N° 72
13d* Jaargang.
Dinsidaa 99 Sf*ntemher- 1914-
V
ABONNEMENTSPRIJS:
P-» ft moardan voor AmArftfnorfc v^- l.flft.
PRIJS DER AD VERTENTIËN:
Van 15 regels 1 Ö.50*
Elke regel meer- 0.10*
3)ien6taaubiedingen 25 cent* by vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijt bestaan zeer voordeelige bepalingen
tot het herhaald advorteeron in dit Blad, bij abonnement.
Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegozondon.
Hoofdredacteur: Mr. D.J. VAN SCHAARDENBURG. DE EEMLAN DER".
afe B. en "W. zeggerc wij leggen dien brief
Bkt over, dan zou ik zeggen: wat behoeven
dan de Raadsleden te stemmen, wat geelt dan
■oo'q benoeming?
Efe Vonriittet: 'Als Uw antwoord juist
wa», dan zon elke Commissie, die door den
Raad benoemd wordt, niet anders kunnen
correspondeeren dan met den Raad, en dat is
niet juist B. en "W. hebben dagelijks heel wat
correspondentie, en dan is het niet noodig dat
al die correspondenties worden overgelegd
aan den Raad. Dan zouden de heeren schrik
ken ovex de dossiers die zij moesten lezen 1
De Eeer "Wolterbeek: Mijnbeer de Voor
zitter 1 Ik zou er een voorstel van willen ma
ken. Ik weet niet of het gesteund wordt, om
het aan te houden tot de volgende vergade
ring
De Wethouder Rijkens: Mijnheer de
Voorzitter! Dat is weer de oude historie, die
wij den vorigen keer ook met den heer V/ol-
terbeek gehad hebben. Het College van B. en
W. heeft informaties ingewonnen bij de Com
missie van Toezicht over een zaak. die geheel
vrijwillig van den kant van B. en W. is tot
stand gekomen. Ik geloof niet, dat het College
verplicht is die correspondentie bij de stuk
ken te leggen. Als wij dat gingen doen. dan
«ooden in het vervolg verscheidene leden van
commissies er tegen op zien om vrij uit te
«eggen wat hun op het hart ligt. Dat moet
worden voorkomen. Een andere zaak is deze:
▼raagt de Raad inlichtingen, dan acht ik mij
als Wethouder verplicht die te geven. Ik heb
dan ook volstrekt geen bezwaar om den
Raad op het oogenblik mededeeling te doen
van die correspondentie. De Raad kan dan
meteen kennis nemen van een van de meest
curieuze dingen, die er misschien in liet ge-
heele gemeentebeheer bestaan. Dus wanneer
de Raad dat wenscht, dan ben ik op het
oogenblik bereid die mede deeling te doen.
De Heer ïorïssen: Mijnheer 'de Voorzit
ter! De heb den Wethouder van Onderwijs
niet goed begrepen. Hij zegt, dat het hier een
oude kwestie is met den heer Wolterbeek en
eeti geheel vrijwillige daad van B. en W. En
die correspondentie, wat bedoelt de Wethou
der dan daarmede? Dat was een beetje on
duidelijk- i_
De Wethouder Rijken s: Dat zal ik U zeg
gen. De voordrachten voor de leden van de
Commissie van Toezicht op het Lager Onder
wijs worden opgemaakt door B. en W. en de
Raad doet de benoeming. Maar nu hebben wij,
omdat wij vinden dat dit College daarin zelf
aan beetje meegesproken moet hebben, tot op
zekere hoogte aan de Commissie vergunning
gegeven om ons enkele namen te noemen van
personen, wie het hun aangenaam zou zijn
in de Commissie te zien. Daarvan heeft de
Commissie gebruik gemaakt Toen hebben B.
en W. daarvan af willen wijken en hebben
aan de Commissie gevraagd: wij zouden ook
graag zien dat Uw Commissie het lid Kerk
hof aanwees. Daar heeft de Commissie niets
van willen weten. Deze zaak blijft geheel tus-
scben de Commissie van Toezicht en B. en W.
Dje geheel vrijwillige daad van B. en W. is
deze, dat wij aan de Commissie hebben toe
gestaan ons namen te noemen van personen
die zij graag op de voordracht zou zien, dat
is de geheel vrijwillige daad.
De Voorzitter: Wordt het voorstel van
den heer Wolterbeek ondersteund?
Het voorstel van 'den heer Wolterbeek
wordt niet ondersteund en kan dus niet in
behandeling komen.
Uitgebracht worden 17 stemmen, waar
van 9 op den heer Wijland Jr., 7 0p den heer
Kerkhof en 1 blanco, zoodat de heer W ij-
1 a n d benoemd is.
6o. Voorstel van Curatoren van
het Gymnasium, strekkende om den tij-
delijken leeraar in Natuurlijke Historie aan
die inrichting, Dr. Ph. Weevers met in
gang van 1 September 1914 een vaste aan
stelling te geven eji om de tijdelijke aan
stelling van den heer Tj. Kielstra als
leeraar in de Hebreeuwsehc taal tc verlen
gen tot 1 September 1915.
Goedgekeurd zonder beraadslaging
of stemming.
7o. Voorstel van B. en W. om de be-
noeming van m e j. A. Kok als tijdelijk
buitengewoon leerares in de gymnastiek aan
de Hoogere Burgerschool tc verlengen
voor dien cursus 1914—1915.
Als voren.
8o. Voorstel van B. en W. tot verlen
ging van het ziekteverlof van A. El-
ringa, onderwijzer aan school F,
Als voren.
9o. Voorstel van B. en W. tot ver
lenging van het ziekteverlof van J.
Hilke, onderwijzer aan school G.
Als voren.
lOo. Voorstel van B. en W. tot Het ver-
leencn van eervol ontslag overeenkom
stig verzoek aan J. W. Putman Cramer, als
havenmeester.
Als voren.
llo. Voorstel van B. en W. tot vaststel
ling van een algemeenc 'regieling voor
de uitbetaling van jaarwedden en
1 o o n e n aan ambtenaren en werklieden,
voor wie niet reeds een regeling bij of krach
tens verordening is vastgesteld. (G. v. afd. I,
790/1067),
De heer Gerritsen: Mijnheer de Voor
zitter! Wij komen thans in een tijd. dat wij
op alle mogelijke wijze zuinig moeten zijn en
dan hebben B. en W. met deze voordracht
alle ambtenaren feitelijk over één kam willen
scheren. Dat geloof ik niet dat goed is. Naar
mijn gevoelen moest een dergelijke regeling
hier op het oogenblik niet gemaakt worden.
Ik meen. dat zoolapg als wij deze moeilijke
tijden niet voorbij zijn, ieder geval afzonder
lijk moet worden beoordeeld. Ik weet o a. het
geval van een onderwijzer, die nu reserve-lui
tenant is, en die dan op die wijze zou krijgen
nog eens zijn halve traktement. Bovendien
hebben wij de ongehuwden. Het is niet onmo
gelijk. dat diezelfde ongehuwde misschien de
kostwinner is voor een van de oudeluL Ik stel
voor, dit voorstel niet aan te nemen, maar
ieder geval afzonderlijk te beoordeelen en dat
over te laten aan de prudentie van B. en W.
De Voorzitter: Mag ik vragen, of het
voorstel van den heer Gerritsen wordt onder
steund?
Het voorstel van den heer Gerritsen
wordt voldoende ondersteund en
kan dus een punt van beraadslaging uitma
ken.
De Voorzitter: Vraagt iemand hier het
woord nog over?
De heer Van AchterBergH: Mijnheer
de Voorzitter! Ik kan mij heel goed vereeni
gen met het voorstel van B. en W. Trouwens
in deze omstandigheden weten wij heel goed,
dat B. en W. weten te geven en te nemen.
Doch op het oogenblik geloof ik niet. dat B.
en W. in dit geval te kiezen mogen hebben,
in tegenstelling met den Heer Gerritsen. WIJ
leven op het oogenblik in een tijd. dat wij al
les onder de oogen moeten zien en die een z^
den economisclien toestand helpen vooruit
brengen en anderen zullen er zijn, die, wan
neer er werkelijk oorlogsgevaar is een vrij
willige verbintenis zullen aangaan. Dat is ook
in het belang van de Gemeente. Nu staat bier
bij het ontwcrp-besluit onder c., dat aan ge
huwden of ongehuwden, die krachtens een
vrijwillige verbintenis onder de wapenen zijn,
geen loon of wedde wordt uitgekeerd. Dat
acht ik niet goed. Ieder burger van Nederland
weet op het oogenblik zijn plicht te doen,
ieder weet waar hij moet staan. Maar nu kan
hel gebeuren dat iemand vóór alle dingen zijn
bloed aan het vaderland wil opofferen. Mo
gen wij als overheid dan een dergelijke zaak
belemmeren?
De V o o r z i t f e r. B. en W. hadden daarom
straks een red actie-wijziging willen voorstel
len, n.l. om sub c aldus aan te vullen: „aan*
„gegaan voor de mobilisatie". Daar
om moet onderscheid worden gemaakt, en
daar zijn B. en "W. ook zeker voor te vinden.
Dat hier een leeraar na d.c mobilisatie vrij
willig zijn diensten heeft aangeboden, is een
heel bijzonder geval. En andere personen, die
jaar in jaar uit telkens een poos dienst heb
ben, die behooren meer onder gewone regels
te vallen. Maar als de menschen op het oogen
blik van de mobilisatie ter wille van ons land
den oproep willen volgen, moeten wij dan op
dit oogenblik zeggen: Dan betalen wij U niet
uit? Ik geloof niet dat dat goed is, dat wij
als Overheid dat gingen tegenwerken, door
te zeggen: dan betalen wij U niet uit. Nu
doet zich zulk een geval hier voor cn hier
staat dat 85 pCt. van het loon wordt uitge
keerd. en nu hoor ik. dat hij is reserve-lui
tenant. Welnu, dan krijgt hij niets. Maar dit
is hier een besluit voor alle ambtenaren....
De heer Van Achterbergh: Wij zijn
het eigenlijk eens, Mijnheer de Voorzittei.
De Voorzitter: Het is juist dat cene
geval van dien leeraar die vrijwillig een ver
bintenis heeft aangegaan na de mobilisatie.
Toen hebben wij gedacht: ja, daar moeten wij
anders tegenover slaan. Iemand die zich in
gevaarlijke omstandigheden wil opofferen
moet anders worden behandeld, dan iemand
die reeds jaren lang zoo n verbintenis heeft loo-
pen. Wij hebben reeds jarenlang vrede gehad.
En daarom staat zoo'n verbintenis er anders
tegenover. Die zijn nog op het oogenblik onder
de wapenen en krijgen traktement, dus die
hebben op hel oogenblik geen loon van de Ge
meenten noodig. Dat was ons standpunt. Ik
geloof, dat wij niet zoover van elkander staan.
De heer Van Achterberg li: Gevolgen
heeft dal geval niet, Mijnheer dc Voorzitter,
het heeft op het oogenblik dc Gemeente geen
cent gekost. Maar er kunnen zich andere ge
vallen voordoen.
De Voorzitter: Op het oogenblik is
eigenlijk aan de orde het voorstel van den
heer Gerritsen, strekkende om deze voor
dracht terug te nemen.
Ik heb gelegenheid gehad, de Wethouders
hierover te raadplegen, en B. en W. staan niet
vijandig tegenover het voorstel van den heer
Gerritsen. De moeilijkheid wordt daardoor in
alle bijzondere gevallen op de schouders van
B. en W. geschoven. Wij hebben gedacht, dat
het beter was, dat de Raad eenige algemcene
regelen stelde, en wij hadden er niet aan ge
dacht een algemeene volmacht te vragen.
Doch in Utrecht is een zelfde systeem ge
volgd, tenminste gedeeltelijk. Ook daar heeft
men een gedeelte van de bevoegdheid lot be
slissing aan B. en W. overgedragen. Ik kan
dus namens B. en W. mededeelen, dat w$
en; de kleine
o grond boor-
clidc kaliber.
den 14en in
clschcn hulp-
De beman-
:hip Eleonore
p t. (R.) Vol-
ccn Duilsche
e een Japan-
geboord,
minister van
spreker op-
Ie Li\crpool,
ae kwestie is
den oorlog,
waclile voor-
rankryk veel
B.). Dc „Pes-
n Ooslcnrijk-
tcld worden,
•happelijk en
lilbreken van
oals ook aan
gde der mo-
ilacchio, ver-
ho betrekkin.
j oorlog nog
t argumenten
-Hongarije is
Italië een bc-
e sdaal Ten
didariteit on-
tcn der mon-
j. In de toe-
ligheden van
us een zekere
geering hare
aanscha ele
gelden, zon-
sraad daarin
legraafagenl-
en T8en Scp-
ssische gene-
lit werd, om
,v orden, daar
om alle wo
uld on en alle
iniet aan den
mondvoorra-
le order van
heil coinman-
ringsgjevjlleü
u van „lüic-
u hadden go-
do bevelvoer
irgeschrcven,
n mei de ge-
erhalen Yan
ic pers gepu-
lengesproken.
in geheel an-
ze hoofdoili-
rcdelievend
n Bethlehem,
Ie partij der
hte openbare
groole mecr-
«nen om de
negecring in hare operation legen Duilsch
Zuidwest-Afrika te sleuucu.
B c r 1 ij n, 2 1 Sept. (W. B.) Oificieel. Blij
kens een opgevangen radiogram van den 28en
Augustus om 12 uur 's middags liecfl generaal
Poslowski aan den commandant van lui
eerste legerkorps liet volgend bevel gegeven:
Ik verzoek onverwijld aan de tweede infan-
lerie-divisie on aan den srtaf van hol 2de leger
korps door te zenden een bevel van den com
mandeerenden generaal om eene compagnie
met een doortastende» commandant uil Ie
zenden mei de opdracht alle houtvesters zon
der inededoogen dood te schieten.
Voor de legen generaal Marios ingebrachte
beschuldiging is tot dusver geen bewijs gele
verd kunnen worden. Nlartos betwist zijne
schuld. Ilot ondorzot-k wordt voortgezet.
Londen, 21 Sep t. (R.) Dc Engelschc bla
den vinden geenc uitdrukkingen, kruchlig ge
noeg om hunne verontwaardiging uil le druk
ken over de vcrnicliug van de kathedraal van
Reims, een misdrijf, dal volgens hen zelfs dc
misdaad van Leuven overtreft. Zij zeggen, dat
zulke misdaden niet alleen de bondgenooten
treffen, maar alle volleen, die de christelijke
beschaving niet verzwolgen willen zien door
dc golven van de bai'baarschhcid en hel van
dalisme.
Over Reims gaat ook een kreet van afschuw
op in dc llaliaansche pers. Hot Giornale d'lla-
lia zegt, dal de Duitschcrs, door de ooi logs-
opwindiug meegesleept, brutaliteit voor kracht
aanzien.
De beschouwingen van de Amerlkaanschc
bladen zijn op dcnzclïden toon gestemd.
R o m e, via Londen, 2 1 Sept. (R.) Tal
rijke kunstinstellingen hebben veronlwaar^
digde protestverkiaringen {.czonden tegen d£
vernieling van Reims aan de Franselie an\<
bassade of rechtstreeks aan de Duitschc aul®
riteiten.
Berlijn, 21 Sept. (R.) In den nacht var
19 op 20 September is in Torgau uit de krijgt
gevangenschap ouitsnu.pt de majoor Charles
Alice Fale van het Yorkshire regiment lichte,
infanterie. Majoor Yale is de Engelschc hoofd
officier, van wien onlangs bericht werd, dat
hij in een verhoor niet had betwist, dat aanv
de Engelsche troepen dumdum-kogcls waren
verstrekt. In den loop van zijn verhoor ver
klaarde hij: Men moet toch schieten met da
munitie, die de regeering heeft geleverd.
Stockholm, 21 Sept. (W. B.) OfficiceL
Een telegram uit London aan een dagblad
deelt mede, dat de Irunsoho pogingen lot he»
sluiten van oeue leening in Amerika vooi
goed mislukt zijn, omdat dc Ainerikaanseht
regeering weigerde liare toestemming te ge
ven. Frankrijk moet nu zijn geluk beproeven,
in Londen.
Londen, 22 Sept. (R.) Uil Washington
wordl aan dc Monung Post bericht, dal uil'
New Orleans vertrokken is het Neduiunüsche
sloomschip Maartensdijk met eene lading graan
en katoen, gesonsigneerd aan de Nederland-»
sche regeering. Andere verschepingen zullen
spoedig geschieden.
Londe, 2 2 Sept. (R.) Naar aanleiding
van verzoeken, die ontvangen zijn om den
uilvoer van suiker Haar Engeland lue tc slaan,
richt de Daily Telegraph uil Rome, dal dt
llaliaansche ministerraad machtiging heel*
verleend tol den uilvoer van eene hoeveel
-KVTreiï -van~rerarocnnn.*icr-=~ ctoutt nij Kuagcrc-
nict, omdat hij, met de vroege levenswijsheid,
aan t kind der urmen eigen, wel wist, dat
klagen loch niet helpen zou.
Lallo begreep het doel van den tocht niet
en durfde er Nica niet naar vragen. Nog altijd
was er iets sufs en stomps in hem dat hem
het doordenken belette.
Dien nacht waren ze bizonder gelukkig,
doordat ze nog, vóór het lieeiemaal donker
was. een marskramer legen kwamen, die hen
Dieenam naar een Onbewoonde hut en ze
daar. uil eigen vooraad. een heerlijk avond-
"wezeirr - - -
Hij was een goede, gemoedelijke man en de
vier dagen, welke de kinderen in zijn dienst
doorbrachten, waren verre wtg de minst
harde van hun locht.
Dat ze or door uit hun koers gingen, be
grepen ze niet.
Ze droegen elk het pak of de pakken, die
huil nieuwe meester hun gaf; kregen hun
eten op tijd en sliepen eiken nacht in de een
of andere hut.
't Zij uit bescheidenheid of uil onverschil
ligheidmaar hii onthield zich van alle
iracxi.t cnjLiji.
Ze weiden dikwijls afgesnauwd en wegge
stuurd, doch ook wel medelijdend, en zelfs
vriendelijk, bejegend.
En. als ze niet te hongerig en niet le moe
on niet te koud waren, genoten de kinderen
vooral Lallo en Nioa, tooh van hun leven.
Na de eerste scherpe kou was het weer be
trekkelijk zacht geworden en verspreidde
l' été de St. Martin, het zomcr-opflikkertjc
vóór de lange winterbarheid. zijn weldaden.
Hel meer van Annecy was een genot voor
de oogen; met zijn lachende oevers en ont
bergen, wier
hun sneeuw*
en een won-
it al stralen,
prp, zelfs na
tdcs-ViHards,
j-stadje, met
ilen, hun een
door haar
oiwiliekeurijfc
slaan, waar
or kinderen
dat er cchl
en dragen?''
vroeg Mat-
streng ver-
g kwam, dat
n keek hem
Heb ze niet
l mijn broek
wak dikker
„Wacht maar, als ik later groot en mis
schien rijk ben, dan krijg je nog veel mooier
klceren van mijfluisterde Lallo haar in.
„Ik wil ze niet hebben, zeg ik je, riep ze
driftig uit. „Men kan toch wel eens iels mooi
vinden, zonder het te willen hebben. De ber
gen en het meer en de gioole huizen en de
schepen ja, vooral de schepen, vind ik ook
inooimaar ik begeer ze niet.
„Ik zou wel eens op zoo n schip willen va
ren,"' zei Matlhieu, met een wauhoopsjpon in
zijn stem, die duidelijk verried, hoe nutteloos
en onbereikbaar hem die wensch voorkwam»
„Ik zou ook wel eens» nel als die jongens
daar, in l meer willen hengelen en viscJ»
vangen voor Nica .ik meen voor Jacifues,''
verbeterde hij snel, want eem onheilspellend-
oogciigcflikker duidde aan, hoe zeer hel lioo-
t-eu van haar eigen naam <J<e draagster er vau.
verbitterde.
De jongens waren er voor om maar in An->.
necy te blijven en er werk zien le krijgen,*
doch Monique's energie coi eerzucht waren
le groot om nu reeds voldaan tc ziin.
„Nee, wij moeten naar Cln.inbéry cn ilau
naar Holland. Signor Gazzoletli heeft er mij
zoo veel van verteld. liet moei een goed lam#
zijn en die menschen houden er veel van da
kleine Savoyarden."
En zoo trokken ze, opnieuw ,de ber
Semnoz, deji Savooisdien Rigi. den C
Révévcnl, den Grêt de 1' Aigle en
tiooge, hemelreikende toppen, die hen overal
den weg schonen te versperren.
Inlussclicn werd dc koude intenser en viel
de duisternis eiken avond vroeger in.
Do arme, kleine voetgangers waren uitge
put en afgemat cn hadden moeite zich voort
te slepen; ze waren blij, als ze een hut of een
andere schuilplaats vonden om er den nacht
in dioor le brengen. Slapen was hun groolsle
genieting in. die <tagcn, omdat het 'I eenige
was, dat rust 'bracht en hen de verschukkin*
gen en de ehenule vau de werkelijkheid deecf1
vergelen.
Doch liet ontwaken op een vochtig leger van
stroo of blaren, was eikon ochtend opnieuw
een beproeving.
Wordt vervolgd.
