gemeenten op den
zelfden voet worden toegelaten als uit de ge
meente van vestiging zelve.
Ten einde de opleiding tot verschillende ak
ten M. O. te bevorderen, word't voorgesteld
een rijksbijdrage te verleenen voor elke be
taalde akte. behalve boekhouden, gymnas
tiek. staatsinrichting en tcekenen.
Een post is uitgetrokken voor de aanstel
ling van een rii'kswandielleeraar voor hert: vis*
scherij-onderwijs.
Een groot aantal subsidies en subsidie-ver
hoogingen voor ambachts- en vakscholen
wordt voorgedragen, zoomede voor speciale
Inrichtingen cn verccnigingen voor middel
baar onderwijs.
Lager O n d e r w ij s. Verhooging van den
desbetreffenden begrootingspost dient ter ver
betering van de wedden van het onderwij
zend'.personeel bij de leerscholen, verbonden
aan de Rijkskweekscholen en van de wedden
van hel onderwijzend personeel aan de Rijks
kweekschool zelf.
De minister overweegt eene reorganisatie
van de Rijksnormaallessen, waardoor op rui
me schaal dagnormaallessen zullen worden
Ingevoerd.
Voor Rijksbijdragen aan bijzondere lagere
icholen, ingevolge arl. 59 der wet tot rege
ling van het L O., is een totaal bedrag ge
raamd van -f S 868.000, d. i. f 358.000 meer dan
roor l$14.
f 1000 wordt aangevraagd voor de kosten
•ener in te stellen commissie van advies voor
te lichamelijke opvoeding, wier taak zal moe-
'en beslaan in het verstrekken van adviezen
tan (f* 'Rcgcering omtrent de vraag, hoe in
Ie tot^tlrisrt ook de Overheid op de beste wijze
aan d< ontwikkeling van de lichamelijke
volkskracht door moreele en materieele mid
delen steun zal kunnen bieden.
De instelling houdt verband met de heihaal-
delijk geuite klacht, dat een gezonde samen
werking en dc noodige stelselmatigheid in
het nastreven van het gemeenschappelijk doel
ver te zoeken is. De commissie zal bestaan uit
personen, die in hunne onderscheidene krin
gen tot de gezagliebbende mannen worden ge
rekend.
Kunsten cn "Wetenschappen. O.a.
Worden nieuwe subsidies voorgedragen voor
restauraties, enz.
Ontworpen is een nieuwe regeling voor de
jubridiëering van openbare leeszalen, waar
bij als maatstaif wordt aangenomen het be
drag, dat zij ontvangen in bijdragen van pro
vincie. gemeente, en contrflbutiën van parti
culieren en vereenigingen. Om evenwel geen
teleurstellingen te wekken, zullen die leesza
len, welke door deze nieuwe regeling schade
couden lijden, in het genot blijven van de
luhsidies.
De desbetreffende post wordt in verband
hiermede met f 16,000 verhoogd.
Nieuw wordt o.a. aangevraagd f 1000 sub-
jidle voor het Rembrand thuis te Amsterdam;
T 2000 voor het Nederlandsch Openlucht-Mu
seum f 20,0000 voor subsidieering van orkes
ten, mei de bedoeling dat, alvorens daaraan
subsidiën worden toegewezen, omtrent de
keuze van de in aanmerking komende orkes
ten en de grootte der bedragen, het advies
wordt ingewonnen van hert hoofdbestuur der
Maatschappij tot bevordering van de Toon
kunst; f 2500 aan laatstgenoemde maatschap
pij; f 3000 subsidie aan het in 1915 hier te
lande te houden 3e Internationale ontleedkun
dig congres.
Hoofdstuk VII A.
(Nationale Schuld).
De eerste afdeeling van d§t hoofdstuk (In
teresten enz.) wordt voorgedragen tot
f 32 222.004.05. tegen f 32.146,612.80 voor 1914,
dus f 22-1,608.75 minder: de tweede afdeeling
(Amortisatie en aflossing) tot f 6,346,300 tegen
f 6.121.500. dus f 224 800 meer.
In hert geheel wordt voor amortisatie van
rente-gevend0 schuld voor den dienst 1915 uit
getrokken f 6.346.300.
Hoofdstuk VII B.^(F i n a n c i 5 n).
Voor 1915 wordt geraamd f 51,112,808.25$,
zijnde f 11,442,089.75 meer dan voor 1914 ds
toegestaan. Voor „buitengewone uitgaven"
wordt f 9,502,311 mteer aangevraagd, zoodat
de feitelijke toename van de gewone uitgaven
op dit hoofdstuk is f 1,939,778.75. waaronder
tntussolien f 1,000.000 begrepen is, dat slechts
lot een gering bedrag als eene vermeerde
ring der staatsuitgaven kan aangemerkt wor
den.
De verhooging toch van de VITIste Afdee
ling ad f 1,497,160.25 is voor een bedrag van
f 1,000 000 het gevolg van het opnemen ln
deze afdeeling van een nieuw artikel „Pen
sioenen'', daaïonder begrepen uitkeeringen
aan voormalig personeel der posterijen, tele
grafie en telefonfie en van de Rijkspostspaar
bank over 1915 en afgesloten dienstjaren",
welke opname voor wat d*e eerstbedoelde ca
tegorie van personen betreft reeds werd aan
gekondigd met betrekking tot de aanwijzing
van de posterijen enz. als staatsbedrijf, terwijl
voor het overige naar de Middelenwet voor
1915 verwezen wordt.
Tegenover de uitgave ad f 1,000,000 voor
noemd staan als Inkomsten: 1. eene uitkee-
rfng aan 's rijks middelen ad f 824,900, en 2.
een bedrag van f 150,000 wegens een ten laste
van het IXe hoofdstuk der Staatabegrooting
te brengen uitkeering door de Rijkspostspaar
bank vam de contante waarde van de pen
sioenrechten der ambtenaren op 1 Januari
1915, voor zoover niet bereids door 's rijks
aohaitkist vroeger genoten.
De verhooging der VUIe Afd. is voorts tot
een bedrag van f 470,000 het gevolg van het
voor de eerste maal brengen op dit hoofdstuk
van de annuïteit verschuldigd ingevolge dc
weduwenwet voor de gemeOiteamhtenareD
1913.
Hoofdstuk VL (Marine).
In verband met de indiening van het ont-
worp-vlootwet 1914 worden op de gewone
Martine-begroortStng gpen gelden voor aan-
houw van drijvend materieel der zeemacht
aangetroffen.
De mogelijkheid is overwogen om de be
grooting in aansluiting en In verband met de
op 's Rijks werven te Willemsoord en Heller
voetsl is met 1 Januari 1915 in te voeren be-
drijfsbockhouding zoo in te richten, dat alle
dioor het industrieel bedrijf dier werven uit
te voeren werkzaamheden aan en ten behoer
ve van oorlogsschepen en andere diensten
geraamd zouden worden met inbegrip van
hun aaudeel in de 1 osten van het industrieel
bedrijf, d.i. derhalve zoo dat tenlaste der be
grooting de kostende prijs der werkzaam
heden zou worden gebracht.
Besloten werd voorshands niet verder fee
gaan dan de daarvoor in aanmerking komen
de artikelen der begrooting te verminderen
met dc bedragen aan materialen en arbeids-
loonen die in of ten behoeve van het indus
trieel bedrijf op de Rijkswerven te Willems
oord en Hellevoetsluis aangewend zullen
worden en in eenige nieuwe artikelen op te
nemen idle uitgaven gedaan door en voor diie
kidustrieele bedrijven. Daarmede wordt be
oogd dc kosten voor die inrichtingen samen
te brengen, ten einde lafer bijaldien mocht
worden besloten die werven aan te wijzen als
Staatsbedrijven in (den zin der wet van 16
Fébr. 1912 (Stbl. no. 85), die nieuwe artikelen
uit de begrooting te kunnen lichten ter sa
menstelling van de begrooting van dat be
drijf.
Mcdedeeling wordt gedaan van verschillen
de maatregelen in hot belang van het perso
neel voorbereid.
De van de machinisten geëischte ontwikke
ling cn de wenschclijkheid om het verloop
te beperken dwingen tot het bereikbaar stel
len van den officiersrang op jongeren leef
tijd dan thans het geval is, terwijl hieraan
een wijziging van de opleiding gepaard moet
gaan. Deze behoort er. naar de mecning van
den minister, op gericht te zijn, dat hel we
tenschappelijk peil der adspirant-machinis-
ten bij het verlaten der opleiding zoo hoog
is, dat zij alsdan tot officier kunnen worden
benoemd, en dat door d'e hekwaamsten op de
gelegde grondslagen ka'n v. orden voortge-
bou l wanneer r'j c.q. worden aangewezen
o.a zich aan de Technische Hoogcschool ver
der te bekwamen. Om dit doel te bereiken zal
de opleiding van een driejarige tot een vijf
jarige moeten worden uitgebreid, waarvan
drie jaren op de marine-machinislenschool,
één jaar op het varend materieel in Neder
land en één jaar op het Koninklijk Instituut
voor de Marine wordt doorgebracht. Na bij
het Instituut afgelegd eind-examen worden
de leerlingen tot officier-machinist der 3de
klasse benoemd. Voor -de vijfjarige opleiding
zal f 800 m -ten worden bijgedragen. Gedu
rende den opleid ingstijd wordt door de leer
lingen zakgeld ontvangen: tijdens de insche
ping wordt dit zakgeld verdubbeld en g-nie
ten zij tafelgeld. Het ligt i' i de bedoeling deze
regeling reeds toe te passen op de thans bij de
marine-maohimsteaischcol aanwezige adspi-
r.mt-machiiristen. ^'-ar die der 1ste en 2de
afdeeling echter onder andere voorwaarden
in dlienst zijn gekomen, zal voor hen over die
twee jaren welke aan de opledJding worden
toegevoegd, geen btfcHrage in de opleidir.gs-
kosten behoeven te worden betaald.
Het eindcijfer der begrooting is geraamd
op f 19.095,689 zijnde i 2,194,704,81 minder
dan het voor het jaar 1914 toegestane be
drag, waarbij de aandacht wordt gevestigd
op de omstandigheid, dat, met uitzondering
v n. een bedrag van f 4200 ten behoeve van
de verdere uitrusting van de twee onderzee-
booten VI en VH en van de acht torpedoboo-
ten (1913) "een gel-den voor nieuwen aanbouw
bij deze begrooting worden aangevraagd, ter
wijl voor het jaar 1914 hiervoor een bedrag
van f 2,765.076 werd toegestaan. Rekening
houdende met de inkomsten uit de begrooting
welke verantwoord worden bij de wet op de
Middelen moet het eindcijfer verminderd
worden met een geraamd bedrag van
f 4,073,415, tegen f 4,312,600 voor het dienst
jaar 1914.
Voo-r 1915 wordt aangevraagd voor mili
taire uitgaven f 15,060,557 cn voor niet mili
taire uitgaven f 3,975,132.
Ter voorkoming van het bezwaar dat bij
het doen vervullen van de betrekking van di
recteur van 's Rijks werf door een actief die
nend hoofdofficier der marine deze telkens
na een gering aantal jaren dienst zouden moe
ten ohden vervangen, ligt het d'n het voor
nemen die betrekking op te dragen aan een
zee-officier die in burgerlijken dienst zal over
gaan. Dusdanige regeling voldoet zeer goed
bij het marine-etablissement te Soerabaja. De
aanvangsbezoldiging van dezen directeur van
's Rijks werven te Willemsoord en Hellevoet-
sluis ware zegt de minister te stellen
op f 5500, met het genot van vrije woning, ter
wijl deze dloor 2 vierjaarlijksche verhoogin
gen tot f 6000 zou kunnen klimmen waarbij
rekening is gehouden met het bedrag der be
zoldiging die door den hoofdingenieur kan
worden genoten.
Als hooM dor administratie te Willemsoord
zal worden bestemd een hoofdambtenaar, die
onder den tdtel van administrateur (met rang
van referendaris) zal werkzaam zijn, terwijl
tc Hellevoetsluis als zoodanig zal optreden
een adjuhict-aïdmirtistrateur (met rang van
hoofdcommies). De bezoldiging van eerstge-
noemden titularis ware te bepalen op het be
drag dat door de referendarissen bij de de
partementen van algemeen bestuur is vast-
^gestelid, met-dien verstande, dat. ingeval vrije
woning wordt genoten, het traktement met
f 400 verminderd wordt en onder genot van
dezelfde verhoogingen ails voor deze vastge
steld.
Wart 's Rijks werf te Willemsoord betreft,
is gerekend op de herstelling door particu
lieren. van Hr. Ms. pantserschepen Hertog
Hendrik en Jacob Heemskerók, op de vol
tooiing der reparatie van Hr. Ms. paintserdek-
sohip Holland en de herstelling der werktui
gen van dit schip. Voor opruiming zullen, in
1915 nog in aanmerking komen het oude
rainschip Stier, de brik Gast or en de kanon
neerboot Udur.
Gerekend is op eene verhooging van loonen,
zoodanig, dat de gemiddelde loonen der min
dere geëmployeerden en werklieden genoten
van hun 22ste tot en met hun 60srte ia ar er
ongeveer 20 pet. door worden verhoogd en
wed met de bedoeling deze loonsverhooging
te doen ingaan met 1 Januari.
Het is noodig gebloken om voor de verbou
wing 'der marirniersfkazerne te beschikken
over de plaats waarop de oude can tine zich
bevond. Hierdoor werd noodig het bouwen
van eene nieuwe cantine, tevens ingericht
Yoor het beoefenen van huisvlijt en voorzien
van, een afzonderlijk studievertrek voor kor
poraals.
Teneinde bij mobilisatie c.q. dadelijk te
kunnen overgaan tot het bij vullen van de ke-
tols van torpedobooten is het noodig de mid
delen tot waterberging in de onmiddellijke
nabijheid van. de aanlegplaats dier booten te
vergrooten.
Op 'sRijiks werf zal bij mobilisatie een 3do
hulphospitaal worden ingericht.
Nu weldra op Ts Rijks werf to Amsterdam
geen schepen meer in reparatie zullen worden
opgenomen, heeft de aanwezigheid aldaar
van de geschut makerij geen roden van be
staan meer. Gelden worden daarom aange
vraagd voor de verplaatsing naar Willems
oord.
Voor een kolenopslagplaats te Willemsoord
is f 350,006 noodig, waarvoor ƒ150,000 ten
laste van 1915.
Voor het overbrengen van werktuigen, voor
raden, c. q. gebouwen van de Rijkswerf te
Amsterdam naar Willemsoord wordt r 50,000
aangevraagd.
In verband met een noodzakelijk gebleken
reorganisatie van den dienst der scheeps-
diepgangmeting op de standplaatsen Rotter
dam en Amsterdam, wordt het desbetreffend
artikel met 8300 verhoogd.
Berichten.
De Staatscourant van Donderdag 17 Sep
tember bevat o. m. de volgende Kon. besluiten:
toegelaten als consul van Groot-Brittannië
en Ierland te Rotterdam II. Tom.
benoemd tot notaris te Ilellendoorn J. W. B.
ICoch, notaris te Gendringen;
bevorderd tot arbeids-inspccteurs 2e klasse
A- E.* Struve te Ulrecht en A. J. Kloos te Rot
terdam, beide adjunct-inspecteurs.
benoemd tot substituut-officier van justitie
bij de rechtbank tc 's Gravenhage mr. P. W.
J. Beijnen, thans in gelijke betrekking te Win
schoten.
H.M. dc Koningin ontving gisterenmorgen
om 10 uur ten paleize Noordeinde uit han
den van de commissie der Tweede Kamer de
aanbevelingslijst voor het voorzitterschap dier
Kamer.
De deputatie werd met de gebruikelijke eer
bewijzen begroot.
Inkomstenbelasting en Stuwadoorswet
komen voorloopig bij de Eerste Kamer nog
niet in behandeling, daar door dc buitenge
wone omstandigheden de Regeering de des
betreffende Memoires van Antwoord nog niet
kon inzenden.
Het kamerlid K. ter Laan heeft tot den mi
nister van oorlog de volgende vragen ge
richt:
1. Is de minister genegen regelen vast te
stellen, waardoor voorkomen wordt, dat mi
litaire autoriteiten aan hun ondergeschikten
de lezing van het dagblad ,,Het Volk" ver
bieden. gelijk sedert de mobilisatie op en
kele plaatsen het geval is geweest?
2. Kan de minister de verzekering geven,
dat de opgeroepen landweer- en militieplich-
tigen de vrijheid behouden tot het bezoeken
van gebouwen en verga der ingem van hun po
litieke partij en vojti hun vakvereciiiging?
3. Is dc minister bereid, aan de Kamer in
lichtingen te verstrekken over de aanleiding
tot uitzetting van ds. de Jong te Veghel uit
het door de derde divisie bezette gebied?
Het Volk.
De houding der Vrijz. Concen
tratie. Dinsdagavond zullen de politieke
groepen, behoorende tot de vrijzinnige con
centratie, vergaderen om hun houding bij de
behandeling van de staatsbegrooting vast te
stellen.
Kamer club Liberale Unie. De
Kamerclub der Liberale Unie heeft den heer
De Meester als voorzitter, den.heer De Jong
als secretaris en den heer Dolk als penning
meester herkozen.
Staatsmuntbedrljf. Ingediend is
een welsontweTp tot regeling van de inkom
sten en uitgaven van het Staatsmuntbedrijf
voor 1915, geraamd op 507,056 of f 387.049
minder dan ten vorigen jare, het gevolg van
een niet onbelangrijke vermindering van de
gedane bestellingen.
Gemeenteraadsverkiezing te
's Gravenhage. De districlsvergadering
van de vrijzinnige kiesvereeniging 's Graven
hage III heeft besloten, met het oog op de
huidige tijdsomstandigheden, geen candidaat
te stellen voor de gemeentcraadsvacalure, ont
slaan door het ontslagnemen van mr. I. A.
Nederburgh.
Begrafenis van denTurkschen
gezant. Met groote militaire cn diploma
tieke praal aan zijn hooge posilie verschul
digd, werd heden in langen stoel naar de Al-
gemeene Begraafplaats overgebracht het stof
felijk overschot van den te 's Gravenhage over
leden Turkschen gezant Aristarchi Bey.
De stoet wras als volgt samengesteld: een
piket huzaren, daarachter do muziek der Kon.
Mil. Kapel, welke op den weg treurmarschen
uitvoerde van Ghopin, Beethoven en Bouw
man. Verder volgde eon bolaljon grenadiers;
daarachter de rouwwagen bedekt met een 12-
lal kransen, dm overledene gewijd door het
corps diplomatiek, 'de minister van Buiten
landsche zaken, de Turksche regeering en
het consulaire corps van Turkije hier te lande.
Na den lijkwagen volgden in hofrijtuigen de
vertegenwoordigers der Koninklijke familie.
Daarna volgden de ministers van Builenland-
sche zaken, justitie en marine; de gezanten,
consuls, de secretaris-generaal van het hof
van arbitrage, de gouverneur der residentie,
en de burgemeester met den gemeente-secre
taris.
De trein werd gesloten door een bataljon
jagers imet de muziek en een piket veld-artil-
lerie.
Zoowel langs den weg als op de begraaf
plaats bevond zich een talrijke menigte.
Op het kerkhof werd het lijk opgewacht
door vele hof dignitarissen, de vaandel-com
pagnie der grenadiers plaatste zich rondom
het graf.
Voor dc geopende groeve sprak de minister
van Buitenlandsche zaken een woord van af
scheid tot den sympathieken doodc, wiens
edele eigenschappen en uitgebreide kennis
van internationale quacsliën hij in herinnering
bracht.
Uit naam wan de Koningin en de regeering
sprak hij een w'aardeerend woord.
Uit naam van de collega's bracht de Ita-
ldaansche gezant, hertog van Calvello een laat-
sten groet aan den sympathiekeu collega,
waarop de secretaris van <le Turksche lega
tie de Koninklijke familie en het corps diplo
matique bedankte voor de hulde aan den be
treurden doode bewezen.
Ouder de treurtonen van Chopin's marsch
daalde het stoffelijk overschot langzaam ten
grave.
De militaire troepen waren in oorlogstonue;
het coips diplomatique in "ala-gcwand.
Nederland en de oorlog.
Vrij vervoer van verlofgangers.
De minister van oorlog heeft ter zake van
het vrij vervoer van verlofgangers op de
spoorwegen nader bepaald, dart voor het af
geven van (kostclooze vervoerbewijzen geen
bewijzen van onvermogen moeten worden
verëlscht en dat de beoordeeling van de wet
tigheid van een verzoek om een dusdanig ver-
voerbewijs geheel berust bij den onmiddel-
lijken militairen chef.
Het Kon. Nat. Steuncomité.
Het is verschillende malen voorgekomen,
dat vooi-stellingen georganiseerd zijn of ar
tikelen te koop ziijn aangeboden, waarvan
men dc baten geheel of ten dcele wenscht af
tc dragen aan het Kon. Nat Steuncomité.
Het comité stelt den ijver van degenen, die
zich hiervoor moeite geven en den daaruit
voortvloeienden. steun op hoogen prijs. Heb
vestigt er echter tor voorkoming van mis
verstand de aandacht op, dat dergelijke be
moeiingen nimmer van het Kon. Nat. Steun
comité zijn uitgegaan, noch zullen uit
gaan en derhalve het comité nimmer eenige
verantwoordelijkheid kan aanvaarden voor
dergelijke voorstellingen, verkoopen of an
dere wijzen van gcJidverzameling, noch van
hetgeen met ddt doel word't vertoond of aan
geboden. Dit alles blijft geheel voor de ver
antwoording van diegenen, die dergelijke za
ken organiseeren.
Nederland Neutraal."
Van Wiert's volkslied Nederland Neutraal"
werden de eerste week bij de verschillende
plaatselijke steuncomités geplaatst 21,000
briefkaarten, hetgeen 1000 bate beteekent
voor dje comilé's.
Vel d s prekers van ,.Dc Dageraad."
W. Havers en J. G. G6tze, respectievelijk
voorzitter en secretaris van „De Dageraad",
voreeniging tot bevordering der vrije gedach
te, hebben, na kennisneming vaai de benoe
ming vital een aantal aalmoezeniers en veld
predikers bij het leger te velde, den minister
van oorlog bij request verzocht één of meer
personen van niet-christeldjike richtin tot
veklsprekers te benoemen, die in dit voor
Nederland zoo belangrijke tijdperk, zullen
worden belast met de geestelijke verzorging
van bovenbedoelde niet op kerkdijk stand
punt staande militairen.
Adressanten verklaren zich bereid den mi
nister van advies te dienen bij cventueelo
benoeming vam één of meer veldsprckcrs,
zooals door hen in hun adres is bedoeld.
Huisvesting van vluchtelingen.
Tc 's-Gravenhage is opgericht een „Comi
té tot huisvesting van vluchtelingen van alle
Nationaliteiten", die door de omgeving waar
in en de omstandigheden waaronder zij zich
t t dusver in het eigen land hebben bewogen
behoefte hebben aan meer dan de thans be
slaande toevluchten te Oldcbroek en in het
Oranje-hotel te den Haag hun kunnen ver
schaffen.
Van vluchtelingen zijn de grensplaatsen
vervuld en zullen de genoemde asyls weldra
0Vv 1 raken, terwijl dc meer verwijderde
streken, hoe gaarne zij ook lot helpen bereid
zijn, geheel vrij blijven.
Daarom wil dit comité trachten overal toe-
vluchten dn te richten of medeburgers er toe
te bewegen een of meer vluohtelingen bij zich
aan huis te nemen tot dat beter tijden zullen
zijn aangeoroken.
Het roept voor het welslagen van zijn po
gen de financierie, moreele en in daden om
gezette hulp van alle Nederlanders in; er valt
ontzaggelijk veel leed en ellende te lenigen,
eindeloos wee te verzachten.
Daarom verzo'eikt het comité allen die hel
pen kunnen hun bijstand te verleenen, le.
door het geven van ruime geldelijke bijdra
gen; 2e. door het openen van toevluchten: 3i.
vooral door zich beneid te verklaren vluch
telingen in huds te nemen.
De namen der leden van het comité zullen
nader worden bekend gemaakt; voorloopig
zijn opgetreden als voonzitler A. S. Carpentier
Alting en als secretaris-penningmeester H. J.
"W van La wiek, beiden te 's-Gravenhage.
De graanprijzen*
Graanaanvoeruit Amerika. UIet
s.s. Rijlndam van :de Holland—Amerika-lijn
wordt tegen het einde van deze week te Rot
terdam verwacht mfert 10,000 ton graan voor
rekening van de Nederlandsche regeering.
Ook al zou de prijs van het voor Regee-
ringsrékenyng aangekochte buitenlandsche
graan verhooging van het prijsmaximum
voor tarwemeel tengevolge moeten hebben,
dan zal nog niet aan handelaars of gnaan-
bocren worden toegestaan den prijs van hun
voorraden binnenlandsche tarwe zoo hoog te
stellen, dat zij buitengewone winsten zouden
betalen op kosten van het broodetend publiek.
Graanschip aangehouden. Te
Rotterdam is bericht ontvangen, dat het Noor-
sche stoomschip „Eir" met graan van Nico-
laieff naar Rotterdam door de Franschen is
aangehouden en opgebracht naar Tunis, waar
de lading zal worden gelost.
Steenkolen.
Duitschland staal sinds eenigen tijd den
stcenkooluilvoer naar Nederland geheel on
belemmerd toe.
Het nieuwe in Glasgow gebouwde stoom
schip „Bawean" van de Maatschappij Neder
land had als lading ruim 8000 ton steenkolen
medegebracht naar Amsterdam. Naar men
verneemt moet dirt de grootste lading kolen
zijn. die ooit uit Glasgow werd uitgevoerd.
f 1
Verlichting op voile sterkte.
Naar wij vernemen heeft het gemeenteb*5.
stuur van 's Gravenhage <Len aankoop vab
steenkool stop gezet. Men beschikt thans ovei
voldoende voorraad, zoodat wordrt overwo
gen dc straatverlichting weer op volle sterkte
te brengen.
De Noordam.
De Noordam van d<e Holland-Amerika-lijo
is heden morgen van Queenslown vertrokken.
Er is niets van de lading van hert schip gelokt
De mail, welke met de Noordam verwacht
wordt, wordt in spoorwagons gelost, om ovei
het Maasstation via Emmerik naar Duitsch
land tc worden gebracht
De uitgeweken Nederlanders.
Mr. M. Mendefls, aangezocht door het co-»
mitë uit de uit Antwerpen gevluchte Nedor*
landers, om als adviseur op te treden, is Za
terdag bij den minister op audienitie geweest»
Hij heeft den minister voorgesteld een ho-i
kwaam man naar Antwerpen te zenden, die,
bijgestaan door de leden van hot comité, zorgt
voor opslagplaatsen, voor rekening van den
Nederlandschen Srtaat, alwaar de inboedels
tijdelijk opgeborgen kunnen worden en welke
gebouwen door het waaien van de neutrale
Nederlandsche vlag. tegen aanvallen van wie
dan ook, beschermd zouden zijn. De regee
ring zou zich dan tevens verbinden als be
middelaar op le treden bij het vereffenen van
de huurschulden, daar velen van de uitgewon
ken Nederlanders begrijpelijker wijze zijn
vertrokken zonder de nog verschuldigde huur
tc voldoen.
De minister heeft verklaard, dat hij drtl
voorstel, waarlegen hij principieel geen be
zwaar kon inbrengen, met zijn ambtgenoot
van financiën bespreken zou. Mr. Rutgers
heeft reeds opdracht van dc Nederlandsdhe
regeering om in België vooriooplge bespro
kingen le houden.
H a e n b e d r Ij f
In de maand Auguri.is (;wamen tc Amster
dam 108 ,gela n zeeschepen aan; van de in
ballost aangekomen zeeschepen ls er geen
enkel geladen vertrokken.
Gcduircnde de maand Augustus losten te
Znandnm een 9-tal zeeschepen. Aan hei eindt
der maand lagen de werkzaamheden in do
haven, doordat er geen houlbooten meer aan
kwamen, geheel stil N. Ot.
Winkelsluiting. De enquête, welke
de vorige maand door de Algemeene Winke-
liersverecniglng te Amsterdam onder hare
leden werd gehouden betreffende dc plaatse-
lijkte verordening op de Winkelsluiting, heeft
tot uitslag gehad, dat werden ingeleverd 799
stuks ingevulde en ondertcckende biljetten.
Hiervan waren 530 voor de handhaving der
bestaande verordening, 247 voor intrekking
der bestaande verordening, 19 blanco.
Levensgevaarlijke verwon
ding. Voor den krijgsraad te 's Gravenha
ge stond gisteren terecht de 28-jairige mili
cien-soldaat A. Ch. II. Sin., die in den avond
van 9 Aug. in zijn garnizoensplaats Helder
een kameraad levensgevaarlijk met een nies
heeft gewond en wel zoodanig, 'at deze op
hert oogenbliik nog in het militair hospitaal
Uit de schriftelijke verklaring van den ver
wonde, welke werd voorgelezen, '4eek dat de
verwonde soldaat J. P. zelf regt overtuigd
te zijn, dat beid. in een toestand van ver
standsverbijstering ten gevolge van dronken
schap heeft gehandeld, zonder te weten wat
hij deed. Ook verzocht de verwonde den bekl.
zoo licht mogelijk tc straffen.
Ook in de voorgelezen .••klaringen van
andere getuigen wordt gezegd, dat men ziuh
overtuigd hield dat bekl. niet heeft geweler
wat hij deed.
De auditeur militair eenerzirds wijzende op
de ernst van het feit, doch anderzijds aan
nemende verzachtende omstandigheden, vor
derde 6 maanden gevangenisstraf ter zake
van mishandeling, zwaar lichamelijk letsel
ten gevolge hebbende.
De verdediger, mr. Rovaards, hdwistte dal
hier sprake van opzet ia geweest en betoog
de dat bekl. alleen gestra fl zal kunnen wor
den wegens bet door schuld vcroorzakenl
van zwaar lichamelijk letsel.
Tarweontvreemd Van den brood-
fabriknnt R. H„ in den Haag woonachtig,
is 6000 Kg. tarwe ontvreemd uit den meel-
m'olen op den schans te Rotterdam.
Verdronken. De 13-jarige K. uit
Oosterbeek is gisteren namiddag bij het zwem
men in den Rijn onder Oosterbeek verdron
ken.
Een p aard entrap. Een 4-jarig kind
nabij Akkrum werd onverwachts door een
paard zóó hevig tegen het hoofd getrapt, dal
hert onmiddellijk naar Leeuwarden vervoerd
moest worden en er weinig kans is op her
stel.
School- en Kerknieuws.
Ned. Hondels-Hoogeschool.
Nadat op Donderdag 24 September de rector-
magnificus voor de studenten eene rede ter in
leiding in de studiën gehouden zal hebben, zul
len de colleges aan de Ned. Handelshoogeschool
te Rotterdam Maandag 28 September een oan-
vang nemen.
Examen Hoofdakte.
Arnhem, 15 Sept. Geëxamineerd 5 candi
dates Geslaagd de heerenI. M. L. Rutten, van
EijgelshovenA. J. v. Dorsselaer, van Bemmel.
De examens zijn voorloopig geëindigd.
EindexamenH.B. S.
Men meldt aan de „N. R. Ct.", dat de nog
te houden mondelinge eindexamens H. B. S. 5-J.
c. zullen plaats hebben op 1, 2 en 3 October.
Examen M. O. Boekhouden.
's-Gravenhage. Geslaagd de dames A. E.
J. M. van der Eerden, Rotterdam., en L. H.
Geerts, Bussum, beiden voor huisakte, en de
heeren E. Fennema, HeemstedeS. M. Hoogen-
straaten, UtTechtM. J. M. de Koning, Ouden
bosch, en A. Pasman, 's-Gravenhage, allen voor
schoolokte.
Kunst en~Wetenscïïap.
Dc N. V. Tooneelvereeniging,
directie Herman Heijermans, deelt mede, daj
het „Tableau de la Troupe" voor het op 1
October aanvangende winterseizoen titans
volledig beslaat uit de dames E. de Boer—
Van Rijk, Julia Cuypers, Pine Beider, Caro
line van Dommelen. Henrictte van Kuyt,
